Ας αγωνιστούμε να μη μετατραπεί η αγάπη σε εμπόρευμα. Μπορούμε

Αγάπη του Σταυρού, Αγάπη της Ανάστασης

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

   «Ἐὰν ταῖς γλώσσαις τῶν ἀνθρώπων λαλῶ καὶ τῶν ἀγγέλων, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, γέγονα χαλκὸς ἠχῶν ἢ κύμβαλον ἀλαλάζον. καὶ ἐὰν ἔχω προφητείαν καὶ εἰδῶ τὰ μυστήρια πάντα καὶ πᾶσαν τὴν γνῶσιν, καὶ ἐὰν ἔχω πᾶσαν τὴν πίστιν, ὥστε ὄρη μεθιστάνειν, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδέν εἰμι. καὶ ἐὰν ψωμίσω πάντα τὰ ὑπάρχοντά μου, καὶ ἐὰν παραδῶ τὸ σῶμά μου ἵνα καυθήσομαι, ἀγάπην δὲ μὴ ἔχω, οὐδὲν ὠφελοῦμαι».
(Α’ Κορ 13, 1-4) 

   Στον «‘Ύμνο της Αγάπης» του Αποστόλου Παύλου που διαβάζεται την Μεγάλη Τετάρτη στην Εκκλησία, αφού συγκαταλέγεται στους 7 «Αποστόλους» και τα 7 Ευαγγέλια που υπάρχουν στην ακολουθία του «Ευχελαίου», η τελείται τέτοια μέρα για όλους τους πιστούς. Δεν είναι τυχαία εκεί όλες αυτές οι «Γραφές». Όλες μαζί πιστοποιούν ότι η όποια δύναμη μπορεί να δώσει η Χριστιανική Εκκλησία δεν είναι ένα «μαγικό» πράγμα, αλλά μια υπαρξιακή και κοινωνική διαδικασία με κορυφαία την πρόσκτηση αυτής της μυστηριώδους ενοποιητικής δύναμης, της Αγάπης.  

   Το κεντρικότερο σημείο της συμμετοχής του ανθρώπου, μέσα στην σύναξη των πιστών, την Εκκλησία, αυτό που κάνει την ιστορική Εκκλησία, σώμα του άχρονου και του απόλυτου είναι η καθημερινή ανακαίνιση του προσώπου της γης σε Αγάπη. Ακολουθώντας το μέλος της Εκκλησίας όσα ακούει, βλέπει, ζει στη Λατρεία του Σταυρωμένου Θεού, τα μετασχηματίζει ταυτόχρονα στην υπόλοιπη ζωή του, μέχρι η Αγάπη να ξαναγίνει ο Κόσμος όλος .

   Ταυτόχρονα όμως γνωρίζει, ότι ο κόπος του αυτός έχει όρια, ότι η αποτυχία είναι στο παιγνίδι,  «γιατί τώρα βλέπει αμυδρά σαν μέσα σε καθρέφτη», όπως λέει παρακάτω ο ίδιος ο Παύλος στους Κορίνθιους, αλλά κάποια μέρα θα δει όλη την εικόνα της Αγάπης.

   Αυτή η εσχατολογική διάσταση μέσα στην Ιστορία έχει κατηγορηθεί για πολλά, αλλά εδώ ας περιοριστούμε σε αυτά που έκαναν τους φιλοσόφους και κοινωνικούς επιστήμονες, επιγόνους των «νεότερων φώτων», να προσπαθήσουν να αξιοποιήσουν αυτή τη μυστηριώδη δύναμη ενότητας, στη δική τους «χειραφετημένη μεγάλη διήγηση». 

Η ΘΕΟΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΠΛΗΘΩΝΟΣ – Ιωάννη Δ. Παπασημάκη

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Καλησπέρα σας,

Θέλω να ευχαριστήσω τον συγγραφέα κο Παπασημάκη και τις εκδόσεις “Απαρσις”, τον Γιώργο, την Κατερίνα και τον Βασίλη, που μου έδωσαν αυτή την ευκαιρία να παρουσιάσω αυτό το βιβλίο. Και αυτό δεν το λέω από τυπική αβρότητα, αλλά γιατί πράγματι ήταν μια σπουδαία ευκαιρία.

Μπόρεσα να ξαναμπώ σε μια προβληματική που είναι υποβόσκουσα ακόμα και σήμερα στην Ελλάδα, αν και έχει κάπως υποχωρήσει σε σχέση με την δεκαετία την περίοδο περίπου του 2000, που εμφανίστηκε με μεγάλη ενάργεια. Η προβληματική αυτή λέει να ακολουθήσουμε ως λαός κυρίως το ένα κομμάτι της ταυτότητάς μας, τον “Έλληνα Λόγο” και από το δεύτερο, την “Χριστιανική Κοινότητα”, ας κρατήσουμε τα βασικά, γιατί ειδικότερα η Ορθοδοξία, μας εμποδίζει να “εκσυχρονιστούμε”.

