Μια μεγάλη αρετή, στην πολιτική σκέψη και πράξη, άρα και στη ζωή γενικά, είναι η διαύγεια. Άλλη είναι το θάρρος. Ακόμα και όταν το ηθικό δεν είναι ακμαιότατον, ακόμα και όταν ο θυμός, η οργή, η ανησυχία, η απογοήτευση, η διάψευση ελπίδων (το ξεγέλασμα στην καθομιλουμένη), αναδύονται, το θάρρος σε συνδυασμό με τη διαύγεια ανοίγουν δρόμο για να δούμε τα πράγματα όπως είναι. Και να βρούμε το κουράγιο να πούμε: γελαστήκαμε!
Τι είναι ένα γεγονός
Γεγονός είναι το απροσδόκητο, το απρόβλεπτο, ό,τι δεν μπορεί να εξηγηθεί πλήρως. Μπορούμε τουλάχιστον να προσπαθήσουμε να το καταλάβουμε, όπως έλεγε η Χάννα Άρεντ, ή να το διαυγάσουμε (αποσαφηνίσουμε), όπως θα έλεγε ο Κορνήλιος Καστοριάδης. Γεγονός είναι κατά κύριο λόγο αυτό που δημιουργεί μια νέα κατάσταση.
Η επίθεση κατά του Charlie Hebdo, όσο σοβαρή και αποκρουστική κι αν είναι, δεν αποτελεί από μόνη της ένα γεγονός. Με την ακριβή και συγκεκριμένη μορφή που πήρε, ήταν σίγουρα απρόσμενη, ή και ανυποψίαστη, αδιανόητη πριν, αλλά ως φονική πράξη βίας, ήταν αναμενόμενη και είχε προβλεφθεί. Θυμίζω ότι το λεγόμενο σχέδιο Vigipirate είναι από καιρό σε ισχύ στη Γαλλία· και ως πραγματικό, απτό, συμβάν, θυμίζω ότι τις τελευταίες ημέρες και εβδομάδες, η κυκλοφορία διακόπηκε πολλές φορές στο μετρό του Παρισιού «λόγω ενός ύποπτου δέματος». Για να είμαι ειλικρινής, φοβόμουνα την τοποθέτηση βόμβας σε ένα βαγόνι του μετρό, επίθεση αδιακρίτως εναντίον δικαίων και αδίκων, ενάντια σε όλους μας.1
Νότες για τη σκέψη σε ένα φίλο
«Ενας σε δυο», η σκεψη και όχι η φιλια, οπως αστοχα εγραψε ο Αριστοτελης
Του Νίκου Ηλιόπουλου
Σου γραφω, φιλε, αυτα διοτι στοχαζεσαι, κυριως αυτη την εποχη. Ειναι, οπως καταλαβαινεις, αποσταγμα πολλων διαβασματων, αλλα και παθους τρομερου να απαντησω σε ερωτηματα. Καλλιεργειται το παθος αυτο, αλλα πρεπει να λειπουν οι βεβαιοτητες. Διοτι, αν εχουμε βεβαιοτητες, πολυ απλα, δεν διαβαζουμε, δεν σκεφτομαστε, δεν ερευνουμε. Αυτη ειναι η πληγη στην Ελλαδα, και όχι η καραμελα: «δεν εχουμε παιδεια«. Βεβαιοτητες εχουμε, και από αυτες πρεπει να απαλλαγουμε!
Ο Πλατων ειπε οτι η σκεψη ειναι ο διαλογος με τον εαυτο μας. Η Χαννα Αρεντ διατυπωσε την ιδεα αυτη με την ωραια φραση που εβαλα στον τιτλο του μηνυματος: οταν σκεφτομαι, ειμαι τοτε ενας σε δυο!
Γιατί απορρίπτουμε την καθεστηκυία πολιτική;
Του Νίκου Ηλιόπουλου
I
1. Τι είναι η καθεστηκυία πολιτική; Είναι οι εκλογές, τα πολιτικά κόμματα, τα συνδικάτα, και οι άνθρωποι, επαγγελματίες συνήθως στα κόμματα και τα συνδικάτα, οι οποίοι συμμετέχουν και συμβάλλουν στη λειτουργία τους. Είναι το πολιτικό καθεστώς που κυριαρχεί σήμερα όχι τόσο λόγω της απουσίας ανοιχτής αμφισβήτησης όσο λόγω έλλειψης μιας αξιόπιστης εναλλακτικής λύσης.
2. Αυτό το πολιτικό καθεστώς αυτοανακηρύσσεται δημοκρατικό. Ποιο είναι στα χαρτιά το υπέρτατο επιχείρημά του; Το ότι ο λαός είναι η πηγή της εξουσίας. Ποια είναι όμως στην πράξη η πηγή της νομιμοποίησής του; Οι εκλογές. Δηλαδή, με ακριβείς και αδιαμφισβήτητους όρους, η ψήφος των πολιτών (εκλογέων/θεατών) κάθε 4 χρόνια για να εκλέξουν αυτούς που θα αποφασίζουν αντί για αυτούς επί 4 χρόνια. Οι εκλογείς δεν αποφασίζουν για τις βασικές κατευθύνσεις της κοινωνίας και τους νόμους που την αφορούν, υποδεικνύουν απλώς τα πρόσωπα που θα αποφασίζουν για λογαριασμό τους.
Ο αντιδικτατορικός αγώνας στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας…
Συνέντευξη[i] του Νίκου Ηλιόπουλου[ii]
Απάντηση: Θα ήθελα να τονίσω ότι σ’ αυτή την κουβέντα η δική μου συμβολή θα είναι από μια ειδική σκοπιά, μια και οι προσωπικές μου εμπειρίες βρίσκονται στο αντιδικτατορικό φοιτητικό κίνημα της Πάτρας. Θα ήθελα επίσης να πω ότι παρά τα γενικά στοιχεία που χαρακτηρίζουν όλο το αντιδικτατορικό κίνημα και ιδιαίτερα το φοιτητικό, το Πανεπιστήμιο της Πάτρας είχες και τις δικές του ιδιομορφίες, που πρέπει να τονιστούν σ’ αυτή τη συζήτηση, για να γίνουν κατανοητά μερικά πράγματα.
