Αρχείο κατηγορίας Πολιτισμός και αγριότητα

Η ιστορία της Μέδουσας ή αλλιώς «Ήταν ένα μικρό καράβι…»

Η ιστορία της Μέδουσας ή αλλιώς «Ήταν ένα μικρό καράβι…»

Του Νίκου Μίχου

Η ιστορία έχει το χάρισμα να εμπλέκει και να κρατά αναμεμειγμένα πολλά πράγματα διαφόρων ειδών. Όπως για παράδειγμα έναν πίνακα του γαλλικού ρομαντισμού, ένα παιδικό τραγούδι και μια τραγική ιστορία καννιβαλισμού. Για να γίνουμε πιο συγκεκριμένοι ας παρουσιάσουμε μια εικόνα: Ένα παιδί που σιγοτραγουδά το τραγούδι «ήταν ένα μικρό καράβι…» περνά μπροστά από τον πίνακα «η Σχεδία της Μέδουσας» που εκτίθεται στο Λούβρο, στην αίθουσα 61 της πτέρυγας Sully.

Συνέχεια

Πάτρα ρωμαϊκή – Πάτρα μυκηναϊκή πόλη – Σκέψεις για ένα τουριστικό brand name για την Πάτρα

Πάτρα ρωμαϊκή – Πάτρα μυκηναϊκή πόλη – Σκέψεις για ένα τουριστικό brand name για την Πάτρα

Του Γιώργου Κανέλλη*

Το νέο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάτρας, όνειρο δεκαετιών κοσμεί από το 2009 την είσοδο της τρίτης πόλης της χώρας.

Μεγάλο (8.000 τ.μ. σε οικόπεδο 28.000 τ.μ.), με σύγχρονη αρχιτεκτονική και αντίληψη στην παρουσίαση των εκθεμάτων του και καλοσχεδιασμένους χώρους, δίνει μια εξαιρετική εικόνα του ιστορικού  πολιτιστικού παρελθόντος μιας διαχρονικά σημαντικής για τον ευρύτερο ελληνικό χώρο πόλης και περιοχής.

Παρά ταύτα, σύμφωνα και με πρόσφατα δημοσιεύματα, η επισκεψιμότητά του, απελπιστικά κάτω του αναμενομένου, κάθε άλλο παρά αντανακλά τα πλεονεκτήματά του.

Συνέχεια

Το παγκόσμιο πρόβλημα είναι φιλοσοφικό

Το παγκόσμιο πρόβλημα είναι φιλοσοφικό

Χιωτίνη*

Είναι σαφές πως οι κοινωνίες υπάρχουν και εξελίσσονται στηριγμένες σε στοιχεία φαντασιακά. Ο Καστοριάδης επικαλείτο τη «φαντασιακή θέσμιση των κοινωνιών», που ανέκαθεν καθόριζε και εξακολουθεί να καθορίζει τους συλλογικούς και ατομικούς στόχους, τις προτεραιότητες της καθημερινής ζωής, τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους, τον τρόπο διάρθρωσης των κοινωνιών. Όμως όλα αυτά προέρχονται από τον τρόπο νοηματοδότησης της ζωής και της ύπαρξης, άρα κατ’ ουσίαν πρόκειται περί «φιλοσοφικής θέσμισης».

Συνέχεια

Επιθέσεις με μαχαίρι: μια επικίνδυνη μορφή που χρήζει προσοχής

Επιθέσεις με μαχαίρι: μια επικίνδυνη μορφή που χρήζει προσοχής

Tης Μαρίας Χρ. Αλβανού*

Alvanou-Maria-Dr_Egkgl

Πρόσφατο περιστατικό επίθεσης με μαχαίρι από γερμανό δράστη εναντίον τεσσάρων ατόμων στον σταθμό τρένου κοντά στο Grafing προκαλεί το ενδιαφέρον σε όσους ασχολούνται με ζητήματα αντιμετώπισης τρομοκρατικών χτυπημάτων. Οι γερμανικές αρχές δεν συνδέουν- μέχρι στιγμής τουλάχιστον- με  δίκτυο ισλαμιστικής τρομοκρατία την επίθεση, παρά τις ιαχές  «Allahu Akbar» και «πρέπει να πεθάνετε άπιστοι». Δίδεται στη δημοσιότητα η εκτίμηση ότι ο δράστης έπασχε από ψυχολογικά προβλήματα και έκανε χρήση ουσιών. Παρόλα αυτά και άσχετα με την πορεία των ερευνών στη συγκεκριμένη υπόθεση, πρόκειται για μια μορφή επίθεσης που αν υιοθετηθεί τελικά από ισλαμιστές τρομοκράτες θα δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα ασφάλειας.

