Άντε από ‘δω λογάδες…

Άντε από ‘δω  λογάδες…  (Άγε νυν οι λέγοντες..)

Του Παναγιώτη Α. Μπούρδαλα*

 Μετά από ένα απρόσμενο στους πολλούς άγριο ξέσπασμα – νέα μορφή εξέγερσης – της ελληνικής νεολαίας αυτή τη φορά πολλά ακούγονται ακόμα, ένθεν κακείθεν. Ο θυμός εκφράστηκε βίαια απέναντι στο κυρίαρχο «Λόγο» του ευρωπαϊκού και όχι μόνο συστήματος.

Ένας κυρίαρχος «Λόγος» που μεταδίδεται επίσης με τεράστια βία, κυρίως ιδεολογική, όχι μόνο μέσα από τα παραδοσιακά κόμματα. αλλά και μέσα από την κυρίαρχη εκπαίδευση, την κυρίαρχη τέχνη, την κρατικοποιημένη και επαγγελματοποιημένη Εκκλησία, μέσα από έντυπα ΜΜΕ, τηλεοπτικά επιχειρηματικά κανάλια, ραδιόφωνα, αλλά και στο πολλαπλά αναδυόμενο  internet. Ενάντια λοιπόν σ’ αυτό το χωρίς «άλας» σύμπλεγμα – παρά τις άγιες εξαιρέσεις – αρθρώθηκε ουσιαστικά μια άναρθρη κραυγή μεν, αλλά δίκαιη δε.

Δεν ανήκω σ’ αυτούς που βλέπουν πίσω από το ξέσπασμα-εξέγερση μυστικές δυνάμεις, ξένες ή μη. Και αυτό το εξέφρασα δημόσια από την αρχή του ξεσπάσματος. Θέλω όμως να τονίσω ότι αυτό το ξέσπασμα είναι ελλιπές, γιατί δεν ήταν σχεδόν διακριτός ο δικός του «Λόγος». Η ευθύνη αυτή δεν βαραίνει κύρια τα παιδιά μας, αλλά τις μεγαλύτερες γενιές, κυρίως τους λεγόμενους «πνευματικούς» ανθρώπους και «πνευματικούς» φορείς.

Και η δική μου οργή  προστίθεται στη δική τους, ενάντια σε μας τους ίδιους, αφού αποδειχτήκαμε πάλι και «λίγοι» και ανέτοιμοι ως συλλογικά υποκείμενα. Το ίδιο βρεθήκαμε μπροστά και στη παγκόσμια κρίση και λειτουργούμε συχνά μόνο ως φοβισμένα όντα. Οι πολλοί κρυβόμαστε στα φουστάνια των κομμάτων εξουσίας. Το δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, αλλά και οι εκλογές σε πολλά πρωτοβάθμια συνδικαλιστικά σωματεία. Το δείχνουμε εμείς οι φοβισμένοι αστοχριστιανοί της τυπολατρίας και της ατομικής και κοινωνικής μιζέριας. 

Ελάχιστοι προετοιμαζόμαστε για το τι θα φέρει η παγκόσμια κρίση του καπιταλισμού. Όχι μόνο η οικονομική – χρηματιστηριακή, αλλά και η εργασιακή, ασφαλιστική, κοινωνική και πολιτισμική κρίση. 

Η  πρόσφατη εξέγερση σε όλες τις πόλεις (42 νομίζω) από τα παιδιά μας δεν είχε γίνει ποτέ πάλι στη μεταπολίτευση με τον τρόπο που έγινε τη νύχτα μετά τη δολοφονία του Αλέξη, δηλαδή ενός από τα παιδιά μας.  Η εξήγηση είναι απλή. Η δολοφονία του ΑΘΑΝΑΤΟΥ στις συνειδήσεις («κακομαθημένου» για τους υποκριτές) Αλέξη Γρηγορόπουλου ήταν η ατμίδα που απελευθερώνει τη στριμωγμένη στη γωνία νέα γενιά. 

Η πολιτική ηγεσία βρέθηκε απλά να ψελλίζει, όπως γράφτηκε: «… Αναφερόμενες στις ταραχές που ακολούθησαν, ο υπουργός Εσωτερικών είπε ότι καμία αγανάκτηση, όσο και αν ιδεολογικά είναι θεμελιωμένη, δεν μπορεί να οδηγεί σε τέτοιου είδους φαινόμενα…»!

Σημειώνοντας μερικές πρόχειρες σκέψεις, τονίζω ότι  η εξεγερμένη νεολαία αναζητά άγρια βεβαίως το νέο «Λόγο» απέναντι στον παράλογο «Λόγο» του σύγχρονου παγκοσμιοποιούμενου καπιταλισμού, αφού γνώση, εργασία, πολιτισμός, δημοκρατία βρίσκονται σε πολύ «γκρίζες ζώνες». Έτσι φανερώνεται καθαρά πως η απάντηση δεν μπορεί να είναι μια απλή πάλη ενάντια στον εγχώριο, ευρωπαϊκό ή παγκόσμιο  νεοφιλελευθερισμό.

