Περί AIDS και της πνευματικής του αναγωγής…

(απόσπασμα από το βιβλίο Μύηση και Ορθοδοξία)…

 

Του Κ. Μ.

 

Ο θάνατος «…δια των θυρίδων εισέρχεται». Στην Παλαιά Διαθήκη, ο Κύριος παρήγγειλε στους Ισραηλίτες να βάψουν με αίμα από αμνό (που να μην είχε συντριβεί κόκκαλο) τις πόρτες τους, ώστε όταν άγγελος θανάτου περάσει, να μην επισκεφθεί τα συγκεκριμμένα σπίτια. Στην Καινή Διαθήκη που ζούμε, καλούμαστε να ασφαλίσουμε τις θυρίδες μας (αισθητήρια) με Αίμα (Θεία Κοινωνία) Του Αμνού (που δεν Του κατέαξαν τα σκέλη, ίνα πληρωθεί το ρηθέν δια των προφητών…), για να αποφύγουμε τον άγγελο θανάτου.

Σταυρώνοντας τα αισθητήρια μας με μυστικά βιώματα, χαριτωμένα και σφραγισμένα μυστηριακά με το Αίμα Του Σταυρωθέντος Κυρίου, αγωνιζόμαστε να διατηρούμε τη Ζωή μέσα μας (όχι τη ζωή με την βιολογική της έννοια, αλλά την πνευματική).

Υπάρχουν σημάδια στην εποχή μας που θα μπορούσαν να μας ενημερώσουν (σαν ταμπέλες σε δρόμο), αν πορευόμαστε στην ορθή κατεύθυνση, ή αν έχουμε χάσει τον πνευματικό μας προσανατολισμό. Ένα από τα σημάδια που θα μπορούσαμε να κάνουμε πνευματική αναγωγή, είναι το διαρκώς εξαπλούμενο AIDS.

Αν έξω από το σπίτι μας δημιουργείται από κάποια αιτία ρύπανση (σκόνη, ήχος) η πιο λογική αντίδραση είναι να κλείσουμε τα παράθυρα για να μη μπει εντελώς, ή τουλάχιστον να μετριαστεί η ενοχλητική της παρουσία μέσα στο χώρο που ζούμε. Αν παρά τις προσπάθειες μας, από αδυναμία ή αμέλεια εισέλθει, μετά την πρώτη μας μέριμνα της αντίστασης, ακολουθεί η κάθαρση για τη επανάκτηση της (σχετικής) καθαρότητας μέσα στο σπίτι.

Αυτήν την τόσο φυσική και λογική αντίδραση στο ρύπο για το εξωτερικό μας σπίτι, πρέπει να την μεταφέρουμε ως προσοχή και μέριμνα ελέγχοντας και διακρίνοντας όλα τα συμβαίνοντα έξω από τον εαυτό μας, που θα ήθελαν να μπουν στον οίκο μας, δια των θυρίδων – αισθητηρίων (όπως μπορεί ορθά να νοηθεί ότι το σώμα είναι οίκος – ναός του πνεύματος). Με το πρόσχημα της πληροφόρησης ή των εμπειριών επιτρέπουμε (από αδιακρισία) τη διάβαση πλήθος κακού στην ψυχή μας.

Τα όπλα είναι η προσοχή και η προσευχή.  Παρότι ακούγεται η προσοχή και προσευχή, μόνο ως θεολογική παραίνεση, στην πραγματικότητα, οι ιατρικές ανακαλύψεις για τον ιό του AIDS, τον τρόπο λειτουργίας του φυσιολογικού οργανισμού και αντίθετα, του προσβεβλημένου από τον ιό, μας διαφωτίζουν σχετικά εμφανίζοντάς μας την προσοχή και προσευχή ως φυσικό νόμο λειτουργίας του ανθρωπίνου σώματος (παρατήρηση και αντίδραση).

Ο οργανισμός μας κατά την ιατρική, έχει ακριβώς στα όριά του παρατηρητές, οι οποίοι ανάλογα με τις πληροφορίες που έχουν, επιτρέπουν ή όχι, την είσοδο στα εισερχόμενα.

Αν ο πρώτος έλεγχος (παρατήρηση) επιτρέψει την είσοδο, τότε ο οργανισμός προσπαθεί ήσυχος να το εκμεταλλευτεί και να το αφομοιώσει. Σε αντίθετη περίπτωση, ειδοποιείται η άμυνα του οργανισμού, τα αντισώματα τα οποία κινούνται προς το σημείο που δόθηκε η πληροφορία με σκοπό την εξουδετέρωση του αρνητικού που μπήκε στον οργανισμό.

Έτσι δουλεύει χωρίς τη δική μας επέμβαση και μέριμνα ο φυσιολογικός οργανισμός. Ας παρατηρήσουμε όμως την όλη διεργασία του προσβεβλημένου από τον ιό του AIDS, οργανισμό.

Οι παρατηρητές αφού αιχμαλωτιστούν από τον ιό δεν ενημερώνουν την αντισωματική αντίδραση, οπότε μένοντας αυτή ανενέργητη, δεν προβάλλεται η απαιτούμενη αντίσταση στο κακό και έτσι ο άνθρωπος πεθαίνει από την εισροή των μικροβίων…, που κάτω από φυσιολογικές συνθήκες θα μπορούσε με ευκολία να αντιμετωπίσει και να καταστρέψει, π.χ. μια απλή γρίπη. Σε σχηματική συμπλήρωση αυτών που παραπάνω περιφραστικά διατυπώθηκαν, κάτω από φυσιολογικές συνθήκες, ο οργανισμός αντιδρά όπως φαίνεται παρακάτω:

Η αναγωγή βοηθάει τη συνείδηση για την αντιμετώπιση του ΑΙDS σε ανώτερη, δηλαδή πνευματική διάσταση.

Η σημερινή ιατρική και αυτό είναι λογικό, έχει ασχοληθεί μόνο με τη μορφή του AIDS στην απτή σωματική επαφή (αίμα και σεξ). Πάλι, αυτή η μορφή δε μεταδίδεται εξ αποστάσεως από όραση, από ακοή ή από όσφρηση. Υπάρχει όμως η ηθική προέκταση, που ο άνθρωπος με τα αισθητήρια δεν ασφαλίζει τη Ζωή του μόνο με την πληροφορία να μη χρησιμοποιούμε την ίδια βελόνα, να αποφεύγουμε την αλλαγή ερωτικών συντρόφων, να ζητάμε την καλή αποστείρωση των εργαλείων των οδοντογιατρών κλπ.

Στην επέκταση που είναι ευκολονόητη, οι παρατηρητές που είναι στα όρια κάθε αισθητηρίου και όχι μόνο της αφής, είναι συνδεδεμένοι με τη γενική άμυνα του ψυχοσωματικού ανθρώπου.

Άλλωστε, ο αναφερόμενος από Τον Κύριο πνευματικός θάνατος, εισέρχεται δια όλων των θυρίδων και όχι μόνο από την εξωτερική αφή ή τη γεύση.
Αν κατανοούμε το φοβερό κακό που παθαίνει ο οργανισμός από την προσβολή του από το AIDS, τότε φανταστείτε πόσο ακόμη κακό υπάρχει πίσω από τα εξωτερικά φαινόμενα. Σαν άκρη από παγόβουνο το AIDS κρύβει τον κύριο κορμό του και τη δράση του κατά της ανθρωπότητας πνευματικά, ψυχικά και τέλος βιολογικά. Δυστυχώς μόνο το βιολογικό σκέλος έχουμε αντιληφθεί και μόνο σ’ αυτό στοχεύει ο σημερινός άνθρωπος για τη θεραπεία του, προσπερνώντας τα ουσιαστικότερα και βαθύτερα.

Αισθανόμαστε αυτήν την μάστιγα μόνο στην αφή, κάνουμε συλλαλητήρια, μοιράζουμε προφυλακτικά, διοργανώνουμε ημερίδες, εντρυφούμε σε μελέτες κλπ, αλλά αρνούμαστε να εστιάσουμε και στην προσβολή του θανατηφόρου ιού… στα υπόλοιπα αισθητήρια.

Βλέπουμε μόνο το 1/5 του όλου προβλήματος και επαναπαυόμαστε ότι κάνουμε ό,τι μπορούμε. Συγγνώμη, νομίζω πως δεν κάνουμε ό,τι μπορούμε. Είναι σαν να φυλάμε σκοποί, σαν κέρβεροι, σε μια πόρτα και τα υπόλοιπα παράθυρα να τα έχουμε αφήσει ανοικτά και αφύλακτα σαν να λέμε «…μπάστε σκύλοι αλέστε…», εμάς μας ενδιαφέρει μόνο αυτή η πόρτα. Η πόρτα της αφής. Εύχομαι βέβαια να λυθεί έστω και αυτό, αλλά οι ναυτικοί επιμένουν πως οι ύφαλοι είναι πιο επικίνδυνοι από τους σκοπέλους, γιατί αυτούς τους βλέπουμε και τους αποφεύγουμε, ενώ στους αφανείς τσακιζόμαστε χωρίς να γνωρίζουμε καν την αιτία.

Φαίνεται προς στιγμήν ανεξέλεγκτη η εξάπλωση αυτής της αρρώστειας. Μπροστά σ’ αυτήν τη πνοή θανάτου, (αλλά όχι μόνο τώρα που ενέσκυψε αυτό το βιολογικό πρόβλημα), Ο Κύριος δωρίζει στους παρατηρητές, δηλαδή την προσοχή άπλετο φως (διάκριση), ώστε να μην διαλανθάνει «κανένας κλέφτης» και την προσευχή ως αγιαστική χάρι και δύναμη του Αγίου Πνεύματος, διαφυλάττοντας και αποκαθιστώντας την πνευματική υγεία και Ζωή.

Τα περί αγγέλου θανάτου στην Παλαιά Διαθήκη, προτυπώνουν καθ' ολοκληρία τη Δευτέρα Παρουσία όπου μόνο με τη φυλακή των θυρίδων (αισθητηρίων) δια του Χριστού (αίματος Αμνού), υπάρχει η διαφύλαξη της Ζωής. Έτσι ασφαλίζουμε τα αισθητήριά μας από το θάνατο που έρχεται με την πνευματική υπαρκτή, αλλά αόρατη διάσταση του AIDS.

Οι εκμαιευθείσες απαραίτητες πληροφορίες από τους φυσικούς νόμους, στις οποίες πρέπει να εμμείνουμε για την λειτουργικότητα της πνευματικής ζωής, είναι αίτηση φωτός, διάκριση και αγιασμός, δηλαδή προσοχή και προσευχή.

Όσο αντιλαμβανόμαστε την πνευματική διάσταση του AIDS, τόσο αισθανόμαστε την βαρύτητα που έχει η διαφύλαξη και η απόκτηση της εσωτερικής αιώνιας Ζωής, χωρίς βέβαια αυτό να μας μαλθακώνει στην προσοχή της βιολογικής μας ζωής.

Υποβάλλοντας στον εαυτό μας την ερώτηση: είναι καλό αυτό που βλέπω, που ακούω… ή μου κάνει πραγματικά κακό, πιστεύω πως ενώ οι έννοιες καλού και κακού επιδέχονται συζήτηση, είναι μια καλή αρχή αιτήσεως φωτός και διακρίσεως από τον Φωτοδότη Χριστό.

Αν επιστρέψουμε στον κόσμο των κυττάρων, οι προσωπικές πληροφορίες βάση της αισθητηριακής τους μερικής αντίληψης, είναι ελάχιστες το ίδιο και η άμυνά τους όταν αυτά νοηθούν αποκομμένα ή ότι μπορούν να δράσουν μόνα και κατά την αυτονομία τους. Ο οργανισμός μέσα στον οποίο ανήκει το κυτταράκι το γεμίζει πέρα από τη φύση του γνώση και δύναμη.

Με την ανάπτυξη των μεγεθών, ο άνθρωπος είναι εκείνο το «λογικό» κύτταρο που ανήκει σε έναν μεγαλύτερο Οργανισμό. Η αισθητηριακή αντίληψη αλλά και η άμυνα στην λαίλαπα των ψυχικών και σωματικών ασθενειών, είναι μηδαμινές και είναι αδύνατον να διαφυλάξει από μόνος του την πολυπόθητη Ζωή. Ευσπλαχνικά λοιπόν ο Κύριος μας συντάσσει κάτω από μια Κεφαλή, σε Ένα Σώμα (την ορθόδοξη Εκκλησία).

Η μελέτη του βιολογικού σώματος και η καταγραφή των αδιάψευστων νόμων που το διέπουν, μας δίνει το δικαίωμα να μην θεωρούμαστε αυθαίρετοι όταν αυτούς τους αναγάγουμε σε πνευματικούς νόμους και αρχές. Η ικανή και αναγκαία συνθήκη για να ζει ένα κύτταρο, είναι να είναι ενωμένο με την καρδιά διαμέσου δύο αγωγών, την φλέβα και την αρτηρία αλλά και με το νου, ώστε να υπάρχει νευρική απόληξη (αιτία αίσθησης, νόησης, ζωής) μέσα στο κύτταρο.

Η αρτηρία είναι εκείνος ο απαραίτητος αγωγός από τον οποίο εισρέει καθαρό αίμα σταλμένο από την καρδιά, και η φλέβα είναι ο άλλος ισάξια σπουδαίος αγωγός που χρησιμοποιείται για την απόρριψη των περιττών και οιαδήποτε βάρους των κυττάρων. Το νεύρο συνδέει το κύτταρο με τον εγκέφαλο, ώστε με αμφίδρομη φορά πληροφόρησης, το μεν να αναφέρει τα αισθανόμενα, προβλήματα κλπ, ο δε εγκέφαλος να καθορίζει (ορθά για το σύνολο του οργανισμού) τον τρόπο αντιδράσεως αποστέλλοντας (ενεργοποιώντας) ανάλογα με την ανάγκη, αντισωματική δράση προς διαφύλαξη της ζωής….

 

ΠΗΓΗ: Σάββατο, 6 Αυγούστου 2011, http://hellasorthodoxy-kmyst.blogspot.com/2011/08/aids.html?mid=55

ΧΡΙΣΤΟΣ, η ανά τους αιώνες Πρόσκληση 

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Ο Ιησούς Χριστός υπήρξε αναμφισβήτητα το πλέον σημαίνον πρόσωπο της παγκόσμιας ιστορίας. Ξεχώρισε αυτήν σε δύο περιόδους, προ και μετά από Αυτόν. Μάλιστα οι χριστιανοί, όταν έπαψαν πλέον να πιστεύουν σ’ Αυτόν και εκδήλωσαν προτίμηση να αναφέρονται σε χρονολογίες απομακρυσμένες λιγότερο ή περισσότερο από την εποχή μας, κατάφεραν να επιβάλουν τη διάκριση των ιστορικών περιόδων και στους ετεροδόξους μέσω της επιστήμης και της πολιτικής! Αδυνατούμε πλέον να φανταστούμε πως είναι δυνατόν να λειτουργήσουν οι υπολογιστές σε διαφορετική χρονολογική βάση.

Ήδη στην αρχή της χιλιετίας που διανύουμε μεγάλος σάλος, μάλλον κερδοσκοπικός, προκλήθηκε από τη φήμη ότι οι υπολογιστές θα καταστούν αδρανείς. Όσο για τους ετεροδόξους, αν και έχουν δικά τους συστήματα χρονολόγησης, υποκύπτουν στο χριστιανικό, λόγω της ισχύος των «χριστιανικών» χωρών, οι οποίες συμπλέουν και μάλιστα σε αγαστή συνεργασία με τους διαχρονικούς διώκτες του Ιησού Χριστού σιωνιστές. (Δεν θα κουραστώ να γράφω: Όχι τον εβραϊκό λαό).

