Ο Βασίλης γεννήθηκε μια γενιά μετά στην
Αθήνα και μεγάλωσε στα Καλάβρυτα. Η Δέσποινα είχε ήδη αποφοιτήσει από το
Γυμνάσιο Καλαβρύτων και σπούδαζε. Τα Καλάβρυτα είχαν πλέον περάσει σ’ άλλη φάση. Το εμπορικό
στοιχείο είχε εισέλθει, πάλι, στον κεντρικό τους πυρήνα. Ζούσαν οι αδελφές, οι
χήρες, αλλά ελάχιστες μανάδες των εκτελεσμένων. Είχαν μεγαλώσει οι 13
επιζήσαντες κι ερχόταν το ανθρώπινο τέλος τους.
Ο Βασίλης μεγάλωσε κι αυτός στο δικό του περιβάλλον, με θετικά και αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως σχεδόν όλοι μας. Το 1990-1991 τον συνάντησα ως καθηγητής φυσικής στην γ’ γυμνασίου. Τον γνώρισα όχι μόνο ως έναν τυπικά άριστο μαθητή, αλλά ως ένα νεαρό με προβληματισμούς πολύ μεγαλύτερης ηλικίας. Έφευγε συχνά έξω από το μάθημα της ημέρας, αλλά πάντα υπήρχε η δυνατότητα να βγάλω στην επιφάνεια τη δεύτερη από τις τρεις δυνατότητες ενός καθηγητή. Αυτού του λειτουργού, του παιδαγωγού, του συντονιστή συζητήσεων. Αυτές οι μνήμες είναι ακόμα στις σκέψεις μου.
Ετούτες οι
εκλογές (του 2023) έχουν σημαδευτεί από την θορυβώδη είσοδο της επίκλησης της
χριστιανικής πίστης στο πολιτικό προσκήνιο. Μέσα στην πανευρωπαϊκή και
παγκόσμια ενίσχυση φαιών και μαύρων κινημάτων, δεν αποτελεί διόλου έκπληξη το
ότι η είσοδος αυτή δεν αφορά παρουσίες Θεολογίας της Απελευθέρωσης. Αφορά
κόμματα διαποτισμένα από θρησκευτικό φονταμενταλισμό, του οποίου βασικά
χαρακτηριστικά είναι τα εξής τρία: 1) Επιθετικός σταυροφορικός λόγος που
ισχυρίζεται πως είναι μαρτυρία, 2) Δίψα για θεοκρατία, δηλαδή για νομική
επιβολή των αξιωμάτων της εκκλησιαστικής κοινότητας εφ’ όλης της κοινωνίας, και
3) Αποθέωση της αυτοχθονίας, δηλαδή ανάδειξη της βιολογικο-εθνικής προέλευσης
σε αποφασιστικό κριτήριο προσδιορισμού των ανθρώπων και της στάσης απέναντί
τους. Και τα τρία χαρακτηριστικά κρώζουν υπέρ της Ορθοδοξίας, μα αποτελούν
ριζικά αντιχριστιανικές πεποιθήσεις.
Το παρόν σημείωμα, ίσα που προκάμω να το γράψω, μέσα σε στιγμές πολύ δύσκολες για μένα. Το γράφω ως προσημείωση αναλυτικότερου κειμένου, που ίσως να καταφέρω να φτιάξω αργότερα. Μου είναι αδύνατο να αναλύσω εδώ αυτά τα τρία χαρακτηριστικά. Έχω γράψει κατ’ επανάληψη εδώ και χρόνια, και (συγχωρέστε με, αλλά) σε τυχόν ενδιαφερόμενους ευχαρίστως να θέσω υπόψη τους δημοσιευμένα κείμενά μου.
Fuck Europe:
Τo σαμποτάζ των δύο αγωγών Nord Stream
Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου*
«Ευχαριστούμε ΗΠΑ» γράφει στο Twitter ο
πρώην υπουργός Εξωτερικών της Πολωνίας, νυν ευρωβουλευτής και μέλος της
Διοικούσας Επιτροπής (Steering Committee) της Λέσχης Bilderberg, Ρομάν
Σικόρσκι, αναφερόμενος στο σαμποτάζ, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, κατά των
δύο υποθαλάσσιων αγωγών Nord Stream που μεταφέρουν φυσικό αέριο
από τη Ρωσία στη Γερμανία. Ο Σικόρσκι επιχαίρει γιατί η Ρωσία πληρώνει το
τίμημα της ουκρανικής κρίσης, βλέποντας τον αγωγό που κόστισε είκοσι
δισεκατομμύρια να κείται άχρηστος στα βάθη της Βαλτικής.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες διαψεύδουν ότι έχουν οποιαδήποτε σχέση με το σαμποτάζ των αγωγών. Τον περασμένο Ιανουάριο πάντως, ο πρόεδρος Μπάιντεν είχε τον εξής διάλογο με τους δημοσιογράφους:
«Αξίζουν συγχαρητήρια στην
εφευρετικότητα των «νονών». Με έξυπνο τρόπο προσθέτουν ονόματα χωρίς να
προσθέτουν ουσία. Αναδιοργανώνουν αρμοδιότητες και ξεκινάμε από την αρχή»
Είναι ενδιαφέρον αυτό που συμβαίνει τα τελευταία χρόνια, κυρίως στον τομέα αρμοδιότητας του Υπουργείου Παιδείας. Η ονοματοδοσία θεσμών, υπηρεσιών, διαδικασιών, οργάνων, κλπ. , γίνεται με ρυθμό πολυβόλου. Δεν είναι ιδιαίτερο χάρισμα αυτής της κυβέρνησης, είναι διαχρονική τακτική του Υπουργείου. Το κυρίως απογοητευτικό είναι ότι η ουσία των πραγμάτων παραμένει μάλλον η ίδια, αν δεν επιδεινώνεται. Κι όμως ακάθεκτοι συνεχίζουν τα «βαφτίσια»!
