Επιζήμια κι εξευτελιστική η συμφωνία δανεισμού των 130 δισ. ευρώ – Μέρος ΙΙ
Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Συνέχεια από το Μέρος Ι Θέλουν τις ΔΕΚΟ οι Τροϊκανοί
Η κριτική που ασκείται για την μη εφαρμογή των οδηγιών των Μνημονίων (που κατά την άποψη του γράφοντος θα ήταν ευχής έργο από κάθε άποψη: για να ξεπερασθεί η κρίση, να διαφυλαχθούν οι κοινωνικές κατακτήσεις, να μην αμφισβητηθούν τα κυριαρχικά δικαιώματα του ελληνικού λαού που υπονομεύονται κατά πρωτοφανή τρόπο και πολλούς άλλους λόγους) ισχύει σε ένα και μόνο θέμα: Στο μέτωπο των ιδιωτικοποιήσεων όπου έχουν γίνει λιγότερα απ’ όσα για παράδειγμα προβλέπονταν στο Μεσοπρόθεσμο Σχέδιο το οποίο ψηφίσθηκε τέλη Ιουνίου του 2011, με την Βουλή περικυκλωμένη από εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές και την αστυνομία να επιδίδεται σε όργιο καταστολής, θυμίζοντας τις πιο μαύρες παραδόσεις της.
Η ελληνική δημόσια διοίκηση ωστόσο πολύ σωστά έπραξε και έστω με τη μέθοδο της κωλυσιεργίας αρνήθηκε να υλοποιήσει το πρόγραμμα των ιδιωτικοποιήσεων. Γιατί πίσω από την πίεση για το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας δεν κρύβεται το ενδιαφέρον των δανειστών μας να μειωθεί το δημόσιο χρέος άλλα το ιδιοτελές τους συμφέρον να «βάλουν στο χέρι» τις ΔΕΚΟ. Μια μάτια να ρίξει κάποιος στις τιμές τους όπως φαίνονται στον πίνακα που παραθέτουμε, κι οποίες βρίσκονται στο ναδίρ λόγω της γενικής πτώσης των τιμών των μετοχών στο χρηματιστήριο, καταλαβαίνει ποιο είναι το μυστικό αντικείμενο του πόθου των πιστωτών μας. Φαίνεται πως εύκολα κανείς μπορεί να γίνει ιδιοκτήτης μιας ΔΕΚΟ, να ελέγξει δηλαδή ένα μειοψηφικό μεν άλλα κρίσιμο πακέτο μετοχών με την τιμή που έχει μια καλή βίλα στη Μύκονο. Που θα ξαναβρούν τέτοια ευκαιρία οι ευρωπαίοι «εταίροι μας»;
Χρηματιστηριακή αξία των προς ιδιωτικοποίηση εισηγμένων εταιρειών (τιμές σε εκ. ευρώ της 10ης Φεβρουαρίου 2012)
Αγροτική Τράπεζα 588
ΔΕΗ 1.020
Εθνική τράπεζα 2.500
Ελληνική Βιομ. Ζάχαρης 33
Ελληνικά Πετρέλαια 1.800
ΕΥΑΘ 137
ΟΛΘ 120
ΟΛΠ 292
ΟΠΑΠ 2.290
Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο 212
Οι τιμές προέρχονται από το Ημερήσιο Δελτίο Τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών
Πέρα για πέρα δικαιολογημένη επομένως η επιμονή που δείχνουν οι Τροϊκανοί στο θέμα των ιδιωτικοποιήσεων στο νέο Μνημόνιο, όπου από την 3η σελίδα κιόλας αναφέρεται: «Η κυβέρνηση εφαρμόζει το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων με σκοπό την είσπραξη 50 δισεκατομμυρίων ευρώ μακροπρόθεσμα. Οι συνολικές εισπράξεις από αποκρατικοποιήσεις από τον Ιούνιο του 2011 θα πρέπει να είναι τουλάχιστον 4,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2012, 7,5 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013, 12,2 δισ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2014 και 15 δισ. ευρώ μέχρι το 2015».
