Κέρτεζη Καλαβρύτων Ι

Κέρτεζη Καλαβρύτων Ένα χωριό με ομορφιά και εγκατάλειψη.

{Η ύπαιθρος ερημώνει, η κυβέρνηση αδιαφορεί}

Του Παναγ. Α. Μπούρδαλα

 

Στις πηγές του Βουραϊκού ποταμού, σε 820 μ. υψόμετρο, ανάμεσα στο Χελμό και τον Ερύμανθο, βρίσκεται το χωριό Κέρτεζη, 15 χιλιόμετρα μακριά από τα Καλάβρυτα. Η Κέρτεζη* είναι ένα σχετικά μεγάλο χωριό (800 κάτοικοι σήμερα**) βουτηγμένο κυριολεκτικά στα νερά και το πράσινο.

Αυτή τη γραφικότητα και ομορφιά του χωριού άψογα συμπληρώνει η πληθώρα μικρών και μεγάλων ναών (γύρω στους 20[i]). Ανέκαθεν υπήρχε υψηλό θρησκευτικό συναίσθημα στους Κερτεζίτες. Παρόλο όμως αυτό, ο επίσκοπος Καλαβρύτων κ. Γεώργιος, εκφράζοντας την απομάκρυνση των ποιμένων από το ποίμνιο, χρόνια έχει να το επισκεφθεί.

  Αυτό όμως το παραμυθένιο φυσικό περιβάλλον σήμερα, περισσότερο από άλλοτε, το βαραίνει ο πόνος της σταδιακής ερήμωσης από τους κατοίκους και κύρια από τους νέους. Οι λόγοι οικονομικοί και πολιτιστικοί, με όλα τα επακόλουθά τους στην υγεία, εργασία, μόρφωση και ψυχαγωγία, ανάγκασαν και αναγκάζουν συνέχεια τους νέους να φεύγουν απ’ αυτό.

Ο πρόεδρος της Κοινότητα κ. Αναστάσιος Τζένος πάνω σ’ αυτό μας τόνισε:
«Προ ετών ο πληθυσμός του χωριού μας ήταν 1400 άτομα και σήμερα παρατηρείται το φοβερό αυτό φαινόμενο να έχει κατεβεί στο μισό. Και αυτός ο πληθυσμός που παραμένει αποτελείται από ανθρώπους 70% άνω των πενήντα ετών. Οι υπόλοιποι που έφυγαν, δουλεύουν για την Αυστραλία και τη Γερμανία και για τη Βιομηχανία των Αθηνών, με αποτέλεσμα, μεγάλο μέρος της γης μας να έχει πιάσει αγκάθια».

Οι μόνιμοι κάτοικοι ασχολούνται κύρια με ανάμεικτες αγρο-κτηνοτροφικές εργασίες, όπως και σε κάθε ορεινό χωριό της Πατρίδας μας. Η μηχανική καλλιέργεια μόλις τώρα μπαίνει, ενώ η απουσία των γεωπόνων και άλλων ειδικών από το χωράφι, δηλαδή της επιστήμης και του κράτους, περιττό να τονιστεί.

Οι αγροί είναι διανεμημένοι άνισα σ’ όλους τους κατοίκους. Ο πιο μικρός αγρότης έχει 10 στρέμματα και ο πιο μεγάλος 50. Παραμένουν όμως και 2000 στέμματα ακαλλιέργητα, αφού οι ιδιοκτήτες τους έχουν φύγει από το χωριό.

Η οργάνωση δε των αγροτών βρίσκεται στα «κακά της χάλια». Ο Συνεταιρισμός της Κέρτεζης λειτουργεί μόνο για την αγορά λιπασμάτων. Έτσι οι έμποροι αγοράζουν τα λίγα προϊόντα που περισσεύουν (κυρίως φασόλια και πατάτες) σε πολύ χαμηλές τιμές, που τις περισσότερες φορές «δεν πιάνουν το κόστος».

