Ἡ τέχνη καί τό πρόσωπο

Του Φώτη Σχοινᾶ*

Ὁ Φιλίπ Νεμό ἰσχυρίζεται πώς ἡ ρωμαϊκή λογοτεχνία καί τέχνη μαζί βέβαια μέ τό ρωμαϊκό ἰδιωτικό δίκαιο ὑπῆρξαν ἡ μήτρα πού κυοφόρησε τό ἀνθρώπινο πρόσωπο (Βλ. τό ἄρθρο μας Τό ρωμαϊκό ἰδιωτικό δίκαιο καί τό ἀνθρώπινο πρόσωπο πού ἀναρτήθηκε στό Ἀντίφωνο στίς 5 Ἀπριλίου 2016).

Ἐμεῖς στό παρόν ἄρθρο θά δείξουμε ὅτι καθοριστική γιά τήν γέννηση τοῦ ἀνθρωπίνου προσώπου ἦταν ἡ ἑλληνική λογοτεχνία καί τέχνη. Τό ἀνθρώπινο πρόσωπο ἀναδύθηκε ἀπό τήν ἑλληνική ἐπική ποίηση, τήν ἑλληνική λυρική ποίηση, τήν ἑλληνική τραγική ποίηση καί γενικώτερα ἀπό τό τραγικό πνεῦμα, βέβαια καί ἀπό τήν χριστιανική ἀποστολική καί πατερική σκέψη.

Συνέχεια →

Μέχρι να γίνουμε Άνθρωποι…

Του Χρήστου Σκανδάμη*

                              ‘‘Ξέρεις ποιος είμαι εγώ ρε;;

                                   Ποιος είσαι ρε μεγάλε;’’

Μην είσαι ο Μέγα Αλέξανδρος;

Μήπως  ο  Ναπολέων;

Μην άλλος μέγας σαν κι αυτούς;

Ακόμα κι αν τους μοιάζεις,

εάν δεν είσαι άνθρωπος,

είσαι ένα ζώο και μισό

όπως οι πιο πολλοί μας.

Συνέχεια →

Ο Έλληνας έχει εγκαταλείψει, λόγω συλλογικής κατάθλιψης, την προσπάθεια να μπει στην ιστορία ξανά

Συνέντευξη του π. Νικολάου Λουδοβίκου στην Huffington Post Greece [Επιμέλεια: Σοφία Ντρέκου]

Ο π. Νικόλαος Λουδοβίκos, ένας από τους σπουδαιότερους θεολόγους της εποχής μας που βρίσκεται σε έναν γόνιμο οικουμενικό διάλογο, αν και υποστηρίζει ότι η νεοελληνική αυτοσυνειδησία είναι ενοχική επισημαίνει πως μια ομάδα διανοουμένων προσπαθεί να μας πείσει ότι είμαστε κουτσουρεμένοι και ανάπηροι και φωνάζει: «Ε, λοιπόν δεν είμαστε». Τονίζει ότι η ταυτότητα έρχεται από το μέλλον και μας εξηγεί πως μπορούμε να σταθούμε και πάλι στα πόδια μας.

Καταρχήν εγώ έχω μια τελείως διαφορετική προσέγγιση όσον αφορά στο πρόβλημα της ταυτότητας. Δεν υπάρχει ταυτότητα που να μην είναι σε κρίση, και μάλιστα η εθνική ταυτότητα. Ξέρετε, αυτό συνάπτεται και με την έννοια του έθνους και είναι σημαντικό να εξετάσουμε το πως εξελίχθηκε αυτή η έννοια της εθνικής ταυτότητας. Υπήρξε μια ομάδα στοχαστών στα θέματα αυτά οι οποίοι εν πολλοίς αντιπαρατέθηκαν μεταξύ τους. Αυτοί οι άνθρωποι ωστόσο δημιούργησαν μια εικόνα για την έννοια του έθνους, την οποία έχουμε σήμερα. Ας μην μπούμε σε αυτή τη συζήτηση γιατί είναι τεράστια, μπορούμε εάν θέλετε…

Ας το εξερευνήσουμε λίγο…

Συνέχεια →

Ξύστε έναν αλτρουιστή και θα βρείτε έναν υποκριτή

Του Χάρη Ναξάκη*

Ο Φράνς ντε Βάαλ είναι ίσως ο κορυφαίος σήμερα ερευνητής της συμπεριφοράς των πρωτευόντων. Στο βιβλίο του «Πρωτεύοντα και Φιλόσοφοι, πως εξελίχθηκε η ηθική», εκδόσεις Αλεξάνδρεια, ο συγγραφέας έχει ως στόχο όλους αυτούς που θεωρούν ότι ηθικότητα είναι ένας λεπτός υμένας βερνικιού που επιστρώνεται σε ένα ανήθικο πυρήνα. Είμαστε κατά βάση κακοί, αχαλίνωτα όντα και η καλοσύνη μας είναι ένας μανδύας που μας φοράει ο πολιτισμός; Ο Φ. ντε Βάαλ χωρίς να αρνείται την εγωιστική και αχαλίνωτη ανθρώπινη φύση υποστηρίζει ότι ταυτόχρονα από τη φύση μας είμαστε και αλτρουιστές.

Ας δώσουμε ένα παράδειγμα. Μόλις ένα πολιτικό κόμμα καταλαμβάνει την εξουσία διορίζει συγγενείς και φίλους σε διάφορες επιτελικές ή μη κρατικές θέσεις.