Δύο είναι οι λόγοι, για τους οποίους διαδόθηκε ταχύτατα η πίστη στον Χριστό: Η δίψα του αρχαίου κόσμου για κάτι το γνήσιο και αυθεντικό και το αίμα των μαρτύρων της πίστεως, που ασφαλώς δεν θα ήσαν ικανοί να χύσουν, αν δεν ενισχύονταν από τον Χριστό. Αυτός μας άφησε αιώνιο πρότυπο, καθώς πρώτος έχυσε το αίμα του για χάρη μας.

Ο πρώτος λόγος απορρίπτεται με βδελυγμία από τους διανοούμενους στις «χριστιανικές» χώρες από την εποχή του διαφωτισμού και μετά. Αυτοί καυχώνται για την επανανακάλυψη του πνεύματος των αρχαίων Ελλήνων μετά από την επώδυνη «εγκυμοσύνη» της «Αναγέννησης»! Ένα πνεύμα ελευθερίας, το οποίο απαλλάσσει τον άνθρωπο από το πλέγμα των ενοχών, στο οποίο τον αιχμαλωτίζει ο χριστιανισμός. (Οι αρνητές αγνοούν τον Χριστό και αποφεύγουν να κάνουν λόγο για Εκκλησία). Αλαζόνες διαχρονικά και αναθρεμμένοι σε θρησκευτικά περιβάλλοντα αιρετικά στάθηκαν ανήμποροι (και εξακολουθούν) να κατανοήσουν τόσο το πνεύμα των προγόνων μας, όσο και το πνεύμα του Ευαγγελίου. Τονίζουν ευκαίρως ακαίρως το πλέγμα των απαγορεύσεων, που στερούν την ελευθερία του ατόμου (ακόμη εμμένουν με πάθος στην παραγνώριση του προσώπου). Αλλά οι πρόγονοί μας υπήρξαν αυτοί που, παρά τη θαυμαστή καλλιέργεια της ηθικής φιλοσοφίας, περιορίστηκαν στο να προβάλουν την ύψιστη εντολή με τη μορφή απαγόρευσης: «Ο συ μισείς ετέρω μη ποιήσεις» (Κλεόβουλος ο Ρόδιος). Είχαν όμως μορφοποιήσει τις ενοχές του παραβάτη του ηθικού νόμου ως Ερινύες και τόνιζαν με ιδιαίτερη έμφαση ότι η ύβρις, η αλαζονική δηλαδή καταπάτηση του θείου νόμου, επιφέρει τη θεία τιμωρία.

Οι «επανακαλύψαντες» το πνεύμα των αρχαίων προγόνων μας (που είχε, όπως ισχυρίζονται, καταχωνιάσει το «σκοταδιστικό» Βυζάντιο) με τη βοήθεια των ριψάσπιδων δικών μας αρχαιοπλήκτων, προχώρησαν στη θλιβερή παραχάραξη των πάντων. Παραθεώρησαν την ύβριν και τις Ερινύες κρατήσαντες επιλεκτικά από τις δοξασίες των προγόνων μας τον αφροδισιασμό, τον διονυσιασμό και την ερμεία θεωρία του κέρδους έστω και με απάτη! Ναι, αυτοί όλοι, που εμφανίζονται στην ιστορία να καυχώνται για την αποτίναξη του ζυγού της αντιδραστικής εξουσίας των φεουδαρχών και του παπισμού, υποβοήθησαν τους ευρωπαϊκούς λαούς να υποταξουν πλείστους άλλους και να υποταχθούν οι ίδιοι σε πάθη ατιμίας!

 Ο Χριστός αποτελεί το αιώνιο και ανυπέρβλητο πρόσωπο – πρότυπο. Είναι βασιλιάς των βασιλιάδων και κύριος των κυρίων. Όμως γεννήθηκε σε στάβλο και ανακλίθηκε σε παχνί, αυτό που αποκαλούμε ακόμη φάτνη, για να εξωραΐζουμε τη σκηνή, ώστε να γίνεται αποδεκτή από τα δυτικά πρότυπα ευγένειας. Όλη του τη ζωή την πέρασε στην αφάνεια ασκώντας την τέχνη του ξυλουργού και μόνο στο τέλος του, που δεν άργησε να έλθει, κίνησε πορεία προς τον πονεμένο λαό. Έσπευσαν να επωφεληθούν από τις θαυματουργικές του δυνάμεις οι διψώντες για εξουσία συμπατριώτες του, στρεβλωτές του νόμου του Θεού.

Εκείνος, που είχε τάξει τις εξουσίες στις ανθρώπινες κοινωνίες, δεν διψούσε για πρωτοκαθεδρίες. Κατέβηκε για να επουλώσει τις πληγές που η αμαρτία προξενούσε στην ψυχή και στο σώμα του πεσόντος πλάσματός του. Δεν υποσχέθηκε να χορτάσει τους πεινασμένους, να ελευθερώσει τους σκλάβους, να δημιουργήσει την ιδανική κοινωνία. Ήλθε να σώσει το απωλωλός. Εξακόντισε τον ηθικό νόμο πέρα από κει που είχε φθάσει ο στοχασμός των προγόνων μας. Πρότεινε στη θέση της άρνησης του κακού, την αποδοχή του καλού: «Πάντα όσα αν θέλητε ίνα ποιώσιν υμίν οι άνθρωποι, ποιείτε και υμείς αυτοίς ομοίως»! Και αυτή η εντολή αποτελεί και το θεμέλιο της κρίσεώς του: «Πείνασα και με χορτάσατε, δίψασα και με ποτίσατε, ήμουν ξένος και με φιλοξενήσατε, ήμουν γυμνός και με ντύσατε, ήμουν άρρωστος και με επισκεφθήκατε, ήμουν στη φυλακή και ήλθατε σε μένα».

Ο Ιησούς Χριστός κατήργησε επί αιώνες τον ιδεαλισμό των αρχαίων Ελλήνων υποκαθιστώντας τις έννοιες, με τις οποίες εκφράζονταν τα αποκαλούμενα πανανθρώπινα ιδανικά, με το Πρόσωπό του. Η δικαιοσύνη, η ελευθερία, η ειρήνη, η αλήθεια έπαψαν να αποτελούν θαυμαστούς ορισμούς διανοητών και έγιναν Πρόσωπο, το πρόσωπο του Χριστού. Βέβαια ο Χριστός δεν έγινε κατανοητός από όλους ούτε κατά τον εδώ βίο του ούτε και αργότερα. Το «τί εστιν αλήθεια» του Πιλάτου είναι ερώτημα διαχρονικό για πολλούς. Μάλιστα κάποιοι επιχείρησαν να επανάλαβουν το του Χριστού «Εγώ είμί η οδός και η αλήθεια και η ζωή». Ο ηγέτης, που αξιώνει ο λαός να τον ακολουθεί ως κοπάδι, παραβλέπει ουσιώδεις συνιστώσες της θυσιαστικής ηγεσίας: Ο Χριστός, που ενεργούσε ως ο απόλυτος Άρχων, τόνισε ότι για τον ηγέτη του κόσμου η εξουσία είναι «άνωθεν δεδομένη». Και όμως ο Χριστός μας κάλεσε εν ελευθερία και θυσιάστηκε για μας, ενώ ο εγκόσμιος άρχων ολισθαίνει στο να ταυτίζει την εξουσία με το πρόσωπό του  και να θυσιάζει τον λαό για ιδιοτελείς επιδιώξεις. Ο στοχαστής που επανήλθε στον ιδεαλισμό της αρχαιότητας αναμασά ορισμούς και ορισμούς. Μοιάζει με τον θηρευτή, που έντρομος αρνήθηκε να αντικρίσει τον λέοντα αρκεσθείς στην υπόδειξη των ιχνών του. Για ποια δικαιοσύνη να στοχασθεί ο κατέχων;

Για ποια ελευθερία ο «απελευθερωμένος» από την πίστη στο θεό και δούλος των παθών, μάλιστα παθών ατιμίας. Για ποια ειρήνη να στοχασθεί ο πλουτίζων από τη διενέργεια πολέμων; Για ποια ισότητα ο επιθυμών τα πάντα; Αυτά συνιστούν επώδυνες προκλήσεις για τους ανθρώπους της άρνησης. Όλοι αυτοί βασιλιάδες, άρχοντες, επαναστάτες, πολιτικοί, διανοούμενοι, πλουτοκράτες, αναρχικοί, θύματα της αδικίας γεμάτοι ταξικό μίσος ενώνονται στην πολεμική τους κατά του προσώπου του Χριστού.

Και καθώς το ολοκληρωτικό Βατικανό είναι ανίσχυρο πλέον να χορηγεί συγχωροχάρτια, σπεύδουν να καλύψουν το κενό της διαδικασίας και να παρηγορήσουν τον άνθρωπο που δοκιμάζεται κατά τρόπο βασανιστικό βυθισμένος στο υπαρξιακό κενό με νέες φιλοσοφικές αρχές και νέα «επιστημονικά» ευρήματα. Με την κατάργηση του ιερού και της ηθικής (Νίτσε) επιδιώχθηκε η πράυνση της ένοχης συνείδησης. Καθώς αυτό δεν θεωρήθηκε αρκετό έσπευσαν τα κοινοβούλια, αστικά και μαρξιστικά, να νομοθετήσουν αντίθετα προς τον νόμο του Ευαγγελίου.

Η κοινωνία κατρακύλισε στις εσχατιές της εξαθλίωσης (αδικία, εκμετάλλευση, βία, εκφυλισμός). Και τότε ανακαλύφθηκαν δύο ακόμη συγχωροχάρτια. Το ένα προέρχεται από την ψυχανάλυση, που δικαιώνει τον άνθρωπο επιρρίπτοντας την ενοχή στην κοινωνία! Το δεύτερο προέρχεται από την φιλοσοφία, που θεωρεί τη συμπεριφορά του ανθρώπου παράλογη. Αλλά η συμπεριφορά του ανθρώπου δεν είναι διόλου παράλογη, είναι εμπαθής. Και μάταια αυτός προσπαθεί να λυτρωθεί από τις ενοχές του παραμένοντας αγέρωχος και αλαζών.

Όχι μόνο οι βοσκοί (απλοί και αγράμματοι), αλλά και οι μάγοι (γνώση και  αξιώματα κατέχοντες) πορεύονται και εφέτος προς το σπήλαιον – στάβλο. Μήπως είναι καιρός να συμπορευθούμε και εμείς;

                                                                                               

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 19-12-2011

Διαστάσεις του ανθρώπου του εμπεριεχομένου και του περιέχοντος…

 

Του Κ. Μ.

 

 

Αν προσεγγίζει κάποιος τον άνθρωπο μονοδιάστατα με επιστημονικό τρόπο, τάχα μόνο βέβαιο και σίγουρο και ασφαλές στα συμπεράσματά του, πάνω στα οποία μπορεί να βασιστεί, αυτό που καταφέρνει είναι να ψηλαφεί, ,να μελετά ακόμη και να κατανοεί, μόνο την μία όψη του, ως εμπεριεχόμενο μέσα στον κόσμο αυτό. Ένα απάρτιο του διττού ανθρώπου, το βιολογικά περιορισμένο τμήμα, που νομοτελειακά, γεννιέται και πεθαίνει. Φαίνεται και ξαφανίζεται.

Μερικές φορές, αυτό που δεν φαίνεται και αυτό που δεν εξαφανίζεται, προσδίδει άλλη διάσταση στον μελετούμενο άνθρωπο, ώστε όταν πλησιάσουμε και γνωρίσουμε και αυτήν την όψη, να αλλάξουν οι τιμές που προσμετράται, οι αξίες και τα μεγέθη, τα πριν υπερτιμημένα ή υποτιμημένα, λαμβάνουν την ορθή τιμή τους.

Αναφέρει ο άγιος Μάξιμος Ομολογητής, πως ο άνθρωπος είναι πιο μεγάλος από το σύμπαν, γιατί κλήθηκε να το κυβερνά. (άρα περιέχει τον κόσμο, ενώ φαίνεται εμπεριεχόμενος και μικρός, ως απειροελάχιστη κουκίδα)  Αλλού, ο άγιος Ιωάννης Δαμασκηνός, συγκρίνοντας τον ήλιο με τη γη, λέει πως για τους μεν επιστήμονες ο ήλιος είναι μεγαλύτερος από τη γη, για δε τους αγίους Πατέρες, ο ήλιος είναι ίσος με τη γη. Τέτοιες προτάσεις, ‘’φυσικά’’ ξεσηκώνουν μειδίαμα για το μεσαιωνικό πνεύμα των ‘’αγίων’’, όπου η γη ήταν επίπεδη….

Και σε μια στιγμή, μια ομάδα δογματίζει πως 1+1 μας κάνουν 2, κι άλλη ομάδα ότι 1+1 μας κάνει 0 (με 1 το κρατούμενο). Αν μείνουν στο διαφορετικό αποτέλεσμα και δεν διακρίνουν το διαφορετικό ‘’σύστημα αναφοράς’’ πάνω στο οποίο λειτούργησαν οι μελετητές, και μέσα από το οποίο εξήγαγαν τα διαφορετικά αλλά συγχρόνως αληθή (ΚΑΙ ΤΑ ΔΥΟ), συμπεράσματά τους, χάνουν το βάθος, όπως και ο άνθρωπος που βλέπει μονοδιάστατα, μη κατανοώντας πως μόνο με τη διασκοπία ο άνθρωπος αποκτά την γνώση του βάθους. Κι είναι άλλης διαστάσεως αλήθεια, ‘’παράλληλη’’ και ισχύουσα, ακόμη και συμφέρουσα, γιατί εφόσον για κάθε άνθρωπο που βρίσκεται στη γη, ο καλός Θεός έχει ετοιμάσει μία θέση στον ουρανό και στο Φως Του, η χωρητικότητα γης και ηλίου είναι ίδιες. Άρα, σε αυτό το υπερφυσικό σύστημα αναφοράς, (το ομόρροπο της κατά φύσιν και χάριτος θεωρίας που αντιλαμβάνονται και μας προτείνουν οι άγιοι)  ο ήλιος είναι ίσος με τη γη…. 

Επειδή όμως, αυτή η μονοδιάστατη οπτική είναι και η συνηθισμένη μέσα στον κόσμο αυτό, θυμίζει τον αγώνα του ‘’μικρού’’ Οδυσσέα ενάντια στον υπερμεγέθη  κύκλωπα, και τον μικρόσωμο Δαβίδ ενάντια στον Γολιάθ.

Κι ενώ είναι γνωστή η ιστορική έκβαση των αγώνων, η βιωματική που καλούμαστε να μετέχουμε, ΣΕ ΚΑΘΕ ΕΠΟΧΗ, απέχει από το ποθητό αποτέλεσμα.

Όσο τα φαινόμενα επιβάλλουν μια ιδιαίτερη ‘’εγκυρότητα’’ στα αισθητήριά μας, τα προσμετρούμενα μεγέθη, που αφορούν τον άνθρωπο, αλλοιώνουν σαν διαθλαστήρες την πραγματική τιμή, άλλοτε υπερτιμώντας τα και άλλες φορές, υποτιμώντας τα, οπότε και λογικά χάνουμε τα ακριβή νοήματα, που θα μπορούσαν να μας αποκαταστήσουν την ισορροπία.

Ζητώντας πνεύμα ευθές, από τον Φωτοδότη Κύριο ημών Ιησού Χριστό, τολμάμε να προσπαθήσουμε να φέρουμε λίγο στα ίσα τους, τα πραγματικά μεγέθη του ανθρώπου και της γης.

Επειδή λοιπόν, βλέπομεν γαρ άρτι δι εσόπτρου εν αινίγματι (Α’ Κορ.ιγ’12) ίσως θα έπρεπε (με την έννοια καλό θα ήταν) η αποκατάσταση αντίληψης των σχετικών μεγεθών, ώστε να ισχύσει η επόμενη πρόταση του πρωτοκορυφαίου Αποστόλου: τότε δε πρόσωπον προς πρόσωπον άρτι γινώσκω εκ μέρους τότε δε επιγνώσομαι καθώς και επεγνώσθην.