Η απουσία συστήματος και προγράμματος στις εργασίες των χωριανών τους κάνει να γνωρίζουν σχεδόν μόνο δουλειά και σπίτι. Πολλές φορές νύχτα φεύγουν για τους αγρούς και νύχτα γυρίζουν. Στο χωριό δουλεύουν όλοι: Πατέρας, μητέρα, παιδιά και… γέροντες. Και η αμοιβή τους στα γηρατειά τους, που αρχίζουν πολύ πιο γρήγορα απ’ ό,τι τους αναγνωρίζεται από την Πολιτεία, είναι η αγροτική σύνταξη κοροϊδίας.

Ας αφήσουμε όμως τους ίδιους να μιλήσουν για πιο συγκεκριμένο πρόβλημα. Έτσι για το βιοτικό επίπεδο ο Πρόεδρος του χωριού τόνισε:

«Υπάρχουν πολλά περιθώρια για να ανεβεί σε πολύ ψηλότερο βαθμό το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων. Το βασικότερο είναι το αρδευτικό δίκτυο της Κέρτεζης, διότι το υπάρχον δεν καλύπτει ούτε το 20% των αρδευτικών αναγκών.

Στη περιοχή μας, το αρμόδιο υπουργείο, έχει κάνει δυο γεωτρήσεις με μεγάλη ποσότητα νερού, αλλά το νερό αυτό είναι σχεδόν ανεκμετάλλευτο, ελλείψει αρδευτικού δικτύου. Εάν ολοκληρωθεί το αρδευτικό δίκτυο, θα αξιοποιηθούν τα 2000 στρέμματα που παραμένουν ανεκμετάλλευτα[ii].

Παράλληλα μ’ όλα αυτά αντιμετωπίζουμε και θέμα ελλείψεως εργατικών χεριών, γιατί οι νέοι μας, αυτοί που είναι ικανοί να εργαστούν, έχουν φύγει και φεύγουν συνεχώς. Τώρα γιατί φεύγουν, οι υπεύθυνοι ας ψάξουν να βρουν την αιτία. Τα πράγματα για το χωριό θα ήταν κάπως καλύτερα, αν τα προϊόντα που περισσεύουν να διατεθούν στο εμπόριο, ο παραγωγός θα εισέπραττε τη τιμή που του ανήκει, αλλά δυστυχώς τα πολλά χέρια των μεσαζόντων, καρπώνονται τον ιδρώτα του γεωργού».

Για τα προβλήματα της νεολαίας, όσης απέμεινε, ο πρόεδρος του Συλλόγου Νέων Κερτέζης (ΣΥ.ΝΕ.Κ.), που εδρεύει στην Κέρτεζη, κ. Παν. Κούρτης, συνοπτικά μας είπε:

«Από τα 80 γραμμένα μέλη του Συλλόγου, μόνο τα 10 παραμένουν στο χωριό. Αυτά διαθέτουν πολλές φορές, ώρες από την ιδιωτική τους εργασία για να αποτελειώσουν κάποιο έργο του Συλλόγου. Γι’ αυτό κάθε φιλική εισφορά θα είναι δεκτή. Εμείς σαν νέοι προσφέρουμε ότι μπορούμε. Ζητάμε από τους αρμόδιους να βοηθήσουν να γίνει και στο χωριό μας ένα πνευματικό κέντρο, για να έχουμε και μείς την ψυχαγωγία μας».

Τελευταία παρουσιάστηκε πάλι το θέμα του καστανοδάσους της Κέρτεζης. Η Πολιτεία θέλει να το εκμεταλλευτεί για πασσάλους. Οι Κερτεζίτες ανέκαθεν το ζητούσαν για να εξημέρωση και εκμετάλλευση. Είχαν γίνει κατά το παρελθόν σχετικές ενέργειες προς το κράτος, αλλά αυτό τις «σταμάτησε» για άγνωστους λόγους.

