Εκτός ευρώ και εντός ΕΕ; Και ποιος θα κρεμάσει την κουδούνα στου γάτου την ουρά?
Του Παναγιώτη Μαυροειδή (με τη συμβολή του Αισώπου)
Η κρίση χρέους, μορφή εκδήλωσης της κρίσης της ευρωζώνης και της καπιταλιστικής κρίσης, αλλά και όπλο για τον κοινωνικό κανιβαλισμό της κοινωνικής πλειοψηφίας, φέρνει στην επιφάνεια και οξύνει τα στρατηγικά αδιέξοδα της κοινοβουλευτικής αριστεράς. Θα πούμε ‘’χαίρε κρίση!’’ στο τέλος αυτής της περιπέτειας; Μένει να το δούμε…
Το ΚΚΕ μπροστά στην ‘’πρόκληση του 1992’’: αποδοχή του δρόμου για την ΕΕ
Το Μάρτη του 1988 το ΚΚΕ ενόψει της Ενιαίας Αγοράς και της «πρόκλησης του 1992» όπως ονομάστηκε η διαδικασία που οδήγησε στη Συνθήκη του Μάαστριχτ και τη μετεξέλιξη της ΕΟΚ σε ΕΕ, διαπίστωνε πως «η αληθινή πρόκληση, συνεπώς, που δημιουργεί το 1992 είναι να μετατρέψουμε την πορεία προς αυτό σε μια πορεία μάχης για την υπεράσπιση και τη διεύρυνση των δικαιωμάτων των εργαζομένων και την υπεράσπιση των συμφερόντων της χώρας μας. Να συνδέσουμε οργανικά τη μάχη για το 1992 με τον αγώνα για την αλλαγή και το σοσιαλισμό». Το αίτημα της αποδέσμευσης και της εξόδου από την ΕΟΚ απουσίαζε. Βλ. «Οι Θέσεις του ΚΚΕ για την ενιαία εσωτερική αγορά και το 1992» στο Από το 12ο στο 13ο συνέδριο του ΚΚΕ. Ντοκουμέντα, Αθήνα 1990, έκδοση της ΚΕ του ΚΚΕ, σ.68.
ΣΥΝ: Ναι στην συνθήκη του Μάαστριχτ-Ναι στην ΕΕ
Η διάσπαση του ΣΥΝ και του ΚΚΕ λίγα χρόνια αργότερα αλλάζει τα πράγματα. Το ΚΚΕ καταψηφίζει την Συνθήκη του Μάαστριχτ για την δημιουργία της ΕΕ. Ο εναπομείνας Συνασπισμός, αποτελούμενος πλέον από την ΕΑΡ και τους αποχωρήσαντες από ΚΚΕ (Φαράκος, Δραγασάκης και άλλους), δεν ψήφισε απλά τη συνθήκη, αλλά έπαιξε και σημαντικό πολιτικό και ιδεολογικό ρόλο για την κάμψη των αντιστάσεων μέσα στην αριστερά και το λαό. Ας δούμε λίγο τα λεγόμενα του τότε, όπως αυτά διατυπώθηκαν στην σχετική Απόφαση της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του Συνασπισμού της Αριστεράς και της Προόδου για το ΜΑΑΣΤΡΙΧΤ:
‘’Η συνθήκη του Μάαστριχτ θεσμοθετεί την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθιερώνει την ευρωπαϊκή ιθαγένεια, ενισχύει τις αρμοδιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, διευρύνει την Ευρωπαϊκή Κοινότητα με την Οικονομική και Νομισματική Ένωση, προβλέπει κοινή εξωτερική πολιτική και πολιτική για την ασφάλεια.
Η συνθήκη απέτρεψε την αποδιοργάνωση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας και έδωσε ισχυρή ώθηση στην ευρωπαϊκή ενοποίηση. Είναι βέβαια ένας συμβιβασμός ανάμεσα σ’ αυτούς που θέλουν την Ευρώπη μια απλή ελεύθερη αγορά για την διακίνηση προϊόντων και κεφαλαίων και τις δυνάμεις που προωθούν μια Ευρωπαϊκή Ένωση με ομοσπονδιακή μορφή με ανάπτυξη της δημοκρατίας και ενίσχυση της κοινωνικής και περιβαλλοντικής προστασίας. Γι’ αυτό η Συνθήκη θα αντιμετωπίζει διαρκώς τις προσπάθειες των πρώτων που θέλουν να εμποδίσουν την εφαρμογή της, που θέλουν την ακύρωση της και τις επιδιώξεις των δεύτερων που προωθούν την υπέρβασή της. Οι κοινωνικοί, οι πολιτικοί, οι γενικότεροι αγώνες των λαών στην Ευρώπη γενικά και στο κάθε κράτος μέλος θα αναπτυχθούν τη δεκαετία που διανύουμε γύρω από την πολιτική μορφή τη θεσμική συγκρότηση και το κοινωνικό περιεχόμενο που θα πάρει η Ευρωπαϊκή Ένωση.’’
