Καρναβάλια:

Άλλος Θεός την Κυριακή, άλλος Θεός την Δευτέρα…

Του Κώστα Μαστροκώστα*

   Η λέξη «καρναβάλι» δεν έχει αποδεκτή ετυμολογία από όλους, είναι μια λέξη γνωστή, αλλά και συνάμα άγνωστη. Υπάρχουν, ωστόσο, πιθανές ετυμολογίες που δίνουν διάφοροι λαογράφοι. Το βέβαιο είναι ότι όσο περισσότερο ερευνάς για την προέλευση του καρναβαλιού, ακόμη και για την ετυμολογία της λέξης, τόσο πιο βαθιά χώνεσαι στην ειδωλολατρία και τον παγανισμό. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ζούμε σε μια εποχή όπου η επιστήμη έχει γνωρίσει εκπληκτική πρόοδο. Ενώ λοιπόν θα περίμενε κανείς αυτή η πρόοδος να έχει επιφέρει και την απαλλαγή από προλήψεις, δεισιδαιμονίες και πρωτογονισμούς, εν τούτοις ο σύγχρονος άνθρωπος φαίνεται να είναι ακόμη σε μεγάλο βαθμό δέσμιος τέτοιων καταβολών, πράγμα το οποίο γίνεται ιδιαίτερα αισθητό κατά την περίοδο των Αποκριών ή Καρναβαλιού.

Με αφορμή το άγαλμα του Στριφτόμπολα στο Λεβίδι – Παρουσίαση του βιβλίου για το 1821 του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Από την Ελισάβετ Καπαγερίδου*

Πάντα αγαπούσα τα βουνά. Ίσως επειδή γεννήθηκα στους πρόποδες του Πάικου. Ίσως επειδή πάνω στα ελεύθερα βουνά της Ελλάδας πολέμησαν οι Έλληνες για ελευθερία. Έχουν μια περηφάνεια τα βουνά μας όπως ορθώνονται προς τον  ουρανό. Αψηφούν την ισοπεδωτική βαρύτητα, αψηφούν και το βαρύ πόδι του κατακτητή. Σε καλούν να πετάξεις ψηλά σαν αετός, να σκαρφαλώσεις στις κορυφές τους τις αδούλωτες. Η θάλασσα μαζί με τα βουνά σφράγισαν τον άνθρωπο τούτης της πατρίδας. Μυστηριακή και απρόβλεπτη η θάλασσα, ανυπότακτα και αγέρωχα τα βουνά. Η συνύπαρξη αυτών των στοιχειών γέννησαν ποιητές, γέννησαν και πολεμιστές. Γέννησαν, γεννούν και θα ξαναγεννήσουν.

Οι αρχαίοι δρόμοι στη δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού στο σήμερα

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Τα Καλάβρυτα πέρασαν μια δύσκολη οικονομική περίοδο τόσο στην μνημονιακή εποχή, όσο και στην μετέπειτα, που εφαρμόζονται τα μνημονιακά μέτρα ενάντια στα συλλογικά δικαιώματα και τα δημόσια αγαθά από όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις. Αθροιστικά ήλθε και η πολιτική διαχείριση της συνδημίας ή πανδημίας του covid – 19 από την κυβέρνηση της ΝΔ (του Κυρ. Μητσοτάκη). Το τουριστικό πρότυπο έχει αφήσει πλέον αρνητικά αποτυπώματα λόγω της κάθετης μείωσης των μισθών και των συντάξεων, ενώ αντίθετα το παραγωγικό, όπως εκφράζεται με τα γαλακτο-τυροκομικά προϊόντα και τα κηπευτικά, το αντίθετο.