Η «μεγάλη επανεκκίνηση» και το παιχνιδιάρικο «απο-»
Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*
Η γλώσσα είναι πράμα ανυπόταχτο. Έχει την κοίτη της, μα ταυτόχρονα έχει και δύναμη να ανοίγει νέες κοίτες προκειμένου να εκφράσει ζωντανά την ολοζώντανη ζωή και να την πηδαλιουχήσει (και τα δύο). Χαρακτηριστικά ανυπόταχτο είναι το «απο-» στην αρχή των λέξεων: άλλοτε εντείνει το νόημα της λέξης της οποίας προτάσσεται (όπως αποξένωση, αποσάθρωση), ενώ άλλοτε το ανατρέπει (όπως απασφάλιση, απάνθρωπος). Κανόνας που να υποχρεώνει το «απο-» να είναι μόνο το ένα ή μόνο το άλλο, δεν υπάρχει. Μοιάζει με την ανοιχτωσιά της ζωής και την πολυσημία των ανθρώπινων επιλογών.
Στις διαπραγματεύσεις το 416 π. Χ. μεταξύ Αθηναίων και Μηλίων (Θουκυδίδης) οι Αθηναίοι διαπραγματευτές Κλεομήδης και Τεισίας διαμηνύουν: Δεν χρειάζεται να φτάσετε στα έσχατα… διότι δεν αγωνίζεστε περί αρετής εναντίον ίσων αντιπάλων, οπότε θα ήταν ντροπή να υποχωρήσετε, αλλά αγωνίζεστε για την σωτηρία σας. Επομένως δεν πρέπει να αντισταθείτε σε πολύ ανώτερους σας… Θέλουμε και χωρίς κόπο να σας εξουσιάζουμε και για το συμφέρον και των δύο να σωθείτε… έχετε την δυνατότητα να υποταχθείτε πριν πάθετε πιο μεγάλες συμφορές και εμείς επίσης αν δεν σας καταστρέψουμε θα έχουμε κέρδος… οι άνθρωποι πρέπει να υπακούουν στον νόμο της φύσης σύμφωνα με τον οποίο εξουσιάζει ο ισχυρότερος.
ΠΑΤΡΩΝ ΠΥΡΓΟΥ-ΨΕΜΑΤΑ ΜΕ ΟΥΡΑ, ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΜΕ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ
Του Χρήστου Πατούχα*
Πανηγύρια έχουν στηθεί τις
τελευταίες μέρες από την Κυβέρνηση, τα στελέχη της, από πρόθυμους υποταγμένους
υποστηρικτές τους, με αφορμή το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή επιτροπή
ανταγωνισμού και την κύρωση από την Βουλή της Σύμβασης παραχώρησης της
κατασκευής στην εταιρεία της Ολυμπίας Οδού.
Ας θυμίσουμε μερικές από τις
κραυγαλέες αλήθειες:
Το τμήμα Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα, ήταν μέρος της
Σύμβασης Παραχώρησης του ενιαίου οδικού άξονα
Αθήνα-Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα. Με προθεσμία περαίωσης και παράδοσης το
2012!
Το 2013, η Ολυμπία Οδός, εγκατέλειψε το τμήμα
Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα, δηλαδή το μισό έργο, χωρίς βεβαίως να επιστρέψει μέρος
του αρχικού συνολικού οικονομικού τιμήματος. Αντίθετα διαπραγματεύτηκε και
πέτυχε επιπλέον αμοιβή για το μισό έργο. Χωρίς την οποιαδήποτε συνέπεια για την
κατάφωρη παραβίαση των όρων της σύμβασης.
Επειδή κάποιοι συμπατριώτες
μας, ίσως από άγνοια, αμφισβητούν την πατρότητα της κοινοτικής επιχείρησης (Κ.
