ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΦΘΟΡΑ Α.Ε.:

 

Οι ιδιαιτερότητες της γερμανικής οργάνωσης «Διεθνής Διαφάνεια», η ιστορία της, η φιλοσοφία που την διέπει, η χρηματοδότηση, οι στόχοι, οι μέθοδοι λειτουργίας, τα συμπεράσματα και η απειλή μιας «τευτονικής ευρωένωσης»

 

Του Βασίλη Βιλάρδου*

 

Η παραπάνω περιγραφή της «Διεθνούς Διαφάνειας» προέρχεται από τη γαλλίδα δημοσιογράφο Christian de Brie, η οποία ερεύνησε την οργάνωση το 2003, για την εκπομπή της με τον τίτλο: «Λευκά κουστούμια – Μαύρα ταμεία». Τόσο η παραπάνω αρνητική κριτική, όσο και πολλές άλλες που ακολούθησαν, βασίζεται κυρίως στο γεγονός ότι, ο «σύνδεσμος» χρηματοδοτείται «πλειοψηφικά» από τις μεγάλες βιομηχανίες, καθώς επίσης από τις πολυεθνικές επιχειρήσεις. 

Σύμφωνα με έρευνα του γερμανικού Spiegel (τίτλος του περιοδικού: Διεθνής Διαφάνεια – «Φύλλο Συκής» της μεγάλης βιομηχανίας), όλο και περισσότερες γερμανικές εταιρείες ανακαλύπτουν τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής τους στην οργάνωση εναντίον της διαφθοράς. Κατά σύμπτωση δε, η εγγραφή τους ως μέλος, συμπίπτει πολύ συχνά με κάποια εισαγγελική έρευνα εναντίον τους, με την κατηγορία της διαφθοράς.

Δηλαδή, τόσο η εγγραφή τους ως μέλος, όσο και οι «δωρεές» τους, στις οποίες στηρίζεται η χρηματοδότηση της αμιγώς γερμανικής, μη κυβερνητικής οργάνωσης για την καταπολέμηση της διαφθοράς παγκοσμίως, συμβαδίζουν συνήθως χρονικά με εκείνη ακριβώς την περίοδο, κατά την οποία κατηγορούνται από τη Δικαιοσύνη για διαφθορά (άρθρο μας: Η χρεοκοπία του αμερικανικού μοντέλου, η δημιουργική λογιστική των τραπεζών, το ηθικό δίλημμα της Ευρώπης και ο κυρίαρχος του σύμπαντος  2/5/2009).    

Για παράδειγμα, μόνο όταν η γερμανική εταιρεία σιδηροδρόμων (Deutsche Bahn) διαπίστωσε στο εσωτερικό της πάνω από 100 περιπτώσεις διαφθοράς (για το έτος 2000), έγινε μέλος της «Διεθνούς Διαφάνειας». Η κατασκευαστική εταιρεία Hochtief εισήλθε με τη σειρά της στην οργάνωση το Δεκέμβριο του 1999, όταν η εισαγγελία του Βερολίνου, λίγους μόλις μήνες πριν, διεξήγαγε έρευνα με την κατηγορία της «υποψίας για απάτη», σε σχέση με την ιδιωτικοποίηση του αεροδρομίου της πόλης.

Επίσης η Siemens έγινε μέλος του «συνδέσμου» το 1999, όταν κατηγορήθηκε για δύο μεγάλες υποθέσεις διαφθοράς: για το χρηματισμό πολλών εκατομμυρίων της τότε κυβέρνησης της Ισπανίας (κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής από τη Μαδρίτη στη Σεβίλλη), καθώς επίσης για κάποια αντίστοιχη περίπτωση διαφθοράς, στον κλάδο των ιατρικών μηχανημάτων στη Νότια Κορέα. Στην ιστοσελίδα τότε της Siemens διάβαζε κανείς:

«Συμμετέχουμε ενεργητικά στη «Διεθνή Διαφάνεια» – σε μία ονομαστή, παγκοσμίου εμβέλειας μη κυβερνητική οργάνωση, για την καταπολέμηση της διαφθοράς». 

Το έτος 2002, δύο σημαντικά μέλη της οργάνωσης, η ABB και η Hochtief, θεωρήθηκαν ύποπτα για συμμετοχή στο σκάνδαλο του γερμανικού σοσιαλιστικού κόμματος (SPD). Η «Διεθνής Διαφάνεια» ζήτησε βιαστικά από τις δύο μεγάλες πολυεθνικές να τοποθετηθούν σε σχέση με τις κατηγορίες, επειδή σε περίπτωση αποδεδειγμένης διαφθοράς, θα έπρεπε να τις «αποβάλλει» από μέλη – κάτι που, εξ όσων γνωρίζουμε, δεν έχει συμβεί ποτέ στην ιστορία της οργάνωσης.

«Κατηγορίες για χρηματισμό απήγγειλαν Αμερικανοί εισαγγελείς», διαβάσαμε πρόσφατα, «…εναντίον της αυτοκινητοβιομηχανίας Daimler καταγγέλλοντας την προσφορά δώρων και εκατομμυρίων δολαρίων σε ξένους αξιωματούχους, σε τουλάχιστον 22 χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, προκειμένου να εξασφαλίσει κρατικά συμβόλαια.

Το κατηγορητήριο αναφέρει ότι η πολυεθνική επιχείρηση ήταν αναμεμειγμένη σε μία μακρόχρονη πρακτική δωροδοκιών, προκειμένου να εξασφαλίζει συμφωνίες στη Ρωσία, στην Κίνα, στην Τουρκία, στην Αίγυπτο, στη Νιγηρία, στο Ιράκ, στην Ουγγαρία, στην Ελλάδα, στη Λετονία, στη Σερβία, στο Μαυροβούνιο κα σε τουλάχιστον άλλες έξι χώρες,  μεταξύ των ετών 1998 και 2008».

