Αρχίζει ο δεύτερος γύρος

Του Πέτρου Παπακωνσταντίνου

Μια απόφαση – μνημείο κοινωνικού φασισμού, που νομιμοποιεί εκ των προτέρων οποιαδήποτε αντίδραση απέναντι στους εγκληματικά διεστραμμένους γραφειοκράτες που την έλαβαν και τους πολιτικούς προϊσταμένους τους, πραγματικούς ηθικούς αυτουργούς προαναγγελθέντων εγκλημάτων, ιδιαζόντως ειδεχθών. Στο μεταξύ, ο Γιώργος Παπανδρέου τιμάται στο Βερολίνο σαν πρωθυπουργός κατοχικής κυβέρνησης που βγάζει σε πέρας τη βρώμικη δουλειά, λες και κυρίαρχοι και επικυρίαρχοι τίποτα δεν φοβούνται και για τίποτα δεν ντρέπονται πια, ήσυχοι ότι η σιωπή των αμνών είναι δεδομένη και η υποδούλωση αυτού του λαού οριστική. Κι όμως, οι διεργασίες που εξελίσσονται, αθόρυβα αλλά επίμονα, στις τεκτονικές πλάκες της οικονομίας και στα αβυσσαλέα ρήγματα του κοινωνικού βυθού, προοιωνίζονται σεισμούς και τσουνάμια που δεν έχει ξαναγνωρίσει αυτός ο τόπος στα μετεμφυλιακά χρόνια.

Ήδη, στους κύκλους των μεγαλοεπιχειρηματιών και των τραπεζιτών, που κατανοούν πολύ καλύτερα τα ζοφερά αποτελέσματα του μνημονίου και της κυβερνητικής πολιτικής από τις ομιλούσες γραβάτες στα δελτία των οκτώ, το κλίμα έχει αλλάξει αισθητά τις τελευταίες εβδομάδες. Γνωρίζουν ότι η χρεωκοπία, την οποία υποτίθεται ότι θα απέτρεπε το μνημόνιο, είναι απλώς θέμα χρόνου και αρχίζουν να προετοιμάζουν το έδαφος για τον «δεύτερο γύρο». Το επικρατέστερο σενάριο μιλάει για μια ελεγχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους, με τη συναίνεση των μεγάλων γερμανικών και γαλλικών τραπεζών που κατέχουν το μεγαλύτερο μέρος του και με αντάλλαγμα ένα νέο γύρο ακρωτηριασμού των λαϊκών δικαιωμάτων (είπα ακρωτηριασμού; μα η πραγματικότητα έχει ήδη δώσει κυριολεκτικό νόημα στις ανατριχιαστικές μεταφορές!). Προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η δήθεν αντιμνημονιακή στάση Σαμαρά και Μίχαλου, που προτείνουν στην αστική τάξη μια εναλλακτική, αλλά εξίσου ταξική πολιτική για την επόμενη μέρα, βασισμένη στο Ριγκανικό δίπολο αυστηρότερη συρρίκνωση των δημοσίων δαπανών – μείωση των φόρων, με την ελπίδα επανασυγκρότησης της συμμαχίας του μεγάλου κεφαλαίου με τη μικροαστική τάξη, που έχει υποστεί σοβαρά ρήγματα.

Στο μεταξύ, Ευρωπαϊκή Ένωση και Διεθνές Νομισματικό Ταμείο οδηγούν τον πειθήνιο φοροεισπράχτορα της Ελληνικής Νομαρχίας, Γιώργο Παπανδρέου, στην οδό του μαρτυρίου. Πρώτα ήρθε η Κομισιόν, διά στόματος Όλι Ρεν, να προαναγγείλει αναθεώρηση του ελληνικού ελλείμματος προς τα πάνω, προλειαίνοντας το έδαφος γι αυτό που με μαθηματική ακρίβεια θα ακολουθήσει: «Λυπούμαστε, οι στατιστικές σας ήταν και πάλι λάθος, επομένως αυτά που μαζέψατε δεν φτάνουν, κόψτε το λαιμό σας και βρείτε περισσότερα»! Από κοντά ήρθε ο «σοσιαλιστής» πρόεδρος του ΔΝΤ, Ντομινίκ Στρος – Καν, να εκφράσει τη «λύπη» του για την «ατυχή» εξέλιξη, πιέζοντας κι αυτός για νέα μέτρα. Διαβλέποντας την επερχόμενη κατάρρευση, πολλοί σπεύδουν να πάρουν αποστάσεις ασφαλείας, συμπεριλαμβανομένου του Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, επικεφαλής των υπουργών Οικονομικών της ευρωζώνης, ο οποίος ομολόγησε αυτό που μέχρι χθες μόνο οι ριζοσπάστες τολμούσαν να υποστηρίξουν: Ότι Γερμανοί και Γάλλοι γνώριζαν ήδη προτού μπει η Ελλάδα στην ΟΝΕ τη σαθρή κατάσταση των δημοσίων οικονομικών της, αλλά επέμεναν να την δανείζουν για να πουλάνε τα προϊόντα τους και να απομυζούν τόκους – επομένως είναι οι ίδιοι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνοι για την κρίση χρέους. Δεν δίστασε, μάλιστα, να προσθέσει «εγώ δεν μπορούσα να πω δημόσια αυτά που γνώριζα», αποκαλύπτοντας τον πραγματικό χαρακτήρα μιας «Ενωμένης Ευρώπης», που δεν μοιάζει καν με «διοικητικό συμβούλιο μετοχικής εταιρείας», όπως αποκαλούσε ο Μαρξ την κυβέρνηση ενός αστικού κράτους, αλλά φέρνει περισσότερο προς σύναξη αφεντικών της Μαφίας, όπου ισχύει ο νόμος της «ομερτά».

