Σαν σύννεφο… Τάκη!
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα
Έφυγες τόσο γρήγορα,
όπως το άλογο καλπάζει
ανάμεσα στους κάκτους
στην ερημία, Τάκη.
Έφυγες τόσο γρήγορα,
όπως το άλογο καλπάζει
ανάμεσα στους κάκτους
στην ερημία, Τάκη.
«και ιδού εξεκομίζετο τεθνηκώς, υιός μονογενής τη μητρί αυτού, και αύτη ην χήρα», (Λκ, ζ΄, 12).
Το μυστήριο του θανάτου, σε όλη την σκοτεινή και αποτρόπαια όψη του, παρουσιάζει η σημερινή περικοπή του ευαγγελίου (υιός μονογενής και τεθνηκώς και χηρεία). Έτσι αναγκάζεται η εκκλησία να το επαναφέρει κάθε χρόνο. Και τούτο γιατί κανείς άλλος δεν τολμά να το αντιμετωπίσει: ούτε η πολιτική, ούτε τα κόμματα, ούτε ολόκληρος ο αρχαίος κόσμος. Και φυσικά ούτε οι διάφορες αιρέσεις και θρησκείες, που στο θέμα του θανάτου λένε ανοησίες (που θυμίζουν στρουθοκάμηλο) και πείθουν μόνο τούς αφελείς, αλλά δυστυχώς και την νεολαία, που κατά την μεγάλη πλειοψηφία της, συλλαμβάνεται ανερμάτιστη. Έτσι πέφτει θύμα της παγκοσμιοποίησης, που έχει μυθοποιήσει τον θάνατον σαν φυσικό φαινόμενο και παρασύρει κάθε μέρα δεκάδες ανυποψίαστους, «που πάνε σαν το σκυλί στ αμπέλι».
Είναι πασίγνωστη πλέον η «μη υποβοηθούμενη ευθανασία» του Αλέξανδρου Βέλιου. Υπενθυμίζουμε το θέμα: Ο Α. Βέλιος προσβλήθηκε από καρκίνο, έφτασε σε οριακό σημείο, όλοι οι γιατροί του έδιναν λίγες εβδομάδες ζωής και προτίμησε τη «μη υποβοηθούμενη ευθανασία» από το να πέσει σε κώμα και να βασανιστεί. Έγραψε ένα σχετικό βιβλίο με τίτλο «Εγώ και ο θάνατός μου», βιβλίο που παρουσιάστηκε και σχολιάστηκε από σπουδαίους διανοητές, σε μεγάλο και κατάμεστο αμφιθέατρο και έχει ήδη μεταφραστεί και κυκλοφορεί στα αγγλικά. Βιντεοσκόπησε τον εαυτό του λίγο πριν πεθάνει, δήλωσε πως αυτός είναι που θα αποφασίσει το πότε θα «μεταβεί στο Τίποτα» και παρήγγειλλε στον τάφο του αντί σταυρού να αναγραφεί σε μαρμάρινη στήλη: «ευ ζείν και ευ θνήσκειν».
«Και καθώς Μωυσής ύψωσε τον όφιν εν τη ερήμω, ούτως υψωθήναι δει τον υιόν του ανθρώπου», Ιω, γ΄, 14.
Όπου χάνεται ο σταυρός, χάνεται και η ελπίδα. Τα πάντα σκοτεινιάζουν από τα αδιέξοδα, οι άνθρωποι γίνονται νυκτόβιοι στα κακόφημα ξενυχτάδικα, και μόνη απατηλή διεξοδος θεωρούνται «οι ουσίες», τα δηλητηριασμένα ποτά, τα ναρκωτικά, …
Έτσι η σημερινή Κυριακή προσφέρεται για προβληματισμούς μπροστά στον Τίμιο Σταυρό. Λανθασμένοι προβληματισμοί απέναντι στον Σταυρό, οδηγούν σε συρράξεις, σε λεηλασίες, σφαγές, καταστροφές, σταυροφορίες, Ιερά εξέταση, «νύχτες Αγίου Βαρθολομαίου», …
Η εορτή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, που εορτάζει στις 15 Αυγούστου ο χριστιανικός κόσμος, είναι η μεγαλυτέρα από τις εορτές που καθιέρωσε η Εκκλησία προς τιμήν της Μητρός του Κυρίου, τις θεομητορικές εορτές, όπως γράφει ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Ιωάννης Φουντούλης στο Περιοδικό Ποιμήν (2004).
