Τέλειωσε λοιπόν κι αυτή η διαδικασία, με
εκλογικό θρίαμβο του ψηφοδέλτιου του επικεφαλής Θανάση Παπαδόπουλου (Ανεξάρτητη
Κίνηση Πολιτών) μες 71,2%, έναντι του ψηφοδελτίου του επικεφαλής Θανάση Γ.
Κανελλόπουλου (ΕΝΩΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ) με 25,85% και του Σταμάτη
Ανδριόπουλου (Λαϊκή Συσπείρωση) με 2,95% στον ευρύ σε έκταση Καλλικρατικό Δήμο
Καλαβρύτων.
Ο πάλι Δήμαρχος Θανάσης Παπαδόπουλος θα έχει
14 Δημ. συμβούλους, έναντι 5 (1+4) του Θανάση Κανελλόπουλου. Θα έχει την
πλειοψηφία των Κοινοτικών Συμβουλίων σε όλα τα χωριά, πλην ελαχίστων που
ανήκουν στην αξιωματική αντιπολίτευση. Η Λ. Σ. δεν εξέλεξε ούτε τον επικεφαλής
Σταμάτη Ανδριόπουλο, παρότι πλησίασε πολύ κοντά το παράλογο φίλτρο και όριο του
3%! Τι μπορούμε λοιπόν να κρατήσουμε επί της ουσίας μετά απ’ αυτά τα
αποτελέσματα;
Η γνώμη μου είναι να αναδιφήσουμε στις προεκλογικές εξαγγελίες, δεσμεύσεις, αναφορές, μισόλογα ή και αγνοήσεις πολλών ζητημάτων. Εμείς θα μείνουμε κυρίως σε ότι αφορά την δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού. Θα προσπαθήσουμε με προσοχή, αλλά και θάρρος, να αποδελτιώσουμε ότι θεωρήσαμε σημαντικό. Ελπίζω να μην έχω παρανοήσει κάποια στάση εκ των υποψηφίων, νικητών και ηττημένων.
Άνοιξε για τα καλά το ζήτημα
των ανεμογεννητριών και στην κοιλάδα του Βουραϊκού. Αν κάνουμε μια υπόθεση
εργασίας, ότι όλα είναι πάνε καλά στις αποφάσεις της Ε.Ε. για την χρηματοδότηση
της «καθαρής ενέργειας», τότε πως εξηγείται ότι οι σχεδιασμοί δεν λογαριάζουν
οικισμούς, ιστορικά μνημεία, μοναστήρια, περιοχές φυσικού κάλλους, περιοχές natura, τουρισμό, αλλά και
εξάλειψη παρθένων και καθαρών θυλάκων της φύσης; Και φυσικά το δόλωμα είναι
κάποια «ανταποδοτικά οφέλη». Όσοι κι όσες τσιμπήσουν σ’ αυτά.
Ήδη έχει ξεκινήσει η συζήτηση για τα καλά για
τις ανεμογεννήτριες απέναντι από τα Καλάβρυτα και πάνω από τα κεφάλια του
Σκεπαστού, από Κερπινή μέχρι τα όρια της Γουμένισσας. Τι κι αν η περιοχή δεν
είναι τόσο κλειστή όσο της Κέρτεζης; Έχουν γραφτεί πολλά επιχειρήματα για τους
κινδύνους και δεν θα επιμείνω. Συζήτηση δεν έχει γίνει για την εναλλακτική
μεταξύ Λαγοβουνίου και των μικρών χωριών του κάμπου των Λουσών, όπου και οι
ανασκαφές του ιερού πανελλήνιας εμβέλειας, δηλαδή της «Ημερησίας Αρτέμιδος».
Στην Κέρτεζη θα αφιερώσουμε λίγα λόγια, αφού και το τοπικό κοινοτικό συμβούλια
απέρριψε το σχέδιο ομόφωνα και δεν θα αφήσει το ζήτημα όπως άφησε τις Γ.Μ.Υ.Τ.
της ΑΔΜΗΕ.
ΙΙ. Η νέα βαριά βιομηχανία
Ας μη γελιόμαστε. Οι
σχεδιασμοί δεν είναι ευθύς εξ αρχής «καθαροί». Έχουν βασικό σκοπό και το
κέρδος ολίγων ιδιωτικών εταιρειών, αλλά και την πλεονεξία τους τώρα «που
γυρίζει η ρόδα».
Τρεις παράλληλες διαδικασίες κινούνται παγκόσμια, όσον αφορά το ζήτημα των λεγόμενων Α.Π.Ε. (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Η μία αφορά την υποτιθέμενη εξάντληση των υδρογονανθράκων σε παγκόσμια κλίμακα. Η δεύτερη το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Και η Τρίτη τη δημιουργία νέας βιομηχανίας για τις λεγόμενες Α.Π.Ε..
Όσον αφορά την πρώτη, βεβαίως
έχουν μειωθεί τα γεωλογικά αποθέματα, αλλά όχι ισόρροπα μεταξύ στερεών
(κάρβουνο), υγρών (αργό πετρέλαιο) και αερίων (φυσικό αέριο). Επίσης η μείωση
δεν είναι ισόρροπη σε επίπεδο χωρών.
Για το ζήτημα της κλιματικής
αλλαγής έχουν γραφτεί πολλά, αλλά η επιστήμη δεν έχει πει ακόμα την τελευταία
της λέξη, όσον αφορά την αιτία της και όχι την ύπαρξή της. Η μία και κλασσική
επιστημονική τοποθέτηση έχει σχέση με την περιοδικότητα εκπομπής ενέργειας του
Ήλιου σε μεγαλοϊστορική κλίμακα και επομένως δεν είναι στην ιστορική μας φάση
αναστρέψιμη. Η άλλη έχει να κάνει με την δύο αιώνων ρύπανση του περιβάλλοντος,
με τα στερεά και υγρά καύσιμα κυρίως. Δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι είναι ο κύριος
παράγοντας της κλιματικής αλλαγής.