Η μεγάλη γερμανική αυτοκινητοβιομηχανία, επίσης μέλος της «οργάνωσης», θα πρέπει προφανώς να τοποθετηθεί σε σχέση με τις κατηγορίες – αφού δεν θα θέλει να είναι η πρώτη που θα αποβληθεί από το «Σύνδεσμο για την καταπολέμηση της διαφθοράς παγκοσμίως» (αν και, κατά την άποψη μας, μάλλον δεν ανησυχεί καθόλου).     

«Ακόμη μία γερμανική εταιρεία ερευνάται με την κατηγορία της διαφθοράς», έγραφε ο γερμανικός Τύπος την αμέσως επόμενη ημέρα της «παραπομπής» της Mercedes από τις Η.Π.Α. Πρόκειται για την Ferrostahl AG, η οποία για πολλοστή φορά φαίνεται να συμμετέχει σε υποθέσεις χρηματισμού και διαφθοράς. Υποθέτουμε φυσικά ότι, εάν δεν είναι ακόμη μέλος της «Διεθνούς Διαφάνειας», θα «επανορθώσει» άμεσα, έτσι ώστε να καταπολεμήσει και αυτή με τη σειρά της τη διαφθορά στον πλανήτη.  

Όπως φαίνεται εν πρώτοις λοιπόν, χωρίς να χρειασθεί να «εμβαθύνει» κανείς ιδιαίτερα, για τις μεγάλες βιομηχανίες του «εντιμότατου εταίρου» μας, ο οποίος δεν παύει ούτε στιγμή να κατηγορεί την Ελλάδα για αδιαφάνεια, η διαφθορά αποτελεί ένα ευρείας χρήσεως «εργαλείο» – ένα ουσιώδες μάθημα διοίκησης επιχειρήσεων, το οποίο θα όφειλε μάλλον να διδάσκεται στα Πανεπιστήμια των ανεπτυγμένων χωρών, έχοντας εξέχουσα βαρύτητα για τους μελλοντικούς «ηγέτες».    

Ποια είναι όμως ακριβώς η ιστορία της «Διεθνούς Διαφάνειας», πως ορίζεται η φιλοσοφία της, πως ενεργεί, με ποιόν τρόπο χρηματοδοτείται και ποιοι είναι οι στόχοι της; Επιθυμώντας να απαντήσουμε αναλυτικά σε όλα αυτά τα ερωτήματα, τα εξής:

 

Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ

 

Ο σύνδεσμος ιδρύθηκε το 1993 στο Βερολίνο, από τον κ. P. Eigen (πρώην διευθυντή Ν. Αφρικής της Παγκόσμιας Τράπεζας), με στόχο τη διαφάνεια, καθώς επίσης την καταπολέμηση της διεθνούς «μακρο- και μικροοικονομικής» διαφθοράς σε παγκόσμιο επίπεδο, μέσω συνεργασιών. Η ιδέα της δημιουργίας μίας τέτοιας οργάνωσης προήλθε από τον ιδρυτή της ο οποίος, από τη θέση του προέδρου μίας συμβουλευτικής ομάδας για την Κένυα (συντόνιζε τα προγράμματα βοήθειας των ανεπτυγμένων οικονομιών προς τις φτωχότερες περιοχές του πλανήτη), διαπίστωσε την ύπαρξη τεράστιας «πολιτικής και λοιπής διαφθοράς», η οποία καρπωνόταν μεγάλο μέρος των χρημάτων και των ενισχύσεων.   

Ο κ. P. Eigen αποφάσισε το 1993, σε συνεργασία με νέους πολιτικούς αρχηγούς από την Αφρική, την Ασία και τη Λατινική Αμερική, καθώς επίσης με άλλους συνεργάτες της Παγκόσμιας Τράπεζας (συνολικά 70 άτομα), να ιδρύσει στο Βερολίνο έναν Κοινωφελή Σύνδεσμο. Η πολιτική συγκυρία εκείνη την εποχή ήταν θετική για τέτοιου είδους ενέργειες, αφού πρόσφατα είχε (ατυχώς) ενωθεί η Γερμανία, ο βασικός πυρήνας της ΕΕ ήταν σε εξέλιξη, οι πόλεμοι του Κόλπου στο Ιράκ και στο Ιράν, καθώς επίσης ο εμφύλιος πόλεμος στη Γιουγκοσλαβία είχαν ευαισθητοποιήσει τα πλήθη υπέρ του Δικαίου, ενώ στις Η.Π.Α. είχε εκλεγεί η δημοκρατική κυβέρνηση του B. Clinton.   

Ο Σύνδεσμος διαθέτει σήμερα παρουσία σε περισσότερες από 90 χώρες, με αντίστοιχα γραφεία. Πρόκειται για ένα τεράστιο «ιστό αράχνης», αποτελούμενο από εξέχοντα άτομα των τοπικών κοινωνιών και όχι μόνο, με απίστευτα μεγάλες δυνατότητες. Προφανώς καλύπτει με τον «ορθολογικότερο» τρόπο όλες εκείνες τις χώρες, στις οποίες δραστηριοποιούνται εξαγωγικά οι μεγάλες γερμανικές (κυρίως) βιομηχανίες (άρθρο μας: Ο ΚΥΡΙΑΡΧΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΠΑΝΤΟΣ: Οι ανεξέλεγκτες χρηματαγορές και οι «πολυηπειρωτικές» πλέον υπερεπιχειρήσεις, είναι οι δύο συνισταμένες μίας «ύπουλης» ασθένειας η οποία, με τη βοήθεια των δημοσιονομικών κρίσεων, τείνει να εξελιχθεί σε μία παγκόσμια, θανατηφόρο επιδημία  13/1/2010), εξασφαλίζοντας τους, μεταξύ άλλων, μίας μεγάλης έκτασης «πολιτική επιρροή», με το δυνατότερο χαμηλό «κόστος διαφθοράς» – ενέργειες από τις οποίες επωφελούνται πιθανότατα και τα «τοπικά» μέλη τους, όταν συμμετέχουν στην από κοινού ανάληψη έργων.