Η ήπια λοιπόν ανάπτυξη στα δυτικά της κοιλάδας του Βουραϊκού δεν αποτελεί έναν αντίποδα στην ανάπτυξη περί την έδρα του Δήμου Καλαβρύτων. Ούτε φαίνεται ορθό να μεταφερθεί το πρότυπο αυτό με τα γυάλινα πόδια κι εκεί αυτούσιο. Μπορεί όμως η αγροτοκτηνοτροφική στήριξη να συνδυαστεί με διάφορες μορφές τουριστικών περιηγήσεων. Ήδη στην Κέρτεζη έχουμε κάποια περάσματα ειδικών ομάδων, ενώ ήδη είναι έτοιμο το πλάνο για την ενεργό συμμετοχή του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Κλειτορίας – Ακράτας. Η Κέρτεζη μάλιστα ήδη διαθέτει καφενεία, καφετέρειες, 2 “mini Market’’, κρεοπωλείο, ταβέρνες και χώρους καταλυμάτων.^[1] Ας δούμε λοιπόν τρεις σχετικά πρόσφατες αφορμές…

ΙΙ. Το πέρασμα των ορειβατών – ακτιβιστών της HELLAS TREK

Οι ιστορικές και γεωφυσικές απαρχές του Βουραϊκού

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Ας μιλήσουμε αυτή τη φορά για την κοιλάδα του Ερασίνου – Βουραϊκού από την πλευρά των νερών, αφού αποτελεί ακόμα μια καλλιεργητική κοιλάδα, την μεγαλύτερη στον ορεινό διευρυμένο δήμο Καλαβρύτων. Ο Γ. Παπανδρέου με την γλώσσα της εποχής την χαρακτηρίζει ως εξής: «Ποταμία κοιλάς του Ερασίνου (κάμποι Συρμπανίου, Κερτέζης, Βυσωκάς, Καλαβρύτων)»[1]. Μιας κι έχει ανοίξει και η συζήτηση για νέα θεσμική αναδιανομή της γης (2^ος αναδασμός) ας δούμε δύο πλευρές της υδρευτικής της διάστασης. Να ξεκινήσουμε με τη θεωρία της λίμνης και το άδειασμα των νερών της, τη δημιουργία του νέου ποταμού (Ερασίνου) με τις ονομασίες αργότερα και ως Καλαβρυτινού ποταμού και εδώ και εκατό χρόνια με την ενιαία ονομασία Βουραϊκός ποταμός μέχρι τις απαρχές του.

Όταν η λίμνη άδειασε οριστικά πλέον στις «Πόρτες», δημιουργήθηκαν αρχικά άναρχες ροές των μεγάλων και μικρών πηγών, αλλά και των καταρρακτωδών βροχών και των υγροποιημένων χιονιών στα νοτιοδυτικά της σημερινής έδρας του δήμου. Οι άναρχες ροές δημιούργησαν το σχετικά επίπεδο οροπέδιο ανάμεσα στους ορεινούς όγκους, αλλά και αρκετές επικλινείς επίπεδες λάκκες από τη Ζαχλωρού μέχρι την Κέρτεζη. Στους αιώνες που πέρασαν η κοιλάδα πήρε το σημερινό της σχήμα και το Καλαβρυτινό ποτάμι χάραξε τις οριστικές του διαδρομές.

Αρχαιότητες και μάρμαρα; Τσιμέντο να γίνουν!

Του Στάθη Γκότση*

Στον πυρήνα της συζήτησης «αρχαία και ανάπτυξη» και των αντιπαραθέσεων που αυτή γεννά, βρίσκεται η ίδια η έννοια του μνημείου ως δη­μόσιου αγαθού. Η πολιτιστική κληρονο­μιά αποτελεί αγαθό υπό τριπλή έννοια:

ως στοιχείο διαμόρφωσης της ιστορικής μνήμης και των συλλογικών ταυτοτή­των, ως συνιστώσα της ποιότητας ζωής του κάθε πολίτη και ως διαχρονικός παράγοντας εμπλουτισμού της ζωής κάθε ανθρώπου στο διηνεκές. Από την άποψη αυτή, στην οποία λίγο-πολύ όλοι συμφωνούν επί της αρχής και η οποία αποτυπώνεται θεσμικά στον ισχύοντα αρχαιολογικό νόμο, τα στοιχεία της πο­λιτιστικής κληρονομιάς συγκροτούν μια ιδιαίτερη κατηγορία δημόσιων αγαθών και υπάγονται στη δημόσια περιουσία, εκπληρώνοντας ειδικούς και σύνθετους δημόσιους σκοπούς.