Αυτός που είναι μέσα στη σπηλιά, βλέπει αυτόν που είναι έξω στο φως. Αυτός όμως που είναι στο φως, δεν βλέπει αυτόν που είναι μέσα στην σκιά. Για να ιδωθούμε πρόσωπον προς πρόσωπον πρέπει να εξαχθούμε από την σκιά του σπηλαίου. Κι εδώ, μας αναλογεί το βίωμα της εξόδου, του πάσχα. Το νομικό πάσχα, η έξοδος από τη δουλεία της Αιγύπτου, ήταν σκιά που προαπεικόνιζε την ερχόμενη καινή ανάσταση και έξοδο.

Η έξοδος από τον κόσμο και το νοητό φαραώ, με την παράλληλη είσοδο στο Αναστημένο Σώμα Χριστού, την Ορθόδοξη Εκκλησία, είναι το καθ’ ύλην βίωμα της καινής διαθήκης, με οδηγό την Χάρι/Χριστό, όπως το σώμα των ισραηλιτών ακολουθούσε την κεφαλή του, τον Μωυσή/Νόμο μετά την έξοδο από την Αίγυπτο. Δια σταυρού τώρα, δια του τύπου του σταυρού (θαυματουργή ράβδος του Μωϋσέως), τότε, με στόχο την άνω Ιερουσαλήμ και Βασιλεία.

Κι αν ο κόσμος είναι μια σκιά θανάτου (υπό τον κοσμοκράτορα), μια δουλεία σαν άλλη αίγυπτο, όλη αυτή η φαινομενική φωταγωγία και ‘’ομορφιά’’ του κόσμου, σκιάστηκε και συγκρινόμενη με την ομορφιά του υπέρκοσμου, χάνει την γοητεία του.

Οι άγιοι Πατέρες, παρομοιάζουν την Εκκλησία μια γόνιμη μήτρα, μέσα στην οποία κυοφορούμαστε. Κι ενώ η Εκκλησία (σαν φυσικό κτίσμα) εμπεριέχεται μέσα στον κόσμο, σαν πνευματική ολότητα, περιέχει τον κόσμο για να τον αναγεννήσει/αναβαθμίσει.

Από την βαθμίδα, πάνω στην οποία στεκόμαστε, κοιτάζοντας προς τα κάτω, (τον μικρο-μικρόκοσμο) παρατηρούμε την μεγαλοσύνη του ανθρώπου, αλλά ατενίζοντας προς τα επάνω, (μακρόκοσμο) αισθανόμαστε την μικρότητά μας.         

Αν επαναπαυόμαστε στο σημείο στάσης μας, σαν Σάββατο, πριν ολοκληρωθεί ο κύκλος (από Κυριακή σε Κυριακή/επιστροφή στον Κύριο) κοιτάζουμε τη μεγάλη σκιά μας…. Αν όμως  επιθυμούμε να ανεβούμε διάσταση, να επανέλθουμε στην αφετηρία για να κλείσει ο κύκλος της ολοκλήρωσης, εκ του σώος, επιθυμούντες την σωτηρία μας, μας συμφέρει να αλλάξουμε οπτική και από τα αιτιατά να κινούμαστε στις αιτίες. Από τη σκιά στο Φως, από τη δουλεία στην ελευθερία, από την εμβρυακή κατάσταση (ανάποδα σαν το δεξί ωτίον 6, και δεσμευμένοι με τον λώρο) στην γέννηση, δλδ στην αναγέννηση.

Έτσι, μια προσέγγιση στον ‘’φυσικό’’ τρόπο γέννησης, ενδεικνύει ‘’αναλογικά’’ και την πνευματική μας αναγέννηση, όπως ισχύουν οι αναλογίες μικρόκοσμου/μακρόκοσμου. 

Η αρχή της δημιουργίας του ατόμου, θέλει το σπερματοζωάριο να συλλαμβάνεται ευστόχως μέσα στο ωάριο, να δημιουργείται το πρώτο ζυγωτό, να κινούνται ομού στην μήτρα και εκεί, αρχίζοντας ο πολλαπλασιασμός, με το πλήρωμα του χρόνου, κατά ετοιμότητα, να γεννιέται το παιδί. Τότε πατέρας και παιδί, έρχονται πρόσωπο προς πρόσωπο, αφού εξήλθε αυτό από την σκιά, από το σπήλαιο μέσα στο οποίο εκυοφορείτο.

Η ψυχή του ανθρώπου υπέχει τη θέση του σπερματοζωαρίου, το δε φυσικό σώμα, είναι το ωόν, μέσα στο οποίο πρέπει να επανέλθει. Κι όπως με τη σύλληψη κόβεται το οφιοειδές μαστίγιο που προηγουμένως το βοηθούσε να κινηθεί για να βρει τον στόχο του, έτσι και η ψυχή ακινητεί μέσα στο σώμα, ο νους πάνω στην καρδιά, ώστε ΑΝ κινηθούν μαζί στην γόνιμη μήτρα, να αρχίσει ο υπέρλογος πολλαπλασιασμός, που προαναγγέλλει την αναγέννηση, λαμβάνοντας άλλη εξήγηση το φαινομενικά διφορούμενο, ότι όποιος θέλει να σώσει την ψυχήν αυτού, πρέπει να την απωλέσει. Κι όποιος την απωλέσει ένεκεν εμού και του Ευαγγελίου, ούτος ευρήσει αυτήν….

Πριν περάσουμε στον διττό εαυτό, που εκεί είναι ο πραγματικός στόχος, μπορούμε να τα δούμε σε σκιά τα ανάλογα ‘’σημεία’’, προσαρμοσμένα στον ‘’μεγάλο’’ κόσμο μας, και στην ιστορία.

Ξεκινάμε από τον Καύκασο και τον Προμηθέα δεσμώτη. Τα κινέζικα, γράφονται από επάνω προς τα κάτω, ενδεικνύοντας με τη ροή γραφής, την μετακίνηση της ‘’φωτιάς’’. Το δε σινικό τείχος, αυτό το ‘’μεγάλο’’ κατασκεύασμα δεν είναι άλλο, από το ‘’μικρό’’ σπερματοζωάριο που κινείται για να βρει τον στόχο του. Τα αραβικά και εβραϊκά, γράφονται από δεξιά προς τα αριστερά, πάλι ενδεικνύοντας τη ροή της ‘’φωτιάς’’. Οι νομάδες ισραηλίτες, με το ‘’Ισραήλ/ νους ορώμενος τω Θεώ’’ υποδουλώνονται στην Αίγυπτο, στο ‘’μεγάλο’’ κατασκεύασμα της πυραμίδας, που σαν ταμείο γνώσεων, αρχίζουν και πληθαίνουν, στενούμενοι. Με το πλήρωμα του χρόνου, εξέρχονται ως σώμα (όπως προεφάνη στο προηγούμενο σκαρίφημα).

Τελικά, όλη αυτή η μεγάλη γη που μας ‘’εμπεριέχει’’, δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένας μικρότατος χώρος που φιλοξενεί ένα σπερματοζωάριο και ένα ωάριο, τα οποία ‘’περιέχουμε’’ ως ψυχή (πνοή εν ημίν Θεού, σπόρος) και σώμα (ωόν), καλούμενοι να προλάβουμε να τα ενώσουμε, να τα οδηγήσουμε στην γόνιμη μήτρα, (Ορθόδοξη Εκκλησία) και αναγεννόμενοι χάριτι Κυρίου, να ανέλθουμε έως τρίτου ουρανού, μετά τον πρώτο του μικρο-μικρόκοσμου και τον δεύτερο αυτόν που ζούμε του μικροκόσμου, στην επουράνια Βασιλεία, που είναι εντός ημών.

Υπερτιμήθηκε το μέγεθος της γης, ενώ είναι τόσο μικρό. Υπερτιμήθηκε η απόσταση μεταξύ Αιγύπτου και κάτω Ιεροσολύμων, όπως και ο χρόνος διέλευσης που ‘’ιστορικά’’ διήρκεσε 40 χρόνια. Κι όμως. Την ίδια απόσταση καλούμαστε να περάσουμε με το νου μας, από το σπήλαιο του κεφαλιού, στην καρδιά, το πνευματικό κέντρο του ανθρώπου. Υποτιμήθηκε αυτή η απόσταση ως μικρή, μια σπιθαμή θάλεγε κάποιος, ενώ στην πραγματικότητα, είναι τόσο μεγάλη. Μικρή όμως ή μεγάλη, εξαρτάται από την οπτική του ανθρώπου στα πλαίσια της ελάχιστης αυτογνωσίας που πρέπει να τον προβληματίσει για να αποκτήσει, επαναπροσανατολίζοντας τη θέλησή του, ως εμπεριεχόμενου ή ως περιέχοντος.

Κάπου άκουσα πως ένας άνθρωπος, είδε τον κόσμο, να είναι ένα παληό πλυσταριό διαστάσεων 2Χ2, που όταν εξήλθε από εκεί, τον πρώτο που αντίκρυσε ήταν ο προφητάναξ Δαυίδ, και με τον οποίο συμπορεύτηκαν στον διάδρομο που οδηγούσε στα ανάκτορα του Βασιλέως, ψάλλοντες μαζί τον ν’ ψαλμό, το… ελέησόν με.  

Ελεώντας μας Ο Κύριος για να ευστοχήσουμε στον πνευματικό μας προσανατολισμό, ανευρίσκοντας δλδ την Ανατολή και την Δύση, τον Άρκτο και την Μεσημβρία, δεν αντικρύζουμε τον ΑΔΑΜ (αρχικά) σαν κάποια εξωτερική θεωρία, αλλά πρακτικά αναδιπλώνονται, σε μας τους ίδιους, ως άλλον ΑΔΑΜ, (πλάσμα των χειρών Του Κυρίου) οι ανάλογες επιλογές, στάσης ή ανάστασης. Καθόδου ή ανόδου, ακολουθούντες τον έρποντα ή τον όρθιο κρεμασθέντα ΟΦΙ, ανευρίσκοντας το ανάλογο ΦΩΣ, λαμπρυνόμενη ή σκοτιζόμενη η ΟΨΙΣ μας.   

Στο κέντρο του παραδείσου ήταν ο καρπός του Ξύλου της Ζωής που απαγορευόταν η βρώσις για τη μη μετοχή στη φθορά και στο θάνατο, και στο κέντρο της μεγάλης και αγίας τεσσαρακοστής στήθηκε το Ξύλο της Ζωής, που κοινωνώντας κατά τάξη και ετοιμότητα τους καρπούς, αποκομίζουμε Ζωή.  

Τον Σταυρόν σου προσκυνούμεν Δέσποτα, και την αγίαν σου Ανάστασιν δοξάζομεν. Εσημειώθη εφ' ημάς το φως του προσώπου σου, Κύριε….

 

ΠΗΓΗ: Τετάρτη, 19 Οκτωβρίου 2011, http://hellasorthodoxy-kmyst.blogspot.com/2011/10/blog-post_8785.html

Πνευματική αντιμετώπιση της κρίσης που περνά η χώρα μας

 

Tου Β. Κωστακιώτη

 

Αγαπητοί μου αδελφοί,

Μου είπαν να μιλήσω για την πνευματική αντιμετώπιση της κρίσης που περνά η χώρα μας. Για να φτάσουμε, όμως, να μιλήσουμε γι’ αυτό πρέπει πρώτα να διαγνώσουμε για ποια κρίση μιλάμε. Έχω διαπιστώσει επιχειρώντας να επικοινωνήσω όλα αυτά τα χρόνια με τους άλλους, ότι το πρόβλημα επικοινωνίας που παρατηρείται ανάμεσα σε ζευγάρια, σε φίλους, σε συναδέλφους, ξεκινάει από το ότι οι άνθρωποι λέγοντας τις ίδιες λέξεις εννοούμε διαφορετικά πράγματα. Έτσι, αν δεν δώσουμε ορισμούς, είναι δύσκολο να φτάσουμε τελικά στο συμπέρασμα αν συμφωνούμε ή διαφωνούμε.

Διαπίστωση πρώτη:

Ο δυτικός κόσμος την τελευταία διετία και οι Έλληνες τον τελευταίο χρόνο ανακαλύψαμε ότι υπάρχει μεγάλη οικονομική κρίση. Το κυρίαρχο συναίσθημα είναι η αγωνία μας, με πρώτον εμένα, για το πώς θα αντιμετωπίσουμε την κατάσταση. Μπα τι μου λέτε; Όταν όλα αυτά τα χρόνια της δικής μας ευμάρειας πέθαιναν κυριολεκτικά εκατομμύρια άνθρωποι στον κόσμο κάθε χρόνο από πείνα και δίψα, που ήμασταν; Απλά τότε δεν μας αφορούσε, γιατί δεν ήταν σπίτι μας. Το θυμόμασταν κάθε χρόνο εκεί γύρω στα Χριστούγεννα, με τα αφιερώματα των τηλεοράσεων και την συνηθισμένη εκστρατεία τάχα μου της unicef. Τότε δεν μίλαγε κανένας μας για κρίση, γιατί η Ελλάδα ήταν μέσα στις 25 πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Και κει, στις χώρες του αποκαλούμενου τρίτου κόσμου (ονομασία και αυτή) μιλάμε για θάνατο όχι για το αν θα έχουμε λιγότερα κινητά ή αυτοκίνητα. Αλήθεια έχετε αναρωτηθεί τι θα σκεφτόταν κάποιος υπήκοος χώρας που δεν έχει νερό να πιει και φαγητό να φάει αν επισκεπτόταν ακόμη και σήμερα την Ελλάδα, τον πηγαίναμε σπίτι μας, του δείχναμε τα υπάρχοντά μας, και του λέγαμε ότι περνάμε μεγάλη οικονομική κρίση; Θα ‘λεγε ότι έχουμε σαλέψει το δίχως άλλο. Έχω λοιπόν την αίσθηση ότι αν κάτι μας αποκαλύπτεται από αυτή τη συγκυρία, είναι η βαθιά πνευματική φτώχεια τόσο της κοινωνίας μας όσο και του καθένα μας προσωπικά. Όσο περνάμε καλά εμείς άντε και η οικογένειά μας δεν υπάρχει πρόβλημα. Οι άλλοι δεν μας αφορούν. Μόνο η πάρτη μας. Ατομισμός σ’ όλο του το μεγαλείο. Πρώτο χαρακτηριστικό του πολιτισμού μας. Και άρα πρωτίστως πνευματική κρίση.

Αλλά και αυτή που αποκαλούμε καθ’ εαυτή οικονομική κρίση τι είναι; Απότοκος του ατομισμού, αφού και το πολιτισμικό και οικονομικό σύστημα είναι απόλυτα ατομικιστικό. Βασικό πολιτισμικό – οικονομικό σχήμα. Ο καθένας ατομικά πρέπει να φροντίσει να αποκτήσει εφόδια, ώστε γινόμενος άξιος, να βρει μια δουλειά με καλά χρήματα και να μπορέσει να γίνει ιδιοκτήτης. Γης – αυτ/των, κινητών και ακινήτων. Πάντως ιδιοκτήτης. Μην ξεχνάμε ότι η ιδιοκτησία θεωρείται από τις σημαντικότερες αξίες του πολιτισμού μας, γι’ αυτό άλλωστε έχει κατοχυρωθεί και προστατεύεται και συνταγματικά. Άρα ο άνθρωπος, κινείται στην ελάχιστη ζωή του με μια αγωνία: Να γίνει ιδιοκτήτης. Ιδιοκτήτης γνώσεων (εφόδια το λέμε) για να μπορέσει να γίνει ιδιοκτήτης χρημάτων ώστε να πετύχει να γίνει ιδιοκτήτης κινητών και ακινήτων. Με ολίγον από ιδιοκτήτης δόξας και φήμης.

Όλο αυτό το σχήμα στηρίζεται στις παρακάτω κυρίαρχες έννοιες: Ατομισμός – ανταμοιβή-ιδιοκτησία.

