Αρχείο κατηγορίας Αυτοκριτικοί αναστοχασμοί

Η πορεία

Η πορεία

Του Νίκου Προσκεφαλά*

Όνειρο έβλεπα χθες, επετειακό. Πως ήμουν τάχα στην εσωτερική αυλή του Πανεπιστημίου, ανήμερα δεκαεφτά Νοέμβρη, είκοσι και βάλε χρόνια πίσω, λίγο πριν την καθιερωμένη πορεία προς τη Νομαρχία και πίσω πίσω απ’ το πανό των Ρηγάδων. Με τα χέρια στις τσέπες, με σκούφο για το κρύο, συντονισμένος, καλοκουρδισμένος, έτοιμος. Κατέβαινα εκστασιασμένος τη Δωδώνης κι ο φρέσκος αέρας που μου μαστίγωνε το πρόσωπο, δρόσιζε τα πλακάτ του μυαλού, φούσκωνε το νεανικό μου στήθος. Μέρες του ‘90. Τι κι αν ο υπαρκτός ο ανύπαρκτος κατέρρεε ανατολικά; την είχα κάνει εγώ την κριτική μου. Κι ο οίστρος της επετείου με είχε απόλυτα συνεπάρει. Όπως κι η πορεία, που κατηφόριζε με παλμό.

Μετά την Αριστερά

Μετά την Αριστερά

Του Δημήτρη Μπελαντή

1. Τέλος της Αριστεράς, συνέχιση των αγώνων κατά του καπιταλισμού

Τι έχει μείνει  από την έννοια της Αριστεράς στην Ελλάδα και την Ευρώπη ; Η Αριστερά  ως έννοια δεν εκπροσωπεί,  πλέον , στο σήμερα  την μαζικοποίηση και την μεγιστοποίηση  ούτε των αγώνων για την αντικαπιταλιστική ανατροπή ούτε καν την μαζικοποίηση των αγώνων για μια φιλολαϊκή κοινωνική  αναδιανομή. Τίποτε δεν έχει μείνει από την «Αριστερά», όπως υπήρχε  και όπως οριζόταν  ως το 2008 ή το  2010 περίπου στην Ελλάδα και την Ευρώπη. Συντρίμμια και θρύψαλα. Η συμβολή ιδίως του ΣΥΡΙΖΑ στην απαξίωση της Αριστεράς υπήρξε καθοριστική.   Καθοριστική σε ευρωπαϊκή κλίμακα, αν όχι και παγκόσμια:  το Μπλοκο  της Αριστεράς στην Πορτογαλία, οι Ποδέμος στην Ισπανία  ακολούθησαν κι αυτοί την  ίδια πορεία, ενώ ο Κόρμπυν, παρά τον ταξικότερο λόγο του, δεν μας εμπνέει καμία εμπιστοσύνη και το γερμανικό  Die Linke ακόμη λιγότερο.

Συνέχεια

Το τέλος, του Νίκου Προσκ.

Το τέλος

Του Νίκου Προσκεφαλά*

Έβγαλε ο Έκτορας την περικεφαλαία, απόγευμα της άνοιξης,

να σκουπίσει μια στιγμή απ’ το πρόσωπο

τη σκόνη, τα τραύματα, που στάζαν

φρέσκο αίμα.

Συνέχεια

Γιατί η εκμετάλλευση, η εξουσία και η ιεραρχία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κατοχής μέσω παραγωγής

Η εξουσία των διανοουμένων ή

Γιατί η εκμετάλλευση, η εξουσία και η  ιεραρχία δεν είναι μόνο αποτέλεσμα της κατοχής μέσω παραγωγής

Του Χάρη Ναξάκη*

Υπάρχουν δύο ορθολογικοί δρόμοι, και οι δύο λάθος, για να αναλύσεις τους λόγους αποτυχίας της πρώτης πληβειακής επανάστασης, της οκτωβριανής. Παραμένει βέβαια ανοιχτό το ερώτημα του Κοροβέση. Μήπως η αυθεντική επανάσταση έγινε τον Φλεβάρη και ο Οκτώβρης ήταν οι απαρχές μιας αντεπανάστασης;