Τα μέλη και οι συνεργάτες της οργάνωσης ανά τον κόσμο αριθμούν αρκετές χιλιάδες, ενώ στο κεντρικό του Βερολίνου εργάζονται περί τα 40 ικανότατα στελέχη – κυρίως νομικοί, οικονομολόγοι και ειδικοί στα φορολογικά συστήματα. Για παράδειγμα, στην Αργεντινή υπάρχουν 3.000 μέλη, τα οποία στελεχώνουν «περιπόλους πολιτών» που επισκέπτονται σε σταθερή βάση τις υπηρεσίες του δημοσίου της χώρας, ερευνώντας με τη μέθοδο των συνεντεύξεων περιπτώσεις διαφθοράς – ποιός υπάλληλος χρηματίσθηκε, από ποιόν και για ποιο λόγο. Στη συνέχεια, οι απαντήσεις καταγράφονται μεθοδικά από τους «ακτιβιστές» της Διεθνούς Διαφάνειας, προωθούνται στη Γερμανία για να αξιολογηθούν, ενώ κάποιες φορές δημοσιεύονται στα ΜΜΕ της χώρας.           

Το Ελληνικό «υποκατάστημα» της οργάνωσης, η «Διεθνής Διαφάνεια Ελλάς», δημιουργήθηκε στα τέλη Νοεμβρίου του 1996. Όπως γράφει η επίσημη ιστοσελίδα του:

«Ιδρύθηκε από μία ομάδα Πολιτών με επικεφαλής μια πολύ σημαντική προσωπικότητα της δημόσιας ζωής, την τ. Υφυπουργό Εξωτερικών, αποτελούμενη από πολιτικούς, επιχειρηματίες, δικαστικούς, επιστήμονες, στρατιωτικούς, δημοσιογράφους, δικηγόρους, γιατρούς, δημόσιους και ιδιωτικούς υπαλλήλους, η οποία  αποφάσισε να αναμετρηθεί με τη διαφθορά.

Για αυτόν τον λόγο συστήσαμε ένα σωματείο υπό τον τίτλο «Διεθνής Διαφάνεια-Ελλάς», μέλος μίας ευρύτερης οικογένειας που ξεκίνησε λίγα μόλις χρόνια πριν το 1993 από το Βερολίνο της Γερμανίας ως παγκόσμια Μη Κυβερνητική Οργάνωση.

Επιδίωξη όλων μας ήταν και παραμένει να σταματήσει η εγκληματική αδιαφορία απέναντι σε θέματα διαφάνειας και λειτουργίας των θεσμών που επιτρέπει να γεννάται δικαίως στην κοινή γνώμη η αντίληψη της διαφθοράς και της σήψης. Στόχος μας είναι να αγωνιζόμαστε σταθερά για την αποκατάσταση των θεσμών και την καταπολέμηση της διαφθοράς. Αίτημά μας παραμένει η άσκηση της εξουσίας με ήθος και διαφάνεια.

Πολλοί φίλοι μας είπαν ότι κυνηγάμε μία χίμαιρα. Σήμερα είναι αποδεκτό ότι η διαφθορά αποτελεί γάγγραινα στο πολιτικό και οικονομικό σύστημα της χώρας και είμαστε περήφανοι γιατί συμβάλλουμε καθημερινά στον πόλεμο κατά της διαφοράς».

 

Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ

 

Σύμφωνα με την αντίληψη που επικρατεί στο σύνδεσμο, η επίτευξη της διαφάνειας είναι η μοναδική λύση για την καταπολέμηση της διαφθοράς, η οποία αποτελεί το «σύμπτωμα» της εσφαλμένης λειτουργίας του συστήματος. Περαιτέρω, εάν θέλει κανείς να την αντιμετωπίσει με επιτυχία, θα πρέπει να καταστρέψει το πρόσφορο έδαφος, επάνω στο οποίο «φύεται και αναπτύσσεται», μέσω:

(α)  της μεθοδικής αποκάλυψης και διαφάνειας των σαθρών καταστάσεων και των τρόπων που λειτουργούν,

(β)  των συνεχών ελέγχων με τη βοήθεια ανεξάρτητων επιθεωρητών,

(γ)  της πειθούς και της αποδοχής, σε αντιπαράθεση τόσο με τους διαφθορείς, όσο και με τους διεφθαρμένους,    

(δ)  της προσεκτικής επιλογής και της «ανακύκλωσης» (rotation) του προσωπικού στις «πληγείσες» περιοχές,

(ε)  του αξιώματος της προσωπικής επίβλεψης των χρηματικών συναλλαγών και, τέλος,

(στ) με την συστηματική τεκμηρίωση των διαδικασιών, ειδικά όσον αφορά τους τομείς της προσφοράς και ανάληψης δημοσίων και λοιπών «έργων».

Πάντοτε σύμφωνα με την οργάνωση, οι περισσότερες περιπτώσεις διαφθοράς λαμβάνουν χώρα στα φτωχά κράτη – όπως για παράδειγμα στη Λατινική Αμερική και στην Αφρική. Η «προμήθεια διαφθοράς» δε είναι η συνήθης προϋπόθεση για την εξασφάλιση (ανάθεση) δημοσίων επενδυτικών προγραμμάτων, τα οποία χρηματοδοτούνται με «φορολογικά έσοδα» – το ύψος της είναι ως επί το πλείστον της τάξης του 10% επί του ποσού της αξίας του έργου. Για παράδειγμα, όταν το κόστος της επένδυσης είναι ύψους 100.000.000 €, η συνήθης «προμήθεια διαφθοράς» ανάγεται στα 10.000.000 €.   

