ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΕΙΣ ΣΧΟΛΕΙΩΝ
Στοίχημα και ευκαιρία για το Συνδικαλιστικό Κίνημα
Του Βασίλη Δημόπουλου*
Είναι γνωστό ότι το θέμα που κυριαρχεί για τρεις και πλέον μήνες στην εκπαιδευτική επικαιρότητα είναι οι συγχωνεύσεις και καταργήσεις σχολικών μονάδων. Το Υπουργείο έχει ήδη ανακοινώσει ότι από την επόμενη σχολική χρονιά θα υπάρχουν 1056 σχολεία λιγότερα σε Α/βάθμια και Β/βάθμια Εκπ/ση. Αλλά ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.
Το Υπουργείο στο πλαίσιο της πολιτικής του μνημονίου των περικοπών και των δομικών αλλαγών που προωθεί στην Εκπ/ση ξεκίνησε από το Νοέμβριο το σχέδιο αλλαγής του σχολικού χάρτη, όπου βασικές τακτικές του κινήσεις ήταν:
– Πριν τον «Καλλικράτη» οποιαδήποτε κατάργηση ή ίδρυση σχολικής μονάδας έπρεπε να προταθεί από τη Νομαρχιακή Επιτροπή Παιδείας (ΝΕΠ), που ήταν συλλογικό όργανο με συμμετοχή όλων των εμπλεκομένων φορέων. Εκμεταλλευόμενο το Υπουργείο το θεσμικό κενό που υπήρχε, έδωσε εντολή «εν κρυπτώ» σε μονοπρόσωπα όργανα της Διοίκησης να υποβάλλουν προτάσεις.
– Όταν το θέμα διέρρευσε από δημοσιεύματα και άλλους κύκλους της Διοίκησης ΟΛΜΕ και ΔΟΕ κήρυξαν τρίωρη στάση και διαμαρτυρία πανελλαδικά στις Περιφέρειες Εκπ/σης. Η ηγεσία του Υπουργείου κάλεσε την ίδια μέρα και ώρα στο Υπουργείο τους Περιφερειακούς Δ/ντές για οδηγίες και με Δελτίο Τύπου παραδέχεται μεν ότι θα γίνου συγχωνεύσεις, αλλά προβάλλει «παιδαγωγικούς» λόγους.
– Δεν κάνει κανένα διάλογο με τις Εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες, τους συλλόγους γονέων και τις τοπικές κοινωνίες. Η «διαβούλευση» μέσω του διαδικτύου που ανακοίνωσε, διήρκεσε μόνο τρεις μέρες (αλλά δεν ελήφθησαν οι οποίες παρατηρήσεις υπόψη).
– Για να παραπλανήσει τη κοινή γνώμη και να αποκρύψει τους πραγματικούς λόγους των ενεργειών τους σε όλες τις δημόσιες εμφανίσεις τους οι ιθύνοντες του Υπουργείου επικαλούνταν ακραία παραδείγματα σχολείων με λιγοστούς μαθητές.
– Στέλνει ειδική επιστολή και κατόπιν καλεί όλους τους Δημάρχους της χώρας σε ένα αμφιθέατρο, τους ανακοινώνει τις αποφάσεις του και αυτό το «βαπτίζει» διάλογο του Υπουργείου με την Τοπική Αυτοδιοίκηση!
Όλα όμως τα κόλπα του Υπ. και οι ισχυρισμοί του για δήθεν αποφάσεις για το καλό των μαθητών με παιδαγωγικά κριτήρια καταρρέουν όταν το Υπ. Ανακοινώνει ποια σχολεία καταργούνται ή συγχωνεύονται. Εκπαιδευτικοί, γονείς, μαθητές και τοπικοί εκπρόσωποι αντιλαμβάνονται καθαρά τους στόχους αυτής της πολιτικής και το έντονο αντιλαϊκό και αντιεκπαιδευτικό χαρακτήρα της.
Αντιλαμβάνονται πολύ καλά ότι το Υπ. στοχεύει στο κλείσιμο των σχολείων του χωριού και της γειτονιάς και στη δημιουργία σχολείων – μαμούθ με απώτερους στόχους:
– Να μειώσει τις δαπάνες λειτουργίας των σχολείων.
– Να αυξήσει τους μαθητές ανά τμήμα και έτσι να μειώσει απαιτούμενο εκπ/κό προσωπικό.
– Να βάλει σε εφαρμογή τις αλλαγές που προωθεί στο Λύκειο με τις πολλές κατευθύνσεις και τα επιλεγόμενα μαθήματα, πράγμα που απαιτεί για να υλοποιηθεί μεγάλα σχολεία.
– Να αποδεσμευτεί μελλοντικά από την υποχρέωση χρηματοδότησης του Δημόσιου σχολείου και να το μεταθέσει στους γονείς και τους χορηγούς. Και προκειμένου οι χορηγοί να ενδιαφερθούν θα πρέπει να έχουν εξασφαλίσει μεγάλη «πελατεία» , άρα πολυπληθή σχολεία.
