Ο Έλληνας έχει εγκαταλείψει, λόγω συλλογικής κατάθλιψης, την προσπάθεια να μπει στην ιστορία ξανά

Συνέντευξη του π. Νικολάου Λουδοβίκου στην Huffington Post Greece [Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου]

Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκos, ένας από τους σπουδαιότερους θεολόγους της εποχής μας που βρίσκεται σε έναν γόνιμο οικουμενικό διάλογο, αν και υποστηρίζει ότι η νεοελληνική αυτοσυνειδησία είναι ενοχική επισημαίνει πως μια ομάδα διανοουμένων προσπαθεί να μας πείσει ότι είμαστε κουτσουρεμένοι και ανάπηροι και φωνάζει: «Ε, λοιπόν δεν είμαστε». Τονίζει ότι η ταυτότητα έρχεται από το μέλλον και μας εξηγεί πως μπορούμε να σταθούμε και πάλι στα πόδια μας.

Καταρχήν εγώ έχω μια τελείως διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά στο πρόβλημα της ταυτότητας. Δεν υπάρχει ταυτότητα που να μην είναι σε κρίση, και μάλιστα η εθνική ταυτότητα. Ξέρετε, αυτό συνάπτεται και με την έννοια του έθνους και είναι σημαντικό να εξετάσουμε το πως εξελίχθηκε αυτή η έννοια της εθνικής ταυτότητας. Υπήρξε μια ομάδα στοχαστών στα θέματα αυτά οι οποίοι εν πολλοίς αντιπαρατέθηκαν μεταξύ τους. Αυτοί οι άνθρωποι ωστόσο δημιούργησαν μια εικόνα για την έννοια του έθνους, την οποία έχουμε σήμερα. Ας μην μπούμε σε αυτή τη συζήτηση γιατί είναι τεράστια, μπορούμε εάν θέλετε…

Ας το εξερευνήσουμε λίγο…

Συνέχεια →

ΟΜΙΛΙΑ στην  ΥΨΩΣΙΝ του ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ, Ιω . ιθ΄, 6-11 & 13-20 & 25-28 & 30,** 14-09-2011

Του (+) π. Νικολάου Φαναριώτη*

«Χαίρε ξύλον μακάριον»

Είναι από τους χαιρετισμούς του Σταυρού και απευθύνεται εις τον ένα και μοναδικόν και ανεπανάληπτον τίμιον και ζωοποιόν Σταυρόν, που ανακάλυψε η Αγία Ελένη στον λόφο του Γολγοθά.

Το ότι απευθύνεται εις το ξύλον και όχι εις το σχήμα του Σταυρού δεν είναι τυχαίον, διότι το υλικόν του ξύλου από το οποίον κατεσκευάσθη εκείνος ο πρώτος και ο μόνος Σταυρός που ανέβασαν τον Κύριον, είναι μοναδικόν στην ιστορία του Κόσμου. Και τούτο, πιο απλά, διότι το είδος του δένδρου από το οποίο πήραν το ξύλο, δεν ευρέθη πουθενά στη φύση, ούτε θα βρεθεί διαχρονικά για να κατασκευάσουν ίδιον Σταυρόν.

Συνέχεια →

Το παγκόσμιο πρόβλημα είναι φιλοσοφικό

Χιωτίνη*

Είναι σαφές πως οι κοινωνίες υπάρχουν και εξελίσσονται στηριγμένες σε στοιχεία φαντασιακά. Ο Καστοριάδης επικαλείτο τη «φαντασιακή θέσμιση των κοινωνιών», που ανέκαθεν καθόριζε και εξακολουθεί να καθορίζει τους συλλογικούς και ατομικούς στόχους, τις προτεραιότητες της καθημερινής ζωής, τις σχέσεις των ανθρώπων μεταξύ τους, τον τρόπο διάρθρωσης των κοινωνιών. Όμως όλα αυτά προέρχονται από τον τρόπο νοηματοδότησης της ζωής και της ύπαρξης, άρα κατ’ ουσίαν πρόκειται περί «φιλοσοφικής θέσμισης».

Συνέχεια →

ΦΑΝΑΡΙ – ΑΘΗΝΑ – [ΜΟΣΧΑ]: Πέρα από τη σύγκρουση

Μια ερμηνεία και μια πρόταση ενότητας,  συμβολή για το μέλλον της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ελλάδα, στα Βαλκάνια, την Οικουμένη.

