“Ηθικές” ιστορίες

Του Θανάση Σκαμνάκη

Η Κυριακή των εκλογών προκαλεί αμηχανία αν σκοπεύεις να γράψεις ένα άρθρο, καθώς κάθε σχόλιο καθίσταται ανεπίκαιρο μέσα σε λίγες ώρες.

Να μιλήσεις για το γεγονός των εκλογών; Έχουν τελειώσει, αλλά όχι ακόμα. Να μιλήσεις για άλλα; Πως μπορείς να παρακάμψεις το κύριο;

Επί πλέον, ακόμα κι αν οι εκλογές είναι σαν τις σημερινές, τόσο ψοφοδεείς που κινδυνεύεις να τις μπερδέψεις, το μεγάλο μερίδιο της προσοχής είναι στραμμένο στο αποτέλεσμα και στα όσα συνεπάγεται.

Συνέχεια →

Χαίρε, ω χαίρε, Μεσσιανισμέ!

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Για τις δημοτικές και ευρωβουλευτικές εκλογές της 26/5 και 2/6, είχα αναρτήσει δυο σημειώματα: «Ψευδαισθήσεις δημοκρατίας» αφενός, «Το μείγμα ψεύδους και ψευδαίσθησης, ως πολυπόθητη πρέζα» αφετέρου [1]. Αμφότερα τα νιώθω να ισχύουν και για τις βουλευτικές εκλογές της 7/6. Και το λέω δύσθυμα, εννοώντας ότι γερές παθογένειες κρατούν γερά! Δυο λόγια εδώ, λοιπόν, για ένα από τα εκδηλώματά τους στο εκλογικό σώμα:

Τι εστί Μεσσιανισμός; Μεσσιανισμός εστί φάμπρικα με γοητευτικό φαμπρικάρχη. Του αναθέτεις τις πρώτες ύλες της ύπαρξής σου (τα νοήματά σου, τις προσδοκίες σου, τα διλήμματά σου), κι εκείνος με αυτές θα φτιάξει… καταπληκτικά μαντήλια για να κλαις τις διαψεύσεις σου μεθαύριο. Αλλά όχι με εκείνο το σωτήριο κλάμα, που καθαρίζει τα μάτια. Με το κλάμα, αντιθέτως, που θολώνει το βλέμμα, και δεν σε αφήνει να δεις τι προβληματάρα είναι η φάμπρικα και η ανάθεση.

Συνέχεια →

«Πρόληψη»: προλήψεις και προκαταλήψεις

Του Δημήτρη Υφαντή*

Η «Πρόληψη», για την αντιμετώπιση των «ναρκωτικών» στη σύγχρονη εποχή, συναντάται στο λεξιλόγιό μας με μεγάλη συχνότητα περί τα μέσα της δεκαετίας του 80. Ήταν τότε που τέθηκε έντονα στον δημόσιο διάλογο το ζήτημα των εξαρτήσεων από ουσίες. Βεβαίως, η εξάρτηση, για να αποκτήσει διαστάσεις κοινωνικού φαινόμενου απαιτεί «χώρο» και περιεχόμενο μέσα σ’ ένα συγκεκριμένο κοινωνικό, πολιτισμικό, οικογενειακό, ψυχοσυναισθηματικό πλαίσιο. Αυτός είναι και ο λόγος που η εξάρτηση θεωρείται ένα πολυπαραγοντικό φαινόμενο με βαθύ κοινωνικό χαρακτήρα. Συνεπώς, και η «Πρόληψη» δεν μπορεί παρά να είναι πολυπαραγοντική και να αναπτύσσεται σε πολλά επίπεδα στοχεύοντας τους παράγοντες που συμβάλλουν στη γέννηση κι εξέλιξη του φαινόμενου της εξάρτησης.

Συνέχεια →

Στάρι, όπως χρυσάφι!

Αλωνιστική μηχανή «εν δράσει».

Φωτογραφία: http://afiervmata.blogspot.gr/2011/06/blog-post_01.html

Του Νίκου  Χρ. Παπακωνσταντόπουλου*

     Ήταν απερίγραπτα ξεχωριστή η αναμονή του ερχομού της αλωνιστικής μηχανής, λίγες δεκαετίες πριν. Επί ποδός μικροί και μεγάλοι και ο καθένας για τους δικούς του λόγους: Οι γονείς και οι παππούδες να ταχτοποιήσουν τη σοδειά τους, το στάρι για το ψωμί της χρονιάς και τα άχερα για τα ζωντανά. Κι εμείς τα παιδιά να βοηθήσουμε όπου μπορούσαμε, μα κυρίως για να τη δούμε!

Το νέο μαθαινόταν με ταχύτητα φωτός από τη μια άκρη του χωριού ως την άλλη: Ήρθε!

Συνέχεια →

Μετά το κούρεμα έρχεται η φάπα

Δημήτρη Μαγριπλή*

Από μικρός είχα αντιπάθεια στο κούρεμα. Αυτό ξεκίνησε με την πρώτη τάξη του δημοτικού. Όσο κι αν προσπάθησε η μάνα μου να το παρακάμψει, η διαταγή ήταν ρητή. «Με την ψιλή». Τι να κάνουμε λοιπόν, επήγαμε στον μπαρμπέρη της γειτονιάς.

