Χάδι και σιωπή^

Του Γιάννη Στρούμπα

Τριάντα χρόνια ποίησης περικλείονται σε μια ποιητική συλλογή. Η ποιήτρια Χαρά Χρηστάρα επιλέγει είκοσι πέντε ποιήματα από τη μακρόχρονη ποιητική της θητεία και τα συγκεντρώνει στον τόμο «Αυτοανθολόγηση 1981-2010». Τα ανθολογημένα ποιήματα προέρχονται από τις δεκαπέντε έως τώρα ποιητικές συλλογές της Χρηστάρα, χωρίς να υπολογίζεται μεταξύ αυτών η συγκεντρωτική «Ασθμαίνοντας τα όνειρα», η οποία προηγήθηκε το 2006. Εκτός όμως από τον επιλεκτικό χαρακτήρα του παρόντος τόμου, που τον κάνει να διαφέρει από τον συγκεντρωτικό, το ιδιαίτερό του γνώρισμα είναι πως πρόκειται για μια δίγλωσση έκδοση, αφού τα επιλεγμένα ποιήματα παρουσιάζονται στα ελληνικά και στα γαλλικά, με τη γαλλική τους μετάφραση να αντιπαραβάλλεται στην πρωτότυπη ελληνική εκδοχή.

Συνέχεια →

Για την Υποκρισία της νεωτερικής εποχής και τον σύγχρονο Κυνισμό

Του Πέτρου Θεοδωρίδη*

 Υφίσταται μια αντιστοιχία μεταξύ των διαφορετικών αντιλήψεων του χρόνου και των ηθικών στάσεων: Η υποκρισία αντιστοιχούσε στο μοντέρνο ευθύγραμμο ανοδικό χρόνο και στη νεωτερική συνθετική εικόνα του κόσμου της νεωτερικότητας, η σύνταξη των επιχειρημάτων ήταν ιεραρχική, η επίκληση των καλώς προφάσεων συγκάλυπτε την κόλαση των προθέσεων.

Ένα παράδειγμα υποκρισίας που αφορούσε στην Αμερική του 17ου αιώνα αφηγείται ο Ν. Χώθορν στο μυθιστόρημά του «Thescarletletter» (1850). Μια νεαρή γυναίκα διαπράττει το αμάρτημα της μοιχείας και φέρνει στον κόσμο ένα κοριτσάκι. Μητέρα και κόρη εκτίθενται σε κοινή θεά πάνω στην εξέδρα ενώπιον όλης της κοινότητας, ενώ ο πάστορας καταδικάζει τη μοιχαλίδα. Η πρωταγωνίστρια στο εξής θα πρέπει να ζήσει με την κόρη της στο περιθώριο της κοινωνίας, σε ένα απόμερο σπίτι αρκούμενη στα ελάχιστα χρήματα που της δίνουν για τα κεντήματάτης, υποχρεωμένη να φέρει πάντα στο στήθος ένα μεγάλο κόκκινο γράμμα, το «Μ» της μοιχαλίδας, για να θυμίζει το αμάρτημά της. Το δυναμικό ψυχολογικό στοιχείο, βρίσκεται στο γεγονός ότι ο πάστορας που τόσο βίαια την καταδικάζει και την ταπεινώνει, στην πραγματικότητα, είναι ο εραστής της γυναίκας και πατέρας της κόρης της. Αυτό ήταν η υποκρισία!

Συνέχεια →

 Σκωτία: η ήττα των θυμάτων της παγκοσμιοποίησης

Του Τάκη Φωτόπουλου*

Την Παρασκευή το πρωί πανηγύριζε το Σίτυ του Λονδίνου και τα χρηματιστήρια, όχι μόνον στο Λονδίνο, αλλά της Υπερεθνικής Ελίτ γενικότερα. Και αυτό, γιατί κάτω από μια πρωτόγνωρη επίθεση της Υ/Ε, της Βρετανικής ελίτ (συμπεριλαμβανομένης της Σκοτσέζικης οικονομικής ελίτ, της οποίας το 90% των επιχειρηματιών τάχθηκαν κατά της ανεξαρτησίας) και φυσικά των ΜΜΕ που ελέγχουν οι ελίτ ― τα οποία οργίασαν σε μεροληψία, με επί κεφαλής το «αντικειμενικό» BBC! ― θα ήταν άθλος να κέρδιζε στο δημοψήφισμα το «Ναι» στην ανεξαρτησία. Ένας άθλος που θα οφειλόταν όχι στην αναζωπύρωση του εθνικισμού, όπως υποστηρίζει η εκφυλισμένη «Αριστερά», αλλά στη μαζική κινητοποίηση των θυμάτων της παγκοσμιοποίησης και της συνακόλουθης αποβιομηχάνισης στη Σκοτία. Δηλαδή: των ανέργων, των ψευδο-απασχολούμενων με μισθούς επιβίωσης, των φτωχών και των αδικημένων που όλα αυτά τα χρόνια απείχαν από τις εκλογές. Και αυτό, γιατί αυτά τα στρώματα βρέθηκαν χωρίς καμιά πολιτική εκπροσώπηση μετά την παγίωση των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που επέβαλε η παγκοσμιοποίηση στη Βρετανία, ανεξάρτητα από το εάν εξέλεγαν το Συντηρητικό ή το Εργατικό κόμμα. Γεγονός που οδήγησε στο φούντωμα του κινήματος για ανεξαρτησία, δηλαδή για την αυτοδιάθεσή τους.

