Μια Ατραπός στη Γκρίζα πόλη…

Παρουσιάζοντας μαζί δυο Καλαβρυτινά βιβλία

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Β΄ ΜΕΡΟΣ

ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΑΠΌ ΤΟ ΜΕΡΟΣ Α΄

VI. Ο ΒΑΣΙΛΗΣ ΚΙ ΕΓΩ

   Ο Βασίλης γεννήθηκε μια γενιά μετά στην Αθήνα και μεγάλωσε στα Καλάβρυτα. Η Δέσποινα είχε ήδη αποφοιτήσει από το Γυμνάσιο Καλαβρύτων και σπούδαζε. Τα Καλάβρυτα είχαν πλέον περάσει σ’ άλλη φάση. Το εμπορικό στοιχείο είχε εισέλθει, πάλι, στον κεντρικό τους πυρήνα. Ζούσαν οι αδελφές, οι χήρες, αλλά ελάχιστες μανάδες των εκτελεσμένων. Είχαν μεγαλώσει οι 13 επιζήσαντες κι ερχόταν το ανθρώπινο τέλος τους.

   Ο Βασίλης μεγάλωσε κι αυτός στο δικό του περιβάλλον, με θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως σχεδόν όλοι μας. Το 1990-1991 τον συνάντησα ως καθηγητής φυσικής στην γ’ γυμνασίου. Τον γνώρισα όχι μόνο ως έναν τυπικά άριστο μαθητή, αλλά ως ένα νεαρό με προβληματισμούς πολύ μεγαλύτερης ηλικίας. Έφευγε συχνά έξω από το μάθημα της ημέρας, αλλά πάντα υπήρχε η δυνατότητα να βγάλω στην επιφάνεια τη δεύτερη από τις τρεις δυνατότητες ενός καθηγητή. Αυτού του λειτουργού, του παιδαγωγού, του συντονιστή συζητήσεων. Αυτές οι μνήμες είναι ακόμα στις σκέψεις μου.

Να παραιτηθεί ο Χρήστος Πατούχας!

Ανακοίνωση 50 μελών Ανυπότακτης Πολιτείας

Εμείς οι υποψήφιοι και μέλη της Ανυπότακτης Πολιτείας θέλουμε με αυτή τη δημόσια ανακοίνωσή μας να διαχωρίσουμε τη στάση μας από τις επιλογές και τη στάση του επικεφαλής και εκπροσώπου της Ανυπότακτης Πολιτείας στο Δημοτικό Συμβούλιο, συντρόφου Χρήστου Πατούχα. Ο σ. Χρήστος Πατούχας έκανε την επιλογή να συμπορευτεί με το ΚΚΕ στις βουλευτικές εκλογές, θέτοντας υποψηφιότητα μαζί του.

Μεγάλο μέρος, πιθανά πλειοψηφικό, των υποψηφίων και μελών της Ανυπότακτης Πολιτείας, με την ανακοίνωση της υποψηφιότητας του σ. Χρήστου Πατούχα, ζήτησε στις συλλογικές διαδικασίες την παραίτησή του από επικεφαλής και από το δημοτικό συμβούλιο. Θεωρεί δε ότι αυτές οι ενέργειες έπρεπε να γίνουν πριν από την κατάθεση υποψηφιότητας. Έστω όμως και κατόπιν της κατάθεσης υποψηφιότητας, η παραίτηση ήταν και παραμένει επιβεβλημένη. Και αυτό γιατί θεωρεί:

Η Κατάρρευση της Εντιμότητας

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη*

Η ανθρωπότητα έχει εισέλθει τα τελευταία χρόνια σε μια περίοδο κατά την οποία όσο οι τιμές των  καταναλωτικών αγαθών αυξάνονται, παγιώνοντας συνθήκες κοινωνικής ανισότητας, τόσο η τιμή της ανθρώπινης ζωής ευτελίζεται. Όλα τούτα οφείλονται, εν πολλοίς, στην κατάρρευση της έννοιας της εντιμότητας. Γιατί, όμως, η ανθρωπότητα έχει περιέλθει σε μια τέτοια κατάσταση; Τι σημαίνει να είναι κάποιος ανέντιμος;