φ

[Με πόνο παρακολουθούμε τα γεγονότα αποχωρήσεων λίγο πριν την προγραμματισμένη Αγία και Μεγάλη (Πανορθόδοξο) Σύνοδο στο Κολυμπάρι των Χανίων της Κρήτης αρχομένης την Πεντηκοστή του 2016. Και με βάση την φανερή αφορμή τα ζητήματα δηλ. εκκλησιολογικών δικαιοδοσιών, από το πρεσβυγενές Πατριαρχείο Αντιοχείας (αραβικό) και το σχετικά νεοσύστατο Πατριαρχείο Μόσχας (ρωσικό), επαναφέρουμε την πρότασή μας με το σχετικά μικρότερο, αλλά παρόμοιο πρόβλημα που δημιουργήθηκε αρχές της δεκαετίας του 2000 μεταξύ του Οικουμενικού πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως – Φανάρι και της εν Ελλάδι τοπικής Εκκλησίας – Αθήνα, ως μια μικρή συμβολή σ’ αυτά που θα επακολουθήσουν…].

ΑΝΟΙΚΤΗ ΕΠΙΣΤΟΛΗ

στους Σεβασμιώτατους Μητροπολίτες της Ορθόδοξης Εκκλησίας εντός του ελλαδικού χώρου και στην Ιερά Σύνοδο την περί τον Παναγιώτατο Οικουμενικό Πατριάρχη μας Βαρθολομαίο Α΄.

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

Οβρυά Πατρών, 04-02-2004

Ι) Κατεβάστε όλη τη μελέτη σε μορφή Word: FANARI-ATHENA-Pera-apo-ti-sygkroysi_PATRA_Pan.Ant.Mp._04-02-2004

ΙΙ) Δείτε την πρώτη δημοσίευση: http://users.otenet.gr/~gmcr/Fanari/  και http://users.otenet.gr/~gmcr/Fanari/Keimeno.htm

ΙΙΙ) Δείτε την τελική πρόταση:

ΠΡΟΤΑΣΗ

Η πρότασή συνοπτικά περιέχει τους εξής σπονδύλους:

Συνέχεια →

Οι «γενιτσαραγάδες» ή η διαλεκτική της αποστασίας

Του Γιώργου Καραμπελιά

«Καὶ ἡ γ-αἰτία εἶστε σεῖς, οἱ γὶ–ἄνομοι Πασάδες,

π’ ἀφῆνετ’ ἀχαλίνωτους τσὶ γιαννιτσαραγάδες·[  ]»

Το Τραγούδι του Δασκαλογιάννη

Ο Ιωάννης Βλάχος, ο θρυλικός Δασκαλογιάννης, που επιχείρησε την πρώτη επανάσταση των Κρητών ενάντια στην τουρκική κατοχή, το 1770, σύμφωνα με το μακρύ άσμα που συνέθεσε, δεκαέξι χρόνια μετά, ο μπαρμπα Μπατζελιός, το «Τραγούδι του Δασκαλογιάννη», σε 1032 στίχους, είχε μια στιχομυθία με τον Τούρκο πασά, αμέσως πριν τον τραγικό θάνατό του με γδάρσιμο. Σύμφωνα με το τραγούδι, όταν ο πασάς τον ρώτησε για ποιο λόγο ξεσηκώθηκαν οι Σφακιανοί, ενώ απολάμβαναν τόσα προνόμια, ο Δασκαλογιάννης του απάντησε πως επαναστάτησαν για την πατρίδα, την πίστη και για την Κρήτη ολόκληρη που στέναζε κάτω από την καταπίεση των γενιτσαραγάδων:

«Ἀλήθεια λές, οἱ Σφακιανοὶ δωσίματα δὲ δίδου»,/ αλλά εγώ «’ποφάσισα τὴν Κρήτη νὰ σηκώσω/κι ἀποὺ τ’ ἀνύχια τῶν Τουρκῶ νὰ τῆνε λευτερώσω·/ πρῶτο γιὰ τὴν πατρίδα μου, δεύτερο γιὰ τὴν πίστη,/ τρίτο γιὰ τσ’ ἄλλους χρισθιανοὺς ποὺ κάθουνται στὴν Κρήτη·/γιατί, κι ἂν εἶμαι Σφακιανός, παιδὶ τσὴ Κρήτης εἶμαι/ καὶ νὰ θωρῶ τσὶ Κρητικοὺς στὰ βάσανα πονεῖ με».