Συνέχεια →

Μετανάστης

Του Γιάννη Ποταμιάννου*

Έρμαιο στον άνεμο κι όλοι μακριά του

Τον λοιδορούν οι μέρες, περνούν

                                              σαν τα βαγόνια

σφυρίζει σ’ ορθρινό τοπίο

                           του χρόνου η ατμομηχανή

Συνέχεια →

Για τις θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ στη Δ.Ε.Θ.

Του Δημήτρη Μπελαντή

Η παρουσίαση των βασικών προγραμματικών θέσεων άμεσης πολιτικής στην ΔΕΘ του 2014 αποτελεί μια σημαντική στιγμή στην εκδίπλωση της πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ εν όψει της πιθανής ανάληψης της κυβερνητικής εξουσίας στο κοντινό μέλλον. Κατ’ αρχήν, το στοιχείο της πολιτικής δέσμευσης του ΣΥΡΙΖΑ για μια σειρά από ζητήματα άμεσης ανακούφισης των λαϊκών τάξεων και αναζωογόνησης της οικονομίας, ανεξάρτητα από το πλήρες ή το απολύτως ικανοποιητικό της έκτασης αυτών των δεσμεύσεων, έχει μεγάλη θετική πολιτική σημασία. Η τήρηση αυτού του μίνιμουμ «συμβολαίου με τον λαό» και η μη υπαναχώρηση από την εφαρμογή του θα παράσχει διευρυμένη πολιτική νομιμοποίηση σε μια κυβέρνηση της Αριστεράς και θα δημιουργήσει όρους για την πολιτική και κοινωνική της υποστήριξη. Επίσης, παρά την κριτική που ασκείται – και σε κάποιο βαθμό δικαιολογημένα – από άλλες δυνάμεις της Αριστεράς στον ΣΥΡΙΖΑ ως προς αυτές τις θέσεις, η τήρηση αυτού του μίνιμουμ προγράμματος θα ενισχύσει τις δυναμικές κοινωνικής και τελικά και πολιτικής ενότητας της Αριστεράς. Αντιθέτως, η τυχόν ολική ή και μερική υποχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ από την εφαρμογή αυτού του μίνιμουμ προγράμματος θα αποσταθεροποιήσει και ναρκοθετήσει το κυβερνητικό του εγχείρημα, όταν και όποτε αυτό υπάρξει.

Συνέχεια →

Η μολότωφ της Παράδοσής μας

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Όσο πιο τοπικό, τόσο και πιο παγκόσμιο! Ή σε σύγχρονα ελληνο-βρυξελιώτικα «Plus c’est local et plus c’ est universel».

Η φράση ανήκει στον διάσημο κινηματογραφιστή Ρενουάρ όταν τον ρώτησαν, πως εξηγεί το γεγονός ότι ενώ τα έργα του είναι τόσο «γαλλικά», συναντούν την ίδια στιγμή τέτοια παγκόσμια αποδοχή. Είμαστε λοιπόν τόσο παγκόσμιοι, μόνο όσο γνήσια τοπικοί καταφέρνουμε να γίνουμε. Με άλλα λόγια, κάτι υπάρχει πραγματικά ως αυθεντικά τοπικό, μόνο στο βαθμό και στο μέτρο που τολμάει να έχει σημασία σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν δεν έχει σημασία για τον πιο απόμακρο γείτονα του πλανητικού χωριού, ας μην κρυβόμαστε, είναι ανύπαρκτο.

Συνέχεια →

Τα ανάποδα διαβάσματα των εξαγγελιών του Τσίπρα

Του Παναγιώτη Μαυροειδή

Για τις πρόσφατες εξαγγελίες του Προέδρου του ΣΥΡΙΖΑ στη Θεσσαλονίκη, έχουν γραφεί πολλά.

Λάβαμε ήδη ισχυρά δείγματα της αστειότητας και κυρίως της προκλητικότητας της κυβερνητικής προπαγάνδας. Έφτασαν να θεωρούν αχρείαστες …παροχές, πολυτέλεια και σπατάλη, στοιχειώδη μέτρα προστασίας των θυμάτων των μνημονιακής πολιτικής. Πράγματα που αποτελούν υποχρέωση κάθε ‘’συντεταγμένης πολιτείας’’ όπως τη λένε εύηχα. Μοιάζει να προσβάλλονται και να εξανίστανται οι χορτάτοι, όχι απέναντι στον ‘’κίνδυνο’’ να σιτισθούν οι πεινασμένοι, αλλά έστω να τους αναγνωριστεί το δικαίωμα σε κάτι τέτοιο.