Έκλεισα τα μάτια και άκουγα το μονότονο ήχο της μηχανής. Όπως στο γήπεδο, ένοιωθα να ανοίγουν διάδρομοι στην επιφάνειά μου. Μετά από λίγο κάποιες λεπτομέρειες και να σου έτοιμος. Με την έξοδο γύρισα και  αποχαιρέτησα τα μαλλάκια μου. Τα έβλεπα να πέφτουν στον κάδο. Ήταν  σαν την βιβλική περικοπή. Έχασα την δύναμή μου. Άσε που κρύωνα κιόλας.

Συνέχεια →

Δυϊκός αριθμός

Του Νίκου Προσκεφαλά*

Μα πόση ανοησία να αφήσω πάλι εκτός ύλης

το δυϊκό αριθμό.

Να μην τον προτείνω ούτε σαν σπουδή προαιρετική.

Συνέχεια →

Αλήθειες και ψέματα

Του Τριαντάφυλλου Σερμέτη*

Το πρόσφατο εκλογικό αποτέλεσμα των Ευρωεκλογών ανέδειξε εμφατικά ότι εκείνο που κυριάρχησε στον λαό δεν ήταν τη φορά αυτή το παραδοσιακό  δίλημμα ανάμεσα στη δεξιά και στην αριστερά, αλλά κάτι πολύ βαθύτερο, υπαρξιακής υφής, που ταλαντεύεται ανάμεσα στην αλήθεια και στο ψέμα. Οι δύο αυτές έννοιες ενέχουν αφεαυτού τις έννοιες της ηθικής ή της ανηθικότητας, της εντιμότητας ή της ανεντιμότητας, της αλαζονείας ή της ταπεινότητας. Η διαρκής διαστρέβλωση της πραγματικότητας είναι η διαστρέβλωση της αλήθειας και ουσιαστικά πρόκειται περί ψεύδους.

Συνέχεια →

Περί τοῦ τραγικοῦ

Τοῦ Φώτη Σχοινᾶ*

Τό τραγικό ἐμπεριέχει ἀφεύκτως τό στοιχεῖο τῆς ρήξης, τῆς σύγκρουσης.  Ὁ τραγικός ἥρωας συγκρούεται μέχρις ἐσχάτων μέ τόν Θεό, τήν Μοῖρα ἤ τήν Κοινωνία. Οὐσία τοῦ τραγικοῦ εἶναι ἡ σύγκρουση τῶν ἐναντίων προθετικοτήτων, τῶν ἐναντίων ἀξιῶν καί προκύπτει ἀπό τήν παραβίαση τῆς ἱεραρχίας διαφορετικῶν δικαίων – τοῦ θείου καί τοῦ ἀνθρωπίνου, τοῦ μητριαρχικοῦ καί τοῦ πατριαρχικοῦ, τοῦ ἐθιμικοῦ καί τοῦ κρατικοῦ. Κατά τόν κλασσικό ὁρισμό τοῦ Hegel τραγικό εἶναι «ἡ σύγκρουση ἀνάμεσα σέ δυό δυνάμεις, πού καθεμιά ἔχει τό δικαίωμα νά πραγματώσει τήν οὐσία της, ἀλλά δέν τό κατορθώνει ἀλλιῶς παρά καταπατώντας τά ἐπίσης σεβαστά δίκαια τῆς ἄλλης». Ἡ καθηγήτρια Χαρά Μπακονικόλα-Γεωργοπούλου προλογίζοντας τό ἔργο τοῦ Μάξ Σέλερ Τό φαινόμενο τοῦ  τραγικοῦ γράφει: «ὁ Σέλερ ἐπιγκεντρώνει τό τραγικό φαινόμενο στό σημεῖο   ἀντιπαράθεσης δύο ἀξιῶν, ἀπό τίς ὁποῖες ἡ μία προορίζεται νά “καταστραφεῖ”». Μάλιστα κατά τόν Μ. Σέλερ «τό τραγικό εἶναι μᾶλλον ἕνα οὐσιῶδες στοιχεῖο στό ἴδιο τό σύμπαν».

Συνέχεια →

ΜΕΡΑ25: Διεκδικώντας μια γωνίτσα στο νέο πολιτικό σκηνικό

Του Λεωνίδα Βατικιώτη

Η έκπληξη των ευρωεκλογών ήταν το ποσοστό του ΜΕΡΑ 25 (Μετώπου Ευρωπαϊκής Ρεαλιστικής Ανυπακοής), που αν κι έφτασε σχεδόν το 3% δεν κατάφερε να εκλέξει ευρωβουλευτή μόλις για 400 ψήφους. Αυτή η επίδοσή του ωστόσο το καθιστά πλέον υπολογίσιμη πολιτική δύναμη. Πολύ περισσότερο αν λάβουμε υπ’ όψη μας την υποχώρηση της Αριστεράς σε όλες τις εκδοχές της: από τη συστημική νεοφιλελεύθερη Αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, μέχρι την εξωκοινοβουλευτική της ΑΝΤΑΡΣΥΑ.

Συνέχεια →