Αποκτώ εφόδια σημαίνει: Αποκτώ όσο περισσότερες γνώσεις γίνεται. Ατομικές γνώσεις. Δεν πα να μην γνωρίζω αν πεινάει ο διπλανός μου, αν έχει ανάγκη παρέας ένας γείτονας. Αρκεί να ξέρω την πρωτεύουσα της Ζιμπάμπουε, αν αυτό με ωφελήσει στην απόκτηση χρημάτων. Η γνώση ταυτίζεται εν πολλοίς με τη χρησιμότητα που σου αποφέρει, κατά πόσο σε ωφελεί. Χρησιμοθηρία – ωφελιμισμός. Αφού έγινα ιδιοκτήτης εφοδίων γίνομαι άξιος και απαιτώ ανταμοιβή. (Άλλη κουβέντα και αυτή. Δεν νομίζω ότι υπάρχει κάποιος που πιστεύει στα σοβαρά ότι αν λειτουργούσε η αξιοκρατία, ως ατομικό ταλέντο και θέληση, θα ήταν ποτέ πρωθυπουργοί αυτοί που μας κυβερνούν). Ακόμη όμως και στην υποθετική περίπτωση που λειτουργούσε η αξιοκρατία. Τι σημαίνει αξιοκρατία; Ότι ο άξιος ανταμείβεται και ο ανάξιος όχι. Ωραία για τον άξιο. Και αυτός που δεν είναι άξιος; Στον καιάδα. Και τι μας νοιάζει εμάς; Εμείς είμαστε στους άξιους. Πάλι ατομισμός δηλαδή. Ατομισμός, που όμως, δεν μας πειράζει, όσο είμαστε μέσα στο σύστημα. Οι ανάξιοι ας πάνε να πεινάσουν. Κοινωνία αδιάφορη και σκληρή για τον ανάξιο. Αφού λοιπόν αποκτήσουμε τα εφόδια και γίνουμε άξιοι, ανταμειβόμαστε με μια καλή δουλειά, που σημαίνει στον πολιτισμό μας, μια δουλειά να βγάζουμε καλά χρήματα. Ιδιοκτήτες χρημάτων. Άλλη αγωνία και αυτή. Απόκτηση χρημάτων. Εδώ και αν πρέπει να υπερνικήσουμε, ενίοτε με κάθε τρόπο, τον αντίπαλο (εννοώ τον συνάνθρωπο), ώστε εμείς να αποκτήσουμε χρήματα. (γράφει για το χρήμα ο Ελύτης: πρώτο σύμπτωμα της λέπρας το χρήμα. Μαζεύει ανυπαρξία ο λεπρός και χαίρεται).

Και όταν βγάλουμε χρήματα, πάλι αγωνία να αυγατίσουν, για να γίνουμε ιδιοκτήτες κινητών και ακινήτων υλικών. Πάντως κυρίαρχη έγνοια μας το ΊΔΙΟ- ΚΤΗΤΗΣ. Όπως λέει και η λέξη. Δικά μας να ναι. Όχι των άλλων. Όλα ατομισμός, όλα χρησιμοθηρία, όλα ωφελιμισμός και όλα αυτά για την ευδαιμονία. Και που καταλήγουμε; Μια ατέλειωτη αγωνία, από τη μέρα που πηγαίνουμε στην πρώτη τάξη, μέχρι τη μέρα που συνταξιοδοτούμαστε τουλάχιστον (μετά δεν μπορείς εύκολα να τα αυξήσεις τα χρήματα και το ρίχνεις και στη Θρησκεία ενίοτε) ή ακόμη και μέχρι να πεθάνουμε. Και άγχος ατελείωτο, για να πετύχουμε όλα αυτά, στη συνέχεια, δε, φόβος και τρόμος μην και τα χάσουμε. Αγωνία, άγχος και φόβος. Αυτά γεννά το μοντέλο αυτό ζωής. Οπότε και το ζητούμενο, η ευδαιμονία, πάει περίπατο.

Ένα υπέροχο σύστημα. Ένα σύστημα μέσα στο οποίο η φτώχεια και η ανέχεια ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού, ο ατομισμός και η αγωνία για την κατάκτηση υλικών πραγμάτων, η αδιαφορία για τον άλλον, δεν είναι παθολογία αλλά φυσιολογία του πολιτισμικού μοντέλου. Ακούω να λένε ότι για τη δεινή οικονομική κατάσταση ευθύνονται οι πολιτικοί, γιατί έκλεβαν και γενικά δεν έκαναν καλά τη δουλειά τους. Όχι λέω εγώ. Πολύ καλά έκαναν τη δουλειά τους. Ήταν απόλυτα συνεπείς στις αξίες που το πολιτισμικό μοντέλο που υπηρετούν θεοποιεί. Αφού ο σκοπός του ανθρώπου είναι να γίνει ιδιοκτήτης γιατί να μην κλέψουν; Γιατί να μην αδικήσουν αφού αυτό θα τους απέφερε κτήση; Και όλα αυτά δεν αφορούν μόνο τους άλλους, δυστυχώς αλλά και πολλούς από μας. Μου πε αδελφοί κάποτε κάποιος: Πέρασα μια ζωή, 50 χρόνια, φίλος αδελφικός με κάποιους, όλοι άνθρωποι της εκκλησίας. Με άνεση μεγάλη οικονομική οι περισσότεροι. Καλοί άνθρωποι. Μα δεν με ρώτησαν μια φορά, αν και ξέραν ότι έχω οικονομικές δυσκολίες: πώς τα φέρνεις βόλτα οικονομικά βρε φίλε; Όχι να μου δώσουν χρήματα. Ποτέ. Αλλά μια ερώτηση, παιδάκι μου. Και δω μέσα είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν τέτοιοι άνθρωποι, που ποτέ δεν ρωτήθηκαν από μένα, πώς τα φέρνουν βόλτα, όχι μόνο οικονομικά αλλά και γενικά με τις δυσκολίες που έχουν στη ζωή τους.

Παιδιά του συστήματος είμαστε, κύριοι, οι περισσότεροι. Και υποστηρικτές του. Περνάμε τη ζωή μας με αγωνία κτήσης και αφού τα αποκτήσουμε φόβο μην τα χάσουμε. Και ο φόβος αυτός καθ-ορίζει τη στάση ζωής μας. Εδώ, κύριοι, ολόκληρος Πέτρος και αρνήθηκε το Χριστό, γιατί φοβήθηκε μη χάσει τα κεκτημένα. Ενώ ο ληστής που δεν είχε τίποτα να χάσει παραιτήθηκε και είπε «Μνήσθητι Κύριε εν τη βασιλεία σου». Και πρέπει τώρα να μιλήσω για την πνευματική αντιμετώπιση αυτού του μοντέλου. Που όπως είπα όμως δεν αφορά μόνο τους άλλους αλλά και μένα. Μέρος του προβλήματος είμαι. Ατομιστής, ωφελιμιστής, κυνηγός της ευδαιμονίας. Αλήθεια τι να πω; Και το κυριότερο, λέγοντας τα, γιατί όλοι εδώ μέσα τις απαντήσεις αφού τις μάθαμε από μικροί και άρα λίγο πολύ τις ξέρουμε, είμαι υπόλογος απέναντι στο Θεό μου, απέναντι σ’ αυτούς που με μεγάλωσαν και απέναντι στον εαυτό μου.

Η απάντηση στο πρόβλημα νομίζω ότι είναι μια. Εγώ δεν ξέρω άλλη. Αλλαγή νοηματοδότησης της ύπαρξης μας. Που πάει να πει: Το πρώτον Μνήμη θανάτου. Και ξαφνικά ανατρέπεται το σύμπαν. Ολόκληρη η μέχρι τώρα κοσμοθεωρία καταρρέει. Και όλα παίρνουν τις σωστές τους διαστάσεις. Υπάρχει ένα δεδομένο: το βιολογικό τέλος. Όλα όσα πρεσβεύει το παραπάνω μοντέλο, όλα αυτά για τα οποία αγωνιζόμαστε και αγωνιούμε, χάνουν τη λάμψη τους. Μάταια και εφήμερα. Καταλαβαίνεις ότι αυτή η ζωή της αγωνίας, του άγχους, είναι μια τρέλα άσκοπη. Θα έρθει το βιολογικό τέλος. Για ποιο λόγο περνάμε την ελάχιστη ζωή μας μέσα σ’ αυτή την τρέλα; Έχω ακούσει πολλούς να αυτοκτονούν, αδελφοί μου, γιατί έπαθαν οικονομική καταστροφή και έχασαν όλα τα σπίτια και τα υλικά αγαθά που είχαν. Και θεωρείται απόλυτα φυσιολογικό από τους πολλούς ακόμη και από μας. Η τρέλλα θεωρείται φυσιολογικό. Να αυτοκτονούμε επειδή χάσαμε τα χρήματα! Μα δεν έχω ακούσει ούτε έναν που να καταρρέει επειδή μίσησε το συνάνθρωπο, ούτε επειδή πέθανε ο διπλανός του από τη δική του αδιαφορία. Πολύ, δε, περισσότερο επειδή έχασε το Χριστό, δηλαδή το Αιώνιο και Αληθινό. Η απόλυτη τρέλλα.

Αλλά, για να επανέλθω, όταν μιλάμε για μνήμη θανάτου δεν μιλάμε για παθητική μνήμη που φέρνει αδράνεια, απελπισία και απόγνωση. Ούτε μιλάμε για νιρβάνα. Μιλάμε για ενεργητική κατάσταση που κινητοποιεί κάθε σημείο του μυαλού, της καρδιάς και του κορμιού μας. Έρχεται η επίγνωση και πάλλεται η ύπαρξη σου. Αλλά το πάθος για ζωή τρέπεται στην όντως ζωή. Θέλω να πω προς αυτόν που είναι ο ίδιος η Ζωή. Και ποιος είναι αυτός; Αυτός που δεν είναι εφήμερος αλλά αιώνιος. Αυτός που δεν γεννά αγωνία, αλλά χαρά.

Να σας πω κάτι προσωπικό. Όταν ήμουνα αποτυχημένος οικογενειακά, επαγγελματικά και οικονομικά, τότε που δεν είχα τίποτα και ήμουν το απόλυτο τίποτα για τα κριτήρια αυτής της κοινωνίας, απέκτησα μόνο ένα. Μνήμη θανάτου. Και ήμουν πιο γεμάτος από ποτέ. Γιατί είχα Αυτόν που πληρώνει τα πάντα. Και έφευγα από τη γκαρσονιέρα που έμενα χωρίς να κλειδώνω και χωρίς να έχω κανένα άγχος, γιατί δεν είχα τίποτα. Αυτόν που είχα δεν μπορούσε κανείς να μου τον κλέψει κανείς. Και κυκλοφορούσα στο δρόμο, συναντούσα γνωστούς που πολλοί από αυτούς έκαναν ότι δεν με έβλεπαν. Εμένα όμως δεν με ένοιαζε. Γιατί με γνώριζε ο Γνώστης των πάντων. Και μετά έγινα δικαστής και απέκτησα αναγνωρισιμότητα, δόξα, τίτλους, χρήματα, υλικά αγαθά. Και έχασα τη μνήμη θανάτου. Και έχασα τα πάντα. Γιατί έχασα τον Κύριο των πάντων. Πότε είχα χαρά; Τότε ή τώρα; Πότε περνούσα κρίση; Τότε που δεν είχα τίποτα ή τώρα που έχω;

Ας επανέλθω λοιπόν. Ποιος είναι η Ζωή; Ποιος δίνει νόημα στην ελάχιστη ζωή μου; Για να απαντήσουμε αρκεί μια μόνο ερώτηση: Ποιος ο νικητής του θανάτου; Αυτός που νίκησε το θάνατο είναι ο μόνος που μπορεί να μας δείξει και το δρόμο της αληθινής ζωής. Κανείς άλλος. Και αρνούμαι πια τα υποκατάστατα. Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον πατήσας… Έρχεται λοιπόν ο Χριστός και νικά το θάνατο. Και τι μας λέει; Εγώ ειμί η Αλήθεια και η Ζωή. Και τι μας λέει η Ζωή; Όστις θέλει οπίσω μου ελθείν απαρνησάσθω εαυτόν…. και ακολουθήτω μοι.

Άρα πρώτη προϋπόθεση: Απαρνησάσθω εαυτόν. Το απόλυτο εγώ του πολιτισμικού μας συστήματος, γίνεται η πλήρης απάρνηση του εαυτού μας, στο δρόμο του Χριστού. Και Ακολουθήτω μοι. Χωρίς εξηγήσεις. Μας ζητά πλήρη παράδοση. Μας ζητά να τον εμπιστευτούμε. Ή εμπιστεύεσαι και ακολουθείς ή τράβα το δρόμο σου, το δρόμο της ατομικής αγωνίας στον οποίο προσκαλεί ο πολιτισμός μας. Και αναρωτιέμαι αδελφοί μου: Προς τι τόση αγωνία; Εδώ τάισε τα πετεινά του ουρανού και θα αφήσει εμάς; Μήπως τελικά η αγωνία αυτή υποδηλώνει εγωισμό και έλλειψη εμπιστοσύνης; Μα τότε θα μου πείτε γιατί να πεθαίνουν από την πείνα οι άνθρωποι; Εκείνοι δεν τον εμπιστεύονταν;

Κύριοι, απαντήσεις για όλα δεν έχουμε. Αλλά εμπιστοσύνη ή έχουμε ή δεν έχουμε. Πάει και τελείωσε. Όταν ήμασταν μικρά παιδιά και ο πατέρας μας μάς έλεγε ότι κάτι πρέπει να γίνει έτσι, δεν ξέραμε γιατί μας το έλεγε, αλλά αυτός ήξερε. Και τον εμπιστευόμασταν, γιατί ξέραμε ότι μας αγαπά. Η έχουμε λοιπόν τη βαθιά πεποίθηση ότι ο Χριστός μάς αγαπά και δεν θα μας αφήσει και πως οτιδήποτε και να μάς συμβεί Αυτός που είναι η Αγάπη το επιτρέπει, οπότε καλοδεχούμενο, ή τραβάμε το δρόμο της δικής μας αυτάρκειας. Και η εμπιστοσύνη σημαίνει ότι παραδίδουμε τον εαυτό μας σ’ Αυτόν. Είπε κάποιος άγιος «Κύριε εγώ θέλω να ‘μαι μαζί σου ακόμη και στη κόλαση». Αυτό τα λέει όλα. Εναποθέτω την ύπαρξη μου σ’ αυτόν που είναι η Ζωή και ας κάνει αυτός ότι θέλει. Και έρχεται μια απίστευτη ηρεμία. Η αγωνία που κυριαρχεί στον πολιτισμό μας γίνεται χαρά συνάντησης, διότι συναντήθηκα και σχετίστηκα μ’ Αυτόν που είναι η Ζωή.

Εκτός από την εμπιστοσύνη, τι άλλο μας λέει; Ακτημοσύνη. Τίποτα να μην αποκτούμε. Γιατί η θέληση για ατομική ιδιοκτησία μας διαφοροποιεί οντολογικά από Αυτόν που τίποτα δεν κρατά για τον εαυτό του. Και τι άλλο μας λέει; Αυτός που έχει δυο χιτώνες να δώσει τον ένα. Ο πολιτισμός μας, μάς λέει αυτός που έχει δυο καράβια να αποκτήσει 1000. Ποιος έχει αγωνία και ποιος χαίρεται πραγματικά; Έχετε δει τους πολύ πλουσίους, που αποτελούν το κοινωνικό πρότυπο, να είναι γαλήνιοι και ήρεμοι; Ή μήπως τους βλέπετε μονίμως σκυθρωπούς πάνω από αριθμούς; Και στον αντίποδα. Σκέφτεστε ποτέ τον Παΐσιο ή τον Πορφύριο και τους άλλους καλόγερους αυτού του διαμετρήματος να έχουν αγωνία γιατί είχαν μόνο ένα φαγωμένο ράσο; Εμείς που έχουμε όλα αυτά, πόση αγωνία να αποκτήσουμε και άλλα… Και χάνουμε και την χαρά της προσφοράς.

