Με ρωτούν: Υπέρ ή κατά;
Ακόμα σκέφτομαι, απάντησα, σήμερα.
Η «Μακεδονία είναι ελληνική» φωνάζουν.
Ναι, σήμερα η ιστορική
δόθηκε στη χώρα μας, οριστικά,
μ’ όλα τα σύμβολά της.
Η κλιματική αλλαγή είναι από πολλές απόψεις η βασική εκδήλωση της παγκοσμιοποίησης. Αντικατοπτρίζει το άθροισμα του τι συμβαίνει. Οι χώρες εκτίθενται και επηρεάζονται άνισα από το πρόβλημα ανεξάρτητα από τη συμβολή τους σε αυτό. Τα σύνορα δεν υπολογίζονται σ ’αυτή την περίπτωση. Υπάρχει ευρεία, αν όχι καθολική, συμφωνία ότι η αλλαγή του κλίματος είναι προκαλούμενη σε μεγάλο βαθμό από την ανθρώπινη δραστηριότητα, και συνιστά σημαντική απειλή για το μέλλον του πλανήτη και των κατοίκων του. Αλλά η συναίνεση ξεσπάει όταν πρόκειται να καθορίσει τι πρέπει να γίνει και από ποιον.
Κατ’ αρχάς, η κλιματική αλλαγή είναι κάτι που πρέπει να συμπεριλαμβάνεται ως υποχρέωση των εκάστοτε κρατών, αφού κάθε χώρα που εκτελεί εκπομπές άνθρακα στα σύνορά της έχει συνέπειες για ολόκληρο τον κόσμο. Με άλλα λόγια, η κλιματική αλλαγή είναι μια σωρευτική συνέπεια της τοπικής δραστηριότητας.
Πίσω από τα χαμόγελα των Πρεσπών, τις περικεφαλαίες και τον Βουκεφάλα κρύβεται η σκληρή πραγματικότητα. Αυτή που γέννησε η ιστορία και η… σοβαρότητα για το Μακεδονικό. Από μία άποψη, ο Μακεδονισμός είναι μια σύγχρονη έκφραση του εθνικισμού, αλλά και του αστικού κοσμοπολιτισμού στα Βαλκάνια. Ο πρώτος (εθνικισμός), μισεί τις πατρίδες των γύρω λαών κι αφηνιάζεται erga omnes. Ο δεύτερος (κοσμοπολιτισμός), προσπερνάει καλπάζοντας τα σύνορα και τα εθνοκράτη γιατί βλέπει μόνο τις αγορές και το αυγάτισμα των κερδών του. Όσα λοιπόν κρύφτηκαν κάτω απ’ το ιστορικό χαλί, βγαίνουν πάλι σαν εκδίκηση στο προσκήνιο και η ιστορία επαναλαμβάνεται, πότε σαν δράμα, πότε σαν κωμωδία.
Η αξιολόγηση (εσωτερική και εξωτερική) στην εκπαίδευση, ως διαδικασία μέτρησης επιδόσεων και κατάταξης σχολείων, εκπαιδευτικών, μαθητών, είναι από τις βασικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ – ΑΝΕΛ προς την ΕΕ και τον ΟΟΣΑ. Είναι από τις κατευθύνσεις αυτές της ΕΕ που, χρόνια τώρα, οι κυβερνήσεις της ΝΔ και του ΠΑΣΟΚ δεν μπόρεσαν να περάσουν εξαιτίας της σφοδρής αντίθεσης του εκπαιδευτικού κινήματος. Συχνό ερώτημα στους Έλληνες συνδικαλιστές, στις συναντήσεις με ξένες αντιπροσωπείες, αποτελεί η μεταφορά της εμπειρίας του πώς έγινε αυτό κατορθωτό. Καθώς η αντιπαράθεση του εκπαιδευτικού κινήματος με την εφαρμοζόμενη αξιολόγηση σε μια σειρά χώρες (π.χ. Αγγλία, ΗΠΑ) είναι από τις κύριες αιτίες αγωνιστικών κινητοποιήσεων, μιας και τα αποτελέσματά τους στην αποστέωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας αλλά και σε κλεισίματα σχολείων και απολύσεις εκπαιδευτικών είναι τραγικά.
Απασχόλησε πρόσφατα την ειδησεογραφία η σύνοδος της άτυπης ομάδας των επτά πλέον ανεπτυγμένων βιομηχανικά κρατών του πλανήτη. Είναι άτυπη η ομάδα, καθώς δεν έχει συγκροτηθεί με απόφαση κάποιου διεθνούς οργανισμού. Συγκροτήθηκε το 1975, δύο έτη μετά την πετρελαϊκή κρίση, την οποία προκάλεσε ο ΟΠΕΚ, μας πληροφορεί διαδικτυακή εγκυκλοπαίδεια, κατευθύνοντάς μας στην εξαγωγή εσφαλμένου συμπεράσματος: Είναι οι πετρελαιοπαραγωγοί χώρες που ρυθμίζουν τα της παραγωγής και διάθεσης του μαύρου χρυσού και όχι οι γιγαντιαίες πετρελαϊκές εταιρείες, οι γνωστές «επτά αδελφές».
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται ένα αυξημένο ενδιαφέρον για τη διερεύνηση και καταγραφή της τοπικής ιστορίας. Αντίστοιχο ενδιαφέρον υπάρχει στην αναζήτηση των ιδιαίτερων κοινωνικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών που συνθέτουν τις τοπικές κοινωνίες.