Στο πλαίσιο της προηγούμενης
μικρής εισαγωγής έχει αναπτυχθεί μια νέα τεχνολογία, των λεγόμενων ανανεώσιμων
πηγών ενέργειας, όπως τα φωτοβολταϊκά και οι ανεμογεννήτριες. Σε ορισμένες
περιπτώσεις η ανάπτυξη της βιομηχανίας, η διαδικασία τοποθέτησης, ο χρόνος ζωής
τους, τα υπολείμματα μετά την γήρανσή τους και η ενέργεια μεταφοράς για
τοποθέτηση δεν έχει στην διαφορά να προσφέρει περίσσευμα ενέργειας. Αν
προσθέσουμε την οικολογική όχληση σε μεταναστευτικά πουλιά, άγρια ζώα, αλλά και
στους οικισμούς, τότε μπορούμε να εξηγήσουμε γιατί δημιουργούνται αντιδράσεις
ακόμη και με οικολογικό πρόσημο.
Ακούγεται ότι κάποια «συμφωνία» έχει
γίνει με την ελληνική κυβέρνηση με μεγάλες εταιρείες της Ε.Ε. και κυρίως
γερμανικών συμφερόντων, ώστε μέχρι το 2030 να μη έχει μείνει π.χ. κορυφογραμμή
αλώβητη από ανεμογεννήτριες. Φοβάμαι ότι δεν έχουν γίνει ούτε γνωμοδοτήσεις από
τα κάτω, ούτε περιβαλλοντικές, κυρίως από ανεξάρτητους φορείς. Και η διαχείριση
της πανδημίας/συνδημίας προσέφερε πιο εύκολο το κοινωνικό και πολιτικό τοπίο
για γρήγορες αποφάσεις.
Στα Καλαβρυτοχώρια υπάρχουν
πολλές κορυφογραμμές, αλλά και δεκάδες κωμοπόλεις, χωριά, οικισμοί και στάβλοι.
Ήδη από νότο προς βορρά έχουν διέλθει οι Γ.Μ.Υ.Τ, χωρίς ακόμα ανταποδοτικά
αποτελέσματα. Ταυτόχρονα η περιοχή είναι πλούσια σε τουρισμό, μοναστήρια,
αρχαία μνημεία και οικολογικά πάρκα. Ετοιμάζονται αναδασμοί στην κοιλάδα του
Βουραϊκού και του Αροάνιου. Πως δένουν όλα αυτά;
Ταυτόχρονα βλέπουμε κινήσεις
σκακιού που αφορούν το στόχο να ξεθυμάνουν κάποιους κατοίκους και να φορτώσουν
τις αρχικές ανεμογεννήτριες σε άλλους κατοίκους, άλλες κορυφογραμμές, άλλα
οικοσυστήματα. Υπάρχει κάποια σοβαρότητα;
ΙΙΙ. Τα βάρη πάνω από την κοιλάδα του Βουραϊκού
Μελετώντας και τα τρία εναλλακτικά σχέδια ως «μη ειδικά ειδικός» παρατήρησα ότι και τα τρία πέραν των άλλων πλευρών στήνουν ανεμογεννήτριες πάνω από τα κεφάλια μικρών ή μεγαλύτερων οικισμών. Πόσο όμως τους ενδιαφέρει η ζωή των οικισμών αυτών; Το ερώτημα δεν απαντιέται αφελώς ότι η ζωή θα συνεχιστεί, αν συνεχιστεί, χωρίς το στήσιμό τους να αλλάξει άρδην τα δεδομένα και μάλιστα αρνητικά.
Το αν αξίζει λοιπόν τον κόπο
να «βομβαρδιστούν οι βουνοκορφές» των Καλαβρύτων, οφείλουμε να κάνουμε
πριν τουλάχιστον ένα ισοζύγιο. Έχουμε και …λένε, λοιπόν:
α) «Το συνολικό βάρος της
γεννήτριας με τα εξαρτήματά της είναι 52 τόνους. Το βάρος του ρότορα 22 τόνους…
Ο πύργος της ανεμογεννήτριας (χάλυβας) έχει βάρος 26 τόνους. Χρειάζεται 190
κυβ. μέτρα σκυρόδεμα. Η βάση που σκάβεται ως θεμέλια έχει τουλάχιστον 15 μέτρα
διάμετρο».
β) «…Πρέπει να καταλάβουμε
ότι σήμερα σημαντικές φυσικές περιοχές είναι απλά οι περιοχές που δεν
‘’αξιοποίησε’’ άνθρωπος με τα μέχρι σήμερα διαθέσιμα μέσα, στα πλαίσια των
μέχρι σήμερα δραστηριοτήτων του. Είναι ό,τι γλίτωσε μετά από 10.000 χρόνια
συνεχούς ανθρώπινης επέκτασης, πρώτα με το τσεκούρι, την φωτιά, τον κασμά και
το υνί και πιο πρόσφατα με τα μηχανικά μέσα. Είναι οι υγρότοποι που δεν ήταν
δυνατόν να αποξηρανθούν, η γη που δεν μπορούσε να καλλιεργηθεί ή να κατοικηθεί,
τα δάση σε πολύ απότομες, βαλτώδεις ή άλλες περιοχές όπου δεν μπορούσαν να
κοπούν εύκολα, οι ακτές και οι νησίδες που δεν κάνουν για λιμάνια ή τουρισμό,
οι πηγές που ήταν ασύμφορο να εγκιβωτισθούν και γενικά κάθε αφιλόξενη και
ακατάλληλη για τον άνθρωπο γη…».
γ) «…100 Γερμανοί
καθηγητές, διανοούμενοι και επιστήμονες σχετικοί με την αιολική ενέργεια
αναφέρουν: Η ικανότητα παραγωγής ενέργειας από τον άνεμο είναι συγκριτικά
χαμηλή. Οι ανεμογεννήτριες με επιφάνεια πτερυγίων ίσων με το μέγεθος ενός
γηπέδου ποδοσφαίρου, παράγουν μόνο ένα πολύ μικρό ποσοστό της ενέργειας που
παράγει ένας συμβατός σταθμός. Έτσι με περισσότερες από 5.000 ανεμογεννήτριες
στη Γερμανία, παράγεται λιγότερο από το 1% του απαιτούμενου ηλεκτρισμού. Στη Μ.
