ΤΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΠΡΑΞΙΚΟΠΗΜΑ:

Η κρίση της πολιτικής ανάγκασε τελικά τις αγορές να εγκαταλείψουν τη σκιώδη εξουσία τους και να εγκατασταθούν αυτοπροσώπως στο θρόνο… – Μέρος Ι

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

 

“Όταν εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι χάνουν τις δουλειές τους μέσα σε δύο μόνο έτη, η απόγνωση ριζώνει τόσο βαθιά, ώστε καμία κουλτούρα δεν μπορεί να την απορροφήσει εύκολα. Οι απολύσεις συνεχίζονται μετά τις ιδιωτικοποιήσεις, επειδή οι ξένοι, οι νέοι ιδιοκτήτες της χώρας δηλαδή, απαιτούν οι επενδύσεις τους να αποφέρουν ακόμη μεγαλύτερα κέρδη – αλλά και οι αυτοκτονίες συνεχίζονται, ενώ η χώρα παραμένει στον ορό (δόση), χωρίς ποτέ να μπορέσει να ξεχρεωθεί, καταλήγοντας έρμαιο των τοκογλύφων-δανειστών της.

Αυτή είναι η ιστορία των πολιτικών, τις οποίες το ΔΝΤ αποκαλεί «προγράμματα ή μνημόνια σταθεροποίησης» – αντιμετωπίζοντας τις χώρες σαν να είναι πλοία, τα οποία «παραδέρνουν» στους ωκεανούς των αγορών. Τελικά, σταθεροποιούνται, όμως η νέα ισορροπία του τρόμου επιτυγχάνεται με το ρίξιμο στη θάλασσα εκατομμυρίων ανθρώπων – απλών εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, ιδιωτικών υπαλλήλων, ιδιοκτητών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, φτωχών αγροτών και μαχητικών συνδικαλιστών.

Το βρώμικο μυστικό της σταθεροποίησης είναι το ότι, ένας μεγάλος αριθμός του πληθυσμού δεν ανεβαίνει ξανά στο πλοίο – ότι πολλοί άνθρωποι δηλαδή καταλήγουν να είναι οι απόκληροι της κοινωνίας, στους οποίους δεν ανήκει ούτε το παρελθόν, ούτε το μέλλον”.            

Ανάλυση

Η Ενωμένη Ευρώπη θα μπορούσε αναμφίβολα να εξασφαλίσει την «κεφαλαιακή επάρκεια» της οικονομίας της, όπως και την «απελευθέρωση» των χωρών-μελών της από τις μανιοκαταθλιπτικές διαθέσεις των αγορών – μέσω ενός αυστηρού ελέγχου των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων, με την «ενεργοποίηση» της ΕΚΤ, καθώς επίσης με τη βοήθεια νέων, ισχυρών ευρωπαϊκών οργανισμών και θεσμών. Οφείλει όμως να επιλέξει το δρόμο της ανάπτυξης, μέσω φυσικά του δανεισμού – για την εξυπηρέτηση του οποίου φροντίζει η ίδια η ανάπτυξη, εάν δεν «λεηλατείται» από τα τοκογλυφικά δάνεια των μεσαζόντων εμπορικών τραπεζών, από τη διάσωση τους εις βάρος των Πολιτών, καθώς επίσης από την ασύδοτη κερδοσκοπία τους.   

Με κριτήριο τώρα την υφιστάμενη, δυτική υπερχρέωση, η οποία οφείλεται αφενός μεν στις υπερβολές (φούσκες) του ιδιωτικού τομέα (ενυπόθηκα δάνεια μηδενικής εξασφάλισης, ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία κλπ.), αφετέρου στις επιβαρύνσεις του δημοσίου, μεταξύ άλλων λόγω της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης, η ελεγχόμενη μεταφορά κεφαλαίων από τους πιστωτές στους οφειλέτες, καθώς επίσης ένας νέος νομισματικός «ορίζοντας» (αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ κλπ.), θα μπορούσαν να εξασφαλίσουν την ανάπτυξη της Ευρώπης – προστατεύοντας την από την ύφεση και τη φτώχεια.

Στα πλαίσια αυτά η πρόταση συναδέλφων οικονομολόγων, με βάση την οποία τα χρέη όλων των χωρών της Ευρωζώνης, τα οποία υπερβαίνουν το 60% του ΑΕΠ τους (υπολογίζονται στα 2,4 τρις € σήμερα), θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν σε μία ευρωπαϊκή Bad Bank (όπως στο παράδειγμα των τραπεζών) και να χρηματοδοτηθούν από ένα ειδικό κοινό ταμείο, δεν είναι στη λάθος κατεύθυνση – αφού όλα τα κράτη θα εξυγιαίνονταν ριζικά, επιτρέποντας στις οικονομίες τους να αναπτυχθούν, κερδίζοντας ξανά την εμπιστοσύνη και τη χρηματοδότηση των αγορών (υπενθυμίζουμε ότι οι αγορές θέλουν καθαρές, βιώσιμες λύσεις, ενώ οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν την πλειοψηφία για να τις επιβάλλουν, ακόμη και αν δεν συμφωνεί η τευτονοκρατούμενη Γερμανία – οι Πολίτες της  οποίας σίγουρα συμφωνούν μαζί μας). 