Συνέχεια

Τον α ν θ υ π ο μ ί ν ι μ ο υ μ

Τον α ν θ υ π ο μ ί ν ι μ ο υ μ

 

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Κυριακή των Μυροφόρων. Μέρα με κηρύγματα πολλά, που επαινούν το μπόι των Μυροφόρων. Αλλά…

Οι έπαινοι αυτοί (όπως και οι έπαινοι προς την Παναγία κι άλλες γυναικείες μορφές της εκκλησίας) δ ε ν συνεπάγονται ένα και μόνο πράγμα. Είναι μήτρα δύο διαφορετικών συμπερασμάτων – δύο διαφορετικών οπτικών:

Στην πρώτη (και κυρίαρχη στα κηρύγματα) οπτική, οι έπαινοι προς εκείνες τις γυναίκες στέλνουν στις σημερινές γυναίκες το μήνυμα: «Η θέση σας έχει εξυψωθεί στο πρόσωπο των μυροφόρων»• οπότε δεν χρειάζεται κάτι άλλο όσον αφορά τη σημερινή σας θέση στην εκκλησιαστική ζωή.

Στη δεύτερη όμως οπτική, οι έπαινοι προς εκείνες τις γυναίκες αναδεικνύουν ελλείμματα που υπάρχουν σήμερα στην εκκλησιαστική ζωή. Για την οπτική αυτή, η ριζοσπαστικότητα με την οποία τα ευαγγέλια παρουσιάζουν τις Μυροφόρες, θεμελιώνουν έλεγχο τού σήμερά μας – όχι αγιογράφησή του.

Συνέχεια

Η πατρίδα της ματαίωσης και η ματαίωση της πατρίδας

Η πατρίδα της ματαίωσης και η ματαίωση της πατρίδας

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Από τα τραγουδάκια των αναγνωστικών του Δημοτικού σχολείου του «τι είναι η πατρίδα μας;», μέχρι τον ορισμό για τα «πεζούλια» του Άρη Βελουχιώτη, η ελληνική πατρίδα ορίζεται συνήθως ως «και» κάτι που λείπει. Πρόκειται για την, γνωστή πλέον, λειτουργία της «μετάδοσης», σύμφωνα με τον πατέρα της Θεωρίας των Κοινωνικών Αναπαραστάσεων Serge Moscovici. Οι άνθρωποι στην προσπάθεια τους να αντιληφθούν το άγνωστο, είναι πιθανόν να παραλείψουν σημαντικές πληροφορίες, στο βαθμό που αυτές αντιτίθενται στις προσωπικές τους πεποιθήσεις. Η επιλεκτική, δηλαδή, επιλογή μόνο ενός μέρους της «αλήθειας» είναι η αναγκαία εξισορρόπηση που χρειάζεται ο ανθρώπινος ψυχισμός.

Συνέχεια

Πριν από ένα αγχώδες τέλος

                            Πριν από ένα αγχώδες τέλος      

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Καθώς το άγχος δεν είναι τίποτα περισσότερο παρά ένα συναίσθημα από το μέλλον ή μάλλον ένα συναίσθημα που προβλέπει το δυσοίωνο μέλλον, αντιλαμβάνεται κανείς τι περίπου συμβαίνει στον ανθρώπινο ψυχισμό, όταν το δυσοίωνο αυτό μέλλον επιβεβαιώνεται καθημερινά στο παρόν. Πρόκειται για μια «δικαίωση» του άγχους. Κάτι σαν να λέμε, δικαίως αγχωθήκαμε.