Το πρόγραμμα ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας θα επιβαρύνει τις συνθήκες ζωής της πλειοψηφίας καθώς υπηρεσίες που με ένα ανεκτό σχετικά κόστος ως σήμερα προσφέρονταν στην κοινωνία πλέον θα γίνουν απροσπέλαστες έτσι ώστε να στηριχθεί η ιδιωτική κερδοφορία. Προς επίρρωση το άρθρο 2.2 του Μνημονίου όπου αναφέρεται κατά λέξη: «Τα τιμολόγια του ΟΑΣΑ, του ΟΣΕ και της ΤΡΑΙΝΟΣΕ θα αυξηθούν κατά τουλάχιστον 25% ενώ τα επιχειρησιακά τους σχέδια θα επικαιροποιηθούν πλήρως». Έτσι δεν αναμένονται μόνο νέες ανατιμήσεις φωτιά στα εισιτήρια λεωφορείων και τρένων που έχουν ήδη αυξηθεί θίγοντας υπέρμετρα τα πιο φτωχά στρώματα, αλλά επίσης αναμένονται πιο αραιά δρομολόγια και κατάργηση πολλών δρομολογίων που κρίνεται ότι έχουν οριακή βιωσιμότητα. Το αποτέλεσμα θα είναι σταδιακά να γίνει ανυπόφορη η ήδη δραματική κατάσταση των μέσων μαζικής μεταφοράς που πρέπει να πούμε ότι όφειλαν να είναι ζημιογόνα και να ζουν από την κρατική επιχορήγηση για να παρέχουν υψηλής ποιότητας, γρήγορες, φθηνές και ασφαλείς μετακινήσεις.
Βρετανικό δίκαιο: Ραγιαδισμός και υποτέλεια
Το Μνημόνιο ωστόσο και η Σύμβαση Χρηματοδοτικής Διευκόλυνσης που το συνοδεύει θα μείνουν στην ιστορία ως μνημεία ξενοδουλείας επειδή υπάγουν τα νέα ομόλογα στο αγγλικό δίκαιο και σε εκείνο του δουκάτου του Λουξεμβούργου. Αναφέρεται κατά λέξη στο άρθρο 13 του Μνημονίου:
«1. Η παρούσα σύμβαση και κάθε εξωσυμβατική αξίωσή που γεννάται σε σχέση με αυτήν διέπονται και θα ερμηνεύονται σύμφωνα με το αγγλικό δίκαιο.
2. Τα μέρη υποχρεούνται να υπαγάγουν κάθε διαφορά που ενδέχεται να προκύψει σε σχέση με τη νομιμότητα, εγκυρότητα, ερμηνεία ή έκκληση της παρούσας σύμβασης στην αποκλειστική αρμοδιότητα των δικαστηρίου του Μεγάλου Δουκάτου του Λουξεμβούργου».
Η αναγνώριση ως αρμόδιου δικαίου αυτού της Αγγλίας και του Λουξεμβούργου στο Μνημόνιο και τελικά της Αγγλίας (σύμφωνα με την ανακοίνωση Τύπου που εξέδωσε το υπουργείο Οικονομικών στις 21 Φεβρουαρίου – στα αγγλικά μάλιστα κι αυτή γραμμένη) δεν προκαλεί οργή μόνο για τον συμβολισμό που εμπεριέχει η κίνηση στο βαθμό που ένα κυρίαρχο κράτος, όπως υποτίθεται πως είναι η Ελλάδα, παραιτείται θεμελιωδών δικαιωμάτων του. Συνιστά επίσης πρόκληση και λόγω των συγκεκριμένων, αρνητικών συνεπειών στην περίπτωση που εξέλθουμε της νομισματικής ενοποίησης, είτε κατόπιν δικής μας απόφασης, είτε κατόπιν γερμανικής εντολής, όπως είναι και το πιθανότερο να συμβεί. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο οι πιστωτές θα έχουν διασφαλιστεί και ο ελληνικός λαός θα συνεχίσει να εξυπηρετεί ένα χρέος χωρίς να έχει τη δυνατότητα να αλλάξει τους όρους του, με την ίδια ευκολία που θα το έκανε αν για παράδειγμα τα νέα ομόλογα διέπονταν από το ελληνικό δίκαιο, οπότε θα αρκούσε ένας νόμος που θα άλλαζε το νόμισμα αποπληρωμής τους.
