Που το πάει ο Ερντογάν;
Του Ανδρέα Παράσχου*
Το φυσικό αέριο μπήκε μόνιμα στη ζωή ημών των Κυπρίων, παρ’ όλο που δεν έχει μπει ακόμα στα σπίτια μας. Όπως γράφαμε και τον περασμένο Φεβρουάριο, οι εμπειρογνώμονες συμφωνούν ότι μέχρι το 2020-2025 η Ευρώπη θα χρειάζεται επιπλέον 200 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, καθώς το πιθανότερο είναι ότι οι οικονομίες των χωρών της θα αυξήσουν κατακόρυφα τη χρήση του, δεδομένου ότι άνθρακας, πετρέλαιο και πυρηνική ενέργεια είναι λιγότερο φιλικά προς το περιβάλλον.
Ταυτόχρονα, η Ευρώπη, που σήμερα, σε ό,τι αφορά το φυσικό αέριο, είναι εκ των πραγμάτων εξαρτημένη από τη Ρωσία, προσβλέπει σε άλλες πηγές αγοράς του, όπως ενδεχομένως να αποδειχθούν η Κύπρος και το Ισραήλ. Λόγω ακριβώς της συγκεκριμένης εξάρτησής της, η Γηραιά Ήπειρος, που ένιωσε να παγώνει το 2009, όταν Ρωσία και Ουκρανία ήρθαν σε ρήξη για τις τιμές και οι αγωγοί έκλεισαν, επιχείρησε να προωθήσει τη δημιουργ
ία του αγωγού Nabucco, ώστε να συνδέσει τις ευρωπαϊκές αγορές με μερικές από τις πλουσιότερες σε φυσικό αέριο περιοχές στον κόσμο – την περιοχή της Κασπίας, της Μέσης Ανατολής και της ανατολικής Μεσογείου. Στα χαρτιά, επρόκειτο για έναν αγωγό 3.200 χιλιομέτρων, που σχεδιάζετο να μεταφέρει ετησίως στην Ευρώπη 31 δισ. κυβικά μέτρα αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσω Τουρκίας, Βουλγαρίας, Ρουμανίας, Ουγγαρίας και Αυστρίας στον κόμβο του φυσικού αερίου Baumgarten, κοντά στη Βιέννη. Ένα μεγαλόπνοο έργο, που στηρίζετο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ένας αγωγός που, σε ό,τι αφορά την Κύπρο, ενίσχυε, μεταξύ άλλων, τον ρόλο της Τουρκίας στην περιοχή ως του μεγαλύτερου διακομιστή, καθώς μέσω του τουρκικού εδάφους θα περνούσαν 2.581 χλμ. του αγωγού.
Η κατασκευή του Nabucco σχεδιάστηκε να ξεκινήσει τέλη του 2012 και ο αγωγός να λειτουργήσει τέλη του 2015, ενώ η Ε.Ε. θα έπρεπε μέχρι το τέλος του 2011 να εγκρίνει επίσημα το έργο, που οι αρχικές εκτιμήσεις το έφεραν να έχει κόστος 7,9 δισ. ευρώ. Ωστόσο, πρόσφατο δημοσίευμα της εφημερίδας «The Guardian», στις αρχές του 2011, αναφέρετο σε εκτίμηση της εταιρείας ΒΡ, ότι το κόστος σε τότε τιμές ξεπερνούσε τα 14 δισ. ευρώ. Σήμερα, λόγω της εκτίναξης των τιμών των βασικών υλικών, όπως είναι π.χ. ο χάλυβας, και της οικονομικής κρίσης, εκτιμάται ότι το κόστος του Nabucco διπλασιάστηκε, γεγονός που καθιστά την κατασκευή του ουτοπική, προς μεγάλη απογοήτευση της Άγκυρας.
Αυτό όμως δεν είναι το μόνο πρόβλημα του Nabucco, αφού μόνο το ένα τρίτο της δυνατότητας του αγωγού θα μπορούσε να καλύψει η προμήθεια από το έργο Shah Deniz II της ΒΡ στο Αζερμπαϊτζάν, που αναμένεται να τεθεί σε λειτουργία το 2017. Με δεδομένη την ανάγκη της Nabucco Gas Pipeline International για εξεύρεση κι άλλων πηγών προμήθειας, τα αποθέματα Κύπρου και Ισραήλ ήταν μια σημαντική πρόκληση για την εταιρεία και μια μεγάλη ελπίδα για την Τουρκία ότι τελικά το μεγαλύτερο έργο στην ιστορία της χώρας θα υλοποιείτο. Τότε, μάλιστα, Τουρκία και Ισραήλ βρίσκονταν σε έναν παρατεταμένο μήνα του μέλιτος και όλα έμοιαζαν ιδανικά για τον Ταγίπ Ερντογάν, που οραματιζόταν να γίνει ο ηγέτης της Μέσης Ανατολής, φέρνοντας «στο τραπέζι της ειρήνης» το Τελ Αβίβ και τη Δαμασκό, και ταυτόχρονα ο κλειδοκράτορας του φυσικού αερίου που θα απελευθέρωνε την Ευρώπη από τον παγωμένο ενεργειακό εναγκαλισμό της Ρωσίας. Τον περασμένο Μάη, όμως, ο Τούρκος πρωθυπουργός, χωρίς να είναι παρών στο κατάστρωμα του «Μαβί Μαρμαρά», πλήρωσε τη μαγκιά του να στείλει τον στολίσκο στη Γάζα παρά τις προειδοποιήσεις του Ισραήλ, βλέποντας, από τότε, τα οράματά του να καταρρέουν το ένα μετά το άλλο.
Είναι γι’ αυτόν κυρίως τον λόγο που, μετά την απώλεια του Nabucco και την αναπάντεχη για την Άγκυρα συνεργασία του Ισραήλ με την Κύπρο και την Ελλάδα, υπό την ομπρέλα αμερικανικών συμφερόντων εταιρείας γεωτρήσεων και εξόρυξης, ο Ερντογάν ανέβασε και τόνους και θερμόμετρο στην περιοχή μας. Στέλνει πλοία, εξακοντίζει απειλές και αναζητεί συμμάχους. Ο βασικός στόχος του Τούρκου πρωθυπουργού δεν είναι να προκαλέσει σύρραξη, ούτε και να ξεκινήσει να τρυπά βυθούς στη Μεσόγειο. Ο στόχος του είναι, ως εκ του εκτοπίσματος της Τουρκίας, να πάρει το μερίδιο που θεωρεί ότι του αναλογεί από το μοίρασμα των υδρογονανθράκων στην περιοχή μας. Και πιστεύει ότι οι ΗΠΑ και οι Ευρωπαίοι θα βρουν τρόπο για να τον ικανοποιήσουν αποζημιώνοντάς τον για την απώλεια του Nabucco που ήταν δική τους επινόηση.
ΠΗΓΗ: www.kathimerini.com.cy, Σύνδεσμος: http://www.kathimerini.com.cy/index.php?pageaction=kat&modid=1&artid=59187. Το είδα: 26 Σεπτεμβρίου 2011, http://www.inprecor.gr/index.php/archives/113661