Η εξουσία των διανοουμένων ή

Γιατί η εκμετάλλευση, η εξουσία και η  ιεραρχία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κατοχής μέσω παραγωγής

Του Χάρη Ναξάκη*

Υπάρχουν δύο ορθολογικοί δρόμοι, και οι δύο λάθος, για να αναλύσεις τους λόγους αποτυχίας της πρώτης πληβειακής επανάστασης, της οκτωβριανής. Παραμένει βέβαια ανοιχτό το ερώτημα του Κοροβέση. Μήπως η αυθεντική επανάσταση έγινε τον Φλεβάρη και ο Οκτώβρης ήταν οι απαρχές μιας αντεπανάστασης;

Συνέχεια →

Γάμος στα Βαλκάνια και μπαλοθιές

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Με ρωτούν: Υπέρ ή κατά;

Ακόμα σκέφτομαι, απάντησα, σήμερα.

Η «Μακεδονία είναι ελληνική» φωνάζουν.

Ναι, σήμερα η ιστορική

δόθηκε στη χώρα μας, οριστικά,

μ’ όλα τα σύμβολά της.

Συνέχεια →

Μνημεία, μουσεία, σχολεία, νοσοκομεία στο Υπερταμείο: ένα προμελετημένο έγκλημα

Του Στάθη Γκότση*

Μορφή χιονοστιβάδας παίρνουν τις τελευταίες ημέρες οι αντιδράσεις σε κεντρικό και τοπικό επίπεδο, καθώς αποκαλύπτονται σταδιακά τα στοιχεία των 10.119 ακινήτων κυριότητας του Ελληνικού Δημοσίου, συνολικού εμβαδού γης 511.357.451 τ.μ. και συνολικής δομημένης επιφάνειας 22.601 τ.μ., που περνούν στην Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου Α.Ε. (ΕΤΑΔ), θυγατρική του λεγόμενου Υπερταμείου (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας Α.Ε. – ΕΕΣΥΠ), με την Υπουργική Απόφαση Τσακαλώτου (ΦΕΚ Β΄ 2320/19-6-2018).

Η μακρά λίστα της ντροπής

Συνέχεια →

Θαβώρ: Οι πολλαπλές Τριάδες, τα φώτα και το Φως

 Μεταμόρφωση του Σωτήρος Χριστού – Θεοφάνη του Κρητός, Ι.Μ. Σταυρονικήτα, 1546 μ.Χ.

Του Παναγιώτη Α.  Μπούρδαλα*

1. Παλαιά και σύγχρονη κυβερνητική

Ζώντας στην τέταρτη τεχνολογική επανάσταση (κυβερνητική) μπορούμε να κατανοήσουμε ότι η διακίνηση των πληροφοριών γίνεται σε κλάσματα δευτερολέπτων παντού σχεδόν στον πλανήτη μας μέσω των δορυφόρων και του όλου ηλεκτρονικού πλέγματος. Μάλιστα είμαστε ακόμα στην αρχή, αφού μόλις τώρα σχεδιάζεται πιλοτικά και στη χώρα μας το ηλεκτρονικό νέφος G5[1] σε επίπεδο πόλεων (Τρίκαλα, Πάτρα). Από την άλλη η ρομποτική είναι πλέον σε πλήρη ανάπτυξη, κυρίως στη βαριά βιομηχανία, αλλά προχωρά και στους μικροχώρους όπως η ιατρική και οι αγορές (ηλεκτρονικό χρήμα). Ταυτόχρονα το πλέγμα αυτό, πέρα της μείωσης των αναγκών σ’ εργατικά χέρια, έχει και μιά άλλη τεράστια επίπτωση στις κοινωνίες. Πρόκειται για τον παγκόσμιο έλεγχο.

Πριν την ενανθρώπιση του Θεού Λόγου (κατά την ορθόδοξη χριστιανική θεολογία) το πλέγμα αυτό γινόταν με το δίκτυο των φρυκτωριών[2] στους λαούς της ευρύτερης περιοχής μας. Στη θέση των σημερινών υπερυψωμένων δορυφόρων ήταν οι κορυφές των βουνών και στη θέση των κεραιών οι κορυφές των λόφων. Αντί της αόρατης υπέρυθρης και λοιπής ακτινοβολίας γινόταν χρήση του ορατού φωτός από νυχτερινές φωτιές και μετάδοσης πληροφοριών μέσω κατάλληλων κωδικοποιήσεων. Έτσι μαθεύτηκε πολύ γρήγορα π. χ. η πτώση της Τροίας.

Συνέχεια →