Συνέχεια

Η θρησκεία της ανάπτυξης και της προόδου

Η θρησκεία της ανάπτυξης και της προόδου

Του Χάρη Ναξάκη*

Τα Χριστούγεννα του 1945 και ενώ είχαν προηγηθεί τα Δεκεμβριανά, 200 περίπου νέοι επιστήμονες και καλλιτέχνες, γόνοι αστικών οικογενειών και γόνοι αριστερών οικογενειών, επιβιβάζονται στο νεοζηλανδέζικο πλοίο Ματαρόα ως υπότροφοι  του Γαλλικού Ινστιτούτου, με προορισμό τη Γαλλία. Ανάμεσα τους οι: Κ. Καστοριάδης, Λ. Αξελός, Ν. Σβωρόνος, Α. Προβελέγγιος, Μ. Μακρής, Ε. Αλεξίου, Ε. Κριαράς, Ι. Ξενάκης, Μ. Κρανάκη, Μ. Ζαχαριάς και ο Κ. Παπαϊωάννου.  Ο Κ. Παπαϊωάννου γεννήθηκε το 1925 στο Βόλο και από το 1945 έζησε στη Γαλλία όπου και πέθανε. Δίδαξε σε διάφορα γαλλικά πανεπιστήμια και έγραψε πληθώρα έργων στα ελληνικά και στα γαλλικά, φιλοσοφικού, πολιτικού και κοινωνιολογικού περιεχομένου. Το βιβλίο του, «Η αποθέωση της Ιστορίας», Εναλλακτικές εκδόσεις, περιέχει πέντε δοκίμια τα οποία σε προγενέστερο χρόνο είχαν δημοσιευτεί σε γαλλικά περιοδικά.

Συνέχεια

H δικτατορία των φελλών

H δικτατορία των φελλών

Του Περικλή Κοροβέση

Στη ζοφερή εποχή που ζούμε και με την εκμηδένιση όλων των ανθρώπινων αξιών και δικαιωμάτων -και ειδικά στη χώρα μας, όπου το τούνελ είναι σε «χειροπιαστό σκοτάδι» και αδιέξοδο- μπαίνει συχνά το ερώτημα πού είναι οι διανοούμενοί μας, γιατί αυτή η σιωπή, ακόμα και όταν στα παραθαλάσσια εξοχικά τους ξεβράζονται πτώματα προσφύγων;

Για μένα το ερώτημα τίθεται αλλιώς.

Συνέχεια

Σύμφωνα Συμβίωσης: «Σκοτώσαμε τον Θεό και ορφανέψαμε»

«Σκοτώσαμε τον Θεό και ορφανέψαμε»

[Για τα Σύμφωνα Συμβίωσης]

Του Νίκου Παπαχρήστου

«Ο Θεός είναι νεκρός. Τον έχουμε σκοτώσει και είμαστε ορφανοί».

Με τα λόγια αυτά που καταρχήν ξαφνιάζουν, σοκάρουν, ο 78χρονος ιερέας π. Φιλόθεος Φάρος αποτιμά τη σημερινή σχέση μεγάλης μερίδας πιστών με το Θείο, μια σχέση «καταναλωτική» την οποία όπως υποστηρίζει ενισχύουν με τη στάση ζωής τους πολλοί κληρικοί. Με λόγο τολμηρό, ενίοτε καυστικό αλλά και αυτοκριτικό ο π. Φιλόθεος είναι ο πρώτος ιερέας που δεν διστάζει να χαρακτηρίσει σωστή την απόφαση για το «σύμφωνο ελεύθερης συμβίωσης» αφού η Πολιτεία απευθύνεται σε πολίτες και όχι σε πιστούς. Χαρακτηρίζει «φαρισαίους» και «υποκριτές» ιεράρχες και κληρικούς που έσπευσαν να μιλήσουν για «πορνεία» και «κουσούρια», υποστηρίζοντας ότι όσοι εμφανίζονται αυστηροί στην πραγματικότητα αναζητούν «άλλοθι» για να αποπροσανατολίσουν από δικές τους «αμαρτωλές» πράξεις. Αυτούς μάλιστα θεωρεί υπεύθυνους για το γεγονός ότι πολλοί νέοι άνθρωποι καταλήγουν σε ψυχιάτρους φορτωμένοι ενοχικά σύνδρομα.