Βρετανία, θα χρειαζόντουσαν 14.400 ανεμογεννήτριες για να παραχθεί το 4,4% του
ηλεκτρικού ρεύματος και 32.700 ανεμογεννήτριες! για να παράγουμε το 10%. Η
συνεισφορά της αιολικής ενέργειας προς αποφυγή του φαινομένου του θερμοκηπίου
είναι περίπου 1 έως 2 τοις χιλίοις!! Ουσιαστικά ΤΙΠΟΤΑ…».
δ) «Σύμφωνα με εκτιμήσεις,
η βιομηχανία της αιολικής ενέργειας θα παραγάγει 50.000 τόνους πτερυγίων ως
απόβλητα έως το 2020, ποσότητα που θα τετραπλασιαστεί και θα ανέλθει σε 225.000
τόνους μέχρι το 2034. Αυτός ο όγκος θα καταλάβει σημαντικό χώρο στις ήδη
κορεσμένες χωματερές ταφής αποβλήτων του πλανήτη, αν ληφθεί υπόψη ότι κάθε
πτερύγιο χρειάζεται μεταξύ 30 και 44,8 κυβικών μέτρων χώρο στους χώρους
υγειονομικής ταφής.
Τελικά, η παγκόσμια
βιομηχανία των αιολικών δεν μας τα είχε πει όλα όταν υποσχόταν ότι η αιολική
ενέργεια θα συμβάλει στη σωτηρία του πλανήτη, καθώς είχε παραλείψει να αναφέρει
πως αυτή η ‘’ανανεώσιμη’’ πηγή ενέργειας θα παράγει μια τεράστια ποσότητα μη
ανακυκλώσιμων αποβλήτων που θα καταλήξει στους ξηρούς τάφους των χωματερών!
Σαν να μην είχε σκεφτεί το λόμπι των αιολικών το τι θα απογίνει η τεράστια
ποσότητα των πτερυγίων των ανεμογεννητριών μόλις φτάσουν στο τέλος της ζωής
τους. Και ότι η κερδοφορία από τις επενδύσεις του σε αυτή τη μορφή της
‘’πράσινης’’ κατά τα λοιπά ενέργειας θα προκαλέσει την απόρριψη χιλιάδων τόνων
μη ανακυκλώσιμων πτερυγίων σε χώρους υγειονομικής ταφής της χώρας…».
ΙV. Κλειστοί
οικισμοί, ανεμογεννήτριες και οικολογική ισορροπία
Οι λεγόμενες ΑΠΕ (Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας) είναι βεβαίως και ένας όρος που θυμίζει και τους κατ’ ευφημισμό «Ακρωτήριον της Καλής Ελπίδας» ή «Εύξεινος Πόντος». Είδαμε ότι δεν είναι και τόσο ανανεώσιμοι, όσο διαφημίζονται. Μπορεί ο Ήλιος και ο άνεμος να είναι ανανεώσιμος, δεν είναι όμως και τόσο ανανεώσιμα όμως τα μηχανήματα με τα οποία συλλέγεται η ανανεώσιμη ενέργεια.
Ήδη έχουμε μιλήσει για τον
παράγοντα της βαριάς βιομηχανίας κατασκευής των μηχανημάτων, αλλά και για τις
περισσότερες οικολογικές επιπτώσεις. Για δούμε όμως συνοπτικά τρεις ακόμα
πλευρές. α) Τους παγκόσμιους σχεδιασμούς και β) τις επιπτώσεις στα
ανθρωποσυστήματα σε κλειστούς χώρους, όπως παράδειγμα είναι οι οικισμοί
Καλαβρύτων και σκεπαστού και ακόμη περισσότερο η Κέρτεζη ή η Κούτελη. γ)
Επιπτώσεις των ανεμογεννητριών μόνο στο πέρασμα πετούμενων (όχι σε διάσελα).
α) Οι
παγκόσμιοι σχεδιασμοί με πίνακα και διάγραμμα των ΑΠΕ
Πηγή: Προσαρμογή από Kaushik, Kothari et Panwar,
2011; Kralova I, Sjoblom J., 2010.
Σχόλιο: Στον μεν πίνακα βλέπουμε ότι όλα τα σφυριά
βαράνε για το 2030 και ειδικά για τις ανεμογεννήτριες, στο δε διάγραμμα
βλέπουμε τα ποσοστά που μας δείχνουν τι επιθυμούν να συμβεί στο επί τοις %
συνεισφορά των λεγόμενων ΑΠΕ.
β) Οι
επιπτώσεις στα ανθρωποσυστήματα
Πέραν της οπτικής όχλησης, της
αποψίλωσης βουνών και της διάσπαρτης διατάραξης των οικοσυστημάτων, ας δούμε
και ένα πολύ σημαντικό παράγοντα σε κλειστές περιοχές. Τον διπλό αισθητό θόρυβο
(ένα από τις τουρμπίνες που μπορούν κάπως να βελτιωθούν και έναν από τα
πτερύγια, που η πιθανή βελτίωση είναι δύσκολο έως αδύνατο να βελτιωθεί). Δεν θα
βάλουμε σήμερα το ζήτημα των υπέρηχων. Θα βοηθήσω πάλι με δύο σχήματα:
Αναπαράσταση επιπτώσεων Α/Γ στο περιβάλλον
Πηγή: Προσαρμογή
από Wang et Wang,
2015
Όπως βλέπουμε το πρόβλημα του
θορύβου. Αν πάρουμε ως παράδειγμα την Κέρτεζη που ο χώρος της είναι σαν
«μουσικό σκάφος» θα έχουμε πολλαπλασιασμό, όπως στα έγχορδα μουσικά όργανα! Θα
μπορούν να ζήσουν άνθρωποι όταν περιστρέφονται τα πτερύγια;
2) Αναπαράσταση μηχανικού θορύβου Α/Γ
Πηγή: Wang et Wang, 2015; Kunz et al., 2007.