Συνέχεια →

Ριζική αλλαγή

Του Γιάννη Μακριδάκη*

Από τις πρώτες λιακάδες της άνοιξης που ξυπνάνε συνήθως τα φίδια, μέχρι και τον Ιούνιο περπατώ και βλέπω μπροστά μου σχεδόν καθημερινά οχιές, λαφιάτες, δεντρογαλιές, καμιά φορά και σαϊτες άμα προλάβω να τις δω. Τον Ιούλιο και τον Αύγουστο που έρχονται από τις πόλεις οι άνθρωποι για διακοπές, δεν συναντώ πια φίδι ούτε για δείγμα στις καθημερινές μου διαδρομές διότι τρομάζουν και παίρνουν τα βουνά (πλην κανενός παραπλανημένου ή χαμένου που κείτεται συνήθως πατημένο στην άσφαλτο,αλλά αυτό είναι μια άλλη ιστορία). Από Σεπτέμβρη πάλι, που γυρνάνε οι κατεργάρηδες άνθρωποι στους αστικούς τους πάγκους και φεύγουν από τη φύση, εμφανίζονται ξανά τα φίδια και ζουν κοντά αλλά και μακριά μας μέχρι τα πρώτα κρύα.

Συνέχεια →

Για την πολιτική και το ποδόσφαιρο…

Ο Δημήτρης Μαγριπλής*, ανακρίνει

τον αθλητικογράφο και μπλόγκερ, Μάκη Διόγο.

ον Μάκη τον γνώρισα πριν πολλά χρόνια. Ήταν στην εποχή της αθωότητας, πριν την εποχή της αφθονίας, τότε που ακόμη μοιραζόμαστε το χαρτζιλίκι και τα όνειρα… Τον θυμάμαι πάνω στην βέσπα να έρχεται σε εκείνες τις ατελείωτες συναντήσεις, στην Φαλήρου (στο Κουκάκι), στα γραφεία του «Ρήγα». Άλλοτε συμφωνούσαμε και πότε – πότε τσακωνόμασταν για το μέλλον του σοσιαλισμού και την κοινωνία που ευτυχώς ακόμη ερχόταν… Τον ξαναείδα στο ιδιωτικό κανάλι ΣΤΑΡ. Υπεύθυνος του αθλητικού ρεπορτάζ. Ίδιος… Φυσικά τον διάβαζα σε αθλητικές εφημερίδες. Πανιώνιος, πράμα σπάνιο.

Σαν μπλόγκερ τον παρακολουθώ στην «Κόκκινη πιπεριά». Εκεί εμπλέκεται ο χριστιανισμός με την αριστερά και το ποδόσφαιρο με την πολιτική. Ομολογώ από τις πιο ποιοτικές σελίδες του διαδικτύου. Κατά καιρούς φιλοξενεί και δικά μου διηγήματα. Έτσι συναντιέμαι ξανά  με φίλους παλιούς, που σαν τον Μάκη Διόγο, ακόμη είναι παρόντες στα γεγονότα και τις εξελίξεις του τόπου, αλλά και σαν παράγοντες, στην πιθανότητα να αλλάξει προς το καλύτερο και ποιοτικά επιθυμητό.  Ας τον ανακρίνουμε λοιπόν….

Συνέχεια →

Το θέατρο και ο λόγος ως άνοιγμα της Σκέψης. Η πρόταση του Δήμου Αβδελιώδη

Του Νικήτα Χιωτίνη*

Το σημερινό θέατρο και γενικότερα η καλλιτεχνική πρακτική στον Δυτικό τουλάχιστον κόσμο, δείχνει εγκλωβισμένη στον τρόπο θεώρησης του Κόσμου και του ανθρώπου όπως αυτός διαμορφώθηκε σταδιακά από τον 15ο αιώνα. Η νεωτερική πρόταξη του ατόμου ως ανεξάρτητου ανώτερων και υπερβατικών υπαρξιακών πραγματικοτήτων περιόρισε την εμβέλειά του στην αενάως πλανώμενη και περιπλανώμενη, αλλά και ζωτική γι’ αυτόν, αναζήτηση της Αλήθειας.

Συνέχεια →

Ορθολογικότητα και συναίσθημα

Του Χάρη Ναξάκη*

Στο μουσείο Ερμιτάζ στην Αγία Πετρούπολη ένας ερυθρόμορφος αμφορέας των αρχών του 4^ου αι. π.χ. αναπαριστά την ιστορική χειραψία Διόνυσου και Απόλλωνα στους Δελφούς. Γιατί όμως οι έλληνες των ιστορικών χρόνων (5^ος και 4^ος αιώνας) έβαλαν τον Διόνυσο να συμφιλιωθεί με τον Απόλλωνα; Τι θα μπορούσαν μαζί να κουβεντιάσουν το διονυσιακό πρότυπο (Νίτσε), δηλαδή  τα ένστικτα, το συναίσθημα, το πάθος για χορό και μουσική, η έκσταση του εδώ και τώρα, με το απολλώνιο ιδεώδες του ορθού λόγου, της υπολογιστικής σκέψης, του κάλλους, των υψηλών ιδανικών; Τίποτα θα πουν οι ορθολογιστές, οι φωταδιστές της προόδου. Και όμως πολλά, γιατί και τα δύο είναι στοιχεία της ανθρώπινης ταυτότητας.

Συνέχεια →

Βοριάς δημιουργός κυμάτων

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Σχισμένη σε σχήμα σταυρού

η Ευρώπη της ιστορίας.

Από τα βάθη της μια διαγώνιος,

της οροσειράς των Βαλκανίων,

χιλιετίες μένει ασάλευτη.

Συνέχεια →