Καραμανλής, ο ολετήρ

Καραμανλής, ο ολετήρ

 

Του Γιάννη Τριάντη

 

Υπήρξε το καλό χαρτί των ανακτόρων και του αφηνιασμένου – μετά τον Εμφύλιο – νικητή. Κι έγινε πρωθυπουργός… Υπήρξε το κοινοβουλευτικό άλλοθι του παρακράτους, η βιτρίνα ενός σκοταδιστικού κόσμου που τρομοκρατούσε, εξόντωνε και κυριαρχούσε ασύστολος. Ο κόσμος αυτός του προσέφερε τη δυνατότητα να κυριαρχήσει επί οκταετίαν. Κι εκείνος την αξιοποίησε επιστρατεύων αυταρχισμό, βία και νοθεία. Όταν το τέρας απείλησε τον ίδιο, απεχώρησε για να αυτοπροστατευθεί…

Υπήρξε απών από την αντίσταση κατά της Κατοχής, απών και από την αντίσταση εναντίον της χούντας. Ως καλό χαρτί του συστήματος, όμως, εμφανίστηκε παράκλητος και μεσσίας το '74. Και υμνήθηκε εκ νέου. Τη φορά αυτή, για την εδραίωση της νεοπαγούς δημοκρατίας και την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ (περί αυτών, στη συνέχεια)…

Ο εισαγωγικός λίβελος εννοεί ότι ο Κ. Καραμανλής υπήρξε ένας ικανότατος πολιτικός ανήρ, ο οποίος έθεσε τον εαυτό του στην υπηρεσία του… εαυτού του, και βεβαίως στην υπηρεσία του ανθρωποβόρου καπιταλισμού – και δη στην πλέον φτηνή και φτωχή εκδοχή του. Η λογικοφανής και μυθολογημένη προσέγγιση των «συν και πλην», προφανώς θα δυσανασχετήσει ενώπιον του (υποκειμενικού, φυσικά) συμπεράσματος, ότι ο Κ. Καραμανλής υπήρξε ο ολετήρας της μεταπολεμικής Ελλάδος. Αρχιτέκτονας μιας Ελλάδος με πήλινα πόδια στην οικονομία, με παντελή απουσία οράματος και σχεδιασμού, με άθλια αισθητική, με βάρβαρη προσήλωση στις «αρχές» της εργολαβικής αρπαχτής, της προκλητικής ασέβειας προς την ιστορικότητα του χώρου, αλλά και προς την προοπτική του περιβάλλοντος…

Ας δούμε, όμως, πολιτικώς και ανθρωπολογικώς κάποια από τα υπαρκτά ή μυθολογημένα στοιχεία του επιφανούς, που σφράγισε καταστροφικά την πορεία της χώρας.

Οραματιστής; Δικαίως επισημαίνεται ότι ο απελθών συνέλαβε, υποστήριξε μετά πάθους και τελικώς – χάριν της εμβέλειάς του στους κόλπους της καπιταλιστικής Ευρώπης – υλοποίησε το σχέδιο για την ένταξη της χώρας στην ΕΟΚ. Ας παρακάμψουμε τη σχεδόν λεόντειο συμφωνία ένταξης και ας αναρωτηθούμε: Ποια Ελλάδα παρέδωσε ο Καραμανλής στους εταίρους;

Ο ίδιος γνώριζε ότι επρόκειτο για ένα πρόβατο επί σφαγήν, γι' αυτό και προσπάθησε να μεταθέσει το βάρος στους μετέπειτα διαχειριστές λέγοντας ότι η χώρα θα μάθει να κολυμπάει. Προτεραιότης ήταν να υλοποιηθεί το όραμά του… Ιδού, λοιπόν, το τραγικό «παράδοξο»: Μια χώρα με ασύλληπτες δομικές αδυναμίες, κτισμένη στην άμμο, παρωθείται βιαίως στους κόλπους ανεπτυγμένων χωρών για να υπάρξει ισότιμη και ανταγωνιστική! Ακόμη και εάν η πολιτική Παπανδρέου ήταν διαφορετική, ακόμη και εάν η λιτότης και τα ποικιλώνυμα μέτρα είχαν μεγαλύτερη ένταση από τα σημερινά, μικρή έως ανύπαρκτη ήταν η πιθανότητα να κολυμπήσει ανταγωνιστικά στη θάλασσα της Κοινότητος η Ελλάδα. Και επ' αυτού είναι τεράστια, αποκλειστική αρχικώς, η ευθύνη του μυθολογημένου οραματιστή και της ολέθριας «χρυσής οκταετίας». Εκεί το έλκος, εκεί η γάγγραινα, εκεί οι βάσεις της μίζερης, καχεκτικής και χλομής Ελλάδας. Συγκεκριμένα: Η αθρόα, ακατάσχετη ροή της εσωτερικής μετανάστευσης, από την επαρχία προς την Αθήνα – που δημιούργησε το πρόβλημα του αθηνοκεντρισμού – οφειλόταν κυρίως στην αγριότητα κράτους και παρακράτους έναντι των αριστερών.

Αλλά ο «οραματιστής», ο οποίος σφράγιζε με την ανοχή ή την αδυναμία του τα εσωτερικά διαβατήρια – και φυσικά, τα διαβατήρια για τις στοές του Βελγίου και τα εργοστάσια της Γερμανίας – βρήκε, ως «ρεαλιστής» τον τρόπο να διαχειριστεί την απελπιστική κατάσταση: Αντί να ορθώσει το ανάστημά του στις συμμορίες της παρατάξεώς του, άρχισε την ολέθρια πολιτική της αντιπαροχής! Φτηνό εργατικό δυναμικό, υπερθέρμανση της οικονομίας, ένα πιάτο φαΐ για τους κατατρεγμένους που γλίτωσαν τις διώξεις, και ιδού η «χρυσή οκταετία». Ιδού βορά στο κέρδος η αττική γη. Ιδού το τέρας του Λεκανοπεδίου. Ιδού η ψευδώνυμη ανάπτυξη. Ιδού η μεγίστη ασέβεια. Την ώρα που οι λαοί της Ευρώπης διεφύλασσαν ως κόρην οφθαλμού τις πόλεις των, ο Καραμανλής φύτευε αλουμίνιο στις άκρες του Παρθενώνα, έσπερνε τσιμέντο, κατέστρεφε τις γραμμές του τραμ, εγκλώβιζε τη μισή Ελλάδα στην κόλαση των Αθηνών. Η χούντα ολοκλήρωσε το έγκλημα.

* Ρεαλιστής; Βεβαίως… Όταν  τον (εξ)υπηρετούσε ο αυταρχισμός, η φίμωση των αντιπάλων, το παρακράτος, αξιοποιούσε ασμένως τις δυνατότητές τους. Όταν επρόκειτο να συγκρουστεί, υποχωρούσε και… αποχωρούσε. Και, βεβαίως, όταν – ευφυής ων – αντελήφθη ότι οι συνθήκες υπαγόρευαν τον εξοστρακισμό της μοναρχίας και τη νομιμοποίηση του ΚΚΕ (αφενός διότι υπήρχε κίνδυνος να θεριέψει η αριστερά και, αφετέρου, διότι τα σαλόνια της Ευρώπης δεν μπορούσαν να δεχθούν συμπεριφορά ΕΡΕ), νομιμοποίησε το ΚΚΕ και «αναδόμησε» το φορέα της δεξιάς, ώστε τίποτε να μην παραπέμπει στη θλιβερή εκείνη εποχή… Ρεαλιστής, φυσικά, όταν εγκαίρως αποχώρησε από την ηγεσία της Ν.Δ. για να μην ηττηθεί από τον προελαύνοντα Παπανδρέου. Ρεαλιστής, όταν συγκατοίκησε ευδοκίμως με το ΠΑΣΟΚ (…λες και μπορούσε να κάνει αλλιώς). Ρεαλιστής, τέλος, όταν εξέπεμπε το θλιβερό σήμα «Η Κύπρος βρίσκεται μακράν»…

* Σοφός; Πάνσοφος… Όχι μόνο απέφευγε πάντοτε τη σύγκρουση και το ρίσκο (με κάποια εξαίρεση τις πρώτες στιγμές της μεταπολίτευσης), αλλά κατόρθωνε να μετατρέπει σε αρετές τις αδυναμίες του. Έτσι, οι αφόρητες κοινοτοπίες, προϊόν της σκέψης και της παιδείας του, σπανίως εγίνοντο κτήμα κοινό, διότι καταλάβαινε ο οξύνους Καραμανλής την τύχη τους. Και επιμελώς καλλιέργησε το μύθο του σοφού που σιωπά…

Πάνσοφος, διότι με τις κατάλληλες επιλογές ολίγων, λαμπρών προσώπων, διαμόρφωσε ένα περιβάλλον το οποίο αποτέλεσε τη στίλβη και την ασπίδα του… Βέβαια, δεν είναι δείγμα σοφίας η παντελής έλλειψη αυτοκριτικής και ο προκλητικός εξωραϊσμός των έργων, του βίου και της πολιτείας του, όπως παραδόθηκε από το αρχείο του. Είναι σαφέστατο δείγμα οίησης και εγωκεντρισμού και βαρύτατης προσβολής στη νοημοσύνη ενός λαού, ο οποίος τον αποθέωσε, τον τίμησε ή τον υπέστη.

* Είναι βαρετές οι επισημάνσεις για τις ικανότητες και τα υπαρκτά «συν» του Καραμανλή, καθώς και για καλές ή τρυφερές στιγμές, για τη λιτή «έξοδό» του κ.λπ. (και ποιος πολιτικός με 60χρονη πορεία δεν θα είχε κάτι να επιδείξει;). Εν πάση περιπτώσει, ας εκληφθεί το παρόν σημείωμα ως μια εμπαθής -με την αρχαία έννοια της λέξεως – συνοπτική αποτίμηση. Όχι μόνο ως πηγαία αντίδραση στα αγιογραφικά των ημερών, αλλά και ως συνειδητή εναντίωση στο πρόσωπο μιας Ελλάδος που συνωστίζεται καθημαγμένη και άπορη στο Λεκανοπέδιο, φέρουσα την ανεξίτηλη σφραγίδα του…

ΠΗΓΗ: ΚΥΡΙΑΚΑΤΙΚΗ-ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ,   26/04/1998

Η Λατινική Αμερική μετά τον Τσάβες

Η Λατινική Αμερική μετά τον Τσάβες

 

Του Άρη Χατζηστεφάνου

 

Η επόμενη ημέρα για τη Βενεζουέλα και τη Λ. Αμερική μετά το θάνατο του ανθρώπου που τις έβγαλε από την «πίσω αυλή» των ΗΠΑ.

Έχουν περάσει περίπου 20 χρόνια από τη στιγμή που ο Ούγκο Τσάβες δέχθηκε μια περίεργη επίσκεψη στο κελί τους, στις φυλακές του Γιαρ στη Βενεζουέλα. Ένας νεαρός οδηγός λεωφορείου ζήτησε να το δει και στη συνέχεια ζήτησε άδεια από τη διοίκηση των φυλακών να τον επισκέπτεται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Ελάχιστοι άνθρωποι τολμούσαν να μιλούν τότε με ένα κρατούμενο που κατηγορούνταν για προσπάθεια πραξικοπηματικής ανατροπής της κυβέρνησης.

Ο Τσάβες είχε ηγηθεί ομάδας νεαρών αξιωματικών που επιχείρησαν να ανατρέψουν την κυβέρνηση του Κάρλος Αντρε Πέρεζ, όταν αυτός διέταξε τη σφαγή εκατοντάδων διαδηλωτών που διαμαρτύρονταν για την ακραία νεοφιλελεύθερη πολιτική του.

Ο Νικολάς Μαντούρα θα λάβει τελικά την άδεια να επισκέπτεται τον Τσάβες και από εκείνες τις επισκέψεις θα προκύψει μια ισχυρή φιλία, η οποία σήμερα έρχεται να καθορίσει τις πολιτικές εξελίξεις στη Λατινική Αμερική.

Ο Μαντούρα από οδηγός λεωφορείου μετατράπηκε γρήγορα σε ένα από τα δυναμικότερα στελέχη του συνδικαλιστικού κινήματος της Βενεζουέλας. Όταν ο Τσάβες βρέθηκε τελικά στην προεδρία έγινε υπουργός εξωτερικών και στη συνέχεια αντιπρόεδρος της κυβέρνησης. 

Ήταν λοιπόν τουλάχιστον αναμενόμενο ότι ο Τσάβες θα έδινε το χρίσμα της διαδοχής στον παλιό του φίλο, όταν έγινε πλέον σαφές ότι έχανε τη μάχη με την επάρατη νόσο. Για μια χώρα όμως που αποτέλεσε για χρόνια ένα φάρο για την αριστερή στροφή της λατινικής Αμερικής και η οποία βρίσκεται στο στόχαστρο της Ουάσινγκτον, το χρίσμα του προέδρου δεν επαρκεί από μόνο του για να καθορίσει μια ομαλή διαδοχή. Το σύνταγμα προβλέπει τη διεξαγωγή νέων εκλογών σε χρονικό διάστημα που μπορεί να διαρκέσει από 30 έως 90 ημέρες από τη στιγμή που ο πρόεδρος δεν θα είναι σε θέση να κυβερνήσει. Ακόμη όμως και αν κερδίσει την εκλογική μάχη ο Μαντούρα θα βρεθεί αντιμέτωπος με τον έτερο πολιτικό σύμμαχο του προέδρου, Ντιοσντάντο Καμπέλο, ο οποίος προέρχεται από την ομάδα των αξιωματικών που συμμάχησε με τον Τσάβες για την ανατροπή της κυβέρνησης το 1992. Ο Καμπέλο βρίσκεται πολιτικά στον αντίποδα του Mαντούρα παρά το γεγονός ότι αποτελεί και αυτός σάρκα από τη σάρκα του προέδρου της Βενεζουέλας.

Ουσιαστικά οι δυο σημαντικότερες προσωπικότητες στο κυβερνητικό στρατόπεδο εκπροσωπούν και δυο εντελώς διαφορετικές τάσεις που θα μπορούσε να ακολουθήσει το εγχείρημα του Τσάβες και οι οποίες ενυπήρχαν στην προσωπικότητα και την πολιτική ιστορία του. Ο Καμπέλο εκπροσωπεί την τάση της «εθνικιστικής επανάστασης» η οποία στηρίζεται σε σημαντικό βαθμό στο ρόλο του στρατού. Κατά τη διάρκεια της προεδρίας Τσάβες οι μισές θέσεις κυβερνητών στις επαρχίες της χώρας πέρασαν, με δημοκρατικές διαδικασίες, σε αξιωματικούς του στρατού οι οποίοι είχαν την στήριξη του προέδρου.

Αρκετοί από τους επικριτές του Καμπέλο λοιπόν θεωρούν ότι θα εκμεταλλευτεί τις νέες ισορροπίες και θα επιχειρήσει περαιτέρω στρατιωτικοποίηση της κυβέρνησης. «Είναι ο Στάλιν της Βενεζουέλας» έλεγε χαρακτηριστικά ο Γερμανός ακαδημαϊκός Χάιν Ντίντριχ, ο οποίος έχει μετατραπεί τα τελευταία χρόνια σε ένα από τους βασικούς θεωρητικούς της διακυβέρνησης Τσάβες. Ο Ντίντριχ προειδοποιεί ότι ο Καμπέλο θα επιχειρήσει να ανατρέψει πολιτικά τους αντιπάλους τους και να απαγκιστρωθεί με κάθε τρόπο από την επιρροή της Κούβας.

Αντίθετα ο Μαντούρο εκπροσωπεί την τάση της «σοσιαλιστικής επανάστασης» και διατηρεί στενές και προσωπικές σχέσεις με την κυβέρνηση στην Αβάνα. Για αρκετούς αναλυτές λοιπόν η διακυβέρνηση Μαντούρο θα μπορούσε να οδηγήσει σε εμβάθυνση της προοδευτικής στροφής ενώ η αντικατάστασή του από τον Καμπέλο ίσως οδηγήσει σε απομονωτισμό της Βενεζουέλας. Σε κάθε περίπτωση, όμως, η παρακαταθήκη του Τσάβες φαίνεται ότι θα ταλαιπωρεί για πολύ ακόμη την προσπάθεια των ΗΠΑ να ανακτήσουν την επιρροή τους σε αυτό που ο πρόεδρος Μονρόε αποκαλούσε «πίσω αυλή» των Ηνωμένων Πολιτειών.

Ο Τσάβες αφήνει πίσω του μια ριζικά μεταλλαγμένη Λατινική Αμερική η οποία κινήθηκε δυναμικά προς πιο αριστερές κατευθύνσεις. Ακόμη και το στρατόπεδο της λεγόμενης «μετριοπαθούς» αριστεράς της Βραζιλίας, της Αργεντινής, της Ουρουγουάης και της Γουατεμάλας σπεύδουν τις τελευταίες ημέρες να εκφράσουν τη στήριξή τους στη διακυβέρνηση του Τσάβες μαζί με τους εκπροσώπους της λεγόμενης ριζοσπαστικής Αριστεράς.

Οι πρόεδροι Χοσέ Μουγίκα της Ουρουγάης και ο Έβο Μοράλες της Βολιβίας βρέθηκαν στο Καράκας στην μεγάλη συγκέντρωση που πραγματοποιήθηκε για την εκλογική νίκη του Τσάβες. Η πρόεδρος της Αργεντινής Φερνάντεζ Κίρχνερ ταξίδεψε στην Αβάνα για να δει τον Τσάβες ενώ η Βραζιλία έριξε το πολιτικό της βάρος για να αποτρέψει την εκδήλωση ανατρεπτικών κινήσεων από την αντιπολίτευση όταν πλέον ήταν σαφές ότι ο Τσάβες δεν θα καταφέρει να επανέλθει.

Ενδεικτικό, όμως, της επιρροής που είχε ο Τσάβες είναι ότι ακόμη και οι πλέον ορκισμένοι αντίπαλοί του στο εσωτερικό της Βενεζουέλας ένιωσαν την ανάγκη να αντιγράψουν στοιχεία της πολιτικής του για να επιβιώσουν. Είναι χαρακτηριστικό ότι ο βασικός του αντίπαλος στις τελευταίες εκλογές αν και προέρχεται από το χώρο της άκρας δεξιάς παρουσιάστηκε στους ψηφοφόρους σαν μετενσάρκωση μετριοπαθών αριστερών ηγετών όπως ο Λούλα στη Βραζιλία. Ο Ενρίκε Καπρίλες υποσχέθηκε να διατηρήσει τα κοινωνικά προγράμματα που δημιούργησε ο Τσάβες μεταφέροντας ένα μεγάλο ποσοστό των εσόδων από το πετρέλαιο στα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα. Τουλάχιστον τρία εκατομμύρια άνθρωποι βρήκαν δωρεάν ή πολύ φτηνή κατοικία χάρη σε αυτά τα προγράμματα ενώ εκατομμύρια παιδιά απέκτησαν πρόσβαση στη βασική εκπαίδευση.

Παρά τις τάσεις αυταρχισμού που εμφάνισε, ιδιαίτερα στα τελευταία χρόνια της διακυβέρνησή του, ο Τσάβες αποτέλεσε για τουλάχιστον μια δεκαετία ένα πρότυπο στη μάχη κατά του νεοφιλελευθερισμού, που είχε επικρατήσει για δεκαετίες στη λατινική Αμερική. Οι πολιτικοί που ακολούθησαν το παράδειγμά του, στην εθνικοποίηση επιχειρήσεων και στην αναδιανομή εισοδήματος προς τα φτωχότερα κοινωνικά στρώματα, κατάφεραν να ανασύρουν δεκάδες εκατομμύρια ανθρώπους από την απόλυτη φτώχεια. Σε μια περιοχή του πλανήτη όπου είδε τους περισσότερους προέδρους της Κόκα Κόλα να καταλαμβάνουν τον προεδρικό θώκο, η εικόνα του Τσάβες θα κατατρύχει για χρόνια την Ουάσινγκτον και τους συμμάχους της στην περιοχή.

ΠΗΓΗ: Επίκαιρα Ιανουάριος 2013. Το είδα: 06/03/2013, info-war.gr.

Σημείωση από τΜτΒ: ο Ούγκο Τσάβες έχασε τη μάχη με τη ζωή χθες, 5 Μαρτίου 2013: «Ο αντιπρόεδρος της Βενεζουέλας Νίκολας Μαντούρο ανακοίνωσε από την τηλεόραση ότι ο πρόεδρος της χώρας Ούγκο Τσάβες είναι νεκρός. Ηταν 58 ετών και έπασχε από καρκίνο. Νωρίτερα ο αντιπρόεδρος είχε αναφέρει ότι ο Τσάβες περνά τις πιο δύσκολες ώρες του μετά την εγχείριση στην οποία υποβλήθηκε τον Δεκέμβριο στην Κούβα»…

Περισσότερα για τη ζωή του εδώ: http://el.wikipedia.org/wiki/Ούγκο Τσάβες

Μειώνουν τους εκπαιδευτικούς – στοιβάζουν τους μαθητές

Μειώνουν τους εκπαιδευτικούς – στοιβάζουν τους μαθητές

ΣΟΚ ΓΙΑ ΔΕΚΑΔΕΣ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΜΑΘΗΤΕΣ

 

Του Χρήστου Κάτσικα

 

Αλλάζει δραματικά ο σχολικός χάρτης της χώρας, καθώς οι συγχωνεύεις σχολείων και τμημάτων και οι ελάχιστοι διορισμοί και προσλήψεις, δημιουργούν νέα δεδομένα στους αδιόριστους εκπαιδευτικούς.

Τα τελευταία τρία χρόνια 2010 – 2012) έσβησαν από το σχολικό χάρτη της χώρας 1500 περίπου σχολικές μονάδες Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης. Τη νέα σχολική χρονιά 2013/14 οι σχεδιασμοί του Υπουργείου Παιδείας (συγχωνεύσεις σχολείων και τμημάτων με βάση τους 28-30 μαθητές ανά τμήμα) θα μειώσουν ακόμη περισσότερο τις σχολικές μονάδες γεγονός που δημιουργεί, παράλληλα, σημαντική μείωση των οργανικών θέσεων εκπαιδευτικών.

Παράλληλα το Υπουργείο Παιδείας σχεδιάζει αφενός σημαντική μείωση των προσλήψεων και των διορισμών εκπαιδευτικών τη νέα σχολική χρονιά και κάλυψη των κενών που θα δημιουργηθούν με την επέκταση του διδακτικού ωραρίου των εκπαιδευτικών που ήδη υπηρετούν.

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ (Νηπιαγωγών, Δασκάλων και Καθηγητών) ΓΙΑ ΠΡΟΣΛΗΨΗ ΣΤΗΝ Α/ΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ Β/ΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 

Πάνω από 70.000

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΙΤΗΣΕΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗ ΤΟ 2013

 

Πάνω από 4.500

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΟΝΙΜΩΝ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟ 2013/14

 

Περίπου 450

ΑΝΑΜΕΝΟΜΕΝΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΛΗΨΕΩΝ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ ΕΚΠΑΔΕΥΤΙΚΩΝ ΤΟ 2013/14

10.000 περίπου λιγότεροι από πέρσι

 

Στο Σχέδιο Νόμου που αφορά στην «Έγκριση της επικαιροποίησης του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013-2016» το οποίο κατατέθηκε στις 7/2/2013 στη Βουλή προβλέπεται σαφώς η μείωση των προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών και η αύξηση των ωρών εργασίας. Συγκεκριμένα αναφέρεται «μείωση των αναπληρωτών καθηγητών μέσω αύξησης των ωρών διδασκαλίας» για την εξοικονόμηση 103 εκ ευρώ από το 2013 μέχρι και το 2014.

Αυτό σημαίνει ότι η πρόθεση της Κυβέρνησης είναι να εξαφανίσει από το εκπαιδευτικό τοπίο περισσότερους από 10.000 αναπληρωτές εκπαιδευτικούς που τα τελευταία χρόνια έχουν καλύψει, ουσιαστικά με έξοδα δικά τους, λειτουργικές ανάγκες των σχολείων από τον Έβρο έως την Κρήτη, με την ελπίδα να διοριστούν κάποια στιγμή ως μόνιμοι εκπαιδευτικοί.