Δεν ήταν απλά μια γνώμη, αλλά και ..επιτακτική ανάγκη, ακόμη και για ..εθνικούς λόγους (κατά το ΣΥΝ), να βρεθεί η Ελλάδα εξ αρχής εντός ΕΕ: ‘’Η Ελλάδα πρέπει να θέσει ως στόχο να ευρεθεί μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση από τη δημιουργία της. Λόγοι οικονομικοί και κοινωνικοί, εθνικοί και γεωπολιτικοί επιβάλλουν να μην περιθωριοποιηθούμε, να μην βρεθούμε στο “δεύτερο ή τρίτο κύμα” διεύρυνσης της Ένωσης, οπότε θα βρεθούμε να “ανταγωνιζόμαστε” με άλλες χώρες, περιλαμβανομένων των Βαλκανικών. Αντίθετα, στην Ένωση μπορούμε να παίξουμε σημαντικό σταθεροποιητικό και ειρηνευτικό ρόλο στα Βαλκάνια για το καλό όλων. Γι’ αυτούς τους λόγους ο ΣΥΝ θα ψηφίσει την κύρωση της συμφωνίας του Μάαστριχτ.’’
Ο ΣΥΝ θεωρούσε πως η συνθήκη του Μάαστριχτ είχε στοιχεία … συμβιβασμού, αλλά δεν την ανέχτηκε απλά, δεν την ψήφισε με κρύα καρδιά: Αντίθετα, την έθεσε ως ορόσημο στη δράση του. ‘’Ο ΣΥΝ θα ψηφίσει την κύρωση της συμφωνίας και θα επιδιώξει να την μετατρέψει σε αφετηρία για τον αναγκαίο εκσυγχρονισμό της ελληνικής κοινωνίας’’. Και μετά μιλάμε μόνο για το Σημίτη…
Η μεγάλη κρίση του 2009-2011: κάποτε έρχεται η ώρα του λογαριασμού
Η ΕΕ, με μοχλό το ζήτημα του χρέους και δουλικό (αλλά και επωφελούμενο) συνεργάτη την αστική τάξη της Ελλάδας και την κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, βάζει μπροστά την μηχανή των μνημονίων. Ποιο θα είναι το τέλος αυτής της πορείας, αν δεν ανατραπεί; Τα χειρότερα είναι μπροστά μας και όχι πίσω μας. Η αυριανή Ελλάδα, θα είναι ΜΕΣΑ στην ΕΕ, θα έχει ΕΥΡΩ, αλλά θα έχει κοινωνικά καταβυθισμένο το λαό της και υποθηκευμένη την προοπτικής μιας ανάπτυξης ικανής να τον θρέψει με όρους αξιοπρέπειας:
– εξανδραποδισμός των λαϊκών εισοδημάτων με μισθούς 300-700 ευρώ
– διάλυση των δημόσιων κοινωνικών πολιτικών
– ξεπούλημα της λαϊκής περιουσίας, με ιδιωτικοποίηση και υποθήκευση των δημόσιων επιχειρήσεων
– ανεργία 30-40%
– περιστολή των δημοκρατικών δικαιωμάτων
– νέο κύμα ξενιτιάς, ιδιαίτερα για την νεολαία
– Ξεχειλίζει η αγανάχτηση, περισσεύει η πολιτική αμηχανία
Παρά την έλλειψη πολιτικής προετοιμασίας από την αριστερά και το εργατικό κίνημα, την ύπνωση που προκάλεσαν για χρόνια όχι μόνο οι αστικοί μύθοι για την ΕΕ-παράδεισο, αλλά και οι μεγάλες αυταπάτες της κοινοβουλευτικής αριστεράς για την ΕΕ-πεδίο ταξικής πάλης, ο κόσμος βγαίνει στο δρόμο. Καταριέται, μάχεται, συγκρούεται. Αλλά έχει και αναπάντητα πολιτικά ερωτήματα. Πολλές φορές λυγίζει κάτω από το βάρος τους. Δεν πρέπει να αποφευχθεί η χρεωκοπία με κάθε θυσία; Η έξοδος από το ευρώ, δεν θα σημάνει χτύπημα των καταθέσεων και ακρίβεια; Δεν θα είναι οπισθοδρόμηση αν βρεθούμε εκτός ΕΕ;