Ε. Κέρτεζης), κρίνω σκόπιμο να
ενημερώσω για το όλο θέμα και για τη σημερινή κατάληξη του έργου. Με την
ευκαιρία αυτή θέλω να μάθουν οι συμπατριώτες μας την όλη αλήθεια από αρχής
μέχρι τέλους. Είναι υποχρέωσή μας να αναφερθούμε σε κάποιους ανθρώπους που
βοήθησαν για την όλη εξέλιξη.
Αρχές του 1983 ανέλαβα
πρόεδρος, επίσης εκλεγμένο μέλος της ΤΕΔΚΕ καθώς και νομαρχιακός σύμβουλος.
Ήταν λοιπόν φυσικό να μάθω πολύ γρήγορα για την ψήφιση του αναπτυξιακού νόμου
1262/83, αφού έμαθα όλες τις λεπτομέρειες για τα κίνητρα αυτού του νόμου.
Εσκέφτηκα να δημιουργήσω Κοινοτική επιχείρηση, βέβαια με οικονομικές προϋποθέσεις μηδέν. Ο κόσμος ο [πολύς ούτε καν είχαν ακούσει τη λέξη Κοινοτική επιχείρηση, η οποία έγινε γνωστή από το νόμο 1262/83. Αυτό το νόμο εκμεταλλευτήκαμε και εμείς να προχωρήσουμε στη σύσταση Κ.Ε., η οποία είναι δημιούργημα επί της προεδρίας μου.
Άνοιξε για τα καλά το ζήτημα
των ανεμογεννητριών και στην κοιλάδα του Βουραϊκού. Αν κάνουμε μια υπόθεση
εργασίας, ότι όλα είναι πάνε καλά στις αποφάσεις της Ε.Ε. για την χρηματοδότηση
της «καθαρής ενέργειας», τότε πως εξηγείται ότι οι σχεδιασμοί δεν λογαριάζουν
οικισμούς, ιστορικά μνημεία, μοναστήρια, περιοχές φυσικού κάλλους, περιοχές natura, τουρισμό, αλλά και
εξάλειψη παρθένων και καθαρών θυλάκων της φύσης; Και φυσικά το δόλωμα είναι
κάποια «ανταποδοτικά οφέλη». Όσοι κι όσες τσιμπήσουν σ’ αυτά.
Ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για τα καλά για
τις ανεμογεννήτριες απέναντι από τα Καλάβρυτα και πάνω από τα κεφάλια του
Σκεπαστού, από Κερπινή μέχρι τα όρια της Γουμένισσας. Τι κι αν η περιοχή δεν
είναι τόσο κλειστή όσο της Κέρτεζης; Έχουν γραφτεί πολλά επιχειρήματα για τους
κινδύνους και δεν θα επιμείνω. Συζήτηση δεν έχει γίνει για την εναλλακτική
μεταξύ Λαγοβουνίου και των μικρών χωριών του κάμπου των Λουσών, όπου και οι
ανασκαφές του ιερού πανελλήνιας εμβέλειας, δηλαδή της «Ημερησίας Αρτέμιδος».
Στην Κέρτεζη θα αφιερώσουμε λίγα λόγια, αφού και το τοπικό κοινοτικό συμβούλια
απέρριψε το σχέδιο ομόφωνα και δεν θα αφήσει το ζήτημα όπως άφησε τις Γ.Μ.Υ.Τ.
της ΑΔΜΗΕ.
ΙΙ. Η νέα βαριά βιομηχανία
Ας μη γελιόμαστε. Οι
σχεδιασμοί δεν είναι ευθύς εξ αρχής «καθαροί». Έχουν βασικό σκοπό και το
κέρδος ολίγων ιδιωτικών εταιρειών, αλλά και την πλεονεξία τους τώρα «που
γυρίζει η ρόδα».
Τρεις παράλληλες διαδικασίες κινούνται παγκόσμια, όσον αφορά το ζήτημα των λεγόμενων Α.Π.Ε. (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Η μία αφορά την υποτιθέμενη εξάντληση των υδρογονανθράκων σε παγκόσμια κλίμακα. Η δεύτερη το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Και η Τρίτη τη δημιουργία νέας βιομηχανίας για τις λεγόμενες Α.Π.Ε..
Όσον αφορά την πρώτη, βεβαίως
έχουν μειωθεί τα γεωλογικά αποθέματα, αλλά όχι ισόρροπα μεταξύ στερεών
(κάρβουνο), υγρών (αργό πετρέλαιο) και αερίων (φυσικό αέριο). Επίσης η μείωση
δεν είναι ισόρροπη σε επίπεδο χωρών.
Για το ζήτημα της κλιματικής
αλλαγής έχουν γραφτεί πολλά, αλλά η επιστήμη δεν έχει πει ακόμα την τελευταία
της λέξη, όσον αφορά την αιτία της και όχι την ύπαρξή της. Η μία και κλασσική
επιστημονική τοποθέτηση έχει σχέση με την περιοδικότητα εκπομπής ενέργειας του
Ήλιου σε μεγαλοϊστορική κλίμακα και επομένως δεν είναι στην ιστορική μας φάση
αναστρέψιμη. Η άλλη έχει να κάνει με την δύο αιώνων ρύπανση του περιβάλλοντος,
με τα στερεά και υγρά καύσιμα κυρίως. Δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι είναι ο κύριος
παράγοντας της κλιματικής αλλαγής.
