H Εγκύκλιος του Αρχιεπισκόπου στην κατεύθυνση μιας επαναστατικής κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης

 

Του Νίκου Κόμπλα

 

Με το Χριστουγεννιάτικο διάγγελμα, που ακούστηκε ή διαβάστηκε από εκατομμύρια Έλληνες και Ελληνίδες, η ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδας, δια του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου, προσεγγίζει, ίσως για πρώτη φορά με τέτοια ένταση, μία παραγωγική και υπαρξιακή θεώρηση εθνικής ανεξαρτησίας (προϋπόθεση της οποίας είναι η τροφική επάρκεια) οικολογίας (με την εγκατάλειψη της παρασιτικής διαβίωσης στη μεγαλούπολη και την παραγωγική δραστηριοποίηση των ανέργων σε σύγχρονες μεθόδους καλλιέργειας και κτηνοτροφίας που αναμφισβήτητα, αντλώντας από την παράδοση της υπαίθρου, συμπεριλαμβάνουν και τις «βιολογικές» μεθόδους), κοινωνικής χειραφέτησης (με το μοίρασμα του πλούτου και την εγκατάλειψη πολιτικών επιλογών υπέρ των ολίγων) και κοινοτισμού (που μόνο σε συλλογικές παραγωγικές κοινότητες της υπαίθρου δύναται να αναπτυχθεί αποτελεσματικά). 

Το Χριστουγεννιάτικο διάγγελμα του Αρχιεπισκόπου, πέρα από τα συνηθισμένα, αλλά απαραίτητα, περί αλληλεγγύης, φιλανθρωπίας, και προσφοράς είχε τρία οιωνεί "επαναστατικά" στοιχεία. Προϋπόθεση να γίνουν εν τοις πράγμασι επαναστατικά, είναι η κινητοποίηση του σώματος της Εκκλησίας και σύσσωμου του Λαού ώστε να αγκαλιαστούν και να υλοποιηθούν  τα ακόλουθα διαγγελθέντα:

1) "….καιρός νά ἀρθοῦν τά ἐμπόδια, ὥστε αὐτή ἡ λίγη περιουσία πού ἀπέμεινε στήν Ἐκκλησία νά τῆς ἐπιτραπεῖ νά τήνἀξιοποιήσει πρός ὄφελος τοῦ λαοῦ μας. Καί ὅποιος ἐπιθυμεῖ νά ἐργαστεῖ στήν ἑλληνική γῆ, συμβάλλοντας στή διατροφικήἐπάρκεια τῆς χώρας καί στήν ἀνάπτυξη σύγχρονων ἐξαγώγιμων προϊόντων καλλιέργειας καί βοσκῆς, ἄς γνωρίζει ὅτι, ὅση λίγη γῆ ἀνήκει ἀκόμα στήν Ἐκκλησία, θά εἶναι στή διάθεσή του…"

2) "…τίς δύσκολες ὧρες πού διέρχεται ὁ τόπος νά ἀφήσουμε πίσω πολιτικές ἐπιλογές πού στηρίζουν τούς λίγους σέ βάρος τῶν πολλῶν…"

3) "…νά καλέσουμε ὅσους διαθέτουν πλοῦτο νά τόν θέσουν στήν ὑπηρεσία τῶν συνανθρώπων μας…"

Πηγή: http://www.iefimerida.gr/news/83109/…..AC

Ως προς την εφαρμογή των διαγγελθέντων για τη διάθεση της καλλιεργήσιμης εκκλησιαστικής γης, δείτε και μεταγενέστερα νέα επί του θέματος, που λένε: "…Σε επαφή με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης βρίσκεται η Εκκλησία προκειμένου να βρει τρόπο για να υλοποιήσει την απόφαση του Αρχιεπισκόπου Ιερώνυμου να διαθέσει τα κτήματα της Εκκλησίας σε πολίτες που θέλουν να τα καλλιεργήσουν ή να ασχοληθούν με την κτηνοτροφία… Σύμφωνα με πληροφορίες οι εκτάσεις αναμένεται να παραχωρηθούν βάσει κάποιων κοινωνικών κριτηρίων, χωρίς αντίτιμο…"

Πηγή:.http://www.buildnet.gr/default.asp?pi … ;catid=213&artid=6966

Αξίζει, πρόσθετα, να σημειωθούν όσα μου επισημάνθηκαν σχετικά με το διάγγελμα από σύντροφο πιο ενήμερο επί εκκλησιαστικών ζητημάτων που ζήτησε να διατηρηθεί η ανωνυμία του:

