Το δημόσιο χρέος, η ραγδαία αύξηση του ενδοκυβερνητικού δανεισμού και τα προβλήματα των ασφαλιστικών ταμείων

Του Σταύρου Μαυρουδέα*

Το πρόβλημα

Το πρόβλημα του δημόσιου χρέους προβλήθηκε από τα συστημικά κέντρα ως ένα από τα δύο γενεσιουργά αίτια της ελληνικής κρίσης του 2010. Η Μαρξιστική προσέγγιση έχει δείξει ότι αυτή η επίσημη ερμηνεία που βασίζεται στα δίδυμα ελλείμματα (δημοσιονομικό έλλειμμα και έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών) είναι αβάσιμη και υποκριτική. Αγνοεί τις θεμελιώδεις αντιφάσεις της καπιταλιστικής συσσώρευσης (φθίνουσα κερδοφορία κλπ.) και μετατρέπει τις μορφές εμφάνισης σε αιτία του προβλήματος. Όμως, εκτός από αβάσιμη η επίσημη ερμηνεία είναι και υποκριτική καθώς στοχοποιεί ως αίτιους της κρίσης τους εργαζόμενους (και όχι την αστική τάξη) και φυσικά φορτώνει σ’ αυτούς τα βάρη της επίλυσης της. Με αυτή την έννοια, οι εξελίξεις στα δύο αυτά μεγέθη (δημόσιο χρέος και ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών) είναι σημαντική καθώς η επιδείνωση τους σηματοδοτεί ότι το σύστημα θα πάρει και νέα μέτρα σε βάρος της μεγάλης εργαζόμενης πλειονότητας της χώρας μας.

Είναι γνωστό ότι, όσον αφορά το δημόσιο χρέος, αυτό έχει αυξηθεί δραματικά σε απόλυτο μέγεθος και έχει περάσει τα 400 δισ. ευρώ.

Ανεπίδοτη επιστολή …στην επιστολή της Νίκης Κεραμέως στους συνταξιούχους εκπαιδευτικούς!

Του Χρήστου Κάτσικα*

Είναι η δεύτερη χρονιά που η Νίκη Κεραμέως στέλνει Επιστολή στους εκπαιδευτικούς που συνταξιοδιοτήθηκαν με την οποία εκφράζει τη «βαθιά ευγνωμοσύνη» της ιδίας και του υπουργείου για την προσφορά τους.

Η υπουργός Παιδείας ευχαριστεί τους εκπαιδευτικούς για την ενεργό συμμετοχή τους στην εκπαιδευτική διαδικασία αλλά και για τη συμβολή τους στην υλοποίηση «σημαντικών αλλαγών», ενώ εύχεται στους βετεράνους εκπαιδευτικούς «το καλύτερο στον νέο κύκλο της ζωής τους».

Πώς οι αλλαγές στην επικουρική ασφάλιση υπονομεύουν την ανάπτυξη

Tων Σάββα Ρομπόλη* και Βασίλειου Μπέτση**

Γιατί με την κεφαλαιοποίηση της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης, η οικονομία κινδυνεύει να βρεθεί υπό πίεση και αυστηρή επιτήρηση μέχρι και το 2062.

Η κυβερνητική πρόθεση μετατροπής της επικουρικής κοινωνικής ασφάλισης από το διανεμητικό σύστημα της αλληλεγγύης των γενεών και της συλλογικής αντιμετώπισης του κινδύνου του γήρατος (όπως ορίζουν το Σύνταγμα στο άρθρο 22, παράγρ. 4 και οι αποφάσεις 2287/2015 και 1889/2019 του ΣτΕ που ενσωματώθηκαν στο άρθρο 20 του Ν. 4670/2020) σε κεφαλαιοποιητικό σύστημα των ατομικών λογαριασμών (ατομικός  κουμπαράς), χωρίς καμία εξ ορισμού αλληλεγγύη των γενεών, παραγωγού  ανισοτήτων και ατομικής αντιμετώπισης του κινδύνου του γήρατος, θα προκαλέσει, μεταξύ των άλλων, συνθήκες σημαντικής υπονόμευσης στην πολυπόθητη ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας.

