Αρχείο κατηγορίας Φιλοσοφία και Πολιτική

Πρωτομαγιά: ποιος σοσιαλισμός;!…

Πρωτομαγιάτικες σημειώσεις, οι ποικίλοι σοσιαλισμοί και η θεωρητική μας παρακμή

Του Φιλαλήθη  

 

Σήμερα η Πρωτομαγιά, που εν Ελλάδι πρωτοεορτάστηκε λόγω των προσπαθειών του μεγάλου “πρώιμου” Σοσιαλιστή Σταύρου Καλλέργη το 1894. Ο Καλλέργης ουσιαστικά, όπως και άλλοι σοσιαλιστές, όπως ο Leroux,  έβλεπε τον Σοσιαλισμό ως την πραγμάτωση του δανεισμένου (εκκοσμικευμένου χριστιανικού) τρίπτυχου της Γαλλικής Επανάστασης “ελευθερία-ισότητα-αδελφότητα” (egalite-fraternite-liberte).

Το σημαντικό είναι, ότι ο Σταύρος Καλλέργης, όπως και ο Πλάτων Δρακούλης(μιλούμε για ένα υπέροχο εκλεκτικό Σοσιαλιστή που βλέπει τον Σοσιαλισμό ως κοινωνική πραγμάτωσι του Χριστιανισμού…), οι πλέον σημαίνοντες του ελλαδικού εργατικού κινήματος ως τις αρχές και το πρώτο τέταρτο του 20ου αιώνα, ήσαν πολύ διαφορετικοί εν σχέσει με τους αυτοαποκαλούμενους σημερινούς συνεχιστές τους, μαρξιστές, και “ανανεωτές κομμουνιστές”.

http://www.imn.gr/greek/books/images_books/kallergis.JPG" border="0" width="79" height="123" />

Ήσαν ριζικά διαφορετικοί, ίσως. Εκπροσωπούσαν μία τελείως άλλη “ψυχολογία”. Ο προλεταριακός σοσιαλισμός απευθυνόταν σε κατώτερα “ψυχόρμητα” του ανθρώπου, ενώ οι συγκεκριμένοι απευθύνονταν στην πείνα και δίψα για δικαιοσύνη. Απευθύνονταν σε “διψασμένους θεούς“, όπως θα έλεγε ο Αγ. Ν. Βελιμίροβιτς για τον τύπο ανθρώπου που παράγει (μυστικά) το Πνεύμα, ήτοι ο “χριστιανισμός”. Για αυτό ακριβώς θα δούμε κάποιες εξαίρετες ρήσεις του Νικολάι Μπερντιάγεφ για το θέμα του σοσιαλισμού και την ποιοτική διαφορά μεταξύ των δύο τύπων σοσιαλισμών, του εμπνευσμένου από το αστικό πνεύμα και του εμπνευσμένου από ανώτερες τάσεις του ανθρώπου.

http://2.bp.blogspot.com/_1QO1TUHg_OI … n3zqMJQ/s200/berdyaev.jpg" border="0" width="76" height="104" />

 Ο οικονομικός υλισμός του Μαρξ δεν ήταν μια θεωρητική εφεύρεση, ανταποκρινόταν σε μια κάποια πραγματικότητα: υπήρχε κάτι το οποίο προκάλεσε την διδασκαλία του Μαρξ ως αντίδραση της σκέψης. Ο σύγχρονος σοσιαλισμός αποτελεί αντανακλαστική αντίδραση, δεν περικλείει δημιουργική αρχή. Είναι “σαρξ εκ της σαρκός” της αστικής και καπιταλιστικής κοινωνίας, είναι ένα εσωτερικό φαινόμενό της, καθορίζεται ολοκληρωτικά από την δομή και τις εσωτερικές της κινήσεις. Πνευματικά βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο. Ο σοσιαλισμός είναι αστικός ως τα τρίσβαθά του.[…]