Δεν έλειψαν ωστόσο και οι ασυλλόγιστοι διθύραμβοι υπέρ των ‘’καινοτόμων’’ προτάσεων του ΣΥΡΙΖΑ που θα σώσουν το πόπολο, με τις πολυκαιρισμένες ασπιρίνες του ΕΣΠΑ, τα κόλλυβα των 751 ευρώ, την προσωρινή απασχόληση, τις επιδοτήσεις στις επιχειρήσεις και τις 88 δόσεις στην εφορία. Πιθανόν, όσοι δε γνώρισαν ποτέ τι σημαίνει να ζεις με 600 ευρώ καθαρά το μήνα, θεωρούν το παραπάνω πακέτο, όχι βέβαια ..παροχή όπως οι ‘’δεξιοί’’, αλλά μεγάλη ‘’ανατροπή των ανατροπών’’. Ποιο; Αυτό που στην κυριακάτικη λειτουργία ο παππάς πιο σεμνά το ονομάζει αντίδωρο.

Συνέχεια →

«Αμφίπολη: Το χώμα εκδικείται»

Το κείμενο μιας “άγνωστης” αρχαιολόγου που έγινε viral στο διαδίκτυο

«Στην αρχαιολογία ό,τι είναι λογικό δεν είναι και πραγματικό» έλεγε σπουδαίος δάσκαλος στο πανεπιστήμιο, σημειώνει η αρχαιολόγος που αποφάσισε να γράψει ένα κείμενο για την περίπτωση της Αμφίπολης με εξηγήσεις, απορίες, διευκρινήσεις και την υπόμνηση «ένα μνημείο “φορτώθηκε” με τόσες προσδοκίες που στο τέλος κινδυνεύει το ίδιο κοινό που ως χτες ξεροστάλιαζε στις οθόνες, να “απογοητευτεί” από το μνημείο».

Στο πανεπιστήμιο οι καθηγητές μου με δίδαξαν ότι στη διάρκεια μιας ανασκαφής διατυπώνουμε πολλές υποθέσεις και πολλά ερωτήματα, που τα αφήνουμε ανοιχτά μέχρι να τελειώσει η ανασκαφή ή έστω να χουμε επαρκή δεδομένα. Δεν προσπαθούμε να «φορτώσουμε» αυτό που σκάβουμε με την «υποχρέωση» να επιβεβαιώσει τις αρχικές υποθέσεις μας. (Κι ας μην το τηρούν βέβαια κάποιοι από αυτούς τώρα, αλλά αυτά θα τα πούμε κάποια άλλη στιγμή…)

Ένας άλλος μεγάλος δάσκαλος, που δεν τον πρόλαβα, είχε πει ότι «στην αρχαιολογία ό,τι είναι λογικό δεν είναι και πραγματικό» (πλέον η ρήση ισχύει και για τη σύγχρονη ζωή, γιατί μη μου πείτε ότι είναι λ.χ. λογικό να μας κυβερνάνε αυτοί που μας κυβερνάνε, αλλά κι αυτό είναι άλλο θέμα).

Με οδηγό αυτά τα δύο, ας πάμε στον τάφο της Αμφίπολης. Για να πούμε την αλήθεια μεταξύ μας: με τις σημερινές μας γνώσεις αρχαιολογίας, αν αυτές τις Καρυάτιδες μας τις έφερναν στο γραφείο από κατάσχεση, οι περισσότεροι θα τις τοποθετούσαμε στην αρχαϊστική γλυπτική του 1ου αι. π.Χ. και εξής. Το νωρίτερο να λέγαμε 2ο αι. π.Χ.

Συνέχεια →

Νίνο Ρότα, η άλλη όψη του μεγάλου κινηματογραφικού συνθέτη

Της Ρενέ Νικολάου*

Τα μουσικά του θέματα ταξιδεύουν ανεξίτηλα στο χρόνο και μας φέρνουν εικόνες μιας εποχής που είχε δικαίωμα να ονειρεύεται. Το στυλ του χαρακτηρίζεται από ένα καλώς ορισμένο χιούμορ που αγγίζει τα όρια της σάτυρας. Αποφεύγοντας τη συναισθηματική υπερβολή, η αίσθηση του παραλόγου είναι εμφανής. Ποιος ήταν όμως στην πραγματικότητα ο Νίνο Ρότα;

Ο βραβευμένος με όσκαρ ιταλός συνθέτης Νίνο Ρότα, (Giovanni Rota Rinaldi) γεννήθηκε στις 3 Δεκεμβρίου του 1911 στο Μιλάνο από γονείς μουσικούς.

Κατεξοχήν κινηματογραφικός συνθέτης, μας έχει χαρίσει πολλά από τα ωραιότερα μουσικά θέματα που καθιέρωσαν ένα νέο είδος μουσικής στο κινηματογραφικό στερέωμα, το soundtrack.

Συνέχεια →