«Από την άλλη πλευρά», αναφέρει επί λέξει ο Σύνδεσμος, «είναι απολύτως φυσιολογικό, για τους ξένους εκπροσώπους της κρατικής  Εξουσίας ή για τους διευθυντές των επιχειρηματικών ομίλων, το να προωθούν τη διαφθορά στις φτωχές χώρες, με στόχο το δικό τους πλουτισμό». Το γεγονός αυτό είναι μάλλον προφανές αφού, η προμήθεια του 10% συνήθως υπερκαλύπτεται, με τη βοήθεια των υπερτιμολογήσεων, οι οποίες υπερβαίνουν κατά πολύ την αξία των επενδυτικών προγραμμάτων (ως εκ τούτου, μέχρι το έτος 1999, ο χρηματισμός δεν θεωρούταν αδίκημα στη Γερμανία).        

 

Η ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ

 

Τα ανά τον κόσμο ξένα γραφεία («υποκαταστήματα» διεθνώς) «υπόκεινται» σε διακρατική (bilateral) και πολυκρατική (multilateral) χρηματοδότηση. Η κεντρική γερμανική οργάνωση (μητρική), προωθεί την αυτάρκεια, την ανεξαρτησία δηλαδή των διεθνών γραφείων της (θυγατρικές), επειδή θεωρεί ότι υφίστανται διαφορετικοί κανόνες διαφάνειας από χώρα σε χώρα και από κουλτούρα σε κουλτούρα. Δηλαδή, πιστεύει ότι η έννοια της διαφθοράς προσλαμβάνεται «υποκειμενικά» από κάθε χώρα, οπότε είναι σωστό να αντιμετωπίζεται «επί τόπου», με ιδιαίτερη «ευαισθησία». Το μεγαλύτερο μέρος της «οικονομικής ενίσχυσης» του κεντρικού προέρχεται από:

(α) το γερμανικό υπουργείο αναπτυξιακής βοήθειας,

(β) την Ευρωπαϊκή Ένωση (ταμείο συνοχής),

(γ) διάφορα «κοινωφελή» ιδρύματα, όπως το ίδρυμα Bertelsmann ((ΜΜΕ), το ίδρυμα Rockefeller και την Mc Arthur Foundation,

(δ)  τη Γερμανική Εταιρεία για την Τεχνική Συνεργασία (GTZ),

(ε)  το Πιστωτικό Ίδρυμα Ανοικοδόμησης (από την KfW δηλαδή, η οποία είχε προταθεί για την παροχή δανείου προς την Ελλάδα),

(στ) δωρεές των συνεργαζομένων επιχειρήσεων, οι οποίες συνήθως πληρώνουν ετήσια περί τα 10.000 € κατά μέσον όρο (επίσημα),

(ζ)  δωρεές ιδιωτών και μελών του συνδέσμου.

(η) πρόστιμα, τα οποία διατίθενται στην οργάνωση από διάφορες Εισαγγελίες.

Η γερμανική «ομάδα» είχε ένα ετήσιο budget της τάξης των 254.000 € το 2008, σύμφωνα με τον δημοσιευμένο Ισολογισμό της, ενώ η «holding», η «μητρική» τρόπον τινά, η «Transparency International» δηλαδή διαθέτει, σύμφωνα με δικές της αναφορές (η συγκεκριμένη δεν δημοσιεύει Ισολογισμό, για κάποιον λόγο που μόνο η ίδια γνωρίζει, αλλά εμείς υποθέτουμε), ετήσιο budget περί τα 6.000.000 $ ετησίως.

 

ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ

 

Η «Διεθνής Διαφάνεια» δεν λειτουργεί ακριβώς όπως οι υπόλοιπες οργανώσεις (για παράδειγμα η «Διεθνής Αμνηστία»), αφού δεν ασχολείται με εξατομικευμένες υποθέσεις διαφθοράς, αλλά με τα αδύνατα σημεία στους Θεσμούς, στους Νόμους και στα «Συστήματα» των διαφόρων χωρών – τα οποία προσπαθεί να ανακαλύψει και να αναμορφώσει, συνεργαζόμενη με τις κρατικές υπηρεσίες και τους φορείς τους. Τα «εθνικά» γραφεία της (για παράδειγμα τα εντός Γερμανίας), είναι κατανεμημένα σε περιοχές και σε ομάδες εργασίας, οι οποίες δρουν αυτόνομα, ανάλογα με την κάθε περίπτωση. Η οργάνωση δημοσιεύει ετήσια τις παρακάτω τρείς «εργασίες» για το θέμα της διαφθοράς:

(α)  Τη λίστα της «αντιληπτής» διαφθοράς (Corruption Perceptions Index), η οποία είναι η γνωστότερη όλων – αυτή δηλαδή που κατηγοριοποιεί ετήσια τις διάφορες χώρες, ανάλογα με το μέγεθος της διαφθοράς στην Πολιτική και στη Δημόσια Διοίκηση. Η «βαθμολογία της ξεκινάει από το 0 (πλήρης διαφθορά) και φτάνει στο 10 (μηδενική διαφθορά) – το 2008 περιείχε 180 κράτη. Η λίστα αυτή, η οποία αφορά όλες τις χώρες, δημιουργείται από ένα γερμανό καθηγητή (Πανεπιστήμιο του Passau – «η αλεπού που φυλάει το κοτέτσι», κατά τη γαλλίδα δημοσιογράφο), ο οποίος αξιολογεί υφιστάμενα ερωτηματολόγια, τα οποία προέρχονται κυρίως από ξένους αναλυτές κρατών, καθώς επίσης από ξένους επιχειρηματίες.