Όμως, παρά αυτό το συμπέρασμα της ερευνητικής προσέγγισης του συγκεκριμένου θέματος, οι κυβερνητικοί  παράγοντες  υποστηρίζουν ότι «μεγάλο μέρος των εισφορών των ασφαλισμένων θα επενδυθεί στην ελληνική οικονομία, με αποτέλεσμα να ωθήσει με ταχύτερους ρυθμούς την οικονομική μεγέθυνση, δημιουργώντας περισσότερες θέσεις εργασίας, υψηλότερο επίπεδο παραγωγικότητας, υψηλότερους μισθούς και υψηλότερα έσοδα για τον Κρατικό Προϋπολογισμό».

Και τώρα κουλτούρα κεφαλαιοποίησης;

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Μικρή ποιοτική ιστορία του ασφαλιστικού

Με την παγκόσμια υποχώρηση του οράματος για μια αταξική κοινωνία ο σύγχρονος καπιταλισμός στο τέλος της δεκαετίας του 1980 μπήκε στο δήθεν όραμα «του τέλους της ιστορίας». Μέρος του αποτελεί και το πείραμα της «Σχολής του Σικάγου» περί των «τριών πυλώνων» για το ασφαλιστικό και συνταξιοδοτικό στη Χιλή (Πινοσέτ 1973). Τώρα ξέρουμε το αποτέλεσμα: Οι χιλιανοί συνταξιούχοι ψάχνουν να ζήσουν από τα παιδιά τους και βγαίνουν στους δρόμους… Ένα κομμάτι αποτελεί μια μικρή «εθνική σύνταξη» που εγγυάται όπως-όπως το κάθε εθνικό κράτος, ένα άλλο θα αποτελεί μέσω των «επαγγελματικών ταμείων» ή παραπλήσιων μορφών χρήσης των κρατήσεων και το τελευταίο -για όσους μπορούν- η ιδιωτική ασφάλιση.

Το κράτος -«το λιγότερο κράτος» κατά τον Κ. Μητσοτάκη τον πρεσβύτερο- άρχισε να απομακρύνεται ως ο ένας από τους τρεις χρηματοδότες των ασφαλιστικών αναγκών και των συντάξεων κατά το αναδιανεμητικό σύστημα, δια μέσου της φορολογίας των «ισχυρών». Οι άλλοι δύο ήταν οι εργοδότες και οι εργαζόμενοι. Με το νόμο Σιούφα (1992) της τότε Κυβέρνησης (Κωνστ. Μητσοτάκη-ΝΔ) τέμνονται οι εργαζόμενοι του δημοσίου σε πριν το 1993 και από το 1993, ενώ παράλληλα μπαίνει λογιστικά στο δημόσιο η κράτηση 6,67% των εργαζομένων επί του βασικού μισθού και του χρονοεπιδόματος (πριν 1993) και όλου του μισθού (από 1993). Βλέποντας προς τα πίσω κατανοούμε λοιπόν με τον επανυπολογισμό του ν. Κατρούγκαλου ποιο κομμάτι θα θεωρείται συντάξιμος μισθός από το 2002.

Το παρά πέρα σκληρό βήμα επί Γιαννίτση 2000 (κυβέρνηση Κ. Σημίτη-ΠΑΣΟΚ) δεν έγινε, αφού βρέθηκε μπροστά σε τεράστιο κίνημα. Το αφομοίωσε λίγο αργότερα (Ρέππας 2002) επί το μαλακότερο. Η κίνηση εκείνη άρχισε να φθείρει το ύψος των κύριων συντάξεων. Μέχρι τα μνημόνια έγιναν μικρότερες παρεμβάσεις, όπως π.χ. η επιβολή κρατήσεων στους παλιούς ασφαλισμένους (πριν το 1993) επί ενός εικονικού ποσού των 140,70 Ευρώ (μέρος των επιδομάτων).

