Φιλολογική και όχι μόνο παρουσίαση του βιβλίου «Τα νερά των βουνών και η Κέρτεζη» 

Του Ηλία Παπαχατζή*

Ο Ηλίας Παπαχατζής δεξιά και αριστερά του ο Χρήστος Κόντης (Πρόεδρος των «Εν Αθήναις κερτεζιτών»)

Παρακολουθώντας εδώ και αρκετό καιρό την ενασχόληση του φίλου Παναγιώτη Μπούρδαλα με τη φύση και τις επενέργειές της στη ζωή της ιδιαίτερης πατρίδας του μέσω του διαδικτύου, όπου δημοσίευε φωτογραφίες και σχόλια, είχα εντυπωσιαστεί.

Με ιδιαίτερη χαρά έμαθα ότι σκεπτόταν να εκδώσει κάποιες απ’ τις μελέτες του και με ακόμη μεγαλύτερη δέχτηκα την πρότασή του να παρουσιάσω το πρώτο του βιβλίο!

Χαρά, γιατί όχι μόνο μας συνδέουν δεσμοί φιλίας και συντροφικότητας εδώ και πολλά χρόνια, αλλά και διότι θα είχα την ευκαιρία να μελετήσω ενδελεχώς το έργο του, αποτυπώνοντας μάλιστα και κάποιες σκέψεις του γι αυτό.

Είναι αλήθεια ότι η προσπάθεια του Παναγιώτη…

είναι πολύ μεγαλύτερη και ευρύτερη απ’ αυτό που καταγράφεται στο βιβλίο. Στο πρώτο αυτό πόνημά του καταγράφονται μόνο οι μελέτες που σχετίζονται με το νερό, τη φύση και την αγροτική οικονομία της Κέρτεζης. Κι αυτό το γεγονός, που θα μπορούσε ίσως να κουράσει τον αναγνώστη που δεν σχετίζεται με τον συγκεκριμένο τόπο, τελικά αποδεικνύεται προτέρημα. Γιατί ο συγγραφέας δεν προσπάθησε να «τσουβαλιάσει» τα πάντα επιδεικνύοντας έναν ύμνο για το χωριό του, αλλά προτίμησε ν’ αναφερθεί σε κάποιες όψεις της ζωής στην Κέρτεζη, που θα τις συμπληρώσει αργότερα με άλλες πτυχές, έτσι ώστε κάποια στιγμή να ολοκληρώσει την εικόνα για το χωριό και την ευρύτερη περιοχή.

Το ευχάριστο είναι ότι το σύνολο των μελετών του Παναγιώτη φιλοδοξεί «να αναδείξουν ένα υπόδειγμα ζωής» κι όχι να παραμείνει σ’ ένα πλαίσιο περιγραφών και θετικής αποτίμησης της ζωής στο χωριό. Κι έτσι ο συγγραφέας δεν αρκείται σε μια αναλυτική παρουσίαση των νερών και της φύσης στη αγροτική οικονομία του χωριού, αλλά αντιθέτως σχολιάζει, κριτικάρει και κάνει συγκεκριμένες προτάσεις για την βελτίωση της κατάστασης και την ανάδειξη της αγροτικής οικονομίας (της πρωτογενούς παραγωγής) στο βασικό πυλώνα ανάπτυξης της περιοχής και της ευρύτερης ελληνικής υπαίθρου.

Αυτό δείχνει και την αγάπη του για το γενέθλιο τόπο του. Και ακόμη περισσότερο η επιμονή του να τον γυρίσει και να τον χαρεί σπιθαμή προς σπιθαμή, κι άλλοτε να πονέσει και να κλάψει για τα λάθη των πολιτικών που ασκούνται ενάντια στην ελληνική επαρχία ή για την εγκατάλειψη που πολλές φορές εμείς οι ίδιοι προκαλούμε με την αδιαφορία μας.

Διαβάζοντας το βιβλίο δεν ήμουν σίγουρος αν ο συγγραφέας υπερβάλλει.

