Πίσω έχει η απογραφή την… ουρά!

 

ΝΕΟΣ ΓΥΡΟΣ ΜΕ ΨΑΛΙΔΙΣΜΑ ΜΙΣΘΩΝ, ΜΕΙΩΣΗ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΚΑΙ ΜΕΤΑΤΑΞΕΙΣ ΣΤΟ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΟΜΕΑ

 

Του Χρήστου Κάτσικα

 

 

 

Δεν είναι λίγοι εκείνοι οι οποίοι εξέφρασαν ευθύς εξαρχής την απορία τους, όταν η κυβέρνηση ανακοίνωσε την πρόθεσή της να απογράψει τους δημοσίους υπαλλήλους. Η Κοινή Υπουργική Απόφαση του υπουργού Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και του υπουργείου Οικονομικών, με βάση το Νόμο 3845/2010, κάλεσε κάθε δημόσιο υπάλληλο ξεχωριστά να καταγραφεί με δική του ευθύνη, με τη ρητά διατυπωμένη, μάλιστα, απειλή ότι όποιος δεν απογραφόταν θα αντιμετώπιζε τη διακοπή της μισθοδοσίας του το φθινόπωρο που θα κάνει το ντεμπούτο της η νεοσυσταθείσα Ενιαία Αρχή Πληρωμών. Το βασικό ερώτημα εστιάστηκε στο γιατί η καταγραφή δεν γινόταν με τα στοιχεία που ήδη διέθεταν οι διευθύνσεις προσωπικού υπουργείων και άλλων φορέων του Δημοσίου.

Στην Κοινή Υπουργική Απόφαση τονιζόταν επίσης ότι «με την απόφαση αυτή, η ελληνική κυβέρνηση κάνει ένα ακόμα βήμα για τη βελτίωση της λειτουργίας του κράτους και δείχνει την αποφασιστικότητά της να διορθώσει χρόνιες γραφειοκρατικές αγκυλώσεις. Το κράτος αποκτά για πρώτη φορά πλήρη εικόνα των αμοιβών σε όλο το φάσμα του Δημοσίου, ενώ γίνεται πράξη το αυτονόητο, η πλήρης καταγραφή των εργαζομένων, που θα επιτρέψει την ουσιαστική αξιοποίησή τους και παράλληλα τη δυνατότητα καλύτερου ελέγχου των δαπανών του Δημοσίου, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις, σε ένα δεύτερο στάδιο, για δημιουργία ενιαίου μισθολογίου».

Όποιος έχει στοιχειώδη εμπειρία από τους μάγιστρους της επικοινωνιακής πολιτικής της κυβέρνησης μπορεί να διακρίνει με γυμνό οφθαλμό τις αθέατες σκοπιμότητες: Η όλη διαδικασία, με τη βοήθεια των ηλεκτρονικών μας γκουβερνάντων, με τα ατελείωτα άρθρα της δημοσιογραφίας της αυλής και με το βάρος των πρόθυμων διανοουμένων της οθόνης, ερχόταν να πριμοδοτήσει, να στερεώσει και να νομιμοποιήσει έναν από τους βολικότερους αστικούς μύθους για το διογκωμένο συγκεντρωτικό κράτος με τους άπειρους, προνομιούχους και βαριεστημένους δημοσίους υπαλλήλους, ο αριθμός των οποίων σχετίζεται, αφενός, με τα δημοσιονομικά ελλείμματα, αφετέρου με τις αναχρονιστικές αγκυλώσεις της κρατικής μηχανής. Στη συνείδηση της κοινής γνώμης οι δημόσιοι υπάλληλοι παρουσιάστηκαν για μια ακόμη φορά με αριστοτεχνικό τρόπο σαν το βαρίδι στα πόδια μιας κοινωνίας και μιας οικονομίας που θέλει να προχωρήσει και δεν μπορεί.

Πριν από κάθε επίθεση προηγείται η προπαγάνδα η οποία χρησιμοποιείται για να λιπάνει το έδαφος. Στόχος, η συκοφάντηση του αντιπάλου, η απομόνωσή του από σύμμαχες δυνάμεις, σε τέτοιο βαθμό που το θύμα να αποδεχθεί τη θυσία σαν να είναι θέλημα Θεού. Να γίνει ξεκάθαρο: Η συζήτηση για το μέγεθος του δημόσιου τομέα και για την έκταση της απασχόλησης σ’ αυτόν με τους όρους που γίνεται είναι προφανές ότι λειτουργεί στην κατεύθυνση της νομιμοποίησης της ιδιωτικοποίησης και της απόσυρσης του κράτους από δραστηριότητες υπέρ των ιδιωτών.

