Ἡ περίπτωση ἑνός Ἁγίου: Νικόλαος ὁ ἐν Βουνένοις

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

   Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Νικόλαος, καταγόμενος ἀπὸ τὴν Ἀνατολή, ἔζησε περὶ τὰ τέλη τοῦ 9ου καὶ τὶς ἀρχὲς τοῦ 10ου μ.Χ. αἰῶνος. Διακρινόμενος παιδιόθεν γιὰ τὴν μεγάλη εὐσέβειά του, κατετάγη στὸν στρατὸ καί, λόγῳ τῆς σπουδαίας φήμης γιὰ τὴν ἀνδρεία του, 4 σύντομα διορίστηκε ἀπὸ τὸν Αὐτοκράτορα Λέοντα ΣΤ’ τὸν Σοφὸ (886- 912) Διοικητὴς ἀποσπάσματος χιλίων ἀνδρῶν, ποὺ ἀπεστάλη στὴ Θεσσαλία γιὰ τὴν φρούρηση τῆς Λάρισας.

   Τὸν Ἀπρίλιο τοῦ 901, οἱ Ἄραβες, οἱ ὁποῖοι τρομοκρατοῦσαν τὴν ἐποχὴ ἐκείνη τὶς παράκτιες Ἐπαρχίες τῆς Βυζαντινῆς Αὐτοκρατορίας, κατέλαβαν τὴν πόλη τῆς Δημητριάδος (τοῦ σημερινοῦ Βόλου) καὶ προχώρησαν πρὸς τὸ ἐσωτερικὸ τῆς Θεσσαλίας, ἐν μέσῳ λεηλασιῶν καί ἀφανισμοῦ τοῦ χριστιανικοῦ στοιχείου τῆς Ἐπαρχίας.

Οικονομικές κρίσεις, κοινωνικές δυσπραγίες και δημοσιονομικές δυσκολίες στο Βυζαντινό Κράτος

Μέρος 6ο: Παράρτημα για τη νεότερη οικονομική ιστορία

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Συνέχεια από το Μέρος 5ο

Ο Χαρίλαος Τρικούπης υπήρξε μέγιστο φωτεινό μετέωρο στον πολιτικό ουρανό της Ελλάδος. Από το θάνατό του έως σήμερα, κανείς έλληνας πολιτικός δε στάθηκε στο ύψος των περιστάσεων με το σθένος, τη γενναιότητα, την αυταπάρνηση και την παντελή έλλειψη λαικισμού που χαρακτήριζαν τον Τρικούπη. Αυτές εξάλλου οι ποιότητες τον συνόδευαν έως την ύστατη στιγμή της πολιτικής του σταδιοδρομίας.

Συνέχεια →

Οικονομικές κρίσεις, κοινωνικές δυσπραγίες και δημοσιονομικές δυσκολίες στο Βυζαντινό Κράτος

Μέρος 5ο: Η βυζαντινή κοινωνική διαστρωμάτωση

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Συνέχεια από το Μέρος 4ο – Εισαγωγή

Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία (330-1453) υπήρξε μία από τις πλέον μακραίωνες κρατικές δομές στην μέχρι τώρα ανθρώπινη καταγεγραμμένη ιστορία επιβιώνοντας χάρη στον πολιτισμό που είχε αναπτύξει. Στο μεγαλύτερο μέρος της διαδρομής του το Βυζάντιο στηρίχθηκε σε ένα συγκεντρωτικό σύστημα εξουσίας στο οποίο ο αυτοκράτορας είχε τον πλήρη έλεγχο. Ήταν ένα σύστημα πανίσχυρης πολιτικής διακυβέρνησης το οποίο μέχρι και τις αρχές του 11ου αιώνα ενεργούσε σε έναν «ενοποιημένο πολιτισμικά χώρο, με δημογραφική επάρκεια, ανεπτυγμένη οικονομία, υψηλού βαθμού κοινωνική και πολιτική οργάνωση και πολλούς εγγράμματους ανθρώπους».