Ο πόθος όμως των Κερτεζιτών δεν έσβησε. Έτσι ο κ. Σωτήρης Σπανός, Κερτεζίτης, εξέφρασε τον καημό και τις επιθυμίες των συγχωριανών του:

«Γνώμη μου είναι, ότι θα έπρεπε το κράτος να διανείμει το καστανόδασος της Κέρτεζης στους κατοίκους της, οι οποίοι θα το εξημέρωναν και θα είχαν και αυτοί ένα εισόδημα. Θα πλήρωναν τον ανάλογο φόρο στο κράτος γι’ αυτό τους το εισόδημα και θα ήταν πιο ικανοποιημένο και το κράτος, χωρίς να πληρώνει δασοφύλακες και να μη εισπράττει τίποτα και το δάσος να μένει ανεξημέρωτο. Αντίθετα αυτό θα ήταν και το μοναδικό στην Πελοπόννησο[iii]. Θα είχε δε το χωριό μας μεγαλύτερα πλεονεκτήματα για να κρατήσει τους νέους κοντά του, γιατί τώρα κοντεύει να ερημώσει».

Να μια συνοπτική εικόνα της Κέρτεζης, ενός αντιπροσωπευτικού χωριού της υπαίθρου της πατρίδας μας. Παρ’ όλη τη φυσική ομορφιά του, δεν μπορεί να κρατήσει κοντά του τους νέους, που πηγαίνουν στις πόλεις με τα καυσαέρια και στο εξωτερικό, μακριά από την πατρίδα τους.

Η Κυβέρνηση ας αναλογιστεί τις ευθύνες της και να βοηθήσει την επαρχία με βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα, γιατί διαφορετικά δεν θα απομείνει τίποτα σε λίγα χρόνια, απ’ αυτό που ονομάζουμε ελληνική ύπαιθρος και ελληνικό χωριό!!!

* Το πρωτόλειο αυτό άρθρο του Π. Α. Μ. δημοσιεύτηκε στην Πατρινή εφημερίδα «ΑΛΛΑΓΗ» στις 06-06-1977.

** Με την τελευταία απογραφή του 2001, μετρήθηκαν κάτι λίγο παραπάνω από 300 κάτοικοι.


[i] Οι ναοί της Γέννησης της Θεοτόκου, Κοίμησης της Θεοτόκου με το παρεκκλήσιο του Αγίου Χαράλαμπου, Αγίου Δημητρίου, Αγίας Βαρβάρας, Ευαγγελισμού της Παναγίας (ήδη παλαιοημερολογήτικο Μετόχι), Αγίου Τρύφωνα, Αγίου Ιωάννη, που βρίσκονται εντός του χωριού. Εξωκλήσια αποτελούν οι ναοί: Χριστού, Κάτω Παναγιάς, Ζωοδόχου Πηγής, Αγίου Νικολάου, Σταυρού, Αγίου Γεωργίου, Αγίων Θεοδώρων, Αγίου Παντελεήμονα, Αγίας Τριάδας, Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (παρεκκλήσιο του κατεστραμμένου Κερτεζίτικου Μετοχιού της Αγίας Λαύρας). Φυσικά υπάρχουν και κατεστραμμένοι ναοί, από τους οποίους παραμένουν προσωνύμια, όπως: Άγιοι Σαράντα, Αγία Μαρίνα, Αγία Άννα.

[ii] Στα επόμενα 10 χρόνια έγινε ένας σχετικός αναδασμός και σύστημα τεχνητής βροχής. Παρά τα πλεονεκτήματα που έφερε, η αργοπορία του και η μισή εφαρμογή του έδειξε τον αποσπασματικό και ετεροχρονισμένο χαρακτήρα των παρεμβάσεων, που απλά επιβράδυνε το ρυθμό συρρίκνωσης του χωριού μας.

[iii] Στο ζήτημα αυτό δεν υπήρξε καμιά πρόοδος. Ούτε η πολιτεία το άνοιξε, ούτε και οι απογοητευμένοι κάτοικοι το διεκδίκησαν. Παραμένει όμως ένας πλούτος ομορφιάς για τους όσους ντόπιους και τους πολλούς παραθεριστές.

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.