Ο ΤΕΛΙΚΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ:

Το μεγάλο παιχνίδι, το σκάκι με το διάβολο, ευρίσκεται ήδη σε πλήρη εξέλιξη, ενώ προηγούνται καθαρά οι Η.Π.Α. – με κριτήριο την πρόσφατη απόφαση των G20, η οποία επιτρέπει στο ΔΝΤ τον πλήρη και αποκλειστικό έλεγχο της ζώνης του Ευρώ – Μέρος Ι

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

“Σε χώρες όπου η οικονομική πολιτική παραμένει σε μεγάλο βαθμό αναλλοίωτη, ανεξάρτητα από τις υποσχέσεις που δίνονται κατά τη διάρκεια των προεκλογικών εκστρατειών, διαπιστώνεται μία διάβρωση της πίστης προς τη Δημοκρατία, η οποία αντικατοπτρίζεται στην αύξηση της αποχής κατά τις εκλογές και στο βαθύ κυνισμό απέναντι στους πολιτικούς.

Η σύγκρουση ανάμεσα στις ελεύθερες αγορές και στους ελεύθερους ανθρώπους επεκτάθηκε το 2005 στην Ευρώπη, όταν το Ευρωπαϊκό Σύνταγμα απορρίφθηκε από δύο εθνικά δημοψηφίσματα – κυρίως από το Γαλλικό. Ήταν η πρώτη φορά που ζητήθηκε από τους Πολίτες να εκφράσουν άμεσα τα γνώμη τους, σχετικά με το εάν οι κανόνες της ελεύθερης αγοράς θα πρέπει να δεσπόζουν την Ευρώπη και εκείνοι εκμεταλλεύθηκαν την ευκαιρία να πουν ΟΧΙ – κάτι που δεν εκμεταλλεύθηκαν ανάλογα οι Έλληνες, με δική τους  δυστυχώς ευθύνη, για τη συμφωνία της 26^ης Οκτωβρίου”.     

Ανάλυση

Η Ευρώπη απαιτεί από την Ελλάδα μία απίστευτη πολιτική λιτότητας, χωρίς κανένα αναπτυξιακό «υποβοήθημα» – με καμία μελλοντική προοπτική εξόδου από την κρίση. Οι Έλληνες Πολίτες υποφέρουν από τις συνεχείς μειώσεις μισθών, η ανεργία αυξάνεται ραγδαία, η κατανάλωση περιορίζεται διαρκώς, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις υποφέρουν, η φτώχεια επεκτείνεται, η εγκληματικότητα ανθίζει, η ύφεση βαθαίνει, τα ασφαλιστικά ταμεία απειλούνται με ολοκληρωτική κατάρρευση και η Πολιτική παραπαίει. Η κατάσταση επιδεινώνεται λοιπόν μέρα με την ημέρα και οι Ευρωπαίοι «εταίροι» μας αποφασίζουν να επέμβουν δραστικά. Πως; Καλώντας τον πρωθυπουργό στις Κάνες και εκβιάζοντας τον στην κυριολεξία, με την άρνηση καταβολής της 6^ης δόσης του ήδη συμφωνηθέντος από το 2010 δανείου, εάν δεν αποσύρει την πρόταση του για δημοψήφισμα – εάν δεν αναιρέσει δηλαδή τη δημοκρατική επιλογή που είχε αποφασίσει να προσφέρει στους Έλληνες, σε σχέση με την αποδοχή ή μη της συμφωνίας της 26^ης Οκτωβρίου εκ μέρους τους (χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι προθέσεις του πρωθυπουργού ήταν πράγματι «αγαθές», αφού είναι πιθανόν να συμμετείχε στην «παγίδα»).   

«Είναι δυνατόν», αναρωτιόμαστε, «να είναι αυτή η Ευρώπη που ονειρευόμαστε; Μπορεί να υπάρξουν οι καθαρές, βιώσιμες λύσεις που  απαιτούν οι αγορές και το κοινό, ειρηνικό μέλλον που επιθυμούν οι Ευρωπαίοι Πολίτες, η πολιτική και δημοσιονομική ένωση της Ευρωζώνης δηλαδή, κάτω από αυτές τις προϋποθέσεις; Είναι λογικό να συνεχίσουμε να πιστεύουμε στην Ευρωζώνη και στο Ευρώ, όταν μας αντιμετωπίζουν με τέτοιον τρόπο; Όταν είναι πια φανερό ότι έχουν εκβιάσει ακόμη και την αντιπολίτευση, με στόχο να αποδεχθεί τη συμφωνία του Οκτωβρίου, παρά τις εύλογες αντιθέσεις της; Όταν μας έχει απαγορευθεί η διεκδίκηση των Γερμανικών επανορθώσεων, παρά το ότι είναι απολύτως σίγουρο ότι τις δικαιούμαστε;»

«Αφού όμως είμαστε εγκλωβισμένοι στο Ευρώ», συνεχίζουμε τις σκέψεις μας, «γνωρίζοντας πολύ καλά ότι, η επιστροφή στη δραχμή θα ήταν τουλάχιστον καταστροφική, εάν όχι η απόλυτη αυτοκτονία, τι μπορούμε να κάνουμε; Δεν είμαστε υποχρεωμένοι να συμβιβαζόμαστε με το δικτατορικό, με το μονοσήμαντο καλύτερα δίδυμο που βασιλεύει στην Ευρωζώνη (Merkozy), να συνεχίσουμε να εκβιαζόμαστε, να λεηλατούμαστε από το ΔΝΤ, να υποφέρουμε, να διασυρόμαστε από τα γερμανικά ΜΜΕ, να εξευτελιζόμαστε, να απειλούμαστε με απορρύθμιση, με κατάρρευση ή με πραξικόπημα και στο τέλος να οδηγηθούμε εξαθλιωμένοι στη χρεοκοπία, αφού πιστεύουμε στην Ευρώπη και στο Ευρώ, ενώ γνωρίζουμε πολύ καλά ότι δεν έχουμε πλέον άλλη επιλογή; Δεν είναι αυτή ίσως η μοίρα των αδύναμων και των φτωχών, εάν όχι των δειλών και των σκλάβων;» «Δυστυχώς, θέλει αρετή και τόλμη η ελευθερία», ολοκληρώνουμε τις σκέψεις μας, «ενώ ελάχιστοι είναι αυτοί που θα ήθελαν να ρισκάρουν τα κεκτημένα τους σήμερα – οπότε, ευτυχώς που απέσυρε το δημοψήφισμα η κυβέρνηση, με αντάλλαγμα τη δόση μας και την ασφάλεια μας. Ίσως μας λυπηθούν στο μέλλον οι Ευρωπαίοι και πιθανόν να μας επιτρέψουν να μη χρεοκοπήσουμε, εάν παραμείνουμε υποταγμένοι στις εντολές τους – συνδεδεμένοι φυσικά στον ορό».    

Ο ΕΚΒΙΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ

Υποθέτοντας ότι (σενάριο), η Ελλάδα δεν θα έδινε τελικά σημασία στον άθλιο εκβιασμό του μάλλον δειλού, υποταγμένου στο ΔΝΤ γαλλογερμανικού άξονα, ότι θα διενεργούσε το δημοψήφισμα, καθώς επίσης πως οι Πολίτες της θα ψήφιζαν εναντίον της συμφωνίας υποτέλειας, θα αναλύσουμε τι ακριβώς θα συνέβαινε από την επόμενη ημέρα. Η χώρα μας, έχοντας πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 5% επί του ΑΕΠ της (περί τα 10 δις €), θα έπρεπε να δρομολογήσει όλα τα μέτρα λιτότητας που της έχουν επιβληθεί για τα επόμενα τρία χρόνια, μέσα σε μία νύχτα – αφού διαφορετικά δεν θα μπορούσε να ανταπεξέλθει με τις τρέχουσες υποχρεώσεις της (χωρίς τόκους και χρεολύσια, τα οποία θα ήταν μάλλον εξασφαλισμένα, έτσι ώστε να μην ανακοινώσει στάση πληρωμών – η οποία θα είχε σαν αποτέλεσμα μία κρίση άνευ προηγουμένου τόσο για την Ευρωζώνη, όσο και για τον υπόλοιπο πλανήτη). Επομένως, το δημόσιο θα έπρεπε να προβεί σε μαζικές απολύσεις, σε αθετήσεις πληρωμών κλπ. – ενέργειες οι οποίες θα προκαλούσαν τεράστιες κοινωνικές αναταραχές, με ανυπολόγιστα αποτελέσματα.

Για να αποφευχθεί κάτι τέτοιο, το κράτος θα κατέφευγε πιθανότατα σε άλλα μέσα, με στόχο την κάλυψη της έλλειψης μετρητών χρημάτων. Υποθέτουμε λοιπόν, με βάση τη διεθνή εμπειρία ότι, το κράτος μας θα τύπωνε ειδικά ομόλογα σε Ευρώ, υποσχετικές πληρωμής ουσιαστικά, με τα οποία θα πλήρωνε τους δημοσίους υπαλλήλους ή άλλους πιστωτές του. Τα ομόλογα όμως αυτά θα έχαναν γρήγορα την αγοραστική τους αξία απέναντι στο Ευρώ, αφού δεν θα «υποστηρίζονταν» από αξίες, αλλά από κρατικά ελλείμματα. Για παράδειγμα η Ουκρανία, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης το 1992, είχε τυπώσει τέτοια ομόλογα, έτσι ώστε να ανταπεξέλθει με την έλλειψη μετρητών (ρούβλια), τα οποία της προμήθευε η Ρωσία. Το αποτέλεσμα ήταν η εμφάνιση υπερπληθωρισμού στο παράλληλο νόμισμα (Κουπόνι), ενώ το βασικό νόμισμα, το ρούβλι δηλαδή, προσπαθούσε να διαφύγει κρυφά στη Ρωσία (όπως λέγεται ότι συμβαίνει σήμερα στην Ελλάδα με τις καταθέσεις σε Ευρώ, οι οποίες «εξάγονται» σε πιο ασφαλείς χώρες). Κατ’ αναλογία λοιπόν, αργά ή γρήγορα τα Ελληνικά ομόλογα, για την πληρωμή των εσωτερικών υποχρεώσεων του δημοσίου, θα έπρεπε να μετατραπούν σε νέες δραχμές – οι οποίες θα έχαναν πολύ γρήγορα την αγοραστική τους αξία, τουλάχιστον κατά 50%-70% (κυρίως λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης). Στη συνέχεια, οι καταναλωτές θα ερχόταν αντιμέτωποι με τη μεγάλη αύξηση των τιμών των προϊόντων και γενικότερα του κόστους διαβίωσης, αφού τα περισσότερα αγαθά, ακόμη και τα πρώτης ανάγκης, εισάγονται από το εξωτερικό. Φυσικά, η υποτίμηση της νέας δραχμής δεν θα αύξανε την ανταγωνιστικότητα της Ελλάδας, όπως πολλοί δυστυχώς υποθέτουν, επειδή οι εργαζόμενοι θα απαιτούσαν υψηλότερους μισθούς, έτσι ώστε να καλύπτεται ο πληθωρισμός. Το γεγονός όμως αυτό θα έθετε αμέσως σε λειτουργία έναν ανοδικό σπειροειδή πληθωριστικό κύκλο (σπιράλ μισθών-τιμών), ο οποίος θα εξουδετέρωνε πολύ γρήγορα την ανταγωνιστικότητα των Ελληνικών προϊόντων και υπηρεσιών.

Περαιτέρω, τα επιτόκια για τις νέες δραχμές (οι οποίες, όπως αναφέραμε, θα αντικαθιστούσαν τα ομόλογα και θα κυκλοφορούσαν παράλληλα με το Ευρώ) θα αυξανόταν ραγδαία, στα επίπεδα του πληθωρισμού. Τέλος, οι επιχειρήσεις θα δυσκολευόταν να χρηματοδοτηθούν από τις τράπεζες, ενώ θα πλήρωναν τεράστιους τόκους, εις βάρος φυσικά της ανταγωνιστικότητας τους.  Φυσικά το παραπάνω σενάριο θα μπορούσε να συμβεί, με τον «ομαλό» τρόπο που περιγράφηκε, εάν η ανακοίνωση της μη πληρωμής άλλων δόσεων εκ μέρους της Ευρώπης, δεν οδηγούσε στη μαζική επιδρομή εναντίον των τραπεζών (bank run), για την απόσυρση των καταθέσεων σε Ευρώ – αφού οι Πολίτες θα φοβόντουσαν εύλογα ότι, η Ελλάδα θα εγκατέλειπε τη ζώνη του Ευρώ, θα επέστρεφε αναγκαστικά στη δραχμή (αφού θα εκβιαζόταν οικονομικά, με τη μη τροφοδοσία της με χρήματα από την ΕΚΤ), θα διπλασιαζόταν σχεδόν το συνολικό της χρέος (δημόσιο και ιδιωτικό), θα έκλεινε για μερικές ημέρες τις τράπεζες, θα αναγκαζόταν να δεσμεύσει τις καταθέσεις των Πολιτών, μετατρέποντας τες αργότερα σε δραχμές, θα απαγόρευε την κατοχή των Ευρώ, φυσικά την «εξαγωγή» τους από τη χώρα κλπ. Στην περίπτωση αυτή, εάν δηλαδή μεσολαβούσε η επιδρομή (bank run), οι τράπεζες θα πτώχευαν αμέσως και η Ελλάδα θα χρεοκοπούσε «εν ριπή οφθαλμού» – οπότε θα ήταν υποχρεωμένη να εισάγει τη δραχμή σε χρόνο μηδέν (υποθέτουμε ότι θα είχε προβλεφθεί και θα υπήρχαν ήδη εκτυπωμένα, νέα νομίσματα). Στο σημείο αυτό, εμείς θαυμάζουμε ειλικρινά την ψυχραιμία των περισσοτέρων Ελλήνων, αφού δεν έχουν ακόμη αντιδράσει ανάλογα, παρά το ότι έχουν «εξωθηθεί» πάρα πολλές φορές, τόσο από την κυβέρνηση, όσο και από την Ευρώπη. 

Ολοκληρώνοντας, ο άθλιος εκβιασμός της Ευρώπης, τον οποίο υποθέτουμε πως θα έχουν καταλάβει όχι μόνο οι Έλληνες, αλλά όλοι οι Ευρωπαίοι Πολίτες, ήταν εύλογο ότι θα είχε τα αναμενόμενα αποτελέσματα στην Ελλάδα – την αρνητική τοποθέτηση του «συστήματος εξουσίας» δηλαδή, την άμεση απόσυρση του δημοψηφίσματος, τη (δήθεν;) συνθηκολόγηση του πρωθυπουργού, τον εξαναγκασμό «σύσσωμης» της πολιτικής ηγεσίας της χώρας μας σε συμβιβασμούς ντροπής, καθώς επίσης την ολοκληρωτική απώλεια της εθνικής μας κυριαρχίας.    

ΟΙ ΑΔΥΝΑΜΙΕΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ

Ο πόλεμος εναντίον της κρίσης χρέους και δανεισμού της Ευρωζώνης συνεχίζεται για δύο περίπου χρόνια – ενώ όλα τα μέτρα διάσωσης που έχουν αποφασισθεί, δεν έχουν μέχρι στιγμής κανένα αποτέλεσμα. Οι μάλλον αργές κινήσεις των ηγετών της ζώνης του Ευρώ, οι απίστευτες καθυστερήσεις καλύτερα, καθώς επίσης οι διαφαινόμενες αμφιβολίες τους, σε σχέση με τις δυνατότητες διατήρησης της νομισματικής ένωσης, είχαν σαν αποτέλεσμα να μεταδοθεί η κρίση από την Ελλάδα στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία – ενώ θα συνεχισθεί στην Ισπανία, στην Ιταλία (όπου από χθες δραστηριοποιείται το ΔΝΤ) και στη Γαλλία. Παράλληλα, οι επενδυτές αποσύρουν συνεχώς τα χρήματα τους από τα ομόλογα πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Πρόσφατα, η BNP Paribas πούλησε ομόλογα αξίας 2,6 δις €, κυρίως Ελληνικά, καταγράφοντας ζημία ύψους 2,3 δις € – ενώ η ολλανδική ING μείωσε κατά 5,4 δις € τα ιταλικά, πορτογαλικά, ισπανικά και ελληνικά ομόλογα της. Η BNP όμως δεν πούλησε μόνο ομόλογα των χωρών του νότου αλλά, επίσης, γαλλικά και γερμανικά – ύψους περί τα 2,4 δις €. Ειδικά όσον αφορά τη Γαλλία, η οποία έχει τεράστια οικονομικά προβλήματα (δομικό έλλειμμα της τάξης του 4%, μεγάλα τραπεζικά προβλήματα, διπλούς δημοσίους υπαλλήλους από τη Γερμανία, αποβιομηχανοποίηση, σημαντικές διαρθρωτικές ανωμαλίες κλπ.), θεωρείται ότι είναι πλέον θέμα χρόνου η απώλεια της πιστοληπτικής της αξιολόγησης (ΑΑΑ). Κάτι τέτοιο όμως θα δημιουργούσε μία μεγάλη αλυσιδωτή αντίδραση, η οποία θα ήταν μάλλον απίθανο να ελεγχθεί – αφού μόνο και μόνο η απώλεια της αξιολόγησης της, θα μείωνε το ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF) κατά 35% (στα 286 δις €, από 440 δις € σήμερα). Επομένως, θα εκμηδένιζε αμέσως τη σχεδιαζόμενη αύξηση του στο 1 τρις €, με τη μέθοδο της μόχλευσης.     