Στο πλαίσιο της προηγούμενης
μικρής εισαγωγής έχει αναπτυχθεί μια νέα τεχνολογία, των λεγόμενων ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά και οι ανεμογεννήτριες. Σε ορισμένες
περιπτώσεις η ανάπτυξη της βιομηχανίας, η διαδικασία τοποθέτησης, ο χρόνος ζωής
τους, τα υπολείμματα μετά την γήρανσή τους και η ενέργεια μεταφοράς για
τοποθέτηση δεν έχει στην διαφορά να προσφέρει περίσσευμα ενέργειας. Αν
προσθέσουμε την οικολογική όχληση σε μεταναστευτικά πουλιά, άγρια ζώα, αλλά και
στους οικισμούς, τότε μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί δημιουργούνται αντιδράσεις
ακόμη και με οικολογικό πρόσημο.
Ακούγεται ότι κάποια «συμφωνία» έχει
γίνει με την ελληνική κυβέρνηση με μεγάλες εταιρείες της Ε.Ε. και κυρίως
γερμανικών συμφερόντων, ώστε μέχρι το 2030 να μη έχει μείνει π.χ. κορυφογραμμή
αλώβητη από ανεμογεννήτριες. Φοβάμαι ότι δεν έχουν γίνει ούτε γνωμοδοτήσεις από
τα κάτω, ούτε περιβαλλοντικές, κυρίως από ανεξάρτητους φορείς. Και η διαχείριση
της πανδημίας/συνδημίας προσέφερε πιο εύκολο το κοινωνικό και πολιτικό τοπίο
για γρήγορες αποφάσεις.
Στα Καλαβρυτοχώρια υπάρχουν
πολλές κορυφογραμμές, αλλά και δεκάδες κωμοπόλεις, χωριά, οικισμοί και στάβλοι.
Ήδη από νότο προς βορρά έχουν διέλθει οι Γ.Μ.Υ.Τ, χωρίς ακόμα ανταποδοτικά
αποτελέσματα. Ταυτόχρονα η περιοχή είναι πλούσια σε τουρισμό, μοναστήρια,
αρχαία μνημεία και οικολογικά πάρκα. Ετοιμάζονται αναδασμοί στην κοιλάδα του
Βουραϊκού και του Αροάνιου. Πως δένουν όλα αυτά;
Ταυτόχρονα βλέπουμε κινήσεις
σκακιού που αφορούν το στόχο να ξεθυμάνουν κάποιους κατοίκους και να φορτώσουν
τις αρχικές ανεμογεννήτριες σε άλλους κατοίκους, άλλες κορυφογραμμές, άλλα
οικοσυστήματα. Υπάρχει κάποια σοβαρότητα;
ΙΙΙ. Τα βάρη πάνω από την κοιλάδα του Βουραϊκού
Μελετώντας και τα τρία εναλλακτικά σχέδια ως «μη ειδικά ειδικός» παρατήρησα ότι και τα τρία πέραν των άλλων πλευρών στήνουν ανεμογεννήτριες πάνω από τα κεφάλια μικρών ή μεγαλύτερων οικισμών. Πόσο όμως τους ενδιαφέρει η ζωή των οικισμών αυτών; Το ερώτημα δεν απαντιέται αφελώς ότι η ζωή θα συνεχιστεί, αν συνεχιστεί, χωρίς το στήσιμό τους να αλλάξει άρδην τα δεδομένα και μάλιστα αρνητικά.
Το αν αξίζει λοιπόν τον κόπο
να «βομβαρδιστούν οι βουνοκορφές» των Καλαβρύτων, οφείλουμε να κάνουμε
πριν τουλάχιστον ένα ισοζύγιο. Έχουμε και …λένε, λοιπόν:
α) «Το συνολικό βάρος της
γεννήτριας με τα εξαρτήματά της είναι 52 τόνους. Το βάρος του ρότορα 22 τόνους…
Ο πύργος της ανεμογεννήτριας (χάλυβας) έχει βάρος 26 τόνους. Χρειάζεται 190
κυβ. μέτρα σκυρόδεμα. Η βάση που σκάβεται ως θεμέλια έχει τουλάχιστον 15 μέτρα
διάμετρο».