  1. Τόσο η “μπουρζουαζία” όσο και το “προλεταριάτο” της εποχής, καπιταλιστικού και σοσιαλιστικού στυλ, αντιπροσωπεύουν μια προδοσία και μια απόρριψη των πνευματικών θεμελίων της ζωής. Η “μπουρζουαζία” υπήρξε η πρώτη που πρόδωσε και αποποιήθηκε το “ιερό”. Το “προλεταριάτο” την ακολούθησε κατά βήμα. Από αυτήν έμαθε τον αθεϊσμό και τον υλισμό, αφομοίωσε το πνεύμα των επιφανειακών “φώτων”, εμποτίστηκε από οικονομισμό[…]
  2. είμαστε αναγκασμένοι να αναγνωρίσουμε ότι το “προλεταριάτο” κληρονόμησε πολλές αμαρτίες και ελαττώματα της “Τζον Ρούσκιν(1819-1900)μπουρζουαζίας”. Δεν υπάρχει τίποτα το πρωτότυπο στο “προλεταριάτο” σας, όλα τα έχει δανειστεί.[…]
  3. Να λοιπόν αυτό που δεν πρέπει να ξεχνάτε ποτέ[…]ο σοσιαλισμός δημιουργήθηκε από την μπουρζουαζία, από την ανώτερη πολιτισμική τάξη. Εισήχθη στον κόσμο ως ιδέα των αστικών τάξεων που η σκέψη τους επιχειρούσε αφιλοκερδώς να λύσει τις αντιφάσεις και να ξεπεράσει τα δεινά και τις αδικίες της κοινωνίας. Έτσι γεννήθηκαν ο σοσιαλισμός του Σαιν Σιμόν, του Φουριέ, του Όουεν, και του Πλάτωνα στην αρχαιότητα. Εξ άλλου οι δικοί σας  Μαρξ και Λασάλ ήταν “αστοί” και όχι προλετάριοι.[…]
  4. δεν υπάρχει ευγένεια παρά μόνο στον αριστοκρατικό σοσιαλισμό του Πλάτωνα και επίσης στον ιεραρχικό σοσιαλισμό του Ρούσκιν[σ.σ.:επιφανής Βρεττανός Χριστιανοσοσιαλιστής].(”Για την κοινωνική ανισότητα,"Ν. Μπερντιάεφ, εκδ. Πουρναρά, 1984, σσ.232-235)

Τζον Ρούσκιν(1819-1900)-Ρέκτης του χριστιανικού σοσιαλισμού

 

Αντί συμπεράσματος

Ο Ένγκελς κάποτε έγραφε, ότι είναι οι Γερμανοί σοσιαλιστές, όπως ο ίδιος, περήφανοι επίγονοι (και) των σοσιαλιστών Σαιν Σιμόν, Φουριέ και Όουεν, των οποίων οι οπαδοί συναπάρτιζαν την πρώτη διεθνή, όπως βέβαια και των φιλοσόφων του γερμανικού ιδεαλισμού, κάτι που παρέλκει, βέβαια, εδώ. Όμως, η αλήθεια είναι, ότι οι κόσμοι τους, οι κόσμοι των δύο αυτών σοσιαλισμών, απέχουν πάρα πολύ…

Και εδώ είναι που πρέπει να γίνη η εκλεκτική διαλογή, και η επιλογή του “χαλεπού καλού”…

ΛΟΓΟΣ ΚΑΙ ΠΡΑΞΗ

Ενάντια στην υποστασιοποίηση ενός επιστημονικίστικου «ορθολογισμού»

Του Τάσου Αναστασιάδη

Δημοσιεύουμε ορισμένα αποσπάσματα (*) από ένα άρθρο ενάντια στο θετικισμό, ιδιαίτερα στο επίπεδο του λόγου, ακόμα και επιστημονικού ή εκπαιδευτικού. Η συζήτηση είναι προφανώς ανοιχτή και ενδιαφέρουσα για τις επιπτώσεις όχι μόνο μιας τοποθέτησης απέναντι στο σχολείο αλλά και απέναντι στην επιστήμη, την τεχνική ή και την πολιτική ανάλυση και πρακτική.

 

[(*) Το κείμενο που είχε δημοσιευτεί στο Σπάρτακο ήταν συντομευμένο]

Συνέχεια