ΤΟ ΚΟΥΤΙ ΤΗΣ ΠΑΝΔΩΡΑΣ:

Η αντίστροφη μέτρηση για το ευρώ συνεχίζεται – με την ΕΚΤ, στην οποία «ξεφορτώνονται» μαζικά τα ομόλογα του Νότου, να αποτελεί αφενός μεν το τελευταίο προπύργιο της Ευρωζώνης, αφετέρου μία βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της (υστερόγραφο)

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

"Ο Δίας είχε συγκεντρώσει όλα τα αγαθά σε ένα πιθάρι και το είχε κλείσει, αλλά το εμπιστεύθηκε σε ανθρώπινα χέρια. Ο άνθρωπος όμως δεν είχε αυτοέλεγχο και θέλοντας να δει τι περιείχε το πιθάρι, το άνοιξε. Έτσι, όλα τα καλά που περιείχε πέταξαν αμέσως ξανά προς τον ουρανό και τους θεούς. Εν τούτοις, στο πιθάρι απόμεινε κάτι: η ελπίδα". (Αίσωπος)

Η παραπάνω είναι μία από τις πολλές εκδοχές, η πλέον αισιόδοξη, όπου το πιθάρι ανοίχτηκε από έναν άνδρα – με την ελπίδα να παραμένει ανέπαφη εντός του.

Δυστυχώς, το κουτί της Πανδώρας σήμερα ανοίχτηκε από μία γυναίκα: από τη γερμανίδα καγκελάριο, με την επίσημη χρεοκοπία της Ελλάδας, η οποία αποσταθεροποίησε εντελώς την αγορά ομολόγων και πιθανότατα οδηγεί στην κατάρρευση του ευρώ – κατ' επέκταση της Ευρωζώνης και ενδεχομένως ολόκληρης της Δύσης. 

Φυσικά πρόκειται για ένα μύθο (εδώ για παραλληλισμό) και δεν έχει απολύτως καμία σχέση με τη φύση των γυναικών ή των ανδρών – θα ήταν άλλωστε ανόητο. Ας ελπίσουμε πάντως ότι η καγκελάριος δεν εγκυμονεί έναν καινούργιο δικτάτορα, όπως ισχυρίζονται πολλοί. 

Άρθρο

Τα επενδυτικά κεφάλαια εγκαταλείπουν μαζικά την Ευρώπη – επίσης τα ομόλογα του γερμανικού δημοσίου, παρά το ότι δεν είναι ακόμη εμφανές. Απλούστατα είναι γνωστό στις αγορές το ότι, «όταν χρωστάς 10.000 € έχεις εσύ το πρόβλημα, ενώ όταν το χρέος ξεπερνάει το 1.000.000 €, το πρόβλημα είναι της τράπεζας»: όπου, στην περίπτωση της Ευρωζώνης, η τράπεζα είναι η Γερμανία.  

Παράλληλα, οι πολυεθνικές φαίνεται να αναζητούν διέξοδο, προγραμματίζοντας την εγκατάλειψη της καταρρέουσας Ευρώπης και του νομίσματος της – προς όφελος του επιτιθέμενου δολαρίου, το οποίο μάλλον δεν έχει άλλη επιλογή, από την επιβίωση του εις βάρος του ευρώ.

Το ίδιο ισχύει και για την ελίτ η οποία, όπως και οι πολυεθνικές, δεν επιθυμεί να επιβαρυνθεί με τους αυξημένους φόρους, μέσω των οποίων, μεταξύ άλλων, γίνεται προσπάθεια αντιμετώπισης της κρίσης χρέους.

Περαιτέρω, ορισμένοι σοσιαλιστές πολιτικοί της Γερμανίας, καθώς επίσης κάποιοι σοβαροί οικονομολόγοι της, κατανοούν απόλυτα τους τεράστιους κινδύνους της ηγεμονικής πρωσικής πολιτικής και τάσσονται ομαδικά υπέρ της αμοιβαιοποίησης των χρεών – επομένως, υπέρ της δημοσιονομικής και πολιτικής ένωσης, των ευρωομολόγων κλπ.