Παράλληλα είναι γνωστό ότι οι μόνιμοι διορισμοί εκπαιδευτικών στην καλύτερη περίπτωση δεν θα υπερβαίνουν το 10% των συνταξιοδοτηθέντων.

 

ΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΜΟΝΙΜΩΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗΝ Α/ΒΑΘΜΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ  Β/ΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

 ΤΗΝ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΔΩΔΕΚΑΕΤΙΑ (2001 – 2012)

ΕΤΟΣ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ  ΣΤΗΝ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΙΟΡΙΣΜΩΝ  ΣΤΗΝ ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

2001

3.100

3.885

2002

3.080

4.341

2003

4.361

2.698

2004

5.294

2.939

2005

5.286

2.954

2006

5.062

2.933

2007

3.931

3.665

2008

4.321

3.515

2009

2.786

2.770

2010

1.425

1.400

2011

133

413

2012

40

185

 

Πηγή: Χρήστος Κάτσικας Φεβρουάριος  2013

 

Η κατάσταση αυτή δημιουργεί νέα δεδομένα για τους 160.000 εκπαιδευτικούς Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης.

Α. Μειώνονται οι οργανικές θέσεις. Με τις νέες συγχωνεύσεις – καταργήσεις σχολείων  θα χαθούν πάνω από 2.000 θέσεις εκπαιδευτικών Α/βάθμιας και Β/βάθμιας εκπαίδευσης.

Β. Επιδεινώνονται οι προοπτικές απορρόφησης εκπαιδευτικών. Ιδιαίτερα οι προοπτικές των πτυχιούχων των Τμημάτων Δημοτικής Εκπαίδευσης (δάσκαλοι) που μέχρι πρόσφατα διορίζονταν άμεσα στη σχολική εκπαίδευση αλλάζουν δραματικά.

Γ. Οι συγχωνεύσεις μειώνουν δραστικά τα τμήματα με αποτέλεσμα αρκετοί εκπαιδευτικοί να περισσεύουν και να μην υπάρχει σχολείο γι' αυτούς παρά μόνο σε περιοχές του ίδιου νομού, ή και σε άλλους νομούς (αυτά προβλέπει ο νέος νόμος για τις μετακινήσεις, διαθέσεις εκπαιδευτικών).

ΣΟΚ ΓΙΑ ΧΙΛΙΑΔΕΣ ΔΑΣΚΑΛΟΥΣ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΥΣ

Σύμφωνα με τα στοιχεία του αρμόδιου τμήματος του Υπουργείου Παιδείας, τα οποία μας προμήθευσε ο αιρετός του ΚΥΣΠΕ κ. Βασίλης Παληγιάννης το σύνολο των υποψήφιων δασκάλων και νηπιαγωγών στους πίνακες αναπληρωτών για το σχολικό έτος 2012-13 είναι συνολικά 16 χιλιάδες περίπου.

 

ΑΡΙΘΜΟΣ ΔΑΣΚΑΛΩΝ – ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ ΣΤΟΥΣ ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΩΝ ΤΟ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2012/13

 

 

ΠΕ 70 Δασκάλων

ΠΕ 60 Νηπιαγωγών

Με μόρια

2.219

4.309

Χωρίς μόρια

5.051

4.417

Σύνολο

7.270

8.726

 

Από αυτούς τη φετινή σχολική χρονιά έχουν προσληφθεί ως αναπληρωτές όλων των κατηγοριών περίπου 5 χιλιάδες ενώ 3.936 δάσκαλοι και 7.122 νηπιαγωγοί εγγεγραμμένοι στους πίνακες αναπληρωτών είναι εκτός σχολείου, άνεργοι.

Οι προβλέψεις και για το 2013-14 είναι δυσοίωνες αφού προβλέπονται μηδενικοί μόνιμοι διορισμοί και ελάχιστες προσλήψεις αναπληρωτών.  Επομένως ο αριθμός των ανέργων δασκάλων και νηπιαγωγών θα αυξηθεί σημαντικά.

Ανάλογη είναι και η κατάσταση στους αναπληρωτές καθηγητές οι οποίοι, βέβαια, θα βρεθούν σε μόνιμη ανεργία σε αστρονομικούς αριθμούς.

 

ΠΟΣΟΙ ΜΑΘΗΤΕΣ ΧΩΡΑΝΕ ΣΤΗΝ ΑΙΘΟΥΣΑ;

 

 Την ίδια ώρα το Υπουργείο Παιδείας ζητάει, για πρώτη φορά, από τους διευθυντές των  σχολείων να αναφέρουν υποχρεωτικά κατ' εκτίμηση πόσους μαθητές χωράει η κάθε αίθουσα! Μάλιστα στο Έγγραφό τονίζεται ότι "σας επισημαίνουμε την υποχρέωση συμμόρφωσής σας στις σχετικές εγκυκλίους του Υ.Παι.Θ.Π.Α. και σας υπενθυμίζουμε και πάλι ότι η μη καταχώριση, επικαιροποίηση και οριστικοποίηση των στοιχείων αποτελεί παράβαση καθήκοντος."

Είναι φανερό ότι πρόκειται για μεθόδευση του Υπουργείου Παιδείας που θέλει να παραβιάσει τη θεσμοθετημένη αναλογία μαθητών/τμήμα και να δημιουργήσει νέα δεδομένα με βάση τις… «εκτιμήσεις» των δ/ντών. Μάλιστα, δίνει 1,5 τ.μ. για κάθε μαθητή Δημοτικού – Γυμνασίου και Λυκείου! Αυτό σημαίνει ότι σε μια αίθουσα 50 τα .μ. χωράνε 33 μαθητές! Και αυτό όταν ακόμη και οι προδιαγραφές του Ο.Σ.Κ. για την πυρασφάλεια είναι 2τ.μ./μαθητή.

Οι εκπαιδευτικοί και οι μαθητές γνωρίζουν ότι τα σχολικά κτίρια στις περισσότερες περιπτώσεις αδυνατούν να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις μιας σύγχρονης εκπαίδευσης καθώς δεν έχουν πια ούτε αίθουσα πολλαπλών χρήσεων ούτε βιβλιοθήκη ή χημείο αφού κι αυτά μαζί με κάθε πρόσφορο χώρο (αποθήκες κλπ) έχουν μετατραπεί σε αίθουσες διδασκαλίας.

Τι σημαίνει αυτό το στοίβαγμα παιδιών στις αίθουσες; Καταρχάς, επιπλέον υποβάθμιση της εκπαιδευτικής διαδικασίας με αρνητικές συνέπειες στη μόρφωση των παιδιών των λαϊκών οικογενειών. Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Οι αρρώστιες θα αυξηθούν κατακόρυφα σε μια περίοδο που η πρόσβαση στις δομές της Υγείας δυσκολεύει. Τα ατυχήματα θα γίνουν καθημερινό φαινόμενο και η διαβίωση των μαθητών θα χειροτερέψει. 

ΠΗΓΗ: 5-3-2013, http://www.alfavita.gr/arthra/…82

ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ

ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ:

Το δεύτερο μέρος της ανάλυσης για τον υπόγειο* παγκόσμιο πόλεμο – με αναφορά στις υπερεθνικές εταιρείες, στο μονοπωλιακό καπιταλισμό, στην παγκοσμιοποίηση, στον κρατικό καπιταλισμό, στην Gazprom, στη Ρωσία, στην Ελλάδα και στη ΔΕΠΑ

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου**

 

"Ο πόλεμος με τη βοήθεια των χρηματοπιστωτικών όπλων, ευρίσκεται πλέον επίσημα στο επίκεντρο της πολεμικής τέχνης – μία θέση που, για χιλιάδες χρόνια μέχρι σήμερα, κατείχαν οι στρατιώτες και τα συμβατικά όπλα. Είμαστε της άποψης ότι, η διεξαγωγή πολέμων με χρηματοπιστωτικά όπλα, αμυντικών ή επιθετικών, θα αναλύεται σύντομα από τα επίσημα στρατιωτικά εγχειρίδια, αλλά και θα διδάσκεται στις στρατιωτικές σχολές.

Όταν τα ιστορικά βιβλία του μέλλοντος θα αναφέρονται στους πολέμους που διεξήχθηκαν από τα τέλη του 20ου αιώνα και μετά, ένα μεγάλο μέρος τους, το οποίο θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τους μελετητές, καθώς επίσης για τους υπόλοιπους αναγνώστες, θα έχει σαν αντικείμενο τις παγκόσμιες χρηματοπιστωτικές μάχες.

Σήμερα, τα πυρηνικά όπλα είναι ήδη εγκαταλειμμένα σε σκονισμένα, φρικιαστικά δοχεία, έχοντας χάσει σχεδόν εντελώς τη λειτουργική χρησιμότητα τους – αφού ο χρηματοπιστωτικός πόλεμος έχει εξελιχθεί σε ένα υπερστρατηγικό όπλο.

Το συγκεκριμένο όπλο υποκινεί το ενδιαφέρον και ενθουσιάζει ολόκληρο τον πλανήτη, επειδή χειραγωγείται εύκολα, επιτρέπει καλυμμένες, κρυφές ενέργειες, ενώ διαθέτει μία εξαιρετικά καταστροφική δύναμη – ανώτερη και ασφαλέστερη ταυτόχρονα, όλων των άλλων πολεμικών όπλων" (Βιβλίο για έναν πόλεμο χωρίς όρια, γραμμένο από τους δύο ανώτατους στρατηγούς του κινεζικού στρατού Q. Liang και W. Xiangsui, σε ελεύθερη μετάφραση). 

Ανάλυση

Συνεχίζοντας ουσιαστικά το πρώτο μέρος της ανάλυσης μας (Ο υπόγειος παγκόσμιος πόλεμος), επιθυμούμε να τονίσουμε αρχικά την απόλυτη ανάγκη ενίσχυσης της πατρίδας μας, με έναν ανάλογο «οικονομικό στρατό» – εκπαιδευμένο στις μεθόδους και στα όπλα, με τα οποία διενεργούνται οι σύγχρονοι πόλεμοι. Η ανάγκη αυτή είναι κατά την άποψη μας επείγουσα, επειδή η εισβολή που αντιμετωπίζουμε ήδη, ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη – ενώ ο πόλεμος θα έχει χαθεί οριστικά, όταν και εάν λεηλατηθεί η δημόσια, καθώς επίσης η ιδιωτική περιουσία των Ελλήνων (ειδικά δε, τα «διαμάντια του στέμματος»).

Ανεξάρτητα τώρα από τα παραπάνω υπενθυμίζουμε ότι, παραδοσιακά ένας συναλλαγματικός πόλεμος περιγράφεται ως η προσπάθεια κάποιων χωρών να υποτιμήσουν τα νομίσματα τους, με στόχο να περιορίσουν το σχετικό κόστος τους – έτσι ώστε να αυξήσουν τις εξαγωγές τους, να πολλαπλασιάσουν τις θέσεις εργασίας τους, καθώς επίσης να εξυγιάνουν ή/και να αναπτύξουν περαιτέρω την οικονομία τους, εις βάρος των άλλων. Στην περίπτωση αυτή, το νόμισμα χρησιμοποιείται σαν όπλο, με στόχο να επιφέρει οικονομικές ζημίες στον ή στους εκάστοτε αντιπάλους – χωρίς δυστυχώς να αποφεύγονται οι παράπλευρες απώλειες των υπολοίπων κρατών, τα οποία δεν συμμετέχουν ενεργά.

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, η αξία του νομίσματος είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» μιας χώρας – αφού, εάν τυχόν καταρρεύσει, παρασύρει όλα τα υπόλοιπα στο γκρεμό. Ειδικότερα, εάν καταφέρει κανείς να καταστρέψει το νόμισμα ενός κράτους, τότε καταστρέφει όλα τα περιουσιακά του στοιχεία, τα οποία ουσιαστικά εκφράζονται στο νόμισμα – με αποτέλεσμα να οδηγείται ολόκληρο το κράτος στην απόλυτη καταστροφή (η εσωτερική υποτίμηση, η οποία μας επιβλήθηκε, έχει σχετικά ανάλογα αποτελέσματα – αφού μειώνεται η αξία όλων των περιουσιακών μας στοιχείων, καταρρέει το ΑΕΠ, εξαθλιώνεται ο πληθυσμός κοκ.). Επομένως, το νόμισμα είναι ο κεντρικός στόχος κάθε χρηματοπιστωτικού επιθετικού πολέμου – οπότε η οχύρωση του, θα έπρεπε να είναι η βασική φροντίδα του «οικονομικού στρατού» της αμυνόμενης χώρας. 

Περαιτέρω, για να γίνει κατανοητή η ανάλυση που θα ακολουθήσει, είναι σκόπιμο να αναφερθούμε σε ορισμένες βασικές έννοιες, οι οποίες αφορούν και περιγράφουν το σημερινό, παγκόσμιο περιβάλλον:

(α) Παγκόσμιες εταιρείες: Μέχρι πρόσφατα αναφερόμαστε σε πολυεθνικές εταιρίες, βασικό χαρακτηριστικό των οποίων ήταν η αντιπροσώπευση τους σε πολλές χώρες, χωρίς όμως να χάνουν την εθνικότητα τους – αφού η έδρα τους ήταν συνήθως στη χώρα προέλευσης τους. Σήμερα είμαστε αντιμέτωποι με τις παγκόσμιες, υπερεθνικές εταιρείες, οι οποίες περιορίζουν όσο το δυνατόν περισσότερο την εθνικότητα τους, με στόχο να αποτελέσουν μία παγκόσμια «μάρκα» (Brand), χωρίς αναγνωρίσιμα εθνικά χαρακτηριστικά.

Στόχος τους είναι το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος, με το χαμηλότερο δυνατό κόστος – όσον αφορά τη φορολόγηση, το εργατικό δυναμικό, τις πρώτες ύλες κοκ. Η ανώτατη διοικητική στελέχωση τους είναι απολύτως ορθολογική – με την έννοια ότι στηρίζονται στον «Homo Economicus», κινητήρια δύναμη του οποίου είναι η μεγιστοποίηση του κέρδους (επομένως, ο εγωισμός χωρίς όρια). Οι αποφάσεις τους βασίζονται στη θεωρία των παιγνίων – σε ένα μαθηματικό μοντέλο δηλαδή, στο οποίο οι παίχτες έρχονται αντιμέτωποι μεταξύ τους, συμπεριφερόμενοι απολύτως ορθολογικά (εγωιστικά).  

Η κυριότερη χώρα δημιουργίας αυτών των εταιριών, οι οποίες υπερδιογκώθηκαν τα τελευταία χρόνια, στηριζόμενες στο νεοφιλελεύθερο δόγμα, στα χρήματα των φορολογουμένων και στις αποκρατικοποιήσεις των πάντων, είναι οι Η.Π.Α. – με αποτέλεσμα να αναφερόμαστε στον απόλυτο ιδιωτικό καπιταλισμό, στο μονοπωλιακό καπιταλισμό κατά κάποιον τρόπο, ο οποίος είναι το ουσιαστικό πολίτευμα της υπερδύναμης.

Πίσω από αυτά τα μεγαθήρια ευρίσκεται η μεγαλύτερη ιδιωτική τράπεζα του πλανήτη – η Fed, μέτοχοι της οποίας είναι οι γνωστές μας υπερτράπεζες, οι οποίες φαίνεται ότι εποφθαλμιούν σήμερα, όπως επίσης οι υπόλοιπες μεγάλες δυνάμεις (Ρωσία, Κίνα), το χρυσόμαλλο δέρας: την Ευρώπη.

Στα σχέδια τους αυτά υπάγεται προφανώς και η πρόσφατη αναφορά της κυβέρνησης των Η.Π.Α., σχετικά με τις προθέσεις δημιουργίας μίας κοινής ζώνης ελευθέρου εμπορίου και επενδύσεων με την Ευρώπη – της ΒΑΕΕ (Βορειοατλαντικής Ευρωπαϊκής Ένωσης) κατά κάποιον τρόπο, αφού θα συμμετέχουν αφενός μεν η NAFTA (Η.Π.Α., Καναδάς και Μεξικό), αφετέρου η ΕΕ. Η ένωση αυτή θα ήταν το αντίπαλο δέος της CAFTA (China-Asian Free Trade Area) ενώ, εάν στη συνέχεια επιδιωχθεί ένα κοινό νόμισμα (ευρωδολάριο), είναι κάτι που δεν μπορεί κανείς να το αποκλείσει.   

(β) Παγκοσμιοποίηση: Μετά το πέρας του 2ου παγκοσμίου πολέμου και έως το τέλος του ψυχρού πολέμου, ο πλανήτης δεν ήταν απλά χωρισμένος σε δύο ζώνες, στην κομμουνιστική και στην καπιταλιστική δηλαδή – αλλά σε πολύ περισσότερες, μέσω των διαφόρων περιορισμών που υπήρχαν (έλεγχος της διασυνοριακής κίνησης κεφαλαίων, μερική απαγόρευση της επέκτασης των τραπεζών σε άλλες χώρες, δασμοί, ανυπαρξία φορολογικών παραδείσων κλπ.).

Μετά το 1990, αφενός μεν έπεσαν τα τείχη μεταξύ του κομμουνισμού και του καπιταλισμού, αφετέρου έπαψαν σταδιακά να ισχύουν οι περιορισμοί, ειδικά όσον αφορά την ελεύθερη διακίνηση των κεφαλαίων – οπότε ο πλανήτης ενώθηκε, για δεύτερη φορά (η πρώτη εποχή της παγκοσμιοποίησης ήταν μεταξύ των ετών 1880 και 1914, τελειώνοντας με τον 1ο παγκόσμιο πόλεμο). Από την πλευρά της «χρηματοπιστωτικής βιομηχανίας», δεν υπάρχουν πλέον καθόλου σύνορα και εμπόδια – ενώ ο πλανήτης είναι αντιμέτωπος με «το λυκόφως της εθνικής κυριαρχίας» (twilight of sovereignty – W. Wriston), ενδεχομένως δε με προσπάθειες εγκατάστασης μίας παγκόσμιας απολυταρχικής διακυβέρνησης.  

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, την εποχή της πρώτης παγκοσμιοποίησης, η Βρετανική αυτοκρατορία είχε δημιουργήσει μία ενιαία νομισματική ένωση, του μεγέθους της σημερινής Ευρωζώνης – ενώ το 1900 η Κίνα άνοιξε για πρώτη φορά τα σύνορα της, όσον αφορά το εμπόριο και τις επενδύσεις, η Ρωσία άρχισε να «αναδιαρθρώνει» σταδιακά το παλαιό, φεουδαρχικό της σύστημα και η Γερμανία εξελίχθηκε από αγροτική σε βιομηχανική υπερδύναμη.  

(γ) Κρατικός καπιταλισμός: Ο μονοπωλιακός καπιταλισμός και η παγκοσμιοποίηση δεν ήταν οι μοναδικές «γεωπολιτικές εξελίξεις» στο τέλος του 20ου αιώνα. Μία επόμενη ήταν ο κρατικός καπιταλισμός, ο οποίος αποτελεί ουσιαστικά την αναβίωση του μερκαντιλισμού των προηγουμένων αιώνων  (17ου – 19ου) – ενός συστήματος, το οποίο είναι το ακριβώς αντίθετο από την παγκοσμιοποίηση (απαιτεί κλειστές αγορές, εθνικό νομισματικό σύστημα, συνδεδεμένο με το χρυσό, καθώς επίσης ευημερία, μέσω της αύξησης των εξαγωγών εις βάρος των άλλων).

Ειδικότερα, φαινομενικά ιδιωτικές εταιρείες, πίσω από τις οποίες ευρίσκονται ανεξάντλητοι κρατικοί πόροι (όπως η Sinopec, η κινεζική China Petroleum & Chemical Corporation δηλαδή, η ρωσική Gazprom κλπ.), έχουν τη δυνατότητα, χωρίς κανέναν βραχυπρόθεσμο χρηματικό περιορισμό, να αγοράζουν τεράστιες ποσότητες πρώτων υλών ή/και ενέργειας, να επενδύουν σε βιομηχανικές ή άλλες εγκαταστάσεις υποδομής, να εξαγοράζουν μεγάλες ανταγωνιστικές επιχειρήσεις κοκ.

Παράλληλα, μπορούν να κερδίζουν όλο και μεγαλύτερα μερίδια αγοράς σε πολλούς τομείς, επιδοτώντας τις τιμές τους – πουλώντας δηλαδή για κάποιο χρονικό διάστημα τα προϊόντα και τις υπηρεσίες τους, σε τιμές χαμηλότερες του κόστους τους, έτσι ώστε να χρεοκοπήσουν οι ανταγωνιστές τους.

Πρόκειται λοιπόν για ένα νεομερκαντιλιστικό φαινόμενο, στο οποίο το κράτος κρύβεται πίσω από δήθεν ιδιωτικές, σύγχρονες επιχειρήσεις – με κύριους εκπροσώπους την Κίνα και τη Ρωσία (τη Βραζιλία, το Μεξικό και τη Γερμανία επίσης, αλλά σε πολύ μικρότερο μέγεθος).

Ουσιαστικά, τα σύνορα μεταξύ του μονοπωλιακού καπιταλισμού των Η.Π.Α., καθώς επίσης του κρατικού καπιταλισμού των άλλων μεγάλων δυνάμεων, δεν είναι εύκολο να διακριθούν – ειδικά μετά τη διάσωση μεγάλων ιδιωτικών εταιρειών, εκ μέρους της κυβέρνησης των Η.Π.Α. (General Motors, Citi Group, AIG κλπ.), καθώς επίσης όσον αφορά τον παγκόσμιο συναλλαγματικό πόλεμο, ο οποίος μαίνεται σε ολόκληρο τον πλανήτη.

Η ΡΩΣΙΑ

Στο προηγούμενο  μέρος της ανάλυσης μας αναφερθήκαμε στις Η.Π.Α., στην Ευρώπη, στην Ιαπωνία (στη δυτική Τρόικα δηλαδή), καθώς επίσης περιληπτικά στην Κίνα – με ιδιαίτερη έμφαση στα νομισματικά όπλα της Δύσης (των Η.Π.Α. κυρίως), η οποία είναι ο αναμφίβολος νικητής της πρώτης μεγάλης «σύρραξης» (2011).

Εκτός όμως από αυτές τις δυνάμεις, ένας αρκετά σημαντικός παίχτης είναι ασφαλώς η Ρωσία – η οποία διαθέτει ένα ισχυρότατο όπλο, με το οποίο έχει ίσως τη δυνατότητα να αντιμετωπίσει επιτυχημένα τους εχθρούς της, στο πεδίο που διεξάγονται σήμερα οι μάχες του παγκόσμιου συναλλαγματικού πολέμου: την ενέργεια. 

Στα πλαίσια αυτά, το σημαντικότερο ίσως «μέσο χρήσης» του συγκεκριμένου όπλου, εκ μέρους της Ρωσίας, είναι η μεγαλύτερη επιχείρηση της, η οποία είναι ταυτόχρονα ο «Νούμερο Ένα» παραγωγός φυσικού αερίου στον πλανήτη: η Gazprom η οποία, σε συνεργασία με την κυβέρνηση, εκμεταλλεύεται τα αποθέματα της «γαλάζιας ενέργειας» (όπως αποκαλείται το φυσικό αέριο, λόγω του χρώματος της φλόγας, όταν καίγεται).

Ο ετήσιος τζίρος της τεράστιας αυτής εταιρείας (Πίνακας Ι), εάν συμπεριλάβουμε όλες τις συμμετοχές της και όχι μόνο τη μητρική, πλησιάζει το 10% περίπου του ρωσικού ΑΕΠ – ενώ παράγει το 85% του ρωσικού φυσικού αερίου, τροφοδοτώντας το 20% της παγκόσμιας κατανάλωσης. Παράλληλα, ελέγχει το 20% των αποθεμάτων φυσικού αερίου του πλανήτη, καθώς επίσης το 60% των αποθεμάτων της Ρωσίας.