Για παράδειγμα, το 2008 οι χώρες με τη χαμηλότερη διαφορά ήταν, κατά το Γερμανό καθηγητή, η Δανία, η Σουηδία και η Νέα Ζηλανδία (βαθμός 9,3). Η Γερμανία κατέλαβε τη 14^η θέση (αν και όλες οι υποθέσεις «βιομηχανικής» διαφθοράς, οι οποίες ανακοινώνονται σχεδόν καθημερινά, αφορούν κυρίως τη χώρα αυτή), ενώ η Ελβετία την 5^η (9,0).

(β)  Τη λίστα των υψηλότερων πληρωμών (Bribe Payers Index), η οποία αναφέρει τις χώρες με τον υψηλότερο «χρηματισμό».

(γ)  Το παγκόσμιο βαρόμετρο της διαφθοράς, για το οποίο ερωτώνται ιδιώτες, σε σχέση με το ποιοι κλάδοι και σε ποιο βαθμό «πλήττονται» από τη διαφθορά.

Η «Διεθνής Διαφάνεια» προσφέρει επίσης (στην ιστοσελίδα της) υλικό για δωρεάν λήψη, όπως ένα «βιβλίο μαγειρικής» εναντίον της διαφθοράς, μεταφρασμένο σε 25 γλώσσες. Το βιβλίο δίνει απαντήσεις σε σχέση με το πώς ενεργούν οι διαφθορείς, ποια δώρα προσφέρονται συνήθως, πως μπορεί να «αμυνθεί» ο πολίτης, σε ποιόν οφείλει κανείς να καταγγείλει το διαφθορέα ή τον διεφθαρμένο κλπ. Επίσης, εκδίδει έναν κατάλογο με διάφορες περιπτώσεις διαφθοράς, όπως και πληροφορίες για τοπικές εκδηλώσεις.

Μία από τις πλέον σημαντικές «εκδόσεις» ήταν αναμφίβολα η μελέτη σε σχέση με τη διαφθορά στο γερμανικό σύστημα υγείας, η οποία υπολογίσθηκε μεταξύ 6 και 20 δις € (στη Γερμανία υπάρχουν 16 υπουργεία υγείας, ανάλογα με τα κρατίδια και 300 «κοινωνικοί ασφαλιστικοί οργανισμοί», όπως για παράδειγμα το ΙΚΑ στην Ελλάδα).

Ο κυριότερος «διαφθορέας» του τομέα υγείας φαίνεται πως ήταν (είναι) οι φαρμακευτικές εταιρείες, οι οποίες προωθούν τα προϊόντα τους, «ενισχύοντας» γιατρούς, φαρμακοποιούς και άλλους επιστήμονες με τη δωρεάν συμμετοχή τους σε «εκπαιδευτικά» σεμινάρια, με προγράμματα υπολογιστών, με διάφορα δώρα κλπ.     

Τέλος, διαπιστώθηκε μία κατακόρυφη σχεδόν ανάπτυξη στα μέλη που επέλεξαν τη συμμετοχή τους στη γερμανική «τοπική» οργάνωση, αφού από 185 συνολικά το έτος 2000, αυξήθηκαν στα 873 το 2008. Φυσικά, τα ονόματα των επιχειρήσεων που εμφανίζονται στον κατάλογο των μελών, είναι τα πλέον «επώνυμα» στη χώρα – με τη Siemens, την Daimler, την ABB, την Deutsche Bahn, την Fraport κλπ (όλες έχουν κατηγορηθεί για διαφθορά) να συνεχίζουν να είναι ανάμεσα τους.    

 

ΚΡΙΤΙΚΗ ΣΤΗΝ ΟΡΓΑΝΩΣΗ

 

Είναι προφανές ότι, παρά τις όποιες «ατασθαλίες», η «Διεθνής Διαφάνεια» έχει κάποια θετικά αποτελέσματα σε σχέση με την καταπολέμηση της διαφθοράς, αφού οι περισσότερες χώρες δεν επιθυμούν να εμφανίζεται το όνομα τους στις πρώτες θέσεις της λίστας των διεφθαρμένων. Έτσι, ο ΟΟΣΑ ευρίσκεται στο πλευρό της οργάνωσης, ενώ η υπογεγραμμένη από τα περισσότερα μέλη του «σύμβαση» προβλέπει αυστηρότατες ποινές τόσο για τον ενεργητικό, όσο και για τον παθητικό χρηματισμό. Όσο θαυμαστή και να είναι όμως η προσπάθεια της οργάνωσης, καθώς επίσης η βοήθεια που της παρέχει ο ΟΟΣΑ, η διαφθορά δεν φαίνεται να ανθεί λιγότερο.

Για παράδειγμα, οι Η.Π.Α. προωθούν σταθερά κάθε εθνική και διεθνή πρωτοβουλία για την καταπολέμηση της διαφθοράς – επομένως και τη «Διεθνή Διαφάνεια». Εκτός αυτού, διαθέτουν έναν ομοσπονδιακό νόμο, με την ονομασία «Federal Corrupt Practice Art», ο οποίος «ανάγει» το χρηματισμό ενός υπαλλήλου ή μίας ξένης δημόσιας υπηρεσίας, σε μία «παράβαση» κατά την αμερικανική νομοθεσία (με βάση τη συγκεκριμένη νομοθεσία κατηγορείται σήμερα από τις Αμερικανικές Αρχές η Mercedes). Από την άλλη πλευρά όμως (γεγονός που συμβαίνει και σε πολλές άλλες βιομηχανικές χώρες), οι Η.Π.Α. επιδιώκουν την αύξηση των εξαγωγών τους με κάθε μέσον. Υπάρχει λοιπόν ένας «διεθνής ανταγωνισμός διαφθοράς», καθώς επίσης μία εσωτερική «σύγκρουση συμφερόντων» – μία αντίφαση δηλαδή, η οποία επιζητεί την επίλυση της.

