Μανιτάρια Κοκκινίτες Κέρτεζης στιφάδο
Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*
Ι. Εισαγωγικά
Πρόκειται για τον Λακτάριο το νόστιμο, λατινικά Lactarius deliciosus. Τον συλλέγουμε στους πρόποδες του ελατόδασους της κωμόπολής μας συνήθως σε υψόμετρο περί τα 1000μ (από 950 έως 110μ). Φύεται στο χώμα.
ΣυνέχειαOxford Economics: Προς νέα αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους λόγω του σοκ της πανδημίας
Της Ελευθερίας Κούρταλη*
Ύφεση 6% προβλέπει η Oxford Economics για την Ελλάδα φέτος, ενώ σημειώνει πως μπορεί να είναι πολύ βαθύτερη εάν τα περιοριστικά μέτρα μειωθούν με πολύ αργούς ρυθμούς.
Παράλληλα εκτιμά πως η πιθανότητα για αναβάθμιση της Ελλάδας από τους οίκους φέτος έχει βγει εντελώς από το «τραπέζι», ενώ παρά τη στήριξη από το QE της ΕΚΤ, το ελληνικό χρέος θα παραμείνει επικίνδυνα υψηλό, κάτι που θα οδηγήσει σε αναγκαστική νέα αναδιάρθρωσή του.
Πιο αναλυτικά, όπως επισημαίνει σε νέα έκθεσή της, ο αντίκτυπος της πανδημίας στην ευάλωτη ελληνική οικονομία σημαίνει ότι κανένας από τους τέσσερις οίκους –οι οποίοι δίνουν πλέον σταθερές προοπτικές στην πιστοληπτική ικανότητά της– δεν θα προχωρήσει σε αναβάθμιση του rating της, βάζοντας «πάγο» στην ανoδική τάση που είχαν οι αξιολογήσεις στις αρχές του έτους.
Μόλις που είχε αρχίσει η Ελλάδα να ανακάμπτει από την τελευταία οικονομική κρίση, τα μέτρα για τον περιορισμό της πανδημίας θα κάνουν την οικονομία να βυθιστεί σε μία νέα ύφεση, επισημαίνει η Oxford Economics. Η νέα πρόβλεψή της τοποθετεί τη συρρίκνωση του ελληνικού ΑΕΠ στο 6% τουλάχιστον φέτος, ενώ θα είναι πολύ μεγαλύτερη εάν τα μέτρα περιορισμού συνεχιστούν ή μειωθούν πιο σταδιακά από ό,τι αναμένει. Ο αντίκτυπος στον τουρισμό, ο οποίος αποτελεί το «σωσίβιο» της ελληνικής οικονομίας, αποτελεί ιδιαίτερη ανησυχία, σημειώνει. Εάν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί και το αναγκαστικό κλείσιμο των ξενοδοχείων συνεχιστούν και στο τρίτο τρίμηνο, που αποτελεί το αποκορύφωμα της τουριστικής περιόδου, οι απώλειες εσόδων θα είναι σημαντικές και θα έχουν εκτεταμένες συνέπειες.
Η τεράστια κλίμακα της επικείμενης συρρίκνωσης ανάγκασε την κυβέρνηση να προχωρήσει σε μια σειρά δημοσιονομικών μέτρων συνολικού ύψους 6,8 δισ. ευρώ (3,5% του ΑΕΠ). Η κρίση αναπόφευκτα θα οδηγήσει σε μεγάλο δημοσιονομικό έλλειμμα φέτος (5,8% του ΑΕΠ), αντιστρέφοντας την πρόσφατη τάση των πλεονασμάτων.
Το χρέος και το «μαξιλάρι»
Ωστόσο, και πάλι, οι κίνδυνοι για ακόμη χειρότερες δημοσιονομικές επιδόσεις είναι σημαντικοί, καθώς πιθανώς θα απαιτηθούν πρόσθετα μέτρα τόνωσης. Η οικονομική ζημιά αναμένεται να στείλει τον δείκτη δημόσιου χρέους προς ΑΕΠ από το 179% σε περίπου 186% το 2020.
Η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη αν δεν υπήρχε το σημαντικό «μαξιλάρι» ρευστότητας της κυβέρνησης, περίπου 20 δισ. ευρώ (με επιπλέον 15,7 δισ. ευρώ από τον ESM) και αν και μεγάλο μέρος αυτών των αποθεματικών μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό φέτος και να περιοριστεί η αύξηση του δημόσιου χρέους, η κυβέρνηση θα προσέξει να μην εξαντλήσει πλήρως το «μαξιλάρι» καθώς, σύμφωνα με την Oxford Economics, κάτι τέτοιο μπορεί να επηρεάσει αρνητικά τις αποδόσεις των ομολόγων και να τα κάνει ιδιαίτερα ευάλωτα στο μέλλον.
