Η ιδεολογική ηγεμονία και οι συνέπειές της στην πολιτική πραγματικότητα

Του Δαμιανού Βασιλειάδη*

«Αρχή σοφίας η των ονομάτων επίσκεψις»

                                                                                                               Αντισθένης

Πολλοί πιστεύουν ότι η ενασχόλησή μας με θεωρητικά θέματα, τι στιγμή που βιώνουμε τόσο τραγικές στιγμές στην καθημερινή μας ζωή, είναι μια εργασία που βασικά δεν έχει νόημα και αποτελεί ως εκ τούτου περιττή πολυτέλεια. Παραγνωρίζουν ή αγνοούν όλοι αυτοί ότι η πολιτική πρακτική ακολουθεί συγκεκριμένες θεωρίες που δοκιμάζονται στην πράξη, όπως είναι ο σοσιαλισμός και ο νεοφιλελευθερισμός. Σήμερα επικρατεί σ’ όλην την υφήλιο ο νεοφιλελευθερισμός με την μορφή του ανάλγητου παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Αν δεν γνωρίζουμε τους μηχανισμούς λειτουργίας του, δεν μπορούμε να δράσουμε δημιουργικά και αποτελεσματικά.

Συνέχεια →

Ολυμπιακοί αγώνες και αθλητικά ιδεώδη

Του Γιώργου Κ. Καββαδία*

Οι μύθοι για το «αρχαίο πνεύμα αθάνατο» κυριαρχούν παρόλο που η ιστορική έρευνα έχει συμβάλλει στην απομυθοποίηση. Οι αθλητικοί αγώνες της αρχαιότητας είχαν –εκτός από τα θετικά- και τα αρνητικά της εμπορευματοποίησης και του ανταγωνισμού.  Από τους αρχαίους Ολυμπιακούς αγώνες, όταν ακόμη και πριν το 752π.Χ. οι Αθλητές δεν αγωνίζονταν για τον «κότινο» μόνο, αλλά για υλικά οφέλη. Ο νικητής «αποκτά θέση τιμητική στους αγώνες, σιτίζεται με δημόσια δαπάνη και παίρνει ένα πολύτιμο δώρο» (Ξενοφάνης). Και ο μεγάλος τραγικός, ο Ευρυπίδης τόνιζε: «Από τα χίλια μύρια κακά που υπάρχουν στην Ελλάδα δεν υπάρχει χειρότερο από τη φάρα των αθλητών».

Συνέχεια →

Το παγκόσμιο πρόβλημα είναι φιλοσοφικό

Χιωτίνη*

Είναι σαφές πως οι κοινωνίες υπάρχουν και εξελίσσονται στηριγμένες σε στοιχεία φαντασιακά. Ο Καστοριάδης επικαλείτο τη «φαντασιακή θέσμιση των κοινωνιών», που ανέκαθεν καθόριζε και εξακολουθεί να καθορίζει τους συλλογικούς και ατομικούς στόχους, τις προτεραιότητες της καθημερινής ζωής, τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους, τον τρόπο διάρθρωσης των κοινωνιών. Όμως όλα αυτά προέρχονται από τον τρόπο νοηματοδότησης της ζωής και της ύπαρξης, άρα κατ’ ουσίαν πρόκειται περί «φιλοσοφικής θέσμισης».