Στα μνημόνια, με το «δεν υπάρχει σάλιο στα ταμεία» του Λοβέρδου, φτάσαμε στο ν. Κουτρουμάνη-Λοβέρδου (2010), όπου έγινε τεράστια τομή και στο ύψος των συντάξεων, αλλά και στο δικαίωμα εξόδου μόνο για όσους συμπλήρωναν 25ετία το 2010 (και με εξαγορές το 2011, 2012). Η θεμελίωση σύνταξης με 25ετία καταργείται. Ταυτόχρονα εισήγαγε πλάγια τον τεμαχισμό της σύνταξης σε εθνική και αναλογική. Εννοείται πως προχωρούσε το «σκυλοφάγωμα» στις επικουρικές συντάξεις και το εφάπαξ, όλα πληρωμένα με αίμα. Σ΄ αυτό βοήθησε και o Βρούτσης ως υπουργός επί κυβέρνησης Α. Σαμαρά (ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, 2013).

Ο ν. Κατρούγκαλου (5/2016) έβαλε ως κεντρικούς πυλώνες τα 40 χρόνια εργασίας, τα 67 έτη στην έξοδο, τον τεμαχισμό στα τρία της κύριας σύνταξης (εθνικής, ανταποδοτικής και προσωπικής διαφοράς), πατώντας πάνω στο 3^ο μνημόνιο που ψήφισαν πακέτο (ΣΥΡΙΖΑ, ΑΝΕΛ, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΠΟΤΑΜΙ), 8/2015. Την ίδια στιγμή οι επικουρικές και το εφάπαξ έφτασαν σε «χαμηλό βαρομετρικό». Οι στόχοι των μνημονίων για μείωση στο 50% επιτεύχθηκαν απ’ όλες τις μνημονιακές κυβερνήσεις. Γι αυτό ήλθε η ώρα της πορείας κεφαλαιοποίησης και σταθεροποίησης του ν. Κατρούγκαλου και με την βοήθεια του ΣτΕ, στο οποίο πονηρά έστειλαν οι εργατοπατέρες τον κόσμο, αντί στον συλλογικό αγώνα…

ΙΙ. Βασικοί άξονες το ν/σχ Βρούτση

Σοκαριστικό: Πότε θα πάρουν σύνταξη οι σημερινοί 30άρηδες;

Του Ηλία Γεωργάκη*

Η αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης θεωρείται πιθανή έως το 2060, εφόσον τόσο στη χώρα μας όσο και στο σύνολο της Ευρωπαϊκής Ενωσης συνεχιστούν οι ασκούμενες πολιτικές

Αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ακόμα και στα 72 και δημοσιονομικό κόστος 50 δισ. ευρώ απειλεί να φέρει σε ορίζοντα μικρότερο των πέντε δεκαετιών το εκρηκτικό μείγμα γήρανσης του πληθυσμού, υπογεννητικότητας και έκρηξης των ευέλικτων μορφών απασχόλησης. Στο συμπέρασμα αυτό καταλήγει επιστημονική μελέτη του ομότιμου καθηγητή του Πάντειου Πανεπιστηµίου Σάββα Ροµπόλη και του υποψήφιου διδάκτορα Βασίλη Μπέτση.

Πως Βενιζέλος-Παπαδήμος με το PSI, χρεοκόπησαν τα ασφαλιστικά μας ταμεία, αντί να κουρέψουν ομόλογα πού κράταγε η ΕΚΤ!

Του Σπυρίδωνα Λαβδιώτη*

Δεν πρέπει εμείς να ξεχνάμε ότι το PSI –η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους παγκοσμίως– απέβλεπε στη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ από το 176.5 % που κατέγραψε στα τέλη 2011,¹ στο 120% στα τέλη του 2020!