Οι συνταγματολόγοι καταδικάζουν
Τόσο η συναφής με τα παραπάνω ρήτρα παραίτησης από τις ασυλίες της εθνικής κυριαρχίας που υπάρχει στο Μνημόνιο όσο και πολλές άλλες πλευρές του επικρίθηκαν με έγκυρο τρόπο και εμπεριστατωμένα από πέντε καθηγητές Συνταγματικού Δικαίου που κατά τη διάρκεια όλης αυτής της μαύρης διετίας έχουν συμβάλει τα μέγιστα με τις γνώσεις τους στην αποκάλυψη των νομικών και συνταγματικών οργίων που συνόδευσαν την ένταξη της Ελλάδας στο σφαγείο του ΔΝΤ και της ΕΕ (Γ. Κασιμάτης, Α. Δημητρόπουλος, Γ. Κατρούγκαλος, Η. Νικολόπουλος και Κ. Χρυσόγονος). Η επιστολή που συνέταξαν τελείωνε με το εξής: «Η ψήφιση του νομοσχεδίου συνιστά συνεπώς εκτροπή από τη συνταγματική, την ευρωπαϊκή και τη διεθνή νομιμότητα». Σε άλλα σημεία της ιδιαίτερης σημασίας κοινής τους δήλωσης αναφέρεται:
1. Η παρούσα Βουλή εκλέχθηκε τον Οκτώβριο του 2009 κάτω από εντελώς διαφορετικές πολιτικές προϋποθέσεις και η λαϊκή εντολή προς αυτή, κατά την έννοια του άρθρου 41 του Συντάγματος, ήταν διαμετρικά αντίθετη από όσα προβλέπει τώρα το κατατεθειμένο κείμενο. Λείπει, συνεπώς, η δημοκρατική νομιμοποίηση για την ψήφισή του.
2. Το περιεχόμενο του κειμένου, που καλείται να ψηφίσει η Βουλή είναι προϊόν οικονομικού και πολιτικού εκβιασμού, εκ μέρους των εκπροσώπων των δανειστών, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου (άρθρο 52 της Διεθνούς Σύμβασης της Βιέννης του 1969).
3. Το κείμενο που κατατέθηκε για ψήφιση δεν αποτελεί κατά το Σύνταγμα ούτε σχέδιο νόμου, δεδομένου ότι δεν περιλαμβάνει διατάξεις νομοθετικού περιεχομένου ούτε σχέδιο νόμου κυρωτικού διεθνούς σύμβασης, δεδομένου ότι δεν περιέχει το υπογεγραμμένο κείμενο της διεθνούς σύμβασης. Πρόκειται για κείμενο προγράμματος, που επιχειρείται να δεσμεύσει ανεπίτρεπτα επί δεκαετίες το μέλλον της χώρας. Παρουσιαζόμενο, συνεπώς, ως δεσμευτικό κείμενο νόμου, παραβιάζει την αντιπροσωπευτική αρχή και την κατά το Σύνταγμα άσκηση της νομοθετικής λειτουργίας (άρθρο 26 Σ).
4. Το κείμενο επιχειρείται να υπερψηφιστεί κατά παράβαση του άρθρου 29 του Συντάγματος, στο βαθμό που επιβάλλεται κομματική πειθαρχία χωρίς προηγούμενη εσωτερική ψηφοφορία και απόφαση συλλογικών κομματικών οργάνων.
5. Η πρόβλεψη ότι οι νέες δανειακές συμβάσεις θα ισχύουν από την υπογραφή τους, χωρίς κύρωση από την Βουλή, παραβιάζει τα άρθρα 28 παρ. 2 και 36 παρ. 2 του Συντάγματος, καθώς και το διεθνές δίκαιο.
6. Οι συνταγματικές και οι διεθνούς δικαίου εγγυήσεις σεβασμού και προστασίας της εθνικής κυριαρχίας προσβάλλονται επιπλέον:
(α) Με την επανάληψη – όπως και στη Σύμβαση Δανειακής Διευκόλυνσης της 10.5.2010 – της ρήτρας παραίτησης από τις ασυλίες της εθνικής κυριαρχίας,
(β) με τον υπερδανεισμό της χώρας και την άμεση στέρηση της δυνατότητας ικανοποίησης των βασικών αναγκών του ελληνικού λαού και της αξιοπρεπούς διαβίωσης των ελλήνων πολιτών,
(γ) με τη σώρευση «επαχθούς» δανεισμού και
(δ) με την εφαρμογή του αγγλικού δικαίου και όχι του δημοσίου διεθνούς δικαίου που διέπει τις διεθνείς συμβάσεις των κρατών. Συνεπώς, το κείμενο που καλείται η Βουλή να ψηφίσει παραβιάζει στον πυρήνα τους τις συνταγματικές εγγυήσεις της εθνικής κυριαρχίας, της λαϊκής κυριαρχίας και της δημοκρατικής αρχής (άρθρο 1 του Συντάγματος).