Με απλά λόγια, τα χρέη όλων των χωρών της Ευρωζώνης, τα οποία υπερβαίνουν το 60% του ΑΕΠ τους (στο παράδειγμα της Ελλάδας περί τα 230 δις €, έτσι ώστε να απομείνουν 130 δις € οφειλές), θα μπορούσαν να μεταφερθούν σε μία ειδικού σκοπού τράπεζα της Ευρωζώνης, στο κεφάλαιο της οποίας θα συμμετείχαν όλες οι χώρες αναλογικά – στη συνέχεια να αποπληρωθούν από ένα κοινό ταμείο μακροπρόθεσμα, επιβαρυνόμενα φυσικά με μηδενικά ή ελάχιστα επιτόκια εκ μέρους της ΕΚΤ.     

Φυσικά η πιστή τήρηση στη συνέχεια των ορθότατων «απαιτήσεων» της συνθήκης του Μάαστριχτ (ανώτατα ελλείμματα 3% και δημόσια χρέη κάτω του 60% του ΑΕΠ), θα έπρεπε να εξασφαλισθεί – ενδεχομένως με τον αυστηρό έλεγχο της εκτέλεσης των προϋπολογισμών, από ένα θεσμικό όργανο της Ευρωζώνης, κοινό για όλες τις χώρες της. Στον Πίνακα Ι τώρα απεικονίζονται οι δείκτες χρέους της Ευρωζώνης το 2009:    

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Δείκτες Ευρωζώνης σε δις € το 2009

Πηγή: Υπουργείο οικονομικών της Γερμανίας, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

 

Παρά το ότι τα μεγέθη έχουν σήμερα επιδεινωθεί αρκετά, εάν υποθέσει κανείς πως θα επακολουθούσε ανάπτυξη, αφενός μεν θα αυξάνονταν τα δημόσια έσοδα των κρατών, με ευεργετικά επακόλουθα για τον περιορισμό των ελλειμμάτων τους, αφετέρου θα μεγεθυνόταν το ΑΕΠ – οπότε θα μειωνόταν η σχέση χρέους προς ΑΕΠ ακόμη περισσότερο. Επομένως λύσεις υπάρχουν – αρκεί να επιλέγονται σωστά, έγκαιρα, με γνώμονα το κοινό συμφέρον, μη εθνικιστικά, καθώς επίσης με την απαιτούμενη κοινοτική αλληλεγγύη και κατανόηση όλων των «εταίρων». 

  ΤΑ ΣΦΑΛΜΑΤΑ ΤΗΣ ΕΥΡΩΖΩΝΗΣ

Δυστυχώς, η σημερινή «Ευρώπη των Τραπεζών», υπό την μερκαντιλιστική ηγεσία της πρωσικής Γερμανίας της κυρίας Merkel και του, λόγω οικονομικών αδυναμιών, «υποτελούς συνοδοιπόρου» της, της Γαλλίας δηλαδή, η οποία επέλεξε τη λιτότητα, την ύφεση, καθώς επίσης την εισβολή του ΔΝΤ στις ελλειμματικές χώρες-μέλη της, δια μέσου της Ελληνικής κερκόπορτας, δεν φαίνεται να συμφωνεί με καμία λύση.

Στα πλαίσια αυτά, η διάλυση της νομισματικής ένωσης είναι κάτι παραπάνω από πιθανή σήμερα – ειδικά μετά τις πρόσφατες, ανόητες εξαγγελίες της Γερμανίας και της Γαλλίας, σε σχέση με μία «Ευρωζώνη δύο ταχυτήτων» (ένα εντελώς αδιανόητο, εάν όχι παράλογο εγχείρημα, με καμία δυνατότητα ρεαλιστικής εφαρμογής του), καθώς επίσης με την αλλαγή της ευρωπαϊκής συμφωνίας, έτσι ώστε να επιτρέπεται τόσο η «απέλαση», όσο και η εθελούσια έξοδος μίας χώρας (απαγορεύονται ρητά και τα δύο, οπότε άδικα ανησύχησαν οι Έλληνες με το δημοψήφισμα)    

