Πολυσήμαντος κυματισμός*
Του Γιάννη Στρούμπα
«Ύπνος διά βίου, πρόβα του θανάτου.» Ο αιώνιος ύπνος, ο θάνατος, επικύρωση της πιο μαύρης και βαθιάς νύχτας, δεν προοιωνίζεται καμία συνέχεια. Εκτός κι αν ο επικείμενος θάνατος αποτελεί έξοδο «στο μέγα ξύπνημα»· εκτός κι αν ο θάνατος προκαλέσει την αποτίμηση μιας αξιολογότατης δημιουργίας, η οποία θα χαρίσει στον αποθανόντα, χάρη στην ποιότητά της, το ρίζωμα στη μνήμη και την παντοτινή ανάμνηση. Ακριβώς η λειτουργία αυτή ενεργοποιείται στην περίπτωση του κορυφαίου Έλληνα διηγηματογράφου Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, με την αποχώρησή του από τα εγκόσμια. Τον δίκαιο έπαινο στον άξιο λογοτέχνη αναλαμβάνει να τον αποδώσει ο ποιητής Δημήτρης Κοσμόπουλος στη συλλογή του «Κρυπτόλεξο». Ο Κοσμόπουλος επικεντρώνεται στην τελευταία νύχτα του Παπαδιαμάντη, το βράδυ της 2ας προς την 3η Ιανουαρίου του 1911, γεγονός που ερμηνεύει την «παραδοξότητα» να συνιστά το εναρκτήριο ποίημα της συλλογής («Προοίμιο Ι») όχι έναν χαιρετισμό, παρά έναν αποχαιρετισμό.