Συνεχίζοντας, ως βασικές αιτίες της κρίσης θεωρούνται τα υψηλά ελλείμματα των προϋπολογισμών, καθώς επίσης τα μεγάλα δημόσια χρέη. Εν τούτοις, διαπιστώνει κανείς ότι, πολλές άλλες χώρες εκτός Ευρωζώνης (Μ. Βρετανία, Η.Π.Α., Ιαπωνία), παρά το ότι έχουν μεγαλύτερα ελλείμματα και χρέη, δεν αντιμετωπίζουν ανάλογες δυσκολίες δανεισμού, όταν απευθύνονται στις διεθνείς αγορές κεφαλαίου. Εκτός αυτού, τα υψηλά επιτόκια, με τα οποία επιβαρύνονται κάποια κράτη της ζώνης του Ευρώ, τεκμηριώνουν το ότι, οι αγορές «αξιολογούν» αυστηρότερα τον κίνδυνο χρεοκοπίας των συγκεκριμένων χωρών, σε σχέση με τα υπόλοιπα υπερχρεωμένα κράτη εκτός Ευρωζώνης. Η αιτία αυτής της δήθεν παράδοξης συμπεριφοράς των αγορών δεν είναι άλλη από το ότι η Ευρωζώνη, έτσι όπως είναι σήμερα «κατασκευασμένη», θεωρείται ως συστημικά ασταθής. Η αστάθεια της αυτή οφείλεται προφανώς στο ότι, οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης δανείζονται σε ξένο νόμισμα  – ότι δηλαδή είναι χρεωμένες σε ένα «υπερεθνικό», ξένο «συνάλλαγμα», αφού δεν ελέγχουν τις προϋποθέσεις της προσφοράς του (ποσότητα χρήματος και επιτόκια). Σε σύγκριση λοιπόν με τις χώρες εκτός Ευρώ (Η.Π.Α. κλπ.), οι οποίες είναι χρεωμένες σε δικά τους νομίσματα, σε νομίσματα δηλαδή που ελέγχουν και επηρεάζουν τη λειτουργία τους, ο σχεδιασμός της νομισματικής ένωσης (ΟΝΕ) έχει μεγάλα προβλήματα – ενώ το Ευρώ δεν υποστηρίζεται ουσιαστικά από καμία οικονομία (δομημένο νόμισμα). Ειδικότερα, εάν οι επενδυτές αμφιβάλλουν για τα δημόσια οικονομικά μίας χώρας Α της Ευρωζώνης (για παράδειγμα, λόγω των ελλειμμάτων που προκαλούνται από μία ύφεση) και αρχίζουν να πουλούν τα ομόλογα της, τότε αυξάνονται τα επιτόκια δανεισμού της. Επομένως, το κόστος αναχρηματοδότησης της χώρας Α αυξάνεται, γεγονός που δυσκολεύει τη λήψη δανείων, για την κάλυψη των ελλειμματικών δαπανών του δημοσίου της.

Εάν τώρα οι τοπικοί επενδυτές της χώρας Α πουλήσουν τα ομόλογα δημοσίου της και τοποθετήσουν τα έσοδα τους σε μία άλλη χώρα Β της Ευρωζώνης (για παράδειγμα, εάν η Εθνική Τράπεζα πουλήσει Ελληνικά ομόλογα και επενδύσει τα έσοδα της σε Γερμανικά), τότε το τραπεζικό σύστημα της χώρας Α χάνει «συνάλλαγμα» – γεγονός που σημαίνει ότι μειώνεται η ποσότητα χρήματος στο κράτος Α. Αυτό προκαλεί με τη σειρά του ένα επί πλέον πρόβλημα ρευστότητας, το οποίο επιβαρύνει ακόμη περισσότερο την πραγματική οικονομία της χώρας Α – επομένως αυξάνει τα ελλείμματα και εξ αυτών το δημόσιο χρέος της (στη χώρα Β συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο).  Σε αντίθεση τώρα με μία χώρα εκτός Ευρώ, η εκάστοτε επί μέρους χώρα της Ευρωζώνης δεν διαθέτει κεντρική τράπεζα – η οποία θα μπορούσε να μεσολαβήσει, αγοράζοντας τα ομόλογα του δημοσίου που πωλούνται, έτσι ώστε να σταθεροποιήσει τα επιτόκια δανεισμού και να εμποδίσει τη χρεοκοπία της. Επομένως, οι πιστωτές ενός κράτους της Ευρωζώνης δεν μπορούν να είναι σίγουροι ότι, οι εκάστοτε ληξιπρόθεσμες απαιτήσεις τους θα πληρωθούν πραγματικά.

Εκτός αυτού, επειδή εντός της ζώνης του Ευρώ δεν υφίστανται νομισματικές υποτιμήσεις, δεν μπορεί μέσω αυτών να εμποδιστεί η εκροή κεφαλαίων – ενώ εκλείπει επίσης ο «σταθεροποιητικός παράγοντας» τόσο για το εξωτερικό εμπόριο, όσο και για την οικονομική ανάπτυξη ή τα δημόσια οικονομικά. Για παράδειγμα, ένα κράτος της Ευρωζώνης δεν μπορεί να εμποδίσει την έξοδο κεφαλαίων σε άλλες χώρες αυξάνοντας τα επιτόκια ή να υποτιμήσει το νόμισμα του – έτσι ώστε να γίνουν πιο ανταγωνιστικά τα προϊόντα εξαγωγής του ή να μειωθούν πληθωριστικά τα δημόσια χρέη του.  Τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης λοιπόν δεν μπορούν να είναι σίγουρα ότι, θα έχουν πάντοτε τη δυνατότητα να αναχρηματοδοτούν τα ληξιπρόθεσμα χρέη τους. Επομένως, είναι εκ των πραγμάτων εκτεθειμένα, συγκριτικά με τα υπόλοιπα κράτη, σε πολύ μεγαλύτερα ρίσκα έλλειψης ρευστότητας και χρεοκοπίας – γεγονός που γνωρίζουν πλέον οι επενδυτές, ειδικά μετά την ελεγχόμενη (μέχρι στιγμής) χρεοκοπία, στην οποία καταδικάσθηκε δυστυχώς η Ελλάδα στις 26 Οκτωβρίου.    

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 06. Νοεμβρίου 2011, viliardos@kbanalysis.  Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, καθώς επίσης συγγραφέας τριών οικονομικών βιβλίων.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2471.aspx?mid=51

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

ΠΥΡΡΕΙΟΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ:

Η Ελλάδα ακολουθεί σταθερά έναν αυτοκαταστροφικό δρόμο, ο οποίος ουσιαστικά αναβάλλει και αυξάνει τα δεινά μίας μελλοντικής, ανεξέλεγκτης πτώχευσης – δυστυχώς, με καταναγκαστικό τελικό προορισμό τη δραχμή – Μέρος ΙΙ

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

Συνέχεια από το Μέρος Ι – Η ΕΥΡΩΖΩΝΗ

Η Γερμανίδα καγκελάριος φαίνεται ότι κατάφερε να χρησιμοποιήσει ακόμη μία φορά την Ελλάδα, αφενός μεν σαν πειραματόζωο στην αντιπαράθεση της με τις αγορές, αφετέρου για τον εκφοβισμό των υπολοίπων «εταίρων» της – έτσι ώστε να συνεχίσουν να υποτάσσονται στις εντολές της, θέλοντας να αποφύγουν τα Ελληνικά δεινά. Παράλληλα, η πρωσική Γερμανία της κυρίας Merkel απόφυγε ξανά την απαίτηση αποπληρωμής των Γερμανικών επανορθώσεων – προσφέροντας ακόμη μία φορά στην κυριολεξία «ψίχουλα» (οι τράπεζες της θα επιβαρυνθούν μόλις με 5,2 δις €).

Από την άλλη πλευρά, η δήθεν «νίκη» της τευτονοκρατούμενης Ευρωζώνης απέναντι στις αγορές, μόνο σαν «πύρρειος» μπορεί να χαρακτηρισθεί – αφού υποθέτουμε ότι, οι αγορές θα επανέλθουν σύντομα, πολύ πιο έμπειρες και ισχυρές, στις μάχες της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Γαλλίας, οι οποίες τελικά θα κρίνουν τη βιωσιμότητα ή μη του κοινού νομίσματος.

Η καγκελάριος, αυτή τη φορά, δεν είχε κανένα πρόβλημα να αναλάβει το ρίσκο μίας Ελληνικής, ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας ερήμην της κυβέρνησης μας – αφού η οικονομία της χώρας της θα επηρεαζόταν ελάχιστα, ενώ θα άξιζε το «μάθημα» για τους υπόλοιπους «εταίρους» της. Έτσι λοιπόν, κατάφερε με σχετική ευκολία να εκβιάσει τους εκπροσώπους των τραπεζών, υποχρεώνοντας τους να δεχθούν την προτεινόμενη διαγραφή για να μην χάσουν το σύνολο των επενδυμένων κεφαλαίων τους – κάτι που, πολύ σωστά, δεν το αξιολόγησαν ως «μπλόφα» οι αγορές. Την επόμενη φορά όμως, όταν θα διακυβεύεται πολύ σοβαρά το μέλλον ολόκληρης της Ευρωζώνης, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας, λόγω της πιθανής άρνησης των αγορών να δανείσουν με λογικά επιτόκια την Ιταλία ή την Ισπανία, έχουμε την άποψη ότι, η καγκελάριος δεν θα είναι σε θέση να αναλάβει το ρίσκο. Υποθέτουμε λοιπόν πως, αυτή τη φορά δεν ήταν η Α.Merkel αυτή που «μπλοφάριζε», αλλά οι αγορές – οι οποίες θυσίασαν 50 δις € (εάν τελικά συμφωνήσουν), για να κερδίσουν πολύ περισσότερα στο μέλλον.

Στην περίπτωση αυτή βέβαια ο ηττημένος θα είναι δυστυχώς ο ευρωπαίος φορολογούμενος, ο οποίος θα αναγκασθεί να αυξήσει ξανά το «πακέτο» του μηχανισμού στήριξης – όπως ακριβώς συμβαίνει και στα τυχερά παιχνίδια, όπου ο πλούσιος αντίπαλος οδηγείται σε μία όλο και μεγαλύτερη παρτίδα, η οποία θα του κοστίσει τελικά όλα όσα κατέχει. Φυσικά η κυρία Merkel γνωρίζει το ρίσκο που ανέλαβε, αφού τονίζει συνεχώς ότι, η Ελλάδα είναι μία ειδική περίπτωση, η οποία δεν έχει τίποτα κοινό με τις υπόλοιπες χώρες. Ίσως όμως οι αγορές να έχουν διαμορφώσει τη δική τους άποψη, η οποία δεν είναι η ίδια – πόσο μάλλον αφού όλοι πλέον γνωρίζουμε ότι, η Ελλάδα είναι πάμπλουτη, δεν είναι χρεοκοπημένη, ενώ οδηγήθηκε στο «ικρίωμα» αποκλειστικά και μόνο από την Πολιτική της, χωρίς καμία απολύτως λογική αιτία (άρθρο μας).

Συνεχίζοντας, η τευτονοκρατούμενη ηγεσία της Ευρωζώνης θέλει να πείσει τις αγορές ότι, ο κίνδυνος «μετάστασης» της Ελληνικής κρίσης στην υπόλοιπη Ευρώπη δεν είναι υπαρκτός – επειδή ο μηχανισμός στήριξης (EFSF) θα αυξήσει τα κεφάλαια του στο 1-2 τρις €, με τη βοήθεια της μόχλευσης, οπότε θα είναι σε θέση να ανταπεξέλθει με ενδεχόμενα προβλήματα δανεισμού της Ισπανίας, της Γαλλίας ή της Ιταλίας. Κατά την άποψη μας όμως, οι επενδυτές θα εμπιστευθούν πολύ δύσκολα κάτι τέτοιο – πόσο μάλλον όταν ο μηχανισμός αυτός είναι εξαιρετικά «δυσκίνητος», αφού όλες οι χώρες-μέλη θα πρέπει να συμφωνούν με κάθε πρόγραμμα βοήθειας, μετά από αποφάσεις των Κοινοβουλίων τους. 

Ένα επόμενο πρόβλημα θα προέλθει από τις ίδιες τις διασωθείσες τράπεζες, οι οποίες στο μέλλον θα προσέχουν πολύ περισσότερο τις χορηγήσεις τους στην πραγματική οικονομία – έτσι ώστε να έχουν αποθεματικά για την αντιμετώπιση ενδεχομένων απωλειών, όπως συνέβη με την Ελλάδα. Υπό αυτό το πρίσμα, οι αποφάσεις της συνόδου κορυφής είναι η καλύτερη ίσως συνταγή για την πρόκληση μίας νέας πιστωτικής παγίδας, η οποία θα επιδεινώσει την ύφεση στην Ευρώπη. Ειδικότερα, η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών μπορεί να προέλθει είτε από την αύξηση των αποθεματικών τους μέσω της μικρότερης διανομής κερδών, είτε από την έκδοση νέων μετοχών – κάτι που οι ηγέτες της Ευρωζώνης φαντάζονται ότι θα επιλεχθεί από τις τράπεζες. Εν τούτοις, οι επενδυτές διεθνώς δεν φαίνονται διατεθειμένοι σήμερα να αγοράσουν μετοχές τραπεζών. Ακριβώς για το λόγο αυτό προτάθηκε εναλλακτικά η ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών από το EFSF – για την περίπτωση αδυναμίας να αυξήσουν μόνες τους τα κεφάλαια τους. 

Επειδή όμως η βοήθεια στην αύξηση κεφαλαίου εκ μέρους των κρατών συνδέεται συνήθως με απαιτήσεις (μειώσεις μισθών, προμηθειών, κρατικοποιήσεις κλπ.), οι οποίες δεν είναι ευχάριστες για τις τράπεζες, θα προσπαθήσουν πιθανότατα να την αποφύγουν – αφού υπάρχει και άλλος δρόμος αύξησης της κεφαλαιακής τους επάρκειας. Οι τράπεζες λοιπόν θα επιδιώξουν πιθανότατα να περιορίσουν το πιστωτικό ρίσκο τους, το οποίο μειώνει την κεφαλαιακή τους επάρκεια, πουλώντας τα επικίνδυνα ομόλογα της ευρωπαϊκής περιφέρειας ή ελαχιστοποιώντας το δανεισμό των επιχειρήσεων. Τα αποτελέσματα του συνδυασμού των παραπάνω επιλογών τους είναι προφανώς η αδυναμία δανεισμού των κρατών, η αύξηση των επιτοκίων, μία νέα πιστωτική παγίδα των επιχειρήσεων κλπ. – ενώ όλα μαζί θα «εκβάλλουν» τελικά σε μία καταστροφική ύφεση, η οποία θα οδηγήσει την Ευρώπη σε μία νέα, οδυνηρότερη χρηματοπιστωτική κρίση. 

Περαιτέρω η υπερχρέωση, καθώς επίσης οι μεγάλες οικονομικές ανισότητες εντός της Ευρωζώνης, δεν μπορούν να καταπολεμηθούν μόνο με χρηματοπιστωτικά τεχνάσματα ή με μηχανισμούς στήριξης – αφού απαιτούνται εθνικές προσπάθειες. Εν τούτοις, μόνο οι εθνικές προσπάθειες επίσης δεν αρκούν, αφού από τη στιγμή και μετά που η Ευρωζώνη επέτρεψε τη χρεοκοπία εντός των συνόρων της, όπως συνέβη στις 26.10.2011 με την Ελλάδα, τα κράτη-μέλη της είναι εντελώς ανοχύρωτα απέναντι στις επιθέσεις των αγορών.