Και τι άλλο μας λέει ο νικητής του θανάτου; Τον άρτο ημών τον επιούσιο δως ημίν σήμερον… Ποιος από μας αδελφοί δεν έχει τον άρτο; Για αυτό αγωνιούμε; Ας είμαστε ειλικρινείς… Δεν μας νοιάζει ο άρτος κι ας βροντοφωνάζουμε κάθε Κυριακή το Πάτερ ημών… Μας νοιάζει οτιδήποτε υλικό μας σερβίρει το κοινωνικό μοντέλο. Όμως τελικά αν ακολουθούσαμε το Χριστό, θα χαμε κάποια αγωνία; Αυτός που νίκησε το θάνατο μας λέει και άλλα πολλά, που φυσικά δεν μπορούν να χωρέσουν σε μια σύντομη εισήγηση. Όλα όσα μας λέει, όμως, συνοψίζονται κατά τη γνώμη μου σ’ ένα και μοναδικό: Αγάπα τον πλησίον σου και το συνταρακτικότερο της ιστορίας: αγάπα τον εχθρό σου. Αδελφοί, γράφουν οι ιστορίες που διδασκόμαστε στο σχολείο ένα σωρό επαναστάσεις. Και δεν αναφέρουν ούτε μια λέξη για την συγκλονιστικότερη επανάσταση. Αγάπα τον εχθρό σου. Αλήθεια, σκέφτεστε έναν κόσμο που απλά θα άκουγε αυτό που μας είπε αυτός που είναι η Χαρά και η Ζωή; Σκέφτεστε έναν κόσμο που ο καθένας θα αγαπούσε τον άλλον; Όλα αυτά που περιγράψαμε σαν κρίση παραπάνω θα υπήρχαν; Ή θα μιλάγαμε για έναν άλλον κόσμο;

Αδελφοί, το πολιτισμικό μας μοντέλο δεν επιδέχεται διορθώσεις. Το πρόβλημά του είναι οντολογικό. Όπως προείπα, όλα τα προβλήματα που γεννά το σύστημα που ζούμε δεν οφείλονται σε παθολογία, αλλά είναι η φυσιολογία του. Απαιτείται άλλος τρόπος συνύπαρξης. Και τον δρόμο αυτό μας τον έχει δείξει ο νικητής του θανάτου. Και είναι ο τρόπος που υπάρχει Αυτός. Ο Τριαδικός αγαπητικός τρόπος ύπαρξης. Που σημαίνει ότι ο άνθρωπος, που πλάστηκε κατ’ εικόνα Θεού και μπορεί να γίνει κατά χάρη Θεός, για να νικήσει το θάνατο (όχι το βιολογικό τέλος αλλά τον όντως θάνατο) και όλες αυτές τις αγωνίες, πρέπει να αποπειραθεί να βιώσει στο μέτρο του ανθρωπίνου εφικτού την αγαπητική τριαδική κοινωνία. Να επιχειρήσει, δηλαδή, ως μυριοϋπόστατος με τους άλλους συνανθρώπους του να υπάρξει αγαπητικά με όλους, φίλους και εχθρούς. Η απόλυτη πληρότητα.

Και σ’ αυτόν τον άλλο τρόπο ύπαρξης είμαστε όλοι καλεσμένοι, άξιοι και ανάξιοι. Γιατί ο Θεός αγάπη εστί. Ο Θεός δεν διαλέγει. Ο άνθρωπος επιλέγει εν ελευθερία: ή αποπειράται το ίδιο και όντως ζει ή επιλέγει να είναι νεκρός και ας επιβιώνει βιολογικά. Φυσικά επειδή ο άνθρωπος, επέλεξε να είναι πεπτωκώς, τόσο ως πρόσωπο όσο και ως μέλος μιας θεσμοθετημένης συλλογικής ομάδας, αδυνατεί να φτάσει τέλεια στον τρόπο αυτό ύπαρξης. Αν όμως αυτό δεν είναι απόλυτα εφικτό, σίγουρα είναι εφικτός ο τρόπος ζωής των Αγίων, όταν αναφερόμαστε σε προσωπικό επίπεδο και της Εκκλησίας όταν αναφερόμαστε σε συλλογικό επίπεδο. Εδώ δεν υπάρχουν δικαιολογίες. Ίδιοι με μας ήταν και οι Άγιοι. Αφού, επομένως, αυτοί μπόρεσαν να ζήσουν μια άλλη ζωή, μπορούμε και μεις. Ας ακολουθήσουμε λοιπόν το παράδειγμά τους και το παράδειγμα της Εκκλησίας.

Και στο τέλος τέλος, ας επιστρατεύσουμε τη μεγαλύτερη δυνατότητα που μας χάρισε για να σχετιστούμε μαζί του και με τους συνανθρώπους μας. Την προσευχή. Ακούμε στην ιερότερη στιγμή της Θείας Λειτουργίας και της ζωής του ανθρώπου: «Τα Σα εκ των Σων Σοι προσφέρομεν κατά πάντα και δια πάντα». Αυτό είναι όλο το νόημα. Κύριε όλα είναι δικά Σου. Τίποτα δικό μας. Και Εσύ μας τα χάρισες όλα. Όπως χάρισες και τον Εαυτό Σου. Χωρίς αντάλλαγμα και χωρίς διακρίσεις. Και στον φτωχό και στον πλούσιο, στον όμορφο και στον άσχημο, στο νέο και στο γέρο. Και μεις σου προσφέρουμε τώρα τα δικά σου. Δηλαδή την ύπαρξη μας. Κάνε την ότι Εσύ θες γιατί Δική σου είναι. Γιατί Εσύ είσαι η Αγάπη, η Ζωή και η Χαρά και μεις θέλουμε να μετέχουμε στην Αγάπη, στη Ζωή και στη Χαρά. 

ΠΗΓΗ: Αναδημοσίευση από: http://asian-aroma.com/?p=1966. Το είδα: 24-10-2011, http://www.oodegr.com/oode/koinwnia/problimata/pnevm_antimet_1.htm

ΕΚΠΤΩΣΕΙΣ ΣΕ ΘΕΜΑΤΑ ΠΙΣΤΕΩΣ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Η Εκκλησία, όπως η ίδια διακηρύσσει, δεν είναι κοσμικό αλλά θείο καθίδρυμα, αυτό το Σώμα του Θεανθρώπου Κυρίου με Κεφαλή τον ίδιο τον Ιησού Χριστό και μέλη του όσους δέχθηκαν  το Βάπτισμα και παραμένουν ενωμένοι μαζί Του. Οι άνθρωποι, χαρακτηριζόμενοι από την ως εκ της πτώσεως των πρωτοπλάστων αδυναμία, ρέπουν διαχρονικά προς την παραχάραξη της κατά τον Απόστολο Παύλο “άπαξ παραδοθείσης πίστεως”.

Αποτέλεσμα αυτής της ροπής είναι η αναστάτωση του σώματος της Εκκλησίας από τις ποικιλόμορφες αιρέσεις. Και οι μεν αιρέσεις των πρώτων αιώνων στο χώρο της Ανατολής, αφού αναστάτωσαν επί μακρόν το σώμα της Εκκλησίας, έπαψαν να υφίστανται ή διαθέτουν σήμερα μικρό αριθμό πιστών σε χώρες δοκιμαζόμενες από την ισλαμική πλημμυρίδα. Οι αιρέσεις όμως που εμφανίστηκαν αργότερα στη Δύση παγιώθηκαν και όχι απλά επηρέασαν την ιστορική πορεία των λαών αυτής αλλά και τις κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις στις χώρες της. Εννοούμε τον Παπισμό, που προηγήθηκε, και τη Διαμαρτύρηση που ακολούθησε ως αντίδραση στον πρώτο.

Σε αντίθεση με τον χώρο των αιρέσεων, στην Εκκλησία διατηρήθηκε σταθερή και αναλλοίωτη η Ιερή παράδοση στην πάροδο των αιώνων. Κι όταν αναφερόμαστε στην Ιερή Παράδοση δεν εννοούμε ανθρώπινες θέσεις και έθιμα, που παραδίδονται από γενεά σε γενεά, αλλά την «παρακαταθήκη», που παρέδωσε ο ίδιος ο Χριστός στούς Αποστόλους και εκείνοι με τή σειρά τους στούς διαδόχους τους μέχρι και σήμερα. Η Ιερή Παράδοση σε τελική ανάλυση είναι η «πάσα αλήθεια», που ταυτίζεται με τον Χριστό («εγώ ειμι η οδός και η αλήθεια»). Η Ιερή Παράδοση έχει σχέση με την οριοθέτηση της ορθής Πίστεως, τη διαφύλαξη και την ερμηνεία των Αγίων Γραφών, την αποτύπωση του ορθοδόξου εκκλησιαστικού ήθους και την διατήρηση της εν πνεύματι και αληθεία λατρείας του Θεού και με τελικό σκοπό την κάθαρση, τον φωτισμό και τη θέωση του ανθρώπου.

Αυτή η Παράδοση της Εκκλησίας βοήθησε τους πιστούς να αποφύγουν σφάλματα, τα οποία βαρύνουν τρομακτικά τους χριστιανούς της Δύσης. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα του Παπισμού είναι η ανύψωση του πάπα σε κατ εξοχήν αντιπρόσωπο του Θεού επί της γης και το πνεύμα της απολυταρχίας, το οποίο η παπική αυλή επέβαλε κατά τον ευρωπαϊκό Μεσαίωνα με συνέπεια να γραφούν οι μελανότατες σελίδες της “Ιεράς Εξετάσεως”. Εκεί το “Κανονικό δίκαιο” απολυτοποιήθηκε και η “Οικονομία” της Εκκλησίας αφανίστηκε, για να επικρατήσει ως ένας “άκαμπτος ηθικός κώδιξ”, όπως επιτυχημένα έγραψε διαπρεπής υλιστής κατά τον 20ο αιώνα. Στην Εκκλησία το πνεύμα της ελευθερίας, το οποίο είναι διάχυτο στο Ευαγγέλιο του Χριστού, παρέμεινε αλώβητο χάρη στο συνοδικό σύστημα διοίκησης και στις ερμηνείες των θεουμένων Πατέρων της. Δεν ισχυριζόμαστε ότι δεν υπήρξαν και στην Εκκλησία πρόσωπα, τα οποία αστόχησαν, λόγω αδυναμιών, όπως φιλοδοξία, εγωισμός η δειλία, και αδίκησαν ή υπετάγησαν στις εντολές των ισχυρών των ημερών τους, όπως η αυλή του Βατικανού στην τάξη των “ευγενών”, με την οποία συμπορεύτηκε επί αιώνες, λησμονήσαντες το “πειθαρχείν δει Θεώ μάλλον ή ανθρώποις”. Υπήρξαν και άλλα πρόσωπα που εκδήλωσαν έντονο τον ζηλωτισμό και εξετράπησαν σε διωγμούς κατά προσώπων ή ομάδων προσώπων. Για τις αστοχίες αυτές η Εκκλησία ουδεμία ευθύνη φέρει, καθώς ποτέ στην ιστορία της δεν θεσμοθέτησε εκτροπές από το πνεύμα του Ευαγγελίου του Χριστού.

Το θρησκευτικό κίνημα των Διαμαρτυρομένων ήταν η αναπόφευκτη αντίδραση στο απολυταρχικό πνεύμα του Παπισμού. Αγνοώντας όμως οι πρωτεργάτες του κινήματος την Παράδοση της Εκκλησίας, εξετράπησαν σε προσωπικές ερμηνείες των πάντων αφώτιστοι όντες και μη πνευματοφόροι σε αντίθεση προς τους Πατέρες. Αποτέλεσμα αυτού ήταν η πολυδιάσπαση του προτεσταντικού κόσμου και η αλλοτρίωση ακόμη και σε κεφαλαιώδη θέματα της πίστεως. Μόνο στις ΗΠΑ αριθμούνται πλέον περί τις 23.000 προτεσταντικές παραφυάδες, στις οποίες προστίθενται διαρκώς και νέες. Οι προτεστάντες, οι οποίοι έχουν απεμπολήσει παντελώς την ασκητική θεώρηση του βίου, χαρακτηρίζονται από θλιβερή σύγχυση μεταξύ ελευθερίας και ασυδοσίας.  

Τα δύο αυτά κακέκτυπα χριστιανικών πίστεων έδωσαν γέννηση στα δύο κοινωνικοοικονομικά συστήματα, που ταλάνισαν τον πλανήτη, τον κομμουνισμό και τον καπιταλισμό, για να “θριαμβεύσει” τελικά το προτεσταντικό πρότυπο της κοινονικοοικονομικής ασυδοσίας, το καπιταλιστικό.

Είναι θλιβερό να γίνεται λόγος στις ημέρες μας από μέλη της Εκκλησίας, που εμφανίζονται να εκπροσωπούν την αποκαλούμενη νεοπατερική ή μεταπατερική θεολογία, ότι εντός Αυτής είναι διάχυτο το πνεύμα της τρομοκράτησης των πιστών και εντονότατες οι απαγορεύσεις και οι συνεπαγόμενες από το Κανονικό δίκαιο τιμωρίες για τις παρεκτροπές αυτών, κατά τα βατικάνεια πρότυπα. Και θλιβερότερο ακόμη είναι το ότι αποφεύγουν την όποια διάκριση του πνεύματος της Ιεράς Παραδόσεως της Εκκλησίας από το άλλο του παπισμού, τον οποίο, χρησιμοποιώντας αριστοτεχνική διπλωματικής φύσεως γλώσσα, αποφεύγουν να θεωρήσουν αίρεση συμπλέοντες με όσους, μεγαλόσχημους ή μικρόσχημους, επιχειρούν να συμβάλουν δια των οικουμενιστικών-συγκρητιστικών συνάξεων της αμετροεπούς αγαπολογίας στην επίτευξη ψευδοένωσης των “Εκκλησιών” στα πλαίσια της “νέας τάξης πραγμάτων”.

Στην προσπάθεια να πείσουν ότι επανανεκάλυψαν το πνεύμα της ελευθερίας, το οποίο είχαν δήθεν αποκρύψει κατά το παρελθόν οι σωρεύσαντες πλήθος κακών στην Εκκλησία, ολισθαίνουν προς την προτεσταντική ελευθεριότητα καταθέτοντας αντιπατερικό λόγο σε κεφαλαιώδη θέματα, όπως τα Μυστήρια της Εκκλησίας και οι ενοχές ως αναπόφευκτη συνέπεια της αμαρτίας. Μέσω των καινοφανών και αντιπατερικών αυτών θέσεων επιδιώκεται δήθεν η προσέγγιση προς τους νέους, οι οποίοι απέχουν στον καιρό μας από την εκκλησιαστική ζωή. Αλλά το πείραμα αυτό το επιχείρησαν πρώτοι οι προτεστάντες πριν από αρκετές δεκαετίες, καθώς η έλλειψη παραδόσεως σ’ αυτούς το καθιστούσε κατά πολύ πιο εύκολο στην πραγματοποίησή του. Κατάφεραν για λίγο να συγκεντρώσουν τους νέους στους ναούς τους με μουσικές και τραγούδια. Ύστερα από λίγα έτη όλα τελείωσαν. Σήμερα οι προτεστάντες σε διάφορες χώρες πουλούν ναούς λόγω έλλειψης εκκλησιάσματος. Αν ο νέος δεν ακούει για την ασκητική της αγάπης, δεν έχει λόγο να προσέλθει σε ναό.