Συνέχεια →

Coscoπολίτες…

Του Στάθη (Σταυρόπουλου)*

Στη φεουδαλική εποχή η δυτική Ευρώπη ήταν κατατετμημένη σε φέουδα καθώς και σε μια-δυο πολυεθνικές μοναρχίες, που δεν αντιστοιχούσαν, ούτε τα φέουδα ούτε οι μοναρχίες, στα έθνη που είχαν σχηματισθεί ή συνέχιζαν να σχηματίζονται στη Γηραιά Ηπειρο. Ετσι, ένας Ολλανδός, για παράδειγμα, μπορούσε να είναι υπήκοος του Ισπανικού Στέμματος, ένας Γάλλος του Βουργουνδού Δούκα, ένας Ιταλός του Γερμανού Αυτοκράτορα και πάει λέγοντας. Μόνον μετά το τέλος των θρησκευτικών πολέμων και την Ειρήνη της Βεστφαλίας, καθώς και μετά τη Γαλλική Επανάσταση και τους Ναπολεόντειους Πολέμους, η Ευρώπη άρχισε να παίρνει μια διεθνική μορφή που μοιάζει με τη σημερινή. Η διαδικασία αυτή πέρασε μέσα από την ενοποίηση των εθνών (Ιταλία, Γερμανία κ.ά.) και έφθασε έως την κατάρρευση και των τελευταίων αυτοκρατοριών (Αυστροουγγαρία, Οθωμανοί κ.ά.) που επέφερε ο Μεγάλος Πόλεμος, ο Α’ Παγκόσμιος Πόλεμος.

Συνέχεια →

Αριστερός νεοφιλελευθερισμός

Από το ιδεώδες του Διαφωτισμού, στον θρίαμβο του απόλυτου Καπιταλισμού

Του Χάρη Ναξάκη*

   Ο Ζαν Κλωντ Μισεά στο βιβλίο του τα «μυστήρια της Αριστεράς», Εναλλακτικές εκδόσεις 2014, διερευνά τους λόγους μετάλλαξης της αριστεράς σε οικονομικό, πολιτικό και πολιτισμικό φιλελευθερισμό ως αποτέλεσμα εκτός των άλλων της θρησκευτικής της πίστης στην πρόοδο, η οποία είναι κληρονομιά του διαφωτιστικού προτάγματος. Επειδή στον πυρήνα του διαφωτιστικού μηνύματος βρίσκεται η κουλτούρα του εγωισμού, το αυτοαναφορικό άτομο, αναρωτιέται ο Μισεά μήπως πρέπει να στοχαστούμε με τον διαφωτισμό εναντίον του διαφωτισμού.

Συνέχεια →

Η ΑΝΑΓΚΗ ΓΙΑ ΕΝΑ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Του Παναγιώτη Θέμελη

Οι πολιτικές εξελίξεις προχωρούν τόσο δυσάρεστα για το βιοτικό επίπεδο του λαού όσο είχε προβλεφθεί αρχικά από όλες τις πλευρές της Αριστεράς (στην οποία δεν θα πρέπει πλέον να συμπεριλαμβάνεται και ο ΣΥΡΙΖΑ). Η λαϊκή οργή για τους δυσβάσταχτους φορολογικούς νόμους, για το ξεπούλημα της κρατικής περιουσίας, για το πλιάτσικο των funds στα δάνεια, για την καταλήστευση του λαϊκού εισοδήματος από την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών, για το μαχαίρι στις συντάξεις που ετοιμάζεται και την κατάργηση κάθε έννοιας εθνικής Ανεξαρτησίας από τους μηχανισμούς του ΔΝΤ και της Γερμανοκρατούμενης  Ευρωζώνης  μεγαλώνει μεν αλλά δεν βρίσκει πολιτική διέξοδο. Οι πολιτικές δυνάμεις του κοινοβουλευτικού μας συστήματος είναι ταγμένες με συντριπτική πλειοψηφία στην εξυπηρέτηση των αναγκών των μνημονίων και προσπαθούν να διεκδικήσουν την άνοδο τους στην κυβέρνηση προσπαθώντας να πείσουν τους Ευρωζωνικούς πολιτικούς εκπροσώπους του χρηματιστικού κεφαλαίου ότι είναι πιο αποτελεσματικοί στα μνημόνια από την παρούσα κυβέρνηση.

Συνέχεια →

Δυαδική Κοινωνία

Του Χάρη Ναξάκη*

Οι χιλιάδες δομές αλληλεγγύης και συνεργατικότητας, πού αναβλύζουν από το πληγωμένο στην εποχή των μνημονίων σώμα της ελληνικής κοινωνίας, έχουν διπλή ανάγνωση. Από την μια είναι τέκνο της ανάγκης για αξιοπρεπή επιβίωση και υπέρβαση του ιδιοτελούς εγώ με άνοιγμα του ατόμου στον άλλο.