Τις πρώτες μαρτυρίες έχομε γι’ αυτήν την εορτήν, κατά τον Ε’ αιώνα, γύρω στην εποχή που συνεκλήθη η Γ’ Οικουμενική Σύνοδος της Εφέσου (451), που καθόρισε το Θεομητορικό δόγμα και έγινε αιτία να αναπτυχθεί η τιμή στο πρόσωπο της Θεοτόκου. Για πρώτη φορά φαίνεται ότι γιορτάστηκε στα Ιεροσόλυμα την 13 Αυγούστου και λίγο αργότερα μετετέθη στις 15 του ιδίου μηνός.
Κέντρο του πανηγυρισμού αναφέρεται στην αρχή ένα «Κάθισμα», ναός επ’ ονόματί της, που ευρίσκετο έξω από τα Ιεροσόλυμα, στο τρίτο μίλι της οδού που οδηγούσε στην Βηθλεέμ. Η σύνδεση της εορτής αυτής προς την Κοίμηση της Θεοτόκου έγινε στον περίφημο ναό της Παναγίας που βρισκόταν στην Γεσθημανή, το «ευκτήριο του Μαυρικίου», όπου υπήρχε και ο τάφος της.
Με αφορμή το σημερινό τεσσαρακονθήμερο Μνημόσυνο του (+) παπα Γιάννη Κατωπόδη, σήμερα 18-06-2016, Ψυχο-Σάββατο πριν την Πεντηκοστή του 2016 -ημέρα που αρχίζει και η Αγία και Μεγάλη Σύνοδος στο Κολυμπάρι Χανίων- έγινε μετεγγραφή σε ηλεκτρονική μορφή (στο μονοτονικό από το πολυτονικό) από τον Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα**
«Σεβασμιώτατε Ιεράρχα,
Τίμιο Πρεσβυτέριο,
Ευλογημένε Λαέ του Θεού.
Θεμελιακά γεγονότα του εκκλησιαστικού, αλλά και του προσωπικού βίου, μέσα στην εκκλησία γίνονται κατανοητά, κάτω από το φώς της της θεολογίας των πατέρων και της θεολογίας της εκκλησίας. Ίσως και γιατί ο στείρος συναισθηματισμός, η αβασάνιστη επανάληψη στερεοτύπων και εκφράσεων, αποδυναμώνουν την ουσία και τη σημασία τέτοιων εκκλησιολογικών γεγονότων, όπως το σημερινό.
Ο λόγος της θεολογίας μοιάζει να είναι για την παρούσα ώρα. Ίσως γιατί το χρέος αυτής της κρίσιμης ώρας, είναι να μαρτυρηθεί μα και να βιωθεί το γεγονός της σωτηρίας. Η αλήθεια της λυτρώσεως και αναπλάσεως, της φθαρμένης από την αμαρτία φύσεως του ανθρώπου, μέσα στην αέναη πεντηκοστή της εκκλησίας Μας, και συνάμα να δοθεί το μέτρο εκείνο της Καινής εντολής, της αγάπης προς το Σωτήρα Χριστό, που είναι το πλήρωμα της ανθρώπινης υπάρξεώς μας. Τούτο το πλήρωμα, ορίζει ο Χριστός, στη σχέση Του με τον κόσμο, με τους ανθρώπους, με την εκκλησία Του.