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Θεμελιώδη μεγέθη του ισολογισμού της μητρικής Gazprom

Μεγέθη

2011

2010

2009

 

 

 

 

Τζίρος (σε δις ρούβλια*)

4.735,82

3.661,70

3.116,09

Κέρδη π.φ. (σε δις ρούβλια)

35,75

28,28

23,53

Ποσοστό ιδίων κεφαλαίων

78,57%

78,51%

76,20%

Αριθμός εργαζομένων

400.280

389.702

383.375

Μικτό κέρδος

28,81%

28,76%

27,45%

* Το ένα ευρώ ισοδυναμεί με 39,97 ρούβλια (01.03.2013)

Πηγή: Boersennews de. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Φυσικά η επιχειρηματική και οργανωτική της δομή είναι εξ ολοκλήρου κάθετη – αφού συμπεριλαμβάνει εξόρυξη, παραγωγή, μεταφορά, προετοιμασία, εμπορία και παράδοση. Εκτός δε από τον τομέα της ενέργειας, έχει αναπτυχθεί στους τομείς των ΜΜΕ, τραπεζών, ασφαλειών και επενδύσεων – έχοντας ιδιόκτητη εσωτερική επενδυτική εταιρεία.

Με στόχο να αντιληφθούμε τα μεγέθη της εταιρείας αυτής, καθώς επίσης για να έχουμε μία πιο ολοκληρωμένη εικόνα των βασικών μονομάχων, παραθέτουμε εδώ τον Πίνακα ΙΙ:

 

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Οικονομικά μεγέθη 2012 σε $, προβλέψεις

Μεγέθη

Η.Π.Α.

Κίνα

Ρωσία

 

 

 

 

ΑΕΠ

15,66 τρις

8,25 τρις

1,95 τρις

Ρυθμός ανάπτυξης

2,2%

7,8%

3,6%

ΑΕΠ κατά κεφαλή

49.800

9.100

17.700

Εργαζόμενοι

154,9 εκ.

795,4 εκ.

75,2 εκ.

Ανεργία

8,2%

6,4%

6,2%

Έλλειμμα προϋπολογισμού

-7,6%

-2,3%

-0,1%

Έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών

-487,2

+170,8

+85,1

Εξαγωγές

1,612 τρις

2,021 τρις

0,543 τρις

Εισαγωγές

2,357 τρις

1,780 τρις

0,358 τρις

Εξωτερικό χρέος

14,710 τρις

0,711 τρις

0,455 τρις

Εξωτερικό χρέος / ΑΕΠ

93,93%

8,62%

23,33%

Πηγή: CIA. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως συμπεραίνεται εύκολα από τον Πίνακα ΙΙ, οι Η.Π.Α. αντιμετωπίζουν πολύ μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα, σε σχέση με τους ανταγωνιστές τους – ειδικά όσον αφορά τα δίδυμα ελλείμματα (προϋπολογισμού και τρεχουσών συναλλαγών), καθώς επίσης το εξωτερικό χρέος.

Εάν δε κατανοήσουμε ότι, το μεγάλο ΑΕΠ της υπερδύναμης στηρίζεται κυρίως στην κατανάλωση (71%) και στις υπηρεσίες, της Κίνας στη βιομηχανική παραγωγή, ενώ της Ρωσίας στην ενέργεια, θα διαπιστώσουμε πως οι κίνδυνοι που απειλούν τις Η.Π.Α. είναι τεράστιοι – γεγονός που έχουμε ήδη αναφέρει στην ανάλυση μας «Η μητέρα των κρίσεων». Ταυτόχρονα, τα προβλήματα της υπερδύναμης επιδεινώνονται καθημερινά, όπως επίσης της υπόλοιπης Δύσης, επειδή έχουμε εισέλθει στον αστερισμό του παραδόξου του Minsky (άρθρο μας) – ένα από τα χαρακτηριστικότερα αποτελέσματα του οποίου είναι η μαζική φυγή κεφαλαίων προς τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.  

 Περαιτέρω, o μακροπρόθεσμος προγραμματισμός της Gazprom θυμίζει περισσότερο το σχεδιασμό μίας πολεμικής τακτικής, παρά μία επιχειρησιακή στρατηγική – αφού υπάρχουν αναφορές στην Κίνα, στην προσάρτηση της χερσονήσου Jamal, στη δημιουργία βάσεων στην Ανταρκτική κοκ. Εκτός αυτού, η εταιρεία διαθέτει σημαντικότατο ιδιωτικό στρατό (αν και ισχυρίζεται ότι πρόκειται για προσωπικό ασφάλειας) – γεγονός που θυμίζει αντίστοιχες επιχειρήσεις της μερκαντιλιστικής εποχής.  

Ο αγωγός τώρα, με τον οποίο μεταφέρεται το φυσικό αέριο από τη Ρωσία στην Ευρώπη, είναι ο «Nord Stream» – πρόκειται για μία ανώνυμη εταιρεία, με μετόχους τη ρωσική Gazprom, καθώς επίσης τις γερμανικές Wintershall και E.ON, την ολλανδική Gasunie και τη γαλλική GDF Suez. Σχεδιάστηκε επίσης ο «South Stream», με μετόχους την Gazprom (50%), την  ιταλική Eni (20%),  τη γαλλική EdF (15%), καθώς επίσης τη γερμανική Wintershall (15%) – για να αποφευχθεί ο εφοδιασμός της Ευρώπης, μέσω της Ουκρανίας και της Λευκορωσίας.  Στην Εικόνα Ι που ακολουθεί, φαίνονται τρεις αγωγοί: ο Nord Stream, ο South Stream και ο Nabucco: 

Συνεχίζοντας, ο μεγάλος «εχθρός» της Gazprom είναι ο αγωγός Nabucco – ο οποίος σχεδιάζεται από κράτη της Ευρώπης, σε συνεργασία με τις Η.Π.Α., με στόχο να εξασφαλίσει στην Ευρώπη φυσικό αέριο από τα αποθέματα της Κασπίας (Αζερμπαϊτζάν και Καζακστάν, ενδεχομένως επίσης από το Ιράν, το Ιράκ και την Αίγυπτο) – έτσι ώστε να μην είναι απόλυτα εξαρτημένη από τη Ρωσία.

Ο αγωγός αυτός, θα έχει μήκος περίπου 3.300 χιλιόμετρα, εκ των οποίων τα 2.000 είναι στην Τουρκία, τα 400 στη Βουλγαρία, τα 460 στη Ρουμανία, τα 390 στην Ουγγαρία και τα 46 στην Αυστρία – αν και επανασχεδιάζεται συνεχώς, ενώ προγραμματίζεται να τεθεί σε λειτουργία το 2017. Στην Εικόνα ΙΙ απεικονίζεται ο South Stream (κόκκινη γραμμή), καθώς επίσης ο Nabucco (μπλε γραμμή). Στην Εικόνα ΙΙΙ, δίπλα, ο σημερινός επίσημος South Stream της Gazprom:

Μία κρίσιμη περιοχή, από την οποία θα περνούσε ο Nabucco, ήταν η Γεωργία – όπου με την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων το 2008, απειλήθηκε ο αγωγός και ισχυροποιήθηκε η θέση της Gazprom. Η εισβολή πραγματοποιήθηκε ακριβώς την εποχή όπου, οι Η.Π.Α. προσπαθούσαν να διασώσουν την Fannie Mae – το μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό οργανισμό διαχείρισης ενυπόθηκων δανείων της υπερδύναμης, ένας από τους κυριότερους ιδιοκτήτες των δανειακών ομολόγων του οποίου ήταν η Ρωσία.

Με τη διάσωση της Fannie Mae, η τότε κυβέρνηση των Η.Π.Α. (Bush) προστάτευσε ουσιαστικά τα χρηματοπιστωτικά ενδιαφέροντα της Ρωσίας – με χρήματα των αμερικανών φορολογουμένων.  Την ίδια στιγμή, η Ρωσία απειλούσε τα ενεργειακά ενδιαφέροντα της υπερδύναμης – ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των πολύπλοκων και αλληλοεξαρτώμενων γεωπολιτικών συμφερόντων, εντός των οποίων εξελίσσονται σήμερα οι παγκόσμιοι συναλλαγματικοί πόλεμοι. 

 

Ολοκληρώνοντας, η Ρωσία δεν προσπαθεί μόνο να εμποδίσει την κατασκευή του Nabucco αλλά, παράλληλα, προωθεί δύο εναλλακτικούς αγωγούς, μέσω των οποίων θα μεταφέρεται το φυσικό αέριο από την κεντρική Ασία στην Ευρώπη – ελεγχόμενους βέβαια από την Gazprom. Η προμήθεια άλλωστε της Ευρώπης με φυσικό αέριο, είναι ο κυριότερος «μοχλός πίεσης» που έχει η Ρωσία στη διάθεση της – κάτι που βέβαια δεν θέλει σε καμία περίπτωση να χάσει.

Εκτός αυτού, η ενεργειακή εξάρτηση της Γερμανίας από τη Ρωσία, ειδικά μετά τις αποφάσεις εναντίον της πυρηνικής ενέργειας, είναι η «Αχίλλειος πτέρνα» της – κάτι που λειτουργεί επίσης υπέρ της Ρωσίας, ενώ «αναγκάζει» τη Γερμανία να προσπαθήσει να «υπεξαιρέσει» τα ενδεχόμενα αποθέματα της Κύπρου και της Ελλάδας.  

 ΤΟ ΟΠΛΟ ΤΟΥ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ

Η χρήση του φυσικού αερίου, ως ένα γεωπολιτικό όπλο, αποδείχθηκε αρχικά το 2006 – όπου η Gazprom σταμάτησε να εφοδιάζει την Ουκρανία, ισχυριζόμενη τεχνηέντως ότι υπήρχαν σημαντικές διαφορές με τη χώρα, όσον αφορά την πληρωμή του αερίου. Φυσικά, τα αποτελέσματα της «επιθετικής» αυτής ενέργειας δεν περιορίσθηκαν μόνο στην Ουκρανία, αλλά επεκτάθηκαν σε ολόκληρη την Ευρώπη (επειδή ο αγωγός περνάει μέσα από την Ουκρανία). 

Η ίδια ιστορία επαναλήφθηκε το 2009 – αυτή τη φορά με πολύ επώδυνα αποτελέσματα, αφού έκλεισε ένας μεγάλος αριθμός εργοστασίων στην Ανατολική Ευρώπη, ενώ έμειναν χωρίς θέρμανση πάρα πολλές κατοικίες, μέσα στην πιο ψυχρή εποχή του χρόνου (αρχές Ιανουαρίου, όπως συνέβη και το 2006). Οι δύο αυτές περιπτώσεις τεκμηριώνουν το γεγονός ότι, η Ρωσία δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει στο μέλλον ένα συνδυασμό των όπλων «φυσικό αέριο και νόμισμα» – όσο πιο «αιμοβόρα» μπορεί και χωρίς κανέναν οίκτο.

Ουσιαστικά λοιπόν, η Ρωσία δοκίμασε και «αριστοποίησε» τη χρήση του φυσικού αερίου ως όπλου, «με την ευκαιρία» της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης – επιτυγχάνοντας ένα πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα, το οποίο ενισχύει την επιθετική της ικανότητα σε πολύ μεγάλο βαθμό. Εάν δε χρησιμοποιούσε τον ίδιο συνδυασμό σήμερα, το σταμάτημα δηλαδή της τροφοδοσίας της Ευρώπης με φυσικό αέριο, εν μέσω της κρίσης που βιώνουμε, τα αποτελέσματα θα ήταν εξαιρετικά καταστροφικά.

Ολοκληρώνοντας, η Ρωσία δηλώνει πλέον επίσημα ότι σχεδιάζει να «γκρεμίσει» από το θρόνο του παγκόσμιου αποθεματικού νομίσματος το δολάριο – κάτι που θα επέφερε ένα τεράστιο πλήγμα στην αμερικανική οικονομία, κυρίως επειδή θα αυξανόταν τα επιτόκια δανεισμού της. Παρά το ότι δε το ρούβλι είναι αδύνατον να αντικαταστήσει το αμερικανικό νόμισμα στις διεθνείς συναλλαγές, θα μπορούσε ίσως να αναδειχθεί σε ένα τοπικό αποθεματικό και συναλλακτικό νόμισμα – το οποίο θα κυριαρχούσε στις συναλλαγές των ασιατικών χωρών-προμηθευτών φυσικού αερίου, καθώς επίσης των Ανατολικοευρωπαίων πελατών τους.

Ενδεχομένως δε, η Ρωσία να μπορούσε να δημιουργήσει μία νομισματική ζώνη στις παραπάνω περιοχές, με επίσημο νόμισμα το ρούβλι – κάτι αντίστοιχο δηλαδή με την Ευρωζώνη. Στην προκειμένη περίπτωση όμως, η Ρωσία δεν θα είχε απλά τη θέση της Γερμανίας (ηγετική δύναμη), αλλά και το δικό της νόμισμα – κοινό για όλους τους υπόλοιπους «εταίρους» της. Το φυσικό αέριο θα είχε ίσως τη δυνατότητα να της εξασφαλίσει αυτή τη θέση – κάτι που δεν διαθέτει η Γερμανία, με αποτέλεσμα να είναι σχεδόν αδύνατη μία αντίστοιχη εξέλιξη για την ίδια.          

Ας μην ξεχνάμε ότι η Ρωσία, όπως επίσης η Κίνα, αγοράζει πολύ μεγάλες ποσότητες χρυσού τα τελευταία χρόνια – ενώ, όπως έχουμε ήδη αναφέρει σε προηγούμενη ανάλυση μας, η σύνδεση ενός νομίσματος με το χρυσό (του ρουβλίου εν προκειμένω), θα αύξανε σε μεγάλο βαθμό την εμπιστοσύνη των επενδυτών – μέρος της οποίας έχει ήδη χάσει το δολάριο, ειδικά μετά την κρίση του 2007, όπως και το ευρώ. 

Παρά το ότι λοιπόν οι Η.Π.Α. και γενικότερα η Δυτική Τρόικα (Η.Π.Α., Ε.Ε., Ιαπωνία), διαθέτουν πολύ μεγαλύτερη εμπειρία συναλλαγματικών πολέμων, καθώς επίσης πολύ πιο ισχυρά χρηματοπιστωτικά όπλα, σε σχέση τόσο με την Κίνα, όσο και με τη Ρωσία, θα ήταν πολύ δύσκολο να αντιμετωπίσουν μία συνδυασμένη ενεργειακή και νομισματική επίθεση – πόσο μάλλον εάν συνεργαζόταν μεταξύ τους η Κίνα και η Ρωσία, ενδεχομένως με τη βοήθεια και άλλων χωρών (Βραζιλία κοκ.).

Ειδικά όσον αφορά το Ιράν, η πιθανότητα να συμμετέχει και αυτό στην «επίθεση» εναντίον των Η.Π.Α., αναλαμβάνοντας το συμβατικό μέρος του πολέμου (Συρία κλπ.), με έδρα το Dubai*,  θα περιόριζε αρκετά τις πιθανότητες νίκης της Δυτικής Τρόικας.

Επειδή θεωρούμε δε ότι, τα παραπάνω ενδεχόμενα δεν είναι καθόλου αμελητέα, θα ασχοληθούμε σε μία επόμενη ανάλυση μας – στο τρίτο ουσιαστικά μέρος της αναφοράς μας στον υπόγειο παγκόσμιο πόλεμο, ο οποίος ευρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη (με τα γεωπολιτικά ενδιαφέροντα της Κίνας, τη διαμάχη της με την Ιαπωνία κοκ.).

Η ΤΟΥΡΚΙΑ

Η χώρα, φτωχή σε ενέργεια, με μία φούσκα ακινήτων άνευ προηγουμένου, με εκποιημένες τις περισσότερες δημόσιες επιχειρήσεις της, με εξαιρετικά ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, καθώς επίσης με διάφορα άλλα προβλήματα (άρθρο μας), όχι μόνο οικονομικά, έχει απαιτήσει το 15% του φυσικού αερίου, το οποίο θα μεταφέρεται από τον αγωγό Nabucco – για ιδία χρήση ή για μεταπώληση στις διεθνείς αγορές.

Φυσικά οι Ευρωπαίοι έχουν απορρίψει σε κάποιο βαθμό αυτού του είδους τις απαιτήσεις, αναζητώντας άλλες λύσεις μεταφοράς της γαλάζιας ενέργειας – ενώ η Τουρκία θεωρεί ότι ο αγωγός αποτελεί το ιδανικό όπλο, για να επιταχυνθεί η είσοδος της στην ΕΕ. Η σύνδεση του αγωγού με τις διαπραγματεύσεις εισόδου της Τουρκίας στην ΕΕ αναφέρθηκε ουσιαστικά επίσημα από τον πρωθυπουργό της, τον Ιανουάριο του 2009 – όπου ισχυρίσθηκε πως βλέπει προβλήματα για τον αγωγό, σε περίπτωση αποτυχίας των διαπραγματεύσεων.

Στα πλαίσια αυτά η Τουρκία, θέλοντας προφανώς να δείξει καλή διαγωγή, προσπαθεί να εξασφαλίσει την προμήθεια του αγωγού με φυσικό αέριο και άλλων παραγωγικών χωρών, φιλικά διακείμενων προς την ίδια – όπως του Ιράν και του Κατάρ. Την ίδια στιγμή, στα τέλη του 2011, υπέγραψε μία συμφωνία με εκπρόσωπο της Gazprom, σχετικά με την άδεια κατασκευής του «South Stream Pipeline».  

Η ΕΛΛΑΔΑ

Η πατρίδα μας, αμέσως μετά το ξέσπασμα της χρηματοπιστωτικής κρίσης, η οποία έφερε στην επιφάνεια τη μεγαλύτερη και μάλιστα νόμιμη ληστεία όλων των εποχών, αυτήν της Ευρώπης από τις Η.Π.Α. (άρθρο μας), βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα – στο επίκεντρο της διαμάχης δηλαδή, μεταξύ των Η.Π.Α. και της Γερμανίας (ανάλυση). Σήμερα, από τη συγκεκριμένη οπτική γωνία, η κατάσταση έχει σε μεγάλο βαθμό επιδεινωθεί – λόγω του ότι έχει εισέλθει στο παιχνίδι και η Ρωσία, συμμετέχοντας στο «γεωπολιτικό πόκερ» της περιοχής, με τα ενεργειακά της ενδιαφέροντα.

Ο στόχος, ο οποίος αφορά επίσης την εκβιαζόμενη από την Ευρωζώνη, καθώς επίσης από τις Η.Π.Α., Κύπρο (άρθρο μας), δεν είναι μόνο τα ενδεχόμενα ενεργειακά της αποθέματα – αλλά, παράλληλα, οι συνεχείς αγώνες της Gazprom να διατηρήσει την δεσπόζουσα θέση της, εμποδίζοντας όπου και όπως μπορεί την πρόοδο του εναλλακτικού αγωγού (Nabucco). Η πιθανότητα δε να διέλθει άλλος αγωγός από την ελληνική και κυπριακή επικράτεια, με τη συμμετοχή του Ισραήλ, αποτελεί μία ακόμη «αφορμή πολέμου» (Casus belli) για το ρωσικό κολοσσό. 

Στα πλαίσια αυτά και χωρίς να επεκταθούμε περαιτέρω, η εγκληματική εμμονή της Ελληνικής κυβέρνησης να εκποιήσει τη ΔΕΠΑ, προφανώς κατ' εντολή της σκιώδους εξουσίας, έχει ιδιαίτερη σημασία. Οφείλουμε λοιπόν να αναφερθούμε περιληπτικά στο θέμα, αφήνοντας τα υπόλοιπα για μία επόμενη ανάλυση μας:

Η Δημόσια Επιχείρηση Αερίου ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1988, μετά την υπογραφή συμφωνίας (Φεβρουάριος του 1988), για προμήθεια υγροποιημένου φυσικού αερίου από την Αλγερία – ενώ το Δεκέμβριο του 1988 αποφασίσθηκε η κατασκευή αγωγού φυσικού αερίου, από τα σύνορα της Βουλγαρίας έως την Αττική.

Το 1991 ιδρύθηκε η μικτή Ελληνορωσική εταιρεία "Prometheus Gas ΑΕ", η οποία ανέπτυξε σε μεγάλο βαθμό τη συνεργασία μεταξύ Ελλάδας και Ρωσίας – το 1994 άρχισε η προμήθεια φυσικού αερίου προς τη ΔΕΗ, ενώ το 1995 ξεκίνησαν οι περιφερειακές εταιρείες διανομής φυσικού αερίου, με τη συμμετοχή της ΔΕΠΑ και ιδιωτών. Τα Ελληνικά Πετρέλαια συμμετέχουν με 35% στη ΔΕΠΑ, ενώ η Gazprom προμηθεύει το 70% περίπου των αναγκών της Ελλάδας σε φυσικό αέριο

Η Gazprom τώρα, η Ρωσία δηλαδή, φαίνεται να ενδιαφέρεται για την εξαγορά της ΔΕΠΑ, προσφέροντας περί τα 2 δις € – μία τιμή κατά πολύ υψηλότερη από αυτήν που λέγεται ότι έχουν προτείνει ανταγωνίστριες εταιρείες οι οποίες, εκτός των άλλων, δεν είναι σίγουρο ότι μπορούν να εξασφαλίσουν την προμήθεια φυσικού αερίου ή τις επενδύσεις που απαιτούνται.

Ανεξάρτητα όμως από τις διαδικασίες αυτές και παρά το ότι θεωρούμε εντελώς αδιανόητη την πώληση μίας τέτοιας κοινωφελούς, μονοπωλιακής και κερδοφόρας επιχείρησης, όπως η ΔΕΠΑ, η οποία είναι επί πλέον εξαιρετικά κρίσιμη για το μέλλον της πατρίδας μας στον τομέα της ενέργειας, είναι  ίσως σκόπιμο να αναφερθούμε στην αξία της – η οποία θα ανατιμάται συνεχώς, αφού η κατανάλωση φυσικού αερίου θα αυξάνεται διαχρονικά. Στα πλαίσια αυτά, παραθέτουμε τον Πίνακα ΙΙΙ, με ορισμένα βασικά μεγέθη του Ισολογισμού της:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Ισολογισμός του ομίλου της ΔΕΠΑ, σε €

Οικονομικά μεγέθη ομίλου

2011

2010

Αύξηση

 

 

 

 

Κύκλος εργασιών (τζίρος)

1.761.093.465

1.216.707.517

44%

Μικτό κέρδος

343.248.873

214.508.601

60%

Κέρδη προ φόρων

244.731.159

152.316.364

60%

Ίδια κεφάλαια

1.322.779.638

1.247.510.402

6%

Απόδοση ιδίων κεφαλαίων (πφ)

18,5%

12,0%

54%

Συνολικές υποχρεώσεις

1.080.229.689

1.028.483.493

5%

Πηγή: depa.gr. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Με βάση τον Πίνακα ΙΙΙ και τα κέρδη προ φόρων, σε συνδυασμό με την τεράστια ανάπτυξη των μεγεθών της εταιρείας (τζίρος, κέρδη), καθώς επίσης με την εξαιρετική απόδοση των ιδίων κεφαλαίων της, η οποία θα αυξάνεται διαρκώς, η τιμή πώλησης της δεν θα έπρεπε σε καμία περίπτωση να είναι χαμηλότερη από τα κέρδη της για είκοσι έτη – αν και με καθαρά επιχειρηματικά κριτήρια, είναι κάτι παραπάνω από ανόητο να πουλάει κανείς μία τόσο κερδοφόρα εταιρεία, πόσο μάλλον με τέτοιες προοπτικές (η Heinz, η αμερικανική εταιρεία που πουλάει κέτσαπ, πουλήθηκε πρόσφατα για το εικοσαπλάσιο των κερδών της!).   