Ο Κάρολος κι εγώ. (Κατάθεση)

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Ήμουν 16 χρονών όταν έπεσε στα χέρια μου το «Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος «.

Τότε ήρθα σε επαφή πρώτη φορά με τον Κάρολο.

 Είχα γίνει ήδη Κομμουνιστής και ψαχνόμουν, χωρίς να έχω διαβάσει ούτε μια αράδα Κομμουνιστική.

Μάλλον είχα προετοιμαστεί για «Καλός Σαμαρείτης» από το περιβάλλον μου, αλλά είδα με τη φωτιά της νιότης, ότι όσο και να προσπαθείς να δώσεις λύση ατομικά σε κάποιους, το κοινωνικό κακό όλο και μεγαλώνει.

Αγροτική Ανάπτυξη στο Βόρειο Αιγαίο – μια νέα Διέξοδος

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Σε όλο το Βόρειο Αιγαίο η αγροτική οικονομία βασίζεται στην κατατεμαχισμένη μικρή ιδιοκτησία, στην οικογένεια ως μονάδα παραγωγής και στην πολυκαλλιέργεια. Υπάρχουν βέβαια κυρίαρχες καλλιέργειες όπως το μαστίχι στη Χίο, η αμπελοκαλλιέργεια στη Σάμο, η ελιά στη Λέσβο, αλλά στο παρελθόν καλλιεργούνταν πολύ πιο πολλά κτήματα με μεγάλη γκάμα προϊόντων και υπήρχε παράδοση στην κτηνοτροφία και στην αλιεία. Αυτή η παράδοση δείχνει και τις σημερινές δυνατότητες, εφόσον υπάρξει, άλλη αντίληψη και «άλλο σχέδιο» στον πρωτογενή τομέα. Παράλληλα ας σημειώσουμε ότι υπάρχουν αρκετές δυναμικές επιχειρήσεις (υδροπονία, ανθοκομία), αλλά αυτές βασίστηκαν, αν δεν ήταν κραταιές από πολύ παλιά κυρίως σε ιδιωτικές επενδύσεις με μεταφορά χρημάτων από άλλες πηγές, γεγονός που δείχνει και το πρόβλημα αγροτικής πίστης που υπάρχει σήμερα, όταν ακόμα και στις περισσότερες περιπτώσεις ενίσχυσης από τα ευρωπαϊκά προγράμματα απαιτείται υψηλή “ίδια συμμετοχή”.

Συνέχεια →

Ο πρωτογονισμός του Φασισμού και το αντιπαράδειγμα μιας νέας συλλογικότητας

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

«…Μα κείνος δεν μιλάει πολύ του είναι μεγάλη η στολή και βάσανο οι αρβύλες. Το εμβατήριο που τού ‘μαθαν να λέει είναι μονότονο και ντρέπεται  να κλαίει..»                              

Κάνοντας κανείς μια επιτομή  στην ιστορία του ανθρώπινου γένους θα διαπιστώσει ότι η μοίρα του είναι να προχωρά συνεχώς σε όλο και μεγαλύτερη μεταξύ του διαφοροποίηση, φυλές, έθνη, γλώσσες, τάξεις, θρησκείες, κράτη και όλο και περαιτέρω διάσπαση, αλλά και μίξεις, δημιουργία νέων υποσυνόλων, νέων ομαδοποιήσεων σε κάθε επίπεδο, όλο και περισσότερων, όλο και πιο σύνθετων. Η εποχή μας δείχνει ότι όσο μεγαλώνει η επικοινωνία, τόσο μεγαλώνει και η διαφοροποίηση.

Μια αντίρροπη τάση είναι η αναζήτηση της ενότητας. Το μεγαλύτερο μέρος της πολιτισμικής παραγωγής έχει διακινηθεί από αυτή την ανάγκη να μη γίνει η διαφοροποίηση διάλυση. Θρησκείες, Τέχνη, Φιλοσοφία, Κοινωνικά Συστήματα, Οικουμενικές Ιδεολογίες, Κράτος και Δίκαιο, Μηχανισμοί Χειραγώγησης, Εξουσίας και Εκμετάλλευσης των πολλών, ή αντίθετα κανόνες Εξισορρόπησης, Αναδιανομής εισοδημάτων και Κοινωνικής Συμμετοχής έχουν υπάρξει για να συνταυτιστούν η ροπή μας για διαφοροποίηση και η ανάγκη μας για ενότητα.

Συνέχεια →

Της Ασίας το αμπέλι 
Et si habet Asia suspicionem quandam luxuriae …

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Της Ασίας το αμπέλι
ξύδι δίνει μα και μέλι
και μεθούν οι λεγεώνες
χρόνια τώρα και αιώνες.