Εν τούτοις, η μερκαντιλίστρια καγκελάριος έχει άλλη άποψη, την οποία δυστυχώς μπορεί και επιβάλλει – ενώ υπερηφανεύεται για την αύξηση του εμπορικού της πλεονάσματος (υπολογίζεται στα 210 δις €), παρά το ότι αφενός μεν προκαλεί, αφετέρου εντείνει τόσο τις ευρωπαϊκές, όσο και τις παγκόσμιες «ασυμμετρίες».   

Η Φιλανδία τώρα ευρίσκεται με το ένα πόδι στην έξοδο, ζητώντας συνεχώς εγγυήσεις και αρνούμενη να επιβαρυνθεί με το κόστος διάσωσης του κοινού νομίσματος – το οποίο προϋποθέτει την αλληλεγγύη και την ενίσχυση των ελλειμματικών οικονομιών, με συνεχώς νέα μέτρα στήριξης.     

Από την άλλη πλευρά, όπως έχουμε ήδη αναφέρει, ξένα και εγχώρια κεφάλαια εγκαταλείπουν μαζικά την Ιταλία – λόγω της ύφεσης, καθώς επίσης της ανασφάλειας για το μέλλον της. Συνολικά 1 τρις €, ποσόν περίπου ανάλογο με το 50% του ΑΕΠ της, ευρίσκεται πλέον εκτός Ιταλίας – μέσα σε δύο μόλις χρόνια.

Ουσιαστικά λοιπόν τυχόν διάσωση της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας της Ευρωζώνης θα απαιτούσε τουλάχιστον το ποσόν που έχει διαφύγει στο εξωτερικό – πάνω από 1 τρις € δηλαδή, με αυξητική πορεία (ποσόν που είναι μάλλον αδύνατο να διατεθεί).  

Συνεχίζοντας, η Αυστρία επιδιώκει την ψήφιση ενός νέου πτωχευτικού νόμου για τις τράπεζες της – έχοντας κρατικοποιήσει ενδιάμεσα κάποια ιδρύματα, τα οποία κινδύνευαν να χρεοκοπήσουν, λόγω διαφόρων σκανδάλων (η άποψη σύμφωνα με την οποία μόνο στην Ελλάδα κυριαρχεί η διαφθορά, είναι απολύτως εσφαλμένη – ειδικά σε σχέση με την Αυστρία, η οποία αναμφίβολα υπερτερεί).

Η τεράστια δε έκθεση των τραπεζών της στην Α. Ευρώπη ίσως αποδειχθεί μοιραία για την Αυστρία – η οποία προσπαθεί απεγνωσμένα να βρει τρόπους διαχείρισης της τραπεζικής κρίσης που προβλέπεται.

Στο Βέλγιο τώρα η Dexia, η τράπεζα που ανήκει στη χώρα από κοινού με τη Γαλλία και το Λουξεμβούργο (διαφορετικά θα είχε ήδη οδηγήσει στη χρεοκοπία του Βελγίου), παρά τα 55 δις € των ενισχύσεων που έχει λάβει, δεν φαίνεται να περιορίζει τις ζημίες της – γεγονός που δεν είναι καθόλου ασήμαντο για το κράτος-έδρα της, το δημόσιο χρέος του οποίου είναι υψηλότερο του 100% του ΑΕΠ του.

Περαιτέρω, η Ισπανία βυθίζεται όλο και περισσότερο στην κρίση – με τις τράπεζες, τον κλάδο των ακινήτων, αρκετές πόλεις και περιφέρειες της να ευρίσκονται στα πρόθυρα της κατάρρευσης.

Την ίδια στιγμή η ανεργία, καθώς επίσης η απώλεια των επενδύσεων σε τραπεζικά ομόλογα πολλών νοικοκυριών (μία τραπεζική απάτη άνευ προηγουμένου, αφού πάρα πολλοί μικροκαταθέτες οδηγήθηκαν εξαπατούμενοι στην τοποθέτηση των χρημάτων τους στα δήθεν σίγουρα ομόλογα των τραπεζών – γεγονός που μας θυμίζει την «εξαπάτηση» των Ελλήνων ομολογιούχων), οδηγούν τους Ισπανούς στα άκρα – με την εξέγερση τους προ των πυλών.      