Μια σημαντική εξέλιξη είναι η ένταξη των ελληνικών ομολόγων στο νέο QE της ΕΚΤ, κάτι το οποίο θα συμβάλει στον περιορισμό του κόστους δανεισμού της χώρας και θα ανακουφίσει ορισμένα από τα πιθανά προβλήματα χρηματοδότησης, δεδομένων των εντάσεων που παρατηρήθηκαν πρόσφατα στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Η ΕΚΤ έχει επίσης αποδεχθεί τα ελληνικά ομόλογα ως collateral για χρηματοδότηση στις ελληνικές τράπεζες, στηρίζοντας έτσι τη ρευστότητα στην οικονομία και την ικανότητα των τραπεζών να χρηματοδοτούν δάνεια.
Δύσκολη χρονιά για τις τράπεζες
Ωστόσο, θα είναι μια δύσκολη χρονιά για τις ελληνικές τράπεζες όπως προειδοποιεί η Oxford Economics, καθώς η πανδημία έχει αποδυναμώσει τις προσπάθειές τους να μειώσουν δραστικά το χαρτοφυλάκιο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Παρά τα μέτρα της κυβέρνησης, η απότομη ύφεση θα υπονομεύσει την ικανότητα των δανειοληπτών να εξυπηρετήσουν τα χρέη τους, οδηγώντας ενδεχομένως σε ένα νέο κύμα τοξικών δανείων.
Νέα αναδιάρθρωση χρέους
Ακόμα και πριν από το ξέσπασμα του κορονοϊού, η Oxford Economics θεωρούσε πως η Ελλάδα θα πρέπει να λάβει μία νέα σημαντική αναδιάρθρωση του χρέους της για να αποφύγει την παγίδα υψηλού χρέους / χαμηλής ανάπτυξης που βρισκόταν. Αυτό το νέο εξωτερικό σοκ της πανδημίας, όπως τονίζει, έχει επιδεινώσει την ήδη αδύναμη οικονομική θέση της Ελλάδας, με το ΑΕΠ τώρα να προβλέπεται να επιστρέψει στα επίπεδα προ κρίσης, το 2040. Εάν οι πιστωτές απαιτήσουν δημοσιονομική σύσφιξη νωρίτερα από ό,τι δικαιολογείται από τις οικονομικές συνθήκες, αυτό θα βλάψει σοβαρά την ανάκαμψη της οικονομίας. Έτσι, όπως τονίζει, το ιστορικό σοκ θα αποδυναμώσει τη μακροπρόθεσμη οικονομική θέση της Ελλάδας, ενισχύοντας την άποψη της Oxford Economics ότι μια σημαντική αναδιάρθρωση χρέους θα είναι τελικά απαραίτητη για την επανεκκίνηση της οικονομίας.
ΠΗΓΗ: Τρίτη, 28-Απρ-2020, https://www.capital.gr/oikonomia/3449177/oxford-economics-pros-nea-anadiarthrosi-tou-ellinikou-xreous-logo-tou-sok-tis-pandimias.
* Η Ελευθερία Κούρταλη είναι δημοσιογράφος.
Παγκόσμια Τράπεζα: «Μαθήματα που πήραμε» από την εφαρμογή την πολιτικών της στην εκπαίδευση
Της Αιμιλίας Τσαγκαράτου*
Το καλοκαίρι που μας πέρασε οι εκπαιδευτικοί του Περού απεργούσαν επί βδομάδες διεκδικώντας αυξήσεις στους μισθούς τους, αύξηση του προϋπολογισμού για την Παιδεία, βελτίωση του ασφαλιστικού τους συστήματος, των υποδομών και των συνθηκών εκπαίδευσης των μαθητών και κατάργηση του νόμου ο οποίος συνδέει ουσιαστικά την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών με τη συνδικαλιστική και κοινωνική τους δράση. Οι απεργιακές κινητοποιήσεις τους ήταν τόσο μαχητικές, που η κυβέρνηση κήρυξε δώδεκα επαρχίες της χώρας σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης, με τις διαδηλώσεις να αντιμετωπίζονται με βία και καταστολή και τους εκπαιδευτικούς να απειλούνται με απόλυση, εάν δεν έμπαιναν στις τάξεις τους.