Αναλυτικότερα, κάθε ανεξάρτητο κράτος έχει τη δυνατότητα να απευθυνθεί στην κεντρική του τράπεζα, έτσι ώστε να ανταπεξέλθει οικονομικά στην περίπτωση που οι αγορές αδυνατούν να το χρηματοδοτήσουν – σκόπιμα, με στόχο τα υψηλότερα επιτόκια, ή από υπερβολικό φόβο απώλειας των επενδύσεων τους, λόγω της πιθανολογούμενης χρεοκοπίας του κράτους-οφειλέτη τους. Οι χώρες της Ευρωζώνης όμως δεν έχουν αυτό το μηχανισμό προστασίας – αφού δεν διαθέτουν κεντρική τράπεζα, το ταμείο σταθερότητας δεν μπορεί να αναλάβει αυτό το ρόλο, ενώ η έκδοση ευρωομολόγων, εγγυημένων από όλους μαζί, δεν φαίνεται πολιτικά εφικτή. Εκτός αυτού, έχουν χάσει πλέον την εμπιστοσύνη των αγορών, οι οποίες μέχρι σήμερα ήταν σίγουρες ότι, δεν θα επιτρεπόταν σε καμία χώρα-μέλος να χρεοκοπήσει, αφού θα ενισχυόταν από όλες τις υπόλοιπες (κοινοτική αλληλεγγύη). Αυτό που τους απομένει λοιπόν είναι, όπως προηγουμένως, η ΕΚΤ, η οποία μάλλον θα συνεχίσει να δραστηριοποιείται μη συμβατικά στη δευτερογενή αγορά, χωρίς όμως να μπορεί να επιλύσει ριζικά το πρόβλημα – όπως αποδείχθηκε από τη χρεοκοπία της Ελλάδας. Δυστυχώς για όλους μας, η Γαλλία απέτυχε ακόμη μία φορά να επιβάλλει τις δικές της προτάσεις – οι οποίες προέβλεπαν, πολύ σωστά, την απεξάρτηση των κρατών της Ευρωζώνης από τις αγορές και τη χρηματοδότηση τους από μία δημόσια τράπεζα, η πολιτική χρήματος της οποίας (επιτόκια κλπ.) θα  ήταν προς όφελος του συνόλου.          

Κλείνοντας, υπάρχουν αρκετοί στη Γερμανία οι οποίοι υποστηρίζουν ότι, η κυρία Merkel δεν αντιπαρατίθεται με τις αγορές, επειδή είναι δικό τους «πιόνι» – ο πολιτικός τους, έμμισθος υπάλληλος. Επομένως ότι, όλα όσα συμβαίνουν είναι «τεχνάσματα», τα οποία κρύβουν την οδυνηρή πραγματικότητα της επιδιωκόμενης παγκόσμιας διακυβέρνησης εκ μέρους της ελίτ. Η πεποίθηση τους αυτή στηρίζεται στο ότι, τα τελευταία είκοσι χρόνια στη Γερμανία, η ιδιωτική περιουσία αυξήθηκε από 1,8 τρις € στα 4 τρις € – παράλληλα με την αύξηση του δανεισμού του δημοσίου, από 600 δις € στα 2 τρις €. Επομένως θεωρείται πως τόσο η κυρία Merkel, όσο και οι προκάτοχοι της, προστάτευαν και προστατεύουν τις τράπεζες και το Καρτέλ – με την έννοια του ότι, «τα χρέη του κράτους αυξάνουν την περιουσία των πλουσίων». Αν και είναι δύσκολο να αποδειχθεί κάτι τέτοιο, αξίζει εν τούτοις την προσοχή μας – αφού δεν τεκμηριώνεται τόσο εσφαλμένα.  

ΟΙ Η.Π.Α.

Η υπερδύναμη, μέσω κυρίως του ΔΝΤ, αλλά και των πιέσεων του προέδρου Obama προς την πολιτική ηγεσία της Ευρωζώνης (Γερμανία), ήταν παρούσα σε όλες τις διαπραγματεύσεις της συνόδου κορυφής. Εκ των πραγμάτων, στόχος της ήταν η χρεοκοπία μίας χώρας της Ευρωζώνης, η οποία θα είχε σαν αποτέλεσμα την απώλεια της οικονομικής ανεξαρτησίας ολόκληρης της νομισματικής ένωσης και τη διάλυση της – την αρχή του τέλους του κοινού νομίσματος, με τη βοήθεια του Ελληνικού Δούρειου Ίππου. Η πιθανή αντίθετη εξέλιξη, η δημοσιονομική και πολιτική ένωση της Ευρωζώνης δηλαδή, η οποία θα ισχυροποιούσε την Ευρώπη, δεν ήταν προς το συμφέρον των Η.Π.Α. – ειδικά επειδή ευρίσκονται σε έντονη πορεία παρακμής, έχοντας τεράστια οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα.

Περαιτέρω, αν και οι διεργασίες της συνόδου επικεντρώθηκαν θεωρητικά στην Ελλάδα, οφείλει κανείς να παρατηρήσει ότι, για πρώτη φορά οι χώρες της Ευρωζώνης διαφοροποιήθηκαν εξ ολοκλήρου από τις υπόλοιπες της ΕΕ – στις οποίες δεν επετράπη ουσιαστικά να συμμετέχουν στις κρίσιμες αποφάσεις. Επομένως συμπεραίνουμε ότι, η ΕΕ έχει πλέον χάσει τη σημασία της, ευρισκόμενη σε πορεία διάλυσης – παράλληλα με την «διάβρωση» της Ευρωζώνης, η οποία αργά ή γρήγορα θα ακολουθήσει την ίδια πορεία. Αυτό λοιπόν που στην ουσία συνέβη σίγουρα στη σύνοδο κορυφής, είναι η απόλυτη επικράτηση των Η.Π.Α. στην Ευρώπη, μέσα από την απαίτηση του ΔΝΤ για διαγραφή μέρους του χρέους της Ελλάδας – γεγονός στο οποίο συνέβαλλε ο πρωθυπουργός μας, με ή χωρίς τη θέληση του.

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

“Οι δυσοίωνες προβλέψεις δεν έχουν στόχο να διασπείρουν την απαισιοδοξία ή τον πανικό, αλλά να αποφευχθούν τα λάθη και να μην γίνουν πραγματικότητα – επίσης, να κινητοποιήσουν τους Πολίτες όλων των χωρών, ειδικά τους Έλληνες, οι οποίοι πρέπει να πάψουν να εμπιστεύονται το μέλλον τους στις κυβερνήσεις-υπαλλήλους των τραπεζών ή/και των σκιωδών οργανώσεων της παγκόσμιας ελίτ”.

Κατά την άποψη μας, ευχόμενοι φυσικά να κάνουμε λάθος, ο μεγάλος χαμένος της συνόδου κορυφής δεν ήταν μόνο η Ελλάδα, αλλά ολόκληρη η Ευρώπη. Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας, χωρίς καμία διάθεση απαισιοδοξίας ή πολιτικής κριτικής, επικράτησε τελικά το χειρότερο δυνατό σενάριο – η χρεοκοπία της δηλαδή, με όλα όσα δεινά τη συνοδεύουν, χωρίς τα κάποια πλεονεκτήματα μίας στάσης πληρωμών, η οποία θα μηδένιζε, έστω για κάποιο χρονικό διάστημα αναπροσαρμογής, τα βάρη του χρέους. Σε κάθε περίπτωση, η Ελλάδα συμφώνησε δυστυχώς σε μία «λύση», την οποία δεν είναι σε θέση να διαχειριστεί στο μέλλον – αφού είναι αδύνατον να μηδενίσει τα πρωτογενή ελλείμματα της χωρίς ανάπτυξη ή να ανταπεξέλθει με τόκους της τάξης των 12 δις €, οι οποίοι θα έχουν στη συνέχεια ανοδική πορεία, ανάλογη της αύξησης του χρέους (πόσο μάλλον με τα χρεολύσια, με τις δόσεις των δανείων της δηλαδή).

Εάν η Ελλάδα είχε επιδιώξει την έντιμη αναδιάρθρωση του χρέους της, χωρίς καμία απολύτως διαγραφή του, με επιτόκιο της τάξης του 1,5% (5,5 δις € ετήσιοι τόκοι) και με επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής του για 40-50 έτη, παράλληλα με τις επενδύσεις και την τεχνική στήριξη όλων των ευρωπαϊκών χωρών (όχι μόνο της Γερμανίας) στα σημεία που υποφέρει (οργάνωση του δημοσίου κλπ.), το πρόβλημα της οικονομίας της θα είχε λυθεί. Δυστυχώς, σκόπιμα εκ μέρους της κυβέρνησης της ή μη, η Ελλάδα ακολούθησε έναν εντελώς αυτοκαταστροφικό δρόμο, ο οποίος ουσιαστικά αναβάλλει και αυξάνει παράλληλα τα δεινά μίας «ανεξέλεγκτης χρεοκοπίας», η οποία θα συνδεθεί ταυτόχρονα με την έξοδο από το Ευρώ και την αναγκαστική επιστροφή στη δραχμή – ένα κατά τη γνώμη μας εφιαλτικό σενάριο. Η μοναδική μας ελπίδα είναι δυστυχώς να προηγηθεί η διάλυση της Ευρωζώνης και η επιστροφή όλων των χωρών-μελών της από κοινού στα εθνικά τους νομίσματα – κάτι πολύ πιθανόν, μετά από την προβλεπόμενη επίθεση των αγορών στην Ιταλία, στην Ισπανία και στη Γαλλία. Όσον αφορά τα παραπλανητικά «εύσημα» των Ευρωπαίων στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία, έτσι ώστε να πεισθούν οι αγορές ότι, η χρεοκοπία της Ελλάδας είναι μία ειδική περίπτωση, δύσκολα θα έχουν το αναμενόμενο αποτέλεσμα.

Συνεχίζοντας, αν και το να εύχεσαι μία μεγάλη καταστροφή των άλλων για να αποφύγεις τη δική σου δεν είναι ότι καλύτερο, έχουμε την άποψη ότι, οι ενοχές δεν είναι δικές μας – αλλά όλων αυτών, οι οποίοι οδήγησαν την πάμπλουτη, πολλαπλά προικισμένη χώρα μας, δόλια και χωρίς καμία απολύτως οικονομική αιτία, στον σημερινό αυτοκαταστροφικό μονόδρομο.

Ολοκληρώνοντας υπενθυμίζουμε ότι, κατά την πάγια τακτική των παιδιών του Σικάγου, αφού όλα τα κρίσιμα νομοσχέδια και οι σοβαρές αποφάσεις περάσουν από μία «μεταβατική κυβέρνηση» (η οποία θα εισπράξει όλη την οργή των «υπηκόων» της), χωρίς ως συνήθως να είναι κατοχυρωμένα από την απόλυτη πλειοψηφία (180 βουλευτές), θα ακολουθήσει αμέσως μετά η επόμενη κυβέρνηση «σωτηρίας» – η οποία, αφενός μεν θα τα κατοχυρώσει «τελεσίδικα», χωρίς μεγάλες αντιδράσεις από το «πλήθος», αφετέρου θα τα δρομολογήσει σταδιακά στην πράξη, διατηρώντας φυσικά όλα τα εγκληματικά μέτρα (με την εκλεπτυσμένη αιτιολογία ότι, το κράτος έχει συνέχεια και πρέπει να σεβόμαστε τα υπογεγραμμένα).

Όλα αυτά όπως στο «παράδειγμα» της Τουρκίας όπου, αφού ολόκληρη σχεδόν η πολιτική ηγεσία κατέρρευσε, μετά την από κοινού ψήφιση των νομοσχεδίων (για την λήψη των δόσεων του ΔΝΤ), εν μέσω μεγάλων κοινωνικών αναταραχών, ο σημερινός πρόεδρος της, ο οποίος ανέλαβε τα ηνία αμέσως μετά, ήταν στην πραγματικότητα αυτός που ξεπούλησε τα πάντα στις πολυεθνικές, μοιράσθηκε διαχρονικά την εθνική κυριαρχία της Τουρκίας με τους εισβολείς, ενώ διατήρησε φυσικά τους μισθούς των 300 € (άρθρο μας). Είναι προφανώς το χειρότερο, αλλά ταυτόχρονα το πιθανότερο σενάριο από όλα όσα μπορούν να μας συμβούν στη συνέχεια – ενώ πολύ δύσκολα θα το αποφύγουμε, εάν επιτρέψουμε να γίνει πράξη η πρόσφατη συμφωνία της κυβέρνησης σε σχέση με τη χρεοκοπία, εάν δεν διώξουμε αμέσως το ΔΝΤ και εάν δεν αποστασιοποιηθούμε από όλους όσους υποστηρίζουν τα προγράμματα του (άμεσα ή έμμεσα – με δήθεν αλλαγές δηλαδή).

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 28. Οκτωβρίου 2011, viliardos@kbanalysis.com.  Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, καθώς επίσης συγγραφέας τριών οικονομικών βιβλίων.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2465.aspx?mid=515

ΠΥΡΡΕΙΟΣ ΧΡΕΟΚΟΠΙΑ:

Η Ελλάδα ακολουθεί σταθερά έναν αυτοκαταστροφικό δρόμο, ο οποίος ουσιαστικά αναβάλλει και αυξάνει τα δεινά μίας μελλοντικής, ανεξέλεγκτης πτώχευσης – δυστυχώς, με καταναγκαστικό τελικό προορισμό τη δραχμή – Μέρος Ι 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

“Εν τω μεταξύ στην Ευρώπη τα πράγματα έχουν διαμορφωθεί έτσι ώστε, η κυρία καγκελάριος αποφασίζει μόνη της – ενώ στο τέλος ο Γάλλος πρόεδρος (ο μπάτλερ της κατά κάποιον τρόπο), συγκαλεί μία συνέντευξη Τύπου, για να ανακοινώσει τις αποφάσεις της” (Romano Prodi).

“Η πραγματική δύναμη της κυρίας Merkel, η δυνατότητα της να αποφασίζει μόνη της για όλους τους Ευρωπαίους, δεν οφείλεται στη δική της υπεροχή, αλλά στις τεράστιες αδυναμίες των υπολοίπων – αφού είναι η μοναδική σοβαρή παρουσία στις συνόδους κορυφής” (M.Bros – «στους τυφλούς ο μονόφθαλμος»).      

Ανάλυση

Η νέα σύνοδος κορυφής τελείωσε, τα χρηματιστήρια ως συνήθως «πανηγυρίζουν» την πρώτη ημέρα, οι αισιόδοξες αναφορές ευρίσκονται στο προσκήνιο, κυριαρχούν καλύτερα, ενώ οι «αριθμοί» εμφανίζονται όσο το δυνατόν περισσότερο «ωραιοποιημένοι». Εξωτερικά φαίνεται ότι, η κυρία Merkel (πολιτική) κέρδισε τον κύριο Ackermann (τράπεζες), πως η Ελλάδα «κατάφερε» τελικά να μην χρεοκοπήσει «επίσημα», χάρη στη βοήθεια της Ευρωζώνης (επέλεξε τελικά την υποταγή από τη φτώχεια), ενώ ότι η Ιταλία αναγκάσθηκε να συμβιβαστεί, αναγγέλλοντας αύξηση του χρόνου συνταξιοδότησης και νέα μέτρα λιτότητας.  

Εκτός αυτών, φαίνεται ότι το Ευρώ παρέμεινε σταθερό στη θέση του, πως η Ευρωζώνη έκανε ένα ακόμη θετικό βήμα προς το μέλλον, καθώς επίσης ότι το ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (EFSF) θα ενισχυθεί με τη βοήθεια της μόχλευσης (άρθρο μας) – παράλληλα με την ανακεφαλαιοποίηση των ευρωπαϊκών τραπεζών, ύψους 106 δις € (αντί 200 δις €, όπως είχε υπολογίσει το ΔΝΤ), έτσι ώστε να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν με τη διαγραφή του Ελληνικού χρέους.

