Ποιές οι επιπτώσεις της πρόσφατης αύξησης των κατώτατων μισθών κατά 11%; Μιά πρώτη προσέγγιση.
Του Κωνσταντίνου Βέργου*
Με μία δήλωση-αστραπή, η κυβέρνηση αποφάσισε να προχωρήσει σε εντυπωσιακή αύξηση του βασικού μισθού των ιδιωτικών υπαλλήλων. Ποιό τελικά το όφελος;
Τι θα ισχύσει
Συγκεκριμένα, η υπουργός Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου με αφορμή τις σχετικές ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα στο Υπουργικό Συμβούλιο δήλωσε «Ο κατώτατος μισθός αυξάνεται πλέον στα 650 ευρώ, από τα 586 ευρώ και τα 510 ευρώ για τους νέους έως 25 ετών. Θα ισχύσει για όλους χωρίς ηλικιακές διακρίσεις από 1η Φεβρουαρίου. Η κα Αχτσιόγλου δήλωσε και με ενθουσιασμό ότι «Προχωράμε σε μια εμβληματική για την κυβέρνησή μας πράξη, στην αύξηση του κατώτατου μισθού, όπως είχαμε δεσμευτεί» επισημαίνει με ανάρτησή στο Twitter.
Η κριτική από αντιπολίτευση
Η κριτική που πέρασε στα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ είναι ότι ‘η αύξηση αυτή είναι ψίχουλα’, ‘θα καλυφθεί από αλλαγή στο φορολογικό καθεστώς’ και ‘αποτελεί μια εξωπραγματικά υψηλή αύξηση’. Ας τα δούμε όλα μαζί.
Πόσο ψίχουλα είναι η αύξηση;
H αύξηση οδηγεί σε 11% ως 27% αύξηση αποδοχών των υπαλλήλων στη χαμηλή εισοδηματική τάξη, που ως τώρα πληρώνονταν με τον βασικό μισθό.
Που οδηγεί αυτό:
Αν πληρώνονταν με τον υποκατώτατο
Αυτό οδηγεί απλά στην αύξηση του καθαρού μισθού ΜΕΤΑ ΦΟΡΩΝ από 5998 ΕΥΡΩ ως τώρα αν πληρώνονταν με τον υποκατώτατο, σε 7644 ΕΥΡΩ ετησίως.
Όφελος 7644-5998=1.646 ΕΥΡΩ. Είναι αύξηση 27,4% του καθαρού μετά φόρων και εισφορών μισθού
Αν πληρώνονταν με τον κατώτατο
Αυτό οδηγεί απλά στην αύξηση του καθαρού μισθού ΜΕΤΑ ΦΟΡΩΝ απο 6891 ΕΥΡΩ ως τώρα αν πληρώνονταν με τον υποκατώτατο, σε 7644 ΕΥΡΩ ετησίως.
Όφελος 7644-6891=753 ΕΥΡΩ. Είναι αύξηση 10,9% του καθαρού μετά φόρων και εισφορών μισθού
Στην παρούσα φάση υπάρχουν δύο σενάρια.
Σενάριο 1. Η φορολογία να πιάσει με τα μέτρα εποπτείας χαμηλότερα εισοδήματα
Αυτό το σενάριο οδηγεί έναν μισθό εργαζόμενου με τον νέο μισθό σε επιβάρυνση 390 περίπου ΕΥΡΩ. Σε αυτή την περίπτωση, που θεωρείται το πλέον δυσμενές σενάριο, καθώς υποθέτει ότι η Ελλάδα θα εισέλθει σε κρίση ουσιαστικά ή απόλυτο εκτροχιασμό εσόδων, ο καθαρός μισθός θα περιοριστεί περίπου σε 7644-390= 7254 ΕΥΡΩ.