Είναι ανάγκη πια να εκφραστεί με δημιουργικό τρόπο και άμεσα μια  πάλη ενάντια στον ίδιο τον καπιταλισμό, αλλά και ενάντια στον πολιτισμό που τον συντηρεί και του δίνει παράταση ζωής. Η απάντηση βεβαίως δεν  μπορεί πια να ακολουθήσει τα αποτυχημένα πρότυπα των πρώην υπαρκτών και διαλυμένων κρατικών, μονοκομματικών και γραφειοκρατικών  σοσιαλισμών ή κρατικών καπιταλισμών όπως άλλοι κατηγόρησαν.

Η όποια απάντηση σε κάθε ευρύτερη περιοχή δεν μπορεί να αγνοεί ούτε ιθαγενείς διαχρονικές αξίες, αλλά ούτε οικουμενικά αποδεκτές. Από πλευράς δηλαδή πολιτισμικής η απάντηση δεν  μπορεί προϋποθέτει  την όποια υποχώρηση σε εθνικιστικές συνταγές, αλλά ούτε  συμμαχία με δήθεν κοσμοπολίτικους  και δήθεν  διεθνικούς καπιταλιστικούς – ατομοκεντρικούς χυλούς.

Χρειάζεται λοιπόν ο νέος πολιτισμός  και με νέα συλλογικά υποκείμενα να αναδυθεί. Και σ’ αυτή την αναζήτηση η αυθεντική οικουμενική ορθοδοξία οφείλει να αποτελέσει το έρμα, τα αλάτι, το προζύμι, τον καταλύτη… κατά τη γνώμη μου.

Σ’ αυτή λοιπόν την κατεύθυνση εκθέτω δημόσια δύο διαχρονικής αξίας αποσπάσματα από την περιθωριοποιημένη στα «κηρύγματα» επιστολή του Ιακώβου (του και Αδελφοθέου) σχετική με το θέμα μας, ο οποίος υπογραμμίζει χωρίς περιστροφές το ζήτημα της κοινωνικής αιτίας των εξεγέρσεων, εδώ και 2000 χρόνια.

Ι)  Εμπορευματοποίηση: «Άγε νυν οι λέγοντες,σήμερα ή αύριο θα πάμε σ’ αυτή την πόλη, θα μείνουμε ένα χρόνο, θα κάνουμε εμπόρια και θα κερδήσομε λεφτά». Σεις που δεν ξέρετε τι θα συμβεί αύριο. Τι είναι η ζωή σας; Ένας ατμός είστε που φαίνεται για λίγο κι ύστερα διαλύεται. Αντί να λέτε «Αν ο Θεός θέλει, θα ζήσομε για λίγο και θα κάμομε τούτο ή εκείνο». Τώρα καυχάσθε για τα περήφανα σχέδιά σας. Κάθε τέτοια καύχηση είναι λάθος. Όποιος ξέρει το σωστό και δεν το κάνει, αυτός κάνει αμαρτία». (Ιακ. Δ΄, 13-17, μετάφραση Νικ. Ψαρουδάκη, σελ. 386-387, Μήνυμα 1978).

ΙΙ) Εκμετάλλευση: «Άγε νυν οι πλούσιοι, κλαύσατε ολολύζοντες  επί ταις ταλαιπωρίαις υμών ταις επερχομέναις. Ο πλούτος σάπισε και τα ρούχα σας τάφαγε ο σκόρος. Το χρυσάφι σας και τ’ ασήμι σας σκούριασε, κι η σκουριά τους θα μιλάει εναντίον σας και θα φάει τις σάρκες σας σαν φωτιά. Θησαυρίσατε την καταδίκη σας για την ημέρα της κρίσεως. Τα μεροκάματα των εργατών που θερίσανε τα χωράφια σας, που δεν τα πληρώσατε, φωνάζουνε κι οι φωνές των θεριστάδων έχουν φτάσει στ’ αυτιά του παντοδύναμου Θεού. Εζήσατε στη γη με πολυτέλεια και σπατάλη, παχύνατε σαν θρεφτάρια για τον χασάπη. Καταδικάσατε και σκοτώσατε τον αθώο, χωρίς να φέρει αντίσταση…». (Ιακ. Ε΄, 13-17, μετάφραση Νικ. Ψαρουδάκη, σελ. 387-388, Μήνυμα 1978).

* Ο εκπαιδευτικός Παναγιώτης Α. Μπούρδαλας έχει σπουδάσει φυσική και θεολογία και είναι πρώην πρόεδρος της Α΄ ΕΛΜΕ Αχαΐας.  

Οβρυά, 01-02-2009

Απάντηση

Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί το Akismet για να μειώσει τα ανεπιθύμητα σχόλια. Μάθετε πώς υφίστανται επεξεργασία τα δεδομένα των σχολίων σας.