Μικροαστοί όλων των χωρών ενωθείτε

Του Χάρη Ναξάκη*

    Υπάρχει μια κοινωνική ομάδα που δεν χαίρει καμίας εκτίμησης από τους κοσμοπολίτες φιλελεύθερους ή από μιά ορισμένη εκδοχή της αριστεράς, την θεωρούν σχεδόν ένα μίασμα κι αυτοί είναι οι μικροαστοί. Ο απλός δηλαδή μέσος άνθρωπος, ο οικογενειάρχης, ο μικροϊδιοκτήτης, ο καταστηματάρχης, ο μικρός έμπορος, ο βιοτέχνης, που άλλοτε είναι επιφυλακτικός και άλλοτε ευέλικτος στις αλλαγές του κοινωνικού περιβάλλοντος, ολίγον πατριαρχικός, παραδοσιακός και ενίοτε συντηρητικός. Ως προς το τελευταίο χαρακτηριστικό έχω μια παρατήρηση. Αλήθεια γιατί τις τελευταίες δεκαετίες ένα μεγάλο τμήμα της κοινωνικής και εκλογικής βάσης των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη είναι και η εργατική τάξη; Η άνοδος του φασισμού και του ναζισμού στην Ιταλία και την Γερμανία στηρίχθηκε μόνο στους μικροαστούς ή ήταν διαταξική; Κανένας άνθρωπος δεν εξαιρείται από την ροπή για συμμετοχή σε ανήθικες πράξεις. Καμιά πράξη δεν καθαγιάζεται στο όνομα μιας ιδεολογίας ή των καλών προθέσεων.

Ο ΠΑΡΑΓΩΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Του Χάρη Ναξάκη*

Η αριστερά (κομμουνιστική, σοσιαλιστική, ριζοσπαστική, αντικαπιταλιστική, κλπ), όπως σκιαγραφήθηκε από τους γεννήτορές της, εμπεριέχει τον παραγωγισμό, την θεοποίηση της  ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων διαμέσου των εφαρμογών της επιστήμης. Η            έλευση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού προϋποθέτει την ανάπτυξη του             καπιταλισμού, του βιομηχανισμού, εξού ο Λένιν και ο Τρότσκι στο όνομα της σοσιαλιστικής  εκβιομηχάνισης υιοθέτησαν και εφάρμοσαν πλήρως τον τεϋλορισμό. Η αριστερά, σχεδόν   στο σύνολό της, ως γνήσιο τέκνο του κόμη Σεν Σιμόν που λάτρευε τον βιομηχανισμό,            κυριευμένη από τον εργαλειακό ορθολογισμό, την εσχατολογική πίστη για την ανθρώπινη  παντοδυναμία, συνέβαλλε στην διάπραξη μιας ύβρεος, την πλήρη υποταγή της φύσης και   κατ’ επέκταση της κοινωνίας ως σύστημα ανθρώπου-φύσης. Το πρόταγμα που απέμεινε ήταν η δίκαιη αναδιανομή των κερδών από μια κοινωνία εθισμένη στον καταναλωτισμό και την καταστροφή της φύσης, από την πρόοδο. Η χιλιαστική όμως πίστη ότι “σε τελευταία  ανάλυση τα πάντα είναι οικονομία”, γεγονός που καθιστά τον έλεγχο της το κύριο εργαλείο για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας, έχει μια προϊστορία αλλά σαθρά θεμέλια. Σε           ορισμένες όψεις αυτής της πίστης  θα αναφερθούμε στην συνέχεια με αφορμή την              Οκτωβριανή Επανάσταση.

Η «ελευθερία του ατόμου» ως άρνηση της ελευθερίας

Της Γιώτας Ιωαννίδου*

Οι κυβερνώντες νομοθετούν την ανελευθερία με τα καινοτόμα πατρόν της αγοράς υπεραμυνόμενοι της ασφαλούς ελευθερίας του ατόμου. Η ιστορία χρησιμοποιείται για να εμπεδωθεί πως το μόνο ρεαλιστικό είναι ο μαζοποιημένος χειραγωγημένος άνθρωπος στις νόρμες της παραγωγής και της γραφειοκρατίας.

Δεν υπάρχει πιο ανελεύθερη εποχή από τη σημερινή, που να επικαλείται τόσο περισσότερο την έννοια της ελευθερίας όσο πιο πολύ την κακοποιεί. Οι Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν παίρνουν τη ρεβάνς από τους παγκόσμιους δυνάστες, ως «μαχητές της ελευθερίας» οι πρώτοι απέναντι στις ΗΠΑ που αυτοπροσδιορίζονται ως «απελευθερωτές των λαών». Και οι δύο κυβερνούν επιδεικνύοντας μια ελευθερία γεμάτη κουρέλια δικαιωμάτων και πτώματα κοινωνικών αξιών.

Ανεμογεννήτριες: Σχολιασμός των τριών επόψεων

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Εισαγωγικά

Πέρα από τις απόψεις που παρουσιάσαμε στο προηγούμενο φύλλο, οφείλουμε να πούμε ότι και στο ζήτημα αυτό μαίνεται μια παγκόσμια συζήτηση. Για μεθοδολογικούς λόγους θα παρουσιάσουμε τα τρία μεγάλα ρεύματα που κυριαρχούν στις συζητήσεις.