Ειδικά όσον αφορά το τελευταίο, την αλλαγή της συνθήκης δηλαδή, εάν τελικά επικρατήσει η θέση της Γερμανίας, θα επιταχύνει σε μεγάλο βαθμό τη διάλυση της Ευρωζώνης – κυρίως επειδή η επιλογή ενός «δρόμου χωρίς επιστροφή», η «αιώνια» διάρκεια καλύτερα μίας νομισματικής ένωσης, αποτελεί το βασικότερο στοιχείο της αποτελεσματικής λειτουργίας της. Εάν οι χώρες που την αποτελούν θα μπορούν να εισέρχονται ή να εξέρχονται «κατά βούληση», τότε δεν θα πρόκειται για μία νομισματική ένωση, αλλά για έναν νομισματικό «σύνδεσμο» – με λογική συνέπεια να επιστρέφει το συναλλαγματικό ρίσκο, το οποίο έπαψε να υπάρχει με την ίδρυση της.

Αναλυτικότερα, οι επενδυτές θα ήταν ξαφνικά αντιμέτωποι όχι μόνο με την ενδεχόμενη χρεοκοπία μίας χώρας της Ευρωζώνης (την οποία δυστυχώς «επισφράγισαν» οι συμφωνίες της 21^ης Ιουλίου και 26^ης Οκτωβρίου, στην περίπτωση της Ελλάδας), αλλά και με μία «συναλλαγματική αναδιάρθρωση». Ποιος αλήθεια θα αποφάσιζε, εν μέσω της μεγαλύτερης χρηματοπιστωτικής κρίσης από το 1930, να τοποθετήσει τα χρήματα του στην Ιταλία ή στην Ισπανία, χωρίς να είναι σίγουρος ότι θα του επιστραφούν; ή ότι θα του επιστραφούν σε Ευρώ και όχι σε υποτιμημένες λιρέτες ή πεσέτες; Υπό αυτές τις προϋποθέσεις, είναι δυνατόν να μην απομονωθεί η Ευρωζώνη από τις αγορές κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να βυθιστεί σε ακόμη μεγαλύτερη ύφεση;

Περαιτέρω, παρά το ότι οι Γερμανοί υποθέτουν πως οι αγορές θα αναγκάσουν τις ελλειμματικές χώρες να πειθαρχήσουν, «παράγοντας» πρωτογενή πλεονάσματα, αυτό που τελικά φαίνεται ότι θα συμβεί δεν είναι άλλο από την τελεσίδικη καταδίκη τους στην «δανειακή πείνα» – η οποία θα οδηγήσει τη μία χώρα μετά την άλλη στη χρεοκοπία, με τελικό προορισμό τον πλεονασματικό Βορά.

Οι αγορές λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο οπότε, όποιος πιστεύει ότι μπορεί να τις εκβιάσει, μάλλον δεν τις γνωρίζει καθόλου – ενώ το αποτέλεσμα θα ήταν να οδηγηθεί η Ευρωζώνη στο απόλυτο χάος, πολύ πριν γίνουν πράξη οι προτάσεις των Γερμανών, αφού οι αγορές συνήθως προεξοφλούν το μέλλον. Ο Πίνακας ΙΙ που ακολουθεί, είναι αποκαλυπτικός:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Ανάγκες αναχρηματοδότησης ευρωπαϊκών χωρών σε δις €

Πηγή: Bloomberg, Πίνακας: Β. Βιλιάρδος  

 

Όπως διαπιστώνουμε από τον Πίνακα Ι, οι ανάγκες νέου δανεισμού αρκετών χωρών της Ευρωζώνης είναι αρκετά μεγάλες – πολύ περισσότερο εάν σκεφθεί κανείς ότι, κάποια κράτη (Ισπανία, Γαλλία, Ιρλανδία, Γερμανία κλπ.) θα χρειαστεί ενδεχομένως να διασώσουν ορισμένες τράπεζες τους.

Για παράδειγμα, εάν τελικά η Ιταλία οδηγηθεί στο ταμείο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (κάτι μάλλον βέβαιο), οι τράπεζες της θα αντιμετωπίσουν μεγάλα προβλήματα – με αποτέλεσμα να «μολυνθούν» οι Αυστριακές, οι Γαλλικές κοκ. Με δεδομένο δε ότι, τα δάνεια είναι κυρίως βραχυπρόθεσμα, λόγω των χαμηλότερων επιτοκίων με τα οποία επιβαρύνονται, τα προβλήματα δεν θα αργήσουν καθόλου να εμφανιστούν.