Στα πλαίσια αυτά, η κυβέρνηση της Ουάσινγκτον (άλλες επίσης), «αναγκάστηκε» να εφεύρει ένα τέχνασμα, με τη βοήθεια του οποίου κατάφερε να εξισορροπήσει τα αντιμαχόμενα συμφέροντα. Απλούστατα, επέτρεψε στη «διαπλανητική» βιομηχανία της, στο πολυεθνικό εμπόριο και στους χρηματοπιστωτικούς διεθνείς ομίλους, να εγκατασταθούν σε έναν αμερικανικό φορολογικό παράδεισο (Virgin Islands of the USA), ιδρύοντας τις ονομαζόμενες «εταιρείες διεθνών πωλήσεων» (foreign sales corporations). Οι εταιρείες λοιπόν αυτές, ουσιαστικά υποκαταστήματα των εγκατεστημένων στις Η.Π.Α., είναι εκείνες που χρηματίζουν τους διεθνείς «συνεργάτες» τους – προφανώς από «Μαύρα Ταμεία», εμβάζοντας τα απαιτούμενα ποσά από το φορολογικό παράδεισο που έχουν την έδρα τους.

Κατ' επέκταση, όλα λειτουργούν εντός του υφιστάμενου νομικού πλαισίου, αφού ο ομοσπονδιακός νόμος ισχύει μόνο για τις αμερικανικές εταιρείες και όχι για τα υποκαταστήματα τους στα Virgin Islands, τα οποία υπάγονται στην τοπική νομοθεσία. Εκτός αυτού, στη λίστα διαφθοράς της «Διεθνούς Διαφάνειας» δεν εμφανίζονται «ενισχυμένα» οι Η.Π.Α., έχοντας υιοθετήσει την παραπάνω πρακτική – μέσω της οποίας «εξήγαγαν» τη διαφθορά, χωρίς να χρειαστεί καν να την καταπολεμήσουν: πιστοί στη νομοθεσία τους, αλλά όχι εις βάρος των εξαγωγικών τους επιδόσεων.

Οι Ευρωπαίοι φυσικά (Γερμανοί, Βρετανοί κλπ) συμπεριφέρονται αντίστοιχα, με τη «βοήθεια» των φορολογικών παραδείσων, όπως των Bahamas, του Curacao και του Jersey. Στους «παραδείσους» αυτούς ιδρύουν δήθεν αυτόνομες offshore εταιρείες, καταστρατηγώντας τις αναληφθείσες υποχρεώσεις τους απέναντι στον ΟΟΣΑ, καθώς επίσης στην «εθνική» τους φορολογική νομοθεσία – η οποία, όπως έχουμε πολλές φορές τονίσει αναλύοντας την έννοια της φοροαποφυγής, «αναγκάζεται» να επιβαρύνει όλο και περισσότερο τους μισθωτούς εργαζομένους, καθώς επίσης τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (τα ποντίκια που αρκούνται στο καλαμπόκι), οδηγώντας το σύστημα, αργά αλλά σταθερά, σε πλήρη εκτροχιασμό.

Το παράδειγμα που ακολουθεί (πηγή: J.Ziegler) είναι χαρακτηριστικό της παραπάνω «μεθοδολογίας»:

Ένα γαλλικό δικαστήριο όφειλε να αποφασίσει για την περίπτωση ενός γενικού διευθυντή της εταιρείας «Dumez–Nigeria», ο οποίος εμφανιζόταν σαν ύποπτος για τη «διοχέτευση» 60.000.000 $, μέσω ενός φορολογικού παραδείσου, με στόχο το χρηματισμό κάποιων Νιγηριανών στρατηγών και υψηλόβαθμων δημοσίων υπαλλήλων. Ο εισαγγελέας, καθώς επίσης ο ιδιώτης-κατήγορος, είχαν την άποψη ότι, η «Dumez-Nigeria» ήταν μέρος της «Dumez–France», ότι η Γαλλία είχε συνυπογράψει τη συνθήκη του ΟΟΣΑ εναντίον της διαφθοράς και πως το «έμβασμα» του γενικού διευθυντή, μέσω της θυγατρικής γαλλικής στο Λάγκος, ήταν παράνομο.

Εν τούτοις, το δικαστήριο αποφάσισε διαφορετικά, επειδή ο κατηγορούμενος «απέδειξε» ότι η «Dumez-Nigeria» ήταν μία αυτόνομη, ανεξάρτητη εταιρεία, η οποία λειτουργούσε σε μία χώρα που δεν είχε υπογράψει τη συνθήκη εναντίον της διαφθοράς. Επομένως, ο αποδεδειγμένος «χρηματισμός» δεν συνιστούσε παράβαση του ισχύοντος γαλλικού νόμου, οπότε η κατηγορία ήταν ανυπόστατη. 

Ο γενικός διευθυντής αθωώθηκε από το Γαλλικό δικαστήριο, ενώ η υπόθεση της διαφθοράς καταλογίσθηκε στη Νιγηρία και όχι στη Γαλλίαέχουν την τεχνική δυνατότητα να «εξάγουν» τη διαφθορά μέσω θυγατρικών εταιρειών σε άλλες χώρες, θεωρούνται λιγότερο διεφθαρμένες από τα υπόλοιπα κράτη (όπως για παράδειγμα την Ελλάδα), τα οποία δεν διαθέτουν αυτούς τους «εκλεπτυσμένους» εξαγωγικούς μηχανισμούς διεφθαρμένων συνειδήσεων.                – φυσικά το ίδιο ισχύει και για τη θέση των δύο χωρών στη λίστα της διαφθοράς, την οποία εκδίδει η «Διεθνής Διαφάνεια» από το Βερολίνο. Δηλαδή, επειδή η Γαλλία ή οι άλλες «οργανωμένες» χώρες

       