Συνέχεια

Η οριακή κοινωνία

Η οριακή κοινωνία

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Ο Έλληνας, ιδιαίτερα, των τελευταίων ετών της προ-μεταπολιτευτικής περιόδου έθετε σαν στόχο την αναζήτηση νέων συνόρων, την κυριαρχία στη φύση, τη βελτίωση της παραγωγικής του ικανότητας, την κοινωνική αλλαγή, ακολουθώντας, λίγο ως πολύ, το κυρίαρχο εισαγόμενο δυτικό πρότυπο.

Η μεταπολίτευση έθεσε στο επίκεντρο την αναζήτηση του εαυτού, την αυτοπραγμάτωση, την αυτοεκπλήρωση και τα διάφορα άλλα.. «-αυτό», αντιγράφοντας και πάλι τη δυτική ναρκισσιστική επιταγή, «να είσαι ο εαυτός σου και στ᾿… σου».

Συνέχεια

Υφ-ΥΠΠΟ ή αριστερό ΤΑΙΠΕΔ;

Υφ-ΥΠΠΟ ή αριστερό ΤΑΙΠΕΔ;

Στο κέντρο του περιθωρίου

Του Περικλή Κοροβέση

Ο Νίκος Ξυδάκης είχε την έξωθεν καλή μαρτυρία. Εγκριτος δημοσιογράφος, για χρόνια στην «Καθημερινή», και όσοι τον ήξεραν από κοντά, μιλούσαν για ένα καλλιεργημένο άτομο με σεμνό χαρακτήρα. Για όλους εμάς τους παροικούντες τον Πολιτισμό, ήταν χαράς ευαγγέλια να αναλάβει τη θέση του υφυπουργού Πολιτισμού. Δεν μπόρεσα να καταλάβω ποιος ήταν ο πραγματικός υπουργός και από ό,τι κατάλαβα το υπουργείο Πολιτισμού υποβιβάζεται σε υφυπουργείο. Εκτός αν στη νεογλώσσα που χρησιμοποιεί ο ΣΥΡΙΖΑ -που ακόμα δεν την έχουμε μάθει-, ο οποίος τόσο ενδιαφέρον είχε δείξει προεκλογικά για τον πολιτισμό, το υφυπουργείο σημαίνει πια υπερυπουργείο, έτσι που να ανταποκρίνεται στο προεκλογικό πολιτιστικό του πρόγραμμα που ακόμα οι ειδικοί προσπαθούν να ερμηνεύσουν.

Συνέχεια

Η μολότωφ της Παράδοσής μας

Η μολότωφ της Παράδοσής μας

Του Αντώνη Ανδρουλιδάκη

Όσο πιο τοπικό, τόσο και πιο παγκόσμιο! Ή σε σύγχρονα ελληνο-βρυξελιώτικα «Plus c’est local et plus c’ est universel».

Η φράση ανήκει στον διάσημο κινηματογραφιστή Ρενουάρ όταν τον ρώτησαν, πως εξηγεί το γεγονός ότι ενώ τα έργα του είναι τόσο «γαλλικά», συναντούν την ίδια στιγμή τέτοια παγκόσμια αποδοχή. Είμαστε λοιπόν τόσο παγκόσμιοι, μόνο όσο γνήσια τοπικοί καταφέρνουμε να γίνουμε. Με άλλα λόγια, κάτι υπάρχει πραγματικά ως αυθεντικά τοπικό, μόνο στο βαθμό και στο μέτρο που τολμάει να έχει σημασία σε παγκόσμιο επίπεδο. Αν δεν έχει σημασία για τον πιο απόμακρο γείτονα του πλανητικού χωριού, ας μην κρυβόμαστε, είναι ανύπαρκτο.

Συνέχεια