Η ώρα της δικαίωσης ή της μεγάλης αναξιοπιστίας για την αριστερά;
Τα πολιτικά ερωτήματα, θέλουν πολιτικές απαντήσεις. Η αριστερά όμως εξακολουθεί να τραυλίζει. Δικαιώνοντας την επιχειρηματολογία του αντιπάλου, όπως έγινε με την γνωστή δήλωση της Παπαρήγα ότι ‘’η έξοδος από το ευρώ θα είναι καταστροφή’’. Ενισχύοντας την πολιτική ταλάντευση του κόσμου, όταν ο Τσίπρας δηλώνει πως “η ΕΕ είναι το όπλο μας ενάντια στο ΔΝΤ’’. Σκορπίζοντας την σύγχυση με μια πληθώρα θολών αναλύσεων και πολιτικών προτάσεων, που αποσυνδέουν το ρόλο του ευρώ από την ΕΕ. Με τον ίδιο τρόπο που πολλές φορές αποσυνδέεται το ζήτημα του χρέους από την καπιταλιστική κρίση. Ή και η ίδια η πάλη για τη διαγραφή του χρέους με τον λογιστικό έλεγχο του.
Αντικαπιταλιστική αποδέσμευση από την ΕΕ τώρα!
Κατά την γνώμη μας, ιδιαίτερη και πολύ σοβαρή όψη αυτής της ατολμίας της αριστεράς να θέσει αποφασιστικά το ζήτημα της ΕΕ, με όρους καθολικής υπεράσπισης της κοινωνικής πλειοψηφίας στην Ελλάδα και αντικαπιταλιστικής προοπτικής, είναι ο ΦΟΒΟΣ και ο ΔΙΣΤΑΓΜΟΣ να τεθεί σε πρώτη γραμμή το ζήτημα της ΑΝΤΙΚΑΠΙΤΑΛΙΣΤΙΚΗΣ ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗΣ από την ΕΕ. Η έξοδος από την ΕΕ, είναι όρος για την επιβίωση του λαού, της εργαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας και την ανατροπή της κοινωνικής καταστροφής που βρίσκεται σε εξέλιξη. Δεν μπορεί να σταθεί ουδέτερα ως ‘’σωτηρία της χώρας’’. Η αστική τάξη είναι απόλυτα συνδεδεμένη με την ΕΕ, την έχει ανάγκη, δικαιολογία και στήριγμα. Θα παλέψει με λύσσα μια προοπτική εξόδου. Η αποδέσμευση συνδέεται και θέτει επί τάπητος το ζήτημα μιας συνολικά διαφορετικής επιλογής και κριτηρίων οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης έξω από τα κριτήρια του καπιταλισμού και της αγοράς.
Περισσότερο από ποτέ σήμερα, δημοκρατία και ελευθερία σημαίνει δικαίωμα του λαού στην ΑΝΑΤΡΟΠΉ μιας καταστροφικής πορείας, επιβολή της λαϊκής θέλησης με εξέγερση και επανάσταση ενάντια στο σκοτάδι και την εκμετάλλευση. Βία, ανελευθερία και σκοταδισμός είναι η επιβολή της εξουσίας της εθνικής και υπερεθνικής ολιγαρχίας και των πολιτικών υπηρετών της σε ΕΕ και κυβερνήσεις. Περισσότερο από ποτέ σήμερα, εθνική ανεξαρτησία και λαϊκή κυριαρχία, σημαίνει ΕΠΙΒΟΛΗ ΤΗΣ ΛΑΙΚΗΣ ΘΕΛΗΣΗΣ για μια άλλη πορεία, ενάντια στην μπότα της ΕΕ, του ΔΝΤ. Ενάντια στην ελληνική αστική τάξη που μας αλυσοδένει. Ενάντια στον αστικό πολιτικό κόσμο (ΠΑΣΟΚ, ΝΔ, ΛΑΟΣ κ.λ.π.), που υπηρετεί αυτή τη πορεία.