– Να κατηγοριοποιήσει τα σχολεία σε σχολεία «πάρκινγκ» των υποβαθμισμένων συνοικιών και σε σχολεία πρότυπα των «βορείων» προαστίων…
– Και τέλος να συνεχίσει τις συγχωνεύσεις και τα επόμενα χρόνια.
Γι’ αυτό και η αντίδραση υπήρξε άμεση και δυναμική με καταλήψεις σχολείων, πορείες, συγκεντρώσεις, μέχρι και παρεμβάσεις στις μαθητικές παρελάσεις (με κορυφαία στο Νιοχώρι Ηλείας).
Στην αποκάλυψη των πραγματικών προθέσεων αυτής της πολιτικής συνέβαλλαν αρκετές ΕΛΜΕ, σύλλογοι δασκάλων, συνάδελφοι αγωνιστές από τους συλλόγους διδασκόντων και αρκετοί εκπρόσωποι γονέων. Σε αυτή την κατεύθυνση κινήθηκε και το Δ. Σ. της Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας. Εξέδωσε έγκαιρα ενημερωτική επιστολή προς όλους τους γονείς, μίλησε σε αρκετές συνελεύσεις γονέων και ΜΜΕ, έκανε παραστάσεις στους δημάρχους της περιοχής και προώθησε προς συζήτηση το θέμα στο Δημοτικό Συμβούλιο Πάτρας απ’ όπου απέσπασε δύο φορές θετικά ψηφίσματα.
Βέβαια δεν έλλειψαν και οι «πρόθυμοι» συνδικαλιστές ή οι «πρόθυμοι» τοπικοί παράγοντες που συμπορεύτηκαν με το Υπουργείο, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την ηγεσία της Ομοσπονδίας Γονέων στην Πάτρα και το Δήμαρχο Αμαλιάδας.
Η ένταση και η διάρκεια της αντίδρασης έφεραν σε δύσκολη θέση την πολιτική ηγεσία του Υπουργείου που δεν πρέπει να την περίμενε. Αρχικά χρησιμοποίησε απειλές για παράταση μαθημάτων και συκοφαντίες σε βάρος συναδέλφων αγωνιστών. Τελικά αναγκάστηκε σε μερική αναδίπλωση και ανακοίνωσε ότι θα επανεξετάσει περιπτώσεις συγχωνεύσεων.
Τώρα που γράφονται αυτά, εν αναμονή της απεργιακής κινητοποίησης στις 30/3/11 δεν είναι γνωστή η τελική απόφαση του Υπ. πανελλαδικά και τοπικά για να γίνει αποτίμηση. Εξάλλου, όπως γράψαμε και πιο πάνω, το θέμα θα έχει συνέχεια και τα επόμενα χρόνια και τα συνολικά συμπεράσματα θα βγουν σε βάθος χρόνου. Αλλά έως τώρα ένα πράγμα είναι βέβαιο: ότι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια γονείς, μαθητές και εκπαιδευτικοί βρέθηκαν μαζί στην ίδια πλευρά της μάχης.
Για πρώτη φορά οι γονείς δεν έβλεπαν στις ενέργειες των εκπαιδευτικών συντεχνιακές λογικές, δεν μας αντιμετώπισαν με καχυποψία και επιζητούσαν την ενημέρωση από μας. Προσωπικά ενθυμούμαι σε πόσο εχθρικό περιβάλλον βρέθηκα σε μια συνέλευση γονέων κατά την δίμηνη απεργία το ’97 και το αντιδιαστέλλω με τις πρόσφατες συναντήσεις με γονείς.
Και εδώ ακριβώς είναι το κλειδί της ευθύνης μας ως συνδικαλιστικό κίνημα και ως εκπαιδευτικών. Αυτή η προσέγγιση με τους γονείς, μαθητές και τοπική κοινωνία πρέπει να συνεχιστεί και να επεκταθεί και σε άλλα θέματα που έχουμε μπροστά μας, όπως οι αλλαγές στο Λύκειο ή την Τεχνική Εκπαίδευση. Θα πρέπει να χρησιμοποιήσουμε το συγκριτικό πλεονέκτημα που έχουμε ως διδάσκοντες, ότι ζούμε τα προβλήματα του σχολείου και αντιλαμβανόμαστε το DNA του «Νέου Σχολείου» και σε κάθε Σχολείο να γίνει ενημερωτική συζήτηση με γονείς.
Άλλο θέμα πρόσφορο για συντονισμό με τους γονείς είναι και το θέμα της μεταφοράς των μαθητών που αργά ή γρήγορα από τους υπερχρεωμένους Δήμους θα μεταφερθεί στις οικογένειες.
Και μόνο έτσι, πάνω σε πραγματικά γεγονότα, δημιουργώντας συμμαχίες, μπορούμε να αποτρέψουμε το προωθούμενο σχολείο της αγοράς, τους χορηγούς, την αύξηση του ωραρίου μας και τη θεσμική αξιολόγηση. Και αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό το συντομότερο δυνατό απ’ όλους τους συναδέλφους και τη συνδικαλιστική ηγεσία. Ίδωμεν…
*Βασίλης Δημόπουλος, Μέλος του ΔΣ Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας, 29-3-2011