β) «…Πρέπει να καταλάβουμε
ότι σήμερα σημαντικές φυσικές περιοχές είναι απλά οι περιοχές που δεν
‘’αξιοποίησε’’ άνθρωπος με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα μέσα, στα πλαίσια των
μέχρι σήμερα δραστηριοτήτων του. Είναι ό,τι γλίτωσε μετά από 10.000 χρόνια
συνεχούς ανθρώπινης επέκτασης, πρώτα με το τσεκούρι, την φωτιά, τον κασμά και
το υνί και πιο πρόσφατα με τα μηχανικά μέσα. Είναι οι υγρότοποι που δεν ήταν
δυνατόν να αποξηρανθούν, η γη που δεν μπορούσε να καλλιεργηθεί ή να κατοικηθεί,
τα δάση σε πολύ απότομες, βαλτώδεις ή άλλες περιοχές όπου δεν μπορούσαν να
κοπούν εύκολα, οι ακτές και οι νησίδες που δεν κάνουν για λιμάνια ή τουρισμό,
οι πηγές που ήταν ασύμφορο να εγκιβωτισθούν και γενικά κάθε αφιλόξενη και
ακατάλληλη για τον άνθρωπο γη…».
γ) «…100 Γερμανοί
καθηγητές, διανοούμενοι και επιστήμονες σχετικοί με την αιολική ενέργεια
αναφέρουν: Η ικανότητα παραγωγής ενέργειας από τον άνεμο είναι συγκριτικά
χαμηλή. Οι ανεμογεννήτριες με επιφάνεια πτερυγίων ίσων με το μέγεθος ενός
γηπέδου ποδοσφαίρου, παράγουν μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό της ενέργειας που
παράγει ένας συμβατός σταθμός. Έτσι με περισσότερες από 5.000 ανεμογεννήτριες
στη Γερμανία, παράγεται λιγότερο από το 1% του απαιτούμενου ηλεκτρισμού. Στη Μ.
Βρετανία, θα χρειαζόντουσαν 14.400 ανεμογεννήτριες για να παραχθεί το 4,4% του
ηλεκτρικού ρεύματος και 32.700 ανεμογεννήτριες! για να παράγουμε το 10%. Η
συνεισφορά της αιολικής ενέργειας προς αποφυγή του φαινομένου του θερμοκηπίου
είναι περίπου 1 έως 2 τοις χιλίοις!! Ουσιαστικά ΤΙΠΟΤΑ…».
δ) «Σύμφωνα με εκτιμήσεις,
η βιομηχανία της αιολικής ενέργειας θα παραγάγει 50.000 τόνους πτερυγίων ως
απόβλητα έως το 2020, ποσότητα που θα τετραπλασιαστεί και θα ανέλθει σε 225.000
τόνους μέχρι το 2034. Αυτός ο όγκος θα καταλάβει σημαντικό χώρο στις ήδη
κορεσμένες χωματερές ταφής αποβλήτων του πλανήτη, αν ληφθεί υπόψη ότι κάθε
πτερύγιο χρειάζεται μεταξύ 30 και 44,8 κυβικών μέτρων χώρο στους χώρους
υγειονομικής ταφής.
Τελικά, η παγκόσμια
βιομηχανία των αιολικών δεν μας τα είχε πει όλα όταν υποσχόταν ότι η αιολική
ενέργεια θα συμβάλει στη σωτηρία του πλανήτη, καθώς είχε παραλείψει να αναφέρει
πως αυτή η ‘’ανανεώσιμη’’ πηγή ενέργειας θα παράγει μια τεράστια ποσότητα μη
ανακυκλώσιμων αποβλήτων που θα καταλήξει στους ξηρούς τάφους των χωματερών!
Σαν να μην είχε σκεφτεί το λόμπι των αιολικών το τι θα απογίνει η τεράστια
ποσότητα των πτερυγίων των ανεμογεννητριών μόλις φτάσουν στο τέλος της ζωής
τους. Και ότι η κερδοφορία από τις επενδύσεις του σε αυτή τη μορφή της
‘’πράσινης’’ κατά τα λοιπά ενέργειας θα προκαλέσει την απόρριψη χιλιάδων τόνων
μη ανακυκλώσιμων πτερυγίων σε χώρους υγειονομικής ταφής της χώρας…».
ΙV. Κλειστοί
οικισμοί, ανεμογεννήτριες και οικολογική ισορροπία
Οι λεγόμενες ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) είναι βεβαίως και ένας όρος που θυμίζει και τους κατ’ ευφημισμό «Ακρωτήριον της Καλής Ελπίδας» ή «Εύξεινος Πόντος». Είδαμε ότι δεν είναι και τόσο ανανεώσιμοι, όσο διαφημίζονται. Μπορεί ο Ήλιος και ο άνεμος να είναι ανανεώσιμος, δεν είναι όμως και τόσο ανανεώσιμα όμως τα μηχανήματα με τα οποία συλλέγεται η ανανεώσιμη ενέργεια.
