Μιά ορθόδοξη μαρτυρία στήν Γαλλία – Μέρος ΙΙ
Συνέντευξη μέ έναν Γάλλο ορθόδοξο Ιερέα [π. Πέτρο Deschamps]
Ιερωσύνη
9. Πώς λάβατε τήν απόφαση νά γίνετε Ιερέας;
Μετά τίς θεολογικές μου σπουδές δέχτηκα νά γίνω ιερέας, ανταποκρινόμενος έτσι στήν αίτηση τού Επισκόπου μου καί τής ενοριακής κοινότητας. Επιπλέον, αυτό ανταποκρινόταν στήν εσωτερική μου επιθυμία εδώ καί πολλά χρόνια νά υπηρετήσω τόν Κύριο. Ο επίσκοπος Ιωάννης Kovalesky, πού ανήκε στούς Ρώσους μετανάστες, ασχολήθηκε ενεργά μέ τήν ιεραποστολή γιά τήν γαλλική Ορθοδοξία.
Επιθυμούσε έναν γαλλικό Κλήρο καί ίδρυσε μέ τήν ευλογία τού Πατριάρχη Σεργίου τής Μόσχας τό Ινστιτούτο τής Ορθόδοξης Θεολογίας "Άγιος Διονύσιος" γιά τούς Γάλλους, εκεί πού πραγματοποίησα τίς σπουδές μου. Υπήρξαν δύσκολες στιγμές καί διαβάσεις τής ερήμου πού δέν επιθυμώ νά θυμάμαι. Χάρη στήν Εκκλησία τής Ρουμανίας βρήκαμε τήν οδό τής κανονικής κοινωνίας μέ τήν Ορθόδοξη Εκκλησία, πού είναι η Μητέρα μας Εκκλησία, καί η οποία παρέμεινε ιεραποστολική στήν χώρα μας. Επίσης, χάρη στήν εργασία καί στήν δέσμευση τών Πατριαρχών Ιουστινιανού, Ιουστίνου, Θεοκτίστου, Δανιήλ καί προπαντός κάποιων Μητροπολιτών, όπως οι Μητροπολίτες Σεραφείμ καί Ιωσήφ, ο Κλήρος καί οι πιστοί μέ γαλλική καταγωγή θά μπορούσαν νά είναι πάντα αποδεκτοί καί ενσωματωμένοι στή Ρουμανική Μητρόπολη τής Δυτικής Ευρώπης καί νά παραμείνουν έτσι στό ζωντανό Σώμα τού Χριστού, βρίσκοντας τήν αληθινή αποστολική πηγή. Εξάλλου, γι' αυτόν τόν λόγο, παρ' όλη τήν «κυπριακή επανάσταση" καί τήν συνάντηση μέ τήν Ορθόδοξη Ελλάδα, είμαστε πάντα συνδεδεμένοι καί ευγνώμονες στήν Ρουμανική μας Εκκλησία καί τούς Ιεράρχες της.
10. Πώς βλέπουν τά μέλη τής Κοινότητος τόν Ιερέα καί πώς τόν Επίσκοπο;
Κάποιες φορές τούς θεωρούν είτε ως μάγους είτε ως υπαλλήλους είτε ως ηθικιστές. Πρέπει, ζώντας εν Χριστώ μέ τούς πιστούς, νά τούς επανεκπαιδεύσουμε σχετικά μέ τίς μυστηριακές καί ποιμαντικές λειτουργίες τού Ιερέα καί προπαντός τού Επισκόπου, ο οποίος είναι «η παρουσία τού Χριστού ανάμεσά μας, καθώς στήν Γαλλία υπάρχει ελάχιστη «εκκλησιαστική συνείδηση». Αυτή είναι η συνέπεια τής επώδυνης καί πολύπλοκης ιστορίας τής Εκκλησίας στήν Γαλλία καί γιά τούς μετανάστες (Ρουμάνους, Γεωργιανούς, Ρώσους) αυτή η συνέπεια τής ζωής τής Εκκλησίας πού βρισκόταν υπό τά κομμουνιστικά καθεστώτα, ακόμα κι άν αυτή γέννησε πολλούς σύγχρονους μεγάλους αγίους μέσα σέ αυτήν τήν περίοδο τών διωγμών. Πρέπει σταθερά νά επανερχόμαστε στό «Σώμα τού Χριστού» μέσα στήν Εκκλησία, τής οποίας η κεφαλή, «ο Αρχηγός», είναι ο Χριστός καί νά θυμηθούμε τήν αποστολική παράδοση σχετικά μέ τήν λειτουργική καί μυστηριακή ζωή.