Προς χάριν των τραπεζών

Αυτός ήταν «ο ζωτικός ρόλος» του αποκληθέντος με την εξωτική ονομασία, PSI: «Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα» και διατυπώθηκε από τις ευρωπαϊκές αρχές με το ΔΝΤ ως εξής: «για την επίτευξη του στόχου προσκαλούμε την Ελλάδα, τους ιδιώτες, και όλα τα συμβαλλόμενα μέλη να προσκομίσουν μια εθελοντική ανταλλαγή ομολογιών με ένα κούρεμα 50% της ονομαστικής αξίας του ελληνικού χρέους που κατέχουν. Υπό την προϋπόθεση ότι η εξέλιξη του PSI είναι επιτυχής, τα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ θα χορηγήσουν δάνειο στην Ελλάδα ύψους 130 διςευρώ για τη χρηματοδότηση των αναγκών της και την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών».²

Συνέχεια →

Οι εκπαιδευτικοί ανάμεσα στη «γήρανση» και τις συνταξιοδοτικές ανατροπές

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Συνταξιοδοτικό και Δημόσια Εκπαίδευση

Τα τελευταία μνημονιακά χρόνια και με την φυγή εκπαιδευτικών από τα σχολεία –πέρα από την φυσιολογική συνταξιοδότηση- και στην δευτεροβάθμια εκπαίδευση, όπως και στην πρωτοβάθμια, κάθε σχολικό έτος αυξάνει ο μέσος όρος ηλικίας των μονίμων και αναπληρωτών σχεδόν κατά ένα έτος κάθε χρόνο. Το φαινόμενο αυτό αποτελεί την λεγόμενη «γήρανση των εκπαιδευτικών», η οποία έχει ήδη φτάσει σε οριακό σημείο ακόμη και για τους αναπληρωτές! Οι δε μόνιμοι, λόγω των συνεχών μειώσεων των συντάξεων και των απαιτήσεων για ιατρικές και νοσηλευτικές δαπάνες, βρίσκονται «δέσμιοι» ανάμεσα στη «Σκύλα» της παράτασης συνταξιοδότησης (όσων ακόμα έχουν δικαίωμα πριν τα 67 έτη ηλικίας (ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, 2016) και την «Χάρυβδη» των υπερβολικών δυσκολιών λόγω των αντιεκπαιδευτικών απορρυθμίσεων και αναδιαρθρώσεων του σχολείου.

Συνέχεια →

Μοντέλο ανάπτυξης και δημογραφικό

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

Άποψη

Μία χώρα πρέπει να γνωρίζει τα ανταγωνιστικά της πλεονεκτήματα, καθώς επίσης το πλέον ορθολογικό μοντέλο ανάπτυξης της –όπου, όσον αφορά την Ελλάδα, είναι τo εξής:

(α) ο ποιοτικός τουρισμός –δηλαδή ο λιγότερος και ακριβότερος, ανάλογος με τις εκάστοτε υποδομές της,

(β) η υψηλών προδιαγραφών γεωργία –επομένως εκείνα τα προϊόντα που ευδοκιμούν καλύτερα στην ελληνική γη, συγκριτικά με τις άλλες χώρες, με μεγαλύτερη προστιθέμενη αξία,

(γ) οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας –αιολικά πάρκα, ηλιακή ενέργεια, υδροηλεκτρικά εργοστάσια, καθώς επίσης

(δ) οι μεταφορές και κυρίως η ναυτιλία, στην οποία κατέχουμε την 1η θέση παγκοσμίως –σε συνδυασμό με τις συμπληρωματικές επιχειρήσεις όπως οι κατασκευές, το λογισμικό, η βιομηχανία λιπασμάτων, τα λιμάνια, τα ναυπηγεία κοκ.

Συνέχεια →

Αχτσιόγλου για καρατόμηση συντάξεων: Αληθινά ψέματα και ψεύτικες αλήθειες

Του Παναγιώτη Μαυροειδή

Πριν ακόμη στεγνώσει το μελάνι της υπογραφής του προ-σύμφωνου της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ για το Νέο Μνημόνιο με τα ευρωπαϊκά αφεντικά τους, η κυβερνοδίαιτη ΕΡΤ έβγαλε την Υπουργό Εργασίας Ε. Αχτσιόγλου, για να παρουσιάσει το μαύρο ως άσπρο.

Ας δούμε πρώτα τι μας είπε η Υπουργός του ΣΥΡΙΖΑ:

Συνέχεια →