Όσον αφορά τώρα τις ευρωπαϊκές τράπεζες, η νέα τακτική τους είναι η επαναγορά των δικών τους ομολόγων από τους επενδυτές, με τα χρήματα που δανείζονται με μηδενικό επιτόκιο από την ΕΚΤ – σε χαμηλότερες τιμές από αυτές που τα πούλησαν για να χρηματοδοτηθούν στο παρελθόν.

Με τον τρόπο αυτό αυξάνουν τα λογιστικά κέρδη τους (!), αφού μειώνονται τα χρέη τους, με βάση τη χαμηλότερη τιμή επαναγοράς τους – ενώ αυξάνεται παράλληλα, τεχνητά φυσικά, η κεφαλαιακή τους επάρκεια.

Το αποτέλεσμα είναι προφανώς ένα ακόμη μεγαλύτερο «τέντωμα» της τραπεζικής φούσκας, η οποία θα καθυστερήσει μεν να εκραγεί, αλλά θα είναι κατά πολύ πιο επικίνδυνη. Επίσης ο «πνιγμός» της πραγματικής οικονομίας, αφού τα χρήματα που διαθέτει η ΕΚΤ δεν κατευθύνονται, ως όφειλαν, στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις, αλλά ανακυκλώνονται χρηματιστηριακά (οι τιμές των μετοχών, των εμπορευμάτων, των πρώτων υλών κλπ. αυξάνονται διαρκώς), από τους κυρίαρχους του παιχνιδιού: τις μεγάλες τράπεζες.

Τέλος, στην Ελλάδα φαίνεται να προτείνεται ένα «συναινετικό διαζύγιο» (έξοδος από την Ευρωζώνη έναντι «χρηματικής αποζημίωσης» – στα πλαίσια του άρθρου μας «Ελλάδα, Ενώπιοι ενωπίω»), έτσι ώστε να διευκολυνθεί η αυτοκτονία της. 

Με βάση τα παραπάνω, αλλά και με όσα συμβαίνουν σε αρκετές άλλες χώρες, η αντίστροφη μέτρηση για το ευρώ συνεχίζεται ακάθεκτη – με την ΕΚΤ, στην οποία «ξεφορτώνονται» μαζικά τα ομόλογα του Νότου, να αποτελεί αφενός μεν το τελευταίο προπύργιο της Ευρωζώνης, αφετέρου μία βόμβα μεγατόνων στα θεμέλια της (στην οποία η Γερμανία πατάει επάνω και με τα δύο πόδια της, αδυνατώντας να την αποφύγει).

Φυσικά τα προβλήματα δεν σταματούν στην Ευρωζώνη και στις Η.Π.Α. – αφού η Μ. Βρετανία βυθίζεται στην ύφεση (η κρίση θα κλιμακωθεί μετά τους Ολυμπιακούς αγώνες, όπως συνέβη και με την Ελλάδα), η Ιαπωνία παραπαίει, η ανάπτυξη στην Κίνα, στη Βραζιλία και στη Ν. Αφρική είναι υποτονική, η Ινδία κινδυνεύει σε μεγάλο βαθμό, ενώ η Ρωσία δεν έχει καταφέρει να «απεξαρτηθεί» από τη μονομερή ανάπτυξη της, βασισμένης στις εξαγωγές ενέργειας και πρώτων υλών, οικονομίας της. 

Κλείνοντας, ίσως οφείλουμε να αναφέρουμε την διατροφική κρίση, η οποία ευρίσκεται σε εξέλιξη – ειδικά επειδή η ξηρασία στις Η.Π.Α. και στην Ινδία θεωρείται η μεγαλύτερη των τελευταίων εκατό ετών, ενώ ένα πολύ μεγάλο μέρος της σοδειάς ορισμένων προϊόντων χρησιμοποιείται ανεύθυνα για την παραγωγή καυσίμων.

Παράλληλα φυσικά ανθεί η χρηματιστηριακή κερδοσκοπία στο καλαμπόκι, στα σιτηρά κλπ., αυξάνοντας ακόμη περισσότερο τις ήδη υψηλές τιμές τους – όπου, για παράδειγμα, η τιμή του καλαμποκιού αυξήθηκε κατά 50%, από τον Ιούνιο μέχρι σήμερα. Φυσικά το ότι εκατομμύρια άνθρωποι καταδικάζονται στην πείνα και στο θάνατο, αφήνει αδιάφορες τις αγορές. 