11. Ποιά πιστεύετε ότι είναι η προσφορά τού Ιερέως στόν σύγχρονο Ευρωπαίο;
Η πρώτη αποστολή τού Ιερέα παραμένει αμετάβλητη από τήν αρχή τής δημιουργίας τής Εκκλησίας. Αυτή συνίσταται κυρίως στό νά βαπτίζη, νά διδάσκη, νά τελή τά Μυστήρια, νά συμμετέχη καί νά κάνη τούς πιστούς νά συμμετέχουν στήν ευχαριστιακή ζωή, προκειμένου νά γίνουν «σύσσωμοι» καί «σύναιμοι» τού Χριστού. Ο Ιερέας θά έπρεπε έτσι νά «ισιώνη» τίς αποκλίσεις, νά μεταδίδη τήν θεραπευτική δύναμη πού εμπεριέχει η εμπειρία τής δογματικής αλήθειας καί τής ορθόδοξης θεολογίας, καθοδηγώντας τούς πιστούς πρός τήν βίωση τής μετάνοιας καί τής θείας Κοινωνίας.
12. Οι Ιερείς έχουν άλλη δική τους εργασία; Πληρώνονται από τήν Κοινότητα ή από τήν Μητρόπολη;
Μόνον κάποιοι Ιερείς ρουμανικής εθνικότητας λαμβάνουν μιά μικρή αμοιβή από τόν Μητροπολίτη μας, πού είναι ανεπαρκής γιά τήν επιβίωσή τους. Η πλειοψηφία τών Ιερέων, από τούς οποίους όλοι οι Ιερείς είναι γαλλικής εθνικότητας, ασκούν ή έχουν ασκήσει κάποια επαγγελματική δραστηριότητα παράλληλα μέ τήν Ιερωσύνη τους.
Ενορία
13. Μιά μικρή αριθμητικά Ενορία μέσα σέ ένα αδιάφορο πολυπληθές περιβάλλον μοιάζει μέ μιά μοναστική κοινότητα, μιά Σκήτη πού τά μέλη της συναντώνται στό Καθολικό μιά φορά τήν εβδομάδα, γιά νά τελέσουν τήν θεία Λειτουργία. Έχει χαρακτήρα ιεραποστολής;
Όπως συμβαίνει συχνά στήν Ορθοδοξία, η αποστολή είναι επικεντρωμένη στήν ζωή καί τήν τέλεση τής λειτουργίας, εάν είναι δυνατόν στά γαλλικά, προκειμένου νά αγγίξη τούς αυτόχθονες, πού είναι οι μισοί από τούς πιστούς τής ενορίας μας. Παρατηρήσαμε ότι οι δημόσιες διαλέξεις έχουν μικρή επιρροή, καθώς αυτές αφθονούν σέ όλα τά πνευματικά περιβάλλοντα. Πράγματι, η μικρή μας Ενορία μοιάζει μέ μιά μοναστική κοινότητα, όπου κάθε πιστός προσπαθεί, επιστρέφοντας στόν κόσμο, νά δώση μαρτυρία γιά τήν ζωή τής Εκκλησίας. Καί ασφαλώς, ο πρώτος στόχος τής δικής μας αποστολής παραμένει ο αγιασμός κάθε πιστού. Τότε, τό μεράκι γιά τό ιεραποστολικό έργο ακολουθεί φυσικά τήν πίστη.
14. Πώς βλέπετε τήν προσφορά τής Ενορίας στόν Ευρωπαίο Ορθόδοξο;
Στήν Γαλλία η ζωή τής Εκκλησίας καί η ακτινοβολία της ρίζωσαν από τήν αρχή τής ίδρυσης τών Ενοριών, γεγονός πού αποτέλεσε σημαντικό έργο τού αγίου Μαρτίνου τής Τουρώνης, τόν 4ο αιώνα. Η Ενορία είναι ένα εργαστήριο τής εν Χριστώ ζωής. Αυτή είναι ένα θεμελιώδες κύτταρο, μαζί μέ τό Μοναστήρι, τής παρουσίας τού Αγίου Πνεύματος. Είναι επίσης, μιά οικογένεια, θά έλεγα ακόμα, η αληθινή μας οικογένεια, η οποία, εάν παίρνη στά σοβαρά τίς εντολές τού Χριστού, τήν ασκητική ζωή, τήν προσευχή καί τήν λειτουργική ζωή, θά είναι αυτομάτως μιά μαρτυρία. Η κύρια συμβολή τής ευρωπαϊκής Ορθοδοξίας έγκειται στόν πολλαπλασιασμό τών Ορθόδοξων Ενοριών σέ κάθε χώρα, αυτό δηλαδή πού προσπαθεί νά κάνη ο Μητροπολίτης μας Ιωσήφ.