Επομένως, η τιμή πώλησης θα έπρεπε να είναι υψηλότερη από 5 δις € και όχι 2 δις € που λέγεται ότι προσφέρει η Gazprom – ενώ το οποιοδήποτε χαμηλότερο τίμημα θα ισοδυναμούσε με υπεξαίρεση δημόσιας περιουσίας, εάν όχι με ενδοτικότητα και με εσχάτη προδοσία.    

Ολοκληρώνοντας, εάν τυχόν η Ελλάδα παραβίαζε τους κανόνες του θεμιτού ανταγωνισμού, όσον αφορά όλες τις αποκρατικοποιήσεις και όχι μόνο αυτήν της ΔΕΠΑ, εις βάρος της Ρωσίας, οι σχέσεις των δύο χωρών θα επιδεινώνονταν ανεπανόρθωτα – επομένως, θα συνιστούσαν ένα ακόμη έγκλημα εις βάρος των Ελλήνων Πολιτών (επί πλέον στην αδιανόητη πώληση της ΔΕΠΑ, ακόμη και σε μια τιμή υψηλότερη των 5 δις €).   

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Η Ελλάδα, από γεωπολιτικής πλευράς, ευρίσκεται σε μία εξαιρετικά πλεονεκτική θέση – στην καλύτερη ίσως της Ιστορίας της. Ταυτόχρονα βέβαια, είναι υποχρεωμένη να βαδίζει σε τεντωμένο σχοινί, στην κόψη του ξυραφιού καλύτερα – γεγονός που οφείλει να υποχρεώσει το σύνολο της πολιτικής να συνεργασθεί, χωρίς τις σημερινές μικροπολιτικές σκοπιμότητες και τις υπερβολικά ιδιοτελείς φιλοδοξίες.

Στα πλαίσια αυτά, με την παράλληλη συνεργασία των Ελλήνων Πολιτών, αφού χωρίς αυτήν δεν μπορεί να επιτύχει κανένα κόμμα και καμία χώρα, η κυβέρνηση πρέπει να αποφύγει όλες τις παγίδες (συνέχιση της υφεσιακής πολιτικής λιτότητας, λεηλασία της ιδιωτικής και δημόσιας περιουσίας, απεμπόληση κυριαρχικών δικαιωμάτων, υποκλίσεις στους επίδοξους ηγεμόνες, κοινωνικές εξεγέρσεις, απορρύθμιση του συστήματος κοκ.) – με στόχο όχι μόνο να μην χαθεί τίποτα, αλλά να βγει η πατρίδα μας κερδισμένη από την κρίση.

Ολοκληρώνοντας, ο συναλλαγματικός πόλεμος, ο οποίος συνεχίζεται κλιμακούμενος, ενώ «εμπλουτίζεται» με τα ισχυρότατα ενεργειακά όπλα, είναι κάτι περισσότερο από επικίνδυνος για το μέλλον όλων μας. Αρκεί να θυμηθεί κανείς τις τεράστιες ζημίες που προκάλεσε η (σκόπιμη) Ασιατική κρίση, η οποία επεκτάθηκε στη Ρωσία, ολοκληρώνοντας την καταστροφική της πορεία στη Λατινική Αμερική και αφήνοντας οδυνηρά σημάδια στο πέρασμα της (εξαθλιωμένες μάζες, κατάρρευση της μεσαίας τάξης κοκ.), για να κατανοήσει τι ακριβώς θα μπορούσε να συμβεί.

Εν τούτοις, πολλές μικρές χώρες μπορούν να χρησιμοποιήσουν το συναλλαγματικό και ενεργειακό πόλεμο προς όφελος τους – αρκεί φυσικά να μην απειληθεί η παγκόσμια ειρήνη, με τη χρήση όπλων που δεν επιτρέπουν τη συνέχιση της ζωής στον πλανήτη ή που θα τον οδηγήσουν πολλές δεκαετίες πίσω.             

 

* Σημείωση: Το ουδέτερο έδαφος του νομισματικού πολέμου σήμερα, η περιοχή δηλαδή που διεξάγονται οι κρυφές συζητήσεις μεταξύ των αντιπάλων, ενώ κινούνται οι μυστικές τους υπηρεσίες, λέγεται πως είναι το Dubai – όπου έχουν εγκατασταθεί οι σημαντικότερες ιρανικές τράπεζες, μέσω των οποίων συναλλάσσεται διεθνώς το Ιράν.

Οφείλουμε να προσθέσουμε εδώ ότι, χαρτονομίσματα πολλών χωρών εκτυπώνονται στο Dubai, κυρίως δε αυτά που διατίθενται στο εξωτερικό της κάθε χώρας – ενώ από το Dubai κατευθύνονται στις κεντρικές τράπεζες διαφόρων κρατών και από αυτές στους πελάτες τους. Η συγκεκριμένη αραβική χώρα είναι, μεταξύ άλλων, η μεγαλύτερη πλατφόρμα διακίνησης χαρτονομισμάτων στον πλανήτη, με τεράστιες ποσότητες να στοιβάζονται σε φυλασσόμενες αποθήκες στην γύρω περιοχή του αεροδρομίου της. 

 

ΥΓ: Οι σημερινοί καταστροφικοί πόλεμοι διεξάγονται με εντελώς διαφορετικά όπλα – με χρηματοπιστωτικά. Επομένως, για να μπορεί να ανταπεξέρχεται μία χώρα και να προστατεύει, ως οφείλει, τα σύνορα της, από την εισβολή αυτών που απειλούν την ελευθερία της, έχει απόλυτη ανάγκη από έναν αντίστοιχα εκπαιδευμένο «οικονομικό στρατό» – από «στρατηγούς» και από «στρατιώτες» δηλαδή, οι οποίοι να έχουν τέλεια γνώση όλων αυτών των νέων όπλων (γνώσεις που θα έχουν αποκτήσει αφενός μεν με τη βοήθεια των σπουδών τους, αφετέρου με την «εξάσκηση» τους στις αγορές).

Οι εταιρείες αξιολόγησης, οι επενδυτικές τράπεζες, τα ΜΜΕ (διασυρμός του αντιπάλου), τα hedge funds, τα CDS, οι μισθωτοί "αστέρες" οικονομολόγοι (αρνητική προπαγάνδα) και διάφοροι άλλοι, είναι ουσιαστικά τα όπλα, με τα οποία εισβάλλει μία χώρα σε κάποια άλλη – με κεντρικό στόχο το νόμισμα, καθώς επίσης τη δημόσια περιουσία της.

Όπως συμβαίνει δε και στο συμβατικό πόλεμο, «στρατολογούνται» προδότες, μέσα στις γραμμές της χώρας, της οποίας σχεδιάζεται η κατάληψη – με το «χρηματισμό» και την «εξαγορά» μελών της πολιτικής, της οικονομικής, καθώς επίσης της πνευματικής εξουσίας της, στην οποία συμπεριλαμβάνονται τα ΜΜΕ. 

Περαιτέρω, ο αμυντικός «οικονομικός στρατός» οφείλει να εκπαιδεύεται καθημερινά, τόσο με τη χρήση ειδικών μοντέλων, όσο με την «προσομοίωση επιθέσεων» – έτσι ώστε να είναι κάθε στιγμή έτοιμος να αντιμετωπίσει μία χρηματοπιστωτική εισβολή.

Στα πλαίσια αυτά, αποτελεί πρώτη προτεραιότητα η προστασία των κοινωφελών, των μονοπωλιακών κερδοφόρων, καθώς επίσης των στρατηγικών επιχειρήσεων της πατρίδας του αφού χωρίς αυτές είναι αδύνατη η διατήρηση της εθνικής κυριαρχίας ενός κράτους. Επίσης, η αποφυγή των ζημιών (ελλειμμάτων) και της υπερχρέωσης μίας χώρας – επειδή έτσι προετοιμάζεται η κατάληψη της.     

Στο παράδειγμα της Ελλάδας, η απώλεια επιχειρήσεων όπως η ΔΕΗ, η ΕΥΔΑΠ, τα ΕΛΠΕ, η ΕΥΑΘ, η ΔΕΠΑ, ο ΟΠΑΠ κοκ., θα σήμαινε την ολοκληρωτική ήττα και την υποδούλωση της – ενώ, χωρίς αυτές, είναι αδύνατον να μπορέσει ποτέ η χώρα μας να ξεφύγει από την κρίση, επιστρέφοντας σε αναπτυξιακή πορεία.

Όταν βέβαια ο εχθρός ευρίσκεται ήδη μέσα στην «καρδιά» ενός κράτους, στο υπουργείο οικονομικών, στο «ταμείο» αποκρατικοποιήσεων και στην κεντρική της τράπεζα δηλαδή, είναι ίσως αργά για να μπορέσει να αμυνθεί με επιτυχία – αν και πάντοτε υπάρχει χρόνος, όσο τα σχέδια του «εχθρού» δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί.

 

** Βασίλης Βιλιάρδος  (copyright), Αθήνα, 02. Μαρτίου 2013, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

 

ΠΗΓΗ: http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2823.aspx

 

Παμπάλαιο κοσκινάκι μου…

Παμπάλαιο κοσκινάκι μου…*

 

Του Γιάννη Στρούμπα

 

Στη σύγχρονη παγκοσμιοποιημένη οικονομία, που επιτρέπει τη μεταφορά επιχειρήσεων και των εργασιών τους από χώρα σε χώρα, κυρίως όμως τη μεταφορά κεφαλαίων και των φορολογικών υποχρεώσεων, η φοροαποφυγή για τις μεγάλες πολυεθνικές επιχειρήσεις καθίσταται πρακτική του συρμού. Τα έσοδά τους μεταφέρονται σε φορολογικούς παραδείσους, ώστε οι δαπάνες των επιχειρήσεων για τις φορολογικές τους υποχρεώσεις σχεδόν να μηδενίζονται, ενώ τα έξοδα μεταφέρονται σε χώρες των οποίων το φορολογικό σύστημα επιτρέπει την έκπτωσή τους από τη φορολόγηση.



* α΄ δημοσίευση: εφημ. «Αντιφωνητής», αρ. φύλλου 362, 1/3/2013.

Η φορολογική πρακτική των πολυεθνικών, κυρίως, επιχειρήσεων, με την αποποίηση των υποχρεώσεών τους, δημιουργεί αμηχανία ως προς το πώς θα 'ταν δυνατό να αντιμετωπιστεί. Τα κράτη θυμίζουν αιχμαλώτους της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας», η οποία, αν δεν ικανοποιηθεί οικονομικά, απειλεί να αποχωρήσει, καταργώντας με την έξοδό της θέσεις εργασίας.

Διανοίγεται, λοιπόν, κάποιο πεδίο αντίστασης των κρατών απέναντι στις οικονομικές μεθοδεύσεις των πολυεθνικών; Υπάρχει δυνατότητα να σφραγιστούν τα ανοιχτά παράθυρα που επιτρέπουν την αθέτηση των φορολογικών υποχρεώσεων; Η φοροαποφυγή συνιστά οικονομικό έγκλημα, το οποίο και θα έπρεπε να τιμωρείται. Η αποχώρηση ενός οικονομικού εγκληματία από μια χώρα θα έπρεπε να επισύρει την κινητοποίηση της Ιντερπόλ για τον εντοπισμό και τη σύλληψή του. Σε οποιοδήποτε άλλο είδος εγκλήματος η διεθνής αστυνομία ενεργοποιείται για τη σύλληψη του δράστη. Στο οικονομικό έγκλημα τα σύγχρονα κράτη απλώς παρακολουθούν τη δραπέτευση των δραστών! Ο Γάλλος ηθοποιός κ. Ζεράρ Ντεπαρντιέ εγκατέλειψε τη χώρα του για να μην καταβάλει τον φόρο του πλούτου που ισχύει στη Γαλλία. Όχι μόνο δεν τον καταδίωξε κανείς, μα αντιθέτως έγινε δεκτός στη Ρωσία από τις ανοιχτές αγκάλες του προέδρου της κ. Βλαντιμίρ Πούτιν.

Πόσο ανίσχυρα όμως είναι όντως τα κράτη μπροστά σε ανάλογες συμπεριφορές; Ένα κράτος που θα αποφάσιζε μόνο του να αντισταθεί στις συγκεκριμένες πρακτικές ίσως είναι ανίσχυρο. Αν άλλα κράτη υποδέχονται με πανηγυρισμούς τους οικονομικούς εγκληματίες και τους υποθάλπουν, προφανώς και κανένα ένταλμα σύλληψης δεν έχει αντίκρισμα. Η αδυναμία επιβολής, βέβαια, από ένα κράτος των οικονομικών υποχρεώσεών τους σε όσους τις αθετούν, δεν πρέπει αυτομάτως να σημαίνει και υποχώρηση απέναντί τους. Γιατί αν πρόκειται να εξαιρούνται από τις οικονομικές διατάξεις που ισχύουν για το σύνολο και να μην αποδίδουν ό,τι τους αναλογεί, τότε δεν συνεισφέρουν τίποτε και στο κράτος τους. Επομένως είτε δραστηριοποιούνται εντός του είτε όχι, ελάχιστα πρέπει να ενδιαφέρει.

Αντίθετα, όσο κι αν μοιάζει να μη διαθέτουν κανένα όπλο προς αντιμετώπιση των οικονομικών εγκληματιών, τα κράτη, ακόμη και λειτουργώντας μεμονωμένα, θα μπορούσαν να φανούν αποτελεσματικά απέναντι σε όσους αποφεύγουν να φορολογηθούν, στερώντας τους εντός των επικρατειών τους τα δικαιώματα οικονομικής δραστηριοποίησης, εφόσον κι εκείνοι αρνούνται τις οικονομικές τους υποχρεώσεις. Αν δηλαδή η Γαλλία δεν είναι σε θέση να συλλάβει, για παράδειγμα, τον κ. Ντεπαρντιέ για αθέτηση των φορολογικών του υποχρεώσεων, θα μπορούσε να του στερήσει δικαιώματα εντός της επικράτειάς της. Η σχετική αμυντική κίνηση δεν αφορά μόνο την περίπτωση δέσμευσης ακίνητων περιουσιακών στοιχείων που ο κ. Ντεπαρντιέ αφήνει πίσω του αναχωρώντας για άλλη επικράτεια. Αφορά την άρνηση του γαλλικού κράτους να του επιτρέψει την περαιτέρω εμπορική του δραστηριοποίηση εντός του. Δικαιούται στο εξής ο κ. Ντεπαρντιέ να προβάλλει τις ταινίες του στους γαλλικούς κινηματογράφους, στη γαλλική τηλεόραση, και να εισπράττει κέρδη από το γαλλικό κοινό; Αν δεν αποδέχεται υποχρεώσεις, δεν μπορεί να προσβλέπει ούτε σε δικαιώματα. Αν δεν τον ενδιαφέρουν πιθανά έσοδα από μια μεγάλη αγορά, όπως της χώρας του, ας αθετεί τις υποχρεώσεις του.

Τα κράτη, έστω και ενεργώντας μεμονωμένα, δεν είναι τόσο ανυπεράσπιστα όσο προβάλλεται, κυρίως από τους κύκλους που εξυπηρετούν τα αντίστοιχα συμφέροντα. Αποφασίζει μια εταιρεία να μεταφέρει την έδρα της σε φορολογικό παράδεισο; Αποφεύγει δηλαδή τις υποχρεώσεις της, αποβλέποντας μόνο σε εισπρακτικά δικαιώματα; Δικαίωμα του θιγόμενου κράτους είναι να αρνείται στη συγκεκριμένη επιχείρηση την περαιτέρω εμπορική της δραστηριοποίηση εντός της επικράτειάς του. Κι αν εξακολουθεί να κρίνει μια επιχείρηση ότι είναι συμφέρον για την ίδια να πάψει την εμπορεία των προϊόντων της στη Γαλλία ή, έστω, στην Ελλάδα, δεν έχει παρά να τα διαθέτει αποκλειστικά στον φορολογικό παράδεισο, για παράδειγμα, του Λουξεμβούργου, όπου κι επέλεξε εφεξής να εδρεύει. Πόσο βιώσιμη όμως θα ήταν η λειτουργία μιας πολυεθνικής επιχείρησης αποκλειστικά στο κράτος-φορολογικό παράδεισο, στο οποίο επέλεξε να εδρεύει, αν η μεμονωμένη κίνηση άμυνας ενός κράτους απέναντι σ' αυτές τις πρακτικές φοροαποφυγής κατέληγε συντονισμένη κίνηση όσων κρατών λειτουργούν με στοιχειώδη φορολογική δικαιοσύνη;

Μα είναι η εξεύρεση λύσης τόσο απλή υπόθεση; Η πιθανότητα αύξησης στη φορολόγηση των εφοπλιστών συνοδεύτηκε από μια παραφιλολογία που έφερε τους εφοπλιστές να αλλάζουν έδρα και να στεγάζουν τα πλοία τους υπό τη σημαία διαφορετικής χώρας. Όσο ενδιαφέρουσα κι αν ακούγεται η προοπτική της συντονισμένης δράσης, εξακολουθεί να μην εφαρμόζεται. Επιπλέον, η απόσυρση από τους εφοπλιστές του ενδιαφέροντός τους, μπορεί να σηματοδοτήσει από δυσχέρειες στις συγκοινωνίες μέχρι πλήγμα στον τουρισμό, αν γίνει δεκτό πως είναι πιθανό να θέσουν εκτός των δρομολογίων τους συγκεκριμένους προορισμούς, για παράδειγμα στις χώρες που δεν τους διευκολύνουν φορολογικά. Σχετικοί προβληματισμοί τέθηκαν ιδίως για την Ελλάδα, σε σχέση και με τις επιχειρηματικές κινήσεις στον τομέα της κρουαζιέρας.

Ακόμη πιο επώδυνη μπορεί να αποβεί η άρνηση ενός κράτους να υποχωρήσει στις αξιώσεις φοροαποφυγής των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών, ιδίως αν αυτές δραστηριοποιούνται σε κρίσιμους τομείς, όπως στον τομέα της υγείας. Το διοικητικό συμβούλιο του Πανελλήνιου Συλλόγου Φαρμακαποθηκάριων, συμμετέχοντας σε ρεπορτάζ του «in.gr» (http://reviews.in.gr/diaxifismoi/page/?aid=1231100075) της 17/3/2011, εξηγεί πως οι ελλείψεις φαρμάκων από την αγορά είναι τεχνητές και χειραγωγούμενες από τις πολυεθνικές εταιρείες που τα παράγουν. Παρουσιάζει συγκεκριμένα το παράδειγμα της ασπιρίνης, η οποία διοχετεύτηκε το 2010 στο φαρμακεμπόριο σε μειωμένο ποσοστό κατά περίπου 80% σε σχέση με το 2009, με αποτέλεσμα να μην ικανοποιούνται τα αιτήματα της αγοράς από τα φαρμακεία. Η παραγωγός εταιρεία «Bayer» έστελνε αντιπροσώπους απευθείας στα φαρμακεία για την πώληση του φαρμάκου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτά θα αγόραζαν παράλληλα και μία σειρά από παραφαρμακευτικά προϊόντα της εταιρείας. Η εταιρεία, μέσω της συγκεκριμένης πρακτικής, ωφελούνταν διπλά, αφού ιδιοποιούνταν τόσο το φαρμακεμπορικό κέρδος που εμπεριέχεται στην τιμή του φαρμάκου, όσο και πουλούσε μαζικά άλλα προϊόντα της. Κι ενώ η έλλειψη εισαγωγής επαρκούς ποσότητας ασπιρίνης διαπιστώθηκε από τον Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων και η «Bayer» πλήρωσε πρόστιμο, συνεχίστηκε να καλλιεργείται η εντύπωση, όπως εξηγεί ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φαρμακαποθηκάριων, ότι οι φαρμακέμποροι διακινούσαν τις ασπιρίνες στο εξωτερικό, ώστε να αποκομίζουν μεγαλύτερα κέρδη. Δύο χρόνια έπειτα από το ρεπορτάζ του «in.gr», η επίσημη ελληνική πολιτεία, διά στόματος του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Υγείας κ. Μάριου Σαλμά, εξακολουθεί να επιρρίπτει την ευθύνη στους φαρμακεμπόρους (22/1/2013, «news.gr», http://www.news.gr/ellada/koinonia/article/35996/elleipsh-sta-farmaka-logo-katahrhshs-exagogon-apo.html), τη στιγμή που, παρά το πρόστιμο του Ε.Ο.Φ. στη «Bayer», το πρόβλημα της τεχνητής έλλειψης της ασπιρίνης επιλύθηκε τελικά μόνο με την εκτόξευση της τιμής της στο 1,87€, όταν στο ξεκίνημα της μεθόδευσης το φάρμακο κόστιζε μόλις 0,50€!

Οι εξελίξεις στους τομείς της ναυτιλίας και των φαρμακοβιομηχανιών δίνουν την εντύπωση ότι τα κράτη καταντούν έρμαιο στις ορέξεις της «ιδιωτικής πρωτοβουλίας». Ιδίως αν συνδέσει κανείς τις φαρμακοβιομηχανίες και με την παραγωγή όχι μόνο απλών παυσίπονων αλλά εξελιγμένων, πανάκριβων φαρμάκων, που καταπολεμούν ασθένειες μέχρι πρότινος ανίατες, συμπεραίνει πως τα κράτη εκβιάζονται από συγκεκριμένα συμφέροντα. Καί αυτή η εικόνα, ωστόσο, είναι ψευδής. Γιατί η λειτουργία κάθε επιχείρησης αδειοδοτείται από τα κράτη. Αν οι επιχειρήσεις δεν συμφωνούν με τον έλεγχο της κερδοφορίας τους, ώστε να διατηρείται σε λογικά επίπεδα, υπάρχει και η ανάκληση της άδειάς τους. Θα δέχονταν άραγε να αναστείλουν τη λειτουργία τους, αντί να περικόψουν την αχαλίνωτη κερδοφορία; Τα δε «κενά» που θα αφήσουν πίσω τους είναι δυνατό να αντιμετωπιστούν είτε μέσω της άρσης κάθε μονοπωλιακής τους λειτουργίας είτε, όπως επανειλημμένως έχει τονιστεί, μέσω μιας αντίστοιχης υγιούς κρατικής επιχειρηματικής λειτουργίας. Τα ίδια ακριβώς ισχύουν και για τη ναυτιλιακή πραγματικότητα, με την πρόσθετη επισήμανση πως η προσέλκυση τουριστών, σε σχέση ιδίως με τον τομέα της κρουαζιέρας που συζητήθηκε, δεν αποτελεί αποκλειστική συνάρτηση του ελλιμενισμού σε λιμάνια με υποτυπώδεις δασμούς, παρά συνάρτηση της προσφερόμενης ποιότητας των παρεχόμενων τουριστικών υπηρεσιών. Γι' αυτό και προορισμοί πανάκριβοι εντέλει, όπως το Παρίσι ή το Λονδίνο, δεν παύουν να σφύζουν από τουρίστες.

