Από τον Κύρκο στη Μενεγάκη

[ΣΤΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ]

Του Περικλή Κοροβέση

Κάθισα εννιά ώρες μπροστά στην τηλεόραση για να παρακολουθήσω τη συζήτηση στη Βουλή. Και αυτό που διαπίστωσα είναι πως είμαι βαριά άρρωστος. Μπορεί ένας άνθρωπος που είναι καλά στα μυαλά του να ξοδεύει μια ολόκληρη μέρα μόνο και μόνο για να απολαύσει τον μαζοχισμό του;

Γιατί περί αυτού πρόκειται. Καμιά σκέψη, κανένα επιχείρημα, καμιά σύγκρουση ή αντιπαράθεση ιδεών. Τα λεγόμενα κόμματα του ευρωπαϊκού τόξου διαφοροποιούνται μόνο στις βρισιές και στις εξυπνάδες.

Το δρομολόγιό τους είναι ίδιο και καθορισμένο από την Ε.Ε. Εξαίρεση αποτελεί το ΚΚΕ που κάνει τη σωστή ανάγνωση της πραγματικότητας, αλλά αδυνατεί να χαράξει πολιτική, με συνέπεια να συμπαρίσταται στο σύστημα σαν αριστερός ψάλτης.

Συνέχεια →

Η χούντα της ανυπαρξίας

Της Βασιλικής Νευροκοπλή*

Αν ως χούντα ορίζεται ένα καθεστώς το οποίο διαμορφώνεται από μια μικρή ομάδα ανθρώπων και επιβάλλεται βίαια σε μια ολόκληρη κοινωνία, αφαιρώντας της το δικαίωμα άλλης επιλογής και αντίδρασης, τότε ίσως πρέπει να αναρωτηθούμε γύρω από την πολυσυζητημένη έννοια της σημερινής «οικονομικής χούντας».

Προτείνω να αφαιρέσουμε την προϋπόθεση της στρατιωτικής επιβολής μιας χούντας, διότι τα «όπλα» στους καιρούς μας είναι ποικίλα, και αυτό διαφοροποιεί και το «πρόσωπο» του εν λόγω ανελεύθερου καθεστώτος, που ενδέχεται και να μην καταλάβει ποτέ θέση πολιτικής εξουσίας σε μία χώρα, αλλά κατ’ ουσία να εξουσιάζει αντιστοίχως ανελεύθερα τις ζωές μας, συχνά δίχως καν να το υποψιαζόμαστε, εγκλείοντας τους «αντιφρονούντες» στο περιθώριο –πολιτισμικό, θρησκευτικό, κοινωνικό, εργασιακό κλπ.

Συνέχεια →

Λεγόταν Μιλόσεβιτς, τον θυμάστε;

Του Νίκου Μπογιόπουλου

Ως γνωστόν ο Μιλόσεβιτς ήταν «χασάπης». Και «εγκληματίας». Και «δολοφόνος». Και έκανε «γενοκτονία». Και ειδικά στο Κόσσοβο έκανε και «εθνοκάθαρση». Για να καταλάβετε πόσο «κάθαρμα» ήταν, ακόμα κι αυτός ο Πρετεντέρης – όπως έγραφετότε – μόλις τον είδε στο εδώλιο της Χάγης (τον Μιλόσεβιτς ) «ανατρίχιασε» (ο Πρετεντέρης…).

Στις 11 Μαρτίου 2006, ο Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς πέθανε στις φυλακές της Χάγης. Προηγουμένως είχε καταγγείλει τους δεσμοφύλακές του ότι τον οδηγούσαν στο θάνατο, αρνούμενοι να του παράσχουν την αναγκαία ιατροφαρμακευτική αγωγή για τα καρδιακά προβλήματα που αντιμετώπιζε.

Δέκα χρόνια αργότερα, πριν από ένα περίπου μήνα, ο Μιλόσεβιτς… αθωώθηκε. Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης τον απάλλαξε – μετά θάνατο – από την κατηγορία για την υποτιθέμενη συνενοχή του Βελιγραδίου στη σφαγή 8.000 Βοσνίων μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα, τον Ιούλιο του 1995.

Συνέχεια →

Ξύστε έναν αλτρουιστή και θα βρείτε έναν υποκριτή

Του Χάρη Ναξάκη*

Ο Φράνς ντε Βάαλ είναι ίσως ο κορυφαίος σήμερα ερευνητής της συμπεριφοράς των πρωτευόντων. Στο βιβλίο του «Πρωτεύοντα και Φιλόσοφοι, πως εξελίχθηκε η ηθική», εκδόσεις Αλεξάνδρεια, ο συγγραφέας έχει ως στόχο όλους αυτούς που θεωρούν ότι ηθικότητα είναι ένας λεπτός υμένας βερνικιού που επιστρώνεται σε ένα ανήθικο πυρήνα. Είμαστε κατά βάση κακοί, αχαλίνωτα όντα και η καλοσύνη μας είναι ένας μανδύας που μας φοράει ο πολιτισμός; Ο Φ. ντε Βάαλ χωρίς να αρνείται την εγωιστική και αχαλίνωτη ανθρώπινη φύση υποστηρίζει ότι ταυτόχρονα από τη φύση μας είμαστε και αλτρουιστές.

Ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Μόλις ένα πολιτικό κόμμα καταλαμβάνει την εξουσία διορίζει συγγενείς και φίλους σε διάφορες επιτελικές ή μη κρατικές θέσεις.

Συνέχεια →

Γυναίκες στη Μακρόνησο

Της Ανδριανής Στράνη

Περασμένες εννιά ταξιδεύαμε πρίμα για το Μακρονήσι. Το ημερολόγιο έδειχνε 5 Ιούνη 2016.

– Δυο χρόνια περιμέναμε αυτό το ταξίδι, μονολόγησε με καϋμό η Μακρονησιώτισσα Τασούλα. Ο χρόνος δεν θα είναι για πάντα σύμμαχος. Έπρεπε να ανανεώσουμε το θυμάρι.

– Και τον όρκο, συμπλήρωσε η Βαγγελιώ δίπλα της.

Τεσσάρων χρονών και κολλημένη στο φουστάνι της μάνας της ήταν η Βαγγελιώ το 1950 που πρωτοπάτησε στο άδροσο τούτο μέρος. Μετά την προδοσία της Βάρκιζας, η ντόπια αστική τάξη και τα ξένα αφεντικά της, θέλοντας να σβήσουν κάθε ίχνος της Εθνικής Αντίστασης και της Ιστορίας της ΕΠΟΝ και του ΕΑΜ έστειλαν στα ξερονήσια τους αμετανόητους. Δεν δίσταζαν να απομονώνουν ακόμα και μανάδες με μικρά παιδιά, καθώς και ηλικιωμένες γυναίκες, για να υπογράψουν με κάθε μέσο και βασανιστήρια, δήλωση μετάνοιας και να αποκηρύξουν τον «εαμοβουλγαροκομμουνισμό».

Συνέχεια →

Η θρησκεία της ανάπτυξης και της προόδου

Του Χάρη Ναξάκη*

Τα Χριστούγεννα του 1945 και ενώ είχαν προηγηθεί τα Δεκεμβριανά, 200 περίπου νέοι επιστήμονες και καλλιτέχνες, γόνοι αστικών οικογενειών και γόνοι αριστερών οικογενειών, επιβιβάζονται στο νεοζηλανδέζικο πλοίο Ματαρόα ως υπότροφοι  του Γαλλικού Ινστιτούτου, με προορισμό τη Γαλλία. Ανάμεσα τους οι: Κ. Καστοριάδης, Λ. Αξελός, Ν. Σβωρόνος, Α. Προβελέγγιος, Μ. Μακρής, Ε. Αλεξίου, Ε. Κριαράς, Ι. Ξενάκης, Μ. Κρανάκη, Μ. Ζαχαριάς και ο Κ. Παπαϊωάννου.  Ο Κ. Παπαϊωάννου γεννήθηκε το 1925 στο Βόλο και από το 1945 έζησε στη Γαλλία όπου και πέθανε. Δίδαξε σε διάφορα γαλλικά πανεπιστήμια και έγραψε πληθώρα έργων στα ελληνικά και στα γαλλικά, φιλοσοφικού, πολιτικού και κοινωνιολογικού περιεχομένου. Το βιβλίο του, «Η αποθέωση της Ιστορίας», Εναλλακτικές εκδόσεις, περιέχει πέντε δοκίμια τα οποία σε προγενέστερο χρόνο είχαν δημοσιευτεί σε γαλλικά περιοδικά.

Συνέχεια →

Η μαρτυρική Θεσσαλονίκη κατά το 1821…

Του Κωνσταντίνου Κόττη*

Συνήθως τα σχολικά εγχειρίδια, αλλά και η τυπική αρθογραφία για την Επανάσταση του 1821, περιορίζονται στα όρια της Παλαιάς Ελλάδας (τα σύνορα του πρώτου ελληνικού κράτους). Έξω από αυτά, κάνουν μια σχετική αναφορά στον Εμμανουήλ Παπά, το μαρτύριο και αν του Γρηγορίου Κωνσταντινουπόλεως του Ε΄ και αποπροσανατολίζουν για την σφαγή της Νάουσας. Στο παρόν άρθρο θα επιχειρήσουμε, μια έντιμη καταγραφή της μαρτυρικής, κατά το 1821, Θεσσαλονίκης.

