Ο Δήμος Αβδελιώδης και η νεοελληνική πολιτισμική πρόταση

 Του Νικήτα Χιωτίνη*

Με την ευκαιρία του έργου του «Το μοιρολόγι της φώκιας – το Καμίνι» του Αλ. Παπαδιαμάντη,

στο θέατρο  της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών, Πειραιώς 256

Ακόμα μια φορά ο Δήμος Αβδελιώδης εμμένει να προτάσσει, με θεατρικές αναπαραστάσεις τους, έργα  που θεμελίωσαν τη  σήμερα μάλλον ξεχασμένη νεοελληνική πολιτισμική πρόταση. Μεταφέρει στο θέατρο δύο από τα σπουδαιότερα λογοτεχνικά έργα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, «το μοιρολόγι τη φώκιας-το Καμίνι», με τρόπο που αναδεικνύει κατά τον καλλίτερο τρόπο το περιεχόμενο των έργων αυτών και την συμπληρωματικότητά τους. Τούτο γιατί αναδεικνύει και τη σημαντική της γλώσσας στην οποίαν τα έργα αυτά εγράφησαν. Αναδεικνύει και ευρύτερα τη σημαντική της ελληνικής γλώσσας, που ολοκληρώνεται με την εκφορά της: δεν «εκφράζει τα όρια του κόσμου μας» -όπως έχει ειπωθεί- αλλά τα επεκτείνει προσδίδοντας  ευρύτερη διάσταση στα γεγονότα και τις εικόνες της καθημερινότητάς μας.

Συνέχεια →

ΟΜΙΛΙΑ για τον Ευαγγελιστή ΛΟΥΚΑ, 18-10-2011

Του (+)  π. Νικολάου Φαναριώτη*

«Ασπάζεται υμάς Λουκάς ο ιατρός αγαπητός», Κολ. Δ΄, 14.

Συνηθίζουμε νά χαρακτηρίζουμε ευεργέτες τούς ἀνθρώπους, που ἐπιτελοῦν ριψοκίνδυνες καί θαυμαστές πράξεις, ὅσους μ᾿ ἕναν θεαματικό τρόπο ξεπερνοῦν κάθε ἔνστικτο αὐτοσυντηρήσεως, (προσωπική ευημερία πλούτο  δόξα, ακόμα και τη ζωή τους) γιά νά ὑπηρετοῦν πιστά την πρόοδο και την ευημερία της ανθρωπότητας.

Βεβαίως και η επιστήμη έχει προσφέρει πολλά αλλά όσα έχει κερδίσει στην  θεωρία και στην έρευνα  τα χάνει στην εφαρμογή με τα γνωστά αποτελέσματα:

Καρκινογόνες τροφές, μόλυνση του περιβάλλοντος, AIDS, ψυχικές αρρώστιες, είναι οι προάγγελοι αυτών που έρχονται στο μέλλον.

ΘΕΡΑΠΕΙΑ δεν είναι η κατάργησης της επιστήμης (Τολστοϊ, Ρουσώ…), αλλά μαθητεία σε καταξιωμένες  μορφές του παρελθόντος.

Συνέχεια →

Ποιος παίζει με τα σύνορα και τον πόλεμο;

Του Παναγιώτη Μαυροειδή

«Λάθος» ήταν, λένε τώρα. Δε μίλησε ποτέ ο Ερντογάν για δημοψήφισμα σχετικά με τη (Δυτική) Θράκη. Και ποιος έκανε το «λάθος»; Όχι κάποιο ανεύθυνο blog, αλλά το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων!

Και στηριγμένη σε ένα «λάθος», η ελληνική κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ με τους ακροδεξιούς εθνικιστές ΑΝΕΛ, πρόλαβε να βγάλει μια ανακοίνωση που παιανίζει ότι «η Θράκη είναι ελληνική, δημοκρατική και ευρωπαϊκή», συμπληρώνοντας την εθνικιστική πολεμοχαρή υστερία του Ερντογάν.