Τα μέτρα που προβλέπει το προς ψήφιση κείμενο ότι θα επιβληθούν στον ελληνικό λαό παραβιάζουν τις αρχές της ισότητας των βαρών, του κοινωνικού κράτους δικαίου (άρθρα 4 παρ. 5 και 25 παρ. 1 του Συντάγματος) και τις εγγυήσεις των κοινωνικών δικαιωμάτων των Ελλήνων (άρθρα 22 και 23 του Συντάγματος). Παραβιάζουν επίσης θεμελιώδεις εγγυήσεις της Συνθήκης της Λισαβόνας (του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων) και του διεθνούς δικαίου, καθώς και εγγυήσεις του διεθνούς εργατικού δικαίου.
Μεταβατική η συμφωνία για τα 130 δις. ευρώ
Η συμφωνία που υπογράφτηκε στο Eurogroup την Τρίτη 21 Φεβρουαρίου, με την οποία άνοιξε ο δρόμος για την χορήγηση του νέου δανείου των 130 δισ. ευρώ επιβεβαίωσε και με το παραπάνω τις διαφωνίες των συνταγματολόγων. Συνολικά πρόκειται για μια συμφωνία εξόχως επιζήμια και βλαπτική για τα συμφέροντα της Ελλάδας, η οποία συνοδεύεται από όρους απαράδεκτους που μόνο ένας δοτός πρωθυπουργός θα μπορούσε να δεχθεί κι η οποία σύντομα θα αποδειχθεί μεταβατική και αναποτελεσματική. Δεν λύνει δηλαδή το πρόβλημα του δημόσιου χρέους παρότι το αρχικό σχέδιο για κούρεμα ύψους 50% άλλαξε κι έγινε 53,5% ώστε να πραγματοποιηθεί ο στόχος μείωσης του δημόσιου χρέους κατά 100 δις. ευρώ.
Προϋπόθεση όμως γι’ αυτή τη ρύθμιση δεν είναι μόνο η αιματηρή λιτότητα, το αγγλικό δίκαιο και η εντελώς απαράδεκτη επιβάρυνση των ασφαλιστικών ταμείων αλλά και άλλοι εξ ίσου απεχθείς όροι όπως: Πρώτο η έλευση στην Αθήνα ενισχυμένης σε σχέση με σήμερα και μόνιμης αντιπροσωπείας που θα εγκατασταθεί σε κρίσιμα υπουργεία και υπηρεσίες. Δεύτερο, η δημιουργία ενός κλειστού λογαριασμού στον οποίο θα τοποθετούνται τα χρήματα από το εξωτερικό που κατευθύνονται στην εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους. Οι δύο αυτοί όροι δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι βαθαίνουν το καθεστώς κηδεμονίας κι επιτήρησης που έχει επιβληθεί στην Ελλάδα με τον διορισμό των Ράιχενμπαχ και Φούχτελ κι από άτυπο αυτό το καθεστώς γίνεται πλέον και τυπικό. Οι γκαουλάιτερ που θα διορίσει η Μέρκελ στην Αθήνα θα λειτουργούν σαν δύναμη κατοχής υπηρετώντας τα συμφέροντα των πιστωτών σε βάρος κάθε έννοιας δημοσίου συμφέροντος. Σε αυτό το πλαίσιο οποιαδήποτε στιγμή τα δημόσια έσοδα δεν επαρκούν για την αποπληρωμή ομολόγων δεν θα έχουν κανένα δισταγμό να απολύουν 1.000 ή 2.000 δημόσιους υπαλλήλους αν απαιτείται ή να κλείνουν σχολεία όπως έκαναν και οι παππούδες τους, Ναζί κατακτητές.