Τέλος, οι προετοιμασίες του πολέμου στο Ιράν, μέσω της Συρίας, συνεχίζονται, με τις κοινωνικές/θρησκευτικές αναταραχές στη Β. Αφρική να επιστρέφουν,  εντείνοντας την εισβολή των λαθρομεταναστών στην Ευρώπη – ένα από τα μεγαλύτερα ίσως προβλήματα της χώρας και της ηπείρου μας, στην οποία ο ρατσισμός αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο, ενώ επανακάμπτει ακόμη και ο αντισημιτισμός (Νορβηγία, Ολλανδία κλπ.).    

Το θέατρο του παραλόγου

Σύμφωνα με την WSJ, η Ελλάδα κατάφερε έναν ηράκλειο άθλο: δανείσθηκε με τρίμηνα έντοκα γραμμάτια 4,063 δις € και μπόρεσε να ξεφύγει από τη χρεοκοπία – με την οποία απειλούταν, εάν δεν κατάφερνε να εξοφλήσει το ομόλογο της ΕΚΤ, ύψους 3,1 δις €, το οποίο λήγει στις 20. Αυγούστου (!).   

Άθλος λοιπόν της κυβέρνησης η λήψη ενός νέου βραχυπρόθεσμου δανείου από τις χρεοκοπημένες ελληνικές τράπεζες (τις οποίες η ίδια χρεοκόπησε, πυροβολώντας τα πόδια της), με επιτόκιο 4,43% – χρήματα τα οποία είχε ήδη συμφωνηθεί να δανειστούν οι τράπεζες με τη σειρά τους από την ΤτΕ (άρθρο μας), μάλλον με μηδενικό επιτόκιο, στην οποία έχει δώσει ήδη την άδεια η ΕΚΤ – προφανώς, αφού διαφορετικά δεν θα πληρωνόταν στο 100% το ομόλογο, το οποίο είχε αγοράσει κάτω από το 70% (!). 

Συμπερασματικά λοιπόν τα «παιχνίδια» συνεχίζονται (κανένας δεν αναρωτιέται πως θα εξοφληθούν τα 4 δις € μετά από τρεις μόλις μήνες – στα μέσα Νοεμβρίου δηλαδή), οι αποκρατικοποιήσεις σε εξευτελιστικές τιμές προγραμματίζονται μεθοδικά, η πορεία προς τη χρεοκοπία και την πληθωριστική δραχμή βαίνει καλώς, ενώ η κυβέρνηση μας απολαμβάνει τις θερινές διακοπές της, στην εξαθλιωμένη από την ύφεση, την ανεργία, τους φόρους, τα χαράτσια και τους λαθρομετανάστες ελληνική ύπαιθρο – με τις αμοιβές της πληρωμένες από έναν πειθήνιο λαό, του οποίου τον πολιτισμό εξυμνεί ο πρωθυπουργός, επιτρέποντας του να απολαύσει ήρεμα το τελευταίο του γεύμα, τα μπάνια δηλαδή, πριν από την κόλαση του Σεπτέμβρη.   

Όσον αφορά την Ισπανία, το άλλο θέατρο του παραλόγου, ο μικτός δανεισμός των τραπεζών της από την ΕΚΤ αναρριχήθηκε στα 402,19 δις € τον Ιούλιο, από 365 δις € τον Ιούνιο – μεταξύ άλλων λόγω του ξεφορτώματος των ομολόγων του δημοσίου της, από τους ξένους επενδυτές. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 33% σχεδόν του συνολικού μικτού δανεισμού των τραπεζών της Ευρωζώνης, ο οποίος τον τελευταίο μήνα διαμορφώθηκε στα 1,237 τρις €.

 

Βασίλης Βιλιάρδος, Αθήνα, 14. Αυγούστου 2012, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Β. Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος και συγγραφέας. Έχουν εκδοθεί τρία βιβλία της σειράς «Η κρίση των κρίσεων», τα έσοδα των οποίων ενισχύουν την ιστοσελίδα www.casss.gr. Παραγγελίες στο e-mail: kb@kbanalysis.com ή τηλεφωνικά στο 210 – 66 27 711 (φαξ 210 – 66 20 397)

 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2673.aspx#.UDErtKC9Hgn