γ) Άμεσες
επιπτώσεις στα πετούμενα
1) Στην
ορνιθοπανίδα
«….Κάθε χρόνο έχει υπολογιστεί
ότι ένας πυλώνας προκαλεί από οκτώ (8) έως εκατό δέκα οκτώ (118) θανάσιμα
ατυχήματα σε είδη ορνιθοπανίδας. Τα αρπακτικά πουλιά εμφανίζουν μεγαλύτερα
ποσοστά θνησιμότητας. Μερικά είδη αρπακτικών πουλιών ζουν πολλά χρόνια και
έχουν πολύ αργούς ρυθμούς αναπαραγωγής και ως εκ τούτου είναι πιο ευάλωτα στις
απώλειες από τις συγκρούσεις σε ανεμογεννήτριες.
Οι κύριοι παράμετροι που
καθορίζουν την θνησιμότητα της ορνιθοπανίδας από τις συγκρούσεις στις
ανεμογεννήτριες θεωρούνται πως είναι η τοπογραφία του τοπίου, η κατεύθυνση και
η ένταση των τοπικών ανέμων, τα χαρακτηριστικά της τουρμπίνας της
ανεμογεννήτριας και η συγκεκριμένη χωρική κατανομή των πυλώνων στο πεδίο.
Παρ’ όλα αυτά, δεν έχει
προσδιοριστεί σαφώς ο τρόπος με τον οποίο οι παραπάνω παράγοντες επιβαρύνουν
τους αβιοτικούς παράγοντες σε ένα αιολικό πάρκο και χρειάζεται περεταίρω
επιστημονική έρευνα για να ταυτοποιηθούν αυτά τα ερωτήματα…». (Wang et Wang, 2015).
2) Στις
νυχτερίδες
Σύμφωνα με τους Wang et Wang, (2015) πρόσφατες
μελέτες (monitoring)
υποδεικνύουν ότι «…μεγάλοι αριθμοί θνησιμότητας νυχτερίδων έχουν παρατηρηθεί σε
αιολικά πάρκα, όπως για παράδειγμα σε δασικές κορυφογραμμές των ΗΠΑ και σε
γεωργικές περιοχές στην νοτιοδυτική Αλμπέρτα του Καναδά (η θνησιμότητα
νυχτερίδων ανά πυλώνα βρέθηκε 15,3 – 53,3 ανά έτος) αλλά και σε διάφορες
περιοχές της Ευρώπης.
Οι παράμετροι που επηρεάζουν
την θνησιμότητα των νυχτερίδων στις εγκαταστάσεις αιολικής ενέργειας είναι η
τοπογραφία του τοπίου και ο τύπος της τεχνολογίας που χρησιμοποιείται αλλά και
με ιδιαιτερότητες διαφόρων ειδών νυχτερίδων…».
V. Ανεμογεννήτριες; Ε, όχι και στην Κέρτεζη!!!
Η Κέρτεζη, παλιά έδρα του
τούρκικου Καζά Καλαβρύτων και του μετέπειτα Δήμου Καλλιφωνίας, αποτελεί μία από
τις ομορφότερες και υδροφόρες Κωμοπόλεις της Πελοποννήσου, αν όχι της Ελλάδας.
Διαθέτει περί τις πενήντα πηγές (μικρές, μεσαίες, μεγάλες και πολύ μεγάλες). Η
πηγή του Κεφαλοβρύσου αποτελεί μάλιστα και την απαρχή του Βουραϊκού, που μαζί
με μερικές ακόμα αρδεύει όλη τη δυτική κοιλάδα του Βουραϊκού. Ήταν ο μοναδικός οικισμός
της Κοιλάδας που διέθετε τουλάχιστον τρεις νερόμυλους από την εποχή τουλάχιστον
της τουρκοκρατίας, ενώ στα μέσα του 20ου αι. λειτουργούσαν δέκα
νερόμυλοι!
Στον στενό και ανοικτό κάμπο
της καλλιεργούνται παραδοσιακά αγροτικά προϊόντα, νέα κηπευτικά που τροφοδοτούν
τις μεγάλες πόλεις και τροφές για τα δεκάδες κοπάδια αιγοπροβάτων και αγελάδων.
Ο σύγχρονος οικισμός έχει σχήμα Υ και εκτείνεται κατά μήκος στενόχωρης κοιλάδας σε μήκος ενός χιλιομέτρου με παλιά, αναπαλαιωμένα και καινούρια σπίτια. Περικυκλώνεται από πολλά βουνά, διαθέτει ελατόδασος, καστανόδασος και μικτά δάση. Ανάμεσα σε αυτά περνούν οι επτά παλιοί δρόμοι προς όλες τις κατευθύνσεις του ορίζοντα, οι οποίοι την καθιστούσαν τοπικό ορεινό κέντρο, μέχρι να ανοίξουν οι αυτοκινητόδρομοι.
Διαθέτει ακόμη και στις μέρες
μας κεντρική αγορά με δύο μίνι μάρκετ, κρεοπωλείο, τρία καφε-εστιατόρια και ένα
καφέ. Οι μόνιμοι κάτοικοι ξεπερνούν σταθερά τους διακόσιους και στην αιχμή του
Καλοκαιριού ξεπερνά τους 2.000. Τα τελευταία χρόνια έχει και μικρή ροή
τουρισμού που δεν συνδέονται με την Κέρτεζη. Διαθέτει ιστορία και διατηρητέα
μνημεία από αρχαιοτάτων χρόνων, με προχριστιανικό οχυρό, φράγκικο κάστρο και
πολλά αρχαία ευρήματα. Τα κυριώτερα είναι ο εθνικός πύργος του «Λιάρου», ο
νεοβυζαντινός ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, το κτήριο του Στριφτόμπολα, δύο
διατηρημένοι νερόμυλοι, ένα καταπληκτικό κτίριο του δημοτικού σχολείου, κλπ.
Στις μέρες μας διαθέτει 20 ναούς, τους μισούς εντός του οικισμού. Παράλληλα
έχει άνω της δεκάδας όμορφα εικονοστάσια, παλιά μετόχια της Αγίας Λαύρας και
Αγίων Θεοδώρων, σκήτες και αγιωνύμια.