15. Ακούγεται μιά άποψη ότι, όταν οι Ενορίτες είναι συνειδητοποιημένοι, δηλαδή έγιναν μέ τήν θέλησή τους καί δέν «γεννήθηκαν» Ορθόδοξοι, τότε είναι καί πιό θερμοί στήν πνευματική-εκκλησιαστική τους ζωή. Μπορεί νά επιβεβαιωθή κάτι τέτοιο;
Ναί. Η πλειοψηφία τών πιστών πού μεταστράφηκαν στήν Ορθοδοξία, μεταξύ αυτών οι Γάλλοι, τό έκαναν μετά από μία δύσκολη διαδρομή αναζήτησης τής Εκκλησίας τού Χριστού καί συνεπώς είναι πιό θερμοί καί έχουν συνειδητοποιήσει περισσότερο τόν θησαυρό πού είχαν τήν χάρη νά ανακαλύψουν. Αυτό είναι αληθινό επίσης γιά κάποιους μετανάστες πιστούς μας πού γεννήθηκαν σέ μία ορθόδοξη χώρα, οι οποίοι ανακαλύπτουν τήν ορθόδοξη Εκκλησία στήν ζωή τών Γαλλορουμανικών Ενοριών.
16. Αντιμετωπίζετε περιπτώσεις αλλοδόξων πού ενδιαφέρονται γιά τήν Ορθόδοξη Εκκλησία καί διδασκαλία;
Πολλούς στήν Besancon, γιατί ο παλιός Καθολικός Αρχιεπίσκοπος συμμετέχει έντονα στίς αυθεντικές σχέσεις μέ τήν Μητέρα Εκκλησία, σέ ένα πνεύμα όχι μόνον ανοίγματος, αλλά καί ενδιαφέροντος γιά τήν αληθινή Παράδοση. Μάς ζητούν συχνά νά παρουσιάσουμε μιά ορθόδοξη μαρτυρία κατά τήν διάρκεια κονσέρτων εκκλησιαστικής μουσικής, διαλέξεις καί ακολουθίες μέ άλλους Χριστιανούς. Από τήν άλλη πλευρά πρέπει νά αναφέρουμε ότι η ίδια η Αρχιεπισκοπή δέχεται κάθε χρόνο, εδώ καί τριάντα χρόνια, δεκαπέντε ορθόδοξους φοιτητές, μέ προέλευση από όλες τίς ορθόδοξες χώρες. Ο Αρχιεπίσκοπος αναλαμβάνει τήν διαμονή τους, όπως καί μαθήματα γαλλικών στό Κέντρο σπουδών καί γλωσσών τής Besancon, τό οποίο είναι πολύ ονομαστό. Αναχωρούν έπειτα γιά νά συνεχίσουν τίς σπουδές τους στά Ινστιτούτα τής Θεολογίας στό Παρίσι, στό Chambesy στήν Ελβετία καί στό Balamand στόν Βόρειο Λίβανο.
17. Αντιμετωπίζει η Ενορία σας, αλλά καί άλλες Ορθόδοξες Ενορίες, προβλήματα οικονομικά, π.χ. πληρωμής φόρων γιά τόν Ναό ή ενοικίασης τού Ναού ή επιβίωσης πτωχών μελών της κλπ.;
Ναί, βέβαια. Είναι αποκλειστικά οι πιστοί πού στηρίζουν τίς ανάγκες τής Εκκλησίας (τόποι λατρείας, αντικείμενα λατρείας, κοινωνικής βοήθειας κλπ.). Γιά τήν Ενορία μας νοικιάζουμε μιά αίθουσα πού τήν έχουμε μετατρέψει σέ ορθόδοξη εκκλησία καί αφιερώνουμε τό 30% τών εσόδων μας στήν βοήθεια τών αδελφών. Πρέπει νά αναφέρουμε ότι καμμιά Εκκλησία στήν Γαλλία δέ δέχεται τήν υποστήριξη τού κράτους. Καμμιά, κατά συνέπεια, δέν πληρώνει φόρους στό κράτος, καθώς δέν έχουν ως πόρους παρά μόνο τά δώρα καί τίς δωρεές τών πιστών, καί η πλειοψηφία τών Ιερέων δέν λαμβάνει μισθό. Οι πιστοί βέβαια, αλλά καί οι Κληρικοί πού ασκούν κάποιο επάγγελμα, υπόκεινται στήν φορολογία, όπως όλοι οι Γάλλοι πολίτες.