Η έξοδος από την ΕΕ, είναι προϋπόθεση για μια άλλη πορεία κοινωνικής απελευθέρωσης σε αντικαπιταλιστική κατεύθυνση. Με την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη στην υπηρεσία των λαϊκών αναγκών. Είναι συμβολή σε μια νέα διεθνοποίηση, σε μια συνεργασία ανάμεσα στις χώρες και τους λαούς της περιοχής σε ισότιμη βάση. Η αποδέσμευση από την ΕΕ, είναι δρόμος για την επαναστατική ανατροπή και τη λαϊκή εξουσία και όχι μηχανιστικό αποτέλεσμα της όπως …διαφεύγει το ΚΚΕ. Η συγκρότηση της Πρωτοβουλίας ενάντια στο ευρώ και την ΕΕ, αποτελεί ένα σοβαρό βήμα που μπορεί να συμβάλλει στην παραπάνω πολιτική κατεύθυνση.
Εντός ΕΕ και εκτός ευρώ;
Οι θετικές διεργασίες σε μια αντι-ΕΕ κατεύθυνση και σε υπέρβαση παλιότερων λαθεμένων τοποθετήσεων στον ευρύτερο χώρο του ΣΥΡΙΖΑ, έχουν ως αποτέλεσμα και μια τοποθέτηση για έξοδο από το ευρώ, αλλά με παραμονή στην ΕΕ. Ασφαλώς πρέπει να κάνουμε ένα διαχωρισμό. Υπάρχουν δυνάμεις, που είναι υπέρ της εξόδου από την ΕΕ και βάζουν το ζήτημα αυτό από μια σκοπιά τακτικής. Ως στοιχείο απαγκίστρωσης δυνάμεων από τη λογική του ευρωπαϊσμού. Είναι μια λογική προβληματική. Δεν αποτελεί αποτελεσματική τακτική, αλλά δογματικό και ατελέσφορο τακτικισμό, που εξορίζει την συζήτηση για την ουσία του ζητήματος, αποθεώνοντας τον μέσο όρο και τον ελάχιστο κοινό παρονομαστή. Υπάρχουν και δυνάμεις που υπερασπίζουν αυτή τη θέση στην ουσία της. Ονειρεύονται μια Ελλάδα με δικό της νόμισμα ως όπλο, αλλά μέσα στην ΕΕ, φέρνοντας σαν παραδείγματα την Σουηδία ή την Αγγλία. Είναι μια τοποθέτηση, εξαιρετικά λαθεμένη.
Δεν θέτει το ουσιαστικό ζήτημα του ρόλου της ΕΕ και του λεγόμενου ‘’ευρωπαϊκού δρόμου’’. Εντοπίζει τα προβλήματα αυτής της επιλογής του κεφαλαίου στο νόμισμα, στο εργαλείο. Διατηρεί τη βασική οπτική της ‘’ευρωπαϊκής αριστεράς’’ για παραμονή στην ΕΕ. Έχουμε και τη πίτα ολάκερη και το σκύλο χορτάτο… ΕΕ σημαίνει συνθήκη του Μάαστριχτ. Σημαίνει ελευθερία κίνησης εμπορευμάτων και κεφαλαίου. Ποια λοιπόν θα είναι η ανεξάρτητη νομισματική πολιτική και ο έλεγχος κεφαλαίων που υποτίθεται θα κάνεις με το ξεχωριστό (αδύνατο) νόμισμα;
ΕΕ σημαίνει ένα σύνολο οδηγιών, κατευθύνσεων, αντι- κοινωνικών πολιτικών σε όλους τους τομείς. Στην ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων, στην ιδιωτικοποίηση της παιδείας, στην ‘’απελευθέρωση’’ των αγορών (δηλαδή την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων επιχειρήσεων). Αυτά που πάνε; Η τοποθέτηση αυτή, αντιλαμβάνεται τη σημερινή κρίση ως κρίση ρύθμισης του χρέους, ως τεχνικό ζήτημα που θα επιλυθεί με τεχνικούς νομισματικούς όρους. Δεν συγκροτείται με όρους ταξικούς και συμφερόντων της εργαζόμενης κοινωνικής πλειοψηφίας. Αδυνατεί να δει την κρίση της ίδιας της ΕΕ, ως μορφής της καπιταλιστικής διεθνοποίησης στο πλαίσιο του καπιταλιστικού και ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού.
Ποιος θα κρεμάσει την κουδούνα στου γάτου την ουρά?
Αντι επιλόγου, προτιμούμε να παραθέσουμε ένα γνωστό Αισώπειο μύθο μελοποιημένο εξαιρετικά από τους αδερφούς Κατσιμίχα.