Το γεγονός ότι το αποτέλεσμα της απογραφής (768.000, εκ των οποίων οι 160.000 είναι ένστολοι και άλλοι 100.00 είναι συμβασιούχοι, αιρετοί κ.λπ.) δεν συνάδει με την προβολή όλη την προηγούμενη περίοδο ενός κράτους-μαμούθ 1.000.000 και βάλε δημοσίων υπαλλήλων και έχει μικρή σημασία για τους επικοινωνιολόγους της υποταγής και ακόμη μικρότερη για τους πολιτικούς εργοδότες τους. Εξάλλου, σύμφωνα με τα στοιχεία των κρατικών υπηρεσιών τα οποία αποστέλλονται τακτικά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, το Μάρτιο του 2009 ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων ανερχόταν – κατά προσέγγιση – σε 741.148 άτομα.

Στο σημείο αυτό έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον οι αριθμοί. Αν ρίξει κανείς μια ματιά μόνο στο ποσοστό που καταλαμβάνει η απασχόληση στο δημόσιο τομέα στο σύνολο της γενικής απασχόλησης θα διαπιστώσει πως το ποσοστό των δημοσίων υπαλλήλων στην Ελλάδα δεν απέχει καθόλου από το μέσο όρο του ποσοστού των δημοσίων υπαλλήλων στις χώρες της Ευρωζώνης, στις ΗΠΑ και στον Καναδά.

 

Η ΕΕ μαντάρει, μοντάρει και ταχτοποιεί

 

Πρέπει να είμαστε ξεκάθαροι: Η απογραφή των δημοσίων υπαλλήλων δεν αποτελεί παρά τμήμα μιας οργανωμένης επιχείρησης σε επίπεδο ΕΕ, η οποία μοντάρεται εδώ και αρκετό καιρό και με την ευκαιρία της κρίσης επιταχύνθηκε η προσπάθεια υλοποίησής της. Αναφερόμαστε, βεβαίως, στη νέα ευρωπαϊκή στρατηγική «Ευρώπη 2020», που περιλαμβάνει στο μενού της ως πρόγευμα την αυστηροποίηση του Συμφώνου Σταθερότητας και την «οικονομική διακυβέρνηση», θέματα που βρέθηκαν στο επίκεντρο των συνομιλιών στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 17-18 Ιουνίου του 2010.

Λίγες μέρες αργότερα, στις 30 Ιουνίου 2010, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία περιγράφεται μια σειρά από εργαλεία για την ενίσχυση της οικονομικής διακυβέρνησης της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Σε πρώτο επίπεδο το νέο μοντέλο οικονομικής διακυβέρνησης της Ευρωζώνης σημαίνει μεγαλύτερο έλεγχο των δημοσιονομικών και των οικονομικών πολιτικών κάθε χώρας-μέλους από τις Βρυξέλλες. Στα πλαίσια αυτά συμφωνήθηκαν συγκεκριμένες προτάσεις, όπως η εκ των προτέρων – κάθε άνοιξη, αρχής γενομένης από το 2011 – αξιολόγηση σε κοινοτικό επίπεδο των σχεδίων προϋπολογισμών των κρατών-μελών πριν κατατεθούν και εγκριθούν από τα εθνικά κοινοβούλια.

Η εφαρμογή της ολοκληρωμένης ενισχυμένης επιτήρησης, τόσο των δημοσιονομικών πολιτικών, όσο και των μακροοικονομικών και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, συνοδεύεται από κυρώσεις για την πρόληψη ή τη διόρθωση των εκτροπών που θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την οικονομική σταθερότητα της ΕΕ και της Ευρωζώνης. Για να περιοριστεί ο κίνδυνος μη συμμόρφωσης των χωρών με τους κανόνες δημοσιονομικής πειθαρχίας, η καγκελάριος της Γερμανίας πρότεινε να υπάρχουν αυστηρές ποινές στους παραβάτες, με κυρώσεις που θα ξεκινούν από την παρακράτηση πόρων από τα κοινοτικά Ταμεία και θα φτάνουν έως τον αποκλεισμό των παραβατών από τις ψηφοφορίες στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια και, σε περίπτωση υποτροπής, στον αποκλεισμό τους από την Ευρωζώνη. Στο πλαίσιο, λοιπόν, της ιδέας για «οικονομική διακυβέρνηση» της ΕΕ προωθούνται κατευθύνσεις για τον ορισμό ενός πλαφόν, που θα αναφέρεται στο ανώτατο όριο των υπαλλήλων (οι αμοιβές των οποίων χρηματοδοτούνται από τον προϋπολογισμό) ως ποσοστό του πληθυσμού ή του ενεργού πληθυσμού ή αλλιώς για τον ορισμό ενός πλαφόν του κρατικού προϋπολογισμού το οποίο θα εξυπηρετεί τη μισθοδοσία των δημοσίων υπαλλήλων.