Ειδικά όσον αφορά τις τράπεζες, οι γερμανικές θα χρειασθούν 5,2 δις € νέα κεφάλαια, οι ελληνικές 30 δις €, οι ισπανικές 26,16 δις €, οι ιταλικές 14,77 δις € και οι γαλλικές 8,84 δις € – με χρονικό περιθώριο τον Ιούνιο του 2012. Είναι όμως όλα τόσο καλά, όσο φαίνονται με την πρώτη, «ερασιτεχνική» ματιά, ή μήπως υπάρχουν κάποιες «θολές» καταστάσεις, αμφιβολίες ίσως και κίνδυνοι, οι οποίοι οφείλουν να προσεχθούν;

Κλείνοντας τη μικρή εισαγωγή μας, οφείλουμε να προσθέσουμε ότι, ουσιαστικά πρόκειται για μία απόπειρα χρεοκοπίας (αυτοκτονίας) της Ελλάδας, εκ μέρους της Ευρωζώνης και ερήμην της κυβέρνησης της, αφού η ενδεχόμενη ολοκλήρωση της θα ακολουθήσει, εάν και εφόσον συμφωνήσουν οι τράπεζες-δανειστές της, καθώς επίσης όταν ολοκληρωθεί η ανταλλαγή των ομολόγων (Ιανουάριος του 2012).    

Η ΕΛΛΑΔΑ

Όπως όλοι γνωρίζουμε, το δημόσιο χρέος της χώρας μας ήταν «μόλις» 260 δις € στα τέλη του 2008, έναντι ΑΕΠ ύψους περίπου 240 δις € – στο 110% δηλαδή του ΑΕΠ μας. Σήμερα, μετά από τρία σχεδόν χρόνια συνεχιζόμενης ύφεσης, ειδικά μετά την κατάληψη της χώρας μας από το ΔΝΤ, το δημόσιο χρέος μας πλησιάζει τα 370 δις €, έναντι ενός ΑΕΠ, το οποίο πιθανότατα θα είναι της τάξης των 210 δις € – επομένως, τέλη του 2011, το χρέος θα αποτελούσε περίπου το 175% του ΑΕΠ.

Στον Πίνακα Ι που ακολουθεί, φαίνεται η κατανομή του χρέους και της (πιθανής, αφού οι τράπεζες δεν δεσμεύονται από τις διαπραγματεύσεις του συνδέσμου τους – του IIF δηλαδή) διαγραφής του:  

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Οι «μεριδιούχοι» του δημοσίου χρέους, η διαγραφή και το υπόλοιπο – αριθμοί κατά προσέγγιση, τέλη του 2011.

*   Πρόκειται για τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά κράτη, συμπεριλαμβανομένης της Γερμανίας και του ΔΝΤ.

**  Δεν υπόκεινται σε διαγραφή, εξ όσων τουλάχιστον γνωρίζουμε (Τράπεζα Πειραιώς).

*** Αποτελούν περίπου το 30% του συνόλου (τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία, ιδιώτες κλπ.)

Σημείωση: Το εντυπωσιακό κατά την άποψη μας είναι το γεγονός ότι, η ΕΚΤ δεν θα προβεί σε διαγραφή, παρά το ότι έχει αγοράσει ομόλογα του δημοσίου μας σε πολύ χαμηλές τιμές – επομένως, το ότι θα κερδοσκοπήσει εις βάρος μας και προς όφελος των μετόχων της. 

Σύμφωνα με τον Πίνακα Ι, ο μέσος όρος της διαγραφής επί του συνολικού χρέους υπολογίζεται στο 29% – ενώ θα διαγραφούν περίπου 105 δις €, εάν φυσικά συμφωνήσουν όλοι οι πιστωτές μας. Πρακτικά λοιπόν, έως τον Ιανουάριο του 2012, θα αντικατασταθούν τα παλαιά ομόλογα με νέα, χαμηλότερης ονομαστικής αξίας κατά 50% και με ένα (μικρότερο) επιτόκιο της τάξης του 4,5% (αφού, σύμφωνα με τις ανακοινώσεις, οι τόκοι θα μειωθούν στα 12 δις €, από 17 δις € σήμερα).

Παράλληλα, τα τοκοχρεολύσια θα εξοφλούνται από έναν νέο δανεισμό της Τρόικας ύψους 130 δις €, ενώ τα πρωτογενή ελλείμματα του προϋπολογισμού μας (προ τόκων και χρεολυσίων, τα τρέχοντα δηλαδή του δημοσίου), θα πρέπει να πάψουν να υπάρχουν – αφού δεν θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν, όπως ακριβώς συμβαίνει και στην περίπτωση της χρεοκοπίας-στάσης πληρωμών, οπότε θα πρέπει να καλυφθούν από νέους φόρους (τα ελλείμματα του εξωτερικού ισοζυγίου μας επίσης θα περιορισθούν, αφού για τις εισαγωγές μας θα απαιτείται πλέον πληρωμή μετρητοίς – γεγονός που πιθανότατα θα προκαλέσει τεράστιες ελλείψεις προϊόντων στη αγορά, πρώτων υλών, ενέργειας, φαρμάκων, χρεοκοπίες εισαγωγικών επιχειρήσεων κλπ. – άρθρο μας).     

Από τα 105 δις € τώρα, τα οποία θα «χαρισθούν» στην Ελλάδα, τα 55 δις € ανήκουν σε Έλληνες – με αποτέλεσμα να υπάρξει ανάγκη ανακεφαλαιοποίησης τόσο των τραπεζών μας (κάποιες από τις οποίες μάλλον δεν θα αποφύγουν την Ευρωκρατικοποίηση), όσο και των ασφαλιστικών ταμείων μας. Ουσιαστικά λοιπόν θα πληρωθούν έμμεσα από εμάς τους ίδιους, ενώ οι ξένες τράπεζες, στο σύνολο τους, θα διαγράψουν «μόλις» 50 δις €.

Περαιτέρω, αφού δεν ανακοινώθηκε κανένα απολύτως μέτρο ανάπτυξης της οικονομίας μας, η ύφεση θα συνεχισθεί – με αποτέλεσμα να μειωθεί το ΑΕΠ μας στα 200 δις € περίπου το 2012. Επομένως, το χρέος μας το 2012 θα αποτελεί το 132,5% του ΑΕΠ μας, συν τα νέα ελλείμματα – ενώ το δημόσιο θα πρέπει να ενισχύσει τράπεζες και ασφαλιστικά ταμεία με τουλάχιστον 40 δις €, τα οποία θα δανεισθεί από το EFSF (πιθανολογούμε ότι, το χρέος θα φτάσει τέλη του 2012, εάν συμφωνήσουν όλες οι ξένες τράπεζες στη διαγραφή του 50%, καθώς επίσης εάν ενισχυθούν οι δικές μας και τα ταμεία, στα 320 δις € ή στο 160% του τότε ΑΕΠ μας – περίπου στα ίδια επίπεδα δηλαδή με σήμερα). 

Εκτός αυτού οι τράπεζες μας, κυρίως οι μεγαλύτερες, στην προσπάθεια τους να αποφύγουν την κρατικοποίηση, θα θελήσουν να μειώσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες τους, περιορίζοντας τις ήδη χαμηλές πιστώσεις τους στις Ελληνικές επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά. Επομένως, η χώρα μας θα οδηγηθεί σε μία νέα, μεγαλύτερη πιστωτική παγίδα (άρθρο μας), η οποία θα υποχρεώσει πολλές υγιείς επιχειρήσεις να χρεοκοπήσουν – με δυσμενή αποτελέσματα για την ανεργία («εκβάλλει» στα ελλείμματα), για τις επενδύσεις, για τη διατήρηση του όποιου παραγωγικού ιστού μας έχει απομείνει, για τα δίδυμα ελλείμματα (προϋπολογισμός, εξωτερικό ισοζύγιο), για τα έσοδα του δημοσίου κλπ.    

Ακόμη όμως και αν η ύφεση δεν επιδεινωθεί, εάν απλά διαμορφωθεί δηλαδή ως έχει προβλεφθεί (-2%) τον επόμενο χρόνο, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί πλέον να εγκαταλείψει μόνη της την Ευρωζώνη, αφού δεν θα έχει πια καμία δυνατότητα να διαχειριστεί τη κρίση χρέους και δανεισμού – ειδικά όταν καίγονται καθημερινά χρήματα και συρρικνώνεται συνεχώς η ποσότητα τους. Επομένως, η καταναγκαστική επιστροφή στο σενάριο της δραχμής, χωρίς κανένα πλεονέκτημα πλέον, γίνεται πολύ πιο πιθανή – ειδικά όταν η Ευρωζώνη απαιτεί πρωτογενές πλεόνασμα από την Ελλάδα, για να συνεχίσει να την δανείζει.

Σε γενικές γραμμές λοιπόν η κυβέρνηση «επέλεξε» τη λύση της χρεοκοπίας για να «εξοικονομήσει» 50 δις € – με μάλλον δυσανάλογα ανταλλάγματα (για παράδειγμα, την παραχώρηση της εθνικής μας κυριαρχίας, την εκποίηση της δημόσιας περιουσίας, τη λεηλασία της ιδιωτικής, τον εξευτελισμό των Ελλήνων, τη «μήνη» των αγορών, τη συνέχιση της καταστροφικής πολιτικής λιτότητας, την εξαθλίωση του πληθυσμού κλπ.), καθώς επίσης με τεράστιους κινδύνους. Επομένως, πρόκειται για μία «Πύρρειο χρεοκοπία» – μία χρεοκοπία δηλαδή με όλα τα αρνητικά της επακόλουθα και χωρίς κανένα από τα θετικά.    

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 28. Οκτωβρίου 2011, viliardos@kbanalysis.com.  Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, καθώς επίσης συγγραφέας τριών οικονομικών βιβλίων.

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2465.aspx?mid=515

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΧΡΕΟΣ:

Αποτελεί το μεγαλύτερο πλεονέκτημα της Ελλάδας, ενώ το τεράστιο, το μοναδικό ίσως πρόβλημα της είναι η Πολιτική – η κάκιστη διαχείριση των οικονομικών της δηλαδή, σε συνθήκες διαπλοκής και διαφθοράς, από τις κυβερνήσεις της

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 Στο άρθρο μας «Γερμανικές Επανορθώσεις» (επίσης στο video) αναφερθήκαμε στο γεγονός ότι, το συνολικό χρέος της χώρας μας (δημόσιο και ιδιωτικό), είναι από τα χαμηλότερα μεταξύ των ανεπτυγμένων κρατών – όπως φαίνεται από τον Πίνακα Ι, το οποίο επαναλαμβάνουμε:  

ΠΙΝΑΚΑΣ IΙ: Συνολικά χρέη 2011, δημόσια και ιδιωτικά, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ

Πηγή: MM (IMF), Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Διαπιστώνοντας τώρα ότι, το τεράστιο αυτό πλεονέκτημα της Ελλάδας δεν έγινε αρκετά κατανοητό, κρίνουμε σκόπιμο να παραθέσουμε μία μικρή ανάλυση, η οποία βοηθάει στην καλύτερη συνειδητοποίηση του.

(α)  Εάν το συνολικό χρέος, παραμένοντας ως έχει (333%), επιμεριζόταν σε 80% δημόσιο και 253% ιδιωτικό, η χώρα μας δεν θα αντιμετώπιζε κανένα πρόβλημα δανεισμού.

(β)  Η επιθυμητή αύξηση του ιδιωτικού χρέους θα προερχόταν από τις επενδύσεις των ιδιωτών, οι οποίοι θα χρεωνόταν φυσικά για να επενδύσουν. Για παράδειγμα, θα αγόραζαν με δόσεις (επί πιστώσει) μηχανήματα, κτίρια κλπ., τα οποία θα χρησιμοποιούσαν για την παραγωγή προϊόντων.

(γ)  Οι επενδύσεις θα βοηθούσαν στη μείωση των ελλειμμάτων του εμπορικού μας ισοζυγίου, αφού θα παρήγαμε ξανά, θα εισήγαμε λιγότερα προϊόντα και θα εξήγαμε περισσότερα.

(δ)  Οι επενδύσεις θα βοηθούσαν επίσης στην αύξηση τόσο του ΑΕΠ, όσο και των εσόδων του κράτους (υψηλότερα λόγω μεγαλύτερου ΑΕΠ και όχι από τη σημερινή υπερφορολόγηση, η οποία σε τελική ανάλυση ενισχύει τη φοροδιαφυγή και μειώνει τα έσοδα), οπότε θα περιόριζαν σημαντικά τα ετήσια ελλείμματα του προϋπολογισμού.

Κατ’ επέκταση,

(ε) οι επενδύσεις και η εξ αυτών χρέωση του ιδιωτικού τομέα, θα μείωναν σταδιακά το δημόσιο χρέος, «παράγοντας» πρωτογενή πλεονάσματα, θα περιόριζαν την ανεργία, αφού θα δημιουργούσαν νέες θέσεις εργασίας, μειώνοντας τα επιδόματα ανεργίας και αυξάνοντας τις εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία κοκ. (αναπτυξιακή πολιτική).    

Έτσι λοιπόν, αφενός μεν θα αυξανόταν το ιδιωτικό χρέος, αφετέρου θα μειωνόταν το δημόσιο – μέχρι εκείνο το σημείο όπου, το δημόσιο χρέος θα ήταν πλέον διαχειρίσιμο. Προφανώς, οι δυνατότητες αυτές δεν υπάρχουν σε εκείνες τις χώρες, οι οποίες έχουν υψηλό συνολικό χρέος (Πίνακας Ι).

Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας, το πρόβλημα της μη χρέωσης, άρα και των μη επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο στην Πολιτική (διαφθορά, διαπλοκή, έλλειψη φορολογικού /επενδυτικού πλαισίου, γραφειοκρατία κλπ.).

Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει ότι και αν αποφασιστεί από τη σημερινή σύνοδο κορυφής – ενώ δεν εξαρτάται ούτε από τη Γερμανίδα καγκελάριο, ούτε από τη διαγραφή χρέους, ούτε από κανέναν άλλο, αλλά μόνο από εμάς. Αντίθετα, όσο χρέος και αν διαγραφεί, η Ελλάδα δεν πρόκειται να διασωθεί και θα μεταβληθεί σε προτεκτοράτο, εάν δεν ανακτηθεί η εμπιστοσύνη των Πολιτών προς την Πολιτεία και εάν δεν επενδύσουμε εμείς οι ίδιοι.   

Περαιτέρω, εάν οι Πολίτες εμπιστευόταν την Πολιτεία (η απόλυτα δικαιολογημένη έλλειψη εμπιστοσύνης εκ μέρους τους είναι το μεγαλύτερο μειονέκτημα της Ελλάδας τα τελευταία τριάντα χρόνια), θα μπορούσαν επί πλέον να χρηματοδοτήσουν το δημόσιο χρέος, αγοράζοντας οι ίδιοι τα ομόλογα του (όπως συμβαίνει στην Ιαπωνία η οποία, με δημόσιο χρέος 230% του ΑΕΠ της, δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα). Εάν τώρα οι κάτοχοι των ομολόγων του δημοσίου ήταν Έλληνες, η χώρα μας δεν θα αντιμετώπιζε απολύτως κανένα πρόβλημα απώλειας της Εθνικής της κυριαρχίας.  

Επίσης, οι πολίτες θα έφερναν τις καταθέσεις τους από το εξωτερικό πίσω στις Ελληνικές τράπεζες, θα συμμετείχαν στην εισαγωγή νέων επιχειρήσεων του δημοσίου στο χρηματιστήριο, θα αγόραζαν μετοχές όλων των κοινωφελών επιχειρήσεων, έτσι ώστε να μην ξεπουληθούν στο Καρτέλ, θα λάμβαναν μέρος στην αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας του κράτους και πολλά άλλα.

Ειδικά όσον αφορά τις τράπεζες μας, αντιλαμβάνεται κανείς αμέσως ότι, είναι οι μακράν λιγότερο χρεωμένες στον πλανήτη. Τα προβλήματα τους δεν προέρχονται από τα χρέη τους, αλλά από το γεγονός ότι, έχουν στην κατοχή τους ομόλογα μίας χώρας, η οποία οδηγείται από την Πολιτική στη χρεοκοπία, κινδυνεύοντας να χάσουν περιουσιακά στοιχεία αξίας περί τα 50 δις €.

Επίσης από το ότι, τόσο τα νοικοκυριά, όσο και οι Ελληνικές επιχειρήσεις, αδυνατούν να αποπληρώσουν τα δάνεια τους (επισφάλειες), επειδή η χώρα μας έχει καταδικαστεί σε ύφεση (ανεργία, στασιμοπληθωρισμός κλπ.), από τους μπράβους των τοκογλύφων, στα πλαίσια των δικών τους σχεδίων (μεσοπρόθεσμο κλπ.).  Επομένως, εάν δεν διώξουμε αμέσως το ΔΝΤ, δεν πρόκειται να υπάρξει μέλλον για τα παιδιά μας, όσα δάνεια και αν μας διαγράψουν.  

