«Γάμος» ΛΟΑΤΚΙ+ και «διάλογος» κωφών…

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ

   Με 176 βουλευτές από τους 300, με ψήφους κυρίως από τα τρία μνημονιακά κόμματα Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ και ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και με καθολική υπερψήφιση από την «Πλεύση Ελευθερίας», σηματοδοτήθηκε μια νέα πραγματικότητα.

   Ονομάστηκε «γάμος» (πολιτικός), μεταξύ μελών της «ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας», δηλαδή των ομόφυλων συνανθρώπων μας με ακριβώς τα ίδια δικαιώματα με τον καθιερωμένο των ετερόφυλων. H Χώρα μας κατατάσσεται ως η 37η χώρα στον κόσμο για την αναγνώριση αυτού του θεσμού, ως πολιτικού γάμου.  Έτσι οδηγήθηκε και στην τροποποίηση του άρθρου 1350 του Αστικού Κώδικα. Εισάχθηκε νομικά για το κράτος ο κανόνας ότι «γάμος συνάπτεται μεταξύ δύο προσώπων ίδιου ή διαφορετικού φύλου». Η Ελλάδα έγινε η πρώτη «ορθόδοξη» χώρα που διαφοροποιείται από τις άλλες χώρες της «ορθόδοξης» Ανατολής.

ΙΙ. Η ΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ

Συνέχεια →

Η ΘΑΝΑΤΙΚΗ ΠΟΙΝΗ

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

Η θανατική ποινή υπήρξε διαχρονικά η έσχατη τιμωρία τόσο σε καιρό πολέμου, όσο και ειρήνης. Αναφέρομαι βέβαια σε ποινή, που επιβάλλεται από δικαστήριο και όχι στις σφαγές και εκτελέσεις, μετά από συνοπτικές διαδικασίες.

Το ανθρώπινο δίκαιο ατελές, όπως και ο άνθρωπος διαμορφωτής του, διακρίνεται για τις διαχρονικές του αδυναμίες κατά τόπους. Αν αποδεχθούμε ότι η επιβολή ποινής έχει ως σκοπό τον σωφρονισμό του παραβάτη των νόμων, τότε η θανατική οπωσδήποτε δεν σωφρονίζει αυτόν, καθώς δεν του παρέχεται η δυνατότητα μεταμέλειας. Ο όρος μετάνοια ως εκκλησιαστικός δεν είναι σε χρήση στον χώρο του δικαίου. Βέβαια υποστηρίζεται ότι με την επιβολή της θανατικής ποινής επιχειρείται ο σωφρονισμός των άλλων, που ρέπουν προς την παραβατικότητα. Δρα λοιπόν αυτή σωφρονιστικά προς αποφυγή διάπραξης και από άλλους παρομοίων εγκλημάτων.

Συνέχεια →

Απ-ανθρωποποίηση;

Η «μεγάλη επανεκκίνηση» και το παιχνιδιάρικο «απο-»

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Η γλώσσα είναι πράμα ανυπόταχτο. Έχει την κοίτη της, μα ταυτόχρονα έχει και δύναμη να ανοίγει νέες κοίτες προκειμένου να εκφράσει ζωντανά την ολοζώντανη ζωή και να την πηδαλιουχήσει (και τα δύο). Χαρακτηριστικά ανυπόταχτο είναι το «απο-» στην αρχή των λέξεων: άλλοτε εντείνει το νόημα της λέξης της οποίας προτάσσεται (όπως αποξένωση, αποσάθρωση), ενώ άλλοτε το ανατρέπει (όπως απασφάλιση, απάνθρωπος). Κανόνας που να υποχρεώνει το «απο-» να είναι μόνο το ένα ή μόνο το άλλο, δεν υπάρχει. Μοιάζει με την ανοιχτωσιά της ζωής και την πολυσημία των ανθρώπινων επιλογών.

Συνέχεια →

Πρόλογος για: «Από την Αχαϊκή γη έως του κόσμου τα πέρατα»

[Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα, εκδόσεις Αρμός 2022]

Του Θανάσης Ν. Παπαθανασίου*

   Διαβάζουμε μερικές φορές σε βιβλιοπαρουσιάσεις και βιβλιοκρισίες, ότι κάποιο συγκεκριμένο βιβλίο συντίθεται από κείμενα «άνισα». «Άνισα», υπό την έννοια ότι έχουν ποικιλία θεμάτων και ποικιλία χαρακτήρα, όπως π.χ. αφηγήσεις μαζί με μελετήματα. Το βιβλίο αυτό του Παναγιώτη Μπούρδαλα σίγουρα αξίζει στο έπακρο αυτόν τον χαρακτηρισμό. Είναι κυριολεκτικά πολυαξονικό.