Η προσφιλής πρακτική της επιστράτευσης, λοιπόν, απέναντι στους απεργούς κάθε κλάδου, οι οποίοι αγωνίζονται για στοιχειώδη εργασιακά δικαιώματα, μπορεί κάλλιστα να εφαρμοστεί από την πλευρά των κρατών απέναντι σε πολυεθνικές εταιρείες με ανεξέλεγκτη κερδοσκοπία και ασύστολη φοροδιαφυγή. Η επιστράτευση της νομιμοφροσύνης και η απόλυση της αυθαιρεσίας είναι επιτακτικότερες από ποτέ άλλοτε. Τα κράτη δύνανται, ακόμη και μοναχικώς πορευόμενα, να πλήξουν καίρια την υπεκφυγή απέναντι στις υποχρεώσεις τους όσων φοροδιαφεύγουν ή υπονομεύουν με οποιονδήποτε άλλον τρόπο τη συλλογικότητα. Αντιλαμβάνεται κανείς πόσο αποτελεσματικότερα θα γινόταν να λειτουργήσει η κρατική προσπάθεια περιφρούρησης της κοινωνικής δικαιοσύνης, αν ο αγώνας αυτός δεν συνιστούσε διεκδίκηση μεμονωμένων κρατών αλλά ολόκληρων διακρατικών σχηματισμών, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Ποια «ιδιωτική πρωτοβουλία» θα αδιαφορούσε για τη δραστηριοποίησή της σε αγορές τέτοιου μεγέθους, έστω κι αν υποχρεωνόταν σε ελεγχόμενη αντί της ανεξέλεγκτης λειτουργίας;

Η κοινωνική δικαιοσύνη δεν είναι ανέφικτη, κάθε άλλο. Για να εφαρμοστεί ωστόσο προϋποθέτει πολιτικές ηγεσίες που την επιθυμούν ειλικρινά. Η υφιστάμενη πολιτική και οικονομική τάξη πραγμάτων αποδεικνύει με κάθε ευκαιρία ότι δεν επιθυμεί τη διασάλευση των κατεστημένων συμφερόντων. Άλλωστε δεν ανέχεται απλώς την παγκόσμια φορολογική «κινητικότητα», που ακυρώνει τη φορολόγηση των «εχόντων», μα είναι η ίδια που τη δημιούργησε. Γι' αυτό και προσποιούμενη πως «κοσκινίζει» τις λίστες των φοροφυγάδων, τελικά τις συγκαλύπτει, εφόσον, ως γνωστόν, όποιος δεν θέλει να «ζυμώσει», δέκα μέρες «κοσκινίζει». Προβλέψιμο παμπάλαιο κοσκινάκι μου…

Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ

Η ΠΑΡΑΒΟΛΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ

 

Του Απόστολου Παπαδημητρίου

 

Λέγεται, με δόση υπερβολής ασφαλώς, ότι, σε περίπτωση απώλειας της Καινής Διαθήκης, η διάσωση της παραβολής του Ασώτου θα ήταν αρκετή προς κατανόηση του κεντρικού μηνύματος του Ευαγγελίου του Θεού. Βέβαια στις ημέρες μας εν πολλοίς θεωρείται απαξιωτικό να μελετά κάποιος το ιερό για τους χριστιανούς βιβλίο. Όσοι στο παρελθόν το μελέτησαν, προκειμένου να ασκήσουν κριτική, μας άφησαν συγγράμματα ρηχά πλήρη εμπάθειας και προκατάληψης, τα οποία δεν άντεξαν στο πέρασμα του χρόνου.

Σήμερα οι αρνητές, πλέον εχέφρονες, αποφεύγουν να ασχοληθούν με την Καινή Διαθήκη. Τους είναι πολύ πιο εύκολο να ασχολούνται με τους κατ' όνομα χριστιανούς, οι οποίοι με την κραυγαλαία και θλιβερή ασυνέπειά τους δίδουν πάμπολλες ευκαιρίες για κριτική κατά της πίστεως. Βέβαια, αν οι αρνητές του Χριστού και του Ευαγγελίου του ήσαν έντιμοι, θα όφειλαν να ομολογήσουν ότι οι αυτοαποκαλούμενοι χριστιανοί δίνουν αφορμές όταν καθίσταται παραβάτες του Ευαγγελίου και όχι όταν με αγώνα προσπαθούν να προσαρμόσουν τον βίο τους προς τις εντολές του Θεού. Και επειδή οι χριστιανοί παρασυρμένοι από τις μεθοδίες του διαβόλου ούτε αγώνα διεξάγουμε ούτε μας χαρακτηρίζει αγωνία για τη σωτηρία της ψυχής μας, δίνουμε διαρκώς αφορμές να διακωμωδείται η πίστη μας και να λοιδορείται ο Χριστός ως υπαίτιος της σποράς μεσσιανικών αντιλήψεων, οι οποίες συνιστούν ανυπέρβλητη ουτοπία.

Από την άλλη εμείς οι αυτοαποκαλούμενοι πιστοί έχουμε σαφή τη ροπή προς την εμπειρία του θαύματος, του οποίου ποθούμε να καταστούμε μάρτυρες, για να το διαλαλήσουμε στη συνέχεια πιστεύοντας ότι μ' αυτό θα καμφθούν όλες οι αντιρρήσεις των πολεμίων της πίστης μας. Και επειδή με τον όρο θαύμα εννοούμε γεγονός κατά υπέρβαση των φυσικών νόμων θεωρούμε ασήμαντη την παραβολή του Ασώτου, όχι μόνο επειδή δεν έχει τα χαρακτηριστικά του θαύματος, όπως το έχουμε διαμορφώσει στον νου μας, αλλά και επειδή πλείστοι από εμάς θεωρούμε ότι δεν μας αφορά, αφού εμείς ανήκουμε στη χορεία των σωσμένων, σύμφωνα με την άκρως εσφαλμένη προτεσταντική αντίληψη περί σωσμένων.

Η θέση της Εκκλησίας έναντι του αμαρτωλού περιέχεται σαφέστατα στην ευχή του Μεγάλου Βασιλείου, από την οποία το ακόλουθο απόσπασμα: «Συ  γαρ είπας, φιλάνθρωπε, δια του προφήτου σου, ότι ου θελήσει θέλω τον θάνατον του αμαρτωλού, ως το επιστρέψαι και ζην αυτόν· ου γαρ βούλει, Δέσποτα, το πλάσμα των σων απολέσθαι χειρών, ουδέ ευδοκείς επ᾿  απωλεία ανθρώπων, αλλά θέλεις πάντας σωθήναι και εις επίγνωσιν αληθείας ελθείν». (Ακολουθία θείας Μεταλήψεως). Και ακόμη «χαρά γίνεται εν τω ουρανώ επι ενί αμαρτωλό μετανοούντι». (Κατά Λουκάν κφ ΙΕ΄ 7).

Η μετάνοια είναι το αιώνιο σκάνδαλο του κόσμου αλλά και των πιστών. Οι άνθρωποι του κόσμου θεωρούν απαράδεκτη την άφεση των αμαρτιών με την μετάνοια την οποία δεν πολυκαταλαβαίνουν μη διακρίνοντάς την από τη μεταμέλεια, την οποία αναγνωρίζουν απλώς ως ελαφρυντικό κατά την εκδίκαση παραβάσεων του ανθρωπίνου νόμου. Αδυνατούν να κατανοήσουν τη μακροθυμία του Θεού προς τα πλάσματά του όντες επηρεασμένοι από τις διαχρονικές αντιλήψεις περί θεών των διαφόρων εθνών. Και όμως αυτοί οι ίδιοι καταγγέλλουν τις αθλιότητες της «Ιερής Εξέτασης» του ξεστρατημένου από τη θεία αλήθεια αιρετικού χριστιανισμού! Αδυνατούμε και εμείς να δεχθούμε την άφατη μακροθυμία του Θεού, επειδή δήθεν πληγώνεται το περί δικαιοσύνης αίσθημά μας. Αλλά ο Θεός δεν μας απέκρυψε ότι η δικαιοσύνη Του είναι διαφορετική από τη δική μας. Το τόνισε ξεκάθαρα στην παραβολή των εργατών του αμπελώνος, τους οποίους άμειψε με τον ίδιο μισθό, παρά τον διαφορετικό χρόνο εργασίας του καθενός απ' εκείνους. Η στάση μας είναι ίδια με τη στάση του πρεσβυτέρου γιού της παραβολής του Ασώτου. Εμείς έχουμε σχηματίσει την εντύπωση, την τραγικά εσφαλμένη, ότι με τη στάση μα στον βίο έχουμε υποχρεώσει τον Θεό. Γι' αυτό θέλουμε να ασχολείται αποκλειστικά με μας, να μας επιβραβεύει, να μας ευλογεί και να μας κατατάξει σε περίοπτη θέση στη Βασιλεία Του. Θεωρούμε αδιανόητο και βασανιστικό να σμίξουμε με τους «άλλους» που περιφρόνησαν τον Θεό και τις εντολές του, που τον λοιδώρησαν, τον πολέμησαν, τον σταύρωσαν και όμως εξασφάλισαν χωρίς κόπο την υστάτη στιγμή με τη μετάνοια ό, τι και εμείς που κοπιάσαμε σ' όλο μας τον βίο! Από κει ξεκινά το τραγικό σφάλμα μας, από τη βεβαιότητα της εξασφάλισης. Όμως δεν υπάρχει τραγικότερη ψευδαίσθηση από αυτή του σωσμένου, αυτού που άρπαξε την Κρίση από τα χέρια του Θεού και αυτοδικαιώνεται.

Η Εκκλησία μας προβάλλει τη Μεγάλη Εβδομάδα τον ληστή, ο οποίος εξασφάλισε τη σωτηρία του την ύστατη στιγμή επάνω στον σταυρό του μαρτυρίου. Προβάλλει ακόμη τον εκατόνταρχο, ο οποίος είχε παραστεί μάρτυρας πολλών θανατικών εκτελέσεων και είχε σκληρυνθεί, κατά το έθος των Ρωμαίων, πλην όμως κάτω από τον σταυρό του Χριστού ανέκραξε «αληθώς υιού Θεός ην ούτος». Προβάλλει στη συνέχεια άγριους ληστές, όπως τον Μωυσή τον Αιθίοπα, ο οποίος τιμάται ως άγιός Της. Προβάλλει δημίους, οι οποίοι κατά την εκτέλεση του έργου βασανισμού και αφαίρεσης της ζωής των μαρτύρων ανέκραζαν «είμαι και εγώ χριστιανός»! Προβάλλει πόρνες, οι οποίες επίσης τιμώνται ως άγιες και δεν είναι λίγες αυτές, μεταξύ των οποίων και η οσία Μαρία η Αιγύπτια, την οποία η Εκκλησία μας θα τιμήσει μετά από λίγες Κυριακές. Προβάλλει μίμους, οι οποίοι διακωμωδώντας τα μυστήρια της Εκκλησίας πίστεψαν και μαρτύρησαν. Γιατί τους τιμά όλους αυτούς; Επειδή οι τίτλοι τους, ληστής, πόρνη ή μίμος, δεν τους συνόδευσαν ως το τέλος του βίου τους. Ετερμάτισαν αυτόν ως πρώην ληστές, πρώην πόρνες, πρώην μίμοι. Η έμπρακτη μετάνοιά τους, κατά μίμηση του Ασώτου της παραβολής, έκαναν τον φιλάνθρωπο Πατέρα να συγχωρήσει όλες τις αμαρτίες του παρελθόντος.

Ο Σταυρός του Χριστού, κατά τον Απόστολο Παύλο συνιστούσε σκάνδαλο για τους Ιουδαίους και μωρία για τους   Έλληνες. Ο Άσωτος υιός συνιστά διαχρονικό σκάνδαλο για τους «σωσμένους» πιστούς, οι οποίοι μιμούνται τον πρεσβύτερο υιό, και μωρία για τους ανθρώπους του κόσμου, οι οποίοι τρεφόμενοι με τα ξυλοκέρατα της αμαρτίας, γευόμενοι δηλαδή την άνευ νοήματος ζωή των υλικών απολαύσεων ή της υλιστικής ιδεολογίας, δεν επωφελούνται από την μακροθυμία του Πατέρα, που τους καρτερεί γεμάτος έλεος, για να τους αναπαύσει όχι σε τούτο τον βίο αλλά στην αιώνια Βασιλεία Του, στην οποία είμαστε όλοι καλεσμένοι.

 

                                                                        «ΜΑΚΡΥΓΙΑΝΝΗΣ», 4-3-2013

Κρυώνω

Κρυώνω

 

Της Νίνας Γεωργιάδου

 

Είμαστε η γενιά που θα μας οικτίρουν οι νεοφιλελέδες μεσόκοποι επειδή δεν ξέρουμε την τεχνική του πώς να χωνεύεις τα κάρβουνα για μαγκάλι

Οι αναθυμιάσεις του μαγκαλιού απλώθηκαν από τη Λάρισα σ' ολόκληρη τη χώρα. Μπήκαν μέσα στις παγωμένες σχολικές αίθουσες που τα παιδιά τουρτούριζαν χωρίς θέρμανση και, ευκαιρίας δοθείσης, ο προς αξιολόγηση δάσκαλος τους εξηγούσε τις βλαπτικές συνέπειες του μονοξειδίου του άνθρακα και τις τονωτικές επιδράσεις του κρύου. Γιατί από κάθε……. γεγονός πρέπει να κρατάς την ουσία και το ηθικόν δίδαγμα. Καλά πάμε, είπαν και αποχώρησαν. 

Πέταξαν πάνω από τα κουτιά των άστεγων, που εκείνη την ώρα έκαιγαν τουρτουρίζοντας δυο λάστιχα, μα δεν είχαν λόγο να σταθούν. Ο αέρας τρύπωνε από παντού και αραίωνε τις λιποθυμικές τάσεις. Και πάλι το ηθικόν δίδαγμα σε αρχαιοπρεπή μάλιστα έκδοση. «Ουδέν κακόν, αμιγές καλού». Τυχεροί! 

Τρύπωσαν στο πένθιμο σπίτι ενός από τους τρεις χιλιάδες αυτοκτονημένους, μα κι εκεί ένοιωσαν περιττές. Η θηλιά στο ταβάνι, η πεταμένη καρέκλα στο πάτωμα κι εκείνο το γράμμα «δεν αντέχω άλλο», είχαν το σουρεαλισμό μιας παγωμένης φωτογραφίας που δεν τη διαπερνά πια ούτε ο μολυσμένος αέρας. 

 

Τι κρύο!

 

Πέταξαν πάνω από τις ουρές των άρρωστων που περίμεναν υπομονετικά το γενόσημο και αισθάνθηκαν μειονεκτικά. Οι υπερτασικοί έπεφταν, έτσι κι αλλιώς, σε υπογλυκαιμικό κώμα από τα αντιυπερτασικά γενόσημα και οι καρκινοπαθείς έλιωναν αβοήθητοι. Έπειτα άκουσαν και τη δήλωση του Σαλμά για την εξυγίανση του ΕΟΠΥΥ και σκέφτηκαν πως αυτός τα καταφέρνει και μόνος του. 

Βρέθηκαν ύστερα σε μια σχολή υγιούς πατριωτικής διαφώτισης, όπου αναλφάβητοι χρυσαυγίτες μάθαιναν, σε παιδάκια εθνικόφρονων οικογενειών, γράμματα χασάπη, μαχαιροβγάλτες δίδασκαν ιστορίες μισαλλοδοξίας και τρόμου, είχαν εκεί κι ένα φούρνο, όπου παρέδιδαν συνταγές κρεματόριου και το κρυφό αυτό σχολειό έβγαζε τέτοια μπόχα, που και οι αναθυμιάσεις του μονοξείδιου έφυγαν τρέχοντας, για να μη ψοφήσουν. 

 

Κρυώνω!

 

Προσπάθησαν μετά να μπουν στο πρωθυπουργικό μέγαρο, σε μια απέλπιδα απόπειρα, αφού από μακριά ακουγόταν, μεγαλόπρεπος ο λέβητας του καλοριφέρ και το βουητό των κλιματιστικών, προσφέροντας την αναγκαία θαλπωρή στην εκπόνηση σχεδίων για τη σωτηρία της χώρας. Έπειτα άκουσαν και τη δήλωση του τρίτου και μακρύτερου σκέλους της τρικομματικής κυβέρνησης πως «δεν μασάει η κατσίκα ταραμά» και αποχώρησαν, μην τις καταπιεί κι αυτές αμάσητες. 

Συνέχισαν το δρόμο τους ως το συνέδριο του ΠΑΣΟΚ μα και πάλι δεν είχαν λόγο ύπαρξης. Όχι μόνο γιατί ο χώρος κλιματιζόταν στο φουλ αλλά γιατί εκεί ήταν συγκεντρωμένοι πολλοί, ήδη καμένοι, εγκέφαλοι. Έπειτα άφησαν να λειτουργήσουν απρόσκοπτες οι δηλητηριώδεις αναθυμιάσεις που εκλύονταν από το λόγο του βασιλιά καρνάβαλου. «σήμερα που αρχίζει το συνέδριό μας η ελληνική κοινωνία, ο λαός, ο πολίτης είναι εδώ παρών με τις αγωνίες και τις προτεραιότητές του. Αυτόν σκεφτόμαστε, γι' αυτόν αγωνιζόμαστε, σε αυτόν απευθυνόμαστε». 

 

Πολύ κρύο εφέτος!

 

Για το προεδρικό μέγαρο ούτε που το σκέφτηκαν. Όλοι το ξέρουν καλά, ακόμα και τα μονοξείδια, πως το φρούριο αυτό της δημοκρατίας είναι απόρθητο και αδιαπέραστο. Έπειτα συνομιλούσαν με τη γέρικη δημοκρατία οι τρεις αρχηγοί και από τις καμινάδες του μεγάρου εκλυόταν ένα επισκοπικό μύρο από τα λόγια του Κουβέλη, μια μάγκικη αποφορά από τα στιβαρά χείλη του πρωθυπουργού και μια τσίκνα καμένου λίπους από τον έτερο των τριών. 

Και να τες ξανά, οι δολοφονικές αναθυμιάσεις, πάνω από ένα κανάλι. Κανάλι, όχι μαγκάλι, που λέει και ο Χατζηστεφάνου. Γινόταν, εκείνη την ώρα, σύσκεψη των βασικών διαφωτιστών για το πώς θα χειριστούν κι αυτό το θανατικό, χωρίς πολλές-πολλές αιτιάσεις. «Εσύ, Όλγα, φόρα το πιο παγερό σου βλέμμα και την πιο ανέκφραστη φωνή μιας κοινότυπης ανακοίνωσης. Εσύ, Γιάννη, σούφρωσε απλά, με σκεπτισμό, τα χείλη κι εσύ Παύλο, ως πάλαι ποτέ αριστερό άλλοθι κάθε βρωμικού ξεπλύματος, σχολίασε μονολεκτικά, με μια δόση παρηγορητικής συμπάθειας, «θλιβερό». 

 

Από τις περιπτώσεις, δηλαδή, που και τα μονοξείδια ωχριούν και απέρχονται.

 

Πέταξαν πάνω από το τελευταίο μπλόκο των αγροτών. Εδώ θα μπορούσε να γίνει κάτι. Είχαν ανάψει φωτιές για να ζεσταθούν και ήταν εύκολος στόχος. Εξάλλου τα μονοξείδια ήξεραν καλά πως, έτσι κι αλλιώς, τους είχαν για πέταμα. Θα κάναμε καλή δουλειά, σκέφτηκαν, αν ήταν σε κλειστό χώρο. Όμως από πάνω τους ήταν ο ανοιχτός ουρανός και τρέχανε τα σύννεφα και οι βοριάδες και διαλυόντουσαν ανήμπορα τα μόρια των μονοξειδίων. 

 

Τράβηξαν κατά τις Σκουριές.

 

Όχι τις αρχαίες. Τις νέες και λαμπίζουσες του χρυσοφόρου Εldorado. Κάτι κωλόπαιδα, ανθέλληνες παρεμπόδιζαν τις επενδύσεις και την ανάπτυξη της χώρας. Το ήθελαν το μονοξείδιο τους αλλά τους άφησαν στη μοίρα του flash roasting που δεν εκπέμπει απλά μονοξείδια. Θα μάθαιναν αυτοί καλά από τα διοξείδια του θείου και τα συμπυκνώματα αρσενοπυρίτη. Πόσο θα παίξουν κρυφτούλι με το άσθμα και τον καρκίνο; Οι αναθυμιάσεις του μονοξειδίου υποκλίθηκαν με σεβασμό στους ανώτερους και αποχώρησαν. 

 

Έχω ξεπαγιάσει.

 

Δε νοιώθω καν τα δάχτυλά μου. Καταπίνω και το σάλιο μού στέκεται στο λαιμό σαν παγάκι. Σκέφτομαι τις μάνες και τουρτουρίζω. «Μη φύγεις, γιε μου, στα καράβια. Να σπουδάσεις. Θα αλλάξουν τα πράγματα. Θα δεις». Τυλίγομαι με μια κουβέρτα. Τίποτα. Ακούω από μίλια μακριά τη νεκροκαμπάνα και τουρτουρίζω. Κάνω να κλάψω κι από τα μάτια μου, αντί για δάκρυα, βγαίνουν δυο παγωμένοι σταλακτίτες. 

 

Έχω γίνει μια σπηλιά.

 

ΠΗΓΗ: 4-3-2013, http://www.alfavita.gr/apopsi/…A6

Οι προϋποθέσεις μια νέας ταξικότητας & ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ

Οι προϋποθέσεις μια νέας ταξικότητας και ο ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ

 

Συνέντευξη* του Σπύρου Ι. Ασδραχά**


 

Για τους διανοούμενους, το έθνος, την παγκοσμιοποίηση, το μοντέλο ανάπτυξης, τη Βαϊμάρη και τη Χρυσή Αυγή

* Θέλουμε να ξεκινήσουμε ρωτώντας σας για τον ρόλο των διανοουμένων, στην Ελλάδα αλλά και διεθνώς, στις σημερινές συνθήκες της κρίσης.

Για τους διανοούμενους, το πρόβλημα είναι ηθικό. Αυτό σημαίνει την επιλογή ανάμεσα στον ατομοκεντρισμό και τη συλλογικότητα. Το ανθρώπινο είδος, ας μην το ξεχνάμε, ξεκίνησε ως συλλογικότητα, όπως τα οικολογικά συστήματα — και δεν αναφέρομαι μόνο στα δέντρα, τους θάμνους και τα ποτάμια, αλλά και στις ανθρώπινες συσσωματώσεις, όπως θα έλεγε ο Αβροτέλης Ελευθερόπουλος. Οι διανοούμενοι πρέπει να διαλέξουν σε ποια πλευρά του συνόρου θα τοποθετηθούν. Ανήκουν στους προνομιούχους ή σε εκείνους που χάρη στις ικανότητές τους μπόρεσαν να ανέβουν στις ψηλότερες βαθμίδες της οικονομικής και κοινωνικής πυραμίδας, όταν όμως καταφέρνουν να ξεπεράσουν αυτό τον ετεροπροσδιορισμό τότε δεν τους απομένει παρά να γίνουν επαναστάτες.

Κατ' εμέ, στο εθνικό μας δράμα, όταν πεινάει ο κόσμος, όταν δεν έχει λεφτά για πετρέλαιο και κρυώνει, όταν δημιουργούνται ξανά μορφές αλληλεγγύης –και είναι εξαιρετικά θετικές– που ίσχυαν μονάχα στην ιταλογερμανική Κατοχή, στις συνθήκες αυτές δεν τους απομένει άλλος δρόμος. Ανοίγοντας μια παρένθεση, θα διακινδυνεύσω να πω ότι το δράμα αυτό ξεκινάει από μια απάτη: όταν με τεχνάσματα μπήκαμε στην ευρωζώνη. Τα πρόσωπα που ευθύνονται είναι γνωστά. Και, βεβαίως, οι εταίροι θα πρέπει να ήταν σε θέση να καταλάβουν ότι όλα αυτά έγιναν με λογιστικά τεχνάσματα. Από εκεί αρχίζει ο κατήφορος, ο υπέρμετρος δανεισμός, αυτά που πληρώνουμε σήμερα…

Επανερχόμενος στον ρόλο των διανοουμένων, αφού με ρωτάτε, αναρωτιέμαι: Μπορεί ο οικονομολόγος να γίνει ξανά Κάρολος Μαρξ, να συμπεριφερθεί σαν οικονομολόγος, όχι σαν οικονομέτρης, σαν υποτακτικός του συστήματος; Και πάλι το πρόβλημα είναι ηθικό, και το ηθικό δεν σημαίνει ουτοπικό. Είναι η ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης, με προέκταση στην καινούργια διατύπωση.

Και επειδή μιλήσαμε πριν για τους διανοούμενους, θυμάμαι ένα μότο, την κουβέντα ενός ληστή και βοσκού που είχε προτάξει ο Χομπσμπάουμ σε ένα βιβλίο του: Αχ, αφεντικά, αν ήξερα να διαβάζω και να γράφω, θα είχα καταστρέψει την ανθρώπινη ράτσα — αυτή την κουβέντα του ληστή και βοσκού θα έπρεπε να τη σκεφτούν σε βάθος οι διανοούμενοι και οι επαΐοντες.