Το ένα προέρχεται από τα μεγάλα κέντρα των τεχνολογικών εξελίξεων, τα οποία όχι μόνο είναι παντοδύναμα τεχνολογικά, αλλά συνεργάζονται με ειδικούς επιστήμονες των Πανεπιστημίων, συχνά με μεγάλο οικονομικό τους όφελος. Πυρήνας της επιστημονικής τους σκέψης, τις περισσότερες φορές, αποτελεί η με επιστημονικούς όρους δικαιολόγηση των τεχνολογικών εφαρμογών τεράστιων βιομηχανικών μονάδων και εφαρμογών, συχνά σε τρίτες χώρες. Στο σημερινό μας άρθρο επιλέξαμε ένα σχετικό και ενδεικτικό άρθρο το οποίο συνοπτικά θα σχολιάσουμε. Αφορά άρθρο του Κων/νου Χ. Γκαράκη, ο οοποίος είναι «Ενεργειακός Μηχανικός, MSc, MA, MBA, Eπισκέπτης Καθηγητής Τμήματος Μηχ/γων Μηχανικών Παν. Δυτ. Αττικής» που το βρήκαμε σε ιστοσελίδα της Πρέβεζας (27 Απριλίου 2021).

Το επόμενο ρεύμα έχει ως πυρήνα τα παρθένα οικοσυστήματα, με επίκεντρο τις περιοχές Natura. Το ρεύμα αυτό εκτείνεται και πέραν των συμφερόντων, φτάνει και ξεπερνά τις οργανωμένες κλειστές οικολογικές συλλογικότητες. Συχνά είναι υπό όρους υπέρ των νέων τεχνολογιών και παλεύει να περισωθούν θύλακες από το παγκόσμιο σύνολο οικοσυστημάτων. Για την παρουσίασή μας επιλέξαμε μία συνέντευξη της «επιστημονικής υπεύθυνης τη Βασιλικής Κατή, αναπλ. καθηγήτριας στο τμήμα Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών» στο Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, που έδωσε και παρουσιάστηκε από το δημοσιογράφο  Γιώργο Λιάλο στην Καθημερινή (23.03.2020) [1].

Το τρίτο ρεύμα σκέψης και δράσης αφορά τους ανθρώπους που έχουν συχνά τα ακριβώς αντίθετα συμφέροντα. Συναντιέται στις τοπικές κοινωνίες, όπου τα ισχυρά συμφέροντα έρχονται με τη δύναμη της κυριαρχίας να «φυτέψουν» τα «βαριά» τεχνολογικά προϊόντα και να φύγουν για άλλα μέρη. Τα προϊόντα αυτά θα μείνουν στους κατοίκους των περιοχών, θα αλλάξουν τη φυσιογνωμία εκ των έξω, θα επηρεάσουν συνήθως αρνητικά τις τοπικές οικονομίες και δεν θα λάβουν υπόψη τον ανθρώπινο παράγοντα. Το ρεύμα αυτό βάζει σε πρώτη προτεραιότητα, λοιπόν, τον ανθρώπινο παράγοντα, τα τοπικά οικοσυστήματα, την τοπική οικονομία, τον τοπικό πολιτισμό και φυσικά τα παντός είδους μνημεία, σύμβολα και κέντρα αναφοράς της κάθε περιοχής. Ενδεικτικό θεωρούμε το άρθρο της συναδέλφου Αικατερίνης Στατηρά, φυσικού και Αντιπροέδρου του Ορειβατικού Συλλόγου Ιωαννίνων, από ηπειρωτική ιστοσελίδα.

1821: Τελικά τι είναι μια επανάσταση;

Του Παναγιώτη Σωτήρη*

Η συγκυρία της συμπλήρωσης 200 ετών από την επανάσταση του 1821 έρχεται να υπογραμμίσει τις ιδιαιτερότητες της σχέσης μας με το συγκεκριμένο αυτό τμήμα της ιστορικής μνήμης: το γεγονός ότι η οικειότητα που έχουμε μαζί του, αποτέλεσμα του τρόπου που αποτελεί μέρος της σχολικής πραγματικότητας, συνδυάζεται με μια ιδιότυπη άγνοια του βαθμού στον οποίο ακόμη και σήμερα η ιστορική ερμηνεία του παραμένει ένα διαφιλονικούμενο έδαφος.

Σε αυτό δεν είμαστε μοναδικοί στον κόσμο. Αρκεί να αναλογιστούμε τη συζήτηση για τη Γαλλική Επανάσταση και τον τρόπο που θα αμφισβητηθεί η ίδια η έννοια της επανάστασης, ιδίως στη γιακωβίνικη φάση της, ως αναγκαίας συνθήκης για την εμπέδωση αυτού που συνηθίσαμε να αποκαλούμε «φιλελεύθερη δημοκρατία», ξαναπιάνοντας ένα νήμα που είχε υπάρξει και την επαύριον της ίδιας της επανάστασης, όταν όχι μόνο οι νοσταλγοί του Παλαιού Καθεστώτος αλλά και οι πρόδρομοι του σύγχρονου συντηρητισμού θα αμφισβητήσουν την αναγκαιότητα μιας επαναστατικής ρήξης και θα υπογραμμίσουν την αρνητική κληρονομιά που κατά τη γνώμη τους άφησε.

