Για την ιστορία του Αναρχοχριστιανισμού

Συνέντευξη του Αλέξανδρου Χριστογιαννόπουλου* στην Λαμπρινή Θωμά

Πόσο παλιά είναι η σχέση μεταξύ Αναρχισμού και Χριστιανισμού; Που μπορούμε να βρούμε τις ρίζες;

Σε ένα βαθμό εξαρτάται από το πως ορίζεις τον «Αναρχισμό» και που θεωρείς ότι βρίσκεται η προέλευσή του. Αν θεωρείς τον Αναρχισμό μια πολιτική ιδεολογία και κίνημα που αναδύεται τον 19ο αιώνα, τότε βρίσκεις και την χριστιανική σύνδεση την ίδια περίοδο, σε ανθρώπους σαν τον Λέοντα Τολστόι ή τον Ουίλλιαμ Λόυδ Γκάρρισον, παραδείγματος χάριν. Για τους συγκεκριμένους συγγραφείς, ωστόσο, οι ρίζες του Χριστιανικού Αναρχισμού βρίσκονται στην Καινή Διαθήκη, ειδικότερα στη διδασκαλία του Ιησού και το παράδειγμά του – γι’ αυτό και ο υπότιτλος του βιβλίου μου είναι «ένα πολιτικό σχόλιο στο Ευαγγέλιο». Γι αυτό, επίσης, ορισμένοι, όπως ο Τζάστιν Μέτζιτ σε αυτό εδώ το βιβλίο) υποστηρίζουν ότι ο ίδιος ο Ιησούς μπορεί να χαρακτηριστεί «Αναρχικός», έστω και αν φαίνεται αναχρονιστικό, κατά κάποιο τρόπο. Και, αν δεις τον Αναρχισμό όχι απαραίτητα σα μια ιδεολογία που αναδύεται στην Ευρώπη του 19ο αιώνα, αλλά σαν ένα αντι-αυταρχικό αίσθημα που ήρθε στην επιφάνεια σε όλες τις εποχές και σε όλους τους τόπους, τότε σίγουρα μπορείς να βρεις τη σχέση μεταξύ αυτού του αισθήματος και του Χριστιανισμού ως και τον Ιησού.

Ομως, πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι πολλοί Αναρχικοί ήταν αντικληριστές, ενάντια στη θρησκεία και ενάντια στο Χριστιανισμό (εδώ είναι μια λίστα με πολλές τέτοιες φωνές). Ομοίως, κάμποσες είναι οι θρησκευτικές εξουσίες που έχουν κατακρίνει την «Αναρχία». Αλλά, κι αυτό ακόμη σημαίνει ότι, με αρνητικό πρόσημο, μια «σχέση μεταξύ Χριστιανισμού και Αναρχισμού» μπορεί να εντοπιστεί από τις πρώτες μέρες του Αναρχισμού – ακόμη και ως ανταγωνιστική σχέση.

Συνέχεια →