Παρόλα αυτά ακόμη κι οι προβλέψεις που διατυπώνονται για μείωση του δημόσιου χρέους στο 120% του ΑΕΠ το 2020 είναι όνειρα θερινής νυκτός. Οι θριαμβολογίες των υπουργών και των αξιωματούχων της ΕΕ (που πρέπει να ομολογήσουμε πως ήταν πιο συγκρατημένες) γρήγορα θα αποδειχθούν κενό γράμμα. Ο λόγος είναι απλός: όπως ακριβώς η λιτότητα (που καταδικάζει το ΑΕΠ σε συρρίκνωση) οδήγησε σε αποτυχία τους μέχρι τώρα στόχους διαχείρισης του χρέους (όπως μετριέται ως ποσοστό του ΑΕΠ) έτσι και τώρα η παρατεταμένη λιτότητα θα οδηγήσει σε ναυάγιο το στόχο μείωσης του στο 120% το 2020. Στόχος που, ειρήσθω εν παρόδω, απέχει σημαντικά από το να χαρακτηριστεί ως όριο βιωσιμότητας για ένα δημόσιο χρέος. Σε αυτό το επίπεδο ήταν το φθινόπωρο του 2009 στην Ελλάδα και στο ίδιο επίπεδο ήταν το καλοκαίρι του 2011 στην Ιταλία, ανοίγοντας και στις δυο περιπτώσεις τον Ασκό του Αιόλου. Γιατί το 2020 να είναι διαφορετικά; Πολύ περισσότερο γιατί να πάρουμε στα σοβαρά τις προβλέψεις τους για μετά από οκτώ χρόνια όταν μέχρι στιγμής έχουν αποτύχει παταγωδώς να προβλέψουν πολύ πιο απλά μεγέθη όπως η εξέλιξη της ανεργίας και του ΑΕΠ;
Η αποτελεσματικότητα του πακέτου διάσωσης αμφισβητήθηκε από όλα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης: «Η Ελλάδα απέφυγε τη χρεοκοπία με τη συμφωνία διάσωσης της τελευταίας στιγμής – ως προς το παρόν. Μακροπρόθεσμες ωστόσο αμφιβολίες για την ικανότητά της να αποπληρώσει τα κλιμακούμενα χρέη της παραμένουν, αυξάνοντας τα ερωτήματα για το κατά πόσο θα χρειαστούν τελικά ακόμη περισσότερα χρήματα διάσωσης», έγραφε χαρακτηριστικά η International Herald Tribune από την πρώτη της σελίδα, την επομένη της συμφωνίας, Τετάρτη 22 Φεβρουαρίου 2012. Στο ίδιο κλίμα ήταν και το σχετικό άρθρο στην αγγλόφωνη ηλεκτρονική σελίδα του Spiegel στις 21 Φεβρουαρίου: «Πολλοί οικονομολόγοι είναι επίσης σκεπτικοί για τις προοπτικές της Ελλάδας να επιστρέψει στην οικονομική μεγέθυνση. Η χώρα βρίσκεται στο πέμπτο έτος ύφεσης και τα μέτρα λιτότητας αναμένεται να κάνουν ακόμη πιο δύσκολη κάθε πιθανή ανάκαμψη. Επίσης παραμένει ασαφές κατά πόσο η Αθήνα θα τα καταφέρει ακόμη και με ένα μειωμένο χρέος»!
Όλε αυτές οι παλινωδίες (που αποδεικνύουν ότι μόνο η μονομερής παύση πληρωμών μπορεί να αποδειχθεί τελεσφόρα και συμφέρουσα) έχουν καταδικάσει πέρα από την οικονομία και την πολιτική σε ένα πρωτοφανές τέλμα. Για την ακρίβεια όλο το πολιτικό σύστημα, που πλέον συμπεριλαμβάνεται στα θύματα των συνταγών του ΔΝΤ και της ΕΕ. Οι διαγραφές σχεδόν 50 βουλευτών από το ΠΑΣΟΚ και τη ΝΔ, επειδή δεν ψήφισαν το Μνημόνιο μένοντας έτσι πιστοί στις αρχές τους αντίθετα με τις ηγεσίες των κομμάτων τους, αποτέλεσε τη χαριστική βολή στα δύο κόμματα εξουσίας που ούτως ή άλλως στις δημοσκοπήσεις δοκιμάζονταν οι αντοχές τους. Κι αυτό δεν ισχύει μόνο για το ΠΑΣΟΚ που έχει κατρακυλήσει στην πέμπτη θέση, αλλά και για τη ΝΔ που αδυνατεί να πετύχει αυτοδυναμία. Η στροφή μάλιστα του Α. Σαμαρά σε φιλομνημονιακές θέσεις, όσο κι αν του έδωσε ανέλπιστο «μπόνους» την μεταγραφή των Μ. Βορίδη και Ά. Γεωργιάδη, ροκανίζει μακροπρόθεσμα την καρέκλα του στην αρχηγία του κόμματος, καθώς η ισχύς του τον πρώτο ένα – ενάμισι χρόνο μετά την εκλογή του δεν απέρρεε από πουθενά αλλού πέρα από του δεσμούς που είχε δημιουργήσει με την λαϊκή, αντιμνημονιακή Δεξιά.
Σε αυτό το πλαίσιο το νέο Μνημόνιο και το νέο δάνειο εξελίσσονται σε σημείο τομής όχι μόνο για την κοινωνία και την οικονομία αλλά και την πολιτική.
ΠΗΓΗ: Δημοσιεύτηκε στο NEXUS, Μάρτιος 2012. Το είδα: 09/03/2012, http://leonidasvatikiotis.wordpress.com/2012/03/09/…b1/