Στο πλαίσιο αυτό σχεδιάζεται από το Δήμο Καλαβρύτων και
την Περιφέρεια Δυτ. Ελλάδας η διαπλάτυνση του κεντρικού δρόμου από τους
Κραστικούς, η επέκταση του αναδασμού και η ανάπλαση του κεντρικού δρόμου της
αγοράς. Παράλληλα το ΚΠΕ Κλειτορίας – Ακράτας έχει δείξει ενδιαφέρον για να
εντάξει πολλαπλά την Κέρτεζη στους εκπαιδευτικούς του σκοπούς.
Δυστυχώς η ΑΔΜΗΕ πέρασε τις
Γραμμές Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης των 400.000 Volt. από το στενό ανατολικό άνοιγμα και
περνούν κοντά στον οικισμό. Υπάρχει το λιγότερο οπτική όχληση, ενώ δεν
σεβάστηκε το οχυρό. Μέχρι στιγμής δεν έχουν δοθεί για κάποια αντισταθμιστικά
οφέλη σε ικανοποιητικό βαθμό. Παρόλα αυτά έχουμε και εναλλακτικό σχεδιασμό για
πολλές ανεμογεννήτριες στα βόρεια του οικισμού, στα δυτικά και στα νοτιοδυτικά.
Αυτό πάει πολύ.
Η Κέρτεζη, που είναι στο βάθος
μιας «στενόχωρης κοιλάδας» και μπορεί να λειτουργήσει και ως «μουσικό
σκάφος» με υπερβολικούς θορύβους και από τις ΓΜΥΤ, πολύ δε περισσότερο από
τις ανεμογεννήτριες. Τόσο ο θόρυβος από τις τουρμπίνες, που δεν μπορεί
τεχνολογικά να μειωθεί κοντά στο μηδέν, πολύ δε περισσότερο από τα πτερύγια θα
πολλαπλασιάζεται στο εσωτερικό του οικισμού, αφού θα είναι σχεδόν από παντού
περικυκλωμένος.
Οι ανεμογεννήτριες των 10MW
ζυγίζουν 50 τόνους αν είναι κατασκευασμένες με την πιο σύγχρονη τεχνολογία, ενώ
οι διαστάσεις ρότορα και φτερωτών, ξεκινούν από 100 μέτρα και μπορούν να
φτάσουν μεταξύ 150 έως 220 μέτρα! Για να μεταφερθούν χρειάζονται πολύ μεγάλα
γερανοφόρα φορτηγά, ενώ οι δρόμοι πρέπει να είναι πολύ πλατείς. Δεδομένου ότι
τα υψόμετρα ξεκινούν από τα 1100 μέτρα (διάσελα) μέχρι τα 1400 (Καρβελού,
Παξιμαδάς) κατανοούμε τι καταστροφές θα γίνουν στους θάμνους και στα δάση. Αν
προσθέσουμε και το μεγάλο θεμέλιο γήπεδο για κάθε μία ανεμογεννήτρια,
κατανοούμε και το τσιμέντωμα των γύρω βουνών. Η άμεση οικολογική καταστροφή
είναι εμφανής. Η μείωση απορρόφησης των νερών, οι πλημύρες από καταστροφές λόγω
των πολλών και πολύ πλατιών δρόμων που χρειάζονται είναι δύο ακόμη προβλήματα
πέραν της οπτικής και ακουστικής όχλησης.
Η Κέρτεζη ήταν χρόνια τώρα και
χωριό κυνηγών, όμως πάντα αυτό γινόταν με βάση τις διατροφικές ανάγκες και την
οικολογική ισορροπία. Γι’ αυτό γνωρίζουμε ότι στα περάσματα, όπως τα διάσελα
του Αη Θόδωρου στα βόρεια, της Ποριάς στα βορειοδυτικά και της Φροξυλιάς στα
νοτιοδυτικά, θα εμποδιστούν όλα τα μεταναστευτικά ρεύματα των πουλιών, πέρα από
τις επιστημονικά αποδεδειγμένα θανατηφόρες προσεγγίσεις σε κάθε ανεμογεννήτρια.
Ήδη συστήνεται επιτροπή αγώνα,
το δε κοινοτικό συμβούλιο ομόφωνα απέρριψε το σχέδιο αυτό και μαθαίνουμε ότι θα
το πολεμήσει εν τη γενέσει του.
* Ο Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας γεννήθηκε και
μεγάλωσε στην Κέρτεζη. Είναι συνταξιούχος εκπαιδευτικός ως φυσικός, πτ.
θεολογίας, συγγραφέας και ειδικός ερευνητής της Κέρτεζης.
Ανεμογεννήτριες στα Καλαβρυτοχώρια και στην Κέρτεζη;
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Α΄ ΜΕΡΟΣ:Ανεμογεννήτριες και στα
Καλαβρυτοχώρια;
Τρεις παράλληλες διαδικασίες κινούνται παγκόσμια, όσον αφορά το ζήτημα των λεγόμενων Α.Π.Ε. (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας). Η μία αφορά την υποτιθέμενη εξάντληση των υδρογονανθράκων σε παγκόσμια κλίμακα. Η δεύτερη το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής. Και η Τρίτη τη δημιουργία νέας βιομηχανίας για τις λεγόμενες Α.Π.Ε..
Όσον
αφορά την πρώτη, βεβαίως έχουν μειωθεί τα γεωλογικά αποθέματα, αλλά όχι
ισόρροπα μεταξύ στερεών (κάρβουνο), υγρών (αργό πετρέλαιο) και αερίων (φυσικό
αέριο). Επίσης η μείωση δεν είναι ισόρροπη σε επίπεδο χωρών.
Για το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής έχουν γραφτεί πολλά, αλλά η επιστήμη δεν έχει πει ακόμα την τελευταία της λέξη, όσον αφορά την αιτία της και όχι την ύπαρξή της. Η μία και κλασσική επιστημονική τοποθέτηση έχει σχέση με την περιοδικότητα εκπομπής ενέργειας του Ήλιου σε μεγαλοϊστορική κλίμακα και επομένως δεν είναι στην ιστορική μας φάση αναστρέψιμη. Η άλλη έχει να κάνει με την δύο αιώνων ρύπανση του περιβάλλοντος, με τα στερεά και υγρά καύσιμα κυρίως. Δεν είναι ακόμη βέβαιο ότι είναι ο κύριος παράγοντας της κλιματικής αλλαγής.