Συνέχεια →

ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΡΩΣΙΑ

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

Τη χώρα μας επισκέφθηκε ο Ρώσος πρόεδρος για δύο λόγους: Για διεξαγωγή συνομιλιών επί πολιτικών και οικονομικών θεμάτων και για τη συμμετοχή στον πανηγυρικό εορτασμό των 1000 ετών ρωσικού μοναχισμού στο Άγιον Όρος.

Συνέχεια →

Το θέατρο και ο λόγος ως άνοιγμα της Σκέψης. Η πρόταση του Δήμου Αβδελιώδη

Του Νικήτα Χιωτίνη*

Το σημερινό θέατρο και γενικότερα η καλλιτεχνική πρακτική στον Δυτικό τουλάχιστον κόσμο, δείχνει εγκλωβισμένη στον τρόπο θεώρησης του Κόσμου και του ανθρώπου όπως αυτός διαμορφώθηκε σταδιακά από τον 15ο αιώνα. Η νεωτερική πρόταξη του ατόμου ως ανεξάρτητου ανώτερων και υπερβατικών υπαρξιακών πραγματικοτήτων περιόρισε την εμβέλειά του στην αενάως πλανώμενη και περιπλανώμενη, αλλά και ζωτική γι’ αυτόν, αναζήτηση της Αλήθειας.

Συνέχεια →

Ορθολογικότητα και συναίσθημα

Του Χάρη Ναξάκη*

Στο μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη ένας ερυθρόμορφος αμφορέας των αρχών του 4^ου αι. π.χ. αναπαριστά την ιστορική χειραψία Διόνυσου και Απόλλωνα στους Δελφούς. Γιατί όμως οι έλληνες των ιστορικών χρόνων (5^ος και 4^ος αιώνας) έβαλαν τον Διόνυσο να συμφιλιωθεί με τον Απόλλωνα; Τι θα μπορούσαν μαζί να κουβεντιάσουν το διονυσιακό πρότυπο (Νίτσε), δηλαδή  τα ένστικτα, το συναίσθημα, το πάθος για χορό και μουσική, η έκσταση του εδώ και τώρα, με το απολλώνιο ιδεώδες του ορθού λόγου, της υπολογιστικής σκέψης, του κάλλους, των υψηλών ιδανικών; Τίποτα θα πουν οι ορθολογιστές, οι φωταδιστές της προόδου. Και όμως πολλά, γιατί και τα δύο είναι στοιχεία της ανθρώπινης ταυτότητας.

Συνέχεια →

Η Εικόνα της «Εις Άδου Καθόδου». Από την Αρπαγή της Περσεφόνης, στην απόκρυφη γραμματεία και την λειτουργική

Εικόνα 1 Εις Άδου Κάθοδος, τοιχογραφία Αγ. Γεωργίου Kurbinovo F.y.r.o.m., 1192 μ.Χ.

Του Κωνσταντίνου Κόττη*

  1. Εισαγωγή

Αφορμή για να επιχειρήσω να προσεγγίσω την εικόνα της «Εις Άδου καθόδου», απετέλεσε ένα αρνητικό γεγονός: πολλές μελέτες επί του θέματος και η πλειοψηφία των σχετικών αρθογραφιών, έχουν σημαντικές βασικές ελλείψεις. Φαινόμενο το οποίο οφείλεται ενίοτε σε κενά επιστητών, είτε σε προβληματικές εξ αρχής μεθόδους και αντιμετωπίσεις των πηγών. Έτσι το αποτέλεσμα είναι, συχνά,  προδιαγεγραμμένο.

Στο πρώτο μέρος θα παραθέσουμε σχετικά ελληνικά νεκρικά έθιμα, τα οποία αφορούν το θέμα μας. Παράλληλα, θα αναφερθούμε συνοπτικά στον εικονογραφικό τύπο της αρπαγής της Περσεφόνης. Στην συνέχεια θα αναφερθούμε σε αντίστοιχα παλαιοχριστιανικά ταφικά έθιμα, καθώς και την απόκρυφη διήγηση της «Εις Άδου Καθόδου». Στο δεύτερο μέρος, θα ασχοληθούμε με τον ίδιο τον εικονογραφικό τύπο της «Εις Άδου Καθόδου», τονίζοντας καίρια σημεία, πηγές και επιρροές. 

2. Ερμηνευτικό υπόβαθρο του εικονογραφικού τύπου.

Συνέχεια →