   Μα τότε, υπάρχει άραγε κάτι που δένει αυτά τα κείμενα;

   Η απάντησή μου είναι πως ναι. Τα κείμενα τα τόσο ποικίλα τα δένει μια πολύτιμη οπτική: Η κατανόηση του τοπικού ως υποστασιοποίησης του οικουμενικού. Δίχως την τοπική, ενσώματη, ιδιαίτερη πραγμάτωση, το οικουμενικό γίνεται φάντασμα. Χωρίς την ανοιχτωσιά στο οικουμενικό, το τοπικό γίνεται φυλακή. Ο τόπος σου λοιπόν και οι άνθρωποί σου αληθεύουν ως ο τρόπος δεξίωσης του πανανθρώπινου. Σπουδαίοι τόποι και σπουδαίοι άνθρωποι είναι εκείνοι, στων οποίων την ταυτότητα οι αεραγωγοί για το πανανθρώπινο είναι δομικά στοιχεία˙ όχι ενδεχόμενες, κατοπινές προσθήκες.

Συνέχεια →

ΟΥΤΕ ΜΕ ΤΟΝ ΠΟΥΤΙΝ ΟΥΤΕ ΜΕ ΤΗΝ ΔΥΣΗ

Του Χάρη Ναξάκη*

      Στις διαπραγματεύσεις το 416 π. Χ. μεταξύ Αθηναίων και Μηλίων (Θουκυδίδης) οι Αθηναίοι διαπραγματευτές Κλεομήδης και Τεισίας διαμηνύουν: Δεν χρειάζεται να φτάσετε στα έσχατα… διότι δεν αγωνίζεστε περί αρετής εναντίον ίσων αντιπάλων, οπότε θα ήταν ντροπή να υποχωρήσετε, αλλά αγωνίζεστε για την σωτηρία σας. Επομένως δεν πρέπει να αντισταθείτε σε πολύ ανώτερους σας… Θέλουμε και χωρίς κόπο να σας εξουσιάζουμε και για το συμφέρον και των δύο να σωθείτε… έχετε την δυνατότητα να υποταχθείτε πριν πάθετε πιο μεγάλες συμφορές και εμείς επίσης αν δεν σας καταστρέψουμε θα έχουμε κέρδος… οι άνθρωποι πρέπει να υπακούουν στον νόμο της φύσης σύμφωνα με τον οποίο εξουσιάζει ο ισχυρότερος.

Συνέχεια →

Είναι η τεχνολογία ουδέτερη και η χρήση της καλή ή κακή;

Του Χάρη Ναξάκη*

Ο Γ. Ν. Χαράρι είναι ένας ευφυής ιστορικός που έγινε παγκόσμια γνωστός με το θαυμάσιο βιβλίο του για τον χόμο σάπιενς. Στο νέο του βιβλίο, ο ανθρωποθεός, ο Χαράρι ασχολείται με την νέα τεχνολογία, αλλά παρότι επισημαίνει ορισμένες δυστοπικές επιπτώσεις της θεωρεί ότι είναι ουδέτερη και η χρήση της καλή ή κακή, απελευθερωτική ή ανήθικη.

Συνέχεια →

Αποσχηματισμοί – σχολιασμός του ποιήματος

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Ι. Το ποίημα

Αποσχηματισμοί, [2020]

Ο Παράδεισος ελευθερίας χώρος

και δοκιμής απύθμενης

αναδείχτηκε στους πρώτους ανθρώπους,

τους μύστες του μεγάλου δρόμου

και των απρόσμενων εμποδίων.

*****

Η ιστορία ανταγωνισμών πόνος,

και ποταμών των ιδρώτων,

μ’ αίμα το κατακόκκινο γράφτηκε,

εθνών, φυλών και των ηγετών,

που ‘κράζαν σε νερά και λαγκαδιές.