Η ελληνική ολιγαρχία θα μπορούσε να ελπίζει, ίσως, σε ηπιότερες εξελίξεις αν η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία υποσχόταν μια ισχυρή και μακροπρόθεσμα βιώσιμη ανάκαμψη. Δυστυχώς γι’ αυτήν, το διεθνές περιβάλλον εμφανίζεται δυσοίωνο, επιδεινώνοντας ακόμη περισσότερο τη θέση της. Οι δύο μεγαλύτερες βιομηχανικές δυνάμεις, Αμερική και Ιαπωνία, βρίσκονται στο κατώφλι της διπλής ύφεσης. Τα ισχυρότερα αστικά έντυπα σε όλο τον κόσμο αγωνιούν για τα τύμπανα που ακούγονται ολοένα και πιο δυνατά μέσα στη νύχτα, αναγγέλλοντας έναν παγκόσμιο νομισματικό πόλεμο όλων εναντίον όλων. Μια τέτοια εξέλιξη θα μπορούσε να σημάνει το τέλος της παγκοσμιοποίησης, την επαναφορά ισχυρών προστατευτικών δασμών, δηλαδή ανοιχτών εμπορικών πολέμων – κάτι που έγινε και μετά τη μεγάλη κρίση του 1929-’32, μόνο που αυτή τη φορά, αν εκδηλωθεί, θα διεξαχθεί όχι μεταξύ κρατών, αλλά μεταξύ τεράστιων περιφερειακών μπλοκ.

Ανησυχητική είναι η κατάσταση και στην Ευρώπη, όπου οι τράπεζες, παρά τα τεράστια ποσά που ρούφηξαν από τα κράτη (δηλαδή, από μισθωτούς και μικροαστούς), παραμένουν ευάλωτες (στην Ιρλανδία, στα όρια της κατάρρευσης), με σωρεία σκελετών στα ντουλάπια τους, απειλώντας ανά πάσα στιγμή να πυροδοτήσουν συστημική κατάρρευση. Στο μεταξύ, η Γερμανία έχει πάψει από καιρό να λειτουργεί ως δυναμική ατμομηχανή της Ευρώπης, αντίθετα, ολοένα και περισσότερο θρέφεται από τις σάρκες των υπολοίπων. Όπως έχει αποδείξει η τεκμηριωμένη δουλειά του Κώστα Λαπαβίτσα και των συνεργατών του στο ινστιτούτο RMF, η ευρωζώνη πολώνεται μεταξύ ηγεμονικού πυρήνα και υποτελούς περιφέρειας, γεγονός που τείνει να την διαρρήξει ολοκληρωτικά. Οι περιφερειακές χώρες του Νότου και της Ανατολικής Ευρώπης τείνουν να γίνουν ένα είδος «Λατινικής Αμερικής» στο ανατολικό ημισφαίριο. Το αστικό όραμα της «ισχυρής Ελλάδας του ευρώ» καταρρέει και η επαπειλούμενη υποβάθμιση της ελληνικής αστικής τάξης στον παγκόσμιο, καπιταλιστικό καταμερισμό εργασίας, σε συνδυασμό με την άνοδο της ανταγωνιστικής, τουρκικής αστικής τάξης, διαμορφώνει συνθήκες πραγματικής εθνικής κρίσης.