Ο ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ, ΟΙ ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΠΟΛΙΤΕΣ

Ένα επόμενο θέμα είναι ο ίδιος ο μηχανισμός σταθερότητας EFSF ο οποίος, ακόμη και αν καταφέρει να αυξήσει τα κεφάλαια του στο 1-2 τρις € με τη βοήθεια της έκδοσης ομολόγων εκ μέρους του (μόχλευση), θα αντιμετωπίσει ένα ακόμη πρόβλημα. Ειδικότερα, εάν η Ιταλία και η Ισπανία οδηγηθούν σε αυτόν, ποιος θα αναλάβει τα μερίδια συμμετοχής τους στο EFSF, τα οποία είναι 18% και 17% αντίστοιχα; Αυτός που τελικά θα τα αναλάβει, η Γερμανία και η Γαλλία ίσως, δεν θα χάσει την ΑΑΑ αξιολόγηση του;

Εάν τη χάσει, δεν θα μειωθούν τα κεφάλαια του μηχανισμού αφού, όπως γνωρίζουμε, από τη Γαλλία και μόνο, εάν χαθεί η αξιολόγηση ΑΑΑ, το ποσόν του μηχανισμού θα μειωθεί κατά 35%; Δεν θα ανοίξει τελικά το κουτί της Πανδώρας για τα συγκοινωνούντα δοχεία της Ευρωζώνης και δεν θα τεθεί σε λειτουργία ο καθοδικός σπειροειδής (φαύλος) κύκλος, με κατάληξη την απόλυτη καταστροφή όλων;

Συνεχίζοντας, ακόμη μία φορά οι δύο ηγετικές δυνάμεις της Ευρωζώνης, η Γερμανία και η Γαλλία δηλαδή, δεν κατάφεραν να διακρίνουν τους επόμενους κινδύνους – θεωρώντας ανόητα ότι, τα κράτη που θα υποχρεωθούν ή θα επιλέξουν μόνα τους να εγκαταλείψουν την πρώτη ταχύτητα της Ευρωζώνης, όταν και εάν αναθεωρηθεί η ευρωπαϊκή συμφωνία, θα «τιμήσουν» τις δανειακές τους υποχρεώσεις (θα πληρώσουν τα χρέη τους ως έχουν δηλαδή, μαζί με τα τοκογλυφικά επιτόκια, με τη βοήθεια της φορολόγησης, καθώς επίσης της «δήμευσης» ουσιαστικά της ιδιωτικής περιουσίας – επιτρέποντας παράλληλα τη λεηλασία των κοινωφελών τους επιχειρήσεων).     

Ξεκινώντας λοιπόν το δικό τους «οικονομικό πραξικόπημα» από την Ελλάδα, σε συνεργασία με το ΔΝΤ (με τον μπράβο δηλαδή των Η.Π.Α. του Καρτέλ και των τοκογλύφων), έχουν την εσφαλμένη προφανώς προσδοκία ότι, οι χώρες της περιφέρειας θα επιτρέψουν τη μετάλλαξη τους σε προτεκτοράτα του κέντρου – επιλέγοντας την εγκατάσταση ξένων διοικητικών, ελεγκτικών και εισπρακτικών μηχανισμών εντός της επικράτειας τους (απώλεια εθνικής κυριαρχίας), ως αντάλλαγμα για την παραμονή τους στο Ευρώ της δεύτερης ή άλλης «ταχύτητας», έτσι ώστε να εξασφαλίζουν την «ανακύκλωση» των δανειακών τους υποχρεώσεων, για να μη χρεοκοπήσουν (αφού έχουν ήδη απομονωθεί σκόπιμα από τις αγορές).     

Δεν έχουν όμως συμπεριλάβει στα σχέδια τους, τους ελεύθερους Πολίτες των χωρών, τις οποίες επιδιώκουν να υποδουλώσουν – μία παράλειψη που μάλλον θα πληρώσουν πάρα πολύ ακριβά, αφού υποθέτουμε ότι, οι ελεύθεροι Πολίτες δεν πρόκειται να αποδεχθούν τη μοίρα όλων των υπολοίπων και να οδηγηθούν σαν «πρόβατα στη σφαγή».

Εάν δε κάποιο κράτος επιλέξει τελικά τη θαρραλέα στάση πληρωμών, με δική του πρωτοβουλία, καθώς επίσης την έξοδο του από την Ευρωζώνη, με την επιστροφή στο εθνικό του νόμισμα, τα πράγματα θα αλλάξουν ριζικά όψη για όλους τους υπόλοιπους – ειδικά για τους ισχυρούς, οι οποίοι θα οδηγηθούν σε μία ακόμη μεγαλύτερη καταστροφή, αφού δεν θα μπορούν να εισπράξουν τις απαιτήσεις τους (ιδιωτικός και δημόσιος τομέας). Είναι σωστό λοιπόν να μην προτρέχουν, κατανοώντας ότι οι κίνδυνοι δεν απειλούν μόνο τον οφειλέτη – αλλά, κυρίως, τον δανειστή.  

 

* Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 12. Νοεμβρίου 2011, viliardos@kbanalysis.com.

Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου, καθώς επίσης συγγραφέας τριών οικονομικών βιβλίων.

 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2475.aspx

 

Συνέχεια στο Μέρος ΙΙ