Ήδη έχουμε μιλήσει για τον
παράγοντα της βαριάς βιομηχανίας κατασκευής των μηχανημάτων, αλλά και για τις
περισσότερες οικολογικές επιπτώσεις. Για δούμε όμως συνοπτικά τρεις ακόμα
πλευρές. α) Τους παγκόσμιους σχεδιασμούς και β) τις επιπτώσεις στα
ανθρωποσυστήματα σε κλειστούς χώρους, όπως παράδειγμα είναι οι οικισμοί
Καλαβρύτων και σκεπαστού και ακόμη περισσότερο η Κέρτεζη ή η Κούτελη. γ)
Επιπτώσεις των ανεμογεννητριών μόνο στο πέρασμα πετούμενων (όχι σε διάσελα).
α) Οι
παγκόσμιοι σχεδιασμοί με πίνακα και διάγραμμα των ΑΠΕ
Πηγή: Προσαρμογή από Kaushik, Kothari et Panwar,
2011; Kralova I, Sjoblom J., 2010.
Σχόλιο: Στον μεν πίνακα βλέπουμε ότι όλα τα σφυριά
βαράνε για το 2030 και ειδικά για τις ανεμογεννήτριες, στο δε διάγραμμα
βλέπουμε τα ποσοστά που μας δείχνουν τι επιθυμούν να συμβεί στο επί τοις %
συνεισφορά των λεγόμενων ΑΠΕ.
β) Οι
επιπτώσεις στα ανθρωποσυστήματα
Πέραν της οπτικής όχλησης, της
αποψίλωσης βουνών και της διάσπαρτης διατάραξης των οικοσυστημάτων, ας δούμε
και ένα πολύ σημαντικό παράγοντα σε κλειστές περιοχές. Τον διπλό αισθητό θόρυβο
(ένα από τις τουρμπίνες που μπορούν κάπως να βελτιωθούν και έναν από τα
πτερύγια, που η πιθανή βελτίωση είναι δύσκολο έως αδύνατο να βελτιωθεί). Δεν θα
βάλουμε σήμερα το ζήτημα των υπέρηχων. Θα βοηθήσω πάλι με δύο σχήματα:
Αναπαράσταση επιπτώσεων Α/Γ στο περιβάλλον
Πηγή: Προσαρμογή
από Wang et Wang,
2015
Όπως βλέπουμε το πρόβλημα του
θορύβου. Αν πάρουμε ως παράδειγμα την Κέρτεζη που ο χώρος της είναι σαν
«μουσικό σκάφος» θα έχουμε πολλαπλασιασμό, όπως στα έγχορδα μουσικά όργανα! Θα
μπορούν να ζήσουν άνθρωποι όταν περιστρέφονται τα πτερύγια;
2) Αναπαράσταση μηχανικού θορύβου Α/Γ
Πηγή: Wang et Wang, 2015; Kunz et al., 2007.
γ) Άμεσες
επιπτώσεις στα πετούμενα
1) Στην
ορνιθοπανίδα
«….Κάθε χρόνο έχει υπολογιστεί
ότι ένας πυλώνας προκαλεί από οκτώ (8) έως εκατό δέκα οκτώ (118) θανάσιμα
ατυχήματα σε είδη ορνιθοπανίδας. Τα αρπακτικά πουλιά εμφανίζουν μεγαλύτερα
ποσοστά θνησιμότητας. Μερικά είδη αρπακτικών πουλιών ζουν πολλά χρόνια και
έχουν πολύ αργούς ρυθμούς αναπαραγωγής και ως εκ τούτου είναι πιο ευάλωτα στις
απώλειες από τις συγκρούσεις σε ανεμογεννήτριες.
Οι κύριοι παράμετροι που
καθορίζουν την θνησιμότητα της ορνιθοπανίδας από τις συγκρούσεις στις
ανεμογεννήτριες θεωρούνται πως είναι η τοπογραφία του τοπίου, η κατεύθυνση και
η ένταση των τοπικών ανέμων, τα χαρακτηριστικά της τουρμπίνας της
ανεμογεννήτριας και η συγκεκριμένη χωρική κατανομή των πυλώνων στο πεδίο.
Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει
προσδιοριστεί σαφώς ο τρόπος με τον οποίο οι παραπάνω παράγοντες επιβαρύνουν
τους αβιοτικούς παράγοντες σε ένα αιολικό πάρκο και χρειάζεται περεταίρω
επιστημονική έρευνα για να ταυτοποιηθούν αυτά τα ερωτήματα…». (Wang et Wang, 2015).
2) Στις
νυχτερίδες
Σύμφωνα με τους Wang et Wang, (2015) πρόσφατες
μελέτες (monitoring)
υποδεικνύουν ότι «…μεγάλοι αριθμοί θνησιμότητας νυχτερίδων έχουν παρατηρηθεί σε
αιολικά πάρκα, όπως για παράδειγμα σε δασικές κορυφογραμμές των ΗΠΑ και σε
γεωργικές περιοχές στην νοτιοδυτική Αλμπέρτα του Καναδά (η θνησιμότητα
νυχτερίδων ανά πυλώνα βρέθηκε 15,3 – 53,3 ανά έτος) αλλά και σε διάφορες
περιοχές της Ευρώπης.