Ολοκληρώνοντας τονίζουμε ακόμη μία φορά ότι, το τεράστιο αλλά μοναδικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι η Πολιτική – η κάκιστη διαχείριση των οικονομικών της χώρας μας δηλαδή από τις κυβερνήσεις και όχι ο αριθμός των ΔΥ, ο ιδιωτικός τομέας, η απελευθέρωση των επαγγελμάτων ή οτιδήποτε άλλο. Το πρόβλημα αυτό δεν πρόκειται να μας το λύσει προφανώς η έξοδος από το ευρώ και η επιστροφή μας στη δραχμή, στην οποία αρκετοί αναφέρονται (μάλλον ανεύθυνα) – αλλά μία ευρύτερη πολιτική αλλαγή, στα παρακάτω πλαίσια:  

ΑΜΕΣΗ, ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

“Μεταξύ όλων των «εφαρμογών» της Δημοκρατίας, η ομοσπονδιακή οργάνωση ενός κράτους είναι η πλέον αποτελεσματική – καθώς επίσης η συγγενέστερη. Το ομοσπονδιακό σύστημα οριοθετεί και περιορίζει την απόλυτη κυριαρχία της κρατικής εξουσίας, επειδή την τεμαχίζει σε επί μέρους κομμάτια – παραχωρώντας στην κεντρική κυβέρνηση μόνο ορισμένα, ακριβώς προκαθορισμένα δικαιώματα. Είναι το μοναδικό μέσον, με το οποίο ελέγχεται όχι μόνο η εξουσία της πλειοψηφίας του λαού (κυβερνών κόμμα) αλλά, επίσης, η λαϊκή κυριαρχία” (Lord Acton).

Σύμφωνα με την παραπάνω «ρήση», η ομοσπονδιακή δομή ενός κράτους είναι το πλέον εύφορο έδαφος για να ανθήσει η Άμεση Δημοκρατία. Στην περίπτωση δε της χώρας μας, η οποία χρειάζεται απαραίτητα μία ασφαλή, «αποκεντρωμένη» πολιτική δομή, θα μπορούσε να συμβεί, εάν οι περιφέρειες (Καλλικράτης) μετεξελίσσονταν σε ομοσπονδιακά κρατίδια – κάτι που δεν είναι πολύ δύσκολο στην εφαρμογή του, ενώ μπορεί να μας προφυλάξει από εσφαλμένες «λαϊκές ετυμηγορίες», οι οποίες παραδίδουν την απόλυτη εξουσία σε «κόμματα ενός ανδρός», τα οποία υπεξαιρούν την ψήφο με παραπλανητικές υποσχέσεις.

VIDEO: http://www.bigroadstv.com/web-tv/40-reportage.html   

Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 26. Οκτωβρίου 2011, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, καθώς επίσης συγγραφέας τριών οικονομικών βιβλίων. 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2464.aspx?mid=5121258

Το Νέο Όχι

Του Γιάννη Βαρουφάκη

“Καλώ την κυβέρνηση να διανοηθεί, για πρώτη φορά, να πει ένα μεγάλο ΟΧΙ. Μόνο έτσι το κούρεμα θα δώσει στην χώρα, αντί να της κόψει κι άλλο την, ανάσα που τόσο έχει ανάγκη.” Έτσι έκλεισα το προηγούμενο άρθρο που αφιέρωσα εξ ολοκλήρου στο κούρεμα (δηλαδή στην μερική διαγραφή του ελληνικού δημόσιου χρέους).

Να πει ΟΧΙ η κυβέρνηση; Σε τι; Επίτηδες σας άφησα με το ερώτημα στα χείλη μια μέρα πριν την Σύνοδο Κορυφής. Σκοπός μου ήταν να επιστρέψω σήμερα με την απάντηση, την επομένη μιας νέας Συνόδου Κορυφής που καρφώνει ακόμα ένα καρφί στο φέρετρο του ευρω-συστήματος.

(Δεν θα επεκταθώ σήμερα ως προς το τελευταίο. Επιφυλάσσομαι να εξηγήσω τις επόμενες μέρες τον ισχυρισμό ότι, άλλη μια φορά, μια Σύνοδος Κορυφής βάζει την ευρωζώνη σε νέες περιπέτειες.)

Ας το απαντήσω λοιπόν το ερώτημα: “Να πει ΟΧΙ σε τι;” Εφόσον η απόφαση της Συνόδου υπολείπεται των περιστάσεων για πολλοστή φορά, η κυβέρνηση έχει υποχρέωση να πει ένα μεγάλο ΟΧΙ στο σημερινό συνονθύλευμα ημι-αποφάσεων που θα εμφυσήσουν ανέμους στα πανιά της Κρίσης. Να ασκήσει, εν πολλοίς, de facto βέτο στο κοινό κείμενο, έστω και κατόπιν εορτής (επιτρέποντας στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος να ψηφίσουν κατά συνείδηση). Την ίδια στιγμή να ανακοινώσει ότι αποσύρει τα τελευταία μέτρα που ψήφισε στην Βουλή (ιδίως την κατάργηση των κατώτατων μισθών στον ιδιωτικό τομέα) και να κηρύξει την χώρα σε έκτακτη οικονομική ανάγκη, εφαρμόζοντας μια σειρά από δικά της έκτακτα οικονομικά μέτρα (βλ. παρακάτω) έως ότου η Ευρώπη αλλάξει ρότα. Κι όλα αυτά, βέβαια, χωρίς να πει τίποτα περί στάσης πληρωμών (και φυσικά ούτε να διανοηθεί να μιλήσει, ή να αφήσει να εννοηθεί, ο,τιδήποτε περί εξόδου από την ευρωζώνη).

Γιατί να το κάνει αυτό; Σας θυμίζω τι συνέβη την 21η Ιουλίου: Μια κάκιστη για την Ευρώπη συμφωνία παρουσιάστηκε ως “λύση” κι έτσι οι ηγέτες μας μπόρεσαν να πάνε διακοπές αφήνοντας τις οικονομίες της Ιταλίας, της Ισπανίας (αλλά και τις βορειο-ευρωπαϊκές τράπεζες) να χορέψουν, καλοκαιριάτικα, έναν μεταμοντέρνο χορό του Ζαλόγγου (ο οποίος βούλιαξε την Ελλάδα πιο βαθιά στο τέλμα). Ένα ελληνικό ΟΧΙ την 21η Ιουλίου θα ήταν δώρο, όπως αποδείχθηκε, για την Ευρώπη. Το ίδιο ισχύει και τώρα. Η συγκατάβαση σε πολιτικές που όλοι γνωρίζουν ότι είναι μέρος του προβλήματος απλά δίνει στους ηγέτες των πλεονασματικών χωρών περισσότερο σχοινί για να αυτο-κρεμαστούν (για εμάς δεν μιλώ – απλά, το τέλμα  στο οποίο βρισκόμαστε μας έχει σκεπάσει πλήρως). Χάρη θα τους είχε κάνει ο κ. Παπανδρέου την 21η Ιουλίου αν έλεγε ΟΧΙ τότε. Τουλάχιστον θα είχαν εξαναγκαστεί να ακυρώσουν τις διακοπές τους πασχίζοντας για κάτι καλύτερο από εκείνη την συμφωνία. Το ίδιο ισχύει και σήμερα. Δώρο για την ευρωζώνη θα ήταν ένα ελληνικό ΟΧΙ.

Στόχος λοιπόν ενός ΟΧΙ θα ήταν να εξαναγκαστούν οι βορειο-ευρωπαίοι να συνεδριάζουν μόνιμα έως ότου βρεθεί η πραγματικά Συνολική Λύση  που υπόσχονται εδώ και έναν τουλάχιστον χρόνο. (Μόνο η παρουσία της τρόικα στην Αθήνα θα είναι μόνιμη; Ας μονιμοποιηθεί η παρουσία των ηγετών μας στις Βρυξέλλες έως ότου σταματήσουν να εκθέτουν την Γηραιά Ήπειρο παγκοσμίως.) Μέχρι τότε, η ελληνική κυβέρνηση να ασκεί βέτο σε ψευδεπίγραφες συμφωνίες που αποτελεί κοινή γνώση ότι δεν θα φέρουν ανάσες αλλά μόνο νέα αγκομαχητά.

Βέβαια το ΟΧΙ από μόνο του θα ήταν ανεύθυνο. Δεν τρέφω αυταπάτες: Ένα ελληνικό ΟΧΙ θα εξαγρίωνε Γερμανία, Ολλανδία, Αυστρία (για την Γαλλία δεν είμαι καθόλου σίγουρος, χωρίς να είμαι σίγουρος κιόλας). Η ελληνική κυβέρνηση, πριν αρθρώσει το ΟΧΙ της, θα έπρεπε να έχει προετοιμαστεί. Για ποιό πράγμα; Για την αυτάρκειά της τουλάχιστον για ένα χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών. Για την περίπτωση που η “δόση μας” καθυστερήσει για αρκετό καιρό (αν και μια καθυστέρηση πέραν του Δεκεμβρίου θα σηματοδοτήσει απόλυτη στάση πληρωμών του ελληνικού δημοσίου, κάτι που η Γερμανία δεν θα τολμήσει να διακινδυνεύσει).

● Πώς μπορεί να εξασφαλίσει την αυτάρκεια του ελληνικού δημοσίου, δεδομένου του πρωτογενούς ελλείμματος το οποίο ενισχύεται από την εφαρμοζόμενη λιτότητα;

● Και γιατί λέω ότι ο προγραμματισμός θα πρέπει να αφορά τους επόμενους δώδεκα μήνες;

Ας απαντήσω το δεύτερο ερώτημα πρώτα: Επειδή μια μη-λύση της ευρωπαϊκής Κρίσης για άλλους δώδεκα μήνες (με την “διαρκή” Σύνοδο Κορυφής να μην μπορεί να κατασταλάξει σε κοινό ανακοινωθέν) θα οδηγήσει την Γαλλία στην υποβάθμιση και, συνεπώς, την Γερμανία εκτός ευρώ. Μετά από μια τέτοια (υποθετική) εξέλιξη, ο σχεδιασμός σήμερα είναι αδύνατος καθώς το τι μέλλει γενέσθαι τότε θα εξαρτηθεί από το ποια νέα νομίσματα θα προκύψουν, τι νέες συμμαχίες θα δημιουργηθούν, τον τρόπο με τον οποίο η διχοτόμηση ή τριχοτόμηση του ευρώ θα επιρρεάσει την Κρίση και δη την ελληνική της έκφανση. Κάτι τέτοιο θα ήταν τραγικό για την Ευρώπη αλλά όχι πιο τραγικό από ό,τι θα φέρει σύντομα στην πατρίδα μας άλλη μια αναβολή της Τελικής Λύσης.

Πάμε τώρα στο σημαντικότερο, πρώτο, ερώτημα: Στην εξασφάλιση αυτάρκειας του ελληνικού δημοσίου για αυτό το χρονικό διάστημα δώδεκα μηνών. Πως θα μπορέσει το δημόσιο να καλύψει τις ανάγκες του από τα πενιχρά του έσοδα τις επόμενες εβδομάδες και μήνες; Με τις εξής τρεις κινήσεις:

1. Εσωτερικός δανεισμός βάσει νέου ανταποδοτικού φορο-ομολόγου του ελληνικού δημοσίου το οποίο μόνο έλληνες φορολογούμενοι θα μπορούν αγοράζουν. Η ιδέα εδώ είναι ότι ο φορολογούμενος δανείζει το δημόσιο αγοράζοντας μονοετή, διετή, πενταετή και δεκαετή φορο-ομόλογα τα οποία θα φέρουν μηδενικό επιτόκιο αλλά θα μπορούν να χρησιμοποιούνται, την ώρα που λήγουν, για την αποπληρωμή φόρων στο δημόσιο με έκπτωση που θα καθορίζει η αγορά αυτών των φορο-ομολόγων (που, βεβαίως, θα μεγαλώνει με την διάρκεια του φορο-ομόλογου). Έτσι, όσοι σκοπεύουμε να μείνουμε στην Ελλάδα, θα έχουμε κίνητρο, ουσιαστικά, να προκαταβάλουμε τους φόρους μας των επόμενων ετών με  σημαντική έκπτωση. Προσέξτε ότι αυτά τα φορο-ομόλογα θα μπορούν να αγοράζονται και να μετα-πωλούνται αλλά μόνο από έλληνες φορολογούμενους (δηλαδή κατόχους ΑΦΜ), καθώς οι υπόλοιποι δεν έχουν κανέναν λόγο να τα αγοράζουν (δεδομένου του ελληνικού επιτοκίου). Για τον ίδιο λόγο ούτε και οι Οίκοι Αξιολόγησης έχουν λόγο να τα… αξιολογούν. Θεωρώ ότι, στο πλαίσιο ενός καλά διατυπωμένου σχεδίου εθνικής αυτο-διάσωσης, το οποίο θα έχει ακολουθήσει ένα περήφανο ΟΧΙ, οι έλληνες πολίτες θα θελήσουν να δανείσουν το κράτος εξαγοράζοντας την μελλοντική φοροαπαλλαγή τους.

2. Δραστική μείωση, της τάξης του 90%, όλων των δημόσιων δαπανών με χαμηλό πολλαπλασιαστή στο εσωτερικό της χώρας: Π.χ. να ανακληθεί αύριο, για ένα χρόνο, το 90% των διπλωματικών και των διπλωματικών υπαλλήλων (οι οποίοι απλά θα παίρνουν τον εν Ελλάδι μισθό τους μετά την επιστροφή τους). Παύση πληρωμών, για ένα χρόνο, στους προμηθευτές οπλικών συστημάτων έως νεωτέρας. Γενικά, άμεση στάση πληρωμών που δεν μεταφράζονται σε ενεργό ζήτηση εντός της ελληνικής αγοράς.

3. Από-τα-πάνω-συμπίεση μισθολογικού και συνταξιοδοτικού κόστους (χωρίς να αγγιχθούν τα κατώτερα εισοδήματα). Πιο συγκεκριμένα, το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους καλείται να ταξινομήσει όλα τα εισοδήματα του δημοσίου (μισθούς και συντάξεις) ξεκινώντας από το υψηλότερο προς το χαμηλότερο. Η από-τα-πάνω-συμπίεση θα λειτουργεί (στην βάση σκεπτικού που, κατ’ εμέ, συνάδει με την αρχή περί δικαίου, γνωστή ως maximin, του Αμερικανού φιλόσοφου John Rawls) ως εξής: Παίρνουμε το υψηλότερο μισθό και τον συμπιέζουμε στο επίπεδο του δεύτερου υψηλότερου. Κατόπιν, παίρνουμε αυτούς τους δύο και τους συμπιέζουμε στο επίπεδο του τρίτου υψηλότερου. Μετά, συμπιέζουμε τους τρεις αυτούς μισθούς στο επίπεδο του τέταρτου υψηλότερου. Συνεχίζουμε έως ότου εξοικονομηθεί το ποσόν που, σε συνδυασμό με τα έσοδα από τα φορο-ομόλογα και τις οικονομίες από το μέτρο 2 πιο πάνω, ισοσκελίζουν έσοδα και έξοδα του κράτους (ώστε να μην τρέχουμε πίσω από την τρόικα ανά πάσα στιγμή). Έτσι, δεν μειώνονται καθόλου τα κατώτερα εισοδήματα (τα οποία, είναι δεδομένο, έχουν τον μεγαλύτερο πολλαπλασιαστή).

Είναι προφανές ότι τα παραπάνω μέτρα εντάσσονται σε σχέδιο έκτακτης ανάγκης και είναι υποστηρικτικά σε ένα ΟΧΙ που στόχο θα έχει να επιβάλει στην Ευρώπη είτε να αναδιαρθρώσει το τραπεζικό σύστημα και ολόκληρο το δημόσιο χρέος της ευρωζώνης είτε να προχωρήσει στην ελεγχόμενη διάσπαση του ευρώ. Αποτελούν όπλα για την επιβίωση της Ελλάδας έως ότου η Ευρώπη επιλέξει μεταξύ του δρόμου της βιωσιμότητας και της αυτο-κατάργησης.