Το εκκλησιαστικό σώμα ταλανίζεται στις ημέρες μας από την τάση του κλήρου προς υιοθεσία του παπικού πνεύματος της ανελευθερίας και του λαού προς υιοθεσία προτεσταντικών θέσεων στο όνομα δήθεν της ελευθερίας. Και τα δύο είναι αντιπατερικά, συνεπώς αντορθόδοξα. Στο μέτρο που δεν κατανοούμε ότι οι νέοι μας ταλανίζονται από το προτεσταντικό πνεύμα του καταναλωτισμού και απεναντίας επιδιώκουμε να τους προσεγγίσουμε προσφέροντας αφειδώς και μάλιστα δωρεάν συγχωροχάρτια θα αποτυγχάνουμε οικτρά στο να τους προσεγγίζουμε. Οι νέοι, ακόμη και άγευστοι περί τα εκκλησιαστικά, κάνουν λόγο στις “συνομιλίες” τους στο διαδίκτυο για τον γέροντα Παΐσιο. Οι νέοι, παρά τη λειψή έως ανύπαρκτη εκκλησιαστική παιδεία αναζητούν ακόμη το γνήσιο. Και δεν είναι δυνατόν να ικανοποιηθούν με τις εκπτώσεις σε καμμιά περίπτωση. Το πολύ να αυτοδικαιωθούν, όσοι αντιπαθούν την Εκκλησία,  για την αντιεκκλησιαστική τους  στάση.

Αρκετά ταλανιστήκαμε, κλήρος και λαός, από την Παλιγγενεσία ώς σήμερα από το πλήθος των δυτικών επιρροών. Μήπως είναι ευκαιρία, τώρα που ο λαός μας δρέπει τους πικρούς καρπούς από την προσκόλληση των κρατούντων στη Δύση με την ασθενή έως ανύπαρκτη αντίδραση της Διοικούσας Εκκλησίας στον πολιτιστικό εκδυτικισμό μας, να αρχίσουμε να μιλούμε για την ασκητική θεώρηση του βίου κατά την αγιοπατερική παράδοση. Και γνωρίζουμε ότι αυτή δεν “χαϊδέυει αυτιά”, επειδή διατήρησε αλώβητη την εν Χριστώ αγάπη.

                                                                                   

Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΚΑΙ Η ΕΠΟΧΗ ΜΑΣ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Ο ευαγγελιστής Λουκάς, ο οποίος έχει ως κύρια πηγή για τη συγγραφή του ευαγγελίου του την Παναγία, διέσωσε τον διάλογο της Θεοτόκου με την συγγενή της Ελισάβετ, μητέρα του Προδρόμου, στον οποίο διάλογο περιέχεται και η φράση: «Ότι επέβλεψεν επί την ταπείνωσιν της δούλης αυτού. Ιδού γαρ από του νυν μακαριούσι με πάσαι αι γενεαί».

Ο προφητικός λόγος της Παναγίας φαίνεται να πέφτει στο κενό κατά την εποχή μας. Εμείς που έχομε συνηθίσει στις ποσοτικές εκτιμήσεις των πραγμάτων θεωρούμε ότι υπερέβαλλε αναφερόμενη στην απόδοση τιμής προς το πρόσωπό της από όλες τις γενιές στο διάβα της ιστορίας. Εν πρώτοις η χριστιανική πίστη διαδόθηκε σε τμήμα μόνο των λαών του πλανήτη, αρκετοί από τους οποίους την εγκατέλειψαν στη συνέχεια, για να ασπαστούν τον ισλαμισμό. Σήμερα οι χριστιανοί όχι απλώς αποτελούν μειοψηφία μεταξύ των κατοίκων του πλανήτη, αλλά και δοκιμάζονται από άνευ προηγουμένου κρίση θρησκευτικής ταυτότητας. Αρκετοί κάτοικοι στις θεωρούμενες χριστιανικές χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής διατηρούν τυπική σχέση με την Εκκλησία, αν δεν την έχουν διακόψει και αυτή ενσυνείδητα. Στα πλαίσια της τυπικής αυτής σχέσης μπορεί να συμμετέχουν στους εορτασμούς που η Εκκλησία του Χριστού καθόρισε προς τιμήν της Παναγίας και το όλο κλίμα τους διαμόρφωσε διαχρονικά η λαϊκή ψυχή, πλην όμως είναι ο εορτασμός αυτός ολοένα και πιο τυπικός και μακριά από το πνεύμα εορτασμού της Εκκλησίας, το πνεύμα που έχει ως βάση τη ρήση «εορτή σημαίνει μίμηση του τιμωμένου προσώπου».

Η Παναγία είναι για την Εκκλησία μας το αιώνιο γυναικείο πρότυπο. Παραμένει ταπεινή ακόμη και όταν δοξάζεται ο υιός της. Δεν προβάλλεται ως αυθεντία σε ουδεμία στιγμή του δημοσίου βίου του Χριστού, αλλά διδάσκει κυρίως με τη σιωπή της. Η σύγχρονη «χριστιανή» γυναίκα προβάλλει με έντονη τη διεκδίκηση δικαιωμάτων έναντι του ανδρός μάλιστα με συχνές επικρίσεις κατά της Εκκλησίας, γιατί τάχα αυτή συνετέλεσε στο σχηματισμό ανδροκρατουμένων κοινωνιών, στις οποίες η γυναίκα καταπιεζόταν. Και είναι μεν αναμφισβήτητο ιστορικά γεγονός η καταπίεση της γυναίκας, είναι όμως κατάφωρα άδικη η επίκριση κατά του Ευαγγελίου του Χριστού. Η σύγχρονη γυναίκα στην προσπάθειά της να χειραφετηθεί από τη δυναστεία του άνδρα προχώρησε σε επανάσταση για κατάκτηση δικαιωμάτων, τα οποία την έφεραν σε τρομακτικά δύσκολη θέση, χειρότερη από εκείνη του παρελθόντος. Χειραφέτηση θεωρείται η απεμπόληση της αιδούς, με την οποία κοσμούνταν οι γυναίκες και κατά την αρχαιότητα. Ακόμη και οι εισερχόμενες στους ναούς δεν συγκινούνται από τον τρόπο απεικόνισης της Θεοτόκου, αλλά είναι ντυμένες σύμφωνα με τις επιταγές της μόδας, η οποία γυμνώνει τη γυναίκα ολοένα και περισσότερο. Από αυτό επωφελείται στο έπακρο ο άνδρας, ο οποίος ρέπει στο να θεωρεί διαχρονικά τη γυναίκα σκεύος ηδονής! Και μπορεί να καυχάται η γυναίκα ότι στα πλαίσια της χειραφέτησης έχει πλέον τη δυνατότητα να συνάπτει κατά βούληση σχέσεις χωρίς να δακτυλοδείχνεται, να απατά τον άνδρα, όπως την απατούσε και αυτός, να καθορίζει, αν θα φέρει σε πέρας την κύηση ή θα τη διακόψει. Ιδιαίτερη υπήρξε για το τελευταίο αυτό δικαίωμα η καύχηση γυναικών κατά τις πρόσφατες δεκαετίες.

Σε τελευταία ανάλυση όμως η γυναίκα κατέστη τραγική. Εξήλθε για να εργαστεί, χωρίς να έχει εξασφαλίσει συμφωνία με τον άνδρα της να τη συνδράμει στις εργασίες της οικίας. Ακόμη και χριστιανοί που επισκέπτονται γέροντες σε μοναστήρια ξαφνιάζονται ακούγοντας την απάντηση στο ερώτημα «ποιος πρέπει να κάνει ετούτη ή την άλλη οικιακή εργασία;». Η απάντηση «όποιος προλάβει» προσβάλλει καίρια τον ανδρικό εγωισμό, τον εγωισμό που φρόντισε να καλλιεργήσει η γυναίκα που εναλλάσσει τον ρόλο της νύφης με τον άλλο της πεθεράς!

Η γυναίκα θεωρεί πλέον απαράδεκτο το του Ευαγγελίου «η δε γυνή ίνα φοβείται τον άνδρα». Βέβαια ο άνδρας κώφευε στο παρελθόν στην εντολή του Αποστόλου Παύλου να αγαπά τη γυναίκα όπως το σώμα του. Γνωρίζοντας η γυναίκα τι την περίμενε και έχοντας κακούς συμβούλους στο περιβάλλον επιχειρούσε να επιβληθεί κατά τη διάρκεια του μυστηρίου του γάμου με το πάτημα του ποδιού, σκηνή διακωμώδησης του μυστηρίου και αιτία εκνευρισμού χωρίς λόγο. Σήμερα δεν περιορίζεται στην χωρίς νόημα επίδειξη «ανεξαρτησίας» έναντι του άνδρα, αλλά διεκδικεί επί ίσοις όροις την αρχηγεία της οικογένειας. Και ο άνδρας αντιδρά και η οικογένεια διαλύεται. Και η μονογονεϊκή οικογένεια, αυτή στην οποία η γυναίκα, κατά κανόνα, αναλαμβάνει και τους δύο ρόλους και τα παιδιά δοκιμάζονται όχι μόνο ως την ενηλικίωση αλλά και μετά, θεωρείται μορφή φυσιολογικής οικογένειας υπό τις παρούσες κοινωνικές συνθήκες σε όλες τις «χριστιανικές» χώρες.

Η γυναίκα εξακολουθεί να παραμένει φιλάρεσκη και απ’ αυτό επωφελούνται οι «μαίτρ» της μόδας, περιέργως όχι και πολύ άνδρες κατά κανόνα, για να την ξεγυμνώσουν. Η φωτογραφία γυμνής γυναίκας συνοδεύει κάθε διαφήμιση, ακόμη και της πιο απίθανης συσκευής. Και η τέχνη, ιδίως αυτή του κινηματογράφου αξιοποιεί στο έπακρο την «ελευθερία» που της παρέχεται από τις μη πουριτανικές πλέον κοινωνικές δομές, ώστε να φέρει γυμνή τη γυναίκα σε κάθε οικία ακόμη και μπροστά στα μάτια μικρών παιδιών. Βέβαια το ότι η οφθαλμοπορνεία κυρίως μέσω του διαδικτύου έχει λάβει εκρηκτικές διαστάσεις και το ότι οι έμποροι δεν περιορίζονται στην επίδειξη κατά φύσιν ερωτικών σκηνών αλλά ολοένα και περισσότερο προβάλλουν την ανωμαλία της γενετήσιας σφαίρας ελάχιστα απασχολεί τις «χριστιανικές» κοινωνίες!

Η «χριστιανή» γυναίκα φαίνεται αποποιείται το μεγάλο δώρο του Δημιουργού μας να γίνει συνδημιουργός στη νέα ζωή. Έχοντας στη διάθεσή της τα μέσα που της παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, καυχάται ότι έχει το δικαίωμα αυτοδιαχείρισης του σώματός της, προς μεγάλη τέρψη του ανάνδρου άνδρα, ο οποίος διεκπεραιώνει με ευχέρεια την κάθε ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, απόρροια σχέσεως υπό προθεσμία και χωρίς δεσμεύσεις και από τις δύο πλευρές! Έτσι η γυναίκα αποφασίζει αργά συνήθως να κυοφορήσει με τη φοβερή εμπειρία περισσοτέρων από μια εκτρώσεων! Και ο «χριστιανικός» κόσμος αντιμετωπίζει σήμερα τρομακτικό πρόβλημα δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού.

Η Παναγία δεν έσφαλε όταν προφήτευσε για την τιμή που θα της αποδίδουν διαχρονικά οι άνθρωποι και ιδίως οι γυναίκες. Απλώς δεν εννοούσε τα πράγμα όπως εμείς. Δεν εννοούσε τους πολλούς, αλλά τους εκλεκτούς, εκείνους που επιλέγουν στον βίο τους τη στενή και τεθλιμμένη οδό του Υιού της. Και αυτοί δεν θα εκλείψουν όσο και αν διαφθαρούν οι «χριστιανικές» κοινωνίες. Πάντοτε θα υπάρχουν ευλαβείς ψυχές, που θα προσέρχονται με κατάνυξη στις παρακλήσεις του Δεκαπενταυγούστου και θα ζητούν ταπεινά τη μεσιτεία της, όπως τότε που προσφιλή πρόσωπα διέτρεχαν κίνδυνο σε πολέμους και αναστατώσεις, τότε που η μάνα, η γυναίκα, η αδελφή τα ξεπροβοδούσε με ένα φυλακτό της Παναγιάς και την προσευχή η Μεγαλόχαρη να τα προστατεύει. Μήπως και σήμερα δεν διατρέχουν τα αγαπημένα μας πρόσωπα κινδύνους;  Όταν ο έφηβος περιχαρής ανεβαίνει στη «μηχανή» για να κατακτήσει τον κόσμο, όταν ο άλλος ξεκλειδώνει περί το μεσονύχτιο το αυτοκίνητο του πατέρα, για να επιστρέψει χαράματα, όταν η κόρη βγαίνει με κάποιον άγνωστο, όταν…, πού εναποθέτει άραγε την αγωνία της η σύγχρονη μάνα; Αλλοίμονο αν δεν γνωρίζει την Γοργοϋπήκοο, στην οποία κατέφυγαν γενεές και γενεές.

Μέσα στην κρίση που μας μαστίζει κάποιοι νέοι παίρνουν την απόφαση να εγκαταλείψουν τα εγκόσμια και να αποτραβηχθούν στο Άγιο Όρος, στο Περιβόλι της Παναγίας, όπου θα περάσουν τον βίο τους αγρυπνώντας και ζητώντας το έλεος του Θεού και της μητέρας του για τους ίδιους και τον σύμπαντα κόσμο. Λίγοι ασφαλώς, όμως δεν θα πάψουν, όσο και αν ο κόσμος βυθίζεται στο υπαρξιακό κενό λόγω της πνευματικής κρίσης που τον μαστίζει. Αυτούς, τους μοναχούς και τους ταπεινούς ανθρώπους του λαού, εννοούσε η Παναγία και όχι τα εκατομμύρια των χριστιανών των ταυτοτήτων.

                                               

«ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 16-08-2011     

Ηθική και Ηθικισμός

Του Μάριου Περ. Μπέγζου*

 

"Το μυστικό της ανθρώπινης ύπαρξης είναι τούτο: «δε θέλει μονάχα να ζει, μα και να ξέρει γιατί ζει», μας εξομολογείται κάποιος ήρωας του Ντοστογιέφσκι. Δεν αρκεί μόνο ότι ζούμε, αλλά χρειάζεται να έχει νόημα ο βίος μας. Πέρα και πάνω από το «τί» είναι η ζωή, υπάρχει και το «γιατί» άραγε ζούμε. Κάθε απάντηση σε αυτό το τελευταίο ερώτημα διαμορφώνει έναν ορισμένο τρόπο ζωής.

Αυτό λέγεται ήθος: είναι ο τρόπος που ζούμε τη ζωή μας. Με αυτήν την έννοια το ήθος και η ζωή είναι σύμφυτα. Δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς ένα νόημα και δίχως κάποιο τρόπο εμβίωσης αυτού του νοήματος. Ίσα-ίσα μάλιστα, από τον τρόπο που ζούμε τη ζωή μας αποφαινόμαστε αν τη χαιρόμαστε ή όχι, αν ευτυχούμε ή δυστυχούμε, αν τελικά ο βίος μας είναι αβίωτος.

Όταν το ήθος συστηματοποιείται και θεωρητικοποιείται, τότε συγκροτείται ηθική. Πρόκειται για τη γενίκευση και την κωδικοποίηση του τρόπου της ζωής, που διατυπώνεται με απαγορεύσεις («ού», «μη») και προτροπές, αρνητικά και θετικά, όπως χαρακτηριστικά εμφαίνεται στο μωσαϊκό δεκάλογο ή στην καντιανή κατηγορική προστακτική. Η ηθική είναι συστηματική, ενώ το ήθος μένει εφαρμοσμένο, βιωμένο. Η ηθική είναι η θεωρία του ήθους. Πρόκειται για τη βιωμένη πρακτική που εκφράζεται με θεωρητικούς όρους.