Συνέχεια →

ΟΙ ΜΕΤΑΛΛΑΞΕΙΣ ΤΗΣ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ

Του Νεκτάριου Δαπέργολα*

Εἶναι γνωστὸ ὅτι ζοῦμε σὲ δύσκολους καιρούς, κατὰ τοὺς ὁποίους ἀκόμη καὶ οἱ λέξεις ἔχουν χάσει τὸ νόημά τους καὶ (ἀπὸ κάποιους) ἀκόμη καὶ τὰ ἀπολύτως αὐτονόητα λογίζονται -καὶ συχνὰ περιπαίζονται- ὡς ἀνόητα. Πολὺ μεγαλύτερη εἶναι ἀσφαλῶς ἡ σύγχυση, ὅσον ἀφορᾶ τὸ θέμα τῶν ταυτοτήτων. Μέσα σὲ ἕναν κόσμο ποὺ μεταβάλλεται καὶ προσπαθεῖ νὰ ἐπαναπροσδιοριστῆ, αὐτομάτως τὸ ζήτημα «ποιοὶ εἴμαστε» – ἢ ἀκόμη ἀκριβέστερα «ποιοὶ αἰσθανόμαστε ὅτι εἴμαστε», τὸ ζήτημα τῆς ἴδιας μας τῆς αὐτοσυνειδησίας, ἀνάγεται σὲ μεῖζον. Μέσα στὰ πλαίσια αὐτά, ἡ ἀπόπειρα προσδιορισμοῦ τῆς νεοελληνικῆς ταυτότητας – εἴτε στὴν αὐθεντική, εἴτε καὶ στὶς μεταλλαγμένες ἐκδοχὲς της (δεδομένου ἄλλωστε ὅτι ποτὲ δὲν ἦταν κάτι στατικό, ἀλλὰ στὸ πέρασμα τοῦ χρόνου ὑπέστη μεγάλες μεταβολὲς λόγῳ ἐσωτερικῶν μετεξελίξεων, ἀλλὰ καὶ ἔξωθεν ἐπεμβάσεων), δὲν εἶναι καθόλου ἁπλὸ ἔργο.

Συνέχεια →

ΟΙ ΕΠΙΘΕΤΙΚΟΙ ΠΡΟΣΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΔΕΝ ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΤΗΝ ΟΥΣΙΑ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Του Παναγιώτη Θέμελη

Η έννοια της  αριστεράς αποτελεί ένα θέσφατο  που κανείς δεν τολμά να το αμφισβητήσει, παρά το γεγονός ότι οι πολιτικοί σχηματισμοί τους οποίους έχει γεννήσει και εκθρέψει κατά καιρούς ο ιδεολογικοπολιτικός κόλπος της, όχι μόνο δεν έχουν  καταφέρει να υπερασπίσουν τα δικαιώματα των εργαζομένων κάθε φορά που το κεφάλαιο έχει  επιτεθεί για να καταργήσει κάποια απ’ αυτά, αλλά έχουν  συνδεθεί και με μεγάλης σημασίας ήττες του λαϊκού κινήματος. Παρ όλα αυτά εξακολουθεί και σήμερα να μπαίνει από πολλές πλευρές ο στόχος για μια Επαναστατική Αριστερά, η μια Αντικαπιταλιστική Αριστερά κλπ. Και κανείς δεν αναρωτιέται μήπως … απλά να θέσει ένα ερωτηματικό… μήπως βρε αδερφέ κάνουμε λάθος ακριβώς στο σημείο αυτό?? Μήπως κάνουμε λάθος να θέτουμε στόχους στο λαϊκό κίνημα με άξονα την αριστερά?? Τόσα και τόσα έχουν μπει  σε επανεξέταση στις μέρες μας, (ο ίδιος ο Μαρξισμός έχει δεινοπαθήσει από τις «σύγχρονες» επανεξετάσεις του) γιατί η έννοια της αριστεράς να αποτελεί τόσο αμετακίνητο πια θέσφατο??

Συνέχεια →

Ποιος αποφασίζει αν θα γίνουμε θρησκόληπτοι μουσουλμάνοι;

Της Σαμπιχά Σουλεϊμάν*

Τα αιτήματα των Ρομά κατοίκων της Θράκης

Πριν από ενάμιση χρόνο, για πρώτη φορά στη ζωή μου, ξύπνησα τα χαράματα από τον θόρυβο της ντουντούκας του χότζα που καλούσε για την πρωινή προσευχή. Νομίζω ότι τα τελευταία 100 χρόνια από την ύπαρξη του οικισμού μας στο Δροσερό αυτή ήταν η πρώτη φορά που ξυπνήσαμε για να πάμε ως μουσουλμάνοι, λες και αυτό είναι το πρόβλημά μας, να προσευχηθούμε. Αναρωτήθηκα: Τι σημαίνει αυτή η αλλαγή; Ποιος την αποφάσισε χωρίς εμάς; Ποιος ενδιαφέρεται περισσότερο από εμάς να μας μετατρέψει σε θρησκόληπτους μουσουλμάνους; Και τι είδους μουσουλμάνοι υποτίθεται ότι θα πρέπει να γίνουμε;

Συνέχεια →