Συνέχεια →

Οικονομικές κρίσεις, κοινωνικές δυσπραγίες και δημοσιονομικές δυσκολίες στο Βυζαντινό Κράτος

Μέρος 4ο: Εκκλησία, κράτος και αστικές γαίες

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Συνέχεια από το Μέρος 3ο – «Σύνοψη οικονομικής ιστορίας της Βυζαντινής αυτοκρατορίας»

Περιεχόμενα:

Τα δημοσιονομικά πλαίσια

Τα κύρια στοιχεία της κρίσεως

Η άμεση φορολογία

Η έμμεση φορολογία

Διάφορα τέλη – δικαιώματα

Η αναδιοργάνωση τους κράτους από τους Κομνηνούς

Οι σκοτεινοί χρόνοι του Βυζαντίου

Α) Τα στρατιωτικά κτήματα

Β) Τα ιδιωτικά κτήματα

Συνέχεια →

Προτροπή στον Εβραίο αδελφό μου

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Φύγε…

Πέρνα απέναντι,

απ’ το βρεγμένο πεζοδρόμιο

ακούς τον ήχο του λεωφορείου.

Τις φωνές των περίεργων

 σε φωνάζουν…

Μην πας.

  Συνέχεια →

Τα συρματοπλέγματα

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Τα συρματοπλέγματα πληγώνουν τα σύννεφα

εδώ, στο Νταχάου και στο Άουσβιτς.

Οι αιχμές τους στάζουν σάρκες και αίμα

Και ψυχές, που σαν φθινοπωριάτικα φύλλα,

εύθραυστες κι ελεύθερες, καρφώθηκαν…

Συνέχεια →

Αγωνία στο Άουσβιτς

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Μετρούν στιγμές χαμένες στο χρόνο

Δάκρυα κυλούν απ’ τα μεγάλα τους μάτια παγωμένα,

ανθρώπων που «ξέρουν»… τι θα πει «τίποτα»

γιατί τα έχασαν όλα.

Λίγα λόγια από κλεισμένα στόματα

Υποσχέσεις κούφιες, φρούδες

πάνω στα πτώματα των πεινασμένων.

Κλεμμένες ελπίδες σε παιδιά που θέλουν το μέλλον τους πίσω.

  Συνέχεια →

Στους Εβραίους των Τρικάλων

Της Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Τα παιδιά σου κλαίνε, Σιών,

τα χλωμά, σκελετωμένα σώματα,

τα μικρά κοκκαλιάρικα πουλάκια

που κούρνιαζαν, ίδιες ψυχές ασώματες,

στα ανθρωποβόρα συρματοπλέγματα

εκεί μακριά, στο Άουσβιτς-Μπίρκεναου…

Τα παιδιά μας κλαίμε, άνθρωποι της Τρίκκης,

εδώ στις όχθες του Ληθαίου.

  Συνέχεια →

Γάμος και αγιότητα στη Μέση Βυζαντινή Περίοδο

Της  Αμαλίας Κ. Ηλιάδη*

Στόχος των βίων των εγγάμων αγίων της Μέσης βυζαντινής περιόδου είναι να υπαχθεί ο θεσμός του γάμου στον αυστηρό έλεγχο της Εκκλησίας. Μέσω της προσπάθειας που θα πρέπει να καταβάλλουν οι έγγαμοι πιστοί για να μιμηθούν στη ζωή τους τούς εγγάμους αγίους, υποδεικνύεται από την Εκκλησία ο άλλος, εναλλακτικός δρόμος προς την αγιότητα: ο θεάρεστος έγγαμος βίος σε σχέση με το μοναχικό βίο που είναι και πιο συνηθισμένος δρόμος αγιοποίησης. Εξάλλου το «σύμπαν» των αγιολογικών κειμένων αντανακλά την οργάνωση της κοινωνίας και ανταποκρίνεται σε κοινωνικές ανάγκες της εποχής στην οποία αναφέρονται τα αγιολογικά κείμενα.

Συνέχεια →

Η βυζαντινή μουσική και η σημασία της: Ιστορική Αναδρομή και προεκτάσεις της στο παρόν

Της Αμαλία Κ. Ηλιάδη *

 Η φροντίδα για θεοσέβεια, η ευπρέπεια, η επιμέλεια και η μουσική καλλιέργεια των Ελλήνων και Ελληνοφώνων βυζαντινών, μεταβυζαντινών και άλλων επιγόνων και η τιμή που περιποιούσαν όλοι αυτοί στους Αγίους, δημιούργησαν έναν από τους μεγαλύτερους μουσικούς πολιτισμούς της οικουμένης: τον βυζαντινό και μεταβυζαντινό, που είναι κι ο μακροβιότερος ανάμεσα στους γνωστούς μουσικούς πολιτισμούς, όσο αφορά στην ομοιογενή γραπτή παράδοσή του.

Συνέχεια →