* Ποια στοιχεία θα επισημαίνατε από την ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης στην Ελλάδα;

Τα μεσαία στρώματα, στην Ελλάδα, και όχι μόνο σε αυτή, αποδιαρθώνονται. Τα μεσοστρώματα αποτελούσαν τον συνεκτικό ιστό της κοινωνίας, δημιουργούσαν μια μείζονα ισορροπία. Η υπερσυγκέντρωση υπήρχε, αλλά δεν υπερέβαινε τη μικροϊδιοκτησία, τη μικροεπιχείρηση, την αυτοαπασχόληση. Με τη λεγόμενη μνημονιακή πολιτική, τα στρώματα αυτά αποδιαρθρώθηκαν. Κατά την γνώμη μου, ο καινούργιος ΣΥΡΙΖΑ είναι το απείκασμα αυτής της αποδιάρθρωσης, η οποία δημιουργεί τις προϋποθέσεις μιας νέας ταξικότητας.

Όσον αφορά τη σημερινή κατάσταση, ακόμα και όσοι ανήκουν σε αυτό που αποκαλούμε μνημονιακό σύστημα λένε ότι ενέχει αντιφάσεις. Οι αντιφάσεις είναι τέτοιες, ώστε οι ελπίδες για το βραχυπρόθεσμο ή μακροπρόθεσμο μέλλον δεν σημαίνουν απολύτως τίποτε, δοθέντος ότι, για να συμβεί κάτι, θα πρέπει να έχει επέλθει η διαδικασία της οικονομικής ανάπτυξης. Αλλά η οικονομική ανάπτυξη πρέπει να είναι και κοινωνική ανάπτυξη. Τίποτε δεν εγγυάται ότι θα έχουμε μια τέτοια ανάπτυξη. Οι μυθολογίες ότι θα έρθουν οι ξένοι επενδυτές ανήκουν σε ένα σύστημα σπέκουλας, κερδοσκοπίας και όχι σε μια οικονομική λογική, καπιταλιστικού τύπου. Αλλά τι είδους καπιταλιστικού τύπου; Του βιομηχανικού; Ο καπιταλισμός έχει μετεξελιχθεί από βιομηχανικός σε χρηματιστικός. Μην περιμένουμε την ανάπτυξη με αυτούς τους όρους.

* Πώς μπορεί να τοποθετηθεί σε αυτό η Αριστερά;

Ακριβώς επειδή υπάρχει, θα έλεγα, μια οπτική διαφορετικού τύπου ανάπτυξης, κι αυτή την οπτική την έχει επωμιστεί το καινούργιο πολιτικό σχήμα της Αριστεράς, ο ΣΥΡΙΖΑ, που έχει δημιουργηθεί και τείνει να εξορθολογιστεί, αυτό το καινούργιο μοντέλο συνεπάγεται τη ρήξη με το προτεινόμενο μοντέλο της δήθεν αναπτύξεως διά των επενδύσεων του χρηματιστικού κεφαλαίου, που δεν θα γίνει ποτέ ή θα γίνει υπό μορφή λεηλασίας.

Υπάρχει μια κατηγορία πολιτικών ανθρώπων που θέλουν να καταργήσουν τον δημόσιο τομέα και το εργαλείο του, που είναι το κράτος. Για να έχουμε ανάπτυξη θα πρέπει να γίνει ακριβώς το αντίθετο! Ενίσχυση του δημόσιου τομέα και υψηλού βαθμού εργαλειοποίηση του κράτους. Όσοι επαγγέλονται τον ελεύθερο ανταγωνισμό, ξεχνούν κάτι ουσιώδες: ότι η Σχολή του Σικάγο, λ.χ. έχει ως προϋπόθεση την ύπαρξη μιας ήδη ισχυρής οικονομίας.

* Ας επανέλθουμε στο ζήτημα της νέας συλλογικότητας και ταξικότητας που θέσατε πριν.

Πρέπει να δημιουργηθεί μια καινούργια συλλογικότητα, η οποία θα αναχθεί σε μια νέα ταξικότητα. Ενιαία; Όχι. Εδώ νομίζω ότι η ανάλυση του ΚΚΕ, μολονότι στο στρατηγικό επίπεδο δεν θα με εύρισκε εντελώς αντίθετο, στο τακτικό επίπεδο με βρίσκει τελείως αντίθετο. Διότι έχουν λησμονήσει τον τακτικισμό του Λένιν και έχουν υποτάξει την τακτική στη στρατηγική.

Τα συστατικά στοιχεία αυτής της νέας ταξικότητας είναι, βέβαια, αντιφατικά, αντιθετικά. Αλλά η αντίθεση οδηγεί στη σύνθεση. Για παράδειγμα, ήθελα να επισημάνω τη φοβία της Αριστεράς στην έννοια του εθνισμού. Η δημιουργίας μιας εκσυγχρονισμένης Αριστεράς, εκ των πραγμάτων έχει μια αναγωγή στο έθνος — όχι με την έννοια της εθνοκαπηλείας, αλλά της εθνικής ανεξαρτησίας. Μιλάμε συνέχεια για την παγκοσμιοποίηση. Η παγκοσμιοποίηση, όμως, στην πραγματικότητα, είναι έθνη, κυρίαρχα και υποτασσόμενα έθνη. Κυρίαρχες αυτοκρατορίες, με εκπρεπή παραδείγματα την Κίνα και τη Ρωσία. Η παγκοσμιοποίηση δεν κατάργησε τα έθνη και τα έθνη δεν στριμώχνονται στην παγκοσμιοποίηση του κεφαλαίου. Διότι τα κεφάλαια παραμένουν εθνικά. Γιατί δεν κατάφεραν να ξεπεράσουν τη γεωπολιτική.

Η σημερινή εικόνα των οικονομιών οδηγεί σε ένα παρωχημένο πρότυπο: των αυτοκρατοριών. Πότε η Κίνα θα μπορούσε να γίνει καταλύτης; Εάν από την εξωστρέφεια οδηγούνταν στην εσωστρέφεια. Όχι στις υπερβολές του Μάο Τσε Τουνγκ με τα μικρά καμίνια, αλλά με την ικανοποίηση των απαιτήσεων της εσωτερικής αγοράς. Αν συνέβαινε αυτό, θα μπορούσε να αλλάξει η τύχη του κόσμου.

Για να κλείσω το ζήτημα της καινούργιας συλλογικότητας, που πρέπει να αναχθεί σε μια καινούργια ταξικότητα. Στην Ελλάδα σήμερα, στο κοινοβουλευτικό σύστημα, αφού δεν θα έχουμε κατάληψη των χειμερινών ανακτόρων κ.τ.ό., ο βασικός, ο κύριος κορμός της Αριστεράς είναι ο ΣΥΡΙΖΑ. Το ζήτημα είναι πώς θα πειστεί η πλειοψηφία των πολιτών ότι έχουν οι πολίτες μια κοινή μοίρα, αν εξαιρέσουμε μια μειοψηφία η οποία επωφελείται από την αποδόμηση. Και πώς θα συνειδητοποιήσει, η πλειοψηφία, ότι η επάνοδος σε ένα καθεστώς αυτοφενακισμού δεν είναι πλέον εφικτή.

Αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα για τον ΣΥΡΙΖΑ στον οποίο, χωρίς να έχω καμία συμμετοχή, οργανωτική ή άλλη, ανήκω.

* Κλείνοντας, θέλουμε τη γνώμη σας για δυο ζητήματα που συζητιούνται πολύ στον δημόσιο λόγο. Τις αναλογίες της σημερινής Ελλάδας με τη Δημοκρατία της Βαϊμάρης και συνακόλουθα την άνοδο του νεοναζισμού.

Δεν νομίζω ότι οι οικονομικές αναλογίες είναι εκείνες, που θα έπρεπε να συγκεντρώσουν το ενδιαφέρον μας. Το ενδιαφέρον μας θα έπρεπε να επικεντρωθεί στην αποδιάρθρωση που συνεπέφερε η ανεργία στις δύο χώρες. Πρόκειται για μια αποδόμηση. Στη Γερμανία αυτή η αποδόμηση εκφράστηκε με επιθετικότητα, με τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εδώ βέβαια δεν πρόκειται να εκφραστεί με κανενός τέτοιου είδους πόλεμο. Υπόκειται σε έναν οικονομικό πόλεμο, ο οποίος μπορεί να έχει κάποιες ισχνές αναλογίες με τις αντίστοιχες της μετα-Βαϊμάρης εποχής, αλλά δεν είναι ούτε ταυτόσημες ούτε ταυτίσιμες.

* Και ο συσχετισμός της Χρυσής Αυγής με τον ναζισμό;

Νομίζω ότι υπάρχει μια ισχυρή αναλογία, λειτουργική και όχι δομική. Ας διευκρινίσω, βέβαια, ότι είμαι τελείως αντίθετος στη θεωρία ότι η Χρυσή Αυγή είναι το μακρύ χέρι του κεφαλαίου. Όπως δεν δέχομαι τη θεωρία, που έχει επικρατήσει, ότι ο ναζισμός και ο ιταλικός φασισμός –αφήνω στην άκρη τις ιδιαιτερότητες του φρανκισμού και της πορτογαλικής περιπτώσεως του Σαλαζάρ– ήταν το αναβλάστημα της αστικής τάξεως. Ήταν διαφορετικής κατηγορίας φαινόμενα, από τα οποία βεβαίως επωφελήθηκε η αστική τάξη, όπως και τα κινήματα αυτά επωφελήθηκαν από τον συνεταιρισμό τους με την αστική τάξη. Στην Ελλάδα αυτό που συμβαίνει είναι ότι μια μικρή ομάδα, με ένα είδος ημιμάθειας ή παραποίησης της Ιστορίας, έφτιαξε ένα ιδεολόγημα το οποίο επικεντρώθηκε στο πρόβλημα των μεταναστών. Στη Γερμανία στηρίχθηκε στο πρόβλημα του αντισημιτισμού.

Και έτσι σήμερα ανακύπτει η Χρυσή Αυγή που ταΐζει τους ομογενείς και μαχαιρώνει τους δυστυχισμένους ανθρώπους που τους έχει διώξει η φτώχια ή η πολιτική κατάσταση από τη χώρα τους και ήρθαν εδώ. Ήρθαν εδώ και τους εκμεταλλευθήκαμε, για να φτιάξουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες και ένα σωρό άλλα. Το όλο ζήτημα μας παραπέμπει σε κάτι βαθύτερο: στη δυνατότητα εκμετάλλευσης του φόβου απέναντι στον άλλο από το φαινόμενο που λέγεται Χρυσή Αυγή. Η Αριστερά –και όχι ένα πανδημοκρατικό μέτωπο, αυτά είναι αφέλειες– είναι αυτή που θα αντιπαρατεθεί με τη Χρυσή Αυγή. Γιατί, κατά τα λοιπά, το πρόβλημα που τίθεται είναι ποιος θα αφομοιώσει ποιον: Η Ν.Δ. τη Χρυσή Αυγή ή η Χρυσή Αυγή τη Ν.Δ.;

* Και σαν τελικό σχόλιο;

Αντί τελικού σχολίου, ας πω ότι αυτές είναι οι σκέψεις, αποσπασματικές, θολές ίσως, ενός ανθρώπου που βλέπει τον ήλιο της προσωπικής του ζωής να βυθίζεται στη θάλασσα. Και θυμάμαι ένα τραγούδι που λέγαμε, παιδιά, στην πατρίδα μου «Τρανός βασιλιάς με χρυσή φορεσιά γέρνει ο ήλιος στην κόκκινη Δύση». Οι δύσεις στη Λευκάδα είναι καταπληκτικές…

* Τη συνέντευξη πήραν ο Βαγγέλης Καραμανωλάκης και ο Στρατής Μπουρνάζος. Σε αυτήν έχουν ενσωματωθεί αποσπάσματα από τη συνέντευξη του Σπύρου Ασδραχά στη Νατάσσα Δομνάκη, για λογαριασμό του Αθηναϊκού Πρακτορείου Ειδήσεων. Σχόλια και συζήτηση για το άρθρο στο ιστολόγιο των Ενθεμάτων

ΠΗΓΗ: Ημερομηνία δημοσίευσης: 03/03/2013, http://www.avgi.gr/ArticleActionshow.action?articleID=756574

** http://www.eie.gr/nhrf/institutes/inr/cvs/cv-asdrachas-gr.html

Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ

Ο ΥΠΟΓΕΙΟΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΣ ΠΟΛΕΜΟΣ:

Εκατομμύρια άνθρωποι στον πλανήτη κινδυνεύουν να οδηγηθούν στην οικονομική γενοκτονία, στη φτώχεια και στην εξαθλίωση – θύματα της θηριώδους μάχης μεταξύ της δυτικής τρόικας, με απόλυτο ηγέτη τις Η.Π.Α., καθώς επίσης της κίτρινης γάγγραινας, της Κίνας

 

Του Βασίλη Βιλιάρδου*

 

 

"Το ευρώ και το δολάριο μοιάζουν με δύο επιβάτες στο ίδιο καράβι – όπου κάποια στιγμή ευρίσκεται ο ένας επιβάτης στο υψηλότερο κατάστρωμα και κάποια άλλη στιγμή στο χαμηλότερο. Μπορούν να αλλάζουν τις θέσεις μεταξύ τους, καθώς επίσης να κινούνται υψηλότερα ή χαμηλότερα, αλλά, σε κάθε περίπτωση, κάθονται στο ίδιο καράβι – κινούμενοι με την ίδια ταχύτητα, προς τον ίδιο προορισμό.

Οι καθημερινές διακυμάνσεις της ισοτιμίας τους καθρεφτίζουν «τεχνικές επιρροές» – τη βραχυπρόθεσμη σχέση μεταξύ ζήτησης και προσφοράς. Επίσης, φόβους για το τέλος ή για την κατάρρευση του ευρώ και στη συνέχεια ανακούφιση – μέσω νέων μέτρων.

Σε κάθε περίπτωση, το ζευγάρι ευρώ-δολαρίου ταξιδεύει συνεχώς μαζί, πάντοτε σε μία ορισμένη απόσταση, η οποία δεν ξεπερνά τα όρια – το μήκος και το πλάτος δηλαδή του πλοίου.

Οι Η.Π.Α., έχοντας δημιουργήσει έξυπνα μόνες τους το (δήθεν) «αντίπαλο δέος», έτσι ώστε να «κατατροπώνεται» εύκολα ο κάθε εχθρός τους, ο οποίος ευρίσκεται αντιμέτωπος με διασταυρωμένα πυρά, δεν προσπαθούν να ενισχύσουν υπερβολικά την ισοτιμία του ευρώ.

Αντίθετα, είναι σχεδόν ολοκληρωτικά απασχολημένες με τη διατήρηση, με τη μη διάλυση δηλαδή της Ευρωζώνης, «απομυζώντας» την κατά καιρούς – έχοντας τοποθετήσει τη Γερμανία διευθύνοντα σύμβουλο της/τους" (V. Rids).   

Ανάλυση

Μετά το σοκ του Νίξον και την έξοδο του πλανήτη από τον κανόνα του χρυσού, δεν υπάρχει ουσιαστικά κανένα παγκόσμιο συναλλαγματικό σύστημα – αφού οι ισοτιμίες των νομισμάτων καθορίζονται πλέον από τις κεντρικές τράπεζες οι οποίες, πολύ συχνά, τις χειραγωγούν.

Το γεγονός αυτό, σε συνδυασμό με την κακή χρήση των βασικών επιτοκίων, έχει δημιουργήσει πολύ μεγάλα προβλήματα παγκοσμίως – τα κυριότερα εκ των οποίων είναι οι συνεχείς, όλο και πιο επικίνδυνες χρηματοπιστωτικές φούσκες, καθώς επίσης η αδυναμία ρύθμισης του συστήματος, όσον αφορά τις πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες (με κριτήριο τα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών, ιδίως τις εξαγωγές και τις εισαγωγές).  

Σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως έχουμε ήδη αναλύσει στο παρελθόν, η επικίνδυνη απορρύθμιση του (μη) συστήματος προκαλείται κυρίως από την Κίνα, από τη Γερμανία και από την Ιαπωνία (ασύμμετρη παγκοσμιοποίηση). Σε ευρωπαϊκό επίπεδο από τη Γερμανία (ευρωπαϊκές ασυμμετρίες), η οποία «εκμεταλλεύεται» την Ευρωζώνη, για να παραμένει ανταγωνιστικά χαμηλή η ισοτιμία του νομίσματος της – με αποτέλεσμα, οι εξαγωγές της να είναι σταθερά υψηλότερες από τις εισαγωγές.

Περαιτέρω, για να γίνει κατανοητός ο συναλλαγματικός πόλεμος που στην κυριολεξία «μαίνεται» σήμερα, παρά τις αντίθετες διαβεβαιώσεις εκ μέρους των επισήμων «φορέων», είναι απαραίτητο να προηγηθούν τα παρακάτω:

(α) Η περίοδος του κανόνα του χρυσού

Με βάση τον κανόνα του χρυσού, ολόκληρη η ποσότητα των χρημάτων που «εξέδιδε» μία χώρα, είχε αντίκρισμα το πολύτιμο μέταλλο – απέναντι στο οποίο διαμορφωνόταν η διεθνής ισοτιμία του νομίσματος της (ή άλλα νομίσματα με αντίκρισμα σε χρυσό, τα οποία είχε στα συναλλαγματικά της αποθέματα).

Αυτό σήμαινε ότι εάν, για παράδειγμα, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας Α ήταν «χρόνια» ελλειμματικό, απέναντι στη χώρα Β, τότε η χώρα Α υποχρεωνόταν κάποια στιγμή να παραδώσει χρυσό στη χώρα Β – εξοφλώντας τα χρέη της (εξαργυρώνοντας τα δικά της χαρτονομίσματα), τα οποία είχαν συγκεντρωθεί στη χώρα Β.

Απλουστευμένα, το αποτέλεσμα της όλης αυτής διαδικασίας ήταν αφενός μεν να υποτιμάται το νόμισμα της χώρας Α (αφού ο χρυσός της περιοριζόταν ή/και τα χαρτονομίσματα αυξανόταν), καθώς επίσης να ανατιμάται το νόμισμα της χώρας Β (αφού ο χρυσός της αυξανόταν ή/και τα χαρτονομίσματα παρέμεναν σταθερά).

Κατ' επακόλουθο, επειδή ο σκοπός δεν ήταν φυσικά ο μηδενισμός των αποθεμάτων χρυσού, η χώρα Α μείωνε «καταναγκαστικά» τις εισαγωγές της από τη χώρα Β (λόγω αύξησης των τιμών), ενώ διευκολυνόταν οι εξαγωγές της (λόγω της μείωσης των τιμών των προϊόντων της) – οπότε, κάποια στιγμή, ισοσκελιζόταν το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών της χώρας Α, όπως επίσης της χώρας Β (για την οποία ίσχυαν τα ακριβώς αντίθετα).

Με αυτόν τον τρόπο διορθώνονταν οι ασυμμετρίες και έπαυαν, αργά ή γρήγορα, να υπάρχουν πλεονασματικές και ελλειμματικές χώρες – αφού οι δεύτερες υποχρεώνονταν αυτόματα να διαχειριστούν έγκαιρα, συνετά και σωστά τα οικονομικά τους, έτσι ώστε να μην χρεοκοπήσουν.  

(β) Η περίοδος του BrettonWoods (1944-1971)

Τις δεκαετίες που ακολούθησαν την υιοθέτηση της συμφωνίας του Bretton-Woods, όλα τα νομίσματα είχαν αντίκρισμα σε δολάρια – τα οποία, με τη σειρά τους, είχαν αντίκρισμα σε χρυσό. Όταν λοιπόν κάποια χώρα εμφάνιζε πλεονάσματα, έχοντας συγκεντρώσει περισσότερα δολάρια, σε σχέση με αυτά που της ήταν απαραίτητα, μπορούσε να τα ανταλλάξει με χρυσό – στην τιμή ανταλλαγής που προέβλεπε η συμφωνία του Bretton-Woods (περί τα 35 $ την ουγγιά).

Στα πλαίσια αυτά, επειδή οι Η.Π.Α. κατέληξαν να έχουν ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (με την Ευρώπη και την Ιαπωνία τότε, όπως σήμερα με την Κίνα), από 20.000 τόνους χρυσού που κατείχαν το 1950, βρέθηκαν με λιγότερους από 9.000 τόνους το 1971 – έως τη στιγμή που ο Νίξον «έκλεισε το παράθυρο διαφυγής του αμερικανικού χρυσού», καταργώντας μονομερώς και αυθαίρετα τη σύνδεση του δολαρίου μαζί του.

Οι 11.000 τόνοι χρυσού που έχασαν οι Η.Π.Α., σε 21 περίπου χρόνια, κατέληξαν κυρίως σε έναν μικρό αριθμό εξαγωγικών χωρών – στη Γερμανία, τα αποθέματα της οποίας αυξήθηκαν, στην ίδια χρονική περίοδο, από μηδενικά σε πάνω από 3.600 τόνους, στην Ιταλία (από 227 στους 2.500 τόνους), στη Γαλλία (από 588 στους 3.100) και στην Ολλανδία (από 280 τόνους στους 1.700).

Βέβαια, τα αποθέματα χρυσού που συγκέντρωσαν τότε όλες οι εξαγωγικές πλεονασματικές χώρες, δεν προήλθαν μόνο από τις Η.Π.Α. αλλά, επίσης, από άλλες ελλειμματικές χώρες – μεταξύ των οποίων σημαντικότερη ήταν η Μ. Βρετανία, ο χρυσός της οποίας μειώθηκε από 2.500 τόνους το 1950 στους 690 τόνους το 1971.

(γ)  Η περίοδος μετά το BrettonWoods

Μετά την κατάργηση του κανόνα του χρυσού-δολαρίου το 1971, έπαψε ουσιαστικά να υπάρχει κάποιος τρόπος αντικειμενικής μέτρησης της σωστής ή μη διαχείρισης των οικονομικών μίας χώρας – με αποτέλεσμα, ο δανεισμός πολλών χωρών της «Δυτικής Τρόικας» (Η.Π.Α., Ευρώπη, Ιαπωνία), να ξεπεράσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ.

Στη συνέχεια ο δανεισμός, σε συνδυασμό με άλλους παράγοντες, προκάλεσε διαδοχικές υπερβολές (φούσκες), καταλήγοντας στη σημερινή, τεράστια κρίση – δημοσίου χρέους, νοικοκυριών επιχειρήσεων και τραπεζών. Ο Πίνακας Ι, από τον οποίο φαίνεται η εξέλιξη του αμερικανικού χρέους, είναι χαρακτηριστικός:

ΠΙΝΑΚΑΣ Ι: Εξέλιξη του δημοσίου χρέους των Η.Π.Α. σε τρις $, δημόσιο χρέος σε ποσοστά του ΑΕΠ, έλλειμμα (πλεόνασμα) σε τρις $

Έτος

Δημόσιο Χρέος

Δημόσιο Χρέος/ΑΕΠ

Έλλειμμα

 

 

 

 

1981

1,0

32,5%

-0,08

1985

1,8

43,8%

-0,21

1990

3,2

55,9%

-0,22

1995

4,9

67,0%

-0,16

2000

5,6

57,3%

+0,24

2005

7,9

63,5%

-0,32

2009

11,9

83,4%

-1,41

2010*

13,8

94,0%

-1,42

2011*

15,1

100,0%

-1,27

* Πρόβλεψη της αμερικανικής κυβέρνησης

Πηγή: Spiegel. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως αναφέραμε, την ίδια πορεία με τις Η.Π.Α., με μεγαλύτερη ή μικρότερη «ένταση», ακολούθησαν και όλες οι άλλες χώρες της Δυτικής Τρόικας – κυρίως δε η Ιαπωνία, το δημόσιο χρέος της οποίας ξεπερνάει πλέον το 230% του ΑΕΠ της (επιβιώνει λόγω του εσωτερικού δανεισμού – μία από τις πολλές λύσεις κάποτε της Ελλάδας, εάν οι πολίτες δάνειζαν το κράτος τους με χαμηλά επιτόκια, έχοντας εμπιστοσύνη στους Θεσμούς του). 