Σίγουρα όμως, μιας και δεν έχω γνώσεις του αντικειμένου, είχα απορροφηθεί μέσα στις σελίδες του  καθώς νέα πεδία ανοίγονταν στο μυαλό μου χωρίς να χρειάζεται να έχω ειδικές γνώσεις και χωρίς να κουράζομαι. Δεν είναι μόνο η εντύπωση που δίνεται ότι ο συγγραφέας έχει πλήρη γνώση των δεδομένων που καταγράφει. Είναι και ο τρόπος που δίνονται όλα αυτά. Η αμεσότητα της γλώσσας χωρίς φτιασιδώματα κι αρχαϊσμούς, καθώς και η δομή του βιβλίου που μεταβαίνει ομαλά και απόλυτα κατανοητά απ’ το ένα θέμα στο άλλο συνδέοντάς τα μεταξύ τους και με τον τελικό στόχο. Έτσι το βιβλίο απευθύνεται σ’ όλους χωρίς αποκλεισμούς και τους καλεί ν’ αναμετρηθούν με το παρελθόν τους, αλλά και ν’ ανοίξουν νέους ορίζοντες για το μέλλον.

Και τώρα κάτι προσωπικό.

Ένιωσα την ανάγκη  να έρθω σε άμεση επαφή  με τον τόπο σας πριν την παρουσίαση του βιβλίου. Ήταν τόσο μεγάλο το ενδιαφέρον που μου είχε δημιουργήσει η ίδια η ανάγνωση του βιβλίου που, καθώς η μόνη μου οπτική επαφή ήταν οι έγχρωμες φωτογραφίες του Παναγιώτη μέσω ίντερνετ, ένιωσα βαθιά την ανάγκη να επισκεφτώ το χωριό.

Πριν μια εβδομάδα λοιπόν ήμουν εκεί. Τότε κατάλαβα ότι είναι λίγα αυτά που λέει ο Παναγιώτης. Η μαγεία της φύσης με συγκλόνισε εμένα (και την Άννα που ήταν μαζί μου) και μας αιχμαλώτισε την ψυχή και τον νου. Ένας τόπος πνιγμένος στο πράσινο και η φύση σαν να είναι πάντα στην καλύτερή της ώρα. Παντού νερά να τρέχουν και να γονιμοποιούν τη γη κι απέναντί μας τα βουνά με τις πλαγιές τους κατάφυτα και σαγηνευτικά.

Και είδα ένα Παναγιώτη πασίχαρο να μας πηγαίνει από εδώ κι από κει (για να προλάβουμε και την τελευταία λεπτομέρεια της ομορφιάς του τοπίου).  Θυμάμαι που συγκλονίστηκα αντικρίζοντας την κοίτη του Βουραϊκού και πόσο χάρηκα ανεβαίνοντας στο ξέφωτο (Σημείωση από τΜτΒ: Στο ξέφωτο στο «Κοτσάνη τις καστανιές»). Μου ήλθαν μνήμες απ’ το δικό μου χωριό, την Ελάτη, έξω από τη Βυτίνα της Αρκαδίας.

Ευχές

Θα ευχηθώ λοιπόν στον φίλο μου τον Παναγιώτη να συνεχίσει με την ίδια θέληση και αγάπη την προσπάθεια που ξεκίνησε, πιστεύοντας ότι όχι μόνο θα μας ανοίξει τα μάτια και το μυαλό, αλλά και ότι θα τροφοδοτήσει με νέους ορίζοντες για ένα φυσικότερο μέλλον.

Σημείωση από τΜτΒ: Η παρουσίαση του βιβλίου του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα έγινε στις εκδόσεις ΑΡΜΟΣ, Μαυροκορδάτου 11 στην Αθήνα, 11 Μάη του 2018 στις 6.30μμ.

* Ο Ηλίας Παπαχατζής είναι φιλόλογος – εκπαιδευτικός, συμμμετέχει στα κοινά και από θέσεις ευθύνης. Την σχολική χρονιά 2017-2018 είναι μέλος του Κέντρου Μελετών και Τεκμηρίωσης (ΚΕΜΕΤΕ) της ΟΛΜΕ.

Αθήνα 11-05-2018