Εκκλησία καί Κράτος
18. Η Γαλλία, απ' όσο γνωρίζουμε, είναι ένα κοσμικό κράτος. Πώς γίνεται αυτό αντιληπτό στήν καθημερινότητα; Ποιά πλεονεκτήματα καί ποιά μεινοκτήματα έχει αυτή η ιδιαίτερη σχέση κατά τήν άποψή σας;
Πρέπει πρώτα νά προσδιορίσουμε ότι ο χωρισμός Εκκλησίας καί Κράτους έχει μιά μακρά ιστορία η οποία «μολύνει τό γαλλικό ασυνείδητο». Καί ορίστε κάποια σημεία αναφοράς:
Ο μικρός γιός τού Καρλομάγνου, ο Πιπίνος ο Βραχύς, (715), έλαβε από τόν Πάπα τής Ρώμης τήν χειροτονία μαζί μέ τό Άγιο Χρίσμα επιμένοντας έτσι πάνω στήν θεία αποστολή του, γεγονός τό οποίο είχε εξάλλου ως συνέπεια, λίγο μετά, μιά στρατιωτική συμφωνία πού ζητήθηκε από τόν Πάπα.
Αλλά ήδη στόν 13ο αιώνα, μαζί μέ τόν βασιλιά Φίλιππο τόν Ωραίο, υπάρχει μιά διαμάχη ανάμεσα στίς δυό δυνάμεις (κοσμικής καί πνευματικής), μαζί μέ μιά πρόγευση τού χωρισμού (ενν. Κράτους και Εκκλησίας). Όμως, νά θυμόμαστε π.χ. τόν Καρδινάλιο Ρισελιέ (1585-1642), γιά νά δούμε ότι η Εκκλησία στήν Γαλλία είχε εμπλακεί πολιτικά στήν εγκόσμια εξουσία, αφού ο καρδινάλιος Ρισελιέ ήταν επίσης ο πρώτος υπουργός τού βασιλιά. Μαζί μέ τόν βασιλιά Λουδοβίκο τόν 15ο φτάνουμε σέ μία κορύφωση «τής βασιλείας τού θείου δικαίου». Αφού κοινωνούσε κάθε πρωΐ οι άνθρωποι τόν άγγιζαν γιά νά «αγιαστούν". Μέ τόν θάνατό του (1715), η κατεστραμμένη Γαλλία θά κατευθυνθή πρός τά «Φώτα". Ο Διαφωτισμός καλλιέργησε απόψεις πού προξένησαν τήν Επανάσταση κατά τήν διάρκεια τής οποίας, τό 1789, η περιουσία τής Εκκλησίας έγινε περιουσία τού έθνους. Τελικά, τό 1905 θεσπίστηκε ο νόμος τού χωρισμού ανάμεσα στήν Εκκλησία καί τό Κράτος. «Δώστε λοιπόν στόν Καίσαρα αυτά πού είναι τού Καίσαρος, καί στόν Θεό τά τού Θεού». Αυτός είναι σήμερα ακόμα ένας τρόπος ζωής πού μάς επιτρέπει νά αποφύγουμε τίς εντάσεις, κυρίως τόν καιρό τής κρίσης. Ως Γάλλοι πολίτες πρέπει νά είμαστε νομοταγείς καί νά σεβόμαστε τούς νόμους τής Δημοκρατίας καί ως πιστοί Χριστιανοί τηρούμε τίς εντολές τού Χριστού καί υπακούμε στήν ιεραρχική δομή τής Εκκλησίας. Μερικές φορές υπάρχει σύγκρουση ανάμεσα στήν χριστιανική μας συνείδηση, ανάμεσα σέ αυτές τίς δυό αρχές, καί τότε πρέπει νά έχουμε θάρρος νά υπακούσουμε στόν Θεό.