Οι παράμετροι που επηρεάζουν
την θνησιμότητα των νυχτερίδων στις εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας είναι η
τοπογραφία του τοπίου και ο τύπος της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται αλλά και
με ιδιαιτερότητες διαφόρων ειδών νυχτερίδων…».
V. Ανεμογεννήτριες; Ε, όχι και στην Κέρτεζη!!!
Η Κέρτεζη, παλιά έδρα του
τούρκικου Καζά Καλαβρύτων και του μετέπειτα Δήμου Καλλιφωνίας, αποτελεί μία από
τις ομορφότερες και υδροφόρες Κωμοπόλεις της Πελοποννήσου, αν όχι της Ελλάδας.
Διαθέτει περί τις πενήντα πηγές (μικρές, μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες). Η
πηγή του Κεφαλοβρύσου αποτελεί μάλιστα και την απαρχή του Βουραϊκού, που μαζί
με μερικές ακόμα αρδεύει όλη τη δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού. Ήταν ο μοναδικός οικισμός
της Κοιλάδας που διέθετε τουλάχιστον τρεις νερόμυλους από την εποχή τουλάχιστον
της τουρκοκρατίας, ενώ στα μέσα του 20ου αι. λειτουργούσαν δέκα
νερόμυλοι!
Στον στενό και ανοικτό κάμπο
της καλλιεργούνται παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα, νέα κηπευτικά που τροφοδοτούν
τις μεγάλες πόλεις και τροφές για τα δεκάδες κοπάδια αιγοπροβάτων και αγελάδων.
Ο σύγχρονος οικισμός έχει σχήμα Υ και εκτείνεται κατά μήκος στενόχωρης κοιλάδας σε μήκος ενός χιλιομέτρου με παλιά, αναπαλαιωμένα και καινούρια σπίτια. Περικυκλώνεται από πολλά βουνά, διαθέτει ελατόδασος, καστανόδασος και μικτά δάση. Ανάμεσα σε αυτά περνούν οι επτά παλιοί δρόμοι προς όλες τις κατευθύνσεις του ορίζοντα, οι οποίοι την καθιστούσαν τοπικό ορεινό κέντρο, μέχρι να ανοίξουν οι αυτοκινητόδρομοι.
Διαθέτει ακόμη και στις μέρες
μας κεντρική αγορά με δύο μίνι μάρκετ, κρεοπωλείο, τρία καφε-εστιατόρια και ένα
καφέ. Οι μόνιμοι κάτοικοι ξεπερνούν σταθερά τους διακόσιους και στην αιχμή του
Καλοκαιριού ξεπερνά τους 2.000. Τα τελευταία χρόνια έχει και μικρή ροή
τουρισμού που δεν συνδέονται με την Κέρτεζη. Διαθέτει ιστορία και διατηρητέα
μνημεία από αρχαιοτάτων χρόνων, με προχριστιανικό οχυρό, φράγκικο κάστρο και
πολλά αρχαία ευρήματα. Τα κυριώτερα είναι ο εθνικός πύργος του «Λιάρου», ο
νεοβυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, το κτήριο του Στριφτόμπολα, δύο
διατηρημένοι νερόμυλοι, ένα καταπληκτικό κτίριο του δημοτικού σχολείου, κλπ.
Στις μέρες μας διαθέτει 20 ναούς, τους μισούς εντός του οικισμού. Παράλληλα
έχει άνω της δεκάδας όμορφα εικονοστάσια, παλιά μετόχια της Αγίας Λαύρας και
Αγίων Θεοδώρων, σκήτες και αγιωνύμια.
Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται από το Δήμο Καλαβρύτων και
την Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας η διαπλάτυνση του κεντρικού δρόμου από τους
Κραστικούς, η επέκταση του αναδασμού και η ανάπλαση του κεντρικού δρόμου της
αγοράς. Παράλληλα το ΚΠΕ Κλειτορίας – Ακράτας έχει δείξει ενδιαφέρον για να
εντάξει πολλαπλά την Κέρτεζη στους εκπαιδευτικούς του σκοπούς.
Δυστυχώς η ΑΔΜΗΕ πέρασε τις
Γραμμές Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης των 400.000 Volt. από το στενό ανατολικό άνοιγμα και
περνούν κοντά στον οικισμό. Υπάρχει το λιγότερο οπτική όχληση, ενώ δεν
σεβάστηκε το οχυρό. Μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί για κάποια αντισταθμιστικά
οφέλη σε ικανοποιητικό βαθμό. Παρόλα αυτά έχουμε και εναλλακτικό σχεδιασμό για
πολλές ανεμογεννήτριες στα βόρεια του οικισμού, στα δυτικά και στα νοτιοδυτικά.
Αυτό πάει πολύ.