Συνέχεια →

Εν τέλει: Καλή (επ)Ανάσταση…

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Με αυτό το σύνθημα, γραμμένο με κόκκινη μπογιά στον τοίχο, υποδέχονταν κάπου στα τέλη της δεκαετίας του 1980 η Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης, αρκετούς από τους φοιτητές της, επαναστατημένους νέους, ενώ και ο χουντικός απόηχος του «Πατρίς-Θρησκεία-Οικογένεια», ήταν επίσης υπαρκτός.

Έτσι ευτυχώς -ή δυστυχώς- προχωρούν τα πράγματα στη ζωή, δεν υπάρχουν καθαρές καταστάσεις: «Από το αγκάθι βγαίνει ρόδο και απ’ το ρόδο αγκάθι», λέει ο λαός. Σημασία έχει η στιγμή. Η τωρινή στιγμή είναι αυτή που διαλύονται οι ζωές των πολλών, αλλά η κούραση φαίνεται να κάμπτει όσους μπήκαν μπροστά στον αγώνα. Είναι η στιγμή που προβάλλει αδυσώπητη η ανάγκη να «μπολιαστεί» το δέντρο της ενεργητικής αντίστασης με άλλους αδικημένους και καταπιεσμένους ανθρώπους. Αυτούς που μέχρι τώρα παρακολουθούν σιωπηλοί τον αγώνα ανάμεσα στο φόβο της τιμωρίας (γιατί αυτόν ουσιαστικά επισείουν οι ιεροκήρυκες της υποταγής) και στην ελπίδα της ελευθερίας. Ενδεχομένως να ήταν και πριν ευνοϊκά διακείμενοι, αλλά τώρα είναι πλέον ώρα «να μπουν στο κουπί».

Συνέχεια →

“To Καλόν της Φύσης”

Παρουσίαση της Ποιητικής Συλλογής του Τριαντάφυλλου Σερμέτη «Μύχιες Παύσεις», Πολυχώρος «Αίτιον», 16-4-2016

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Ξεκινώντας, θα ήθελα να ευχαριστήσω τον ποιητή μας, το Τριαντάφυλλο, που μου έκανε την εξαιρετική τιμή να παρουσιάσω την ποιητική του συλλογή.

Με τον Τρ. Σερμέτη γνωριζόμαστε εδώ και πολλά χρόνια, από τον καιρό των σπουδών μας στο τμήμα Θεολογίας του ΑΠΘ, όταν μαζί με πολλούς συμφοιτητές μας, αλλά και δασκάλους μας ονειρευόμασταν μια ελλαδική θεολογία, κατοχυρωμένη, όχι τύποις, αλλά ουσιαστικά στον χώρο των ανθρωπιστικών επιστημών, μακριά από τον δογματισμό, τον φουνταμενταλισμό, τον ευσεβισμό, βεβαίως όμως μια σπουδή με χωροχρονικό εντοπισμό και όχι αφηρημένη…

Συνέχεια →

Τα Κέντρα Πρόληψης και ο σοφός Σολομώντας

Χρειάζεται οριστική λύση στο προβληματικό θεσμικό πλαίσιο

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Όπως έχουμε ξανασημειώσει στις στήλες αυτής της εφημερίδας, στην Ελλάδα η πρόληψη των εξαρτήσεων (νόμιμες και παράνομες ουσίες, Διαδίκτυο, τζόγος κ.λπ.) και η προαγωγή της ψυχοκοινωνικής Yγείας (π.χ. ενίσχυση της αποδοχής της διαφορετικότητας, κινητοποίηση σε σχέση με την ψυχική Υγεία σε κοινοτικό επίπεδο) υλοποιείται κυρίως από τα Κέντρα Πρόληψης και Προαγωγής της Ψυχοκοινωνικής Υγείας, τα οποία από άποψη θεσμική είναι ιδιόμορφες, «υβριδικές» συνεργασίες του Κεντρικού Κράτους (υπουργείο Υγείας – ΟΚΑΝΑ) κυρίως με την Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ και Β’ βαθμού και όλη αυτή η συνεργασία επενδεδυμένη με τη μορφή της ιδιωτικής, πολύ «χαλαρής» από άποψη θεσμική Αστικής Μη Κερδοσκοπικής Εταιρίας (ΑΜΚΕ), ενώ πρόκειται για συνεργασία δημόσιων φορέων κατά συντριπτικό ποσοστό.

Συνέχεια →

H επανασυγκρότηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς στο νέο τοπίο

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών αποτυπώνει τις διαθέσεις των πολιτών σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Στην αποτύπωση αυτή, βεβαίως, μετρά και η αποχή. Ακόμα και αν υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας – π.χ. οικονομική αδυναμία του ψηφοφόρου να πάει να ψηφίσει όπου «είναι γραμμένος», έχει σημασία για το επίπεδο οργάνωσης των ανθρώπων που για ταξικούς λόγους σχετίζονται με την ριζοσπαστική αριστερά.

Συνέχεια →