«Οι μεταρρυθμιστικές στρατηγικές που βασίζονται στην αντιπαράθεση με τα συνδικάτα μπορεί να επιτυγχάνουν στη νομοθετική υιοθέτηση σημαντικών μεταρρυθμίσεων, όχι όμως απαραίτητα και την εφαρμογή τους. Σε τρεις πρόσφατες περιπτώσεις (Μεξικό, Περού, Ισημερινός) η πολιτική της αντιπαράθεσης έχει επιφέρει τη νομοθετική /συνταγματική κατοχύρωση εκπαιδευτικών μεταρρυθμίσεων που παγκόσμια στοιχεία δείχνουν ότι είναι απαραίτητες για την ποιοτική εκπαίδευση: τεστ για τους μαθητές, αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, προσλήψεις και προαγωγές των εκπαιδευτικών συνδεδεμένες με τις δεξιότητες και την απόδοση αντί για τα χρόνια υπηρεσίας και απόλυση των εκπαιδευτικών που έχουν κακή απόδοση».
Το παραπάνω απόσπασμα από την πρόσφατη έκθεση με τίτλο «Σπουδαίοι Εκπαιδευτικοί: Πώς θα ανέβει η απόδοση των μαθητών στη Λατινική Αμερική και την Καραϊβική», με ιδιαίτερη αναφορά στο Περού, δίνει με κυνικό τρόπο το στίγμα του τρόπου με τον οποίο πρέπει πάση θυσία να εφαρμοστούν οι εκπαιδευτικές πολιτικές που υπαγορεύονται από το super think tank της εκπαιδευτικής πολιτικής τις τελευταίες δεκαετίες, που δεν είναι άλλη από την Παγκόσμια Τράπεζα.
Η κυβέρνηση μετά την αποτυχία να «δρέψει δάφνες» από τη «συμφωνία των Πρεσπών», επιστρέφει επικοινωνιακά στην… «παροχολογία», προβάλλοντας την αύξηση του κατώτατου μισθού και την έξοδο στις αγορές, ως βασικό στοιχείο δικαίωσης της πολιτικής της.
Η πραγματικότητα άλλα δείχνει…!
Κάποιοι επαίρονται για την υλοποίηση «προγράμματος σχολικών γευμάτων», όπως λένε, σε ορισμένα σχολεία της επικράτειας. Ένα «πρόγραμμα» που κατόρθωσε να υλοποιηθεί μετά από πολλές παλινωδίες.
Είναι όμως έτσι; Πρόκειται πράγματι για πρόγραμμα που υλοποιείται στο σχολείο ή για ένα μέτρο κοινωνικά αντισταθμιστικό που το επέβαλε η σκληρή πραγματικότητα;
Δεν πρέπει εμείς να ξεχνάμε ότι το PSI –η μεγαλύτερη αναδιάρθρωση κρατικού χρέους παγκοσμίως– απέβλεπε στη μείωση του ελληνικού δημοσίου χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ από το 176.5 % που κατέγραψε στα τέλη 2011,1 στο 120% στα τέλη του 2020!
Προς χάριν των τραπεζών
Αυτός ήταν «ο ζωτικός ρόλος» του αποκληθέντος με την εξωτική ονομασία, PSI: «Συμμετοχή του Ιδιωτικού Τομέα» και διατυπώθηκε από τις ευρωπαϊκές αρχές με το ΔΝΤ ως εξής: «για την επίτευξη του στόχου προσκαλούμε την Ελλάδα, τους ιδιώτες, και όλα τα συμβαλλόμενα μέλη να προσκομίσουν μια εθελοντική ανταλλαγή ομολογιών με ένα κούρεμα 50% της ονομαστικής αξίας του ελληνικού χρέους που κατέχουν. Υπό την προϋπόθεση ότι η εξέλιξη του PSI είναι επιτυχής, τα κράτη – μέλη της Ευρωζώνης, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το ΔΝΤ θα χορηγήσουν δάνειο στην Ελλάδα ύψους 130 διςευρώ για τη χρηματοδότηση των αναγκών της και την ανακεφαλαιοποίηση των ελληνικών τραπεζών».2
Υπάρχει μια διάχυτη ελληνική και διεθνής γνώμη, η οποία είναι άκρως εσφαλμένη και παραπλανητική, ότι η Ελληνική χρεοκοπία οφείλεται αποκλειστικά στην κρατική ασυδοσία που οδήγησε στον εκτροχιασμό του δημοσίου χρέους.
Η λανθασμένη αυτή γνώμη που επικρατεί και προωθείται ένθερμα από τα ΜΜΕ, συνεχίζει να είναι εμπεδωμένη στο μυαλό του απλού πολίτη ακόμη και σήμερα. Το παράδοξο είναι ότι ενώ έχουν περάσει σχεδόν οκτώ ολόκληρα χρόνια από την αποφράδα μέρα της 10ης Μάιου 2010 -ημέρα της υπογραφής του Α΄Μνημονίου της εθνικής υποτέλειας- το κοινό εξακολουθεί να θεωρεί ως δεδομένο ότι το «κρατικό» χρέος προήλθε από την κραιπάλη του δημοσίου.