Έως τώρα, μετά από κάθε Σύνοδο, ήταν σχεδόν αδύνατον στην χώρα μας να ακουστεί ορθολογική φωνή μέσα στην κακοφωνία της θριαμβολογίας. Ελπίζω σήμερα να πρυτανεύσει η σύνεση. Να διαβάσουμε προσεκτικά τα ανακοινωθέντα. Να συμφωνήσουμε ότι εξακολουθούν να κινούνται στην πορεία της ελάχιστης (βραχυπρόθεσμης) αντίστασης. Και να πούμε, από κοινού, ΟΧΙ.

Το πλεονέκτημα του νέου αυτού ΟΧΙ είναι διττό. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο επισπεύδει την κάθαρση στην τραγωδία της ευρωζώνης. Στο επίπεδο του ελληνικού δράματος ενώνει όλους μας:

● Σε εκείνους που νιώθουν απέχθεια για τον τρόπο με τον οποίο σκιαγραφείται η Ελλάδα διεθνώς, και παρουσιάζεται ως ο ζητιάνος της υφηλίου, τους επιστρέφει την χαμένη τους αξιοπρέπεια.

● Στους συμπολίτες μας που θεωρούν αμάρτημα το να συνεχίζουμε να απαιτούμε να ζούμε με δανεικά, δίνει μια ευκαιρία να πειραματιστούμε με την λύση της δημοσιονομικής αυτάρκειας (έστω και στο πλαίσιο μιας έκτακτης ανάγκης).

● Σε όσους πιστεύουν ότι ο πολιτισμός μιας κοινωνίας φαίνεται από τον τρόπο με τον οποίο συμπεριφέρεται στους πιο αδύναμους, η λύση της από-τα-πάνω συμπίεσης σηματοδοτεί μια ενδιαφέρουσα εναλλακτική των περικοπών που πλήττουν δυσανάλογα όσους δεν μπορούν να ικανοποιήσουν βασικές ανάγκες.

● Τέλος, εμπεριέχει και μία χρηματοοικονομική καινοτομία που όμως έχει σχεδιαστεί κόντρα στην λογική και τα συμφέροντα του χρηματοπιστωτικού τομέα (τα φορο-ομόλογα) για όσους κρίνουν πως ήρθε η ώρα να ενισχυθεί ο εσωτερικός δανεισμός, να μπουν στο περιθώριο οι Οίκοι Αξιολόγησης, και να βρει η ελληνική τρόπους να διασυνδέσει την φορολόγηση, την αλληλεγγύη και την χρηματοδότηση του κράτους.

Οι ηγέτες, όπως έλεγε και ο Ντε Γκωλ, γνωρίζουν να μην παρακαλούν και ξέρουν να λένε ΟΧΙ. Στην Ελλάδα, τέτοια εποχή, γιορτάζουμε μια ύψιστη στιγμή εθνικής αξιοπρέπειας και συναίνεσης, όταν ένας ολόκληρος λαός επέβαλε σε έναν (στερούμενο λαϊκής νομιμοποίησης) πρωθυπουργό να πάει κόντρα στα ένστικτά του λέγοντας ένα λυτρωτικό, αν και ακριβό, ΟΧΙ. Καιρός να το ξανακάνουμε.

ΠΗΓΗ: 27-10-2011, http://www.protagon.gr/?i=protagon.el.article&id=9751

Κούρεμα 50% των 360 δισ. ίσον… 25 δισ.!

Του Γιώργου Δελαστίκ

Δυσάρεστες εκπλήξεις περιμένουν οποιονδήποτε απλό πολίτη επιχειρήσει να εφαρμόσει τα στοιχειώδη μαθηματικά που έμαθε στο σχολείο για να κάνει υπολογισμούς σχετικά με το δημόσιο χρέος της χώρας μας. Απορεί μάλιστα γιατί δεν χαιρόμαστε ως Έλληνες όταν γίνεται συζήτηση για "κούρεμα", δηλαδή μείωση του δημόσιου χρέους κατά 50% ή 60% ή ακόμη και 80% που προτείνουν κάποιοι στη συζήτηση που γίνεται σε διεθνές επίπεδο.

Η σκέψη του κόσμου είναι απλή: "Χρωστάει η Ελλάδα περίπου 360 δισεκατομμύρια ευρώ. Αν το χρέος αυτό "κουρευτεί" κατά 50%, τότε θα χρωστάμε τα μισά, άρα 180 δισεκατομμύρια".

Αυτό λέει η λογική. Στην πράξη όμως ισχύουν πολύ, απίστευτα πολύ διαφορετικά πράγματα – τουλάχιστον βάσει της "ιστορικής" όπως την αποκαλούσε η κυβέρνηση, συμφωνίας των ηγετών της Ευρωζώνης την 21η Ιουλίου. Ας δούμε τα πράγματα αναλυτικά:

Εν πρώτοις εξαιρούνται από το "κούρεμα" ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας περίπου 60 δισ. ευρώ, τα οποία βρίσκονται στην κατοχή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) – άρα κατά 50% υποτίθεται ότι θα μειωθούν τα υπόλοιπα χρέη του ελληνικού κράτους, αξίας 300 και όχι 360 δισ. ευρώ. Μη βιάζεστε! Εξαιρούνται από το "κούρεμα" άλλα 65 δισ. ευρώ που είναι τα δάνεια που έχει πάρει πρόσφατα η Ελλάδα από την τρόικα ΕΕ – ΔΝΤ – ΕΚΤ στη βάση του Μνημονίου – άρα πέσαμε στα 235 δισ. ευρώ που θα "κουρευτούν" κατά 50%.

Υπομονή, δεν τελειώσαμε ακόμη! Η "ιστορική" συμφωνία της 21ης Ιουλίου αφορά μόνο τα ελληνικά κρατικά ομόλογα που λήγουν μέχρι το 2020, όχι τα πιο μακροπρόθεσμου δανεισμού ομόλογα, τα οποία λήγουν μετά το 2020. Αυτά όμως δεν είναι και λίγα, ανέρχονται σε ομόλογα αξίας περίπου 40-45 δισ. ευρώ – άρα προς "κούρεμα" έχουν απομείνει πλέον μόνο 190-195 δισ. ευρώ από τα 360 του συνολικού μας χρέους!

Έχουμε κάτι λεπτομέρειες να ρυθμίσουμε ακόμη: "κούρεμα" δεν θα υποστούν και τα έντοκα γραμμάτια του δημοσίου τα οποία είναι εξ ορισμού βραχύβια (ετήσια, εξάμηνα, ακόμη και τρίμηνα) η αξία των οποίων ανέρχεται σε 15 δισ. ευρώ – άρα μας έχουν απομείνει προς "κούρεμα" γύρω στα 175 – 180 δισ. ευρώ. Από αυτά πρέπει να αφαιρεθούν ακόμη περίπου 20 δισεκατομμύρια, τα οποία αντιστοιχούν σε άλλα δάνεια που έχει συνάψει το ελληνικό δημόσιο. Εδώ τελειώσαμε!

Κάνοντας τη σούμα βλέπουμε ότι από τα 360 δισ. του συνολικού δημόσιου χρέους έχουν ήδη αφαιρεθεί τουλάχιστον τα 200 δισ. και απέμειναν προς "κούρεμα" κατά 50% μόνο τα 160 δισ.!

Πριν πείτε όμως "έστω με "κούρεμα" 50% των 160 δισ. γλιτώνουμε τουλάχιστον 80 δισ. ευρώ που δεν είναι και λίγα" πρέπει να σας πούμε μερικά ακόμη επώδυνα μυστικά.

Από αυτά τα 160 δισ. ευρώ που απέμειναν πάνω από 100 δισ. βρίσκονται στα χέρια ελληνικών τραπεζών, ελληνικών ασφαλιστικών ταμείων και ελληνικών ασφαλιστικών εταιρειών. Θα εξετάσουμε χωριστά τι σημαίνει αυτό και τι προκύπτει ως αποτέλεσμα του "κουρέματος" αυτών των 100 και πλέον δισ. ευρώ που βρίσκονται σε ελληνικά χέρια. Εδώ απλώς θέλουμε να επισημάνουμε ότι τελικά είναι – δεν είναι καμιά εξηνταριά δισ. ευρώ αυτά που βρίσκονται στα χέρια ξένων ιδιωτικών τραπεζών και άλλων ιδιωτών.

Αν προσθέσουμε το γεγονός ότι δεν έδειξαν καμιά προθυμία να σπεύσουν όλοι να συμμετάσχουν στο εθελοντικό πρόγραμμα "κουρέματος" το προσδοκώμενο κέρδος από αυτούς κυμαίνεται γύρω στα 20-25 δισ. ευρώ αν υποθέσουμε δηλαδή ότι από αυτούς που κατέχουν τα 60 δισ. προσέρχονται στο "κουρείο" κατά 50% οι κάτοχοι ομολόγων αξίας 40-50 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Βάσει των διευθετήσεων της 21ης Ιουλίου δηλαδή και με τους υπολογισμούς που κάναμε το κέρδος της Ελλάδας μέχρι στιγμής από το "κούρεμα" κατά 50% των 360 δισ. ευρώ του δημόσιου χρέους ανέρχεται σε… 20-25 δισεκατομμύρια!!! Φυσικά τίποτα δεν απαγορεύει όλες αυτές οι ρυθμίσεις να αλλάξουν αύριο.

Επιδείνωση: Χρέη προς ξένους τα χρέη προς Ελληνες

ΑΠΡΟΣΔΟΚΗΤΕΣ εξελίξεις προκαλεί το "κούρεμα" κατά 50% της αξίας των κρατικών ομολόγων ύψους άνω των 100 δισ. ευρώ που κατέχουν οι ελληνικές τράπεζες, τα ελληνικά ασφαλιστικά ταμεία και οι ελληνικές ασφαλιστικές εταιρείες. Τυπικά, το δημόσιο χρέος θα μειωθεί κατά 50 δισ. Με τη μείωση όμως ούτε οι τράπεζες θα έχουν λεφτά για να πληρώσουν στους καταθέτες τους ούτε τα ταμεία θα μπορούν να δίνουν συντάξεις! Για να μη γίνει αυτό, το κράτος θα τους δανείσει αμέσως σχεδόν όσα λεφτά τους πήρε. Οι τράπεζες και τα ταμεία θα χρωστούν τα λεφτά στο Δημόσιο πλέον. Επειδή όμως η κυβέρνηση δεν έχει λεφτά να τους δανείσει, πρέπει να δανειστεί τα λεφτά αυτά από το εξωτερικό! Έτσι το δημόσιο χρέος θα ξαναγίνει όσο ήταν και επιπλέον αυτά που χρώσταγε σε ελληνικά ιδρύματα, το κράτος θα τα χρωστάει τώρα σε ξένους!

ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ, «E» 25/10/2011, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22792&subid=2&pubid=63493169

Ε.Ε.: ΚΟΙΝΗ ΓΕΩΡΓΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Του Χρήστου Τσουκαλά

«30 Ιουλίου 1962: Εγκαινιάζεται η «κοινή γεωργική πολιτική» (ΚΓΠ) της ΕΕ, χάρη στην οποία τα κράτη μέλη ελέγχουν από κοινού την παραγωγή των τροφίμων. Οι τιμές των γεωργικών προϊόντων που πληρώνονται στους παραγωγούς είναι ενιαίες σε όλες τις χώρες. Η ΕΕ παράγει αρκετά τρόφιμα για τις ανάγκες της και οι γεωργοί κερδίζουν καλά τη ζωή τους. Η ανεπιθύμητη παράπλευρη συνέπεια αυτής της πολιτικής είναι η υπερβολική παραγωγή, που καταλήγει σε βουνά πλεονασμάτων. Από τη δεκαετία του 1990, οι προτεραιότητες είναι να εξαλειφθούν αυτά τα πλεονάσματα και να βελτιωθεί η ποιότητα των τροφίμων» ιστοσελίδα ΕΕ.

Η ΕΕ, αφού πέτυχε την αυτάρκεια στην παραγωγή τροφίμων τη δεκαετία του ’80, έκρινε  στη δεκαετία του  ’90  ότι υπάρχουν πλεονάσματα τροφίμων. Όπως έκρινε ότι στην  περίπτωση της Ελλάδας, τουλάχιστον, υπάρχει πλεόνασμα αγροτικού πληθυσμού. Έτσι αποφάσισε και σχεδίασε την εξάλειψη αυτών των πλεονασμάτων στο σύνολο της ΕΕ. Και τη μείωση του αγροτικού πληθυσμού στην Ελλάδα (και όχι μόνο). Για την υλοποίηση των σχεδιασμών της πήρε μια σειρά μέτρων και θέσπισε σωρεία κανόνων. Θεσμοθετήθηκαν λοιπόν «ποσοστώσεις», δόθηκαν κίνητρα και επιδοτήσεις, μπήκαν απαγορεύσεις και πρόστιμα για την επίτευξη των στόχων. Και το σχέδιο πέτυχε, τα πλεονάσματα εξαλείφθηκαν. Προέκυψαν όμως μια σειρά  ‘‘παράπλευρων απωλειών’’ οι οποίες  βέβαια, για αυτούς που γνώριζαν τα σχέδια, ήταν προβλέψιμες. Μάλιστα όχι μόνο μπορούσαν να προβλεφτούν αλλά ήταν και αποδεκτές και για πολλούς από αυτούς επιθυμητές!!

Στην Ελλάδα συγκεκριμένα ο  αγροτικός πληθυσμός το 1980 – μια χρονιά πριν την ένταξη στην ΕΟΚ – αποτελούσε το 34% του ενεργού πληθυσμού της χώρας, ενώ το 2009 έπεσε στο 10,8%.  Η μείωση αυτή  οδήγησε και συνδυάστηκε με το ρεύμα αστικοποίησης του πληθυσμού και αυτό συνέβη σε συνθήκες αποβιομηχανοποίησης (μείωσης των θέσεων εργασίας στο δευτερογενή τομέα της οικονομίας). Η ύπαιθρος σε πολλές ορεινές περιοχές παρουσιάζει εικόνες ερήμωσης. Μια σειρά καλλιεργειών  και δραστηριοτήτων απαγορεύτηκαν ή μειώθηκαν στο ελάχιστο όπως σταφίδα, σταφύλια, ζαχαρότευτλα, καπνός, μπαμπάκι κλπ. Η Ελλάδα, χώρα με παραδοσιακή γεωργία, ενώ είχε πλεόνασμα στο Αγροτικό Εμπορικό Ισοζύγιο 85 εκατομμυρίων $ το 1980,   έφτασε το 2009  να έχει έλλειμμα  3,6 δισεκατομμύρια ευρώ. (Αντιτετράδια της Εκπαίδευσης, τεύχος 98).

Το γενικό πλαίσιο των συνθηκών που οδήγησαν σε αυτή την καταστροφική ανατροπή είναι η μετατροπή της παραδοσιακής γεωργίας σε βιομηχανοποιημένη και μάλιστα σε εποχή  κυριαρχίας των πολυεθνικών, του καζινοκαπιταλισμού και της ΕΕ. Συγκεκριμένα η ΕΕ έθετε τους στρατηγικούς στόχους και διευκόλυνε την επικράτηση του νέου τύπου γεωργίας. Σύμφωνα με τους ευρωπαϊκούς κανόνες η γεωργική παραγωγή  υπόκειται σε ποσοτικούς περιορισμούς (ποσοστώσεις), σε ποιοτικούς ελέγχους (για την ασφάλεια και την υγεία του πληθυσμού!) και αυτά σε συνθήκες οικονομικού ανταγωνισμού. Για να διακινηθεί πλέον ένα αγροτικό προϊόν πρέπει να είναι τυποποιημένο, πιστοποιημένο και σε ανταγωνιστική τιμή.  Η τυποποίηση απαιτεί βιοτεχνική ή βιομηχανική επεξεργασία. Η πιστοποίηση απαιτεί ελέγχους από ειδικούς επιστήμονες και τεχνίτες σε κατάλληλα εξοπλισμένα εργαστήρια. Κάτι που κοστίζει. Είναι ευνόητο ότι ο παραδοσιακός αγρότης με το μικρό κλήρο δεν μπορεί να ανταποκριθεί σε αυτές τις προδιαγραφές. Έτσι η ελληνική γεωργία κηρύχτηκε παράνομη και αποκλείστηκε από τις αγορές!

