Παρουσίαση στην Κέρτεζη του βιβλίου «Τα νερά των βουνών και η Κέρτεζη», 1η
Του Αντώνη Γ. Μάλλιαρη*
Φίλες και φίλοι,
Με ιδιαίτερη χαρά καλωσορίζω τον ερχομό του πρώτου βιβλίου του αγαπητού φίλου και πατριώτη Παναγιώτη Μπούρδαλα, που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις «Αρμός». Τίτλος του βιβλίου, «Τα νερά των βουνών και η Κέρτεζη».
Κυρίαρχο στοιχείο, λοιπόν, το νερό, πηγή και σύμβολο ζωής, πηγή δύναμης και δημιουργίας. Είναι το ζων ύδωρ ή το αθάνατο νερό της παγκόσμιας κοσμολογίας. Η συγγραφή του βιβλίου αυτού, δεν αποτελεί μια απλή λαογραφική προσπάθεια, όπως ο ίδιος ο συγγραφέας μας ενημερώνει, αλλά μια προσπάθεια να αναδείξει ένα υπόδειγμα ζωής σε μια ορεινή επαρχία, που μοχλός ανάπτυξης είναι το νερό. Ο λευκός χρυσός, όπως χαρακτηριστικά το αποκαλεί. Αυτό είναι που κάνει το βιβλίο ενδιαφέρον και στους αναγνώστες αυτούς που δεν έχουν κανένα δεσμό με τον τόπο.
Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο «Τα νερά των βουνών και η Κέρτεζη», δεν κρύβω να σας πω ότι εντυπωσιάστηκα. Η συλλογή όλου του υλικού, το πλήθος των πληροφοριών, η φωτογράφιση όλων των αναδεικνυόμενων σημείων σίγουρα χρειάστηκαν πολύ κόπο αλλά και πολύ χρόνο.
Δεν υπάρχει σημείο στο Κερτεζίτικο βασίλειο που να μην το περπάτησε. Οι πληροφορίες που μας δίνει για κάθε ένα από τα σημεία αυτά είναι σημαντικές. Προσωπικά μέσα από το βιβλίο ανακάλυψα πράγματα τα οποία μου ήταν παντελώς άγνωστα.
Ξεκινώντας από τις πηγές και τις βρύσες εντός οικισμού και αναπτύσσοντας το σύστημα ύδρευσης του χωριού μας σεργιανίζει στις γραφικές πηγές εκτός οικισμού, από την Καρβελού στο Μονοδένδρι, από τον Παξιμαδά στον Χριστό, από τα Βρωμονέρια στη Ντεσμένα και από το Κιόσι στη Λαγκάδα, συστήνοντάς μας και σχολιάζοντας κάθε κάθε μία από αυτές ξεχωριστά. Ο περίπατος κατά μήκος του Βουραϊκού στη συνέχεια και η γνωριμία μας με τις γέφυρες και τα γεφύρια, τους νερόμυλους και τις νεροτριβές μας φέρνουν σε επαφή με τοπία σπάνιας ομορφιάς και μονοπάτια πνιγμένα μέσα στο πράσινο, προκαλώντας σε εμάς τους αναγνώστες την επιθυμία να τα περπατήσουμε και να τα θαυμάσουμε και από κοντά.
Η ανάπτυξη της ενότητας αρδευτικό σύστημα είναι το κομμάτι που ολοκληρώνει την όλη προσπάθεια του συγγραφέα για την επίτευξη του τελικού του στόχου. Εδώ τα στοιχεία που μας παραθέτει ο Παναγιώτης είναι πολύ ξεχωριστά, καθότι ο χρόνος, (ώρα) γινόταν γνωστός από το διάβασμα των άστρων κατά τη νύχτα και από τη θέση του ήλιου κατά την ημέρα, πρακτική που τη γνώριζαν οι Κερτεζίτες από πάππου προς πάππου. Η δε αναφορά του στον τρόπο που ποτιζόταν ο Κερτεζίτικος κάμπος (χωράφια ημέρας, χωράφια νύχτας, χωράφια αυγής, χωράφια βραδιού) πραγματικά εντυπωσιάζει.
Πολλές φορές, ως παιδιά αναλαμβάνοντας να παίξουμε το ρόλο των μεγάλων, βρεθήκαμε στην ανάγκη να υπολογίσουμε το χρόνο με αυτές τις πρακτικές: το σκάσιμο της Πούλιας, τ’ αστέρι της Αυγής, τ’ απόσκια στους Βωρούς.
Όλα αυτά ο συγγραφέας καταφέρνει να μας τα δώσει μ’ έναν ξεκούραστο τρόπο, μ’ έναν λόγο απλό και κατανοητό, μ’ ένα λόγο της καθημερινότητας. Δεν καταγράφει απλά, δεν αραδιάζει σκόρπια πράγματα αλλά αναδεικνύει, σχολιάζει και προτείνει λύσεις. Οι προτάσεις για δημιουργία περιβαλλοντικού πάρκου και η ένταξή του στο Κέντρο Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κλειτορίας, η αποκατάσταση του Ιερού Ναού της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η ανακατάσκευή της οικίας Στριφτόμπολα καθώς και οι σκέψεις του για τον οικισμό των Αλωνιών, πρέπει να τύχουν ιδιαίτερης προσοχής. Εδώ τον πρώτο λόγο έχει η δημοτική Αρχή. Κάποτε και τα χωριά πρέπει να πάρουν την μερίδα που τους αναλογεί.
Προσωπικά, Παναγιώτη σ’ ευχαριστώ γιατί το βιβλίο σου λειτούργησε ως μηχανή του χρόνου και με γύρισε πάλι σ’ εκείνα τα δύσκολα, μα όμορφα χρόνια, σ’ εκείνα τα χρόνια που παιδιά είχαμε την ευκαιρία να μετράμε τ’ άστρα τις νύχτες του καλοκαιριού και που μπορούσαμε να ονειρευόμαστε. Βοήθησε να ζωντανέψουν στη σκέψη μου εικόνες που είχαν ξεθωριάσει, εικόνες με τη μαγεία μιας άλλης εποχής. Μ’ ανέβασες πάλι νύχτα στον Έλατο για το κουβάλημα των ξύλων για το τζάκι, μου ζωντάνεψες πάλι το αλώνισμα κάτω από τον καυτό ήλιο του καλοκαιριού, έζησα ξανά τα νυχτέρια στο «φλούδο» του καλαμποκιού (αραποσίτι). Περπάτησα πάλι στις Αρκίτες, στον Πόρο, στη Δέση του Λάππα, εκεί που πήραμε τα πρώτα μαθήματα στο κολύμπι.
Είμαι σίγουρος ότι το βιβλίο σου, «Τα νερά των βουνών και η Κέρτεζη» θα αγαπηθεί από μικρούς και μεγάλους. Από τους μεγάλους γιατί θα τους δώσει την ευκαιρία να περπατήσουν ξανά σε γνωστά ξεχασμένα μονοπάτια και από τους μικρότερους γιατί θα γνωρίσουν αυτά τα μονοπάτια.
Παναγιώτη, εύχομαι το βιβλίο σου να είναι καλοτάξιδο και περιμένω να μας εκπλήξεις με το επόμενο εγχείρημα σου.
Κέρτεζη, 27 Μαΐου 2018, στα γραφεία του Πολιτιστικού Συλλόγου κερτεζιτών «Ο Στριφτόμπολας».
* Ο Αντώνης Γ. Μάλλιαρης γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Κέρτεζη. Τώρα είναι συνταξιούχος δάσκαλος.