ΓΜΥΤ στην Κέρτεζη, αντισταθμιστικά μέτρα και η …ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. Εισαγωγικά
Γράφαμε στο προηγούμενο άρθρο
μας, ότι καλώς οι καλόγριες της Ι. Μ. Αγ. Θεοδώρων έκαναν ασφαλιστικά μέτρα
κατά της ΑΔΜΗΕ, αφού τα σχέδιά της δεν λαμβάνουν υπόψιν ούτε παλαιά, ούτε ζώντα
μνημεία. Στην Κέρτεζη οι Γραμμές Μεταφοράς της Υπερυψηλής Τάσης των 400.000 Volt πέρασαν
«ξυστά» από το προχριστιανικό Οχυρό της αρχαίας Κύναιθας επί της «Ράχης
Ρουμάνη»[1]. Στη
δημοσιότητα μάλιστα δεν έδωσαν κανένα σχέδιο ότι δεν το πλήγωσαν, αλλά ούτε
τους ζητήθηκε από τους τοπικούς θεσμούς. Όμως πέρασαν ξυστά και στους βράχους
της χριστιανικής Παναγιάς, αλλά και στα όρια της περιοχής των ξακουστών Αλωνιών
της Κέρτεζης.
ΙΙ. Η ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ στην αντεπίθεση για
τους πυλώνες
Διαβάσαμε σε πατρινή εφημερίδα[2] μια ακατανόητη ανακοίνωση για την ιστορία της γνωστής συνδικαλιστικής Ομοσπονδίας. Μια Ομοσπονδία που «κατέβαζε τους διακόπτες» για συνδικαλιστικά και μισθολογικά ζητήματα -πιθανά δικαίως- βγάζει μια εργοδοτικού τύπου ανακοίνωση, όπου λίγο έως πολύ «ζητά τα ρέστα» για τα ασφαλιστικά μέτρα. Ας έχει χάρη που το προηγούμενο Δημοτικό Συμβούλιο, οι κατά τόπους Κοινότητες και κάποιοι τοπικοί Σύλλογοι βρέθηκαν «πολύ λίγοι», όχι βεβαίως για να σταματήσουν το έργο, αλλά για να ανοίξουν ζητήματα του διαδρόμου, των εναλλακτικών λύσεων και των αντισταθμιστικών μέτρων. Εμείς, με αφορμή τη δίκαιη και όντως μοναδική ουσιαστική αντίσταση των μοναχών, ανοίγουμε το ζήτημα και στην περιοχή της Κέρτεζης.
Το τραύμα του Οχυρού της Κύναιθας από την ΑΔΜΗΕ και τους Θεσμούς
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. Η θέση
Στην κοιλάδα του Βουραϊκού (τέως Ερασίνου) ποταμού, όταν
άδειασε η εκεί λίμνη πολύ πιθανά μέσω του ανοίγματος στην πανέμορφη περιοχή
Πόρτες στο ομώνυμο Φαράγγι, κατέφτασαν οι βόρειοι Αρκάδες (Αζάνες). Ίδρυσαν στις
παρυφές της λασπώδους λίμνης την 5η τους πόλη, την αρχαία Κύναιθα. Η
λίμνη δεν έλεγε βεβαίως να στεγνώσει πλήρως, αφού δεκάδες πηγές γύρω από τη
λεκάνη την τροφοδοτούν μέχρι τις ημέρες μας με νερά. Αυτά δημιούργησαν τη
συνέχεια του Βουραϊκού μέχρι την Κέρτεζη με το όνομα Ερασίνος, που
χρησιμοποιείτο μέχρι τις αρχές του 20ου αι.. Τα περισσότερα απ’ αυτά
βρίσκονται στις δυτικές απολήξεις του Ερύμανθου, δηλαδή στην ευρύτερη Κέρτεζη[1].
Σίγουρα η πόλη ανοικοδομήθηκε σε στεγνό και προσήλιο μέρος
και φυσικά κοντά σε μεγάλη πηγή, όπως αναφέρει και ο Παυσανίας[2].
Χωρίς ακόμα να έχουν γίνει ανασκαφές, η επικρατούσα άποψη αναφέρει ως τόπο το
κάστρο των Καλαβρύτων, αλλά υπάρχουν κι άλλες απόψεις που ομιλούν για μια – δυο
θέσεις κοντά στη σημερινή Κέρτεζη. Αλλά αυτό είναι άλλο ζήτημα. Το σίγουρο
είναι ότι στην Κέρτεζη στήθηκε την εποχή που ιδρύθηκε η Κύναιθα ένα Οχυρό με
την επικρατούσα ονομασία του πλέον «Οχυρό της Κέρτεζης», όπως δηλαδή το
ονόμασε σε συνέδριο ο αρχαιολόγος Γιάννης Πίκουλας[3].
Την περασμένη Κυριακή η
Αιγυπτιακή Βουλή εξουσιοδότησε την πολιτική και στρατιωτική ηγεσία της χώρας να
παρέμβουν στρατιωτικά εφόσον επιχειρηθεί κατάληψη του κόλπου της Σύρτης από τα
Τούρκικες δυνάμεις που υποστηρίζουν την κυβέρνηση Φάρατζ στη Λιβύη. Πρακτικά η
απόφαση σημαίνει πως είναι σοβαρό το ενδεχόμενο ένοπλης σύγκρουσης μεταξύ
Αιγύπτου και Τουρκίας μέσω Λιβύης.
Την άλλη μέρα ακριβώς η Άγκυρα
εξέδωσε NAVTEX (977/20)
για σεισμικές έρευνες στην ευρύτερη περιοχή του Καστελόριζου. (Το NAVTEX
εντάσσεται σε ένα διεθνώς συντονισμένο δίκτυο εκπομπών (Maritime Safety
Information), το οποίο περιέχει πληροφορίες οι οποίες είναι απαραίτητες για την
ασφαλή ναυσιπλοΐα σε μια περιοχή.) Οι έρευνες θα διεξάγονται από το υψηλότατων
προδιαγραφών τουρκικό ερευνητικό Ορούτ Ρέις, το τέταρτο τουρκικό πλοίο έρευνας
μετά το «Φατίχ», το «Γιαβούζ» και το «Μπαρμπαρός».