Ι. Εισαγωγικά
Με τον παπα Γιάννη Κατωπόδη συναντήθηκαν οι ζωές μας πριν σαράντα-ένα χρόνια. Θα ήταν αδύνατο να μη «συναντηθούμε» στην Πάτρα, γιατί και οι δυό μας αποδειχτήκαμε ιδιαίτερα ανήσυχα πνεύματα και ατίθασα νιάτα στην αρχή της κατόπιν αποπνέουσας τα λοίσθια «Μεταπολίτευσης» του 1974… Όντας ανήσυχο πνεύμα και μετά την κατάρρευση της απριλιανής χούντας συμμετείχα σε ό,τι «έπαιζε» στο πολιτικό και κοινωνικό κέντρο της πόλης, που ήταν το Παράρτημα (του Πανεπιστημίου Πατρών). Το 1974-1975 ήμουν δευτεροετής φοιτητής στο φυσικό τμήμα.
Όστις θέλει οπίσω μου ακολουθείν απαρνησάσθω εαυτόν και αράτω τον σταυρόν
αυτού (Μρκ. Η. 34)
Ολόκληρη η ανθρωπότης είναι άρρωστη, σωματικά και πνευματικά, και αυτό δεν είναι καινούργιο. Είναι δυστυχώς το περιεχόμενο της Ιστορίας ΤΟ ΝΟΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ και ο Χριστός ήλθε στη γη για να θεραπεύσει όποιον θέλει να θεραπευθεί και υπάρχουν πολλοί που δεν θέλουν να θεραπευτούν.
Εν πάση περιπτώσει εμείς οι σημερινοί χριστιανοί δεν έχουμε τόσο ανάγκη διδασκαλίας, όσο θεραπείας. Είναι γενικά γνωστό ότι το πρόβλημα μας δεν είναι η άγνοια των εντολών αλλά η αδράνεια. Ιδίως τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει τόσες πολλές διδασκαλίες και κηρύγματα με γνώσεις θεολογικές, που όμως για εμάς, δεν είναι και θεραπευτικές το μέν πνεύμα πρόθυμον, η δε σάρξ ασθενής, (Μτθ. ΚΣτ, 41). Χρειάζεται θεραπευτική αγωγή και αυτήν παρουσιάζει σήμερα ο Κύριος σε δύο φάσεις: Την αυταπάρνησιν του πιστού και την σταύρωσιν εαυτού.
ΙΩ. Γ΄ 13-17… 13-09-2009
Και καθώς Μωυσής ύψωσε τον όφιν εν τη ερήμω, ούτως υψωθήναι δει τον υιόν του ανθρώπου.
Όπου χάνεται ο σταυρός χάνεται και η ελπίδα. Τα πάντα σκοτεινιάζουν από τά αδιέξοδα, οι άνθρωποι γίνονται νυκτόβιοι στα κακόφημα ξενυχτάδικα, και μόνη απατηλή διεξοδος θεωρούνται (οι ουσίες), τα δηλητηριασμένα ποτά, τα ναρκωτικά…
Έτσι η σημερινή Κυριακή προσφέρεται για προβληματισμούς μπροστά στον τίμιο Σταυρό. Λανθασμένοι προβληματισμοί απέναντι στον Σταυρό οδηγούν σε συρράξεις, σε λεηλασίες, σφαγές, κατασροφές, σταυροφορίες, Ιερά εξέταση, νύχτες Αγίου Βαρθολομαίου…
Στο Ευαγγέλιο προβάλλονται οι προβληματισμοί του Νικοδήμου του νυκτερινού μαθητού του Χριστού, στη συνομιλία που είχε την νύκτα μετά το φραγγέλιο στο ναό του Σολομώντος.
Για πολλά χρόνια τα ράσα του σέρνονταν στους δρόμους και τα πεζοδρόμια στη γειτονιά της Παντάνασσας. Λιβάνι από τους εσπερινούς, καυσαέριο και σκόνη από τους δρόμους. Ποιος μπορεί να ξεχάσει εκείνη τη μαυροφορεμένη ιερατική φυσιογνωμία που περιδιάβαινε τη Φιλοποίμενος, τη Βότση και την Καραϊσκάκη;