Αυτό σημαίνει ότι ο εργαζόμενος με τον υποκατώτατο θα έχει 7254-5998= 1256 ΕΥΡΩ καθαρή αύξηση μετά φόρων=20,9%,
ενώ ο εργαζόμενος με τον βασικό μισθό θα έχει αύξηση 7254-6891=363 ΕΥΡΩ καθαρή αύξηση μετά φόρων=5,3%!*
Σενάριο 2. Η φορολογία θα μείνει στα παρόντα επίπεδα
Αυτό οδηγεί σε ότι προαναφέραμε αρχικά, Όφελος 7644-5998=1.646 ΕΥΡΩ. Είναι αύξηση 27,4% του καθαρού μετά φόρων και εισφορών μισθού
Αν πληρώνονταν με τον κατώτατο και Όφελος 7644-6891=753 ΕΥΡΩ, δηλαδή αύξηση 10,9% του καθαρού μετά φόρων και εισφορών μισθού
Συμπέρασμα μισθολογικών δεδομένων
Εν ολίγοις ακόμη και κάτω από το ΔΥΣΜΕΝΕΣΤΕΡΟ σενάριο, της ύφεσης, ο εργαζόμενος θα έχει αύξηση 5,3% και 20,9% αντίστοιχα στις καθαρές αποδοχές του. Είναι αρκετό! Όχι φυσικά. Όμως όταν οι μισθοί άλλων εργαζομένων σε άλλες χώρες θα πέφτουν σε περίοδο κρίσης, αυτός θα εξασφαλίσει 5,3%-20,9% αύξηση καθαρών μετά φόρων αποδοχών που είναι άπιαστο όνειρο ακόμη και για εργαζόμενους σε περίοδο ανάπτυξής σε οποιαδήποτε χώρα.
Θα έχει αρνητικές επιπτώσεις για την απασχόληση;
Η μακρόχρονη λιτότητα της περιόδου 2010-2014 οδήγησε σε ανισότητες στην Ελλάδα όπως δείχνει εύλογα το σχήμα.
Επίσης, κατέστρεψε τη μεσαία τάξη, στέλνοντας την ανεργία σε επίπεδα αστρονομικά , από 9% σε 28%!
Η δε καθιέρωση κατώτατου μισθού εμπειρικά έχει αποδειχτεί ότι βοηθάει τη ανόρθωση της οικονομίας και την μείωση της ανεργίας. Ενδεικτικό το παράδειγμα της Μεγ. BΒρετανίας που η καθιέρωση κατώτατου μισθού το 1997 οδήγησε σε συνεχή μείωση της ανεργίας τα επόμενα χρόνια , σωρρευτικά μείωση της ανεργίας κατά 20% από τα τότε επίπεδα, χωρίς καμία επίπτωση στον πληθωρισμό. Το σχήμα που ακολουθεί και δείχνει την ανεργία στη Βρετανία πριν και μετά το 1997 που καθιερώθηκε ο κατώτατος μισθός είναι εύλογο.
Φτάνει η αύξηση μισθών;
Ασφαλώς, η καλλιέργεια ενός φιλικού κλίματος στις επενδύσεις στο μέλλον ή η συνέχιση ιδιωτικοποιήσεων μπορεί να βοηθήσει ακόμη την ανάπτυξη. Επίσης μια απότομα πολύ υψηλή αύξηση, πχ 50%, ίσως είχε παρενέργειες στον πληθωρισμό, που θα μείωναν σε κάποιο βαθμό τα οφέλη. Όμως αυτό είναι άλλο κεφάλαιο, άλλο θέμα για ανάπτυξη, όχι ασήμαντο, αλλά θα χρειαστεί άλλη ανάλυση, πιο εκτεταμένη.
Συμπέρασμα
Τα αποτελέσματα της αύξησης των μισθών θα είναι αύξηση 5,3% ως και 27% για τις καθαρές αποδοχές, μετά φόρων και οποιονδήποτε κρατήσεων, των χαμηλόμισθων. Αυτό θα έχει άμεσα ευνοϊκές επιπτώσεις στην ανάπτυξη της χώρας, στην απασχόληση, και στο πορτοφόλι του χαμηλόμισθου, της μεσαίας τάξης, και τελικά και των εταιριών.
* Ο Δρ. Κωνσταντίνος Βέργος είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο Πόρτσμουθ, Αγγλία.
ΠΗΓΗ: 29.01.2019, https://new-economy.gr/2019/01/29/afksisi-11-vergos/