Ο Πίνακας ΙΙ, στον οποίο καταγράφονται τα συνολικά χρέη, δημόσια και ιδιωτικά αρκετών χωρών, τεκμηριώνει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο το που μας οδήγησε η έξοδος από τον κανόνα του χρυσού – η «υιοθέτηση του χάους» καλύτερα.    

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙ: Συνολικά χρέη 2011, δημόσια και ιδιωτικά, ως ποσοστό επί του ΑΕΠ

Χώρα

Σύνολο

Τράπεζες

Επιχειρήσεις

Νοικοκυριά

Δημόσιο

 

 

 

 

 

 

Ιρλανδία

1.166

689

245

123

109

Μ. Βρετανία

847

547

118

101

81

Ιαπωνία

641

188

143

77

233

Ισπανία

457

111

192

87

67

Γαλλία

449

151

150

61

87

Βέλγιο

435

112

175

53

95

Πορτογαλία

422

61

149

106

106

Ιταλία

377

96

110

50

121

Η.Π.Α.

376

94

90

92

100

Ελλάδα

333

22

74

71

166

Γερμανία

321

98

80

60

83

Πηγή: MM (IMF). Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Με δεδομένο τώρα το ότι, καμία χώρα δεν έχει αντίκρισμα των χρημάτων της σε χρυσό, η εξόφληση των χρεών της μπορεί να επιτευχθεί μόνο μέσω της πώλησης της δημόσιας και ιδιωτικής περιουσίας της – της «μεταφοράς» της δηλαδή από τις ελλειμματικές, προς τις πλεονασματικές χώρες (όπως επιχειρείται σήμερα).

Οι πλεονασματικές χώρες κέρδιζαν στο παρελθόν αφενός μεν από την πώληση των προϊόντων τους, αφετέρου από τον έντοκο δανεισμό των πλεονασμάτων τους – των καθαρών κερδών τους δηλαδή (εάν φυσικά καταφέρουν να εισπράξουν τα δάνεια τους – κάτι που φαίνεται πάρα πολύ δύσκολο πλέον, ακατόρθωτο ίσως, όσον αφορά τις Η.Π.Α.). Σήμερα δε, θέλουν να κερδίσουν ακόμη περισσότερα – από την εξαγορά, σε εξευτελιστικές τιμές, της δημόσιας περιουσίας των οφειλετών τους (ιδιωτικοποιήσεις).

Παράλληλα, οι πλεονασματικές χώρες αποσύρουν πλέον σταδιακά τα κεφάλαια τους (δάνεια) από τις ελλειμματικές, λόγω του μεγάλου ρίσκου – τοποθετώντας τα σε πιο επικερδείς και ασφαλείς περιοχές. Για παράδειγμα, η Γερμανία προσπαθεί να εξοφληθούν τα δάνεια των τραπεζών της προς τον ευρωπαϊκό Νότο – με τον πιστωτικό κίνδυνο να μεταφέρεται στην ΕΚΤ.   

Ειδικά όσον αφορά τις Η.Π.Α., για παράδειγμα, η Κίνα έχει αγοράσει ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου αξίας περίπου 1 τρις $ – έχει ουσιαστικά δανείσει στην υπερδύναμη αυτό το ποσόν. Εάν ήθελε τώρα να εξαργυρώσει ένα μικρό μόνο μέρος τους, υποθετικά 100 δις $, ζητώντας από τις Η.Π.Α. χρυσό, θα έπρεπε να παραλάβει περί τους 2.840 τόνους (με μία μέση τιμή της τάξης των 1.000 δολαρίων ανά ουγγιά) – ποσότητα που ισοδυναμεί με το 35% περίπου των αποθεμάτων της υπερδύναμης.

Προφανώς λοιπόν οι Η.Π.Α. είναι αδύνατον να αποπληρώσουν την Κίνα με χρυσό, αφού χρωστούν (μόνο στην Κίνα), το υπερδιπλάσιο των αποθεμάτων τους, με τη σημερινή τιμή του – πόσο μάλλον την Ιαπωνία (χρέος περί τα 800 δις $) και τον υπόλοιπο πλανήτη.

(δ)  Η συναλλαγματική πολιτική της Κίνας

Τις προηγούμενες δεκαετίες η Κίνα, στην προσπάθεια της να αυξήσει τις εξαγωγές της, μειώνοντας τις εισαγωγές και επιτυγχάνοντας πλεονάσματα, υποτιμούσε συνεχώς το νόμισμα της – αφού αυτός είναι ο συνήθης τρόπος μεγέθυνσης της ανταγωνιστικότητας και των εξαγωγών. Η εξέλιξη της ισοτιμίας του κινεζικού γουάν με το δολάριο, φαίνεται στον Πίνακα ΙΙΙ που ακολουθεί:

ΠΙΝΑΚΑΣ ΙΙΙ: Διαμόρφωση της ισοτιμίας του γουάν, απέναντι στο δολάριο (το 1983 με ένα δολάριο αγόραζε κανείς 2,80 γουάν, το 1993 5,32 κοκ).

Έτη

1983

1993

1994

1997

*2009

2010

**2013

 

 

 

 

 

 

 

 

Δολάριο/γουάν

2,80

5,32

8,70

8,28

6,83

6,62

6,24

Σημείωση: Μέχρι το 1997, το έλλειμμα των Η.Π.Α. σε σχέση με την Κίνα ήταν λιγότερο από 50 δις $. Έκτοτε αυξανόταν συνεχώς, ενώ από το 2003 έως το 2006 διαμορφώθηκε από τα 124 δις $ στα 234 δις $. Αρχές του 2011 το συναλλαγματικό πλεόνασμα της Κίνας συνολικά ήταν 2,85 τρις $ – εκ των οποίων τα 950 δις $ είχαν τοποθετηθεί σε ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου.    

* Η Κίνα υποχρεώθηκε να αυξήσει σταδιακά τη ισοτιμία του γουάν, από τις συνεχείς πιέσεις των Η.Π.Α. – κυρίως μέσα από τις συναντήσεις των G20.

** 22.02.2013  

Σε αντίθεση τώρα με τα κυριότερα άλλα νομίσματα, τα οποία διαπραγματεύονται ελεύθερα στις αγορές, το γουάν ελέγχεται αυστηρά από την κεντρική τράπεζα της Κίνας (PBOC).

Ειδικότερα, όταν ένας εξαγωγέας πληρώνεται σε δολάρια ή σε ευρώ από τους πελάτες του, είναι υποχρεωμένος να τα καταθέτει στην κεντρική τράπεζα – εισπράττοντας έναντι φρεσκοτυπωμένα γουάν, σε μία προκαθορισμένη τιμή. Εάν τώρα χρειάζεται αυτός ή κάποιος άλλος δολάρια ή ευρώ, για να εισάγει πρώτες ύλες ή άλλα προϊόντα, τότε του δίνεται ακριβώς το ποσόν που χρειάζεται για τις εισαγωγές του, από την PBOC – τίποτα παραπάνω οπότε, όλα τα υπόλοιπα χρήματα παραμένουν στην κεντρική τράπεζα.

Περαιτέρω, η Κίνα έχει συνδέσει το νόμισμα της με το δολάριο – ενώ η PBOC δεν συγκέντρωνε απλά τα δολάρια που προερχόταν από τις πλεονασματικές εξαγωγές της, αλλά αγόραζε ακόμη περισσότερα στην ελεύθερη αγορά, με φρεσκοτυπωμένα γουάν.

Αυτό είχε το εξής αποτέλεσμα: για κάθε δολάριο, το οποίο τύπωνε η Fed και οδηγούταν στην Κίνα, μέσω της αγοράς εμπορευμάτων από τις Η.Π.Α. κλπ., η κεντρική τράπεζα της Κίνας τύπωνε αντίστοιχα γουάν. Ουσιαστικά, η Κίνα ακολουθούσε ανέκαθεν την ίδια νομισματική πολιτική με τη Fed, χωρίς καμία παρέκκλιση – οπότε, κάθε φορά που η Fed τύπωνε περισσότερα χρήματα, η PBOC τύπωνε αντίστοιχες ποσότητες, για να διατηρήσει σταθερή την ισοτιμία του νομίσματος της.

Σε τελική ανάλυση λοιπόν, τόσο οι Η.Π.Α., όσο και η Κίνα, λειτουργώντας νυχθημερόν τις «εκτυπωτικές μηχανές» τους, είναι αλυσοδεμένες σε μία «χρηματοπιστωτική πυριτιδαποθήκη» – η οποία θα μπορούσε ανά πάσα στιγμή να εκραγεί εκ μέρους της μίας ή της άλλης χώρας, εάν ο συναλλαγματικός πόλεμος που διεξάγουν ξεφύγει από τον έλεγχο. 

Οι Η.Π.Α.

Γνωρίζοντας πλέον όλα τα παραπάνω, έχει τη δυνατότητα να κατανοήσει κανείς τι ακριβώς συμβαίνει και πως εξελίχθηκε ο συναλλαγματικός πόλεμος, μεταξύ της Κίνας και των Η.Π.Α.

Αναλυτικότερα η υπερδύναμη, για να μπορέσει να ξεφύγει από την παγίδα του χρέους, καθώς επίσης των δίδυμων ελλειμμάτων της, χρειάζεται ανάπτυξη – αύξηση δηλαδή του ΑΕΠ της. Στα πλαίσια αυτά (άρθρο μας), είναι γνωστό ότι, τα τέσσερα βασικά στοιχεία του ακαθάριστού εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ) είναι η ιδιωτική κατανάλωση (Κ), οι μικτές επενδύσεις (Ε), οι καταναλωτικές δαπάνες του δημοσίου (Δ), καθώς επίσης η διαφορά μεταξύ εξαγωγών και εισαγωγών. Πρόκειται λοιπόν για την παρακάτω μαθηματική εξίσωση:

ΑΕΠ = Κ+Ε+Δ+(Εξαγωγές – Εισαγωγές)

 Το ΑΕΠ των Η.Π.Α. τώρα, ύψους περί τα 15 τρις $ (2011), αποτελείται από 71% κατανάλωση, 12% επενδύσεις, 20% δημόσιες δαπάνες και -3% καθαρές εξαγωγές. Με δεδομένο δε το ότι,

(α) οι Αμερικανοί πολίτες έχουν μειώσει την κατανάλωση λόγω υπερχρέωσης – έχει πάψει δηλαδή να λειτουργεί το παραδοσιακό «φάρμακο» για την αύξηση του ΑΕΠ, οπότε περιορίζονται αναγκαστικά οι ιδιωτικές επενδύσεις, καθώς επίσης

(β) την απαίτηση των πολιτών για μείωση του δημοσίου χρέους, επειδή «δεν θέλουν να καταλήξουν σαν την Ελλάδα» – άρα τον περιορισμό των κρατικών δαπανών, ο μόνος τρόπος αύξησης του ΑΕΠ (ανάπτυξης), είναι η μείωση των εισαγωγών, με την παράλληλη αύξηση των εξαγωγών (όπως συμβαίνει και στη Ελλάδα).

Εδώ ακριβώς εστιάζεται και η δήλωση του προέδρου των Η.Π.Α. στην ομιλία του για την κατάσταση του έθνους (27.01.2010), σε σχέση με μία εθνική ανάγκη για εξαγωγές – με στόχο το διπλασιασμό τους, εντός πέντε ετών. Μία τέτοια ενέργεια, ο διπλασιασμός δηλαδή των εξαγομένων προϊόντων, θα μεγέθυνε το ΑΕΠ κατά 1,3% – οπότε ο σημερινός ρυθμός ανάπτυξης της τάξης του 2,5%, θα αυξανόταν στο 3,8% (ποσοστό αρκετό για να μειωθεί η ανεργία στη χώρα, η οποία θα μπορούσε να προκαλέσει τεράστιες κοινωνικές αναταραχές).

Ο πιο εύκολος τρόπος τώρα για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος, είναι η μείωση της ισοτιμίας (υποτίμηση) του δολαρίουσε συνδυασμό με την αύξηση της εσωτερικής κατανάλωσης της Κίνας (επίσης της Γερμανίας και της Ιαπωνίας), έτσι ώστε να επιβοηθηθούν ο εξαγωγές των αμερικανικών προϊόντων (η μέθοδος στην Ευρωζώνη είναι η εσωτερική υποτίμηση των ελλειμματικών χωρών, παράλληλα όμως με την αύξηση των εισοδημάτων και της ζήτησης των πλεονασματικών χωρών, σε προϊόντα των ελλειμματικών).   

Η ΚΙΝΑ

Ο βασικός στόχος της Κίνας είναι η δημιουργία θέσεων εργασίας, με κάθε θυσία – αφού διαφορετικά κινδυνεύει να ξεσπάσουν εσωτερικές εξεγέρσεις, από τις οποίες έχει υποφέρει τα πάνδεινα τους τελευταίους δύο αιώνες. Χρειάζεται λοιπόν επίσης ανάπτυξη, όπως οι Η.Π.Α. – κάτι που όμως είναι πολύ δύσκολο να το πετύχει, αυξάνοντας την εσωτερική της κατανάλωση, για τις εξής κυρίως αιτίες:

(α) Οι Κινέζοι αποταμιεύουν σε μεγάλο βαθμό, λόγω του σχεδόν ανύπαρκτου κοινωνικού κράτους – κάτι που τους αναγκάζει να προνοούν οι ίδιοι για το μέλλον τους (σύνταξη), για την υγεία, για τη μόρφωση των παιδιών τους κοκ.

(β) Λόγω της παραδοσιακής κομφουκιανής «κουλτούρας» τους, δεν είναι «θιασώτες» της κατανάλωσης – επιλέγοντας έναν κατά πολύ λιγότερο επιδεικτικό και «απαιτητικό» τρόπο ζωής, σε σχέση με πολλούς άλλους λαούς.     

Επομένως, με βάση τα παραπάνω, η Κίνα είναι υποχρεωμένη να αυξάνει τις εξαγωγές της – αφού διαφορετικά δεν είναι δυνατόν να έχει ανάπτυξη, έτσι ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει την ανεργία.

Όσον αφορά δε τα «συστατικά» του ΑΕΠ της (Πίνακας IV), είναι ακριβώς αντίθετα από τα αντίστοιχα των Η.Π.Α. – 38% κατανάλωση, 48% επενδύσεις, 10,4% δημόσιες δαπάνες και 3,6% καθαρές εξαγωγές (εξαγωγές μείον εισαγωγές)

ΠΙΝΑΚΑΣ IV: Συστατικά του ΑΕΠ Κίνας και Η.Π.Α.

Δείκτες ανάπτυξης

Η.Π.Α.

Κίνα

 

 

 

Κατανάλωση

71%

38%

Επενδύσεις

12%

48%

Δημόσιες Δαπάνες

20%

10,4%

Καθαρές εξαγωγές

-3%

3,6%

Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Όπως φαίνεται από τον Πίνακα IV, οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών είναι τεράστιες – ενώ ανάλογες διαπιστώνονται μεταξύ αρκετών χωρών της Ανατολικής Ασίας και της Δυτικής Τρόικας. Και στις δύο περιοχές δε, τυχόν αλλαγές θα προϋπέθεταν μία «πολιτισμική επανάσταση» – αφού θα έπρεπε να διαφοροποιηθεί εντελώς ο αντίστοιχος τρόπος ζωής.  

Ο ΠΟΛΕΜΟΣ ΤΩΝ ΗΠΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΙΝΑ – ΠΡΩΤΟΣ ΓΥΡΟΣ

Κατά τη γνώμη των Η.Π.Α., εάν οι Κινέζοι ανατιμούσαν το γουάν και αύξαναν την εσωτερική τους κατανάλωση, τότε θα επανερχόταν η ανάπτυξη τόσο στη Βόρεια Αμερική, όσο και στη Ευρώπη – επίσης, στη Λατινική Αμερική και στη Ιαπωνία. Στόχος τους ήταν λοιπόν είτε να πείσουν την Κίνα, είτε να την πιέσουν με τη βοήθεια των G20 – τελευταία φορά στη συνάντηση κορυφής της Σεούλ.

Δυστυχώς όμως δεν μπόρεσαν να το επιτύχουν, αφού η Κίνα (επίσης η Γερμανία, η οποία όμως είναι ο επόμενος, σχετικά «δευτερεύον στόχος» της υπερδύναμης), αρνήθηκε να αποδεχθεί την ανατίμηση του νομίσματος της – ακόμη και υπό την προϋπόθεση πως μόνο όταν μία χώρα εμφανίζει πλεονάσματα υψηλότερα του 4% του ΑΕΠ της, θα υποχρεωνόταν σε ανατίμηση (όπως πολύ σωστά και λογικά πρότειναν οι Η.Π.Α.)

Χωρίς λοιπόν να καθυστερήσουν καθόλου οι Αμερικανοί, αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν ένα δραστικό, «κρυφό» όπλο τους – με τη γνωστή σε όλους μας ονομασία «ποσοτική χαλάρωση» (Quantitative Easing – QE), η οποία ουσιαστικά δηλώνει αύξηση της ποσότητας χρήματος και πρόκληση πληθωρισμού (παρομοιάζεται με την ισχυρή δόση κορτιζόνης, σε ετοιμοθάνατο ασθενή).

Στην πραγματικότητα οι Η.Π.Α., όπως και το 1971 (Νίξον σοκ) αποφάσισαν να υιοθετήσουν μονομερώς μία νομισματική πολιτική – με στόχο την υποτίμηση (διολίσθηση) του δολαρίου, μέσω της αύξησης του πληθωρισμού. Στα πλαίσια αυτά, έριξαν την πρώτη «νομισματική βόμβα μεγατόνων» (QE1) στην παγκόσμια οικονομία το έτος 2009, καθώς επίσης τον απόγονο της (QE2) στα τέλη του 2010 – πρόσφατα δε, το Σεπτέμβρη του 2012, την τρίτη.

Τα επακόλουθα για το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα ήταν αναμφίβολα ακαριαία και εξαιρετικά ισχυρά – αφού, μέσω της βόμβας αυτής, δημιούργησαν (εξήγαγαν) πληθωρισμό σε όλες σχεδόν τις χώρες του πλανήτη, αυξάνοντας έτσι, σε ελάχιστο χρονικό διάστημα, το κόστος παραγωγής κάθε ανεπτυγμένης (βιομηχανικής) εξαγωγικής χώρας, καθώς επίσης κάθε ραγδαία αναπτυσσόμενης (μέχρι τότε οι Η.Π.Α. εισήγαγαν αποπληθωρισμό από την Κίνα, οπότε δεν μπορούσαν να επιτύχουν ικανοποιητικούς ρυθμούς ανάπτυξης, παρά τα χαμηλά βασικά επιτόκια).

Ίσως οφείλουμε να σημειώσουμε εδώ ότι, τα ίδια σχεδόν αποτελέσματα είχε αρχικά (1971) και «το σοκ του Νίξον» – γεγονός που τότε πανηγύρισαν επίσης τα χρηματιστήρια, όπως και σήμερα. Εν τούτοις, δύο χρόνια περίπου αργότερα, οι Η.Π.Α. κινδύνευσαν να βουλιάξουν από τα «ωστικά» κύματα, από τη βολή προς τα πίσω καλύτερα του τότε «υπερόπλου» τους – αφού ο πληθωρισμός εκτοξεύθηκε ανεξέλεγκτα στο 20%, τα χρηματιστήρια κατέρρευσαν κοκ.  

Συνεχίζοντας στo 2011, το γουάν, στις αρχές του έτους, άρχισε να ανατιμάται πολύ αργά – ενώ ο πληθωρισμός στην Κίνα ξεπέρασε το 5%, επειδή επέλεξε να συνεχίσει να τυπώνει ανάλογες ποσότητες με τη Fed, για να διατηρήσει την ισοτιμία του γουάν στα ίδια επίπεδα.

Ειδικότερα, τα πληθωριστικά δολάρια των Η.Π.Α., με τα οποία πληρώνονταν οι εισαγωγές από την Κίνα, συνοδεύθηκαν από ακόμη μεγαλύτερες ποσότητες του ονομαζόμενου «καυτού χρήματος» – το οποίο, αφού δημιουργήθηκε από το QE, οδηγήθηκε στις τράπεζες και στα κερδοσκοπικά κεφάλαια (hedge fund).

Στη συνέχεια, μεγάλο μέρος των χρημάτων αυτών, αναζητώντας περισσότερο κερδοφόρες αποδόσεις λόγω των μηδενικών σχεδόν βασικών επιτοκίων της Δύσης, κατευθύνθηκε, μεταξύ άλλων, στην Κίνα – η οποία αναγκάσθηκε να τυπώσει ακόμη περισσότερα γουάν, προκαλώντας πληθωρισμό.

Μεταξύ του Ιουνίου του 2010 και του Ιανουαρίου του 2011, το γουάν ανατιμήθηκε κατά 4% (σε ετήσια βάση), ενώ ο πληθωρισμός στην Κίνα έφτασε το +5%. Επομένως, το σχετικό κόστος των κινεζικών προϊόντων αυξήθηκε συνολικά στο +9% – γεγονός που ουσιαστικά καλυτέρευσε, έμμεσα και αντίστοιχα, την ανταγωνιστικότητα των Η.Π.Α.

Εάν λοιπόν η Κίνα συνέχιζε την ίδια νομισματική πολιτική, διατηρώντας συνδεδεμένο το νόμισμα της με το δολάριο και υποχρεούμενη να τυπώνει γουάν, αντίστοιχα με τη Fed, ο πληθωρισμός θα ξέφευγε από τον έλεγχο της – με οδυνηρά επακόλουθα για τους πολίτες της (η επανάσταση και η μαζική σφαγή στην πλατεία Tiananmen το 1989, ήταν ουσιαστικά το αποτέλεσμα του τότε πληθωρισμού και της επισιτιστικής κρίσης που προκάλεσε).

Εάν, αντίθετα, η Κίνα ανατιμούσε το νόμισμα της, θα μπορούσε ενδεχομένως να ελέγξει τον πληθωρισμό – εν τούτοις, το αποτέλεσμα θα ήταν το ίδιο, αφού το σχετικό κόστος παραγωγής της θα αυξανόταν ανάλογα. Έτσι ή αλλιώς δηλαδή, οι Η.Π.Α. (η Fed) θα κέρδιζαν το παιχνίδι.

Συνεχίζοντας, μία νομισματική ανατίμηση μπορεί, σε κάποιο βαθμό, να ελεγχθεί – ενώ ο πληθωρισμός είναι εξαιρετικά δύσκολο να αντιμετωπισθεί. Εμφανιζόμενος αρχικά σε ένα μόνο τμήμα της αγοράς, στα τρόφιμα συνήθως ή/και στην ενέργεια, επεκτείνεται λίγο αργότερα, με αστραπιαίο ρυθμό, απρόβλεπτα, σε όλα τα άλλα επίπεδα της οικονομικής αλυσίδας – ενώ επηρεάζει πάρα πολύ την ανθρώπινη συμπεριφορά. Για παράδειγμα οι έμποροι, περιμένοντας ότι θα αυξηθούν οι τιμές λόγω του πληθωρισμού, αναπροσαρμόζουν πολύ πριν και δυσανάλογα τους τιμοκαταλόγους τους – επιταχύνοντας και αυξάνοντας έτσι το μέγεθος του πληθωρισμού.

Τελικά η Κίνα αποφάσισε να συμβιβαστεί και να επιλέξει την αύξηση της ισοτιμίας του νομίσματος της, η οποία είχε ήδη ξεκινήσει αργά το 2010,  με αρχή τον Ιούνιο του 2011.

Έτσι, ολοκληρώθηκε ο πρώτος γύρος του συναλλαγματικού πολέμου, με αδιαμφισβήτητο νικητή τις Η.Π.Α. (στα σημεία όμως, όπως θα λέγαμε σε έναν αγώνα μποξ, οπότε θα συνεχισθεί για πολλούς γύρους ακόμη).