Η ιδέα της «τοπικότητας» συχνά αναπτύσσεται ως αντίρροπη τάση στην κυριαρχία βίαιων οικονομικών προτεραιοτήτων που έχουν σα συνέπεια την αποσύνθεση των τοπικών κοινωνιών. Η κοινωνική αποσύνθεση είναι ιδιαίτερα φανερή τις τελευταίες δεκαετίες με το ξερίζωμα πληθυσμών από πατρογονικές εστίες και την αποστέρησή τους από κάθε αναφορά σε φυσικό και κοινωνικό περιβάλλον.
Οι μεταμοντέρνοι κινηματογραφικοί τίτλοι της εποχής μας, είναι μάλλον μια καλή αφετηρία για να επιχειρήσει να περιγράψει κανείς τα όσα «εφηβικά» συμβαίνουν γύρω μας. Σύμφωνα με τον Ε. Erikson, ένα άτομο θα διαμορφώσει μια ικανοποιητική ταυτότητα, αν κατορθώσει να συγκεράσει τις αντιθετικές όψεις-πτυχές του. Αν όχι, θα βιώσει μια κρίση ταυτότητας. Κι αν κάτι είναι, πλέον, έκδηλο παντού, είναι αυτή ακριβώς η κρίση ταυτότητας. Και φαίνεται ότι –ανάμεσα στα άλλα- δεν πήραμε χαμπάρι τις σχετικές προκλήσεις – δυσλειτουργίες που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί το παγκόσμιο πολιτισμικό αφήγημα στη συνάντηση του με τις εθνικές πολιτισμικές ιδιομορφίες. Η παγκοσμιοποίηση όταν συναντιέται με τις τοπικές παραδόσεις –σε όσες χώρες τουλάχιστον διαθέτουν τέτοιες- δεν προκαλεί κάποιον «παγκοσμιοποιητικό χυλό», αλλά μια κρίση ταυτότητας.
Εισαγωγή.
Το λεγόμενο «Μακεδονικό» και ειδικότερα η εκκρεμότητα της οριστικής ονομασίας της FYROM ή ΠΓΔΜ (Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονία), έχει μετατραπεί και πάλι σε κεντρική πολιτική ζωή. Οι επικυρίαρχες δυνάμεις (ΗΠΑ-ΝΑΤΟ-ΕΕ) επιδιώκουν λύση που να ενδυναμώνει τη γεωπολιτική τους επιρροή στα Βαλκάνια (ένταξη FYROM σε ΝΑΤΟ και ΕΕ) με αιχμή την Ρωσία. Η κυβέρνηση και τα κόμματα του Μνημονιακά τόξου, χωρίς να αμφισβητούν την ευρω-ατλαντική επικυριαρχία, προσπαθούν με τακτικισμούς και παλνιδρομήσεις να αποκομίσουν μικροπολιτικά οφέλη.
H Vandana Shiva είναι μία διεθνούς φήμης Ινδή ακαδημαϊκός, περιβαλλοντική ακτιβίστρια και συγγραφέας περισσότερων από 20 βιβλίων. Έχει αναμειχθεί σε κινήματα βάσης ενάντια στη γενετική μηχανική σε όλο τον κόσμο και έχει ηγηθεί με επιτυχία πολλών αγώνων ενάντια σε πολυεθνικές εταιρείες και υπερεθνικούς θεσμούς που επιζητούν να μονοπωλήσουν και να ιδιωτικοποιήσουν τους παραδοσιακούς σπόρους των ιθαγενών, την παραδοσιακή γνώση και τους φυσικούς πόρους.
Ο συντάκτης του ROARmag, Joris Leverink, μίλησε με τη Vandana Shiva για τον ρόλο που παίζει η βιομηχανική γεωργία στην κλιματική αλλαγή, τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν οι αγρότες στον Παγκόσμιο Νότο και το πώς θα μπορούσαμε να αποφύγουμε την επερχόμενη περιβαλλοντική καταστροφή που θέτει σε κίνδυνο την ίδια μας την ύπαρξη στον πλανήτη.
Έχεις αντισταθεί ενεργά εδώ και πολλά χρόνια, τόσο με τα γραπτά όσο και με τη δράση σου, στην παγκόσμια μεταστροφή της γεωργίας από ένα αγρο-οικολογικό παράδειγμα σε ένα βιομηχανικό. Στο τελευταίο σου βιβλίο, Ποιος αλήθεια τρέφει τον κόσμο; (Zed Books, 2016), επισημαίνεις επίσης πως το βιομηχανικό παράδειγμα γεωργίας προκαλεί την κλιματική αλλαγή. Πώς θα μπορούσαμε να κατανοήσουμε τη διαφορά ανάμεσα στα δύο παραδείγματα και ποιος ο ρόλος του δεύτερου στη διαφαινόμενη κλιματική αλλαγή;
Ίσως κανείς δεν περίμενε μάχες πάνω από τις κάλπες και μάλιστα σε μια αστική δημοκρατία της Ευρώπης, όπως αυτή της Ισπανίας. Το κεντρικό κράτος της Μαδρίτης επιτέθηκε με βαρβαρότητα σε μια σχετικά αυτόνομη (ως τώρα) περιφέρειά του που ζητά -διστακτικά μέχρι στιγμής- ανεξαρτησία.
ΝΑΙ ή ΟΧΙ λοιπόν στην ανεξαρτησία της Καταλονίας από την Ισπανία; Με το αίτημα εθνικής αυτοδιάθεσης της Καταλονίας ή με τον επιθετικό εθνικισμό της «Μαδρίτης»;