Όποτε η ζωή αποκτήσει νόημα, τότε γεννιέται το ήθος. Όταν ο άνθρωπος βρει κάποιο νόημα στη βιοτή του, τότε συμπεριφέρεται στη καθημερινότητά του με ορισμένο τρόπο, εναρμονίζει το ήθος του με τη νοηματοδότηση της ζωής του. Στη συνέχεια, αργά ή γρήγορα, θα διατυπωθεί θεωρητικά και συστηματικά ότι εμβιώνεται έμπρακτα, κι έτσι θα συγκροτηθεί μια ηθική θεωρία, διδασκαλία κλπ.

Η ηθική είναι η θεωρία της ζωής. Το ήθος είναι γέννημα της ζωής. Όπου πάλλει η ζωή, εκεί εμφανίζεται η ηθική. Το άνθος του δένδρου της ζωής λέγεται ήθος και ο καρπός του ονομάζεται ηθική. Δεν πρέπει όμως να εξισώσουμε την ηθική με τη θρησκεία. Μπορεί ιστορικά να είναι η θρησκεία το λίκνο της ηθικής, ωστόσο δεν αποτελεί την αποκλειστική πηγή έμπνευσης κάθε ηθικής διδασκαλίας, ιδιαιτέρως μάλιστα στο νεώτερο δυτικοευρωπαϊκό πολιτισμό. Η φιλοσοφία και η πολιτική ιδεολογία κατασκεύασαν δική τους ηθική με ή χωρίς Θεό, ανθρωπιστική ή κοινωνιστική, αθεϊστική ή αγνωστικιστική. Ηθική έχουμε από το δεκάλογο του Μωυσή μέχρι την καθηκοντολογία του Κάντ, από τον στωικισμό έως τον ευδαιμονισμό, από τη μαρξιστική πραξιολογία ως τον κώδικα επαγγελματικής δεοντολογίας κάθε κλάδου. Επομένως η θρησκεία διαφοροποιείται από την ηθική, παρότι σχετίζεται μαζί της ιστορικά.

Ανάμεσα στην ηθική και στον ηθικισμό υπάρχει τεράστια διαφορά. Εντελώς άλλο είναι η ηθική ως θεωρία του ήθους και ολότελα διαφορετικό μέγεθος συνιστά ο ηθικισμός ή ο μοραλισμός (ηθικοκρατία, ηθικολογία). Πρόκειται για την απολυτοποίηση της ηθικής και τη μονομέρεια του ήθους. Ηθικισμός είναι η υπερβολή της ηθικής. Όπως η έλλειψή της, συνιστά την ανηθικότητα, την αήθεια, έτσι και η υπερβολή της ηθικής φέρνει στην ηθικολογία.

Αν η ηθική είναι σύμφυτη με τη ζωή, όπως τη περιγράψαμε προηγουμένως, η ηθικοκρατία είναι αντίθετη στη ζωή. Ο ηθικισμός είναι το καρκίνωμα της ηθικής. Το «γράμμα» της ηθικολογίας νεκρώνει το «πνεύμα» της ζωής. Έτσι ο ηθικισμός σκοτώνει το ήθος, επειδή απολιθώνει τη ζωή. Γι' αυτό τελικά η ηθικολογία αναιρεί την ηθική. Άλλο είναι το ηθικό και εντελώς άλλο είναι το ηθικιστικό ή ηθικολογικό.

Η ηθική χρειάζεται. Ο ηθικισμός περισσεύει. Όπως το ήθος είναι απαραίτητο στη ζωή μας, έτσι και η ηθική θεωρία είναι αναγκαία. Όμως η ηθικολογία ως νέκρωση της ζωής είναι περιττή και επιζήμια. Τι κοινό υπάρχει ανάμεσα στο λαό και στο λαϊκισμό, στο έθνος και στον εθνικισμό, στην ευσέβεια και στον ευσεβισμό, στο ήθος και στον ηθικισμό; Κάθε -ισμός είναι η άρνηση του υποτιθέμενου φορέα του: ο ευσεβισμός της ευσέβειας και ο ηθικισμός του ήθους.

Το πιο αποτελεσματικό όπλο εναντίον του ηθικισμού είναι η ηθική. Κάθε τυφλή και αδιαφοροποίητη άρνηση της ηθικής εν ονόματι του ηθικισμού οδηγεί στο μηδενισμό, τον οποίο χρησιμοποιούν οι ηθικολόγοι για να κατασκευάσουν εκ των υστέρων τεχνικά επινοήματα υπέρ του μοραλισμού τους. Μόνο η ηθική μπορεί να ανασκευάσει τον ηθικισμό. Όπως μόνο η λαϊκή ευσέβεια των απλών ανθρώπων με την άδολη πίστη μπορεί να εκτοπίσει τον ευσεβισμό της μικροαστικής θρησκευτικότητας. Όχι μόνο μπορούμε, αλλά οφείλουμε να καλλιεργήσουμε μιαν ηθική ενάντια στον ηθικισμό.

Αν κάποιος μας ρωτήσει πως τέλος πάντων διαχωρίζουμε την ηθική από την ηθικολογία, θα του απαντήσουμε με απλά παραδείγματα. Ο δεκάλογος του Μωυσή είναι ηθική, αλλά ο φαρισαϊσμός είναι ηθικισμός. Το «ού κλέψεις, ου φονεύσεις, ου ψευδομαρτυρήσεις» συνιστούν ηθική. Όταν όμως ο Χριστός θεραπεύει ασθενείς κατά την ημέρα του Σαββάτου, προκαλεί τη δυσφορία των ηθικιστών εκείνου του καιρού για τη δήθεν παραβίαση της ιεράς αργίας. Και η απάντησή Του μένει αποστομωτική: «το Σάββατον δια τον άνθρωπον εγένετο, ούχ ο άνθρωπος δια το Σάββατον» (Μαρκ. 2,27).

Οι φαρισαίοι ηθικολόγοι μέμφονταν τον Ιησού για τις συναναστροφές Του με πόρνες και τελώνες. Ο φιλάργυρος προδότης μαθητής Του «σκανδαλίζεται» που η Μαρία, η αδελφή του νεκροαναστημένου Λαζάρου, περιποιείται τον Ιησού με ακριβά αρώματα, και η πρόφαση του ηθικιστή Ιούδα απέναντι στον ηθικό Ιησού ήταν: «διατί τούτον το μύρον ουκ επράθη τριακοσίων δηναρίων και εδόθη πτωχοίς;» (Ιωαν. 12,5). Όλο το Ευαγγέλιο μπορεί να αναγνωσθεί ως μία διαρκής διαχωριστική γραμμή ανάμεσα στην ηθική και στην ηθικολογία.

Ο ιησουιτισμός του ρωμαικοκαθολικισμού με το δόγμα «ο σκοπός αγιάζει τα μέσα» και την ιεροεξεταστική πρακτική του είναι κλασικό κρούσμα ηθικισμού στο Χριστιανισμό. Τέλος, ο ευσεβισμός του προτεσταντισμού με τον πουριτανισμό, τον πιετισμό και τη βικτωριανή σεμνοτυφία συνιστά το ανώτατο στάδιο του ηθικισμού, το τελευταίο σκαλοπάτι της ηθικολογίας και το έσχατο κατάλοιπο της ηθικοκρατίας σήμερα."

 

απόσπασμα από το βιβλίο "Ψυχολογία της Θρησκείας (εκδ. Ελληνικά Γράμματα 1996)

 

* O Μάριος Περικλέους Μπέγζος είναι κοσμήτορα Θεολογικής Σχολής Αθηνών. Γεννήθηκε την 27η Νοεμβρίου 1951 στην Αθήνα, όπου ολοκλήρωσε την εγκύκλια μόρφωσή του (1963-1969).

Περισσότερα στοιχεία του βιογραφικό του δείτε την παρακάτω πηγή.

 

ΠΗΓΗ: Κυριακή, Ιούνιος 12, 2011, http://www.kalavrytanews.com/2011/06/blog-post_12.html

Χριστός Ανέστη!…

 

Του παπα Ηλία Υφαντή

 

«Είναι καιρός, λέει ο ποιητής, να πούμε τα λιγοστά μας λόγια, γιατί αύριο η ψυχή μας κάνει πανιά»!… Κι ένα απ’ τα λιγοστά μας λόγια είναι και το «Χριστός ανέστη»! Η φωτεινή αυτή απάντηση μπροστά στο σκοτεινό ερωτηματικό του θανάτου…

Με την οποία ο Χριστός, μέσα απ’ τη μαυρίλα του θανάτου, μας βγάζει στο φως της Ανάστασης. Όπως ο εθνικός μας ποιητής, μέσα «απ’ τα κόκαλα των Ελλήνων τα ιερά», μας βγάζει στο φως της αντρειωμένης Ελευθερίας.

«Η ζωή, λέει ο Πλάτων, είναι φιλοσοφία θανάτου». Και ο Χάιντεγκερ, περίπου, επαναλαμβάνει πως: « Η ζωή είναι Είναι προς θάνατον»! Που σημαίνει ότι η ποιότητα της ζωής μας εξαρτάται απ’ την ποιότητα της απάντησης, που δίνουμε στο μυστήριο του θανάτου.

Και σίγουρα υπάρχουν πολλοί, που απαντούν πως όλα τελειώνουν στον τάφο. Κάτω από ένα μέτρο γης… Απάντηση, που περικλείει κάποτε το μεγαλείο της τραγικότητας. Όταν κάποιοι προικισμένοι προσπαθούν να στήσουν στον ακατάσχετο χείμαρρο του χρόνου και του θανάτου τα αναχώματα της όποιας υστεροφημίας. Με πράξεις ηρωισμού ή πνευματικής δημιουργίας.

Και άλλοτε οδηγεί στον έσχατο εξευτελισμό της ανθρώπινης ζωής και προσωπικότητας. Όταν κάποιοι άλλοι αφήνονται να πάνε, όπου θέλει, τους πάει, η ακατάσχετη ροή των πραγμάτων…

Από το άλλο μέρος υπάρχει η πανάρχαιη πίστη στη μετά θάνατο ζωή. Όπου όμως ελλοχεύει, σχεδόν παντού, η σκυθρωπή μελαγχολία: Με τον Αχιλλέα να εύχεται να είναι δούλος στον πιο φτωχό πάνω στη γη ξωμάχο, παρά βασιλιάς στον άδη. Και με τα δημοτικά μας τραγούδια να περιγράφουν το θάνατο και τη μεταθανάτια ζωή με τα μελανότερα χρώματα…

Κι ανάμεσα στις τόσες στάσεις και αποφάσεις ζωής προβάλλει και η ολοφώτεινη απάντηση του «Χριστός Ανέστη». Που κάθε χρονιά – το Πάσχα – γίνεται έκρηξη χαράς. Και γιορτάζεται με τον ανάλογο εκρηκτικό και θορυβώδη τρόπο.

Που σημαίνει ότι ο χριστιανισμός έχει κάνει τη ζωή μας, από «φιλοσοφία θανάτου» και «είναι προς θάνατον», φιλοσοφία και είναι και πίστη Ανάστασης!…

Πίστη και φιλοσοφία, που συνεπάγεται τον ασίγαστο, μέχρι τον υπεράνθρωπο ηρωισμό, αγώνα. Κι όχι μόνο των μαρτύρων. Μπροστά στην ανεξάντλητη ευρεσιτεχνία των βασανιστών. Της ρωμαϊκής ή της οποιασδήποτε άλλης βαρβαρότητας. Αλλά και στο στίβο της καθημερινής, κοινωνικής ζωής και πραγματικότητας. Απέναντι στους δήμιους και σταυρωτές των λαών και της ανθρωπότητας.

Φιλοσοφία και πίστη, που ασφαλώς δεν συμμερίζονται όλοι εκείνοι, που φλυαρούν, ανέξοδα, σχετικά με την Ανάσταση, και την καπηλεύονται επετειακά. Για να ναρκώνουν τα υγιή ανακλαστικά του λαού. Και να διαιωνίζουν τη ληστρική και προδοτική τακτική τους.

Όπως οι γραμματείς και οι φαρισαίοι της πολιτικής, που έχτισαν το κάστρο της προνομιακής, γι’ αυτούς και το συνάφι τους, τρισάθλιας νομιμότητας.

Εν ονόματι της οποίας αυτοί μπορούν να σταυρώνουν την πατρίδα και το λαό της, όταν και όπως και όσο θέλουν. Χωρίς να λογοδοτούν και να έχουν τις παραμικρές συνέπειες για τις κακουργηματικές και δολοφονικές ενέργειές τους… Για να φτάσουν στο ελεεινό κατάντημα της τωρινής, κατά συρροήν, προδοσίας και το ξεπούλημα της πατρίδα μας στους σταυρωτές της!

Και μπαίνει – και για μας τους υπόλοιπους – το οδυνηρό ερώτημα:  Αλήθεια, ποια σχέση με την Ανάσταση μπορεί να έχουμε εμείς οι ζωντανοί νεκροί; Εμείς οι νωθροί και κοιμισμένοι στα άγρια μεσάνυχτα του τοκογλυφικού Μεσαίωνα. Καθώς η πατρίδα μας σύρεται στο σταυρικό της θάνατο….

Κι εξακολουθούμε ν’ ακολουθούμε και να φωνάζουμε ωσαννά στο τρισάθλιο τσούρμο των αδίστακτων αρνητών και προδοτών και σταυρωτών της! Διαθέτοντας, μολαταύτα, την απύθμενη υποκρισία να προφέρουμε ή και κραυγάζουμε το: Χριστός Ανέστη!…

Παπα-Ηλίας, http://papailiasyfantis.wordpress.com, 27-4-2011

Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΠΟΥ ΔΕΝ ΠΡΟΣΔΟΚΟΥΜΕ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Η Ανάσταση του Χριστού αποτέλεσε τη μέγιστη βεβαιότητα για το πλήθος των μαρτύρων της πίστης κατά τους αιώνες των διωγμών. Αποτέλεσε βεβαιότητα για το πλήθος των πιστών ανά τους αιώνες που ακολούθησαν. Με βάση την πίστη ρύθμισαν την προσωπική και οικογενειακή τους ζωή.

Μόλις πριν από λίγες γενιές οι πρόγονοί μας, αν και ζούσαν υπό καθεστώς φρικτής δουλείας, πανηγύριζαν το γεγονός της Ανάστασης του Χριστού αντλώντας από αυτό την ελπίδα και της Ανάστασης του Γένους. Συνέθεταν τραγούδια, τα οποία έπαψαν να ακούγονται κατά τις τελευταίες δεκαετίες, γιόρταζαν όλοι μαζί όχι μόνο στον ναό, όπου αντάλλασσαν το φιλί της αγάπης, αλλά και πέρα απ’ αυτόν σε κοινά τραπέζια κατά το πρότυπο της πρώτης εκκλησιαστικής κοινότητας, εκείνης των Ιεροσολύμων.

Πόσο άλλαξαν τα πράγματα! Το Πάσχα έχει καταστεί πλέον εμπορεύσιμο. Οι πωλούντες προσδοκούν απ’ αυτό την τόνωση της αγοράς, ιδιαίτερα μάλιστα τώρα που η κρίση έχει πλήξει ευρέα στρώματα του πληθυσμού. Οι αγοράζοντες αναλώνονται στην προετοιμασία, η οποία συνίσταται στην παράθεση ενός πλουσίου γεύματος και την ανταλλαγή δώρων. Γι’ αυτό και πολλή η συζήτηση γύρω από το κόστος του πασχαλινού τραπεζιού. Ανυποψίαστοι και οι μεν και οι δε κατά την περίοδο της Μεγάλης Σαρακοστής, την οποία η Εκκλησία έχει ορίσει ως απαραίτητο στάδιο ετοιμασίας για τον με νόημα πανηγυρισμό του Πάσχα, καταπονημένοι από τη “διασκέδαση” της Αποκριάς καταλήγουμε στο να συμμετάσχουμε σε ένα ακόμη έθιμο, οπωσδήποτε καλό σε εποχή που οι διαπροσωπικές σχέσεις δοκιμάζονται όχι μόνο στο κοινωνικό αλλά και στο οικογενειακό πεδίο.