ΟΙ ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΕΣ ΑΠΩΛΕΙΕΣ

Όταν οι δύο θηριώδεις εχθροί, το «εισερχόμενο» νέο και το «απερχόμενο» παλαιό, μάχονται μεταξύ τους, χρησιμοποιώντας όλα τους τα όπλα, προκαλούνται πολύ γρήγορα μεγάλες ζημίες στον περίγυρο τους – σε χώρες, οι οποίες δεν συμμετέχουν στη μάχη.

Ο πληθωρισμός λοιπόν που δημιούργησαν οι Η.Π.Α., στην αγωνιώδη προσπάθεια τους να αντιμετωπίσουν τις απώλειες που επέφερε η Κίνα στην οικονομία τους, δεν περιορίσθηκε μόνο στα εδάφη του βασικού εχθρού τους. Επεκτάθηκε, εύλογα προφανώς, σε πολλές άλλες χώρες του πλανήτη, κυρίως στις αναπτυσσόμενες και ισχυρές εξαγωγικά – στις οποίες «εισέβαλλαν» τα φρεσκοτυπωμένα δολάρια, προερχόμενα αφενός μεν από τις δικές τους πλεονασματικές εξαγωγές, αφετέρου από τα «καυτά χρήματα» που αναζητούσαν υψηλότερες αποδόσεις.

Η Ν. Κορέα, η Βραζιλία, η Ινδονησία, η Ταϊλάνδη, το Βιετνάμ και πολλά άλλα κράτη, έγιναν θύματα της επίθεσης των Η.Π.Α. στην Κίνα – εφόσον φυσικά δεν επέλεγαν την ανατίμηση των νομισμάτων τους ή/και τον περιορισμό των πλεονασμάτων των ισοζυγίων τρεχουσών συναλλαγών τους με τις Η.Π.Α.

Για παράδειγμα, το ρεάλ ανατιμήθηκε κατά 40% μέσα σε δύο μόλις έτη, προκαλώντας τεράστιες ζημίες στις εξαγωγές της Βραζιλίας – αφού η χώρα, από 15 δις $ πλεόνασμα με τις Η.Π.Α., «καταδικάσθηκε» σε έλλειμμα 6 δις $.

Η μαζική εκτύπωση* χρημάτων όμως από τις Η.Π.Α. δεν έκανε ζημία μόνο στις αναπτυσσόμενες, επιτυχημένες εξαγωγικά οικονομίες της Ανατολικής Ασίας και της Λατινικής Αμερικής – αλλά, επίσης, σε πολλές άλλες φτωχές περιοχές του πλανήτη, όπως στην Αφρική και στη Μέση Ανατολή.

Στο σημείο αυτό οφείλουμε να τονίσουμε ότι, για έναν μέσο εργαζόμενο της Δύσης, με μισθό της τάξης των 10.000 € ετήσια, οι αυξήσεις των τιμών των ειδών διατροφής είναι αρκετά δυσάρεστες. Όμως, για έναν χωρικό της Αφρικής, με μισθό κάτω από 2.500 € το έτος, μία τέτοια αύξηση είναι αποφασιστική για τη ζωή του – αφού μπορεί να τον οδηγήσει στο θάνατο, λόγω της αδυναμίας του να εξασφαλίσει τη βασική διατροφή του.

Ο εξαγόμενος πληθωρισμός από τις Η.Π.Α. (άρθρο μας) οδήγησε στην αύξηση των τιμών των προϊόντων διατροφής σε ολόκληρο τον πλανήτη – είτε πραγματικά, είτε μέσω της κερδοσκοπίας στα χρηματιστήρια, στα οποία τοποθετήθηκε το υπερβάλλον χρήμα. Κατ' επέκταση, οι τιμές αυξήθηκαν και στις πλέον φτωχές περιοχές της γης, καταδικάζοντας πολλά εκατομμύρια ανθρώπους στην εξαθλίωση, στην πείνα και στη δυστυχία.

Οι κοινωνικές αναταραχές και οι εξεγέρσεις στην Τυνησία, στην Αίγυπτο, στην Ιορδανία, στην Υεμένη, στο Μαρόκο και στη Λιβύη, δεν είχαν στόχο τις δικτατορίες και δεν οφειλόταν στην έλλειψη δημοκρατικών καθεστώτων – αλλά στην αύξηση των τιμών των ειδών διατροφής, καθώς επίσης της ενέργειας, οι οποίες ξεπέρασαν τα ανώτατα αποδεκτά όρια για τους συγκεκριμένους λαούς.

Για να μπορέσουν τώρα να ανταπεξέλθουν πολλές από αυτές τις χώρες με το πρόβλημα του πληθωρισμού, αναγκάσθηκαν να «επιδοτήσουν» τα βασικά είδη διατροφής – όπως το ψωμί, αφού διαφορετικά θα επικρατούσε το χάος. Με τον τρόπο αυτό όμως αύξησαν τα δημόσια χρέη τους – όπως για παράδειγμα η Αίγυπτος, στην οποία η είσπραξη των φόρων έγινε χαοτική και τα δημόσια έσοδα κατέρρευσαν.

Όλα αυτά, σε συνδυασμό με το μηδενισμό του τουρισμού, οδήγησαν τη χώρα στη χρεοκοπία – με τους G8 να εγκρίνουν επειγόντως δάνειο 20 δις $ για την Αίγυπτο και την Τυνησία, έτσι ώστε να αποφευχθεί το απόλυτο χάος που θα επικρατούσε.   

Η ΕΥΡΩΠΗ ΚΑΙ Η ΙΑΠΩΝΙΑ

Στόχος των Η.Π.Α. ήταν επίσης η ανατίμηση τόσο του ευρώ, όσο και του γεν – παράλληλα με το γουάν. Η Ευρωζώνη όμως, ειδικά η Γερμανία, η οποία λειτουργεί πλεονασματικά, ανάλογα με την Κίνα, κατάφερε σε κάποιο βαθμό να το αποφύγει – με την εύλογη αιτιολογία της τεράστιας κρίσης χρέους και τραπεζών, όπου μία ανατίμηση του ευρώ θα ήταν η χαριστική βολή (υπενθυμίζουμε ότι, το ευρώ και το δολάριο ταξιδεύουν στο ίδιο πλοίο, με την ίδια κατεύθυνση).

Από την άλλη πλευρά η Ιαπωνία, λόγω των τεράστιων καταστροφών που προκάλεσε στις 11.05.2011 ο γνωστός σεισμός των εννέα ρίχτερ, το τσουνάμι και η πυρηνική καταστροφή, αντιμετώπισε μία ραγδαία άνοδο της ισοτιμίας του γεν – η οποία απειλούσε να καταστρέψει ολόκληρη την εξαγωγική βιομηχανία της.

Η αιτία της ανόδου ήταν η μαζική εισροή ενός μεγάλου μέρους των τοποθετημένων στο εξωτερικό γεν (συνολικά ήταν επενδυμένα εκτός Ιαπωνίας περί τα 2 τρις $), με στόχο να κατασκευασθούν ξανά τα έργα υποδομής που είχαν καταστραφεί – γέφυρες, λιμάνια, επιχειρήσεις, δρόμοι κλπ. Ουσιαστικά δηλαδή πουλήθηκαν μαζικά δολάρια και ευρώ για να αγοραστού γεν – οπότε η μεγάλη ζήτηση αύξησε την ισοτιμία.

Στα πλαίσια αυτά, έπρεπε να περιορισθεί η άνοδος του γεν και όχι να επιδιωχθεί η πτώση του – γεγονός που έγινε τελικά εφικτό με τη βοήθεια των G7**. Ειδικότερα, η σημερινή διευθύντρια του ταμείου (υπουργός οικονομικών τότε της Γαλλίας), κατ' εντολή των G7, οργάνωσε ένα σχέδιο διάσωσης του γεν – σε συνεργασία με τις κεντρικές τράπεζες των ηγετικών δυνάμεων του πλανήτη.

Το πρωί της 18ης Μαρτίου του 2011 λοιπόν, με το ξεκίνημα των χρηματιστηρίων της Ιαπωνίας, οργανώθηκαν μαζικές πωλήσεις γεν εκ μέρους των κεντρικών τραπεζών, μέσω αγοράς δολαρίων, ευρώ, φράγκων κλπ. – με την «επίθεση» να συνεχίζεται σε ολόκληρο τον πλανήτη και στα υπόλοιπα χρηματιστήρια, αμέσως μόλις άνοιγαν.

Η «επέμβαση» πέτυχε, αφού τελικά σταθεροποιήθηκε το γεν – ενώ η κυρία C.Lagarde διαδέχθηκε τον προηγούμενο διευθυντή του ΔΝΤ, κυρίως ένεκα αυτής της επιτυχίας της. Σήμερα, η υποτίμηση του γεν έχει λάβει νέες διαστάσεις, όπως αποφάσισε η καινούργια κυβέρνηση – με στόχο τη δημιουργία ξανά πλεονασμάτων στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, το οποίο, για πρώτη φορά το 2012, ήταν ελλειμματικό.

Στα πλαίσια αυτά θεωρούμε ότι, το γεν έχει ακόμη πολύ δρόμο να διανύσει υποχωρώντας (όπως και η βρετανική στερλίνα), αφού διαφορετικά η Ιαπωνία θα καταρρεύσει – με κριτήριο την ύφεση και το τεράστιο δημόσιο χρέος της.      

ΕΠΙΛΟΓΟΣ

Είμαστε προφανώς αντιμέτωποι με πάρα πολλά προβλήματα – ενώ ο υπόγειος συναλλαγματικός πόλεμος που διεξάγεται, μεταξύ της Κίνας και των Η.Π.Α., είναι ασφαλώς το μεγαλύτερο, αφού απειλείται σοβαρά το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα και ολόκληρος ο πλανήτης.

Η βασική αιτία του πολέμου είναι η απορρύθμιση του συστήματος, μετά την έξοδο μας από τον κανόνα του χρυσού – με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν υπερβολικά πλεονασματικές οικονομίες, παράλληλα με εξαιρετικά ελλειμματικές και υπερχρεωμένες. Αρκεί δε να τονίσει κανείς το μέγεθος των ασυμμετριών (Πίνακας V), για να κατανοήσει την ανάγκη άμεσης καταπολέμησης τους:

ΠΙΝΑΚΑΣ V: Συγκεντρωμένα πλεονάσματα 34 περίπου χωρώ του πλανήτη

Χρονική περίοδος

Πλεονάσματα

 

 

1993 – 2002

3.700 δις $

2003 – 2012

13.500 δις $

Πηγή: IMF, Weltwinkel. Πίνακας: Β. Βιλιάρδος

Σημείωση: Το ποσόν αυτό, εάν τοποθετηθεί μοχλευμένο στα παράγωγα, πλησιάζει το σημερινό, απόλυτα καταστροφικό ύψος τους. 

Δηλαδή, μέσα στα τελευταία δέκα «άναρχα» έτη, τετραπλασιάστηκαν σχεδόν τα πλεονάσματα κάποιων ελάχιστων χωρών (περί τις 34, εκ των οποίων ένα συντριπτικό ποσοστό, σχεδόν το 80%, οφείλεται στις χώρες παραγωγής πετρελαίου, στην Κίνα, στη Γερμανία και στην Ιαπωνία), με τον παράλληλο πολλαπλασιασμό των ελλειμμάτων των υπολοίπων – οι οποίες ουσιαστικά σήμερα υποφέρουν (μία από τις παράπλευρες απώλειες του πολέμου είναι και η Ελλάδα).

Εάν λοιπόν δεν υπάρξουν ριζικές λύσεις όπως, για παράδειγμα, το πάγωμα των χρεών που έχουμε αναφέρει στην ανάλυση μας «Η αποφυγή του χάους», η επιστροφή στον κανόνα του χρυσού (όπως έχουμε τεκμηριώσει, το θέμα δεν είναι οι ποσότητες, αλλά η τιμή που θα καθορισθεί, ανάλογα με τις σημερινές ανάγκες), ή κάποιες άλλες, η κατάσταση θα ξεφύγει εντελώς από τον έλεγχο μας – με καταστροφικές συνέπειες για το μέλλον του πλανήτη μας.

* Σημείωση: Όταν η Fed θέλει να μειώσει τη ποσότητα χρημάτων, πουλάει στους «πρωταρχικούς» διαπραγματευτές (ένας περιορισμένος αριθμός μεγάλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων) ομόλογα του δημοσίου – εισπράττοντας χρήματα, τα οποία στη συνέχεια καταστρέφει (εξαφανίζει στο πουθενά, όπως δημιουργήθηκαν από το πουθενά). Οι βασικοί αυτοί διαπραγματευτές τα πουλούν αργότερα σε άλλες τράπεζες και σε επενδυτές.

Αντίθετα, όταν η Fed θέλει να αυξήσει την ποσότητα χρημάτων, όπως λέμε δηλαδή να τυπώσει καινούργια, τότε αγοράζει ομόλογα του δημοσίου από τους διαπραγματευτές – πληρώνοντας τους με φρεσκοτυπωμένα δολάρια, χωρίς αντίκρισμα.

 

** G7: Οι επτά ισχυρότερες χώρες του πλανήτη. Ουσιαστικά έχουν αντικατασταθεί πλέον από τους G, όπου συμμετέχουν χώρες με γεωγραφικά, οικονομικά  και πληθυσμιακά κριτήρια – με αρχή την χρηματοπιστωτική κρίση.        


ΥΓ: Οι σημαντικότατες γεωπολιτικές προεκτάσεις του συναλλαγματικού πολέμου, ο δεύτερος γύρος του, οι προβλέψεις μας, καθώς επίσης οι δυσκολίες επαναφοράς του κανόνα του χρυσού (για παράδειγμα, θα ωφελούνταν κυρίως οι χώρες εξόρυξης, όπως η Ρωσία και η Ν. Αφρική, γεγονός που δεν επιθυμούν καθόλου οι Η.Π.Α.), θα αναφερθούν σε κάποια επόμενα άρθρα μας – λόγω της πολύ μεγάλης έκτασης του παρόντος.      

 

* Βασίλης Βιλιάρδος (copyright), Αθήνα, 23. Φεβρουαρίου 2013, viliardos@kbanalysis.com. Ο κ. Βασίλης Βιλιάρδος είναι, οικονομολόγος, πτυχιούχος της ΑΣΟΕΕ Αθηνών, με μεταπτυχιακές σπουδές στο Πανεπιστήμιο του Αμβούργου.

 

ΠΗΓΗ:  http://www.casss.gr/PressCenter/Articles/2819.aspx

Η Χρυσή Αυγή εξαπατά τον λαό που υποφέρει

Η Χρυσή Αυγή εξαπατά τον λαό που υποφέρει

 

Του (μεγιστολαυρίτη) Μοναχού Αββακούμ*

 

 

 

Ζει σε μια «γωνιά» της Ελλάδας, στη Μονή Μεγίστης Λαύρας στο Άγιο Όρος αποτραβηγμένος από τα εγκόσμια, τα τελευταία 20 χρόνια.

Πρόσφατα βγήκε από το ησυχαστήριό του, με αφορμή την ανησυχητική εξάπλωση της Χρυσής Αυγής, γεγονός που τον εξόργισε και τον προκάλεσε να γράψει ακόμη ένα βιβλίο. Ο λόγος για τον Αγιορείτη μοναχό Αββακούμ ο οποίος αναλύει και εξηγεί από την πλευρά του τους λόγους που βρίσκει πρόσφορο έδαφος το ναζιστικό κόμμα στους Έλληνες και κυρίως στους νέους.

Στο βιβλίο του με τίτλο «Η Χρυσή Αυγή ως Δούρειος Ιππος Αντιχριστιανισμού» κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στην Εκκλησία και την Πολιτεία, τις οποίες καθιστά υπεύθυνες για την κοινωνικοπολιτική κρίση που διαπερνά τη χώρα.

 Χαρακτηρίζει τη Χρυσή Αυγή ως μια ναζιστικοπαγανιστική αίρεση και την προσπάθειά της να προσεγγίσει τους Ελληνες πολίτες που βάλλονται από την κρίση «ως μια επιτηδευμένη προσπάθεια εξαπάτησης».

Ζητεί από την Εκκλησία να αποκηρύξει επίσημα τις πεποιθήσεις του ναζιστικού κόμματος ξεγυμνώνοντάς την στα μάτια όσων έχουν παγιδευτεί. Ταυτόχρονα καλεί τα αριστερά κόμματα να λειτουργήσουν ως αντίρροπες δυνάμεις κυρίως στη νεολαία που είναι η εύκολη… λεία.

Το «Εθνος» επικοινώνησε με τον Αγιορείτη μοναχό Αββακούμ, ο οποίος δέχθηκε να μιλήσει αποκλειστικά και μόνο για το βιβλίο του. «Ζω σε μια γωνία της γης, από επιλογή, μακριά από τη δημοσιότητα και προτιμώ να παραμείνω άγνωστος», απάντησε, όταν τον ρωτήσαμε για τη ζωή του. Η μοναδική πληροφορία που μας έδωσε ήταν πως ως «λαϊκός ήμουν εκπαιδευτικός».

Αντίθετα, οι απαντήσεις του στις ερωτήσεις σχετικά με τη Χρυσή Αυγή καταιγιστικές:

Ποιο ήταν το κίνητρό σας να γράψετε το συγκεκριμένο βιβλίο;

Εντυπωσιάστηκα από τα εκατοντάδες τηλεφωνήματα που δέχθηκα το τελευταίο διάστημα από ανθρώπους απλούς, οι οποίοι μου έλεγαν ότι δέχονται πιέσεις να ψηφίσουν Χρυσή Αυγή. Οι πιέσεις προέρχονται και από κληρικούς. Εξοργίστηκα και κατάλαβα ότι ο κόσμος είναι παγιδευμένος γιατί δεν γίνεται πνευματική καθοδήγηση από τους ιερείς.

Αργότερα αντιλήφθηκα ότι και οι αρχιερείς είναι σε ένα βαθμό μοιρασμένοι και χωρίζονται σε εκείνους που είναι αδιάφοροι με τη Χρυσή Αυγή, σε εκείνους που είναι εναντίον και σε αυτούς που είναι υπέρ ή την ανέχονται. Τότε πήρα την απόφαση να τοποθετηθώ.

Ποιος είναι ο λόγος που η Χρυσή Αυγή χρησιμοποιεί -όπως γράφετε στο βιβλίο σας- την Εκκλησία ως δεξαμενή άντλησης ψηφοφόρων;

Είναι απλό. Οι χρυσαυγίτες προσεγγίζουν με ύπουλο τρόπο τον κόσμο, που αυτή τη στιγμή υποφέρει. Περνούν στους πολίτες την άποψη ότι πιστεύουν στον Χριστό. Ομως πρόκειται για μια αίρεση με ναζιστικές καταβολές που θεωρεί ότι ο Χριστός είναι ενσάρκωση του θεού Φοίβου. Ο κόσμος δεν έχει ενημερωθεί ούτε για τα «πιστεύω» του κόμματος ούτε για τις πραγματικές προθέσεις. Εγω τους άθεους τους σέβομαι. Τους χρυσαυγίτες όμως όχι.

Με ποιο τρόπο η Εκκλησία και η Πολιτεία μπορούν κατά την άποψή σας να λειτουργήσουν ως ανάχωμα σε αυτή την υπόθεση;

Πιστεύω ότι αρχικά πρέπει να συγκροτήσουμε και να σταθεροποιήσουμε τη συλλογικότητά μας ως έθνος. Η Εκκλησία να αποκ

ηρύξει επίσημα τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της Χρυσής Αυγής ως αίρεσης ή σέχτας. Οι λαοί δεν διαλύθηκαν ποτέ για οικονομικούς λόγους, αλλά κατέρρευσαν ή αφανίστηκαν όταν έχασαν την ψυχή τους. Φτώχεια και ανέχεια είχαμε και το 1940 και τις επόμενες δεκαετίες. Αυτό δεν εμπόδισε να βγουν τεράστια αναστήματα πνευματικότητας όπως Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, Σεφέρης.

Η δικτατορία δεν εμφανίστηκε λόγω οικονομικών δεινών, αλλά γιατί είχαν δημιουργηθεί ρωγμές στο πολιτικοκοινωνικό μας στάτους.

Πώς μπορεί να απομονωθεί το ναζιστικό ρεύμα;

Με τη διαφώτιση του λαού. Οχι με θεσμικές παρεμβάσεις γιατί αυτές θα λειτουργήσουν ως μπούμερανγκ. Οι χρυσαυγίτες θα το εκμεταλλευτούν και θα μεταμφιεστούν ως υπερασπιστές της νομιμότητας.

Τον ρόλο της διαφώτισης προτείνετε να τον αναλάβουν οι ιερείς;

Η Εκκλησία έχει τον σημαντικότερο ρόλο, αλλά θεωρώ ότι και τα αριστερά κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ μπορούν να λειτουργήσουν ως αντίρροπες δυνάμεις. Κυρίως προς τη νεολαία που είναι η εύκολη λεία και στρέφεται προς τη Χρυσή Αυγή αναζητώντας τρόπους να διοχετεύσει την ορμή της και να εκδηλώσει την οργή της.

Τα πειστήρια: Εγκώμια στον «ανίκητο ήλιο»

Ενα μικρό δείγμα "για το πώς και σε τι ακραία μορφή γίνεται διάβρωση της ψυχής και του μυαλού των νέων που εγκλωβίζονται" στο ναζιστικό κόμμα παραθέτει ο μοναχός Αββακούμ στο τεύχος 5 Ιανουαρίου 2000 του περιοδικού "Αντεπίθεση" της Νεολαίας της Χρυσής Αυγής. "../Ο Ανίκητος Ηλιος! Ο Εωσφόρος! Τίθεται εκτός παραδείσου/…/Οι ανά τον κόσμο δούλοι υποταγμένοι θα τον πουν Διάβολο. Σατανά και αυτός θα γελά, θα καγχάζει. Μόνος του. Με τους συμπολεμιστές του. Ο Εωσφόρος".

"…" πολλοί ανυποψίαστοι Ορθόδοξοι Έλληνες θα έχουν παρατηρήσει (και θα έχουν ίσως ενθουσιαστεί, αν όχι γοητευτεί) το με πόσο σεβασμό μιλούν στελέχη της Χρυσής Αυγής για το Χριστό και με πόση θέρμη τον υπερασπίζονται. Μόνο που οι απλοί αυτοί ανυποψίαστοι πολίτες δεν ξέρουν, πως όταν μιλούν για το Χριστό οι "ιδεολόγοι" της Χρυσής Αυγής, ο "Χριστός τους" είναι κάτι άλλο…./ Και ας αφήσουμε την ίδια τη Χρυσή Αυγή να μας πει τι εννοεί όταν χρησιμοποιεί το όνομα Χριστός: Ο χρυσομάλλης Χριστός, Φοίβος και Μίθρας μαζί ενσαρκώνεται στη Γη, για να διώξει το σκοτάδι και το κακό μακριά από τους ανθρώπους..

Ίσως κάποιοι απλοί ορθόδοξοι πιστοί, διαβάζοντας αυτές τις πρώτες εδώ γραμμές για την "ταυτότητα" και το αντιχριστιανικό "πιστεύω της Χρυσής Αυγής, αισθάνονται τώρα, ότι διέπραξαν κάτι το εφάμαρτο με την ψήφο τους που έδωσαν και εισήλθε με εκλεγέντες βουλευτές στο Ελληνικό Κοινοβούλιο ένα τέτοιο κόμμα".

* ΜΟΝΑΧΟΣ ΑΒΒΑΚΟΥΜ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ ΤΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ «Η ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ ΩΣ ''ΔΟΥΡΕΙΟΣ ΙΠΠΟΣ'' ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ»


ΠΗΓΗ: ΕΘΝΟΣ «E» 2/3/2013, http://www.ethnos.gr/article.asp?catid=22768&subid=2&pubid=63790666