Η ΘΑΝΑΤΟΓΟΝΟΣ ΧΡΗΣΗ ΤΗΣ ΣΕΞΟΥΑΛΙΚΗΣ ΑΠΕΛΕΥΘΕΡΩΣΗΣ

Του Χάρη Ναξάκη*

      Όταν τελειώσει ο αχός των βιασμών και των σεξουαλικών παρενοχλήσεων, έχει ελπίζω παραιτηθεί η Μενδώνη -διότι οι βιασμοί μπορεί να μην έχουν πολιτική ταυτότητα, αλλά έχουν πολιτική ευθύνη- και έχει πάρει τον δρόμο της η δικαστική διερεύνηση των σεξουαλικών εγκλημάτων, θα πρέπει να τεθεί το πραγματικό ερώτημα. Ποιό είναι το πολιτισμικό και ανθρωπολογικό υπόβαθρο πάνω στο οποίο εδράζεται η απόλαυση του κακού, ο ερωτισμός του σκότους; Λίγοι στην Ελλάδα γνωρίζουν ότι μετά τον Μάη του ’68, όπως αναφέρει ο Μ. Ονφρέ στο βιβλίο του για τον ντε Σαντ, ένας τεράστιος αριθμός διανοουμένων της φιλελεύθερης δεξιάς και της αριστεράς υπέγραψαν ένα κείμενο για την νομιμοποίηση της παιδεραστίας, “θεωρώντας ότι το τέλος μιας ενοχοποιημένης σεξουαλικότητας νομιμοποιούσε μια σεξουαλικότητα χωρίς ηθική, όπως εκείνη που ο ενήλικας επιβάλλει στο παιδί που δεν έχει την δυνατότητα να συναινέσει”. Όπως σωστά επισημαίνει ο Ονφρέ τα ιουδαιοχριστιανικά άμφια, η θεώρηση του σώματος ως αμαρτωλή ύπαρξη, ορθώς κατέρρευσαν με τον Μάη του ΄68, αλλά μετά την απόρριψη του χριστιανικού ευνουχισμού δεν είχαμε μια αυθεντικά διυποκειμενική ελεύθερη σεξουαλικότητα, αλλά μια μηδενιστική χρήση της σάρκας, μια εγωιστική απόλαυση του άλλου.

Το χρέος μιας ζωής που μας ανήκει

Tου Παναγιώτη Σωτηρόπουλου*

“Ό,τι ζήσαμε πια είναι σχήμα κλειστό

Ό,τι χτίζουμε σκορπάει στον άνεμο

Μα άσε ένα φως ανοιχτό

η ευτυχία είναι αυτό που περιμένουμε να ‘ρθει”

«Η ευτυχία είναι αυτό…» στίχοι Μανώλη Φάμελου

Φροντίζουν για το καλό μας, νιάζονται για τη ζωή μας, για την ευτυχία μας. Σε έναν κόσμο που βρίσκεται σε συνεχή περιδίνηση η αβεβαιότητα που καλλιεργείται μας καθιστά ευάλωτους σε χειρισμούς, ευεπίφορους σε εξαρτήσεις. Έχουμε εθιστεί στην επιβολή μιας αντίληψης πως η επιβίωσή μας είναι ένα χρέος που αποσβένεται μερικώς όταν εκχωρούμε δικαιώματα που θεωρούσαμε αυτονόητα. Σ αυτή τη σχέση υποταγής ακόμη κι εμπράγματα ενέχυρα και υποθήκες εκχωρούνται σε διαχειριστές που αποδεδειγμένα εργάζονται με κυνισμό για να επιτύχουν την κερδοφορία του κεφαλαίου τους, εικονικού ή με αντίκρισμα πραγματικό λίγη σημασία έχει. Στην προσδοκία μιας μελλοντικής επίτευξης στόχων επιβάλλεται ένας τρόπος ζωής που θα διασφαλίζει πάνω από όλα τη δική τους εφήμερη ευημερία. Για την αρραγή λειτουργία του σχεδίου τους συστήνεται ένα δίκτυο που διασφαλίζει τη συνοχή, ισχυροποιεί την επίβλεψη, διαιωνίζει την αίσθηση του χρέους στο πλειοψηφικό ρεύμα των υποτακτικών που καταβάλλουν τον κεφαλικό φόρο, συμβολικά και πραγματικά.