Σ’ ένα υπόγειο στην πλατεία Αβησσυνίας
συγκεντρωθήκαν τα ποντίκια μια φορά
για να σκεφτούν πώς θα γλυτώσουν μια για πάντα
από του γάτου τον αιώνιο βραχνά.
Το συζητάγανε ημέρες και ημέρες
μα τελικά δεν καταλήξανε πουθενά
και είχαν όλοι πια συνειδητοποιήσει
ότι κομπλάρισε η συνέλευση γερά.
Τότε πετάγετ’ ένας νεαρός και λέει:
«βρήκα τη λύση του προβλήματος, παιδιά,
θα πλησιάσουμε την ώρα που κοιμάται
και θα του δέσουμε κουδούνα στην ουρά».
Κι όλοι φωνάξαν: «μπράβο, αυτό είναι, συμφωνούμε»
και πέρασε η πρότασή του παμψηφεί
μα ένας γέρος ποντικός τους λέει: «δικαίωμα»
και θέτει την εξής ερώτηση:
«Άμα μου λύσετε αυτή την απορία,
τότε δε θα ‘χω αντίρρηση καμιά.
Ποιος από σας τολμάει το γάτο να ζυγώσει
να του κρεμάσει την κουδούνα στην ουρά;»
Και από τότε έχουν περάσει χίλια χρόνια
και ακόμα ο γάτος τα ποντίκια κυνηγά
που πα να πει ότι δε βρέθηκε κανένας
να του κρεμάσει την κουδούνα στην ουρά.
Όλες οι λύσεις είναι φίνες και ωραίες
τότε και μόνο όταν είναι εφικτές.
Μα σαν δεν έχεις κότσια να τις εφαρμόσεις
άσε καλύτερα καθόλου μην τις λες.
Η διάθεσή μας ίσως είναι πράγματι λίγο μελαγχολική και η γεύση μας γλυκόπικρη, με όλο αυτό τον ορυμαγδό των προβληματικών και μισών τοποθετήσεων της αριστεράς για την ΕΕ. Γιατί εκτός από τα παραπάνω, όλοι ξεχνούν να αναφερθούν ή υποτιμούν απίστευτα να συνεισφέρουν στο ερώτημα: ΠΟΙΟΣ ΘΑ ΤΑ ΚΑΝΕΙ ΟΛΑ ΑΥΤΑ; Με πιο κοινωνικό και πολιτικό υποκείμενο;
Με το σημερινό εργατικό κίνημα μήπως; Πως θα συγκροτηθεί ένα άλλο εργατικό και ευρύτερο κοινωνικό εργατικό κίνημα με πολιτικό ρόλο και στόχευση, που θα έχει την ικανότητα ΝΑ ΕΠΙΒΑΛΛΕΙ, με σκληρό αγώνα, μια άλλη πορεία; Για να μη πούμε με αίμα και επανάσταση… Συμβάλλει η αριστερά σε αυτό και πώς; Γιατί δεν γίνεται συζήτηση για αυτό;
Με ποια αριστερά; Είναι επαρκής η σημερινή αριστερά; Δεν πρέπει να μπει το ζήτημα της αναγέννησης, της συγκρότησης μιας αριστεράς με ταξικό και κοινωνικό καθορισμό και αναφορά; Με ανατρεπτικά στοιχεία στη δράση της που θα ζει και θα αναπνέει μέσα στην ταξική πάλη; Με στρατηγικά στοιχεία στη φυσιογνωμία της, ικανή να σηκώσει στους ώμους της τα καθήκοντα μιας επαναστατικής εργατικής απάντησης στον καπιταλισμό και την κρίση του;
Υπόρητα, υφέρπει η άποψη πως η επιβολή της εναλλακτικής λύσης της αριστεράς θα είναι μια αριστερή κυβέρνηση. Και ατμομηχανή για τη μεγάλη αυτή στιγμή θα είναι η σημερινή αριστερά, μέσω της ανασύνθεσης και της ενότητας των κομματιών της. Σπουδαίο το ερώτημα για τη δυνατότητα και τα όρια μιας τέτοιας κυβέρνησης και πολλές και διαφορετικές απαντήσεις υπάρχουν για αυτό. Υπαρκτό και γόνιμο το ερώτημα του ρόλου της σημερινής αριστεράς, παρά τις μεγάλες αδυναμίες της. Αν μείνουμε όμως σε αυτά και αν προτάξουμε αυτά τώρα, έχουμε ξεχάσει το γάτο να χορεύει…
ΠΗΓΗ: 03/10/2011, http://aristeroblog.wordpress.com/2011/10/03/…603