Το ερευνητικό Ορούτ Ρέις, ηλικίας
μόλις οκτώ χρόνων, δεν ασχολείται φυσικά με σεισμούς. Αντίθετα μέσω της
εκπομπής κυμάτων προς το θαλάσσιο βυθό και της ποιοτικής μελέτης των
ανακλώμενων επιχειρείται ο εντοπισμός υδρογονανθράκων. Η τεχνολογική συγκρότηση
και η στελέχωση του δίνουν σχήμα στη σχέση κεφαλαίου – επιστήμης στην νέα
εποχή. Ανήκει, όπως εξάλλου και τα προαναφερθέντα τρία, στη Γενική Διεύθυνση
Ορυκτών Ερευνών (MTA) της Τουρκίας με πλήρωμα 27 ατόμων και επιστημονικό
προσωπικό επί του σκάφους 28. Έχει χωρητικότητα 4.867 τόνους και αναπτύσσει
ταχύτητα 17 κόμβων. Είναι ικανό να εκτελεί γεωφυσική έρευνα και 3D
δειγματοληψία στον πυθμένα σε βάθος μέχρι 20.000 μ. Επιπλέον όμως διαθέτει
ελικοδρόμιο για απονηώσεις και προσνηώσεις ελικοπτέρων βάρους έως 12 τόνων και
διαθέτει τηλεχειριζόμενο υποβρύχιο όχημα (ROV) που μπορεί να πραγματοποιεί
παρατηρήσεις και δειγματοληψία σε βάθος έως 1.500 μ.
Αυτό καθαυτό το ερευνητικό πλοίο
είναι στην ουσία στρατιωτική μονάδα. (Η επιστήμη συνυφασμένη με την υπηρεσία
των πολεμικών επιχειρήσεων). Αν προσθέσει δε κανείς το γεγονός πως 15 και πάνω
μοίρες του τούρκικου στόλου είναι σε απόσταση ασφαλείας και ενεργούς παρέμβασης
και πως δυο πολεμικά θα το συνοδεύουν τότε αυτή καθαυτή η ενέργεια συνιστά
κίνηση επικίνδυνης κλιμάκωσης από την Άγκυρα.
Αν η τούρκικη κυβέρνηση πήγαινε
όντως για έρευνες 180 μίλια νότια του Καστελόριζου, έστω και με το
επιστημονικοπολεμικό Ρέις, χωρίς όμως να σηκώνει αεροσκάφη πάνω από τα νησιά
και χωρίς να βγάζει το στόλο στο Αιγαίο, δεν θα μιλάγαμε για κανόνες εμπλοκής.
Αλλά εδώ δεν πρόκειται για συνήθη έρευνα που έχει επαναληφθεί, ούτε με μια απλή
δοκιμή των διπλωματικών αντανακλαστικών.
Η κίνηση της τούρκικης κυβέρνησης
εξετάζεται και ως αντιπερισπασμός στις αποφάσεις της Αιγυπτιακής Βουλής καθώς
αυτές αποτελούν σοβαρό εμπόδιο στην υλοποίηση της επεκτατικής πολιτικής της
τούρκικης ολιγαρχίας όπως αυτή εκφράζεται με την κυβέρνηση του ΑΚΡ.
Φυσικά είναι και κίνηση αντιπερισπασμού.
Ωστόσο το επικαθορίζον δεν είναι
ο αντιπερισπασμός αλλά η συνολική πολιτική που με σταθερότητα και διακηρυκτική
σαφήνεια προωθεί η Άγκυρα και στην οποία εντάσσεται η κίνηση της τούρκικης
κυβέρνησης.
Τίποτα δεν πάει χαμένο για αιολικά και πράσινα άλογα (πράττω αλόγιστα)
Του Γιώργου Τσιτσιμπή*
Ήταν 24-05-2015 όταν έγινε, ίσως,
η πρώτη ανοιχτή εκδήλωση ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης από το Δίκτυο φορέων
και πολιτών για την Προστασία των Αγράφων, στο Παυσίλυπο.
Εκεί, είχαν ακουστεί πρωτόγνωρα στοιχεία για το αναποτελεσματικό εγχείρημα των αιολικών και την απαραίτητη αφύπνιση του κόσμου. Θυμάμαι, την θετική έκπληξη αυτοδιοικητικού παράγοντα του νομού μας τότε, ασχέτως αν ο ίδιος στη συνέχεια συνέργησε απόλυτα στις επερχόμενες αδειοδοτήσεις, που μου έκανε εντύπωση. Είχε προηγηθεί, λίγα χρόνια πριν, η ίδρυση του Δικτύου (συμμετέχουν σ’ αυτό δραστήριοι σύλλογοι, όπως ο Ορειβατικός, της Οξυάς κ.ά.) και ακολούθησαν και άλλες κινήσεις – συλλογικότητες, όπως η Ανοιχτή Συνέλευση, ακόμα και κομματικές πρωτοβουλίες, για το ίδιο θέμα. Βέβαια, ας είμαστε ειλικρινείς, ελλοχεύει ένας κίνδυνος κατακερματισμού του αγώνα αν ο καθένας προβάλει την δική του αλήθεια και οπτική. Ας ευχηθούμε να μην συμβεί.
Σύμφωνα
με εκτιμήσεις, η βιομηχανία της αιολικής ενέργειας θα παραγάγει 50.000 τόνους
πτερυγίων ως απόβλητα έως το 2020, ποσότητα που θα τετραπλασιαστεί και θα
ανέλθει σε 225.000 τόνους μέχρι το 2034. Αυτός ο όγκος θα καταλάβει σημαντικό
χώρο στις ήδη κορεσμένες χωματερές ταφής αποβλήτων του πλανήτη, αν ληφθεί υπόψη
ότι κάθε πτερύγιο χρειάζεται μεταξύ 30 και 44,8 κυβικών μέτρων χώρο στους
χώρους υγειονομικής ταφής.