Παράδειγμα: στη Ζάκυνθο δεν υπάρχει σφαγείο έτσι είτε ο κτηνοτρόφος θα σφάξει μόνος του το ζώο στο χωράφι, παράνομα είτε, αν θέλει να είναι νόμιμος, πρέπει να το στείλει στην Πελοπόννησο να σφαχτεί νόμιμα και μετά να το ξαναφέρει στο νησί. Διαδικασία βέβαια με απαγορευτικό κόστος. Υπέροχοι νόμοι σε συνδυασμό με ανύπαρκτη υποδομή  είναι σύλληψη νοσηρών εγκεφάλων.

Όμως εκτός από τους μικρούς αγρότες κλείσανε και θα κλείσουν ακόμα και άλλες παλιές μεγάλες βιομηχανίες τροφίμων. Επίσης οι βιομηχανίες ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων, λιπασμάτων κλπ. Έτσι η χώρα εξαρτάται σε μεγάλο ποσοστό  από τις εισαγωγές κρέατος, αλεύρων, ζωοτροφών, φυτοφαρμάκων, σπόρων, λιπασμάτων. Αν για κάποιο λόγο…. καθυστερήσουν οι εισαγωγές αυτών των ειδών ο κόσμος θα πεινάσει.

Πολλοί απέδωσαν ευθύνες στους αγρότες για αυτή την εξέλιξη.  Τους είπαν τεμπέληδες που τους αρέσει να αράζουν στο καφενείο, απατεώνες που δηλώνουν ψεύτικα στοιχεία για τη σοδειά τους και τα χωράφια τους για να πάρουν μεγαλύτερη επιδότηση, αμόρφωτους. Και ασφαλώς οι χαρακτηρισμοί αυτοί τους ταιριάζουν.  Οι αγρότες άλλωστε δεν φημίζονται για το μορφωτικό τους επίπεδο!  Υπάρχει μόνο μια μικρή λεπτομέρεια. Για να μπορεί κάποιος στην εποχή μας να είναι σωστός  …αγρότης και ανταγωνιστικός, θα έπρεπε να έχει μεγάλο κλήρο, να είναι βιομήχανος, χημικός, τεχνολόγος τροφίμων, να διαθέτει οργανωμένα εργαστήρια, να κάνει έρευνα αγοράς στο… εσωτερικό όλης της  ΕΕ.  Αλήτες  υπάρχουν και δεν είναι οι αγρότες αλλά αυτοί που απαιτούν! τόσα από αυτούς.

Έτσι οι ‘‘κουτόφραγκοι’’  με τις επιδοτήσεις τους, τους ωραίους τους νόμους  και με τη συνδρομή των ελληνικών κυβερνήσεων, των αγροτικών συνεταιρισμών, των ελεγκτών, των  επιτροπών, των καλοθελητών κατέστρεψαν την ελληνική γεωργία. Στη χώρα αλωνίζουν πια οι πολυεθνικές των ισχυρών της ΕΕ και όχι μόνο. Ακόμα η κατ’ εξαίρεση ύπαρξη μιας ή δυο ελληνικών πολυεθνικών δεν αλλάζει σε τίποτα το γενικό συμπέρασμα. Ιδιαίτερα όταν η άρχουσα τάξη της χώρας έχει αποβάλλει τον όποιο εθνικό χαρακτήρα διέθετε ίσως κάποτε.

24-10-2011

Καταστροφικό το σχέδιο … σωτηρίας

Του Wolfgang Münchau

Ήρθε η ώρα να προετοιμαστούμε για το αδιανόητο: Υπάρχουν πλέον αρκετές πιθανότητες να μην επιβιώσει το ευρώ στην τρέχουσα μορφή του. Κι αυτό όχι επειδή προβλέπω ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες θα αποτύχουν να πετύχουν μια συμφωνία. Αντίθετα, πιστεύω ότι θα το καταφέρουν.

Αυτό που με ανησυχεί δεν είναι η αποτυχία να συμφωνήσουν, αλλά οι επιπτώσεις μιας συμφωνίας. Γράφω αυτό το άρθρο πριν γνωστοποιηθούν τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής. Ούτως ή άλλως, ή τελική συμφωνία μάλλον δεν θα έχει επιτευχθεί πριν από την Τετάρτη. Το σχέδιο που μελετάται είναι η μόχλευση του European Financial Stability Facility, ίσως με τη συνοδεία νέων εργαλείων από το International Monetary Fund.

Η μόχλευση του EFSF είναι ελκυστική για τους πολιτικούς, για τους ίδιους λόγους για τους οποίους στο παρελθόν τα subprime στεγαστικά δάνεια ήταν ελκυστικά για τους δανειολήπτες. Η μόχλευση μπορεί να έχει διαφορετικές οικονομικές λειτουργίες, αλλά σε αυτές τις περιπτώσεις απλώς αλλάζει μορφή στην έλλειψη χρημάτων. Η ιδέα είναι το EFSF να μετατραπεί σε monoline ασφαλιστή κρατικών ομολόγων. Αξίζει να θυμόμαστε ότι ο ρόλος που έπαιξαν αυτά τα monolines στη «φούσκα» ήταν να ασφαλίζουν τοξικά πιστωτικά προϊόντα. Τελικά, κατέληξαν να πολλαπλασιάσουν την κρίση.

Τεχνικώς, ως ασφαλιστής ομολόγων, ο μηχανισμός EFSF θα παράσχει ασφάλιση ενός τμήματος για κρατικά ομόλογα μέχρι ένα συμφωνημένο ποσοστό. Ακούγεται καλή ιδέα, μέχρι οι παραλήπτες της ασφάλισης να συνειδητοποιήσουν ότι τα κρατικά ομόλογά τους έχουν μετατραπεί σε δομημένα προϊόντα, που δύσκολα αποτιμώνται. Ένας από τους παράγοντες που θα καθιστούν τόσο δύσκολη την αποτίμησή τους είναι η υπολογίσιμη πιθανότητα να χάσει η Γαλλία την αξιολόγηση ΑΑΑ.

Σε αυτήν την περίπτωση, το EFSF θα χάσει αυτόματα την αξιολόγηση ΑΑΑ, η οποία προέρχεται από τους εγγυητές του. Τα yields του τότε θα αυξηθούν και η αξία της ασφάλισης θα μειωθεί πολύ. Το κατασκεύασμα εν τέλει θα καταρρεύσει.
Η μόχλευση, επίσης, αυξάνει δραματικά τις πιθανότητες να χάσει την αξιολόγηση ΑΑΑ μια χώρα από αυτές που παράσχουν την ασφάλιση. Αν ο παραλήπτης της εγγύησης επρόκειτο να επιβάλει ένα σχετικά μικρό κούρεμα -ας πούμε 20%-, τότε το EFSF και οι εγγυητές του θα υφίσταντο όλο το πλήγμα. Με τις τρέχουσες συμφωνιες, θα χάσουν μόνο το μερίδιό τους στο κούρεμα.

Ο απλός λόγος για τον οποίο δεν μπορεί να υπάρξει μια γρήγορα τεχνική λύση είναι ότι αυτή η κρίση, στην καρδιά της, είναι πολιτική. Οι χώρες με τριπλό Α δεν έχουν αφήσει καμία αμφιβολία ότι είναι πρόθυμες να στηρίξουν το σύστημα, αλλά μέχρις ενός σημείου. Και το έχουν περάσει όλες αυτό το σημείο. Αν η Γερμανία συνέχιζε να απορρίπτει μια αύξηση στις δικές της υποχρεώσεις, στη νομισματοποίηση του χρέους μέσω της ΕΚΤ και των ευρωομολόγων, η κρίση λογικά θα κατέληγε σε διάσπαση. Δεν υπάρχει τρόπος τα κράτη-μέλη της περιφέρειας να εξυπηρετήσουν βιώσιμα το δημόσιο και το ιδιωτικό χρέος και παράλληλα να προσαρμόσουν τις οικονομίες τους. 

Κάθε κόκκινη γραμμή που βάζει η Γερμανία κάπως δικαιολογείται. Όμως, όλες μαζί είναι τοξικές για την ευρωζώνη. Η πολιτική δεν γίνεται ευκολότερη. Η συμπεριφορά της Bundestag καταδεικνύει την πολιτική φύση της κρίσης. Η απόφαση του γερμανικού συνταγματικού δικαστηρίου τον περασμένο μήνα ενίσχυσε τον ρόλο του κοινοβουλίου, αλλά παράλληλα μείωσε την αυτονομία της καγκελαρίου, η οποία τώρα πρέπει να παίρνει την απόφαση της επιτροπής προϋπολογισμού της βουλής για να μπορεί να συζητά στις Βρυξέλλες. Και αυτό οπωσδήποτε δυσκολεύει τον συντονισμό της πολιτικής στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο σε συνεχόμενη βάση.

Ο τρόπος με τον οποίο εν τέλει οι ηγέτες της ευρωζώνης έχουν χειριστεί την κρίση δικαιώνει τον συντηρητισμό του γερμανικού δικαστηρίου για το τι συνιστά μια λειτουργική δημοκρατία. Ο συντονισμός της πολιτικής μεταξύ των επικεφαλής κρατών είναι και αντιδημοκρατικός και αναποτελεσματικός. Η νομισματική ένωση ίσως απαιτεί παραπάνω από ένα eurobond και μικρή δημοσιονομική ενοποίηση. Ίσως απαιτεί μια επίσημη, έστω μερική, μεταβίβαση εθνικής κυριαρχίας προς το κέντρο, η οποία θα περιλαμβάνει δικαιώματα επιβολής φόρων, ρύθμισης στις αγορές παραγωγής, εργασίας και χρηματοοικονομικών προϊόντων και σύστασης δημοσιονομικών κανόνων για τα κράτη-μέλη.

Υπό κανονικές συνθήκες, οι Ευρωπαίοι ψηφοφόροι δεν θα δέχονταν τέτοια μαζική μεταβίβαση εθνικής κυριαρχίας. Δεν μπορεί να αποκλειστεί όμως η πιθανότητα να το δέχονταν, αν η εναλλακτική ήταν η διάλυση του ευρώ. Ακόμη κι έτσι, δεν θα το θεωρούσα καθόλου σίγουρο. Η τρέχουσα στρατηγική μάς οδηγεί κατευθείαν προς αυτό το σημείο διακλάδωσης, που μπορεί να απέχει μόλις λίγες εβδομάδες ή μήνες.

Οι ισχυρότεροι κίνδυνοι τώρα είναι ο μεγάλος αριθμός πολιτικών που σχεδιάζουν κόκκινες γραμμές στην άμμο και η έλλειψη μιας έστω ευρωπαϊκής αρχής που είναι είναι πρόθυμη και ικανή να τις κόψει. Με δεδομένες τις πολλές αβεβαιότητες, δεν υπάρχει μέθοδος να μιλήσουμε για ακριβείς πιθανότητες σε οποιοδήποτε σενάριο. Όμως, είναι σαφές ότι η πιθανότητα για καταστροφικό ατύχημα δεν είναι καθόλου απίθανη. Η βασική επίπτωση της μόχλευσης θα είναι ότι θα αυξηθεί αυτή η πιθανότητα.

ΠΗΓΗ: FT.com, Copyright The Financial Times Ltd. All rights reserved. Το είδα: 07:53 – 24/10/11, http://www.euro2day.gr/ftcom_gr/194/articles/663232/ArticleFTgr.aspx

Πετούν ο ένας στον άλλο τη βόμβα της χρεοκοπίας

Του Σταύρου Χριστακόπουλου

Τσίτα τα γκάζια για τη «λύση» του δράματος της Ελλάδας; Αν πιστέψουμε τις πληροφορίες που διοχετεύονταν χθες από τις Βρυξέλλες και τις δηλώσεις (π.χ. Κομισιόν) ότι η συμφωνία με τις τράπεζες για το ελληνικό «κούρεμα» είναι πολύ κοντά, τότε από αύριο τη νύχτα θα μπούμε σε μια νέα σκοτεινή και περίπλοκη εποχή. Ήδη εν τω μεταξύ ξανανοίγει (ορθότερα: συντηρείται) και το δίλημμα «συναίνεση της Ν.Δ. ή εκλογές», με τον Βενιζέλο να ξαναζητάει έγκριση της ελεγχόμενης χρεοκοπίας από 180 βουλευτές.

Ενώ λοιπόν η διαπραγμάτευση μεταξύ των ενδιαφερομένων συνεχίζεται, με την ελληνική κυβέρνηση πλήρως ενήμερη μεν, αλλά διαπραγματευτικά παραδομένη, διέρρευσε χθες ότι τα πράγματα πάνε προς απομείωση κατά 50% της αξίας όλων των ομολόγων που βρίσκονται σε χέρια ιδιωτών και λήγουν έως το 2035 – και όχι μόνο έως το 2020.

Ο υπολογισμός μάλιστα που κυκλοφορούσε έκανε λόγο για μια ονομαστική μείωση της αξίας των ομολόγων γύρω στα 100 δισ. ευρώ, τα οποία θα μπορούσαν να είναι και περισσότερα αν υποθέσουμε ότι θα αυξανόταν το ποσοστό του «κουρέματος» (π.χ. στο 60%). Όχι πως έχει νόημα να λαμβάνουμε σοβαρά υπ’ όψιν τα όποια σενάρια αρέσουν π.χ. στον… Βενιζέλο, αλλά δεν είναι κακή ιδέα να βλέπουμε και τι σημαίνουν.

Πόση μείωση;

Φυσικά αυτό δεν είναι το τελικό «όφελος», αν υπολογίσουμε ότι θα απαιτηθούν πολύ σημαντικά κεφάλαια για την επαναχρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών, τα οποία θα προέλθουν από νέο δανεισμό. Επειδή όμως τέτοια σενάρια έχουν προϋπολογιστεί και εξεταστεί την τελευταία περίοδο, ας δούμε τι γίνεται σε περίπτωση μιας κατ’ αρχήν μείωσης της αξίας των ομολόγων κατά 100 δισ. ευρώ, όπως έχει καταγραφεί συνοπτικά σε ανάλυση της έγκυρης ιστοσελίδας Euro2day πριν από τρεις εβδομάδες:

«Κούρεμα της τάξεως του 50% θα μείωνε κατ' αρχάς το ελληνικό χρέος κατά 102,5 δισ. ευρώ, ή κατά 75 δισ. ευρώ αν εφαρμοζόταν μόνο στα ομόλογα που λήγουν έως τον Ιούλιο του 2020.

Η πραγματική εξοικονόμηση θα ήταν, όμως, μικρότερη γιατί η Ελλάδα θα χρειαζόταν 25 – 30 δισ. ευρώ για την επανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, περίπου 14 δισ. ευρώ για τα ταμεία και άλλα 2 δισ. για τις ασφαλιστικές. Σύνολο 46 δισ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται τα 6,7 δισ. ευρώ κρατικά ομόλογα που κατέχει η Τράπεζα της Ελλάδος, μια και εξαιρείται, όπως και οι υπόλοιπες κεντρικές τράπεζες, από το PSI.

Με δεδομένο ότι τα συνολικά ίδια κεφάλαια των τραπεζών ανέρχονται σήμερα στα 30 δισ. ευρώ, κρίνεται απίθανο να βρεθούν ιδιώτες για να καλύψουν την αναγκαία επανακεφαλαιοποίηση. Επομένως το Δημόσιο θα πρέπει να δανειστεί για να επανακεφαλαιοποιήσει τις τράπεζες και αυτό θα προσμετρηθεί αυτόματα στο χρέος.

Το ίδιο θα πρέπει να κάνει για ταμεία, που με τους υφιστάμενους όρους του PSI απλώς μετακυλίουν στο άρτιο τα ομόλογά τους, χωρίς να υφίστανται κούρεμα, όπως και για τις ασφαλιστικές».

Όμως ο λογαριασμός δεν κλείνει εδώ, αφού πολλοί είχαν σπεύσει να προϋπολογίσουν τις συνέπειες ενός μεγάλου «κουρέματος» των ιδιωτών ομολογιούχων. Συνεχίζει λοιπόν η ίδια ανάλυση:

«Ο λογαριασμός όμως για το Δημόσιο δεν σταματά εκεί. Και αυτό γιατί υπάρχει και ο έλεγχος των χαρτοφυλακίων δανείων από την BlackRock και τις πρόσθετες προβλέψεις, εφόσον κρατικοποιηθούν οι τράπεζες, θα πρέπει να τις καλύψει επίσης το Δημόσιο.

Η Moody's, για παράδειγμα, υπολογίζει τις πρόσθετες προβλέψεις για δάνεια στα 17 δισ. ευρώ ανεβάζοντας το σύνολο των κεφαλαίων που θα απαιτηθούν για να επανακεφαλαιοποιηθούν οι ελληνικές τράπεζες στα 44 δισ. ευρώ (27 δισ. ευρώ λόγω haircut του χρέους κατά 60% και 17 δισ. πρόσθετες προβλέψεις).