 "η πρόταση του Αρχιεπισκόπου είναι σύμφωνη με τον ΙΒ΄ Ιερό Κανόνα (που κάποιοι περιφρονούν ή αποδίδουν σε αυτούς σχετική αξία) της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου, που θέλει τον επίσκοπο ή τον ηγούμενο να δίδουν σε φτωχούς ανθρώπους προς εκμετάλλευση τα χωράφια, τα αμπέλια, τους ελαιώνες που τους ανήκουν και όχι να πωλούν αυτά ή να τα ανταλλάσσουν όπως έγινε στην περίπτωση της Ι. Μ. Βατοπαιδίου. Αν αυτό είχε εφαρμοστεί και τότε θα είχαμε αποφύγει τον σκανδαλισμό τόσων ανθρώπων"…

Ο σύντροφος παρέθεσε το  σχετικό κανόνα με το σχόλιο του Αγίου Νικοδήμου.

ΙΒ' Κανών της Ζ' Οικουμενικής Συνόδου: 

"Ει τις Επίσκοπος ευρεθείη, ή Ηγούμενος, εκ των αυτουργίων του Επισκοπείου ή του Μοναστηρίου, εκποιούμενος εις αρχοντικήν χείρα, ή ετέρω προσώπω εκδιδούς, άκυρον είναι την έκδοσιν, κατά τον Κανόνα των Αγίων Αποστόλων τον λέγοντα' πάντων των εκκλησιαστικών πραγμάτων ο Επίσκοπος εχέτω την φροντίδα, και διοικείτω αυτά ως Θεού εφορώντος. Μη εξείναι δε αυτώ σφετερίζεσθαί τι εξ αυτών, ή συγγενέσιν ιδίοις τα του Θεού χαρίζεσθαι. Ει δε πένητες είεν, επιχορηγείτω ως πένησιν, αλλά μη προφάσει τούτων τα της Εκκλησίας απεμπολείτω. Ει δε προφασίζοιντο ζημίαν εμποιείν, και μηδέν προς όνησιν τυγχάνειν τον αγρόν, μηδ' ούτω τοις κατά τόπον άρχουσιν εκδιδόναι τον τόπον, αλλά Κληρικοίς ή γεωργοίς. Ει δε πανουργία πονηρά χρήσοιντο, και εκ του Κληρικού ή γεωργού, ωνήσηται άρχων τον αγρόν, και ούτως άκυρον είναι την πράσιν, και αποκαθίστασθαι εν τω Επισκοπείω ή εν τω Μοναστηρίω, και ο Επίσκοπος ή ο Ηγούμενος τούτο ποιών εκδιωχθήτω, ο μεν Επίσκοπος, του Επισκοπείου, ο δε Ηγούμενος, του Μοναστηρίου, ως διαρπάζοντες κακώς, ά ου συνήγαγον".

Ερμηνεία υπό του Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου:  

«Αυτούργια ονομάζονται όλα εκείνα τα πράγματα οπού κάμνουσι εισοδήματα, και μάλιστα τα ακίνητα, οίον χωράφια, αμπέλια, ελαιώνες και άλλα, περί τούτων λοιπόν διορίζεται ο παρών Κανών, λέγων, ότι όποιος ταύτα ήθελεν αποξενώσει, Επίσκοπος μεν από την Επισκοπήν, Ηγούμενος δε από το Μοναστήριον, και τα δώση εις άρχοντας ή με πωλησίαν ή με αλλαξίαν, να μένη άκυρος η τοιαύτη δόσις, και τα πράγματα να επιστρέφωνται εις την επισκοπήν, ή το Μοναστήριον, καθώς ο λη΄ Κανών των Αποστόλων διορίζεται, ον και εκθέτει αυτολεξεί:

"ει δε τυχόν ο Αρχιερεύς, ή ο Ηγούμενος, προφασίζωνται, ότι το τάδε χωράφι ή το αμπέλι δεν κάμνει εισόδημα και κέρδος, αλλά μάλλον ζημίαν, ας πωλούν αυτό, όχι εις άρχοντας και δυνάστας, αλλ' εις Κληρικούς ή γεωργούς, ανθρώπους δηλ. ταπεινούς και ευτελείς. Ει δε με πανουργίαν ήθελαν δώσουν πρώτον αυτό εις αυτούς, με σκοπόν δια να το πάρη μετά ταύτα ο άρχων από αυτούς, η μεν πώλησις αύτη να είναι άκυρος, ο δε τοιουτοτρόπως πωλήσας αυτό Επίσκοπος, να διώκεται από την Επισκοπήν, ο δε Ηγούμενος να διώκεται από το Μοναστήριον, ότι τα αφιερώματα εκείνα οπού άλλοι αφιέρωσαν και συνήγαγον καλώς, αυτοί κακώς διεσκόρπισαν και απώλεσαν"».

Πάτρα, 29-12-2012