Με αυτά τα δεδομένα, είναι κάτι περισσότερο από πιθανό ότι τη σημερινή κατάσταση της γενικευμένης, κοινωνικής παραπληγίας θα διαδεχθεί μια μεγάλη κοινωνική έκρηξη, της οποίας η μορφή, οι πρωταγωνιστές, τα συνθήματα και τα αποτελέσματα είναι εντελώς ανοιχτά και εξαρτώνται καθοριστικά από την ετοιμότητα και επάρκεια των πολιτικών δυνάμεων. Ήδη, το κέντρο της Αθήνας και άλλων πόλεων είναι απαγορευμένη ζώνη για τους υπουργούς και τα μεγαλοστελέχη του ΠΑΣΟΚ, αλλά και για εξευτελισμένους γραφειοκράτες τύπου Παναγόπουλου, που μόνο με ισχυρή συνοδεία αστυνομικής δύναμης τολμούν να περιφέρονται σε δημόσιους χώρους. Στο μεταξύ, η αστική τάξη, αν και στηρίζει με κάθε τρόπο τον Γιώργο Παπανδρέου (μέσω των μεγάλων συγκροτημάτων, ο πλουραλισμός των οποίων θυμίζει Σοβιετική Ένωση της Πράβδα και της Ιζβέστια, αλλά και μέσω πολιτικών δεκανικιών κάθε είδους, από τον Καρατζαφέρη και τη Ντόρα μέχρι τον Κουβέλη), έχει αρχίσει να τον αντιμετωπίζει περισσότερο ως πολιορκητικό κριό, που κάποια στιγμή θα σπάσει και θα αντικατασταθεί. Από εδώ και η αναζήτηση κάθε είδους εφεδρειών, συμπεριλαμβανομένου του «καλού ΠΑΣΟΚ», που θα κληθεί να απορροφήσει ανώδυνα τη λαϊκή οργή- τηρουμένων των αναλογιών, όπως έγινε και στην Αργεντινή, όπου ήταν οι «κακοί» Περονιστές του Μένεμ που ξεπούλησαν τη χώρα και οι «καλοί» Περονιστές του ντε λα Ρούα που καρπώθηκαν τα κυβερνητικά λάφυρα του «Αργεντινάσο».

Σ’ αυτό το φόντο, ο χρόνος πιέζει ασφυκτικά τις μαχόμενες και σκεπτόμενες αριστερές δυνάμεις να υπερβούν χρόνιες αδυναμίες που απειλούν να τις καθηλώσουν στο γνωστό ρόλο εκείνου που βλέπει τα τρένα της ιστορίας να περνούν και τα ποτάμια της λαϊκής κινητοποίησης να κυλούν μέσα από τα δάχτυλά μας χωρίς να καταφέρνουμε να πιούμε μια στάλα. Εκείνο που ο κόσμος της εργασίας περιμένει από τις δυνάμεις της Αριστεράς είναι: Πρώτον, ένα συνεκτικό πρόγραμμα άμεσης απάντησης στην κρίση. Δεύτερον, μια κρίσιμη μάζα, ένα ισχυρό και μαζικό ενιαίο μέτωπο πάλης, που θα μπορεί να στηρίξει και να κάνει αξιόπιστη αυτή την πρόταση. Και τρίτον, το δρόμο για κάποιες παραδειγματικές, νικηφόρες μάχες που θα αλλάξουν την ψυχολογία των μαζών και το συσχετισμό των δυνάμεων.

Η διεθνής διάσκεψη που οργανώνουν το Αριστερό Βήμα και η Πρωτοβουλία Καλλιτεχνών το διήμερο 15 και 16 Οκτώβρη στο Πάντειο, αλλά και η πορεία των μαχόμενων καλλιτεχνών στους δρόμους της Αθήνας εναντίον του μνημονίου, με αφετηρία την αμαρτωλή Σοφοκλέους, αποτελούν μικρά, αλλά σταθερά βήματα, που έρχονται να προστεθούν στις πρωτοποριακές προσπάθειες πολλών κοινωνικών και πολιτικών συλλογικοτήτων, σ’ αυτή τη μεγάλη πορεία που ανοίγεται μπροστά μας. Την εβδομάδα που η ενισχυμένη αντιπροσωπεία της τρόικας και της Eurostat θα βρίσκεται στην Αθήνα για την προετοιμασία των νέων όρων του κατοχικού δανείου, αγωνιστές της Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων, εργαζόμενοι και διανοούμενοι, μαζί με μαρξιστές οικονομολόγους και θεωρητικούς από την Ευρώπη και τη Λατινική Αμερική, θα ανιχνεύουν τους δρόμους και τους όρους για ένα νέο μέλλον της εργασίας, της Ελλάδας, της Ευρώπης και της Αριστεράς. Ύστερα από ένα καλοκαίρι κοινωνικής κατατονίας και απογοητεύσεων στο χώρο της Αριστεράς, τα νυχτερινά συνθήματα θα πυκνώσουν: «Οι μέρες της αφθονίας σας είναι μετρημένες»!

ΠΗΓΗ: Αθήνα, 10 Οκτωβρίου 2010, ΑΡΙΣΤΕΡΟ ΒΗΜΑ, http://aristerovima.gr/blog.php?id=647