Ας έρθουμε τώρα στη χώρα μας για να δούμε με ποιους τρόπους υλοποιούνται οι κατευθύνσεις αυτές. Σύμφωνα με τις επιταγές του Μνημονίου, τους επόμενους μήνες η κυβέρνηση πρέπει να παρουσιάσει έναν καινούριο κρατικό μηχανισμό, οπωσδήποτε, εκτός των άλλων, πιο φθηνό. Το μισθολογικό κόστος του Δημοσίου το 2009, πριν από την εφαρμογή του προγράμματος σταθερότητας, ήταν 12,5 δις ευρώ, από τα οποία περίπου 5 δις αφορούσαν επιδόματα. Με το «πάγωμα» των μισθών και τη μείωση δώρων και επιδομάτων προβλέπεται μείωση της μισθολογικής δαπάνης κατά 1,1 δις ευρώ το 2010. Η συνολική μείωση μέχρι και το 2013 προϋπολογίζεται σε 2,7 δις ευρώ και κατανέμεται ως εξής:

– Το 2011 η μισθολογική δαπάνη θα μειωθεί κατά 400 εκατ. ευρώ ακόμη, με το ψαλίδι που έχει μπει σε δώρα και επιδόματα, και 100 εκατ. ευρώ επιπλέον, με την εφαρμογή του ενοποιημένου συστήματος πληρωμών.

– Το 2012 το μισθολογικό κόστος πρέπει να υποχωρήσει κατά 600 εκατ. ευρώ, με την περαιτέρω μείωση των προσλήψεων (κάτω και από τη σχέση μία πρόσληψη για κάθε πέντε συνταξιοδοτήσεις), και το 2013 επίσης άλλα 500 εκατ. ευρώ.

– Επιπλέον 1,5 δις ευρώ εξοικονόμηση προβλέπεται την τριετία 2011-2013, με την εφαρμογή του «Καλλικράτη».

 

Με όχημα το νέο μισθολόγιο

 

Το όχημα του νέου ψαλιδίσματος των μισθών θα είναι το λεγόμενο νέο μισθολόγιο του οποίου ο κεντρικός άξονας είναι η «εξίσωση των μισθών προς τα κάτω». Σύμφωνα με το σενάριο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, πλήθος επιδομάτων θα καταργηθεί, ενώ κάποια επιδόματα, όπως είναι το κίνητρο απόδοσης ή το επίδομα εξομάλυνσης που το λαμβάνουν όλοι οι δημόσιοι υπάλληλοι, θα ενσωματωθούν στο βασικό μισθό. Είναι αναπόφευκτο, λοιπόν, ορισμένες κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων να υποστούν σημαντικές περικοπές στις μηνιαίες αποδοχές τους, ενώ μειωμένες θα είναι οι αποδοχές και για τους νεοπροσλαμβανόμενους στο Δημόσιο.

Παράλληλα, η κεντρική γραμμή είναι η μείωση των δημοσίων υπαλλήλων, αφενός μέσω της δραστικής μείωσης των προσλήψεων, αφετέρου μέσω της δρομολόγησης νέων και εκτεταμένων ιδιωτικοποιήσεων υπηρεσιών και εκχώρηση των λειτουργιών τους σε ιδιώτες. Είναι χαρακτηριστικό ότι στο Μνημόνιο προβλέπεται ότι σε κάθε πέντε παραιτήσεις – αποχωρήσεις δημοσίων υπαλλήλων θα προσλαμβάνεται ένας, ενώ η πρόβλεψη για «εξαίρεση» του τομέα της Υγείας και της Παιδείας μοιάζει με πικρόχολο ανέκδοτο, καθώς στην παραίτηση – αποχώρηση 11.500 μονίμων εκπαιδευτικών η κυβέρνηση «απάντησε» με 2.825 όλες κι όλες προσλήψεις.

 

ΠΗΓΗ: Επίκαιρα, 17 Σεπτεμβρίου, 2010, http://m-epikaira.gr/2010/09/%CF%80%CE%AF%CF%83%CF%89-%CE%AD%CF%87%CE%B5%CE%B9-%CE%B7-%CE%B1%CF%80%CE%BF%CE%B3%CF%81%CE%B1%CF%86%CE%AE-%CF%84%CE%B7%CE%BD%E2%80%A6-%CE%BF%CF%85%CF%81%CE%AC/