Τελικά,
η παγκόσμια βιομηχανία των αιολικών δεν μας τα είχε πει όλα όταν υποσχόταν ότι
η αιολική ενέργεια θα συμβάλει στη σωτηρία του πλανήτη, καθώς είχε παραλείψει
να αναφέρει πως αυτή η «ανανεώσιμη» πηγή ενέργειας θα παράγει μια τεράστια
ποσότητα μη ανακυκλώσιμων αποβλήτων που θα καταλήξει στους ξηρούς τάφους των
χωματερών!
Σαν να μην είχε σκεφτεί το λόμπι των αιολικών το τι θα απογίνει η τεράστια
ποσότητα των πτερυγίων των ανεμογεννητριών μόλις φτάσουν στο τέλος της ζωής
τους. Και ότι η κερδοφορία από τις επενδύσεις του σε αυτή τη μορφή της
«πράσινης» κατά τα λοιπά ενέργειας θα προκαλέσει την απόρριψη χιλιάδων τόνων μη
ανακυκλώσιμων πτερυγίων σε χώρους υγειονομικής ταφής της χώρας.
Πρόκειται
για ένα τεράστιο, «αναπάντεχο» οικολογικό πρόβλημα που έχει αρχίσει να
ανακύπτει ήδη στις χώρες που έχουν αδειοδοτήσει τη λειτουργία χιλιάδων αιολικών
και θα βρεθεί μπροστά σε όσες χώρες επενδύουν στα αιολικά σήμερα. Κι αυτό γιατί
ο αριθμός των πτερυγίων των ανεμογεννητριών ανά τον κόσμο προβλέπεται να
τετραπλασιαστεί τα επόμενα δεκαπέντε χρόνια, καθώς πολύ περισσότερα από αυτά
ολοκληρώνουν τη ζωή τους που, σύμφωνα με τη βιομηχανία των αιολικών, διαρκεί 15
έως 20 χρόνια. Ένας αμφισβητήσιμος ισχυρισμός, αφού μια μελέτη του 2012 από το
Renewable Energy Foundation στη σχετικά ώριμη ολλανδική και βρετανική
βιομηχανία των αιολικών διαπίστωσε ότι μόνο μερικά από τα αιολικά πάρκα θα
λειτουργούν για περισσότερα από 12 έως 15 χρόνια. Επιπλέον, το μέγεθος και το
μήκος των νεοεισαχθέντων πτερυγίων των ανεμογεννητριών είναι τώρα διπλάσιο από
αυτό που ήταν πριν από 20-30 χρόνια φτάνοντας ακόμη και τα 90 μέτρα περίπου.
Ηδη,
δεκάδες χιλιάδες γερασμένα πτερύγια ανεμογεννητριών κατεβαίνουν από τους
πύργους χάλυβα όπου δέσποζαν σε όλο τον κόσμο. Μόνο στις ΗΠΑ, περίπου 32.000 θα
αφαιρεθούν στα επόμενα τέσσερα χρόνια, ενώ στην Ευρώπη ο αντίστοιχος αριθμός
ξεπερνάει τα 15.000. Αλλά το πρόβλημα θα επιδεινωθεί καθώς αυτά τα πτερύγια
προέρχονται από ανεμογεννήτριες που κατασκευάστηκαν περισσότερο από μία
δεκαετία πριν, όταν οι ο αριθμός των εγκατεστημένων αιολικών ήταν λιγότερο από
το ένα πέμπτο από ό,τι είναι σήμερα.
Οι ραγδαίες εξελίξεις στο θέμα της ενέργειας πλήττουν καίρια την περιοχή της Δυτικής Μακεδονίας. Πιθανόν να οδηγούν στην εξαγωγή εσφαλμένων συμπερασμάτων για τη στάση κάποιων από εκείνους που εναντιώνονται στον τερματισμό της αξιοποίησης του λιγνίτη, του αποκληθέντος εθνικού καυσίμου. Αγνοούν την επιβάρυνση του περιβάλλοντος από τα αιωρούμενα σωματίδια, απόβλητα της καύσης. Δεν άκουσαν ποτέ να λέγεται ότι ο πληθυσμός της περιφέρειας διακρίνεται για τον υψηλό αριθμό καρκινογενέσεων, πολλές από τις οποίες οφείλονται στην καύση του λιγνίτη; Δεν είναι αντιφατικό κάποιοι που έχουν αγωνιστεί, προασπιζόμενοι το περιβάλλον της περιοχής, να επικρίνουν την απόφαση να τερματιστεί η χρήση του λιγνίτη στους σταθμούς παραγωγής ενέργειας; Δεν είναι διόλου αντιφατικό όπως θα δείξουμε.
Σιγά
αλλά σταθερά, μέρα με τη μέρα, συγκροτούνται τα στρατόπεδα στην ευρύτερη
περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Οι αντιθέσεις εκδηλώνονται και παίρνουν
μορφή και περιεχόμενο ενός διευρυνόμενου πλέγματος στο οποίο περιπλέκονται όλες
οι μεγάλες δυνάμεις (ΗΠΑ, Κίνα, Ρωσία, Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία), οι ισχυρές
δυνάμεις της περιοχής (Τουρκία, Αίγυπτος, Ισραήλ, Κατάρ) και η Ελλάδα. Το
επίκεντρο είναι η Λιβύη και η θάλασσα της εξ αιτίας των υψηλών αποθεμάτων σε
πετρέλαιο και αέριο και ακολουθούν η Ελλάδα και η Κύπρος.
Τώρα
πια που οι θάλασσες δεν είναι μόνο δρόμος ταξιδιών και περιοχές αλιείας αλλά
διαφιλονικούμενα ενεργειακά οικόπεδα που ορίζει (εν πολλοίς αυθαίρετα) η κάθε
χώρα όπως οι καουμπόηδες στην άγρια Δύση: Από δω ως που έφτανε το μάτι τότε,
από δω ως που επιτρέπουν το σκάψιμο στους βυθούς τα σύγχρονα θερμοαντοχικά
υλικά, η σκληρότητα και η ισχύς άντλησης των πρωτόγνωρων αντλητικών μηχανών.
Αλλά
τι ακριβώς σχεδιάζει η Τουρκία υπό το ΑΚΡ και τον Ερντογάν στην περιοχή;
Η κεντρικότητα του Ισλάμ συνδυασμένη με την παγκόσμια ενεργειακή πολιτική