Η Goldman Sachs, με τη σειρά της, ανεβάζει το κόστος για τις ελληνικές τράπεζες, σε περίπτωση κουρέματος του χρέους κατά 60%, στα 54 δισ. ευρώ, συνυπολογίζοντας και τις πρόσθετες προβλέψεις που θα απαιτηθούν για τα χαρτοφυλάκια χορηγήσεων. Και μάλιστα αναφέρει ότι πιθανόν τα 54 δισ. ευρώ να μην… αποδειχθούν αρκετά.

Με βάση το ηπιότερο σενάριο της Moody's, η Ελλάδα σε περίπτωση κουρέματος του χρέους κατά 60% θα χρειαστεί 44 δισ. ευρώ για τις τράπεζες, 16,8 δισ. ευρώ για τα ταμεία και 2,4 δισ. ευρώ για τις ασφαλιστικές. Συνολικά θα απαιτηθούν 63,2 δισ. ευρώ για να διασωθεί το εγχώριο σύστημα, όταν το χρέος θα έχει κουρευτεί κατά 123 δισ. ευρώ.

Η καθαρή μείωση του χρέους δηλαδή θα ανέλθει στα 60 δισ. ευρώ, όταν το PSI με τους υφιστάμενους όρους προβλέπει άμεση περικοπή χρέους 27 δισ. ευρώ και μεσομακροπρόθεσμη τουλάχιστον 48 δισ. ευρώ (σ.σ.: αυτά βεβαίως με τα τωρινά επιτόκια και τις υφιστάμενες συνθήκες ανάπτυξης και πληθωρισμού)».

Ποιο είναι το συμπέρασμα; Ότι η πραγματική μείωση θα είναι σημαντικά μικρότερη από αυτό που η κυβέρνηση θα θελήσει να ανακοινώσει περιχαρής στους εν Ελλάδι ιθαγενείς.

Εν τω μεταξύ (για να μην τα ξαναλέμε), εφόσον προχωρήσει η συμφωνία, θα επισυμβούν, σε νομικό και εθνικό επίπεδο, όλα όσα σημειώναμε χθες…

Θα ζητηθούν εξηγήσεις

Όλα τα παραπάνω όμως για τους επιμελείς αναγνώστες του (έντυπου και ηλεκτρονικού) «Π» είναι, από λίγο έως πολύ, γνωστά. Και ποτέ μην ξεχνάτε ότι και αυτοί ακόμη οι υπολογισμοί είναι μόνο μια «φωτογραφία» μιας μόνο στιγμής, υπό… «ιδανικές» προϋποθέσεις.

Ωστόσο, εφόσον πράγματι πάμε σε μια συνολική «ρύθμιση» του χρέους, η οποία τίποτε δεν εγγυάται ότι θα είναι και τελική, προφανώς ανοίγει ένα νέο κεφάλαιο: Ποιος και πώς θα διαχειριστεί αυτό το πακέτο; Η κοινωνία και η πολιτική δεν λειτουργούν σε συνθήκες εργαστηρίου. Επομένως η κυβέρνηση θα πρέπει:

● Να διαχειριστεί ένα γεγονός που είναι πολύ πιθανόν να εξελιχθεί σε ανεξέλεγκτη χρεοκοπία.

● Να εξηγήσει πώς και γιατί μια ελεγχόμενη χρεοκοπία θα διατηρήσει το χρέος σε μη βιώσιμο επίπεδο.

● Να δικαιολογήσει πώς για μια τόσο μικρή μείωση χρέους θα δεσμεύσει για δεκαετίες τη χώρα σε μια θανατηφόρο λιτότητα δίχως τέλος.

● Να εξηγήσει γιατί άξιζε τον κόπο, για ομόλογα που πωλούνται στην αγορά στο 50% της αξίας τους, να παραδοθεί η χώρα για μια μείωση πολύ μικρότερη.

● Να εξηγήσει πώς θα διασφαλιστούν οι καταθέσεις.

● Να μας πει πώς οι σίγουρες ζημίες των ασφαλιστικών ταμείων (των οποίων η κάλυψη δεν είναι εξασφαλισμένη και, αν γίνει, θα γίνει με νέα δανεικά) δεν θα θέσουν σε άμεσο κίνδυνο τις συντάξεις.

● Να δικαιολογήσει γιατί έναντι ενός τόσο μικρού ανταλλάγματος θα παραχωρήσει το σύνολο της εθνικής περιουσίας.

● Να δικαιολογήσει τα συνεχή εισπρακτικά μέτρα, τις αλλεπάλληλες μειώσεις μισθών, την έκρηξη της ανεργίας και όλα όσα θα ακολουθήσουν.

● Να εξηγήσει γιατί η συμφωνία της θα είναι επωφελής για μια χώρα η οποία θα απολέσει κάθε έννοια κυριαρχίας, ανεξαρτησίας και αυτοδιοίκησης και θα μετατραπεί σε προτεκτοράτο του οποίου η κυβέρνηση δεν θα έχει καμιά αρμοδιότητα. Να διαχειριστεί δηλαδή την ντε φάκτο κατάργηση κυβέρνησης και Βουλής. Πράγματα που από καμιά χώρα δεν νοείται να παραχωρηθούν χωρίς πόλεμο.

Εκρηκτικό πινγκ πονγκ

Το ερώτημα λοιπόν που θα προκύψει μετά τον απαραίτητο πανηγυρισμό, ο οποίος θα εκπνεύσει πάρα πολύ σύντομα, είναι ποιος θα διαχειριστεί τις δραματικές συνέπειες της επερχόμενης συμφωνίας. Ήδη το διδυμάκι Καρατζαφέρης και Βενιζέλος ανέλαβε από χθες να ζητήσει την ψήφιση της νέας συμφωνίας για το κούρεμα και της νέας δανειακής σύμβασης που θα το συνοδεύει από 180 βουλευτές. Ζητούν δηλαδή τη σύμπραξη της Ν.Δ., ο καθένας με μια κρυφή ελπίδα:

● Ο Καρατζαφέρης ότι ο Σαμαράς θα αναγκαστεί να συμπράξει στο ζοφερό σενάριο και θα χρεωθεί το κόστος

● Ο Βενιζέλος ότι ο Σαμαράς θα αρνηθεί και θα πάμε σε εκλογές που θα αποτελέσουν το κύκνειο άσμα του Παπανδρέου για να γίνει λεωφόρος ο πολιτικός δρόμος του αντιπροέδρου.

Οι επιδιώξεις τους (και της Ντόρας, για να μην την ξεχνάμε) είναι άγνωστο αν θα ευοδωθούν, αφού δεν είναι στο χέρι τους να επιβάλουν το παραμικρό. Άλλωστε Σαμαράς και Παπανδρέου, υπό φυσιολογικές συνθήκες, δεν πρόκειται να λειτουργήσουν έξω από το πλαίσιο της προσωπικής τους πολιτικής επιβίωσης. Και η επιβίωση του καθενός εξασφαλίζεται πλέον μόνο αν το πακέτο σκάσει στα χέρια του αντιπάλου του…

Έτσι ή αλλιώς η επικείμενη συμφωνία θα είναι μια ωρολογιακή  βόμβα που θα τινάξει τη χώρα στον αέρα, όσο επικοινωνιακή παπαρολογία και αν επιστρατευθεί. Υπό αυτές τις συνθήκες Παπανδρέου και Σαμαράς δύσκολα θα υπολογίσουν συνέπειες μπροστά στη σωτηρία του εαυτού τους. Ακόμη και ο νυν πρωθυπουργός, παρότι το αντάρτικο ήδη κορυφώνεται και καλείται να παίξει την Ιφιγένεια, θα το παλέψει μέχρι τέλους.

Όμως, σε κάθε περίπτωση, κανενός εξ αυτών η τύχη δεν ενδιαφέρει πια σοβαρά τον ελληνικό λαό. Ο οποίος έχει πολύ σοβαρότερα πράγματα να διεκδικήσει. Και πριν απ’ όλα τη συλλογική επιβίωσή του.

Όσο περισσότερο αυτή η επιβίωση τίθεται εν αμφιβόλω, καλά θα κάνουν πολλά από τα πολιτικά καμάρια μας να ανησυχούν σφόδρα. Αν και ήδη δεν χρειάζεται να τους το υπενθυμίσουμε. Έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν. Πολλά πρέπει να τους καταλογίσουμε, αλλά ηλίθιοι δεν είναι. Ήδη το έχουν δει το όνειρο…

ΠΗΓΗ: ΤΡΙΤΗ, 25 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2011, http://www.topontiki.gr/article/24023

Το ελληνικό χρέος στις συμπληγάδες Γαλλίας-Γερμανίας

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Την σύγχρονη εκδοχή της ιστορικής ρήσης του Τζον Μέιναρντ Κέινς, «μακροπρόθεσμα είμαστε όλοι νεκροί» παρουσίασε πριν λίγες μέρες με ένα γράφημα του το αμερικανικό ινστιτούτο Στράτφορ, γνωστό κι από τις στενές σχέσεις που διατηρεί με τη CIA. Το ερώτημα ήταν τι θα γίνει με την Ελλάδα. Κάθε όμως δυνατή απάντηση (η ευρωζώνη προχωρεί σε μερική παραγραφή του χρέους της Ελλάδας ή, εναλλακτικά, η ευρωζώνη δεν επιτρέπει στην Ελλάδα να προχωρήσει σε αναδιάρθρωση του χρέους της) κατέληγε στο ίδιο αποτέλεσμα: Τραπεζική κρίση στην Ευρώπη!

Στην πρώτη περίπτωση, της αναδιάρθρωσης, η τραπεζική κρίση ερχόταν λόγω του ότι το παράδειγμα της Ελλάδας ακολουθούταν κι από άλλες κλυδωνιζόμενες χώρες της Ευρώπης με αποτέλεσμα να καταρρεύσει ο μηχανισμός διάσωσης, ενώ στη δεύτερη περίπτωση, που η ευρωζώνη δεν αποφασίζει κούρεμα του ελληνικού χρέους, η τραπεζική κρίση έρχεται ως αποτέλεσμα της χρεοκοπίας στην περίπτωση που η Ελλάδα αναγκαστεί να δαπανά λιγότερα ή της εκτεταμένης απώλειας αξιοπιστίας, στην περίπτωση που η Ελλάδα συνεχίζει να λειτουργεί όπως τώρα, πάντα κατά το αμερικανικό ίδρυμα. Η αποτυχία επομένως είναι εξασφαλισμένη ανεξαρτήτως της βραχυπρόθεσμης λύσης.

Στην από δω μεριά του Ατλαντικού όμως τα άμεσα διακυβεύματα είναι πολύ σοβαρά για να ασχολούνται μόνο με το τι θα συμβεί μακροπρόθεσμα. Αυτά ακριβώς τα ζητήματα υποτίθεται ότι θα έλυνε η σύνοδος κορυφής της ΕΕ που ορίστηκε για σήμερα Κυριακή, αφού πρώτα αναβλήθηκε η αρχικά προγραμματισμένη για τις 17 και 18 Οκτώβρη. Ειδικότερα, τα θέματα που βρίσκονται στην ατζέντα των ευρωπαίων ηγετών είναι η έκταση του κουρέματος του ελληνικού δημόσιου χρέους και ο τρόπος με τον οποίο θα αντιμετωπιστούν οι συνέπειες στο τραπεζικό σύστημα. Τελικά όμως ούτε και σήμερα πρόκειται να ληφθεί οριστική απόφαση, καθώς μέχρι και την Παρασκευή το βράδυ που γράφονταν αυτές οι γραμμές οι διαφωνίες μεταξύ Γαλλίας και Γερμανίας δεν είχαν γεφυρωθεί, με αποτέλεσμα να οριστεί νέα σύνοδος για την Τετάρτη 26 Οκτώβρη, έτσι ώστε η απόφαση της ΕΕ να παρουσιαστεί στη σύνοδο των 20 πλουσιότερων κρατών του κόσμου που θα γίνει στη Νίκαια της Γαλλίας στις αρχές Νοέμβρη, όπου και να λάβει την τελική της μορφή.

Για να γίνει κατανοητή η επίμονη άρνηση του Νικολά Σαρκοζύ σε οποιοδήποτε σχέδιο εκτεταμένου κουρέματος του ελληνικού δημόσιου χρέους, στο ύψος του 50-60% όπως συζητιέται, αρκεί να αναφερθεί ένα ποσοστό: 300%. Αυτή ακριβώς είναι η αξία του τραπεζικού συστήματος της Γαλλίας ως προς την ίδια την γαλλική οικονομία. Τρεις φορές μεγαλύτερος είναι ο τραπεζικός της τομέας! Τέτοια υπετροφική ανάπτυξη δεν παρατηρείται πουθενά αλλού. Ούτε στη Γερμανία όπου οι τράπεζες αντιστοιχούν στο 150% ούτε και στις ΗΠΑ, όπου αντιστοιχούν στο 50%! Με άλλα λόγια ο κίνδυνος που αντιμετωπίζει η Γαλλία να βυθιστεί όλη της η οικονομία από ένα ενδεχόμενο ναυάγιο των τραπεζών της είναι πιο σοβαρός από οποιαδήποτε άλλη χώρα και πιο μεγάλος από ποτέ. Μάρτυρας η καταβαράθρωση της τιμής των μετοχών κορυφαίων τραπεζών, όπως για παράδειγμα της Σοσιετέ Ζενεράλ που από τις αρχές του χρόνου έχει χάσει τη μισή της τιμή.

Ένα ενδεχόμενο κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους στο ύψος του 50% ή του 60% θα είχε ως αποτέλεσμα οι γαλλικές τράπεζες να χρειαστούν κατεπειγόντως ενίσχυση των κεφαλαίων τους. Πού θα βρεθούν όμως αυτά τα χρήματα, σε μια συγκυρία όπως η σημερινή που οι αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου είναι καταδικασμένες σε αποτυχία, λόγω έλλειψης ρευστού και κυρίως ελπίδων ανάκαμψης; Η προφανής για την αστική τάξη και τις κυβερνήσεις απάντηση – ο κρατικός προϋπολογισμός, δηλαδή οι φορολογούμενοι – δεν ισχύει γιατί λόγω της οριακής κατάστασης στην οποία βρίσκονται τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας, μια εκταμίευση τέτοιας αξίας θα οδηγούσε τους οίκους αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας να της αφαιρέσουν το άριστα (ΑΑΑ) μια ώρα αρχύτερα. Έτσι θα πυροδοτούταν ένας νέος γύρος υποβαθμίσεων, αύξησης των επιτοκίων και του κόστους δανεισμού και κερδοσκοπικών επιθέσεων (όπως συνέβη με την Ιταλία και την Ισπανία τον Ιούλη και τον Αύγουστο) που θα καθιστούσε μονόδρομο τις πυροσβεστικές και κυρίως δαπανηρές επεμβάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Κι εδώ ακριβώς έρχεται η γαλλική πρόταση που κάνει έξω φρενών το Βερολίνο: Τα κεφάλαια των γαλλικών τραπεζών να βρεθούν από ευρωπαϊκές χρηματοδοτήσεις δια του Ευρωπαϊκού Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (EFSF). Η Μέρκελ απορρίπτει το ενδεχόμενο μετακίλησης του λογαριασμού στους γερμανούς φορολογούμενους, όπως ισχυρίζεται ότι θα συμβεί, επικαλούμενη τις ευρωπαϊκές συνθήκες και πιο προφανή επιχειρήματα, όπως ότι αυτοί που τόσα χρόνια κέρδιζαν από τις παχυλές αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων, να επωμιστούν τώρα και το κόστος…
Υπάρχουν όμως κι άλλα θέματα που σχετίζονται με το κούρεμα του ελληνικού δημόσιου χρέους, όπως για παράδειγμα το καθεστώς οικονομικής κατοχής της Ελλάδας και εξανδραποδισμού των εργαζομένων, στα οποία συμφωνούν πλήρως όχι μόνο Γάλοι και Γερμανοί αλλά ακόμη και οι μαριονέτες τους στην Αθήνα. Θέματα που παραμένουν εκτός συζήτησης, γιατί όλοι τους συμφωνούν…

ΠΗΓΗ: Από το "Πριν" 23/10/2011, Το είδα: http://aristerovima.gr/blog.php?id=2824