Με αφορμή τη δημόσια συζήτηση που γίνεται λόγω του θανάτου του Κ. Μητσοτάκη ας ρίξουμε μια ερευνητική ματιά σε ορισμένα περιστατικά που φωτίζουν τη διαμόρφωση της ελληνικής οικονομικής και πολιτικής πραγματικότητας.
Γερμανία 12 Οκτωβρίου 1847.
Ιδρύεται στο Βερολίνο, πρωτεύουσα του τότε Βασιλείου της Πρωσίας, η Siemens από τον μηχανικό και εφευρέτη Werner Siemens (1816-1892) και τον μηχανικό Γιόχαν Χάλσκε (1814-1890).
Είκοσι δύο χρόνια αργότερα, το 1870, ο Georg Siemens, ανιψιός του Werner Siemens, συμμετέχει στην ίδρυση της Deutsche Bank και γίνεται ο ανώτερος διευθυντής της. Από τότε η Deutsche Bank εξελίσσεται σε κύριο τραπεζικό οίκο της Siemens.
Δεν θα υπέγραφα την αξιολόγηση, θα κατέθετα αμέσως αγωγή εναντίον των παράνομων δανειακών συμβάσεων στο ευρωπαϊκό δικαστήριο (θα προτιμούσα το Συνταγματικό της Γερμανίας γνωρίζοντας από προσωπική εμπειρία πως είναι δίκαιο, αλλά δεν επιτρέπεται) και θα προέβαινα σε αναβολή πληρωμών έως ότου αποφασίσει – καταργώντας φυσικά τα μνημόνια.
Ταυτόχρονα θα κατέθετα αγωγή αποζημίωσης εναντίον των «θεσμών» ύψους 1 τρις €, όσο δηλαδή η ζημία που προκάλεσαν στην ελληνική οικονομία, μία δεύτερη εναντίον της ΕΚΤ για την παράνομη διακοπή της ρευστότητας το 2015 και το κλείσιμο των τραπεζών, καθώς επίσης μία τρίτη εναντίον της Γερμανίας – για τις πολεμικές επανορθώσεις που ασφαλώς δικαιούμαστε. Παράλληλα θα κατέθετα αγωγές εναντίον όλων των βουλευτών και των ελληνικών κομμάτων που ψήφισαν τα μνημόνια και το PSI, χωρίς να ρωτήσουν κανέναν – ενώ θα ζητούσα από το ευρωπαϊκό δικαστήριο να αναιρεθεί το PSI, ως παράνομο και καταχρηστικό.
Υπάρχει ένας πόλεμος που βρίσκεται σε εξέλιξη. Πρόκειται για τον πόλεμο κατά των μετρητών. Διεξάγεται σε όλο τον κόσμο, ενώ στην χώρα μας έχει λάβει μια ιδιαίτερα επιθετική μορφή. Οι πολιτικοί μαζί με τους τραπεζίτες, υποστηρίζουν ότι αυτό θα κάνει πιο ασφαλή την κοινωνία μας. Όμως τίθεται το ερώτημα, μήπως πρόκειται για ακόμη μια προπαγάνδα; Μήπως αφορά στον απόλυτο έλεγχο των πολιτών και των χρημάτων τους από το κράτος και τις τράπεζες; Μπορεί η κατάργηση των μετρητών να σημαίνει κατάλυση της Δημοκρατίας και των προσωπικών μας ελευθεριών;
Όλο και περισσότεροι αναλυτές κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου ότι η κατάργηση των μετρητών στη φυσική τους μορφή, μας οδηγεί σ΄έναν ολοκληρωτισμό όπου η ιδιωτικότητα και τα δικαιώματα των πολιτών θα περιοριστούν δραματικά και όλοι μας θα είμαστε ανυπεράσπιστοι, υπό τον έλεγχο και την παρακολούθηση του κράτους, των μυστικών υπηρεσιών, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και τους συλλογείς προσωπικών δεδομένων από τον κλάδο της πληροφορικής.
Αυτό υποστηρίζει μεταξύ άλλων ο Νόρμπερτ Χέρινγκ (Norbert Häring), αρθρογράφος στη μεγαλύτερη οικονομική εφημερίδα της Γερμανίας, τη Handelsblatt, στο πιο πρόσφατο βιβλίο με τίτλο: «Η κατάργηση των μετρητών και οι συνέπειές της» που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Λιβάνη. Αξίζει να σημειωθεί ότι ένα ακόμη βιβλίο του ιδίου, με τίτλο Okonomie 2.0 έγινε μπεστ σέλερ και βραβεύθηκε ως το καλύτερο οικονομικό βιβλίο για το 2007.