Από την άλλη σε διάφορες αλληλέγγυες δομές το κυρίαρχο χαρακτηριστικό είναι η ελεημοσύνη των χορτάτων, ιδιοτελής αλληλεγγύη, πού έχει ως στόχο την ηθική νομιμοποίηση του επιχειρείν, τις δημόσιες σχέσεις και μέσω αυτών την απόκτηση κύρους και ισχύος. Αν βέβαια σε μια κοινωνία υπερισχύουν οι ιδιοτελείς δομές αλληλεγγύης, τότε η κοινωνία έχει μετατραπεί σε καταναλωτή αλληλεγγύης και η ίδια η αλληλεγγύη έχει γίνει θέαμα.

Συνέχεια →

Μια οντολογική ματιά στο έργο του Θεόδωρου Αγγελόπουλου

Του Κωνσταντίνου Κόττη*

Ο Θεόδωρος Αγγελόπουλος διαμόρφωσε την καλλιτεχνική του οπτική, σε ένα περιβάλλον δυαρχικό, μανιχαϊστικό. Ο εμφύλιος είχε αφήσει βαθειά τα σημάδια του. Κατά την δεκαετία του 60΄, τα ανθρώπινα δικαιώματα εξαγγέλλονταν ως βιτρίνα, η οποία, όμως, απέκρυπτε την πραγματικότητα. Ισχυρές χώρες, ακόμα κατακτήτριες άλλων χωρών, δυτικά με τις αποικίες, ανατολικά με τον σοσιαλιστικό ολοκληρωτισμό. Προκαθορισμένα από πριν τα διεστώτα, τα στρατόπεδα των καλών και των κακών, των νικητών και των ηττημένων. Ανάλογα διχάζονταν η τέχνη, οι δημιουργοί. Ανάλογα σύχναζαν οι πολίτες σε μπλε, πράσινα και κόκκινα καφενεία. Υπήρχαν ακόμα «στρατόπεδα εργασίας», σιβηρικά παραπετάσματα, «Παρθενώνες» που «αναμόρφωναν».  Αναπτύχθηκε μια τάση  πολιτική σε μια εποχή ανελεύθερη, όπου προτάσσονταν οι εικόνες ως εκφραστικές του λιγόλογου των αισθημάτων εις βάρος του σεναρίου.

Συνέχεια →

Η πολιτική απάτη περί «Κέντρου»

Του Νικήτα Χιωτίνη*

Ένας από τους πιο ταλαιπωρημένους όρους της τρέχουσας πολιτικής ορολογίας είναι το «Κέντρο». Χρησιμοποιήθηκε με τρόπο ψευδεπίγραφο και δημαγωγικό, συμμετέχοντας και αυτό στους τρόπους που οι «πολιτικοί» χειραγωγούν τους λαούς, οδηγώντας τους σε εκούσια αποχή από τις πραγματικές πολιτικές διεργασίες. Συχνά λέγεται πως η «πολιτική» απαξιώνεται στα μάτια των πολιτών, δεν είναι όμως ακριβώς έτσι: δεν απαξιώνεται η πολιτική, είναι οι λαοί, είναι οι πολίτες οι οποίοι απαξιώνουν τους εαυτούς τους, οδηγούμενοι στην απόλυτη χειραγώγησή τους από επιτηδείους.

Συνέχεια →

H επανασυγκρότηση της ριζοσπαστικής Αριστεράς στο νέο τοπίο

Του Αλέξανδρου Σταθακιού*

Μπορούμε να θεωρήσουμε ότι το αποτέλεσμα των εθνικών εκλογών αποτυπώνει τις διαθέσεις των πολιτών σε ένα συγκεκριμένο χρονικό σημείο. Στην αποτύπωση αυτή, βεβαίως, μετρά και η αποχή. Ακόμα και αν υπάρχουν λόγοι ανωτέρας βίας – π.χ. οικονομική αδυναμία του ψηφοφόρου να πάει να ψηφίσει όπου «είναι γραμμένος», έχει σημασία για το επίπεδο οργάνωσης των ανθρώπων που για ταξικούς λόγους σχετίζονται με την ριζοσπαστική αριστερά.

Συνέχεια →