Σασμός: το δικαστήριο της κοινότητας

Του Χάρη Ναξάκη*

   Οι ερινύες, Αληκτώ (της οργής), Μέγαιρα (του μίσους), Τισιφόνη (της εκδίκησης) ήταν χθόνιες θεές με αποκρουστικά χαρακτηριστικά, που κατοικούσαν στον Άδη και η αποστολή τους ήταν η τιμωρία όσων είχαν διαπράξει ηθικά εγκλήματα ή εγκλήματα κατά της φυσικής τάξης και αρμονίας του κόσμου. Συχνά οι θνητοί τις επικαλούνταν όταν ήθελαν να καταραστούν έναν εχθρό τους για να τον τιμωρήσουν είτε με φρικιαστικό θάνατο είτε οδηγώντας τον στην τρέλα με τις κραυγές τους.

   Ο βίος όμως και η πολιτεία των ερινύων τελείωσε όταν καταδίωξαν τον Ορέστη που είχε σκοτώσει την μητέρα του Κλυταιμνήστρα και τον εραστή της για να τους εκδικηθεί για την δολοφονία του πατέρα του. Ο Ορέστης σώζεται από τον θεό Απόλλωνα που τον απάλλαξε από το μίασμα του φόνου και στη συνέχεια από την απόφαση της θεάς Αθηνάς να διεξαχθεί δίκη, με θνητούς δικαστές, σε δικαστήριο, στον Άρειο Πάγο και στο οποίο αθωώνεται. Έκτοτε οι ερινύες γίνονται ευμενίδες, θεές της ευλογίας ή καλύτερα οι άνθρωποι-δικαστές γίνονται κατά μια έννοια ερινύες.

ΠΑΤΡΩΝ ΠΥΡΓΟΥ-ΨΕΜΑΤΑ ΜΕ ΟΥΡΑ, ΑΛΗΘΕΙΕΣ ΜΕ ΣΚΟΠΙΜΟΤΗΤΑ

Του Χρήστου Πατούχα*

Πανηγύρια έχουν στηθεί τις τελευταίες μέρες από την Κυβέρνηση, τα στελέχη της, από πρόθυμους υποταγμένους υποστηρικτές τους, με αφορμή το πράσινο φως από την Ευρωπαϊκή επιτροπή ανταγωνισμού και την κύρωση από την Βουλή της Σύμβασης παραχώρησης της κατασκευής στην εταιρεία της Ολυμπίας Οδού.

Ας θυμίσουμε μερικές από τις κραυγαλέες αλήθειες:

1. Το τμήμα Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα, ήταν μέρος της Σύμβασης Παραχώρησης του ενιαίου οδικού άξονα Αθήνα-Κόρινθος-Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα. Με προθεσμία περαίωσης και παράδοσης το 2012!
2. Το 2013, η Ολυμπία Οδός, εγκατέλειψε το τμήμα Πάτρα-Πύργος-Τσακώνα, δηλαδή το μισό έργο, χωρίς βεβαίως να επιστρέψει μέρος του αρχικού συνολικού οικονομικού τιμήματος. Αντίθετα διαπραγματεύτηκε και πέτυχε επιπλέον αμοιβή για το μισό έργο. Χωρίς την οποιαδήποτε συνέπεια για την κατάφωρη παραβίαση των όρων της σύμβασης.

Ένα πρώτο συμπέρασμα:

Ιωάννης της Κροστάνδης ο άγιος

ΒΙΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΕΙΑ

Ο προορατικός & ιαματικός ιερέας της εκκλησιαστικής ζωής και της κοινωνικής αλληλεγγύης

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

(Σούρα Ρωσίας 18/10/1829  –  Κρονστάνδη  Ρωσίας 20/12/1908).

Η μνήμη του εορτάζεται στις 20 Δεκεμβρίου

Απολυτίκιο (ήχος πλ.α’):

Ο ΠΑΡΑΓΩΓΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Του Χάρη Ναξάκη*

Η αριστερά (κομμουνιστική, σοσιαλιστική, ριζοσπαστική, αντικαπιταλιστική, κλπ), όπως σκιαγραφήθηκε από τους γεννήτορές της, εμπεριέχει τον παραγωγισμό, την θεοποίηση της  ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων διαμέσου των εφαρμογών της επιστήμης. Η            έλευση του σοσιαλισμού και του κομμουνισμού προϋποθέτει την ανάπτυξη του             καπιταλισμού, του βιομηχανισμού, εξού ο Λένιν και ο Τρότσκι στο όνομα της σοσιαλιστικής  εκβιομηχάνισης υιοθέτησαν και εφάρμοσαν πλήρως τον τεϋλορισμό. Η αριστερά, σχεδόν   στο σύνολό της, ως γνήσιο τέκνο του κόμη Σεν Σιμόν που λάτρευε τον βιομηχανισμό,            κυριευμένη από τον εργαλειακό ορθολογισμό, την εσχατολογική πίστη για την ανθρώπινη  παντοδυναμία, συνέβαλλε στην διάπραξη μιας ύβρεος, την πλήρη υποταγή της φύσης και   κατ’ επέκταση της κοινωνίας ως σύστημα ανθρώπου-φύσης. Το πρόταγμα που απέμεινε ήταν η δίκαιη αναδιανομή των κερδών από μια κοινωνία εθισμένη στον καταναλωτισμό και την καταστροφή της φύσης, από την πρόοδο. Η χιλιαστική όμως πίστη ότι “σε τελευταία  ανάλυση τα πάντα είναι οικονομία”, γεγονός που καθιστά τον έλεγχο της το κύριο εργαλείο για τον μετασχηματισμό της κοινωνίας, έχει μια προϊστορία αλλά σαθρά θεμέλια. Σε           ορισμένες όψεις αυτής της πίστης  θα αναφερθούμε στην συνέχεια με αφορμή την              Οκτωβριανή Επανάσταση.

Σάρκα ή σαρκοφάγος;

Πολυμορφία και ιεραποστολική φύση της Εκκλησίας

Του Θανάση Ν. Παπαθανασίου*

Εισήγηση στη συνάντηση εργασίας του Συνδέσμου Ιεροψαλτών Αττικής «Ρωμανός ο Μελωδός & Ιωάννης ο Δαμασκηνός» και της Ανώτατης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας, Τετάρτη 24-11-2021, στον χώρο της ΑΕΑΑ.

Επιτρέψτε μου να ξεκινήσω με την ψηλάφηση τριών ορισμών.

Πρώτον: Τι είναι σάρκα.

Η σάρκα είναι εαυτός μας. Δεν είναι περιτύλιγμα,  δεν είναι τσόφλι, δεν είναι φυλακή. Είναι εαυτός μας. Ασώματος άνθρωπος δεν υπάρχει, και γι’ αυτό δεν θα υπάρξει ασώματη ανάσταση. Κι όταν λέμε ότι ο Χριστός σαρκώθηκε, δεν εννοούμε ότι η θεότητά του φώλιασε μέσα σε ένα σάρκινο περιτύλιγμα, τσόφλι ή φυλακή. Σάρκα του Χριστού έγινε ο πλήρης άνθρωπος. Και πλήρης άνθρωπος σημαίνει και σώμα και ψυχή και νου και πράξη και δημιουργικότητα. Επαναλαμβάνω: Η σάρκα είναι εαυτός μας. Δεν είναι περιτύλιγμα,  δεν είναι τσόφλι, δεν είναι φυλακή.

Δεύτερος ορισμός: Τι είναι σαρκοφάγος.

Σφαγή των Καλαβρύτων: Ο μύθος του Καλού Αυστριακού και η αλήθεια για τη φωτιά στο Σχολείο από καταθέσεις επιζώντων

Του Νίκου Τζιανίδη*

Τα γεγονότα και η ταινία

Είναι από εκείνες τις σελίδες της Ιστορίας που πολλοί ονομάζουν «μαύρες», που άλλοι έχουν σκίσει για να μην πονάει η μνήμη κι άλλοι τις έχουν κεντήσει βελονιά βελονιά στο νου για να μην ξεχάσουν ποτέ: Η σφαγή των Καλαβρύτων.

Με λίγα λόγια – πόση αξία έχουν άλλωστε τα λόγια σε ένα τόσο αποτρόπαιο έγκλημα; – Γερμανοί Ναζί εκδικούμενοι τον θάνατο συμπατριωτών τους χίμηξαν σαν λυσσασμένα σκυλιά σε χωριά και πόλεις της Πελοποννήσου και άφησαν πίσω τους αίμα, πόνο και θρήνο.

Η γη των Καλαβρύτων σκέπασε 499 ανθρώπους! Η πόλη των Καλαβρύτων ακόμη είναι μια πληγή που σαν την ξύσεις ματώνει. Κι αυτό έγινε με την ταινία «Καλάβρυτα 1943»: Έξυσε παλιές πληγές και μάτωσαν οι μνήμες! 

Η σκηνή της ταινίας, που έχει ξεσηκώσει θύελλα αντιδράσεων στον μαρτυρικό τόπο, είναι αυτή που προβάλλεται (και) στο τρέιλερ και αναβιώνει έναν μύθο περί δήθεν «Καλού Αυστριακού Ναζί», που παράκουσε τις εντολές ανωτέρων του και έσπασε την πόρτα του Δημοτικού Σχολείου που έχει τυλιχτεί στις φλόγες, για να σώσει τα γυναικόπαιδα.