Με τον τρόπο αυτό, καθώς το άγχος και η εύλογη ανησυχία -για μια πιθανή απειλή- δικαιώνονται, ο άνθρωπος δεν έχει άλλη οδό διαφυγής παρά την δυσλειτουργική αποφυγή, την απόσυρση ή την διαφυγή σε λογής «καταφύγια». Η ιδιώτευση, η επιμελημένη και «φρόνιμη σύνεση» της αυτολογοκριμένης σιωπής ή η πρόσδεση σε διανοητικοποιημένες ιδεοληπτικές καταφυγές είναι η πολιτική έκφραση αυτής της ψυχολογικής πραγματικότητας. Μπορείς να «ποστάρεις», για παράδειγμα, δεκάδες φωτογραφίες με ανθισμένες μυγδαλιές στα κοινωνικά δίκτυα, μπορείς να «εξαφανίζεσαι από προσώπου γης» και να «χάνεσαι ρε σύντροφε», μπορείς να κάνεις και καμιά επαναστατική γυμναστική, καταγγέλλοντας ότι μοιάζει να αντιβαίνει την ιδεολογική σου περιχαράκωση, αλλά μπορούμε τώρα να καταλάβουμε ότι όλα αυτά δεν είναι τίποτα περισσότερο από την ανάγκη να διαφύγουμε του υπαρξιακού άγχους που δικαιώνεται όλο και πιο πολύ.

Συνέχεια

Φυσικό Πάτρας 1973, του Παναγ. Α. Μπ.

Φυσικό Πάτρας 1973

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Χούντα τότε, φτώχεια μα κι ελπίδα

σ’ επαρχίες της Χώρας.

Χιλιάδες παιδιά πάλεψαν με τη γνώση

την «Ερυθρά Θάλασσα» να διαβούν,

την ακαδημαϊκή έρημο να ζήσουν.

Συνέχεια

Στους καιρούς της παρατεταμένης εφηβείας, τρεις πινακίδες έξω απ΄ τα Σκόπια, στην Μακεδονία

Στους καιρούς της παρατεταμένης εφηβείας, τρεις πινακίδες έξω απ΄ τα Σκόπια, στην Μακεδονία

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη*

Οι μεταμοντέρνοι κινηματογραφικοί τίτλοι της εποχής μας, είναι μάλλον μια καλή αφετηρία για να επιχειρήσει να περιγράψει κανείς τα όσα «εφηβικά» συμβαίνουν γύρω μας. Σύμφωνα με τον Ε. Erikson, ένα άτομο θα διαμορφώσει μια ικανοποιητική ταυτότητα, αν κατορθώσει να συγκεράσει τις αντιθετικές όψεις-πτυχές του. Αν όχι, θα βιώσει μια κρίση ταυτότητας. Κι αν κάτι είναι, πλέον, έκδηλο παντού, είναι αυτή ακριβώς η κρίση ταυτότητας. Και φαίνεται ότι –ανάμεσα στα άλλα- δεν πήραμε χαμπάρι τις σχετικές προκλήσεις – δυσλειτουργίες που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί το παγκόσμιο πολιτισμικό αφήγημα στη συνάντηση του με τις εθνικές πολιτισμικές ιδιομορφίες. Η παγκοσμιοποίηση όταν συναντιέται με τις τοπικές παραδόσεις –σε όσες χώρες τουλάχιστον διαθέτουν τέτοιες- δεν προκαλεί κάποιον «παγκοσμιοποιητικό χυλό», αλλά μια κρίση ταυτότητας.

Συνέχεια

Αντίστροφη σεισάχθεια, του Παν. Α. Μπ.

Αντίστροφη σεισάχθεια

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Τηλέφωνο το μεσημέρι ξαπλωμένος

ο άνθρωπος τότε του μόχθου δέχτηκε ως φως.

Ξυλοστεκούμενη παντού προβάλλονταν ευημερία

στης ζωής τον κινηματογράφο και στις πλατείες του χωριού.

Συνέχεια