Συνέχεια →

Ερίζουμε για την παιδαγωγική του θρησκευτικού μαθήματος; – πολιτισμικές «κατασκευές» [1]

Σταμάτη Πορτελάνου

Οι μεθηλικιώσεις στον πολιτισμό-διαγενεαλογική ηθική

Η διαλεκτική μεταξύ των διαφορετικών προσεγγίσεων για το χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών λόγω της φύσης του απαιτεί νηφάλιο λόγο με επιχειρήματα και αλληλοκατανόηση για το εφικτό, αλλά και το ορθολογιστικά ανέφικτο. Απαιτείται για τη θρησκευτική παιδεία Λόγος από φωτισμένους νόες και «πνεύμα εγκαινίζον και ευθές» ανεξάρτητο σκοπιμοτήτων, ιδεοληψιών και θρησκευτικομηδενιστικών ή πνευματομηδενιστικών και εθνομηδενι-στικών ρευμάτων. Όλα αυτά διαιρούν και αποσυντονίζουν την καθολικότητα ενός πολιτισμού ιστορίας και ταυτότητας. Ειρήσθω εν παρόδω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση Εθνών-κρατών υιοθετεί και στηρίζει τη σύνθεσή της από διαφορετικές εθνικές ταυτότητες. Εξάλλου ο Χριστιανισμός συνιστά σπλάχνο του πολιτισμού της, παρά τις αντίθετες ιδεοληψίες.

Συνέχεια →

To φτηνό σχολείο της αγοράς

Των Γιώργου Καλημερίδη, Άννας Μπαχτή & Γιώτας Ιωαννίδου*

Προωθείται ένα αριστοκρατικό σύστημα, όπου θα κυριαρχεί η ταξική επιλογή, οι πολλαπλοί μηχανισμοί μορφωτικού αποκλεισμού των παιδιών της εργαζόμενης πλειοψηφίας, η μαζική στροφή στο σύστημα της μαθητείας και της απλήρωτης εργασίας, ακόμη και μετά το γυμνάσιο, η ταξική διαφοροποίηση των σχολικών μονάδων και η αντίστοιχη των σχολών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με το ταυτόχρονο βάθεμα της αγοραίας επιχειρηματικής λειτουργίας της.

Συνέχεια →

Από τον Κύρκο στη Μενεγάκη

[ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ]

Του Περικλή Κοροβέση

Κάθισα εννιά ώρες μπροστά στην τηλεόραση για να παρακολουθήσω τη συζήτηση στη Βουλή. Και αυτό που διαπίστωσα είναι πως είμαι βαριά άρρωστος. Μπορεί ένας άνθρωπος που είναι καλά στα μυαλά του να ξοδεύει μια ολόκληρη μέρα μόνο και μόνο για να απολαύσει τον μαζοχισμό του;

Γιατί περί αυτού πρόκειται. Καμιά σκέψη, κανένα επιχείρημα, καμιά σύγκρουση ή αντιπαράθεση ιδεών. Τα λεγόμενα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου διαφοροποιούνται μόνο στις βρισιές και στις εξυπνάδες.

Το δρομολόγιό τους είναι ίδιο και καθορισμένο από την Ε.Ε. Εξαίρεση αποτελεί το ΚΚΕ που κάνει τη σωστή ανάγνωση της πραγματικότητας, αλλά αδυνατεί να χαράξει πολιτική, με συνέπεια να συμπαρίσταται στο σύστημα σαν αριστερός ψάλτης.

Συνέχεια →

ΟΜΙΛΙΑ στην Δ΄ Κυριακή του Λουκά – Του Σπορέως, Λκ, η΄, 5-15,* 16-10-2011

Του π. Νικολάου Φαναριώτη*

«τοίς δε λοιποίς έν παραβολαίς, ίνα βλέποντες μη βλέπωσι και ακούοντες μη συνιώσιν», Λκ η΄, 10.

