Μνήμη Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη: Ένας μοναδικός θεματοφύλακας του κόσμου, της ίδιας της ζωής!

Του Στέλιου Κούκου*

Μπορεί ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993) με τις πλούσιες γνώσεις που είχε να κυκλοφορούσε ανάμεσά μας ως ένας θεματοφύλακας του κόσμου -όπως, ίσως, και μερικοί άλλοι άνθρωποι- αλλά ο της Θεσσαλονίκης και του νέου ελληνισμού αυτοκράτωρ του πνεύματος ήταν συνάμα και ένας κόσμος αντίστοιχα!

Ένας μοναδικός θεματοφύλακας του κόσμου και μάλιστα της ίδιας της ζωής!
Γιατί αυτήν ομολογούσε με το πληθωρικό και ιδιαίτερο έργο του!

Όσο και αν έφτιαξε ένα εντελώς προσωπικό έργο -ίσως και με την έννοια της κατάθεσης- εντούτοις ο ίδιος μοιάζει να ξέρει να διαχέεται και μέσα στα πράγματα! Ή ακόμη, θα μπορούσε να πούμε πως τα ίδια τα πράγματα μαρτυρούν το δικό του πέρασμα και την δική του ανακεφαλαίωση των πραγμάτων σε ζωή, σε κόσμο! Άρα υπάρχει ελπίδα! Μπορούμε, λοιπόν, να πούμε πως το έργο του αποτελεί συνάμα και μαρτυρία ελπίδας!
Και μάλιστα χωρίς κάποιον εύπεπτο διδακτισμό. Κάθε άλλο!

Θεοφάνεια, κράτος και εκκλησία στα όρια των παρεπομένων της ευπείθειας

Ο Μητροπολίτης Πατρών Χρυσόστομος παρουσία του Αρχιμανδρίτη Αμβροσίου Γκουρβέλου ρίχνουν μόνοι και μυστικά πλην του φωτογράφου τον τίμιο Σταυρό στην αποβάθρα του Ρίου στα χθεσινά Θεοφάνεια

Του Σωτήρη Μητραλέξη*

Στον απόκρημνο κόσμο της μελέτης των σχέσεων εκκλησίας-κράτους, πολλοί Έλληνες μελετητές αρέσκονται στο να λένε πως ειδικά στην Ελλάδα, και στις ορθόδοξες μεταβυζαντινές χώρες εν γένει, υφίσταται μια «συναλληλία εκκλησίας και κράτους», ένα μοντέλο που δεν συναντάται στη Δύση αλλά σχετίζεται με τη βυζαντινή κληρονομιά. Σπανίως διατυπώνεται σαφώς το ότι κάτι τέτοιο δε μοιάζει (να) ισχύει με κανέναν τρόπο: καμία απολύτως ιδιαιτερότητα του ελληνικού μοντέλου εν συγκρίσει με την μεγάλη ποικιλία δυνητικών σχέσεων εκκλησίας και κράτους φαίνεται δεν υφίσταται (άλλωστε, σε συγκεκριμένα ευρωπαϊκά πρότυπα δομήθηκαν οι σχέσεις Ορθόδοξων εκκλησιών και νεωτερικών εθνικών κρατών, με πρώτη την Ελλάδα). Το μύθευμα αναπαράγεται στο πλαίσιο μιας ελπιζόμενης, φαντασιώδους γενεαλογίας. Αυτό όμως που σίγουρα υπάρχει στην Ελλάδα είναι μια σχέση υπαλληλίας, όχι συναλληλίας, της εκκλησίας στο κράτος. Ο αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος πάσχισε για χρόνια να διαγράψει μια εναλλακτική, μια διέξοδο και μια απελευθέρωση από αυτό το μοντέλο για το μέλλον της εκκλησίας στην Ελλάδα, αλλά εις μάτην, πολλές φορές συναντώντας την σθεναρή αντίσταση και μήνη της Συνόδου.