Κάποιοι δεν θυμούμαστε καν τη γιορτή παρά μόνο χάρη στις αργίες που μας προσφέρει, αρκετές για μια σύντομη απόδραση από τη φρικτή καθημερινότητα της πόλης. Όσοι έχουμε αποκόψει πλήρως τους δεσμούς μας με το παρελθόν επωφελούμαστε της ευκαιρίας για μια εκδρομή σε κάποιον ενδιαφέροντα προορισμό σε χώρα της Δυτικής Ευρώπης. Εκεί βέβαια, αν υπάρχει ορθόδοξος ναός, θα προσέλθουμε για λίγα λεπτά πριν από την δωδεκάτη του Σαββάτου προς Κυριακή έτσι για το καλό. Όσοι νοσταλγούμε το παρελθόν της παιδικής μας αθωότητας σπεύδουμε να επανέλθουμε στο χωριό των προγόνων μας, να απελευθερωθούμε έστω και προσωρινά. Θυμούμαστε όσοι νοσταλγούμε, είτε μετακινούμαστε είτε μένουμε στους τόπους διαμονής μας, ότι η γιαγιά μας συμβούλευε όλους της οικογένειας να προσέλθουν το πρωί της Μεγάλης Πέμπτης για να κοινωνήσουν, σύμφωνα με το έθιμο. Αυτό κάνοντας θεωρούμε στη συνέχεια περιττό να παραμείνουμε ώς το τέλος της αναστάσιμης θείας Λειτουργίας και να ακούσουμε τον θαυμάσιο κατηχητικό λόγο του αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου. Δεν είναι τόσο ο πειρασμός του πασχαλινού δείπνου, τον οποίο οι νοικοκυρές ετοίμασαν με ιδιαίτερη επιμέλεια, αφού άλλωστε η η νηστεία έχει εξοβελιστεί από τη ζωή μας. Είναι η έλλειψη αντοχής, καθώς έχουμε αποβάλει την άσκηση από τη ζωή μας, και η έλλειψη νοήματος του γεγονότος που η Εκκλησία πανηγυρίζει: Χριστός Ανέστη! Λοιπόν, τί σημαίνει αυτό για μας;

Χριστός Ανέστη; Ακόμη θα ασχολούμαστε μ’ αυτόν τον μύθο; Γράφουν σε “σοβαρές” εφημερίδες φιλοσοφούντες και κοινωνικοί αναλυτές – σχολιαστές. Ο κόσμος έχει κάνει άλματα προόδου χάρη στην Επιστήμη! Είναι αποδειγμένο πλέον ότι ο άνθρωπος δεν έχει ανάγκη από αυθεντίες, όπως τότε στον καιρό της άγνοιάς του. Αυτός καθορίζει, μέσω των ενεργειών του, το μέλλον του. Το ίδιο επαναλαμβάνεται σε ηπιότερο τόνο στις σχολικές αίθουσες: Δεν έχει ο μαθητής ανάγκη από θρησκευτική παιδεία (γι’ αυτό άλλωστε έχει καταπέσει αυτή σε εκπαίδευση άκρως χρησιμοθηρική), έχει ανάγκη από πληροφορική και οικονομία! Και ο “πρωτοπόρος” δήμαρχος της πολιορκούμενης πρωτεύουσάς μας απαγόρευσε την μετάδοση των ιερών ακολουθιών της Μεγάλης εβδομάδας από τον δημοτικό ραδιοφωνικό σταθμό! Οι πολιτικοί ηγέτες βέβαια, γνωρίζοντας πολύ καλά ότι ο λαός κατά βάθος δεν συγχωρεί την απουσία τους από τη γιορτή θα κάνουν την εμφάνισή τους σε κάποια γραφικά εκκλησιάκια της υπάιθρου, θα ανάψουν κερί και θα τσουγκρίσουν κόκκινο αυγό κάνοντας και κάποια δήλωση για τον συμβολισμό της “ανάστασης”, με εξαίρεση βέβαια κάποιους που δεν θα προσέλθουν, “ίνα μη μιανθώσι”!

Χριστός Ανέστη. Σε μια γλώσσα που έχει κουράσει πλέον το πλήρωμα της Εκκλησίας και δεν πείθει ούτε για τη μέθεξη στη χαρά εκ του γεγονότος ούτε, κάποιες φορές, και για την ακλόνητη πίστη στο γεγονός είναι τα πασχάλια μηνύματα εκκλησιαστικών προσώπων. Και όταν είναι ωραία, φαντάζουν ως οάσεις της ημέρας απειλούμενες από την επελαύνουσα έρημο του έτους που προηγείται ή ακολουθεί. Η Ανάσταση, ακούγεται, είναι σάλπισμα ελευθερίας, δικαιοσύνης, ειρήνης. Και πράγματι είναι.

Εγώ είμαι όμως ελεύθερος και μου φτάνει η ελευθερία του κόσμου. Τί επί πλέον θα μου προσφέρει ο Χριστός; Η ελευθερία του εκμεταλλεύεσθαι τον συνάνθρωπό μου μου εξασφαλίζει οικονομική ευχέρεια και άνετη ζωή, εύκολο άνοιγμα των θυρών προς διεκπεραίωση των υποθέσεών μου και αύξηση των εισοδημάτων μου. Τί μου λείπει; Ο Χριστός είπε κάτι για απελευθέρωση από τα πάθη. Ευτυχώς που για τα πάθη της πλεονεξίας και της επακόλουθης κοινωνικής αδικίας ο λόγος του είναι χαμηλών τόνων στους ναούς. Άλλωστε κάτι προσφέρουμε και μεις τούτες τις ημέρες για τους έχοντες την ανάγκη. Αν είναι αλήθεια ότι είναι ευκολότερο να περάσει καμήλα (ή έστω καραβόσχοινο) από την τρύπα της βελόνας παρά πλούσιος να εισέλθει στη βασιλεία των ουρανών, τότε ο Χριστός όχι μόνο είναι άχρηστος αλλά και επιζήμιος. Βέβαια αυτός κήρυξε ότι ήλθε για να με λυτρώσει από τα πάθη. Αλλά τα πάθη είναι η ζωή μου! Γιατί να πιστέψω στην ανάστασή του, αφού η πίστη αυτή συνεπάγεται και την κρίση μου και τη βέβαια καταδίκη μου, αφού το δικαστήριο εκείνο δεν θα έχει σχέση με τα του κόσμου τούτου;

Εγώ είμαι απόκληρος του κόσμου. Τί να φέρω στην οικογένειά μου για να γιορτάσουμε το πάσχα; Δεν θέλουν και τα δικά μου παιδιά κάποιο δωράκι; Γιατί για μένα η κρίση, ενώ άλλους δεν τους έχει αγγίξει; Και να μην λησμονούμε ότι ο Χριστός μας βεβαίωσε ότι πάντοτε θα υπάρχουν φτωχοί. Μήπως πρόσφερε στους καταφρονεμένους μάταιες ελπίδες για απόλαυση σε κάποιον άλλο κόσμο, απ’ όπου κανένας δεν γύρισε, ώστε να μας τον περιγράψει; Βέβαια τόνισε κάτι σημαντικό: Θα μας κρίνει κάποτε όλους με βάση κριτήρια ομολογουμένως αρκετά ενδιαφέροντα: Αν θρέψαμε τους πεινασμένους, αν ποτίσαμε τους διψασμένους, αν ντύσαμε τους γυμνούς, αν φιλοξενήσαμε τους ξένους, αν συμπαρασταθήκαμε στους αρρώστους, αν επισκεφθήκαμε φυλακισμένους. Αλλά τότε δεν νομίζω ότι θα δικαιωθούν αρκετοί από τους συνανθρώπους μου που λένε πως πιστεύουν σ’ αυτόν, αλλά δεν με είδαν ως πλησίον τους. Το “κακό” είναι ότι κάποια από αυτά που ζήτησε θα μπορούσα να τα πράξω και χωρίς να δαπανήσω και όμως δεν τα έπραξα. Οφείλω να ομολογήσω ότι λησμόνησα και εγώ τον πλησίον. Τέλος πάντων, ας άλλαζε τον κόσμο, που παραμένει αιώνες τώρα ο ίδιος, και θα πίστευα.

Εγώ πέρασα όλη μου τη ζωή κυνηγημένος. Με πολέμησαν, ρήμαξαν το σπιτικό μου, σκότωσαν μέλη της οικογένειάς μου, με ανάγκασαν να καταφύγω πρόσφυγας σε πλούσια χώρα και αντί να χορταίνω στην πείνα μου από την αμοιβή του μόχθου μου αναζητώ στους κάδους των αποριμμάτων κάτι που να τρώγεται. Και εκείνοι που τα έκαναν όλα αυτά δεν κρύβουν την πίστη τους στην ανάσταση του Χριστού, απεναντίας γιορτάζουν ακόμη και στη χώρα μου, απ’ την οποία με έδιωξαν και σέρνομαι πρόσφυγας και παλεύω για τη επιβίωσή μου. Καλός ο μύθος των χριστιανών γι’ αυτούς. Αν ήταν αλήθεια και πίστευαν σ’ αυτήν δεν θα έκαναν κάτι απ’ αυτά που τους παρήγγειλε ο Χριστός τους;

Εκείνος που μπορεί να απαντήσει στα ερωτήματα πρέπει να έχει εκούσια αποδεχθεί την βιοτή με ολιγάρκεια, παρά τις προκλήσεις προς πλουτισμό, η ανέχεια με τη δοξολογία του Χριστού κατά το πρότυπο του Ιώβ. Γιατί μόνο αυτός γνωρίζει τί σημαίνει ελευθερία από τα πάθη της απληστίας ή μεμψιμοιρίας. Είναι εκείνος που υπερέβη τις μικρότητες του κοσμικού ανθρώπου και αναγεννήθηκε στο φως της Αναστάσεως του Χριστού. Το “Χριστός ανέστη” δεν είναι σύνθημα. Είναι το γεγονός της ιστορίας. Αν δεν το κατανοήσουμε έτσι, ας το απορρίψουμε παντελώς. Και η ενασχόληση μ’ αυτό βλάπτει.

                                                                           “ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ”, 24-4-2011

Εγκώμια

 

Του Αλέξη Γκλαβά

 

Μεγάλη Παρασκευή βράδυ σε χωριό του Ν. Αχαΐας. Συνηθίζω να πηγαίνω από την αρχή των ακολουθιών και πηγαίνοντας στο ψαλτήρι, βοηθώ – κατά δύναμιν – τον ψάλτη του χωριού. Φέτος αιφνιδιάστηκα όταν – αντί των συνηθισμένων βιβλίων, όταν έφθασε η ώρα των εγκωμίων – είδα να διανέμονται φωτοτυπίες, οι οποίες έφεραν την εξής σημείωση:

«Παραθέτωμεν ενταύθα τα υπό της Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος εγκριθέντα εγκώμια, 33 εκάστης των τριών στάσεων – εκτός του Δόξα, Και νυν – ως ταύτα εταξινομήθησαν και διωρθώθησαν υπό των αειμνήστων, Μητροπολίτου Κίτρους Κωνσταντίνου και Εμμ. Φαρλέκα, πρωτονοταρίου της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών».

Είναι γεγονός ότι, πολλοί των «πιστών» (εν οίς και έννιοι των υπογραψάντων για το «δημοψήφισμα»), ισχυρίζονταν ότι, παρατραβάει η ακολουθία. Είναι επίσης γεγονός ότι, μερικά από τα κείμενα παρουσίαζαν δυσκολίες στο ψάλσιμο και απαιτούσαν κάποιες μικροεπεμβάσεις όπως παρατονισμό μιας λέξης, κόψιμο ενός άρθρου ή και αλλαγή της σειράς των λέξεων, κυρίως λόγω λαθών στην μεταφορά από λινοτυπείου εις λινοτυπείον. Μια δουλειά που έχει γίνει με εξαιρετικό σεβασμό και γνώση της ποιητικής τέχνης στην Ανθολογία που πιο κάτω αναφέρεται.

Αναρωτιέμαι όμως με ποιο θράσος, ποιο δικαίωμα και ποια κριτήρια άγγιξαν τα έξοχα αυτά ποιητικά κείμενα, κόβοντας και ράβοντας, αφαιρώντας και προσθέτοντας αλλά και αντικαθιστώντας κάποια απ’ αυτά με δικές (;) τους ποιητικές συνθέσεις, άτεχνες εν πολλοίς και εμφανώς εμβόλιμες για τους γνωρίζοντες. Είχα την υπομονή να συγκρίνω το φυλλάδιο της Ιεράς Συνόδου, με τα εγκώμια που καταγράφονται στο «Ωρολόγιον το Μέγα» (έκδοσις οίκου Μ. Ι. Σαλιβέρου 1897), την ποιητική ανθολογία «Η Ελληνική ποίηση ανθολογημένη» των Μάρκου Αυγέρη, Βασίλη Ρώτα, Θρ. Σταύρου και Μ.Μ. Παπαϊωάννου (εκδ. Παρθενών, 1977), μία νεώτερη Ιερά Σύνοψη (εκδόσεις «Αστήρ» 1980) και ένα από τα βιβλιαράκια που κυκλοφορούν με τίτλο «Μεγάλη Εβδομάς».

Από την Πρώτη κι όλας στάση καταλαβαίνουμε τι θα μας προκύψει. Τα 73 (της Ποιητικής Ανθολογίας), ή 64 (του Ωρολογίου του Μεγάλου), δεν έχουν περιορισθεί σε 33 (όπως στη σημείωση αναφέρεται), αλλά σε λιγότερα, αφού κάποια απ’ αυτά έχουν αντικατασταθεί από εγκώμια που δεν υπάρχουν σε καμία από τις εκδόσεις που προανέφερα, επιτρέποντάς μου να συμπεράνω ότι αποτελούν ποιητικές συνθέσεις των «διορθωτών».

Στην Δεύτερη στάση έχει γίνει σφαγή. Εκπληκτικής ωραιότητας κείμενα έχουν παραληφθεί, όπως το «Χλαίναν εμπαιγμού» ή το «Ώσπερ πελεκάν» και παρεισφρύουν κι εδώ ποιητικά κείμενα των «διορθωτών (;)», όπως το «Είδε τον σεισμόν…».

Στην Τρίτη στάση ένα «νυν» έχει ξεφυτρώσει εκεί που δεν το έσπειραν στο «Αι γενεαί πάσαι», μετατρέποντάς το σε «Αι γενεαί νυν πάσαι», έτσι για να μπερδευτεί ο παπάς του χωριού και εκεί που τράβηξε λίγο το «αι» να του προκύψει ένα «νυν» και να μην ξέρει τι να το κάνει. Επίσης, μετά το «έρραναν τον τάφον», έχουν προστεθεί επτά (7) ποιητικές συνθέσεις, άσχετες με τα παλαιά εγκώμια, άτεχνες ποιητικά, (η μία των οποίων – κυριολεκτικά – για γέλια) και άλλη μία υμνούσα τους κατά τόπον επισκόπους. (Δεν τους έφθανε φαίνεται το «Εν πρώτοις μνήσθητι Κύριε του αρχιεπισκόπου…»).

Αυτά συμβαίνουν στην Εκκλησία της Ελλάδος Αρχιεπισκοπούντος του – κατά την δική του έκφραση – «παραδοσιακότερου των Ελλήνων». (Αναρωτιέμαι ποια θα είναι η επόμενη κίνηση. Η περικοπή του κανόνος της Αναστάσεως του Δαμασκηνού; Ή κάποιος άλλος αοίδιμος αδικημένος ποιητής, θα βάλει χέρι στον Ρωμανό τον Μελωδό;) Κι όταν η παράδοση δέχεται, επί πρωτοκαθεδρίας του παραδοσιακότερου, τέτοιο «Ράπισμα χειρών» και περιβάλλεται «Χλαίναν εμπαιγμού» (λογοκριμένα αμφότερα από την σειρά των «εγκεκριμένων» εγκωμίων), σκεφθείτε τι θα γίνει αργότερα.

Αλέξης Γκλαβάς