Η λαοθάλασσα που είχε συγκεντρωθεί για να ακούσει τον Λόγο, δεν ενθουσίασε τον Ιησού. Ήταν μετά το θαύμα της Ναΐν και ο ενθουσιασμός είχε φθάσει στο κατακόρυφο.  Αλλά ο Κύριος γνώριζε ότι δεν ήσαν όλοι συναγμένοι από ιερόν ζήλο ή από δίψα για λόγο Θεού. Άλλοι ήσαν από περιέργεια. Άλλοι ήταν πράκτορες των Φαρισαίων που ανησυχούσαν και ήθελαν να Τον παγιδεύσουν. Άλλοι ήσαν αργόσχολοι και δεν είχαν τι άλλο να κάνουν και άλλοι ήσαν άνθρωποι ευλαβείς και ερασταί της Γραφής και του Λόγου του Θεού (μαθηταί).

Συνέχεια →

Αριστερό Τζιχάντ: Η διπλή αστοχία ενός απολίτικου και ανιστορικού προοδευτισμού

Του Βασίλη Ξυδιά

Στα ελληνικά αμαρτάνω σημαίνει αστοχώ. Διπλά αμάρτησαν οι αναθαρρημένοι αριστεροί –Συριζαίοι και όχι μόνον– που έμπλεοι αντισκοταδιστικού ενθουσιασμού, έσπευσαν να συνδράμουν, ο καθένας με τον τρόπο του, τη σταυροφορία του Φίλη εναντίον του εκκλησιαστικού κατεστημένου.

Προσπερνώ –γιατί δεν είναι αυτό το θέμα μου– το ότι αυτός ο αντιθεοκρατικός αγώνας ήρθε να επικαθίσει πάνω σε μια ενδοεκκλησιαστική διαμάχη (θεολογικού και παιδαγωγικού χαρακτήρα), την οποία τεχνηέντως ο Φίλης φρόντισε να την οικειοποιηθεί μετατρέποντάς τη σε ιδεολογική σύγκρουση αριστεράς και εκκλησίας.

Συνέχεια →

Η πρωτοποριακή θέση του Ρήγα Βελεστινλή το 1797 εναντίον της θανατικής ποινής

Του Δρ. Δημήτριου Καραμπερόπουλου*

Ο Ρήγας Βελεστινλής (1757-1798) στην προετοιμασία του στρατηγικού σχεδίου της επανάστασής του για την απελευθέρωση από την πολύχρονη σκλαβιά, ενδιαφέρθηκε εκτός από την προετοιμασία της εξέγερσης και τον εν συνεχεία ένοπλο αγώνα, και για το δημοκρατικό πολίτευμα διακυβέρνησης των ελευθερωμένων μετά την επανάσταση του Βαλκανικού χώρου[1]. Για το σκοπό αυτό ετοίμασε το 1797 το σχετικό σχέδιο Συντάγματος του δημοκρατικού πολιτεύματος. Μετέφρασε το Γαλλικό Σύνταγμα του 1793, στο οποίο, ωστόσο, πρόσθεσε αρκετά δικά του στοιχεία, τα οποία δείχνουν το πρωτοπόρο πολιτικοκοινωνικό πνεύμα του Ρήγα[2]. Ενδεικτικά αναφέρουμε την εκπαίδευση των κοριτσιών (άρθρο 22, «Τα Δίκαια του Ανθρώπου»), τα δικαιώματα στις ομάδες, τις μειονότητες (άρθρο 7 του Συντάγματος), την προστασία των πολιτών από την τοκογλυφία (άρθρο 35, «Τα Δίκαια του Ανθρώπου»), τα φυσικά δίκαια του ανθρώπου είναι «θεόθεν δοσμένα» («Επαναστατική Προκήρυξη») κ.ά.

Συνέχεια →