Η Κέρτεζη, που είναι στο βάθος
μιας «στενόχωρης κοιλάδας» και μπορεί να λειτουργήσει και ως «μουσικό
σκάφος» με υπερβολικούς θορύβους και από τις ΓΜΥΤ, πολύ δε περισσότερο από
τις ανεμογεννήτριες. Τόσο ο θόρυβος από τις τουρμπίνες, που δεν μπορεί
τεχνολογικά να μειωθεί κοντά στο μηδέν, πολύ δε περισσότερο από τα πτερύγια θα
πολλαπλασιάζεται στο εσωτερικό του οικισμού, αφού θα είναι σχεδόν από παντού
περικυκλωμένος.
Οι ανεμογεννήτριες των 10MW
ζυγίζουν 50 τόνους αν είναι κατασκευασμένες με την πιο σύγχρονη τεχνολογία, ενώ
οι διαστάσεις ρότορα και φτερωτών, ξεκινούν από 100 μέτρα και μπορούν να
φτάσουν μεταξύ 150 έως 220 μέτρα! Για να μεταφερθούν χρειάζονται πολύ μεγάλα
γερανοφόρα φορτηγά, ενώ οι δρόμοι πρέπει να είναι πολύ πλατείς. Δεδομένου ότι
τα υψόμετρα ξεκινούν από τα 1100 μέτρα (διάσελα) μέχρι τα 1400 (Καρβελού,
Παξιμαδάς) κατανοούμε τι καταστροφές θα γίνουν στους θάμνους και στα δάση. Αν
προσθέσουμε και το μεγάλο θεμέλιο γήπεδο για κάθε μία ανεμογεννήτρια,
κατανοούμε και το τσιμέντωμα των γύρω βουνών. Η άμεση οικολογική καταστροφή
είναι εμφανής. Η μείωση απορρόφησης των νερών, οι πλημύρες από καταστροφές λόγω
των πολλών και πολύ πλατιών δρόμων που χρειάζονται είναι δύο ακόμη προβλήματα
πέραν της οπτικής και ακουστικής όχλησης.
Η Κέρτεζη ήταν χρόνια τώρα και
χωριό κυνηγών, όμως πάντα αυτό γινόταν με βάση τις διατροφικές ανάγκες και την
οικολογική ισορροπία. Γι’ αυτό γνωρίζουμε ότι στα περάσματα, όπως τα διάσελα
του Αη Θόδωρου στα βόρεια, της Ποριάς στα βορειοδυτικά και της Φροξυλιάς στα
νοτιοδυτικά, θα εμποδιστούν όλα τα μεταναστευτικά ρεύματα των πουλιών, πέρα από
τις επιστημονικά αποδεδειγμένα θανατηφόρες προσεγγίσεις σε κάθε ανεμογεννήτρια.
Ήδη συστήνεται επιτροπή αγώνα,
το δε κοινοτικό συμβούλιο ομόφωνα απέρριψε το σχέδιο αυτό και μαθαίνουμε ότι θα
το πολεμήσει εν τη γενέσει του.
* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας γεννήθηκε και
μεγάλωσε στην Κέρτεζη. Είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός ως φυσικός, πτ.
θεολογίας, συγγραφέας και ειδικός ερευνητής της Κέρτεζης.
Ανεμογεννήτριες στα Καλαβρυτοχώρια και στην Κέρτεζη;
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Α΄ ΜΕΡΟΣ:Ανεμογεννήτριες και στα
Καλαβρυτοχώρια;
Τρεις παράλληλες διαδικασίες κινούνται παγκόσμια, όσον αφορά το ζήτημα των λεγόμενων Α.Π.Ε. (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Η μία αφορά την υποτιθέμενη εξάντληση των υδρογονανθράκων σε παγκόσμια κλίμακα. Η δεύτερη το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Και η Τρίτη τη δημιουργία νέας βιομηχανίας για τις λεγόμενες Α.Π.Ε..
Όσον
αφορά την πρώτη, βεβαίως έχουν μειωθεί τα γεωλογικά αποθέματα, αλλά όχι
ισόρροπα μεταξύ στερεών (κάρβουνο), υγρών (αργό πετρέλαιο) και αερίων (φυσικό
αέριο). Επίσης η μείωση δεν είναι ισόρροπη σε επίπεδο χωρών.
Για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής έχουν γραφτεί πολλά, αλλά η επιστήμη δεν έχει πει ακόμα την τελευταία της λέξη, όσον αφορά την αιτία της και όχι την ύπαρξή της. Η μία και κλασσική επιστημονική τοποθέτηση έχει σχέση με την περιοδικότητα εκπομπής ενέργειας του Ήλιου σε μεγαλοϊστορική κλίμακα και επομένως δεν είναι στην ιστορική μας φάση αναστρέψιμη. Η άλλη έχει να κάνει με την δύο αιώνων ρύπανση του περιβάλλοντος, με τα στερεά και υγρά καύσιμα κυρίως. Δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι είναι ο κύριος παράγοντας της κλιματικής αλλαγής.