*****

ΜΗΔΕΝΙΣΤΙΚΟΣ ΑΤΟΜΙΚΙΣΜΟΣ

Του Χάρη Ναξάκη*

Οι αρχαιοελληνικοί μύθοι, όπως και οι μύθοι κάθε πολιτισμού, αποτυπώνουν κοινωνικές σημασίες, αρχές και υλικά μέσα με τα οποία ένας πολιτισμός επιδιώκει να νοηματοδοτήσει την ύπαρξή του και να την αποτυπώσει σε θεσμούς, να δώσει απάντηση στο ερώτημα με τί εργαλεία θα χτίσουμε μια ενάρετη ζωή. Γι’ αυτό οι μύθοι είναι πραγματικοί, διότι εκφράζουν μια ορισμένη νοηματοδότηση του κόσμου από τον άνθρωπο. Ο όχι και τόσο προβεβλημένος μύθος για το τέλος του αποτρόπαιου Καιάδα ήταν αποτέλεσμα ενός ηθικού διλήμματος. Ο γιος μεταφέρει τυλιγμένο σε μια κουβέρτα τον ηλικιωμένο και βαριά άρρωστο πατέρα του για να τον πετάξει στον τρομακτικό Καιάδα. Πριν συμβεί το ανήθικο, ο πατέρας επιθυμεί να δώσει στον γιο του μια τελευταία συμβουλή: Γιε μου, φύλαξε την κουβέρτα γιατί θα σου χρειαστεί στο μέλλον. Ο γιος μετανιωμένος πήρε τον πατέρα του για να πεθάνει στον οίκο του και ο Καιάδας έκτοτε καταργήθηκε.

«ΣΑΝ ΠΡΟΚΕΣ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΚΑΡΦΩΝΟΝΤΑΙ ΟΙ ΛΕΞΕΙΣ»*

(Μια κριτική ματιά στο βιβλίο του Παναγιώτη Μπούρδαλα «Αποστάξεις σε καιρούς δυστοπίας»)

Του Νίκου Προσκεφαλά**

Ο Παναγιώτης Μπούρδαλας είναι ένας ανήσυχος άνθρωπος. Προβληματίζεται, δημοσιεύει, γράφει, κοινωνεί κι επικοινωνεί με τους ανθρώπους, συλλογίζεται αδιάκοπα, διαλέγεται, δεν δογματίζει, δεν απορρίπτει, συνομιλεί με ρεύματα, ιδέες και τάσεις.

Στο τρίτο του αυτό βιβλίο, καταθέτει τις αγωνίες του με διαφορετικό εκφραστικό τρόπο, διαφορετικό από αυτούς που ως τώρα μας είχε συνηθίσει, αυτόν του ποιητικού λόγου έχοντας προφανώς αποκομίσει την αίσθηση πως η πολυσημία , ή ο υπαινικτικός και κρυπτικός λόγος της ποίησης συχνά μπορεί καλύτερα να εκφράσει αυτό που δονεί το προσωπικό και υπαρξιακό του σύμπαν.

Γράμμα ενός παιδιού από το Καρά Τεπέ

Της Μάιρας Ζαρέντη*

Και θα με λέγαν Ιόλη και Γωγώ και Σταυρούλα.
Και θα πήγαινα σχολείο κανονικά χωρίς να παλεύω ανάμεσα σε Χ και ψ και ο και r και f και z.
Και θα είχα μαμά και θα είχα μπαμπά.
Και σε κάποιο σύμπαν παράλληλο θα με προστάτευαν οι ενήλικοι και δε θα χρειαζόταν να κάνω το σώμα μου ασπίδα.
Και δε θα χρειαζόταν να κάνω το σώμα μου δοχείο για άνδρες πολλαπλούς πάρα τη θέλησή μου.
Και δε θα μου έκοβαν με νυστέρι την ηδονή.
Μπορεί να μου άρεσε να πίνω γάλα και να μη γυρεύω χουρμάδες.
Κι’ έτσι δε θα χρειαζόταν να απολογούμαι για την προτίμησή μου στο πρωινό.
Μπορεί να μη φοβόμουν το θεό ούτε και το σκοτάδι.
Κι αντί για κραυγές πριν κοιμηθώ να άκουγα ένα νανούρισμα από εκείνα που δεν ξέρω καν πως πάνε.