Μανιτάρια Κοκκινομανίταρα Κερτέζης στιφάδο

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Υπάρχει μια ποικιλία μανιταριών του γένους Lactarious και της ευρύτερης τάξης Russulales τα οποία αναφύονται κάτω από κωνοφόρα δέντρα, κυρίως πεύκα. Συμβιώνουν μαζί τους. Στην Κέρτεζη τα έχουμε βρει μερικά από αυτά τα είδη κάτω από τα κωνοφόρα έλατα σε μια ευρεία ακτίνα -μέχρι και πάνω από τα 500 μέτρα- γύρω από το παλιό μοναστήρι / μετόχι της Αγίας Λαύρας (Αγίου Νικολάου του εν Μύροις) και του σημερινού εξωκκλησιού Μεταμόρφωσης του Σωτήρος (Αγιά Σωτήρω στην ντόπια γλωσσολαλιά). Πολλά από αυτά είναι εδώδιμα και ένα τοξικό.

Ένα από αυτά το κοκκινομανίταρο και πιο επιστημονικά Lactarious deliciosus (ή συνήθως Λακτάριος ο νόστιμος) συναντάται στα έλατα λοιπόν της Κέρτεζης. Αποτελεί ένα «…κοινό, θερμόφιλο…» και «…είναι ένα νόστιμο φαγώσιμο μανιτάρι, καρποφορεί σε μεγάλες ομάδες το φθινόπωρο και στις αρχές του χειμώνα, σε διαφόρων ειδών πεύκης (Pinus), κυρίως σε πευκοδάση…».

Η έκτακτη τηλεκπαίδευση ως μόνιμη κανονικότητα για το μέλλον

Του Τάσου Κωστόπουλου*

Στον σχεδιασμό του ορκωτού λογιστή και άρτι διορισμένου προέδρου της Επιτροπής Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων είναι μια δραστική μεταρρύθμιση με κατάργηση του σχολείου και του πανεπιστημίου ως υλικών χώρων συλλογικής μάθησης και κοινωνικοποίησης και αντικατάσταση των εκπαιδευτικών από κομπιούτερ που θα μεταβιβάζουν αδιαμεσολάβητα κάποιες αποσπασματικές «δεξιότητες», προκαθορισμένες από τη διαβούλευση των αρμόδιων κρατικών στελεχών με εκπροσώπους «της αγοράς».

Η υποκατάσταση των σχολικών αιθουσών από την κατ’ οίκον τηλεκπαίδευση δεν αποτελεί απλά μια προσωρινή λύση έκτακτης ανάγκης λόγω της πανδημίας του κορονοϊού.

Είναι το πρώτο βήμα για μια δραστική μεταρρύθμιση του εκπαιδευτικού συστήματος, με κατάργηση του σχολείου και του πανεπιστημίου ως υλικών χώρων συλλογικής μάθησης και κοινωνικοποίησης και αντικατάσταση των εκπαιδευτικών από κομπιούτερ που θα μεταβιβάζουν αδιαμεσολάβητα στους εκπαιδευόμενους κάποιες αποσπασματικές «δεξιότητες», προκαθορισμένες από τη διαβούλευση των αρμόδιων κρατικών στελεχών με εκπροσώπους «της αγοράς».

Χριστούγεννα. Ανάσα από το μέλλον.

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Η καρδιά μας λαχταρά την ελπίδα. Φαίνεται κοινότοπο, μα πρόκειται για τη μεγαλύτερη παραδοξότητα. Γιατί; Διότι η ελπίδα είναι το μόνο που όταν το έχουμε δεν το κατέχουμε! Η ελπίδα είναι από τη φύση της ου-τοπική. Είναι η λαχτάρα για το μη πραγματοποιημένο, για κάτι που δεν βρίσκεται ούτε εδώ, ούτε τώρα. Παρούσα εδώ και τώρα είναι η λαχτάρα μου. Όχι η πραγματοποίησή της. Αυτή ανήκει στο μέλλον. «Η ελπίδα», είχε πει ο Έρνστ Μπλοχ, «είναι το αντίθετο της ασφάλειας. Είναι το αντίθετο της αφελούς αισιοδοξίας. Η έννοια της διακινδύνευσης ενυπάρχει πάντα μέσα της». Άρα, πώς βιώνω αυτό που μοιάζει αβέβαιο και φευγαλέο; Με την πίστη!