Ένα βιβλίο που απαντάει σε πολλά

Μπήκαμε σε εποχή νέας νοσηρότητας

Η διαχρονική σχέση της ανθρωπότητας με τις επιδημίες και η λανθασμένη εκτίμηση ότι είχαμε ξεμπερδέψει με αυτές

Του Γιάννη Τούντα*

Θανατηφόρες επιδημίες υπήρξαν και πριν από τη μεγάλη επιδημία βουβωνικής πανώλης στην Ευρώπη τον 14ο αιώνα, όπως ο λοιμός στην Αθήνα στα πρώτα χρόνια του Πελοποννησιακού Πολέμου και η επιδημία πανώλης στο Βυζάντιο στα χρόνια του Ιουστινιανού. (SHUTTERSTOCK)

Η ιστορία της ανθρωπότητας, εδώ και περίπου 10.000 χρόνια, σημαδεύτηκε από τις επιδημίες. Από τις απαρχές της Νεολιθικής περιόδου ξεκίνησε η μόνιμη εγκατάσταση των μέχρι τότε νομάδων σε μόνιμους οικισμούς, καθώς και η εξημέρωση και εκτροφή των πρώτων οικόσιτων ζώων. Οι ιστορικές αυτές εξελίξεις αποτέλεσαν προνομιακό πεδίο για τη διάδοση των λοιμωδών νοσημάτων, κυρίως των αερογενώς μεταδιδομένων, τα οποία  προκαλούσαν όλο και περισσότερες θανατηφόρες επιδημίες όσο αυξάνονταν οι οικισμοί, η πυκνοκατοίκηση, καθώς και η συνύπαρξη με τα ζώα.

Οι αιτίες που προκαλούν την εμφάνιση νέων ή παλιών λοιμωδών νοσημάτων και ο ρόλος της δημόσιας υγείας.

Απογραφικά της νοτιοδυτικής κοιλάδας του Βουραϊκού

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα

Ι) Εισαγωγικά

Είναι γνωστό ότι ήδη η Χώρα μας δεν είναι ομοιόμορφη γεωφυσικά και ισοκατανεμημένη πληθυσμιακά, όχι μόνο λόγω της λεγόμενης αστυφιλίας, αλλά και λόγω της γεωφυσικής της ιδιαιτερότητας. Κύρια χαρακτηριστικά της η ορεινότητα που την τέμνει κατά κάποιο τρόπο από τη δύση προς την ανατολή την Μακεδονία και τη Θράκη, αλλά και την επιμήκη Κρήτη. Αντίθετα ο κεντρικός της κορμός χωρίζεται σχεδόν από βορρά προς νότο και την διαχωρίζει σε ανατολική και δυτική Ελλάδα, όπως και την Πελοπόννησο. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε σχηματικά ότι χωρίζεται απογραφικά στις εξής πληθυσμιακές ομαδοποιήσεις: αστικότητα, πεδινότητα, παραλιακότητα, ορεινότητα και νησιωτικότητα. Είναι γνωστό πως από τη δεκαετία του 1950 με την βιομηχανική και όχι μόνο αστικοποίηση έπαθαν την μεγαλύτερη απογραφική μείωση οι πληθυσμοί τόσο της νησιωτικότητας, όσο και της ορεινότητας. Εμείς, ως πρώην επαρχία Καλαβρύτων, έχουμε υποστεί καίρια πλήγματα. Και αυτά δεν λένε να τελειώσουν.

Η Χώρα μας πέρασε στον εικοστό αιώνα τον βαλκανικό πόλεμο, εκστρατείες σε ξένες χώρες (Κριμαία, Κορέα, κλπ), δύο παγκόσμιους πολέμους, πανδημίες, κατοχή, δικτατορίες, πτωχεύσεις, δάνεια, μνημόνια, μεταναστεύσεις, πονηρά ενδιαφέροντα… Η ορεινότητα όμως, παρά τον υπερπληθυσμό, βοήθησε πολλαπλά. Κυρίως κράτησε στην επιβίωση το μεγάλο ποσοστό του πληθυσμού μετά την ελληνική επανάσταση και του έδωσε τη δυνατότητα στο 2^ο μισό να ορθοποδήσει, παρότι δεν έγινε με δίκαιους όρους στα διάφορα κοινωνικά στρώματα.

Σε τούτη την παρέμβασή μας θα σημειώσουμε στοιχεία απογραφικά, θα υπογραμμίσουμε θετικές και αρνητικές παρεμβάσεις και θα κλείσουμε με κάποιες συνοπτικές σκέψεις για το μόνιμο πληθυσμό, αλλά και τον διερχόμενο, στη νοτιοδυτική κοιλάδα του Βουραϊκού.

ΙΙ) Οικιστική κατανομή στο χώρο