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ & ΤΟΠΟΘΕΤΗΣΕΙΣ

 

Χωρίς καμία αμφιβολία, ένα από τα μεγαλύτερα όπλα των Η.Π.Α. είναι το ΔΝΤ (άρθρο μας: ΟΙ ΣΥΝΔΙΚΟΙ ΤΟΥ ΔΙΑΒΟΛΟΥ: Το κυριαρχικό δόγμα του αμερικανικού μονοπωλιακού καπιταλισμού, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ΔΝΤ, οι κρυφές «παγίδες» του Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου και οι κίνδυνοι για την Ελλάδα  14/3/2010), σε συνδυασμό με την Παγκόσμια Τράπεζα – μία άλλη τεράστια πηγή «σκοτεινής» δύναμης. Επόμενο είναι οι οικονομολόγοι, τους οποίους προβάλλει όσο καμία άλλη χώρα στον κόσμο – «μεταλλάσσοντας» τους σε «διεθνείς αστέρες» παγκόσμιας εμβέλειας και «γκεμπελικής» επιρροής. Το ίδιο συμβαίνει και με τα υπόλοιπα «χρηματοπιστωτικά εργαλεία», μεταξύ των οποίων οι «αλάνθαστοι» επενδυτές (W.Buffet, G.Soros) και οι διευθύνοντες μεγάλων «χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων», οι οποίοι δραστηριοποιούνται μέσω της Wall Street σε ολόκληρο τον κόσμο.

Η «διαδικασία» αυτή ολοκληρώνεται κατά κάποιο τρόπο, ενισχύεται καλύτερα από τις μονοπωλιακές εταιρείες αξιολόγησης (άρθρο μας: ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ: Standard & Poor's, Moody's, Fitch Rating – ένα απίστευτα ισχυρό ολιγοπώλιο αξιολογεί αυθαίρετα, βαθμολογεί ανεξέλεγκτα και κυβερνάει απολυταρχικά, με έδρα την πρωτεύουσα του μονοπωλιακού καπιταλισμού, την παγκόσμια οικονομία  7/12/2009), τα ΜΜΕ (Bloomberg, Financial Times, Wall Street Journal), καθώς επίσης από τις ελεγκτικές (Price Waterhouse & Coopers κλπ), συμβάλλοντας τα μέγιστα στην «υπόγεια» επιρροή των Η.Π.Α. ανά τον κόσμο.

Για παράδειγμα, η Bloomberg δημοσιεύει μία αρνητική είδηση για τα οικονομικά της Ελλάδας, ακολουθεί η «ανάλυση» ενός διεθνούς αστέρα, όπως του κ. «Roubini Global Economics», επεμβαίνουν συνήθως αμέσως μετά οι εταιρείες αξιολόγησης, υποτιμώντας την πιστοληπτική της ικανότητα, μεσολαβούν κάποιες εκθέσεις χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για το κυκλοφοριακό της σύστημα, τις τράπεζες της δηλαδή, «αναπτύσσονται» επιθετικά οι επενδυτές (Hedge Fund κλπ), η χώρα-στόχος οδηγείται στο μονόδρομο της απεγνωσμένης αναζήτησης χρηματοδότησης, πληρώνοντας αστρονομικά επιτόκια και στο τέλος εμφανίζεται ο «λευκός ιππότης» – με τη μορφή του ΔΝΤ το οποίο, συνεπικουρούμενο από την Παγκόσμια Τράπεζα, ολοκληρώνει θαυμαστά τη λεηλασία της, «διαιωνίζοντας» την.

Η χώρα που έχει τοποθετηθεί στο στόχαστρο (άρθρο μας: ΣΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΝΑ: Η Ελλάδα στο επίκεντρο της αμερικανό-ευρωπαϊκής διαμάχης, τα σφάλματα μας, οι «αλλότριες» ευθύνες και ο υπερπληθωρισμός ομολόγων, ο οποίος φαίνεται να εξελίσσεται σε μία καταστροφική πανδημία  23/1/2010), για λόγους που σπάνια είναι κατανοητοί για την ίδια, «μπαίνει στον ορό», οι κάτοικοί της διασύρονται, μαστιγώνονται αλλά και «αυτομαστιγώνονται», ενώ ήδη έχει ξεκινήσει «σιωπηρά» η εκστρατεία διασυρμού, κατατρεγμού, λεηλασίας και υποδούλωσης της επόμενης (Πορτογαλία κλπ) – κάποιες φορές με απώτερο στόχο μία πολύ πιο ισχυρή χώρα (ενδεχομένως σήμερα τη Μ. Βρετανία, την Ισπανία, την Ιταλία, τη Γαλλία ή τη Γερμανία).                    

Εν τούτοις, υπάρχουν και άλλες χώρες, οι οποίες διαθέτουν ανάλογα όπλα για να μπορέσουν να σταθούν στον παγκόσμιο ανταγωνισμό. Μία από αυτές είναι κατά τα φαινόμενα η Γερμανία, η οποία στηρίζει την οικονομική της δύναμη στη βαριά βιομηχανία – σε καμία περίπτωση στο χρηματοπιστωτικό της σύστημα, στο οποίο ανέκαθεν υστερούσε απελπιστικά απέναντι στις Η.Π.Α. (αλλά και απέναντι στη Μ. Βρετανία η οποία, μεταξύ άλλων, «στεγάζει» το 80% των ευρωπαϊκών hedge fund).

Αυτού του είδους όμως η βιομηχανία αναπτύσσεται διεθνώς με τη βοήθεια της διαφθοράς, αφού η ανάληψη έργων προέρχεται κυρίως από τους δημόσιους τομείς των κρατών – από τα κατασκευαστικά έργα και από τις «κοινωφελείς» επενδύσεις. Επομένως, ήταν απαραίτητη η λειτουργία μίας «οργάνωσης», η οποία θα μπορούσε να επιβλέπει τη διαφθορά, ελέγχοντας ή κατευθύνοντας την, με στόχο την αποκόμιση των μεγαλυτέρων δυνατών ωφελειών.         