Τά πλεονεκτήματα είναι ότι τό Κράτος σέβεται τήν αποστολή τής Εκκλησίας καί κάθε Χριστιανός είναι ελεύθερος σχετικά μέ τίς πολιτικές του πεποιθήσεις. Όμως, απουσιάζει μιά δομή διαλόγου καί αμοιβαίας συνεννόησης, τέτοιας πού έπρεπε νά υπάρχη στήν συνείδησή μας ανάμεσα στόν πολίτη καί τόν Χριστιανό.
Αυτό πού μερικές φορές είναι λυπηρό είναι ότι, στό όνομα αυτής τής «εκκοσμίκευσης», ξεχνάμε όλο καί περισσότερο ότι ο πολιτισμός μας, συμπεριλαμβανομένης τής εξέλιξης πού οδηγεί πρός τήν αρχή τής ισότητας, είναι θεμελιωμένος πάνω στίς χριστιανικές αξίες. Έτσι, φτάνουμε σέ εκτροπές. Π.χ. μέ τήν πρόφαση νά καταργήσουμε οποιοδήποτε θρησκευτικό σύμβολο στό σχολείο (μετά τά «σκάνδαλα» πού οφείλονταν στίς νεαρές Μουσουλμάνες πού φορούσαν τήν μαντήλα στήν τάξη), οι Χριστιανοί δέν έχουν πλέον τό δικαίωμα νά φορούν έναν σταυρό. Κάποιοι εκλεγμένοι (βουλευτές) αναρωτιούνται άν πρέπει ακόμα νά αναγράφεται στά ημερολόγια ότι η 25η Δεκεμβρίου είναι η εορτή τής Γεννήσεως τού Χριστού (Χριστούγεννα), καί άλλα σημεία πού δείχνουν ότι ο χριστιανικός πολιτισμός απειλείται.
Άγιοι
19. Υπάρχει κάποια ιδιαίτερη προτίμηση, κλίση τών Ενοριτών σας πρός κάποιους συγκεκριμένους αγίους ή τάγμα αγίων (π.χ. Αποστόλους, Προφήτες, Ιεράρχες, τοπικούς αγίους κλπ.); Υπάρχουν νεώτεροι τοπικοί άγιοι;
Η Ενορία μας έχει τήν ονομασία «αγία Σκέπη καί άγιος Γεώργιος». Τιμούμε επίσης τούς τοπικούς αγίους πρίν τό Σχίσμα τού 1054: τόν άγιο Ferjeux καί τόν άγιο Ferreol, αποστόλους τής Besancon, αλλά καί τόν άγιο Ειρηναίο τής Λυώνος, τόν άγιο Γερμανό τού Παρισιού, τόν άγιο Διονύσιο καί τήν αγία Genevieve τού Παρισιού, τήν αγία Παρασκευή τού Ιασίου (τήν Επιβατινή). Ανάμεσα στούς σύγχρονους αγίους: Τόν άγ. Αλέξιο τής Ugine (Γαλλία) καί τόν άγιο Ιωάννη τής Σαγκάης καί τού Σάν Φραντσίσκο. Οι πιστοί έχουν επίσης πολλή ευλάβεια γιά τούς αγίους Νεκτάριο τής Αίγινας καί τόν άγιο Σεραφείμ τού Σαρώφ. Συνοπτικά, τιμούμε τούς μεγάλους αγίους τής Ανατολής καί αυτούς τής Δύσης πρίν από τό Σχίσμα.
20. Οι μεγάλες πανηγύρεις τής Ορθοδοξίας ή οι μεγάλες εορτές αγίων πώς τελούνται στήν Ενορία σας;
Όπως στήν Ρουμανία καί σέ όλες τίς ορθόδοξες Εκκλησίες, ακολουθούμε τό τυπικό όλων τών μεγάλων εορτών καί τών αγίων, σύμφωνα μέ τό λειτουργικό ημερολόγιο πού καθορίστηκε από τό Ρουμανικό Πατριαρχείο, τό οποίο εξάλλου είναι τό ίδιο μέ τής Ελληνικής Εκκλησίας.
ΠΗΓΗ: http://www.parembasis.gr/2012/12_06_02.htm
Συνέχεια στο Μέρος ΙΙΙ – Τελευταίο