Σήμερα, η ίδια αυτή οργάνωση εφοδιάζει παράλληλα τη Γερμανία με πλήθος πληροφορίες οι οποίες, με την κατάλληλη «χρήση» τους, δημιουργούν πολλαπλές ωφέλειες. Για παράδειγμα, οι πληροφορίες χρησιμεύουν αναμφίβολα στην ανάληψη δημοσίων έργων με τις χαμηλότερες δυνατές «προμήθειες διαφθοράς», στον ανταγωνισμό απέναντι στους άλλους «διαφθορείς» (η Siemens κατάφερε να αποκτήσει μία σχεδόν μονοπωλιακή θέση στη χώρα μας, «εκδιώκοντας» πολλές αμερικανικές εταιρείες), στην απειλή αυτών που αρνούνται να υποκύψουν στις εντολές της ηγέτιδας οικονομικής δύναμης της Ευρώπης, στη δημιουργία «δικτύων εθνικών μειοδοτών» (ατόμων δηλαδή που προδίδουν τις χώρες τους, για ίδιο όφελος), στο διασυρμό της χώρας που αντιδράει στη λεηλασία της (για παράδειγμα, με το δάχτυλο της Αφροδίτης της Μήλου) και σε πολλά άλλα, τα οποία πολύ εύκολα μπορεί να συμπεράνει κανείς.

Ολοκληρώνοντας, σε σχέση με τα σημερινά γεγονότα και την Ελλάδα, θεωρούμε ότι η χώρα μας θα πρέπει πάση θυσία να αποφύγει την «εγκληματική» χρηματοδότηση «ύστατης στιγμής» που της έχει έντεχνα προταθεί – τόσο από την «Τευτονική Ευρωένωση», όσο και από το ΔΝΤ. Είναι πλέον φανερό σε όλους πως ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε να μας οδηγήσει αιώνες πίσω – στο σκοτεινό μεσαίωνα, υποδουλώνοντας μας ακόμη μία φορά.

Φυσικά υποθέτουμε ότι, καμία κυβέρνηση δεν θα ήθελε να είναι ένοχη ενός τέτοιου «εθνικού εγκλήματος» – επίσης πως η σημερινή θα κάνει ότι είναι δυνατόν, με την πλήρη συναίνεση όλων των Ελλήνων, όχι απλά για να αποφύγει την απίστευτα «δηλητηριώδη οικονομική ένεση» που της προσφέρθηκε, αλλά και για να εκδιώξει όλους τους «εισβολείς» από την επικράτεια της, όπως και αν αυτοί ονομάζονται. Ιδιαίτερα τους αμετανόητους «διαφθορείς συνειδήσεων», με το λευκό χιτώνα της αγνότητας, όπως και τους υπόλοιπους «διεθνείς αστέρες», οι οποίοι λάμπουν μόνο στα σκοτεινά στερεώματα, τα οποία έχουν μεθοδικά οι ίδιοι προκατασκευάσει.           

Όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενες αναλύσεις μας, υπάρχουν αρκετές δυνατότητες για να αποφύγει ένα κράτος την οριστική του χρεοκοπία (μεταξύ άλλων: Ο ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΔΡΟΜΟΣ: Η ανάγκη περιστολής των κρατικών δαπανών, η «συγκράτηση» των αμοιβών, η εξισορρόπηση του εμπορικού ισοζυγίου, η κερδοφορία των εθνικών επιχειρήσεων, ο περιορισμός των δημοσίων επενδύσεων και οι απαιτήσεις μας από την ΕΕ  30/1/2010), η οποία φυσικά και δεν είναι επιθυμητή – το ίδιο ανεπιθύμητη είναι και η εγκατάλειψη της Ευρωζώνης εκ μέρους οποιουδήποτε κράτους-μέλους, εφόσον βέβαια παραμείνει η ΕΕ μία Ένωση Ελεύθερων Δημοκρατικών Κρατών, μία Ευρώπη των Πολιτών της καλύτερα.  

 Εν τούτοις, τόσο η χρεοκοπία, όσο και η έξοδος από μία ενδεχόμενη «Τευτονική Ευρωένωση» (κατά την άποψη μας, το δυστύχημα θα «συνέβαινε» με σιγουριά, εάν εκλεγόταν Γερμανός στη θέση του προέδρου της ΕΚΤ – κάτι που πρέπει με κάθε τρόπο να εμποδιστεί από όλες τις χώρες της ΕΕ), είναι ενέργειες που χωρίς καμία αμφιβολία θα προτιμούσαμε ανεπιφύλακτα, από τη λεηλασία και την υποδούλωση της χώρας μας σε ξένους εισβολείς.

Φυσικά, θα αντιδρούσαμε εξ ίσου «αποτρεπτικά» στην ενδεχόμενη υποδούλωση μας, είτε αυτή θα αφορούσε τη σημερινή «Πρωσική Γερμανία», η οποία φαίνεται ότι «ξεπέρασε» τελικά το εγκληματικό παρελθόν της, το «σύμπλεγμα» της, όπως το προσδιορίζουν διάφορα γερμανικά ΜΜΕ (παρουσιάζοντας στην πρόσφατη σύνοδο της ΕΕ τον πραγματικό, ψυχρό και ανελέητο Εαυτό της, μέσω της «Σιδηράς Καγκελαρίου» της – γεγονός που μας «ανάγκασε» να σκεφθούμε εάν τυχόν «εγκυμονεί» το νέο δικτάτορα), είτε την οποιαδήποτε άλλη υπερδύναμη.

 

Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 27. Μαρτίου 2010, viliardos@kbanalysis.com 

 

* Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/1715.aspx